Nabız kalbin bir dakika içerisinde toplam olarak kaç kere attığını yani kasıldığını belirtmekte olan hızdır. Kalbin kasılması ile birlikte kan atardamarlara doğru ilerler. Damarların esneme özelliği ile birlikte genişleme meydana gelir. Damar duvarı içerisinde meydana gelen bu genişleme ile birlikte elastik yapısı sayesinde kısa bir süre içerisinde eski haliyle birlikte görevine devam eder.
Her nabız atımı ile birlikte tekrar yeni bir basınç meydana gelmekte ve genişleme sağlanmaktadır. Bu durum el bileği, dirsek, kasık veya ayak bileği üzerinde hissedilir. Öte yandan nabız dalgası olarak da ifade edilir. Mevcut nabız aynı zamanda kalbin düzenli olarak çalışıp çalışmadığını gösterir. Bazı hastalıklar nabız ile birlikte takip edilebilir veya teşhis edilebilir. Sağlıklı olan kişiler üzerinde dinlenme halinde dakikada ortalama olarak 60 ile arasında nabız olması gerekir. Hastalık veya egzersiz gibi durumlar nabız hızını doğal olarak etkilemektedir.
Pek çok kişi tarafından nabız nasıl ölçülür sorusu sorulmaktadır. Nabız genel olarak el bileği üzerinde başparmak tarafından radial arter üzerinden nabız sayesinde ölçülmektedir. Bu nabız bölgesine baş parmak ve diğer parmak uçları yavaşça bastırılarak nabız dalgaları takip edilir. Nabız hissedildiği takdirde sayısı kadar düzenli olup olmadığı da incelenmelidir. Çünkü nabzın eşit dalgalarda gelmesi gerekir. Bundan sonra ise toplam 1 dakika içerisindeki sayısı incelenir. Bu sırada saatin saniye göstergesi takip edilerek bir dakika içerisinde nabzın ne kadar olduğu sayılır ve ardından 4 ile çarpılır. Böylece dakikada atan nabız adedi ortaya çıkmış olur. Çoğu zaman kalp ritim bozuklukları gibi durumlarda nabız dalgası hissedilmez. Bazı Durumlarda ise steteskop gibi aletler kullanılarak ile kalp hızını dinlemek gerekir. Buna ek olarak günlük hayatımızda dijital tansiyon aletleri ile birlikte kan basıncı ve nabız hızla ölçülmektedir.
Yüksek Nabız Nedir
Yüksek nabız, kalp atış hızının yüksek olması ile meydana gelen durumdur. Kalbin kasılması ile birlikte pompalanan kan genişleme ve daralmasının hızlı olması sonrası bu durum meydana gelmektedir. Aynı zamanda bu durumun nedenleri arasında kalp yetmezliği, tiroid veya guatr gibi hastalıklar olabilir. Meydana gelen kanama durumlarında da yeteri miktarda kan sağlanması amacıyla kalp hızı çalışır. Bu durumlarda kan kaybı arttığı için vücut içerisindeki nabızda düşme olacak ve bu da hayatı tehlikeye neden olacaktır.
Yüksek ateşte enfeksiyonlar genellikle nabız yükselmesine neden olmaktadır. Ancak çoğu zaman psikolojik olarak endişe veya duygusal değişim gibi durumlar da nabzı yükseltebilir. Fiziksel aktivite sonrasında nabız yükselmesi meydana geliyorsa bir süre dinlendikten sonra normal seviyeye gelecektir. Nabzın 90 ve üzerinde bulunması kalp için riskli bir durum olmaktadır mevcut durumun nedenleri ayrıştırılmalı ve bu doğrultuda tedavi uygulanması gerekir. Bu tür problem yaşayan kişilerin hastalar şikayetlerini ihmal etmemesi ve doktora başvurması gerekir. Düzensiz olarak meydana gelen kalp ritmi söz konusu ise kardiyolog tarafından muayene edilmelidir. Genellikle düzensiz olarak kalp nabızı olması durumunda atriyal fibrilasyon meydana gelir. EKG çekilerek nabız kontrolü sağlanır ve ardından tanı konulur.
