Erkek mi Kız mı Var? - Ultrason ve Cinsiyet Tahmini
Ultrasonun hamilelik sırasında çeşitli amaçları vardır, ancak sıklıkla en çok dikkat çeken kullanım alanı, bebeğin cinsiyetini ortaya çıkarma yeteneğidir.
Bazı anne-babalar, erkek mi, kız mı olduklarını öğrenmek için sabırsızlanırlar, diğerleri ise doğuma kadar cinsiyeti bilmemeyi tercih eder. Gebeliğin ilk 12 haftası içinde bebeğin cinsiyeti pek anlaşılmaz. Gebeliğin 12. haftasının bitmesinden sonra vajinal ultrason ile tahmini bir cinsiyet belirleme yapılabilir. Bebeğinizin cinsiyeti gebeliğin 16. haftasından sonra belli olur. Özellikle de 20. gebelik haftasından sonra bebeğin cinsiyeti kesinleşir. Bebeğin duruş şekli, anne karnında gaz, göbek kordunu gibi faktörler cinsiyetin belirlenme haftasına etki edebilen faktörlerdir.
Ultrason, annenin rahmindeki bebeğin ekranında bir görüntü oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgaları kullanır. Taramalar genellikle hamilelik sırasında iki kez yapılır, ancak 18 ila 22 hafta arasında yapılan ultrasonda ebeveynler bilmek istediği takdirde bebeğin cinsiyetini belirlenebilir. Çiftlerin yaklaşık yüzde 85-90'ının doğumdan önce bebeğin cinsiyetini öğrenmek ister. Bunu çeşitli nedenlerle yaparlar: bebek odası, bebek kıyafetlerinin hazırlamak, bir isim seçmek veya aile kompozisyonu hakkındaki meraklarını gidermek amacıyla isterler.
Son dönemlerde giderek daha fazla insan bize bebeğin cinsiyetini öğrenmek için doğuma kadar beklemek istediklerini söylemekte. Giderek artan bir şekilde, çiftler bebeğin cinsiyetini yazmamı ve cevabı kapalı bir zarfa koymamı istiyorlar. Bunun nedeni, bazı ebeveynlerin ailenin ve arkadaşlarının haberleri paylaşması için bebek cinsiyet açıklayıcı bir partiye ev sahipliği yapmak istemesidir.
Tahmin oyununu sona erdirmenin ötesinde, annelerin ve babaların bebeklerinin cinsiyetini bir ultrasondan öğrenmek isteyebileceklerinin tıbbi nedenleri vardır. Bazen cinsiyetin bilinmesi, ebeveynlerin cinsiyete özgü hastalıklar gibi hamileliğin kendisi hakkında bilinçli kararlar vermelerine yardımcı olabilir. Bunun bir örneği, kız bebeklerin daha erkeksi görünen cinsel organlara sahip olabileceği genetik bir durum olan konjenital adrenal hiperplazidir.
Son zamanlarda, daha fazla çift bir çocuğun gebe kalması için tüp bebek prosedürlerine başvurdukça, bir bebeğin cinsiyetini seçme konusu tartışmalıdır ve etik endişeleri gündeme getirmektedir .
Ultrason taramaları ve cinsiyet belirleme hakkında 5 gerçeği hatırlatmak isterim.
Gebeler genellikle ilk üç aylık dönemde bir tane alırlar. Bu erken ultrason genellikle hamileliği doğrulamak, fetal kalp atımını tespit etmek ve doğum tarihini belirlemek için yapılır.Bebeğin düzgün bir şekilde büyüdüğünden ve geliştiğinden emin olmak için genellikle hamileliğin 18. ve 22. haftaları arasında ikinci bir ultrason yapılır. Tipik olarak ikinci ultrason sırasında ebeveynler bebeğin cinsiyetini öğrenebilir. Tarama ayrıca bir kadının birden fazla bebeğe sahip olup olmadığını görmek, ayrıca plasenta ve göbek kordonunun yerini belirlemek için yapılır. Buna ek olarak, ultrason, Down sendromu ve omurga anormallikleri gibi belirli doğum kusurlarını tanımlayabilir ve düşük dahil gebelik komplikasyonlarını araştırabilir.
Anne ve bebek için güvenli bir test: Ultrason doğum öncesi uygulanan güvenli bir testtir. Fetüsün görüntülerini oluşturmak için X-ışınları gibi radyasyon değil, ses enerjisi kullanır. Bir transabdominal ultrason sırasında, hamile bir kadın sırt üstü yatarken, karnına temiz bir jel yayılır. Daha sonra, dönüştürücü olarak adlandırılan bir prob, kadının karnının üzerine taşınır ve bu, annenin rahminde gelişirken fetüsün görüntülerini üretebilen ses dalgalarını iletir. İşlemin bebeğe hiçbir zararı yoktur. Tek riski dolu bir mesaneye sahip olmanın rahatsızlığıyla birlikte, sırt üstü düz uzanmaktan kaynaklanabilir, bu da baş dönmesine neden olabilir.
