2 Yıl Ceza Alan Ne Kadar Yatar

İnfaz (Yatar) Nedir?

Yasal olarak mahkeme kararlarının kesinleşmesi ile başlayıp; ceza, güvenlik ve koruma tedbirlerinin yerine getirilmesine infaz denir. İnfazın sözlük anlamı, yerine getirmedir. İnfaz hukuku ise ceza mahkemelerince verilen ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin kesinleşmiş kararların yerine getirilmesine ilişkin esasları gösteren bağımsız bir hukuk dalıdır. Gerçekten infaz hukuku ceza hukuku yaptırımlarının infazı, yani yerine getirilmesi konusu ile ilgilenir ve buna ilişkin esasları, ilkeleri ve usulleri gösterir.

İnfaz hesaplaması yaparken dikkat edilmesi gereken mevzuatlar;

• 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin infazı Hakkında Kanunu
• 2324 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 29/03/2020 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza İnfaz Kurumlan Yönetimi ile infaz rejimine ilişkin düzenlemeler içeren 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu,
• 5402 sayılı Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanunu
• Bu kanunun uygulanmasını gösteren Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği
• 671 sayılı KHK.
• Adalet Bakanlığının diğer yönetmelik ve genelgeleri.

Yatar – İnfaz hesaplama yaparken ilk  dikkat edilmesi gereken suçun işlendi tarihtir. 30 Mart 2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından 7242 Numaralı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5275 Numaralı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanununun geçici 6. Maddede değişiklik yapılmıştır. Ayrıca geçici 9 numaralı madde ilgili kanuna eklenmiştir. Koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik zamanları da göz önünde bulundurularak infaz hesaplama yapılmalıdır.

Yatar-İnfaz Hesaplama Nedir?

İnfaz hesaplama; ceza mahkemelerinin vermiş olduğu kesin hüküm neticesinde hapis cezasına çarptırılan kişinin cezaevinde ne kadar kalmasının gerektiği cezaevinden çıktıktan sonra; denetimli serbestlik süresinin, koşullu salıverilme süresinin ve bihakkın (hak ederek) tahliye süresinin ne kadar olduğuna yönelik olarak yapılan hesaplama işlemine denir. İnfaz hesaplama işleminin gerçekleştirilmesinin hukuki literatürde yer alan adı müddetname hesaplama, halk arasında ismi ise yatar hesaplamadır. Bu yönüyle infaz, mahkemelerce verilip kesinleşen ceza ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesi olarak tanımlanabilir.

İnfaz hesaplama yapmadan hapis ve türlerini açıklamak gereklidir.

Hapis; 5237 sayılı TCK’ nın 45. maddesinde cezalar hapis ve adli para cezaları olarak belirlendikten sonra, 46. maddede de hapis cezalarının türleri belirlenmiştir.

• Ağırlaştırılmış müebbet hapis; TCK 47. maddesi uyarınca hükümlünün hayatı boyunca devam eden ve 5275 sayılı Yasanın 9. ve 25. maddeleri uyarınca sıkı ve güvenlik rejimine tabi tutularak infaz ettirilen hapis cezasıdır.
• Müebbet hapis; TCK 48. maddesi uyanınca hükümlünün hayatı boyunca devam eden hapis cezasıdır.
• Süreli hapis; TCK 49. maddesi uyarınca, kanunda aksi belirtilmeyen hallerde, bir aydan az yirmi yıldan fazla olmayan hapis cezasıdır. Kanunda aksi belirtilen hallerde, bir ayın altı veya 20 yılın üstünün belirlenmesinde bir engel yoktur. Fakat TCK 61/7. maddesi uyarınca, artırım sebeplerinin uygulanması neticesinde süreli hapis cezası 30 yıldan fazla olamaz. Süreli hapis cezası kısa süreli ve uzun süreli hapis cezası olmak üzere ikiye ayrılır.
• Kısa süreli hapis; 1 yıl veya daha az süreli hapis cezasıdır.
• Uzun süreli hapis; 1 yıl veya daha fazla süreli hapis cezasıdır.