Yüksek nabız özellikle dinlenme halinde kalp atışının ’ün üzerine çıkması anlamına gelir. Bu duruma taşikardi adı verilir. Genel olarak taşikardi nedenleri;
Yüksek nabız nedenleri ise şu şekildedir;
Düşük ve yüksek nabız esnasında bazı problemler meydana gelmesi kalp hastalıklarını ifade etmektedir. Genellikle gerçekleşen nabız sorunlarında teşhis amacıyla bazı yöntemler söz konusudur, bunlar şu şekildedir;
’ün üzerinde olan nabız sayısı yüksek olarak kabul edilir. Nabzın ’ün üzerinde olması taşikardi yani hızlı nabız olarak adlandırılmaktadır. Kalp kapakçıklarında bozukluk olması, kalp kası sorunları, kalp damarlarında daralma veya tıkanma, kalbin elektrik devresindeki blok bozukluklar, kansızlık, hipertiroit, akciğer hastalıkları ve enfeksiyonlar taşikardiye neden olmaktadır.
Nabız Neden Düşer
Nabız düşüklüğü meydana gelmesi durumunda organlara yeterli miktarda kan gidemez. Organlar aynı zamanda yeteri kadar oksijen almadığı için dinlenme imkanı da bulunmaz. Bu durumda hastalar genel olarak çabuk yorulma gibi problemler ile karşılaşır. Nabız neden düşer ? sorusuna şu şekilde cevap verilebilir. Koroner arter hastalığı, yaşlanma nedeniyle meydana gelen sinir sistemi hastalıkları, tansiyon problemleri, karaciğer ve böbrek hastalıkları, mineral eksikliği ve guatr ya da diğer tiroid bezi sorunları olarak ifade edilmektedir.
Düşük nabız belirtileri şu şekildedir;
Nabız sayısının 60’ın altında olması düşük olarak kabul edilir. Bu duruma ‘brakardi’ adı yani yavaş nabız adı verilir. Guatr hastalıkları, hipertansiyon, su ve elektrolit kaybı, romatizmal hastalıklar, kalbin ileti sisteminde bozulma, kalpte yapı ve fonksiyon bozuklukları, kalp damarlarında daralma, uyku apnesi düşük nabız sayısının nedenleri arasında yer almaktadır.
İdeal nabız, kalbin dakika içerisindeki attığı sayı yetişkinlerde 60 ile arasında ise bu normaldir. Nabız atışı kişinin boynunda veya bileklerinde hissedilmektedir. Nabız genel olarak düzenli bir şekilde atmaktadır. Mevcut nabız durumu herkeste aynı olmaz örneğin spor yaptıktan sonra dinlenmeye geçen bir kişinin nabzı 40’a kadar düşebilir. Bununla birlikte kişinin yaşı ilerledikçe kalp atışında düşme yaşanmaktadır. Bundan dolayı 6 ile 15 yaş arasındaki çocuklarda nabız 70 ile arasında değişir. Kalp atış hızı yaş, egzersiz, sigara, kafein kullanımı ve hava sıcaklığı gibi durumlara karşı farklılık gösterebilmektedir.
Nabız sayısının 60 ila aralığında olması normal kabul edilse de aslında nabız sayısının kişiden kişiye değişiklik gösterdiğini unutmamak gerekir. Yetişkinlerde 60 ila olan aralık çocuklarda 70 ila olarak belirlenmiştir. Bu aralıkların dışında nabız sayısı olan kişiler öncelikle nabız sayısını gözlemlemelidir.
10 dakikalık dinlenme sonrasında nabzın yeniden ölçülmesi ve bunun düzenli aralıklarla tekrarlanması kişinin anlık mı yoksa sürekli mi nabız sorunu olduğunu bulmada yardımcı olur. Eğer dinlenme sonrasında da uzun süreli olarak nabız normalden düşük ya da yüksek ise mutlaka doktora gidilmeli.
Normal nabız yetişkinlerde 60 ile 90 arasında olmasıdır.
Düşük nabız durumunda öncelikle doktor muayenesinden geçerek bu konu hakkında bilgi alınmalıdır. Aynı zamanda fazla kilo gibi problemleri bulunan kişilerin sağlıklı beslenerek kilo problemlerinden kurtulması gerekecektir.
