Zaten Destekçiyim
Meşhur soruyu bilirsiniz: "Bir kilo demir mi ağırdır, bir kilo pamuk mu?"
Bu soru geldiğinde, şöyle bir gerindikten sonra gururla cevap veririz: İkisi de eşittir! Tebrikler! Sorunun sizi demirin katı, pamuğun ise yumuşak ve hafif cisimler olmasından ötürü algısal yanılgıya düşürmeye çalışmasına kanmadınız.
Gerçekten de, eğer ki iki cisim aynı kütlelere sahiplerse (bu örnekte 1 kilogram), eşit ağırlığa sahiptirler. Elbette, 1 kilogram pamuk ya aşırı sıkıştırılmış olacaktır (yüksek yoğunluk), ya da aşırı yüksek hacme sahip olup, çok geniş bir alan kaplayacaktır. 1 kilogram demir ise az miktar demirle erişebileceğimiz bir kütledir. Bu durum, demir ile pamuğun yoğunluklarının (belli bir hacme sığdırılan kütlenin) farklı olmasından kaynaklanır. Ki sorunun kandırmaya çalıştığı algı da, bu yoğunluk farkından kaynaklanır.
1 kilo pamuk ile 1 kilo demir, ancak ve ancak birebir aynı noktada ölçülüyorsa aynı ağırlık değerlerini verecektir... Çünkü unutmayın: "Kütle" ile "ağırlık" farklı şeylerdir. Ağırlık, kütle ile kütleçekim ivmesinin çarpımıdır. Kütle sabit olsa da, kütleçekim ivmesi Dünya üzerindeki iki noktada bile farklı olabilecektir. Dolayısıyla aynı kütledeki iki cisim, Avustralya ile Moğolistan'da birbirinden çok çok az da olsa farklı ağırlık değerlerine sahip olabilir. Ancak vermek istediğimiz asıl ilginç bilgi bu değil!
Asıl şaşırtıcı olan gerçek şu: Eğer bu iki cismi, kütleçekim ivmesinin birebir aynı olduğu noktada, birebir aynı kantarla tartacak olsanız bile, ağırlıkları farklı çıkacaktır! Bunun sebebi, kütle ya da kütleçekim ivmesi değildir. Kantarların çalışma prensibidir.
Her ne kadar bir kantar üzerine çıktığınızda size "kilogram" değerini veriyorsa da, aslında bir kantarın ölçtüğü birim, "kilogram-kuvvet" birimidir. Dolayısıyla kantarlar, üzerlerine binen yükün uyguladığı kuvveti ölçüp, kilograma çevirerek verirler.
Peki kütleçekim ivmesi birebir aynıysa, nasıl farklı değerler ölçülebilir? Kaldırma kuvvetinden ötürü! Her ne kadar kaldırma kuvveti genellikle sıvılarla ilişkilendirdiğimiz bir özellikse de, aslında tüm akışkanlar için geçerlidir. Hava da bir akışkan olduğu için, kaldırma kuvvetine sahiptir. Yani hava; bir demire, sizin vücudunuza ve pamuğa yukarı doğru bir kuvvet uygular. Bu, kantara doğru (aşağıya doğru) etki eden ağırlık kuvvetine etki eder ve onu azaltır. 1 kilo pamuğun hacmi ve yüzey kesit özellikleri, 1 kilo demirinkinden farklı olduğu için, üzerine etki eden kaldırma kuvveti de farklı (ve demirinkinden daha fazla) olacaktır. Dolayısıyla 1 kilo demir, 1 kilo pamuktan gerçekten de daha ağır "çekecektir"; kütleleri birebir aynı olsa bile...
Reklamsız Deneyim
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %%100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır. Kreosus Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık... Daha fazla göster
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Destek Ol
Bu durumun üstesinden gelmekse basit: Tamamen vakumlanmış bir odada aynı ölçümü tekrar edecek olursanız, işte o zaman aynı kütleli cisimleri, aynı noktada, birebir aynı ölçeceksinizdir. Tabii ki ticari kantarların çoğu o kadar hassas olmadığı için, bunu evinizde denerseniz muhtemelen hiçbir fark göremeyeceksiniz. Ancak yeterince hassas bir kantarla bunu kolaylıkla deneyebilirsiniz.
Dolayısıyla meşhur sorunun doğrusu şu şekilde sorulmalıdır:
Dünya üzerinde birebir aynı noktada ve tamamen vakumlanmış bir ortamda, 1 kilo demir mi daha ağırdır, 1 kilo pamuk mu?
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna GitBu İçerik Size Ne Hissettirdi?
Kaynaklar ve İleri Okuma
+9-6
Evet panpalar gene fizik ve popüler bi soru ile karşınızdayım.
(bkz: bugün hava 0 c ise yarın)
Şimdi en başta bilmemiz gerekenler şunlar
Kütle ve ağırlık farklı kavramlardır.
Ağırlık Newton ile ölçülür,
Kütle kilogram ile ölçülür.
Klagib örneğimiz aydaki bir cisim ile dünyadaki bir cismin kütlesi aynıdır ama ağırlığı farklıdır.
Şimdi işin fizik kısmına geçelim
G=m*g Ağırlık=Kütle*Yer çekimi ivmesi
m=p*v Kütle= Yoğunluk*Hacim
internetten bulduğum sayılara göre;
Demirin yoğunluğu 7,86
Pamuğun yoğunluğu 1,35
Hacimleri düşünün 1 kg pamuk 10x yer kaplıyor diyelim düz mantıktan, 1 kg demir de x
O zaman
Demir için 7,86x=m
Pamuk için 13,5x=m
G=m*g denklemine yerleştirelim
Yer çekimi ivmesini Dünyada 10 olarak alıyoruz
Demir için G=78,6x
Pamuk için G=135x
Bu da demek oluyor ki
1 kilo pamuk daha ağırdır 1 kilo demirden
Ama 1 kilo pamuk ile 1 kilo demirin kütlesi eşittir.
Pamuk çıkması sizi şaşırttı ama gerçek bu beyler
10x - x yerine ne yazarsanız yazın ağırlıkları eşit çıkmaz
şu da bir gerçektir ki pamuk çok daha fazla yer kaplayacak .
Edit:Beyler çalıntı demişsiniz 4. açışım bu başlığı fotodan falan dolayı ama gene de inanmazsanız google geçmişini atıyım yoğunluğu vs araştırmıştım
|
|
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > |
|
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > |
|
|
< Bu ileti mini sürüm kullanılarak atıldı > |
|
|
< Bu ileti mini sürüm kullanılarak atıldı > |
< Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı > |
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci
nest...