Yatar-İnfaz Hesaplama Şartları

Yatar – infaz hesaplama işlemi hakkında kesin hüküm verilen ve hapis cezasına çarptırılan kişinin en çok merak ettiği hukuki işlemlerden biridir. Fail hakkında verilecek infaz yatar kararını uzatan veya kısaltan suçlunun geçmişi ve mevcut koşulları ile ilgili birçok etken söz konusudur. İnfaz yatar süre hesaplama şartlarında dikkat edilmesi gereken unsurlar ,bu sürenin hesaplamasında süreyi olumlu veya olumsuz açıdan etkileyen faktörler şu şekilde sıralanabilir;

1. Suçun hangi tarihte işlenmiş olduğu
2. Suçu işleyenin kadın ve üç yaşından küçük çocuğunun olup olmaması
3. İşlenilen suçun niteliği,
4. Suç işleyenin yaşı,
5. Suçun mükerrer olup olmaması,
6. Suçun mükerrer olması halinde suçlunun 2. kez mükerrer olup olmadığı,
7. Bu suçtan dolayı cezaevinde yatarken firar edip etmeme durumu,
8. Suç tarihindeki mevcut infaz kanunu,
9. Suçlunun hapis cezasının infaz edileceği tarihteki ve ara süredeki infaz kanunu

Ceza Hesaplama

İnfaz hesaplama yani ceza hesaplamayı 4 şekilde ele almak gereklidir.

• 01/07/2016 Öncesi İçin İnfaz Hesaplama

671 sayılı KHK kapsamında istisna suçlarda 5275 sayılı CGTİHK 107/2 uyarınca 2/3 yatar.5275 sayılı CGTİHK Geçici 6. maddesi uyarınca 1 yıl denetim süresi.

671 sayılı KHK kapsamında istisna suçlar dışında 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6. maddesi uyarınca 1/2 yatar.5275 sayılı CGTİHK Geçici 6. maddesi uyarınca 2 yıl denetim süresi.

• 30/03/2020 Öncesi İçin İnfaz Hesaplama

İstisna suçlarda 5275 sayılı CGTİHK 107/2 uyarınca 2/3 yatar.5275 sayılı CGTİHK Geçici 6. maddesi uyarınca 1 yıl denetim süresi.

İstisna suçlar dışında 5275 sayılı CGTİHK 107/2 uyarınca 1/2 yatar.5275 sayılı CGTİHK Geçici 6. maddesi uyarınca 3 yıl denetim süresi.

• 30/03/2020 Sonrası İçin İnfaz Hesaplama

İstisna suçlarda 5275 sayılı CGTİHK 107/2 uyarınca 2/3 yatar.5275 sayılı CGTİHK 105/A maddesi uyarınca 1 yıl denetim süresi.

İstisna suçlar dışında 5275 sayılı CGTİHK 107/2 uyarınca 1/2 yatar.5275 sayılı CGTİHK Geçici 6. maddesi uyarınca 3 yıl denetim süresi.

• Mükerrirler İçin İnfaz Hesaplama

5275 sayılı CGTİHK 108/1 uyarınca 2/3 yatar.İkinci defa tekerrür halinde koşullu salıverilme yoktur.

Koşullu Salıverilme Oranları

İstisnalar hariç koşullu salıverilme oranı 7242 sayılı Yasa uyarınca olduğu 1/2 için süreli hapis cezasına hükümlüler cezasının yarısını infaz kurumunda çektikleri takdirde koşullu salıverilmeden yararlanabileceklerdir.

