0 12 Başarı Sırası Nedir

LYS sonuçları açıklandı. Kiminde sevinç kiminde hüzün, kiminde kafa karışıklığı var. Kafa karışıklığına neden olan en büyük sorunlardan biri de ek puanlı başarı sıralamasının ne anlama geldiği.

LYS sonuç tablosunda ilk sırada LYS’deki testlerin sonuçları var. Altta diploma notunuz ve Ortaöğretim Başarı Puanınız (kısaca OBP) var.

OBP nedir? ÖSYM’nin yeni sisteminde artık okuldan gelecek olan puan farklı şekilde tespit ediliyor. Diploma puanınızı 5 ile çarpıp çıkan sonucu 0,12 ile çarpıyorsunuz. Çıkan sonuç ise size okuldan gelecek olan puan. Bir not: Eğer meslek lisesi çıkışlıysanız ve alanınızla alakalı bir bölüme gidecekseniz, Bu puanın üzerine 0,06′lık bir ekleme daha yapılıyor. Yani eğer meslek lisesinde okuduğunuz bölümle alakalı bir üniversite bölümüne gidecekseniz, okuldan gelecek olan puan şu şekilde hesaplanıyor: Diploma notunuz X 5 X 0,18.
Tabloya dönecek olursak altta solda YGS sonuçlarınız, yanda YGS ve LYS puanlarınıza eklenmiş olan okul puanınız ve başarı sıralamanız ve Ek puanlı başarı sıralamanız bulunuyor.

Aslında olay çok basit. Eğer meslek lisesi mezunu değilseniz ek puanlı başarı sıralaması sizin için hiçbir şey ifade etmiyor. Oraya bakmayın bile. Çünkü size okuldan ek puan gelmeyecek. Eğer meslek lisesi mezunu iseniz ve alanınız dışında bir bölüm tercih edecekseniz, yine bakmayın. Çünkü size de ek puan gelmeyecek. (Yani mesela elektrik bölümü mezunu olup muhasebe tercih edecekseniz size ek puan gelmeyecek, oraya bakmanıza da gerek yok.) Oraya sadece meslek lisesi mezunu olup yine bölümünüzle bağlantılı bir üniversite bölümüne gidecekseniz bakın.

Ne anlama geliyor? Başında Y- olan puanlarınız sizin sınavlardan aldığınız puana okul puanının eklenmiş hali. Başarı sırası yazan kısım da sizin tercihlerde kullanacağınız en büyük referansınız.

Ek puanlı başarı sıranız da meslek lisenizdeki bölümünüzde hangi alandaysanız ona geliyor. Yani Matematik, Türkçe ya da eşit ağırlık bölümlerinden  bahsediyoruz.

Mesela meslek lisesi muhasebe bölümü mezunusunuz ve yine üniversitede muhasebeyi seçeceksiniz. O halde size YGS-6′dan ek puan gelecektir bölümünüz eşit ağırlık olduğu için. Ek puanlı yerleştirme puanınız, normal YGS puanınızın üzerine okuldan gelen puanın üzerine yine muhasebe seçecek olursanız gelecek olan puandır.

Başarı sıralamanız da normal YGS puanınızdan ayrıdır. Yani ben normalde 200.000′inciydim ama ek puanlarla birlikte 30.000′inci olmuşum diye bir şey yok. O sıralama ek puan alan kişiler arasındaki ayrı bir sıralama.

Mesleki ve teknik lise öğrencilerinin alanlarının devamı niteliğindeki önlisans programlarına sınavsız geçiş hakları bu yıldan itibaren kaldırıldı. Buna karşılık olarak kaldırılan ek puan uygulaması geri geldi. Yükseköğretim Kurulu’ndan (YÖK) yapılan ek puan açıklamasında bu uygulamanın bir mesleğe yönelik program uygulayan liselerin mezunlarının aynı alanda ön lisans programlarına yerleşmelerinde uygulanacağı belirtilmişti ancak 2017 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu’nda ek puan alacak programlar arasında yalnızca önlisans programları değil, lisans programları da bulunuyor. Peki Neden?

Daha önce Meslek ve Ticaret Liseleri gibi okulların mezunlarına uygulanan ek puanlı yerleştirme uygulaması, alınan karar sonucu 2012 yılında kaldırılmıştı. 30.03.2012 yılında alınan karar sonucu ek puanlı yerleştirme yürürlülükten kaldırılırken 2017 ÖSYS’de tercih yapacak adaylarda, bu tarihten önce okula kayıt olanlarda bu puan uygulaması kullanılacak. Ancak belirtilen tarihten sonra bu okullara kayıt yapan adaylar, ek puandan faydalanamayacak. Yani 30.03.2012 önce Anadolu Öğretmen Liseleri, Öğretmen Liseleri, İmam Hatip Liseleri, Anadolu İmam Hatip Liseleri, Mesleki ve teknik liseler, Spor Lisesi, Güzel Sanatlar Liseleri, Sağlık Meslek Liseleri guruplarından mezun olanlar ek puandan yararlanabilecekler.

