10 Sınıf Edebiyat Tanzimat Dönemi
Tanzimat D&#;nemi Nedir? 1. Ve 2. Tanzimat D&#;nemi &#;zellikleri, Edebiyatı Ve Sanat&#;ıları
- Batılı anlamda ilk eserler bu dönemde verilmeye başlanmıştır.
- Toplumu bilinçlendirmek için edebiyatı bir araç olarak görmüşlerdir.
- Dilin sadeleşmesi gerektiğini söylemişlerdir. Fakat bu konuda başarılı olunamamıştır.
- Roman, modern hikaye, tiyatro, gazete, eleştiri, anı bu dönemde kullanılmaya başlanılmıştır.
- Bu dönemin sanatçıları aynı zamanda devlet adamı sıfatını da taşırmışlardır.
- Klasizim, romantizmden etkilenilmiştir.
- Dönem Tanzimat Edebiyatının Özellikleri;
- Bireysel konulara dönülmüştür.
- Sanat, sanat içindir görüşü benimsenmiştir.
- Tiyatro eserleri, oynanmak için değil okumak için yazılmıştır.
- Realizm ve natüralizm baskın akımlar olarak göze çarpar.
- Birinci dönemde kullanılan Divan edebiyatı, nazım biçimleri bırakılmaya başlanmıştır.
- Şiirin konusu genişletilmiş, sanatçılar; güzel olan her şey şiirin konusu olabilir, anlayışını savunmuşlardır.
- Roman ve öykü tekniği gelişir. Birinci döneme göre daha nitelikli ürünler verilmeye başlanmıştır.
- Betimlemeler ilk döneme göre daha ölçülüdür.
- Realizm akımının etkisi ile gözleme önem verilmiş, olay ve kişiler daha gerçekçi bir anlayış ile anlatılmıştır.
- Tanzimatın ikinci döneminde eserler veren Muallim Naci, bu dönemde Divan edebiyatının tek savunucusu olmuştur.
Tanzimat Dönemi Edebiyatı Sanatçıları
Birinci dönem Tanzimat dönemi edebiyatı sanatçıları;
- Şinasi: Edebiyatımıza birçok yeniliğin yerleşmesini sağlamıştır. İlk makaleyi yazan sanatçıdır. Bu makale tarih sayfalarına geçen Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'dir. İlk özel gazeteyi çıkarmıştır. İlk özel gazete; Tercüman-ı Ahval'dir. Eserleri: Durub u Emsalı Osmaniyye ( Osmanlı Atasözleri Kitabı), Tercüme i Manzume (Çeviriler), Mümtehabat-ı Eşar (şiirleri), Divan-ı Şinasi, Tasvir-i Efkar.
- Namık Kemal: Vatan şairimizdir. Vatan, millet, özgürlük kelimelerini edebiyatta ilk kullanan kişidir.
İlk tarihi romanımız: Cezmi, ilk edebi romanımız ise İntibah'tır. Tiyatroları; Vatan yahut Silistre, Zavallı Çocuk, Gülnihal, Kara Bela.
- Ziya Paşa: İlk edebiyat tarihi taslağı sayılan Harabat eserini yazmıştır. Eserleri; Zafername, Harabat, Eş'ar-ı Ziya Defter-i Amal, Terkib-i Bent.
- Ahmet Mithat Efendi: Halk için roman geleneğini benimsemiştir. En üretken yazar olarak anılır. Yazı makinesi olarak da bilinir. Otuz altısı roman olmak üzere 'e yakın eseri mevcuttur. Eserleri; Hasan Mellah, Hüseyin Fellah, Felatun Bey ve Rakım Efendi, Yeryüzünde Bir Melek, Henüz On Yedi Yaşında.
- Şemsettin Sami: Dönemin en büyük dil bilginlerinden biridir. yılları arasında yaşamıştır. Taaşşuk-u Talat ve Fitnat adlı ilk romanı yazmıştır. Kamus u Türki adlı sözlüğü yazmıştır. Kamus u Fransevi ve Kamus-ı Alam'ı da kaleme almıştır.
İkinci Dönem Tanzimat Dönemi Edebiyatı Sanatçıları;
Recaizade Mahmut Ekrem: İlk realist roman olan Araba Sevdası'nı kalem almıştır. Tevfik Fikret'in akıl danıştığı bir kişidir. Tiyatroları; Afife Anjelik, Çok Bilen Çok Yanılır ve Vuslat'tır. Zemzeme, Nağme-i Seher, Tefekkür, Yadigar-ı Sebap başlıca şiirleridir. Romanları arasında Muhsin Bey'de beğeni kazanmıştır.
Abdülhak Hamit Tarhan: Edebiyatımızın en bireysel şairlerindendir. Batılılaşma hareketinin asıl öncüsü olarak kabul edilir. Kendisine " Şairi Azam " lakabı verilmiştir. Makber, Ölü, Bunlar O'dur, Hacle, Garam, İlham-ı Vatan şiir kitaplarıdır.
Muallim Naci: Batılı şiirler yazmıştır. Dili ağır ama başarılıdır. Eserleri; Ateşpare, Füruzan, Şerare, Demdeme, Muallim, Islahat-ı Edebiye (sözlük).
Nabizade Nazım: İlk köy romanı olan Karabibik'i yazmıştır. Realizm ve natüralizmin öncülerindendir. İlk psikolojik roman denemesi olan Zehra'yı yazmıştır.