Ultrasonla yapılan cinsiyet tahminlerinin doğruluk oranı "yüzde 90'ın üzerindedir." Ancak cinsiyeti belirlerken hatalar yapılabilir çünkü bu, görüntülerin netliğine ve onları yorumlayan kişinin becerilerine bağlıdır. Hamileliğin 13. haftaya kadar, erkek bebekler ve kızlar ultrasonda tamamen aynı görünüyorlar. Bu noktanın ötesinde, cinsel organlarda gözle görülür anatomik farklılıklar taramada ortaya çıkabilir. 18 haftalık hamilelik ve sonrasında, bebeğin annenin uterusunda iyi bir konumda olması durumunda (yani bir makat veya ayak aşağı konumda olmadığı) ultrason cinsiyet tahmini için oldukça iyi bir güvenilirliğe sahiptir.
Son yıllarda hamile kadınlar için uygulanan yeni bir kan testinin (fetal DNA testi) fetüsün cinsiyetini yüzde 98 ila 99 doğrulukla belirleyebilir. Hücresiz fetal DNA testi olarak adlandırılan bu tarama gebeliğin 10. haftasında yapılır. İleri yaş annelerde olduğu gibi kromozomal anormallik riskinin arttığı durumlarda kadınlarda kullanılabilir. (Bu testle ilgili detaylı bilgiye web sitemden ulaşabilirsiniz)
Bazı insanlar için, bir bebeğin cinsiyetini öğrenmek için hamileliğin 18. haftasına kadar beklemek sonsuzluk gibi hissedebilir. Boşluğu doldurmak için, insanlar fetüsün erkek mi, kız mı olduğunu tahmin etmek için aşağıdaki eski efsanelerden (kimine göre masal) bazılarına inanabilirler.
Meraklı anne adayı ve yakınları için biraz da eğlenceli olan bu deneyim şu şekilde gerçekleşiyor:
Dr. Kağan Kocatepe Youtube Kanalı >>
14. hafta16. hafta
15. hamilelik haftası
(14+0 - 14+6. GÜNLER)
Rahiminizi artık dışarıdan elle hissedebilirsiniz. Elinizi karnınıza koyduğunuzda elinize top gibi, yumuşak bir kitle gelecektir. İşte bebeğiniz buradadır. Birkaç hafta içinde varlığını yeterince belli edecektir merak etmeyin.
İlk gebeliğinizi yaşıyorsanız bebeğinizin hareketlerini hissetmek için birkaç hafta daha beklemelisiniz. Sizin gibi ilk gebeliğini yaşayan bir arkadaşınız bebek hareketlerini hissettiğini söylediğinde endişelenmeyin. Onun hareket olarak algıladıkları geçen hafta belirttiğimiz gibi muhtemelen kendi bağırsak hareketleridir.
Su içiyorsunuz değil mi?
Su, doku metabolizmasının vazgeçilmez bir ögesidir ve bu özellikleriyle aslında bir besin maddesi olarak görülebilir.
Günde en az 8 bardak su içmeye ve sıvı gıdalar almaya özen gösterin.
Sıvı tüketimi özellikle yaz aylarında artırılmalıdır.
Hamilelikte belli miktarlarda soda ve maden suyu da tüketilebilir.
Pratik olarak söylemek gerekirse: idrar renginizin açık sarı olması yeterince sıvı aldığınızın güvenli bir göstergesidir.
Ultrasonografi incelemesi yapılırken gördüklerinizi daha iyi anlayabilmeniz için bazı kavramlardan haberdar olmalısınız. Doktorunuz karnınızda gezdirdiği ultrason probunun açısını değiştirerek, pozisyonunu değiştirerek bebeğinizi çeşitli açılardan inceleyebilir. Probun konumu değişirken ekrandaki görüntü değişikliği bebeğinizin hareketi değildir. Bebeğinizin hareketi ancak prob sabit pozisyondayken gözlemlenebilir.
Yukarıda soldan birinci resimde bu haftada bebeğinizin ultrason görüntüsü yer almaktadır.
Bu haftalardan itibaren yapılan her ultrasonografide dört standart ölçüm alınır:
Ultrason içindeki bilgisayar yapılan ölçümleri gebelik haftasına çevirir ve bu hesaplanan hafta ortalama bir haftadır.
