2 3 Yaş Okul Öncesi Etkinlikleri
Bildiğiniz gibi Can, Montessori standartlarına göre eğitim veren bir anaokuluna gidiyor. Montessori felsefesi İtalya’da doğmuş. Amerika’da ilk Montessori okulu 1911’de NewYork’da açılmış. Bu felsefe ilk dönemlerde Amerika’da hızla yayılmış, ancak sonra 1.Dünya Savaşı ve dil bariyerleri nedeniyle bir müddet sonra Montessori’ye ilgi sönmüş. 1960’lı yıllarda Montessori akımı Amerika’da yeniden gündeme gelmiş. American Montessori Society’nin kurulmasıyla beraber Montessori okullarının sayısı hızla artmaya başlamış. Bugün ülke genelinde 1.300’den fazla okulla Montessori eğitiminde Amerika dünya lideri. Bu okullar anaokulundan başlayarak lise sonuna kadar eğitim veriyor. Montessori felsefesi Türkiye’de de açılan yeni okullar sayesinde yavaş yavaş tanınmaya başladı.
Türkiye’de artan ilgiyle beraber, bu konuda anne/babalardan bana pek çok soru geliyor. Bu nedenle çocuk gelişimi açısından çok faydalı olduğuna inandığım Montessori eğitimi konusundaki görüşlerimi mümkün olduğunca sık paylaşmaya çalışıyorum. Çok özetle “Keşif yollu eğitim, çocuğun sınıf içi aktivitelere katılımında esneklik, farklı yaş gruplarının aynı sınıfta eğitim görmesi, öğretmenin eğitimde teşvik edici bir rol model olması” gibi ilkelere sahip olan bu eğitim konusunda daha önce yazdığım yazılara blogumdaki Montessori etiketinden ulaşabilirsiniz. Montessori eğitiminin bence en önemli yönleri bağımsız, meraklı, öz disiplini, düzenli, yaptığı işe odaklanan ve öğrenmeyi seven bireyler yetiştirmesi. Ayrıca, çocuklara hayat boyu lazım olacak özbakım, kişisel temizlik, yaşanan çevrenin temizliği, nezaket gibi becerilerin de gelişimi hedefleniyor. Bu nedenle Montessori eğitiminde uygulanan sınıf içi aktiviteler bu kişilik özelliklerini geliştirmeye odaklanıyor. Okurlarımdan Nefise, 2 yaşındaki çocuğuna uyacak Montessori aktivitelerini sorunca bu konuda yeni bir yazı yazmaya karar verdim.
Montessori aktivitesi denildiğinde insanların aklına nedense daha önce eşi benzeri görülmemiş etkinlikler geliyor. Ancak bu aktivitelerin pek çoğu bir ailenin günlük yaşamında yaptığı işlerden esinlenerek hazırlanmış, her evde bulunabilecek malzemelerle kolayca gerçekleştirilebilecek etkinlikler. Sadece biraz yaratıcılığınızı konuşturmak yeterli. İşte 2-3 yaş civarı çocuklar için faydalı olacağına inandığım ve çoğunu bizim de Can ile beraber sık sık yaptığımız Montessori etkinlikleri…
1- Çorabın Eşini Bul
(Hedeflenen Beceri: Eşleştirme, Ev işlerine yardım)
Çamaşırlar yıkandıktan sonra katlama-ütüleme faslı her evde olur. Çorap eşleştirme aktivitesi bizim Can ile çok sık yaptığımız ve Can’ı eğlendiren, bana yardımcı olduğu duygusunu hissettiren bir aktivite. Tüm çorapları karışık olarak yere koyup, Can’dan birbiriyle aynı çiftleri bulmasını istiyorum. O çiftleri bana verdikçe, ben de katlıyorum.
2- Kağıt Örgüsü
(Hedeflenen Beceri: Küçük motor gelişimi)
Çocukluğumuzda hemen hepimizin yaptığına emin olduğum kağıt örme aktivitesi, Montessori felsefesine çok uygun bir etkinlik. Çocukların küçük motor becerilerini geliştirmeye yönelik olan bu aktivite, renkli kağıtları kullanarak yaptığınızda çok eğlenceli oluyor ve çocukların çok hoşuna gidiyor.
3- Küçük Market
(Hedeflenen Beceri: Sayılar, Sınıflandırma, Sosyal ortamlara uyum)
Çocukların günlük hayatta aileleriyle beraber yaptıkları market alışverişinden yola çıkılarak, çocuklara değişik beceriler kazandırmak mümkün. Aşağıda sizler için hazırladığım tüm sayfaların renkli çıktılarını aldıktan sonra işaretli yerlerden kesin. Fotoğrafların adetlerini çoğaltmak için her sayfadan birden fazla çıktı alabilirsiniz. Kağıtların kolayca yırtılmaması için arkalarını kartonla sağlamlaştırabilirsiniz. Oyunda 2 rol mevcut: Alışveriş yapan müşteri ve market sahibi. Oyunun başlangıcında market sahibi ürünleri alır, müşteri de oyuncak paraları… Müşteri market sahibinden belli ürünler isteyerek alışveriş yapar ve oyuncak parayla karşılığını öder. Bu oyunu daha geliştirmek ve gerçekçi yapmak isterseniz, evde küçük sepetleriniz varsa ürünler sepetlere yerleştirilebilir ve alışverişten sonra torbalara konulabilir. Market sahibi rolünde olan çocuktan sebzeler, meyveler, kahvaltılıklar, kırmızı olan yiyecekler gibi değişik ürün grupları istenerek sınıflandırma becerileri geliştirilebilir.