EK PUANLAR NASIL HESAPLANACAK?

Her aday için hesaplanmış olan OBP; 0,12 katsayısı ile çarpılarak sınav puanlarına eklenecek ve böylece adayların yerleştirme puanları hesaplanacaktır. Bir mesleğe yönelik program uygulayan ortaöğretim kurumları mezunlarının, Tablo 3A’da, Tablo 3B.1’de ve Tablo 3C’de belirtilen yükseköğretim ön lisans/lisans programına yerleştirilirken OBP’nin 0,06 katsayısı ile çarpımından elde edilecek ek puanları da yerleştirme puanlarına eklenecek. Bu ek puanlardan yararlanmak için adayların ilgili puan türünde ön lisans için 150 veya daha yüksek puan almış olmaları, lisans için 180 veya daha yüksek puan almış olmaları gerekmektedir.
Anadolu Üniversitesi Engelliler Entegre YO Bilgisayar Operatörlüğü ile Yapı Ressamlığı programlarında puan türü bulunmuyor. Bu programlara yerleştirme yapılırken en yüksek YGS puanı kullanılacak. Ek puan, bu programı tercih edebilecek işitme engellilerin en yüksek YGS puanına uygulanacak.

YÖK’ten yapılan açıklamada, “bir mesleğe yönelik program uygulayan liselerin mezunlarının aynı alanda ön lisans programlarına yerleşmelerinde, merkezi sınavlardan almış oldukları puanlara ilave edilecek ortaöğretim başarı puanına eklenecek katsayı, Yükseköğretim Kurulu tarafından 0,06 olarak belirlenmiştir.” bilgisi verildi.

Sevgili üniversite adayları,

TYT ve AYT'den sonra tercih döneminin zorluklarını yaşıyorsunuz. Size yardımcı olabilmek amacıyla hazırladığımız Tercih Robotu hizmetinizde. Sizin için tercih listenizi oluştururken önemli konuları dikkatinize sunmak istedik. İşte ideal tercih listesini oluşturmanın 12 kuralı;

1. Kural: Lisans ve Önlisans programlarını tercih etmeniz için gerekli baraj puanları bu yıl itibarıyla kaldırıldı. Y-TYT veya Y-AYT puanınız ile istediğiniz tüm programları tercih edebileceksiniz. Ancak bu durum tercih ettiğiniz bölüme yerleşeceğiniz anlamına gelmez. En doğru tercih listenizi hazırlamanız için Tercih Robotu'nu kullanın.

2. Kural: ÖSYM 2 yıllık bölümler için Sınavsız Geçişi 2017 itibarıyla kaldırdı. Meslek liselerinin ilgili alanlarından mezun olanlar kendi alanlarındaki tercihlerinde ek puan alacaklar. OBP puanları 0,18 katsayısı ile çarpılarak ilgili TYT puanlarına eklenecek.

3. Kural: Lisans programları için ÖSS sonuç belgenizdeki puanınızdan çok Türkiye Başarı Sıranızı dikkate alın. En önemlisi mezun olduğunuz alana göre OBP katsayınızın 0,12 veya ek puanla (+0,06) çarpılacağı ortak puan türlerindeki başarı sıranızdır. En çok okumak istediğiniz bölümü, başarı sıranızın %30 üstünde olsa bile birinci sıraya yazın. Eğer bölüm değil de en çok istediğiniz üniversiteyi seçmek istiyorsanız, başarı sıranıza göre yerleştiğinizde, yatay geçiş veya çift ana dal, yan dal seçeneklerini araştırın.

4. Kural: Adayların tercihlerini yapabilmeleri için ÖSYM’nin yayınladığı kılavuzu dikkatle incelemeleri gerekmektedir. Sizin için YKS kılavuzunda yer alan tüm ayrıntıları elektronik ortamda www.tercihrobotu.com.tr internet sitesinde bulabilir, sonuç belgenizi masa üstüne kaydettikten sonra otomatik aktarabilir ve girdiğiniz kriterlere göre tercihlerinizi oluşturabilirsiniz. Tercih listenizi hazırlarken tamamen ücretsiz olarak alacağınız bu hizmetten yararlanmayı unutmayın

5. Kural: Tercih listenizi oluştururken kriterlerinize uygun bölümleri en çok istediğinizden başlayarak sıralayın. Tercih listenizde en fazla 24 bölüme yer verebileceğinizi unutmadan, sıralamanızı Türkiye başarı sırasına göre en yüksekten en düşüğe göre oluşturun. Son 4 tercihinizde Türkiye Başarı Sıranızın en az % 30 oranında altta olan bölümlere yer veriniz.

6. Kural: Puan türleri farklı ortak alanlardan tercih yaparken, listenizi, her alandan en çok istediğinize göre sıralayarak oluşturun. Örneğin SAY’cıler aynı zamanda EA puanlarıyla da tercih yaparlar. İstedikleri bölümü SAY ve EA puan türlerine karşılık gelen Türkiye Başarı Sıralarına göre karma olarak hazırlamalıdırlar. Türkiye Başarı Sıralarını dikkate alacağım derken, bir gurubu en üste, diğerleri alta yazmak gibi bir yanlışa düşmeyin. Tabiki sizin için öncelik SAY bölümleri ise böyle bir sıralama da yapabilirsiniz.