Nabzı düzeltme konusunda en çok işe yarayan yöntem derin bir nefes almak ve vücudu gevşetmektir. Bunun yavaş ama düzenli olarak tekrarlanması gerekmektedir.
yaş (erkek) aralığında nabız alt değeri 60, üst değeri ve ortalama 80 olmalıdır. yaş (kız) aralığında nabız alt değeri 60, üst değeri ve ortalama 80 olmalıdır. yaş (erkek) aralığında nabız alt değeri 55, üst değeri 95 ve ortalama 75 olmalıdır.Jun 22,
İçindekiler
16 yaş çocuklarda ortalama 70'dir. Aralık 'dir. 18 yaş ve üzerinde ortalama 80'dir. Aralık 'dür.
ERKEKLERDE KALP ATIŞI KAÇ OLMALI? 18 yaş ve 25 yaş arası ortalama bir bünyeye sahip erkekler için kalp atım hızı 70 atım ve 73 atım arası olmalıdır. 26 yaş ve 35 yaş arası ortalama bir bünyeye sahip erkekler için kalp atım hızı 71 atım ve 74 atım arası olmalıdır.
'lere varan yüksek nabız değerleri bayılma, kalp rahatsızlıkları ve inme riski doğurabilir. Yapılan araştırmalarda neden-sonuç ilişkisi çok net ortaya konmasa da yüksek nabza sahip olan kişilerin kalp problemleri yaşama ve ani kalp durmasına bağlı ölüm olasılığının daha yüksek olduğu gözlenmiştir.
70 ile 85 arasında nabız atıyorsa bunu normal şekilde ifade etmek mümkün. Eğer 85 ve üzeri nabız atıyor ise o zaman bunun tehlike yaratabileceği ne söylemek gerekir.
Normalde kalp atış hızı 60 ile arasındadır. Düzenli spor ya da sürekli egzersiz yapanlarda kalp atış hızı bir dakikada 60'ın altında olabilir. Ancak 50'nin altı kabul edilmez bir durumdur. Ancak 'ün üzerindeki değer normal dışıdır.
Normalde nabız sayısı dakikada arasındadır. 'ün üzerine çıktığında taşikardi durumu tarifliyoruz. Ancak seviyeleri çoğunlukla önemsiz değerlerlerdir ve bu değerler çoğunlukla kansızlık, guatr ve anksiyete-heyecan kaynaklıdır.
Yetişkin ve sağlıklı insanlarda kalp atış hızı dakikada aralığında olması normaldir.
Normal tansiyon değerleri ve Kalp atışı (Nabız)
Yaş | Hedef nabız aralığı 50% | Ortama maksimum kalp atış hızı, % |
---|---|---|
50 yaş | K.A.S | K.A.S |
55 yaş | K.A.S | K.A.S |
60 yaş | K.A.S | K.A.S |
65 yaş | K.A.S | K.A.S |
•Oct 25,
Nabız, kalp vuruşlarının oluşturduğu kan basıncı nedeniyle özellikle bilekteki ve boyundaki atardamarda parmakla basıldığında duyumsanan çarpma hissidir. Bir diğer deyişle kalbin her atışıyla birlikte pompaladığı kanın, damarlar üzerinde oluşturduğu basınçtır. Bu basıncı, parmaklarınızı belli bölgelerden geçen atardamarlarınızın üzerine koyarak kolayca hissedebilirsiniz.
Yetişkinlerde nabız sayısı, kişinin fiziksel olarak dinlenmiş ve ruhsal olarak sakin olduğu bir dönemde dakikada 60– arasında olmalıdır. Sporcularda kalp hızı daha düşük olabilir ve dakikada 40–60 arası olması normal kabul edilir.
Nabzınızı en iyi sayabileceğiniz yerler; başta bilekler ve boyunda şah damarı olmak üzere,
Parmaklarınızı nabzı en iyi hissettiğiniz yere koyduktan sonra bir dakika boyunca hissettiğiniz vuruş sayısını sayınız. Bu sayı size kalp atış yani nabız sayısını verir. Efor sonrası dinlenmeden nabız ölçülmesi, nabız sayısının olduğundan yüksek çıkmasına neden olur. Aynı şekilde stres altındaki kişinin de nabız sayısı olduğundan yüksek çıkacaktır. Bu iki durumda nabız sayısının yüksek olması doğaldır.