Not: Sayfaların üzerine tıkladığınızda büyük versiyonlarına ulaşabilir ve çıktı alabilirsiniz.
4- Çatal-Kaşıkları Düzenle
(Hedeflenen Beceri: Sınıflandırma, Ev işlerine yardım)
İşte günlük hayatta sıkça gerçekleştirdiğimiz bir ev işinden yola çıkılarak yapılabilecek bir Montessori aktivitesi daha… Bulaşık makinasını boşaltırken Can’ı yanıma çağırıp, bana yardımcı olup olmayacağını soruyorum. Çoğunlukla yardım etmek istiyor. Ben de keskin bıçakları ayırdıktan sonra, çatal-kaşıkların bulunduğu sepeti eline veriyorum. Mutfaktaki çekmecede çatal-bıçak ve kaşıkları doğru yere koymasını istiyorum. Birkaç denemeden sonra 2-3 yaş grubunun bu işi ne kadar başarıyla yapabildiğine şaşıracaksınız.
5- Renklerine Göre Eşleştir
(Hedeflenen Beceri: Eşleştirme, Renkleri tanıma)
Renklerine göre eşleştirme oyununu 2 şekilde oynamak mümkün. Aşağıda sizler için hazırladığım 2 sayfayı yazıcıdan renkli olarak çıktı alın. Bu kağıtları yere koyun ya da kaymamasını istiyorsanız ufaklığın boyuna uygun bir masaya/sehpaya bantlayın. Birinci oynama şeklinde renkleri işaret ederek, o renklere uygun küçük eşyaları evden bulup size getirmesini isteyin ve ilgili renklerin üzerine koymasını isteyin. İkinci oynama şeklinde, bu renklere uygun en az 20 küçük objeyi büyükçe bir çanağın içine koyup karıştırarak, çanağın içindeki objeleri ilgili renklerin üzerine koymasını isteyin.
Not: Sayfaların üzerine tıkladığınızda büyük versiyonlarına ulaşabilir ve çıktı alabilirsiniz.
6- Bulaşık Yıkama
(Hedeflenen Beceri: Ev işlerine yardım, Küçük motor gelişimi)
Can’ın 2 yaşından beri bizimle yaptığı bu aktivite evdeki işbölümünü öğrenmesine ve küçük motor becerilerini geliştirmesine yardımcı oluyor. Elbette Can’la beraber bulaşıkları yıkarken, keskin bıçakları biz hallediyoruz. Onun dışında porselen tabaklar ve cam bardaklar dahil herşeyi o sudan geçiriyor ve biz bulaşık makinasına yerleştiriyoruz. Bulaşıklar ara sıra elinden kaysa da şu ana kadar henüz bir kaza olmadı 🙂 Elbette kırılacak eşyaları yıkarken nazik ve dikkatli olması gerektiğini sürekli hatırlatıyoruz. Suyla uzun uzun oynamak bu aktivitede Can’ın en sevdiği özellik.
7- Yüz Giydirme
(Hedeflenen Beceri: Vücudu tanıma)
Ufak çocuklar yaklaşık 1 yaşından itibaren yüz parçalarını öğrenmeye başlar ve 2 yaş civarına geldiğinde bu konuda ustalaşır. Bu oyunu oynamak için 1 numaralı sayfadaki yüz resmini ve 2-6 numaralı sayfalardaki yüz parçalarını renkli çıktı alın. 2’den 6’ya kadar olan sayfalardaki yüz parçalarını makas yardımıyla kesin. 1 numaralı sayfayı yere koyun ya da kaymamasını istiyorsanız ufaklığın boyuna uygun bir masaya/sehpaya bantlayın. Çocuğunuza göz, burun, saç, ağız, bıyık, gözlük gibi yüz parçalarını vererek boş suratın üzerine dilediği gibi yerleştirmesini isteyin.
Not: Sayfaların üzerine tıkladığınızda büyük versiyonlarına ulaşabilir ve çıktı alabilirsiniz.
Sizler için derlediğim ve hazırladığım 2-3 yaş grubuna uygun Montessori aktiviteleri umarım hoşunuza gider. Çocuğunuzun ve sizin en beğendiğiniz aktiviteyi yorumlar kısmında yazmayı unutmayın.
Sağlıcakla kalın,
Kaynaklar: American Montessori Society