İstisna Suçlar:

2/3 Koşullu Salıverilme Oranı Olan Suçlar:

• TCK m. 81, 82, 83 (Kasten öldürme suçlar)
• TCK m. 87/2-d (Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu)
• TCK m. 94, 95 (İşkence suçu)
• TCK m. 96 (Eziyet suçu)
• TCK m. 102/1 (Basit cinsel saldırı 2: fıkra hariç)
• TCK m. 104/1 (Reşit olmayanla cinsel ilişki 2. ve 3. fıkra hariç)
• TCK m. 105 (Cinsel Taciz)
• TCK m. 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138 (Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar)
• TCK m. 326-339 (Devlet sırlarına karşı suçlar)
• Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar (m. 220/7 yardım hariç)
• 2937 sayılı Kanun kapsamına giren suçlar
• Mükerrirler (1. Kez)

Çocuk (SSC) hükümlüler:

• TCK m. 102, 103, 104, 105 (Cinsel suçlar)
• TCK m. 188 (Uyuşturucu suçları)
• TMK (3713) kapsamına giren suçlar
• Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar (m. 220/7 yardım hariç)

3/4 Koşullu Salıverilme Oranı Olan Suçlar:

Reşit hükümlüler:

• TCK m. 102/2, 103, 104/2-3 (Cinsel suçlar)
• TCK m. 188 (Uyuşturucu suçları)
• Terör suçları (3713 sk. uygulananlar). 6415 sk. m. 4. Terörizmin 3/4 finansmanı suçu ve TCK m. 302 ila 308

Yatar-İnfaz Hesaplama Süreci?

• Hapis cezasının kasti suçlarda 3 yıl ve altında, taksirli suçlarda 5 yıl ve altında olması halinde

1. İlam kaydı alınması
2. Çağrı kağıdı
3. Tebliğden itibaren 10 günlük müracaat süresi
4. Bu sürede gelmemesi halinde Yakalama Müzekkeresi.

• Hapis cezasının tek bir ilamla veya içtima sonrası kasti suçlarda 3 yılın üstünde, taksirli suçlarda 5 yılın üstünde olması halinde

1. Doğrudan Yakalama müzekkeresi. Hapis cezasının tek bir ilamla veya içtima sonrası toplam cezanın kasti suçlarda 3 yılın, taksirli suçlarda 5 yılın üstünde olması halinde, hükümlü hakkında yakalama müzekkeresi düzenlenir. 

ÇOK ÖNEMLİ: Hükümlü hakkında, gerek tek bir ilamla birden fazla verilen hapis cezalarının her biri, gerekse farklı farklı mahkemelerce verilen hapis cezalarının her biri, birbirinden bağımsız infaz rejimine tabidir. Bu kapsamda hapis cezalarının toplam süresinin kasti suçlarda 3 yılı, taksirli suçlarda 5 yılı geçmesi halinde ne yapılacağı hususu önem arz etmektedir. Uygulamada, her bir ilamın birbirinden bağımsız infaz görmesi gerektiği belirtilerek hapis cezası içeren her bir ilam için ayrı ayrı çağrı kağıdı çıkarılması şeklinde işlemler yapıldığı görülmektedir. Toplam hapis cezası miktarının kasti suçlarda 3 yılın veya taksirli suçlarda 5 yılın üstünde olması halinde, doğrudan yakalama müzekkeresinin düzenlenir. Zira gerek 7242 sayılı Yasa ile değişik 5275 sayılı Yasanın 14. maddesi, gerekse Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma Yönetmeliği’nin 5. maddesi uyarınca, kasti suçlarda toplam 3 yılın, taksirli suçlarda toplam 5 yılın üstü hapis cezası olan hükümlülerin doğrudan kapalı ceza infaz kurumlarına alınmaları yönünde düzenleme vardır.

Yatar-İnfaz Hesaplama Nasıl Yapılır?

15.04.2020 tarihli resmi gazetede yayımlanan, 7242 Sayılı Kanuna infaz düzenlemesi, aşağıdaki istisna suçlar dışında mahkumların hükümlülük ve denetimli serbestlikle serbest bırakılmalarına ilişkin süre değişikliklerini 30.03.2020 öncesi ve sonrası işlenen suçlar olmak üzere ele almak gerekmektedir.