Sizin gerçek gebelik haftanızla bilgisayarın hesapladığı bu ölçümler her zaman tam olarak birbirinle uyuşması gerekmez ve çoğu durumda uyuşmaz da.
Her bir ölçümün alt ve üst sınırı vardır ve bu sınırların dışında yer almadıkça bu "farklılık" bir anlam ifade etmez.
Yine bebeğin bir ölçümü başka bir haftaya, diğer bir ölçümü de başka bir haftaya tekabül edebilir, bu da normal kabul edilir.
Ultrasonografi bu dört ölçüm yardımıyla tahmini bir kilo belirler ve bu belirlenen kilo gerçek kilodan +/- %15 kadar farklı olabilir. Ultrasonografi ölçümlerinde boy ölçümü yapmak zordur ve gerekli olmadığından çoğu doktor boy ölçüm sonucu bildirmez. Bazı doktorlar uyluk kemiğinin uzunluğuna göre bebeğin tahmini bir boyunu anne adayına bildirilebilir. Bundan sonraki haftalarda bahsedeceğiz.
Ultrasonografi cihazı kemikleri beyaz (soldan beşinci resim), içi sıvı dolu yapıları siyah (soldan son resim) gösterir. Bebeğin tüm vücut kemikleri beyaz görünür, mide, idrar torbası, kalp, amniyon sıvısı ise siyah görünür. Diğer yapılar bu iki renk spektrumu arasında yer alırlar.
Günümüz teknolojisinde bebeği gerçek renkleriyle gösteren ultrason yoktur. Yalnız damarları renkli gösteren renkli Doppler teknolojisi bazı ultrason cihazlarında vardır.
Bebeğinizin kemik ve kas dokusu bu gebelik haftasından itibaren biraz daha hızlı gelişmeye başlar. Cildi bu haftada çok ince ve şeffaftır ve cilt yüzeyinde belirgin damar yapıları izlenir.
Lanugo adı verilen ipeksi cilt tüyleri de bu haftadan itibaren gelişmeye başlar. Bu tüyler 26. haftaya kadar varlığını sürdürür.
Yandaki ultrasonda bebeğin yüzü ve göz boşluğunun içinde lens (mercek) yapısı görülmektedir.
Bebeğin kemik yapısı beyaz, içinde yüzdüğü amniyon sıvısı siyah olarak görüntülenmiştir.
Bu gebelik haftasının sonuna doğru yapılan bir ultrasonda erkek bebeklerin testis ve penislerinin görülmesiyle %100 doğrulukla cinsiyet belirlenebilir (resim). Ancak elbette daha ileri haftalara kadar ve hatta bebek doğana kadar cinsiyeti belirlenemeyen bebekler de olabilir.
Bu, bir yandan bebeğin pozisyonuyla, öte yandan cinsiyetiyle (kız bebekler daha geç tanınır), yine ultrason cihazının ve ultrasonu yapan kişinin özellikleriyle ilgilidir.
Rutin ultrasonografide nelere bakılır?
Bu hafta sonunda bebeğinizin boyu 12 cm. ve ağırlığı tam 74 gram!
Doktorunuz size çeşitli nedenlerle ilaç kullanmanız gerektiğini söylemiş olabilir. Gebelikte en sık kullanılan ilaçlar bulantı gidericiler, vitaminler, demir ilaçları, ağrı kesiciler, mide ilaçları ve antibiyotiklerdir.
Doktorunuzun size önerdiği ilaç sizdeki tıbbi bir durumu gidermek için olabileceği gibi (enfeksiyonlar, kansızlık), sizin konforunuzu sağlamak için de olabilir (bulantı gidericiler, mide ilaçları).
Tıbbi durumlara yönelik ilaçlar ise mutlaka kullanmanız gerekli olan ilaçlardır. Örnek olarak bir idrar yolu enfeksiyonu tedavisinde kullanacağınız ilaç sizin erken doğum yapma riskinizi azaltacaktır ve başta penisilin ve sefalosporin grubu antibiyotikler olmak üzere gebelikte kullanımı güvenli olduğu bilinen ilaçlar mevcuttur.
Hamilelikte ilaç kullanımı - Genel Öneriler
Konforunuzu sağlamaya yönelik ilaçlar da yine bebeğinize zarar verme ihtimali olmadığı düşünülen ilaçlardır. Gebelik döneminde hemen her şikayet ve durum için güvenle kullanılabilecek bir ilaç vardır ve kar/zarar oranı sizin lehinize olduğunda bu ilacı mutlaka kullanmalı ve suçluluk duymamalısınız. "Ben katlanırım, yeter ki bebeğime birşey olmasın" düşüncesini atmalı ve doktorunuza güvenmelisiniz.