7. Kural: Adında MTOK yazan bölümlerine meslek liselerinin belirli alanlarından mezun olanlar 0,12'lik yerleştirme puanları ve başarı sıralarıyla öncelikli yerleştirilirler. Diğer lise mezunları ise kontenjanda boşluk olursa yerleştirilirler.

8. Kural: ÖSYM yerleştirme yaparken, öncelikle adayın Y-AYT veya Y-TYT bilgilerine bakar. O nedenle tercih listenizdeki sıralamanızın önemi kendi istediğiniz bölüme yerleşmenizle bağlantılıdır. Y-AYT veya Y-TYT verisi yüksek olan aday, bir bölümü son sırada da tercih etse de ilk sırada tercih eden adayın önüne geçer. ÖSYM'nin izlediği yol şöyledir; Y-AYT veya Y-TYT puanına sahip, aynı bölümü tercih etmiş iki aday (tercih sırası aynı olmak zorunda değil) bu bölüm için oluşturulan Y-AYT veya Y-TYT puanı sıralamasında, o bölümün kontenjanı olan sırayı eşit olarak paylaşıyorlarsa; yerleştirmede öncelik, o puan türünde HAM AYT veya TYT puanı yüksek olana verilir. O da eşitse, o puan türünün ana alan testlerinde neti daha yüksek olana, o da eşitse daha üst sırada tercih edene öncelik verilir. Tercih sıranızın önemi burada ortaya çıkar. Bu durumunuz da diğer adayla eşitse, yaşı küçük olana, o da eşitse kura çekilir ve kurayı kazanan yerleştirilir.

9. Kural: AYT veya TYT bir sıralama ve eleme sınavıdır. Bölüm ve programların başarı sırası ve taban puanı verileri, her yıl adayların tercihlerine göre oluşur. Adaylar da bir önceki yılın başarı sırası ve taban puanını göz önünde bulundurarak tercihlerini sıraladığı için bu durum biraz yumurta-tavuk meselesine dönüşür. Yine de bölüm ve programların başarı sırası ve taban puanı değişkendir. Taban puanlar sınavın zorluğu, aday sayısı gibi etkenlerle daha fazla değişkenlik gösterirken, başarı sıraları, kontenjan artışlarına ve adayların gösterdiği sınav başarısına göre değişebilir. Örneğin 20013 yılında 8.000'inci sıradan yerleşilen bir programa, geçen yıl 15.000'inci sıradan yerleştirme gerçekleşmiştir. Bu yıl da başarı sıralarının değişkenlik gösterebileceğini unutmayın ve başarı sırası aralığınızı geniş tutun.

10. Kural: Tercihlerinizde yer verdiğiniz bölüm/programların devlet, vakıf, KKTC veya yurtdışı da olsa maddi koşullarına dikkat ediniz. Üniversite ve bölüm seçiminizde maddi koşullar çok önemlidir. Devlet üniversitelerinde ikinci öğretim yapan bölümlerin harç miktarları çok yüksektir. Ayrıca devlet üniversitelerinde de yurt dışı üniversiteleriyle entegre yürütülen bölüm/programlar vardır ve paralıdır. Bu bölümlerin belirli dönemleri Türkiye'de, diğer dönemleri de yurt dışında okutulur. Hem Türkiye hem de yurt dışında okunan yıllar için bir bedel ödenir.

11. Kural: Tercih listenize aldığınız bölümle ilgili koşulları mutlaka incelemelisiniz. Bazı bölümlerde puan ve başarı sıranız denk gelse de özel koşullar vardır. Yabancı dil ayrımından, sağlık durumuna, ekstra ücret uygulamasından, hazırlık sınıfı şartına göre pek çok kriter yer alabilir.

12. Kural: Tercih bildirimi yalnız elektronik ortamda adayın ÖSYM'deki aday işlemleri sisteminde yapılır. Tercih bildirimi yapıldıktan sonra tamamen iptal edilemeyecek ama aday isterse süre bitimine kadar üzerinde değişiklik yapabilecektir. Tercih formunuza yazdığınız bölümlerin kodunun doğru olup olmadığına çok dikkat ediniz. Pek çok aday kod hatası nedeniyle açıkta kalmakta veya istemediği bölümlere yerleştirilmektedir. İnternet şifreniz ve TC Kimlik numaranızla ÖSYM'nin sitesinden tercih formunuzu dolduracaksınız. "Tercihleriniz sistem tarafından başarıyla kabul edilmiştir" uyarısını görmeden sistemden çıkmayın ve Tercih Formu'nuzun bir kopyasını yazıcıdan almayı unutmayın.

TERCİH ROBOTU EKİBİ OLARAK BAŞARILAR DİLEĞİYLE