1. Suç Tarihi 30.03.2020 Tarihinden Önce İşlenen Suçların İnfaz Hesaplaması

Hükümlünün koşullu salıverilmesine 1 yıl kala hakkında Denetimli Serbestlik Hükümleri uygulanmasına karar verilebilir. Yapılan yeni düzenlemeyle; bu 1 yıllık süre 30.03.2020 tarihinden önce işlenen suçlar bakımından 3 yıla çıkartılmıştır. Bir defaya mahsus olarak yapılan bu düzenlemeyle, cezaevlerinin büyük ölçüde boşaltılması hedeflenmektedir. Düzenleme sonucunda ayrık kalan suçlar haricinde 6 yıl ve daha az hapis cezası almış hükümlülere tahliye yolu açılmıştır. Örnek olarak 30.03.2020 tarihinden önce işlemiş olduğu bir suçtan dolayı 6 yıl hapis cezası alan bir hükümlü, ilk 3 yılını denetimli serbestlikle, geriye kalan 3. yılını ise Koşullu Salıverme ile cezaevi dışında tamamlayacaktır. Suç fiilinin 30.03.2020 tarihinden önce gerçekleşmiş olması yeterlidir. Mahkeme kararının bu tarihten sonra verilmesinin bir etkisi yoktur.

1. Yetişkinler Açısından İnfaz Hesaplama;

Yetişkinlerde, suç tarihi 30.03.2020 tarihinden önce ise, işlenen suç yukarıda belirtilen istisna suçlar dışında ise, şartla tahliye oranı (1/2) olarak uygulanacak, ayrıca Denetimli serbestlik süresi de 3 yıl olarak uygulanacaktır.

7242 sayılı Kanun kapsamında yapılan değişiklikler ile 1/2 oranındaki Koşullu Salıverilme ve 3 yıllık Denetimli Serbestlikten bir takım suçları işlemiş olan hükümlüler yararlanamayacaktır. Ne zaman işlenmiş olursa olsun  istisna suçlarda denetimli serbestlik süresi 1 yıldır.

• 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun kasten öldürme suçları (madde 81, 82 ve 83),
• Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu, (madde 87, fıkra iki, bent d),
• İşkence suçu (madde 94 ve 95),
• Eziyet suçu (madde 96),
• Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104 ve 105),
• Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138),
• Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (madde 188)
• 1/1/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olanlar,
• Terör suçları (3713 sayılı Terörle Müacadele Kanunu kapsamındaki suçlar)

Açığa ayrılma yönetmeliği Geçici 1. md.si gereği 3 gün cezaevinde kalacak, İnfaz Savcılığı tarafından düzenlenecek müddetname ve Cezaevi idaresi tarafından düzenlenecek İdare ve Gözlem Kurulu raporundan sonra, İnfaz Hakiminin “Denetimli Serbestlik Kararı” ile serbest kalacaktır. Bu tür hükümlüler yasa çıktığında eğer kapalı cezaevinde iseler, açıkta olma şartı kalktığı için, İnfaz Savcılığı tarafından yeniden düzenlenecek müddetname ve Cezaevi idaresi tarafından düzenlenecek İdare ve Gözlem Kurulu raporundan sonra, İnfaz Hakiminin “Denetimli Serbestlik Kararı” ile serbest kalacaktır.

1. 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile, 70 yaşını bitirmiş veya 65 yaşını bitirmiş hükümlüler açısından infaz hesaplama;

30.03.2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından, kasten öldürme suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar, özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar ve terör suçları hariç olmak üzere;

• 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitirmiş hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 4 yıl olarak uygulanacaktır.
• Yine maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını cezaevinde yalnız idame ettiremeyen 65 yaşını bitirmiş hükümlülerin cezası, Adalet Bakanlığının belirleyeceği Devlet hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmek koşuluyla, denetimli serbestlik tedbiri altında infaz edilecektir.