Oğlunuz olacaksa ufak tefek "yaramazlıklara" hazırlıklı olun...
14. hafta16. hafta
Hafta hafta hamilelik video ağırlıklı versiyon için tıklayın >>
Ultrason kontrollerinde doktor ilk olarak bebeğin kız ya da erkek olduğunun müjdesini verdikten sonra ilerleyen haftalarda bir yanılma olduğunu söyleyip aslında farklı cinsiyette bir bebeğin görüldüğünü söyleyerek anne-baba adaylarını kısa süreli şoka uğratabiliyor. Peki bebeğin cinsiyeti değişir mi? Hamilelikte cinsiyet yanılması kaçıncı haftadan sonra olur ve cinsiyeti kim belirler? İşte detaylar...
Senelerdir kız ya da erkek çocuğa sahip olmak isteyen çiftlerin bu istekleri doğrultusunda ilk aşamayı yani bebek geleceklerini öğrendikleri andaki hissettikleri duyguların tarifi yoktur. Özellikle de çocuk sahibi olmak için türlü türlü yollar aranıp denenmişse... Böylesine müjdeli haberden sonra çiftlerin hamilelik döneminde en fazla merak duyduğu ve sabırsızlık gösterdiği konulardan birisi de doğacak olan bebeklerinin cinsiyetleridir. Cahiliye Dönemindeki erkek çocuk saplantısı günümüzde artık olmasa da anne ve baba adayları içlerinden çocuklarının kız ya da erkek olmasına dair istek geçirebilir. Hamileliğin gelişim dönemlerine baktığımızda bebeğin cinsiyetinin belli olduğu dönemler az çok bellidir.
İLİŞKİLİ HABERBu belirtilere dikkat! Bebeğin cinsiyetini tahmin etmenin yolu nedir? Makas mı bıçak mı...
BEBEĞİN CİNSİYETİ DEĞİŞİR Mİ? HATALI CİNSİYET YANILMASI NEDENLERİ
Bebeğin cinsiyeti dua ile değişir mi? Cinsiyet yanılması
Yine anne ve babaların en çok merak etikleri şeylerden birisi de doktorun söylemiş odluğu cinsiyetin değişilebilir olup olmadığıdır. İlk kontrollerde kız çıkan bebek ilerleyen haftada erkek gibi görünebiliyor. Bu durum bebeğin cinsiyetini değiştirdiğini göstermez. Çünkü bebeğin cinsiyeti ana rahmine düştüğü andan itibaren bellidir. Doktorun farklı söylemesi ultrason kontrolünde yanlış saptamalarından dolayı olabilir.
Bebeğin cinsiyetinde yanılma neden mi olur? İşte sebepleri:
- Bebek uygun pozisyonda durmayabilir,
- Ultrason cihazı yeterli çözünürlükte olmayabilir,
- Cinsiyet için yeterli vakit geçmemiştir.
İLİŞKİLİ HABERBebeğin cinsiyeti en erken ve kesin ne zaman belli olur? Cinsiyeti kim belirler?
CİNSİYETİ KİM BELİRLER? ANNE KARNINDA BEBEĞİN CİNSİYET OLUŞUMU...
Bebeklerde cinsiyet değişikliği
Kuran-ı Kerim'in Lokman Sûresindeki 34. ayette "...Rahimlerde olanı (ancak Allah) bilir..." ifadesi ile günümüzde uygulanan tıbbi testler arasında çelişki varmış gibi görünebilir. Söz konusu olan ayette ise görüldüğü gibi "rahimlerde olan"dan bahsedilmekte, yani erkeklik-dişilik gibi bir kısıtlamaya değinilmemektedir. Doğacak olan bebeğin cinsiyeti belli zamandan sonra ortaya çıksa da ona ait özel bilgiler öğrenilemez. Doğacak olan bebeğin hayatını, ileride nasıl birisi olacağına dair tüm genel bilgilerin bileni yalnızca Allah'tır. Tıbbi veriler doğrultusunda bebeğin cinsiyet durumunu öğrenmek için en uygun dönem 16-20 haftalar civarında iken ultrasonda sonuç alınabilir.
Cinsiyeti belirleyen ise kadındaki yumurta değil erkekteki sperm hücresidir. Babadaki XY kromozonu annedeki XX kromozomlardan birini dölleyecektir. Yani erkekten Y kromozunu X'i döllerse erkek, X kromozomu gelip yine annedeki X'i döllerse kız olacaktır.