Kişi istirahat halindeyken nabız sayısının normalden daha yüksek olmasına 'taşikardi' denir. Taşikardi belirtileri şunlardır:
Yüksek nabız nedenlerini üç grupta değerlendirmek gerekir.
1- Kalp, bazı durumlarda vücudun oksijen ihtiyacını karşılamak için hızlı atabilir. Bu durum patolojik (hastalık tanısı olarak) kabul edilmez ve tedavi gerektirmez. Efor sarf etmek, stres (heyecanlanmak, korkmak, sinirlenmek vb.) veya kişinin bir yerinin ağrıyor olması bu duruma verilebilecek en iyi öneklerdir.
2- Kalp bazı durumlarda bir hastalığa veya bir dış etkene bağlı olarak hızlı atabilir. Nabız sayısının fazla olabileceği başlıca hastalıklar;
Dış etkenlerin başında ise sigara gelir. Ayrıca;
3- Bazı durumlarda da nabız sayısı kalbin elektriksel sistemindeki bozukluklardan dolayı yüksektir. Bunlar gerçek ritim bozukluklarıdır ve 'aritmiler' grubunda yer alırlar. Bazıları hayati tehlike yaratabilir ve acil tedavi edilmeleri gerekir. Bazıları ise kısmen iyi huylu ritim bozukluklarıdır ve dikkatle ele alınmaları gerekir.
Tedaviye başlamadan önce taşikardinin nedeninin bulunması gerekir. Çoğu durumda taşikardiye neden olan hastalığın veya durumun tedavisi taşikardiyi de tedavi eder. Örneğin, ateşi olan bir hastanın enfeksiyonunun antibiyotiklerle tedavisi veya hipertiroidisi olan birinin tiroit hormonunun normal seviyelere getirilmesi kalp hızının da normale gelmesini sağlayacaktır. Eğer taşikardi ileti sistemindeki bozukluklar nedeniyle gelişmişse uygun ilaçlarla veya “kardiyoversiyon” dediğimiz, kişiyi uyutarak göğsüne elektrik şoku vermek suretiyle düzeltilebilir. Bazı durumlardaysa “ablasyon” olarak adlandırılan girişimsel yöntemle tedavi edilmesi gerekir.
Kişinin nabız sayısının normalden daha düşük olmasına “bradikardi” denir.
Bradikardi belirtileri şunlardır:
Nabız düşüklüğü, bir hastalığa ya da duruma bağlı gelişebileceği gibi bazen de kalbin ileti sistemindeki bozukluklar nedeniyle olabilir.
Nabız düşüklüğüne neden olan hastalık ve durumlara;
Kalbin ileti sistemindeki bozuklar ise daha çok ileri yaşlarda, ileti sisteminin de yaşlanması nedeniyle olmaktadır. Ancak ileti sisteminin bozuklukları her yaşta görülebilir. Bu duruma kalp damar tıkanıklıkları, doğuştan gelen kalp hastalıkları veya kalp içi enfeksiyonlar yol açabilir.
Öncelikle bradikardinin nedeninin saptanması gerekir. Hastada hipotiroidi veya uyku apnesi gibi hastalıklar varsa bu rahatsızlıklar tedavi edilmelidir. Nabız düşüklüğü ilaçlara bağlı ise bu ilaçların kesilmesi veya dozunun ayarlanması gerekir. Bradikardi hayatı tehdit ediyor ve nedeni ortadan kaldırılamıyorsa “kalp pili” gibi cihazlar takmak gerekebilir.
Kalbin ileti sistemindeki bozuklar haricindeki kalp atış anormallikleri genelde kalp dışı nedenlere bağlıdır. Bunların birçoğu ilgili doktor tarafından tedavi edilir. Ancak hastalığa bağlı olmayan kalp hızı anormalliklerinin düzenlenmesinde asıl iş, kişinin kendisine düşmektedir. Kişi uygun yaşam tarzı değişikliklerini gerçekleştirmelidir.
Kalp hızını düzenlemek için hastanın yapması gerekenler şunlardır:
Aritmilerde ise bir doktordan profesyonel destek alınmalıdır. Hasta, kardiyoloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Ritim bozukluğunun türüne göre;