1. Çocuk Hükümlüler Bakımından Hapis Cezalarının İnfazı;

Genel Kural: 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/1. maddesi uyarınca; 30.03.2020 tarihine kadar işlenen suçlarda istisna suçlar hariç, süreli hapis cezası olanlar cezalarının yarısını infaz kurumunda çektikleri takdirde koşullu salıverilmeden yaralanır. 5275 sayılı CGTİHK 107/2. Maddesindeki 2/3 olan bu oran ilgili kanun değişikliği ile 1/2 ‘ye indirilmiştir. İşlenen suç, 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/1 maddesinde belirtilen istisna suçlar dışında ise, Denetimli serbestlik süresi de 3 yıl olarak uygulanacaktır.

İstisna:

• Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan(TCK 102/2, 103, 104/2-3)
• Uyuşturucu suçlarından (TCK 188)
• Terör suçlarından (3713 sayılı Terörle Müacadele Kanunu kapsamındaki suçlar)
• Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar

5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/4. maddesi uyarınca koşullu salıverilme süresinin hesaplanmasında;

1. Hükümlünün 15 yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği, 1 gün, 3 gün;
2. Hükümlünün 18 yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği, 1 gün, 2 gün olarak dikkate alınır.

Açığa Ayrılma Yönetmeliği Geçici 1. md.si gereği 3 gün cezaevinde kalacak, İnfaz Savcılığı tarafından 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/4. maddesi de dikkate alınarak düzenlenecek yeni müddetname ve Cezaevi idaresi tarafından düzenlenecek İdare ve Gözlem Kurulu raporundan sonra, İnfaz Hakiminin “Denetimli Serbestlik Kararı” ile serbest kalacaktır. Bu tür çocuk hükümlüler yasa çıktığında eğer kapalı cezaevinde iseler, açıkta olma şartı da kalktığı için, İnfaz Savcılığı tarafından yeniden 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/4. maddesi de dikkate alınarak düzenlenecek müddetname ve Cezaevi idaresi tarafından düzenlenecek İdare ve Gözlem Kurulu raporundan sonra, İnfaz Hakiminin “Denetimli Serbestlik Kararı” ile serbest kalacaktır.

1. Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar ve Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçları açısından infaz hesaplama;

Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar ve Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarında;

1-Suç tarihi 28.06.2014 tarihinden önce ise;  şartlı tahliye oranı (2/3) uygulanır.

2-Suç tarihi 28.06.2014 tarihinden sonra ise;

a) Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçları açısından şartla tahliye oranı (3/4) olarak uygulanmaya devam edecektir. (5275 sayılı CGTİHK 108/9. maddesi gereğince)

b) Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar bakımından, (Yetişkinler açısından)

aa) Nitelikli Cinsel suçlar TCK 102/2, 103, 104/2-3, maddelerinde şartla tahliye oranı (3/4) olarak uygulanmaya devam edecektir. (5275 sayılı CGTİHK 108/9. maddesi gereğince)

bb) Basit Cinsel suçlar TCK 102/1, 104/1, 105, maddelerinde şartla tahliye oranı (2/3) olarak uygulanmaya devam edecektir. (5275 sayılı CGTİHK 107/2-d. maddesi gereğince)

c) Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar bakımından, (Çocuklar açısından)Cinsel suçlar TCK 102, 103, 104, 105, maddelerinde şartla tahliye oranı (2/3) olarak uygulanmaya devam edecektir. (5275 sayılı CGTİHK 107/2-e. maddesi gereğince)

Denetim Süresi açısından, işlenen suç cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suç (TCK 102, 103, 104 ve 105 maddeleri) ve uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (TCK 188 maddesi) olduğundan, 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/1 maddesinde belirtilen istisna suçlardan olduğundan, Denetimli serbestlik süresi de 1 yıl olarak uygulanacaktır.

1. Mükerrirler Açısından İnfaz Hesaplama;

Mükerrirlerde süreli hapislerde, şartla tahliye oranı (3/4) den (2/3) indirildiği için, yeni 7242 sayılı yasa yürürlüğe girince yeniden müddetname yapılması ve lehine olan yeni müddetnamenin uygulanması gerekecektir.

Denetim Süresi açısından, Mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanırken denetim süresi belirlenirken köken suça bakılacaktır. Köken suç yani işlenen suç 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/1 maddesinde belirtilen istisna suçlardan ise, Denetimli serbestlik süresi de 1 yıl olarak uygulanacaktır. Ancak Köken suç yani işlenen suç 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/1 maddesinde belirtilen istisna suçlardan değil ise, Denetimli serbestlik süresi de 3 yıl olarak uygulanacaktır.

1. Terör Suçları Açısından İnfaz Hesaplama

a) Hakkında 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu uygulanan terör hükümlülerinin koşullu salıverilme oranı, (3/4)’dür. “3713 sayıl kanun 17. Maddesi; Bu Kanun kapsamına giren suçlardan mahkûm olanlar hakkında, koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması bakımından 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 107 nci maddesinin dördüncü fıkrası ile 108 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, süreli hapis cezaları bakımından düzenlenen koşullu salıverilme oranı, (3/4) olarak uygulanır.”

b) Hakkında 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu uygulanmayan, Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçtan dolayı mahkûm olmuş hükümlülerin (5275 sayılı CGTİHK 107/4. maddesi gereğince) koşullu salıverilme oranı (2/3)’dür.

Örgüt kurmak, yönetmek ve örgüt üyeliği suçlarında, TCK 58/9 maddesi gereği, haklarında mükerrirlere özgü infaz rejiminin uygulanmasına yasa gereği karar verildiğinden, yeni 7242 sayılı infaz kanunu ile mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanırken geçerli olan (3/4) şartla tahliye oranı, 5275 sayılı CGTİHK 108/1-d maddesi ile (2/3)’e indirildiğinden, haklarında şartla tahliye oranı, bu nedenle de (2/3) şeklinde uygulanır.

Denetim Süresi açısından, işlenen suç TCK’nın İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar (TCK TCK 302 339 arası maddeler) ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar olduğundan, 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/1 maddesinde belirtilen istisna suçlardan olduğundan, Denetimli serbestlik süresi de 1 yıl olarak uygulanacaktır.

Ancak, hakkında 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu uygulanmayan, Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçtan dolayı mahkûm olmuş hükümlülerin denetim süresi, 5275 sayılı CGTİHK Geçici 6/1 maddesinde belirtilen istisna suçlardan olmadığından, Denetimli serbestlik süresi de 3 yıl olarak uygulanacaktır.

Yeni 7242 Sayılı İnfaz Kanununun Resmi Gazetede yayınlanıp yürürlüğe girdiği 15.04.2020 tarihi ve sonrasında;

(5275 sayılı CGTİHK 107/2 maddesi gereği)

Koşullu salıverilme oranı (1/2) olarak uygulanacaktır. Süreli hapis cezası olanlar aşağıda belirtilen istisna suçlar dışında, cezalarının yarısını infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıvermeden yararlanabileceklerdir.

Denetimli Serbestlik Süreleri

Açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitim evinde bulunan ve koşullu salıverilmesine 1 yıl veya daha az süre kalan iyi halli hükümlülerin talebi halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, hükmün infazına ilişkin işlemleri yapan Cumhuriyet başsavcılığının bulunduğu yer infaz hâkimi tarafından karar verilebilir. (5275 sayılı CGTİHK 105/A-1 maddesi gereği)

Açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartları oluşmasına karşın, iradesi dışındaki bir nedenle açık ceza infaz kurumuna ayrılamayan veya bu nedenle kapalı ceza infaz kurumuna geri gönderilen iyi hâlli hükümlüler, diğer şartları da taşımaları halinde, birinci fıkrada düzenlenen infaz usulünden yararlanabilirler. (5275 sayılı CGTİHK 105/A-2 maddesi gereği)

Yeni 7242 sayılı infaz yasasının 105/A-1,2 md.sinde önceden aranan, Denetimli Serbestliğe ayrılabilmek için açık infaz kurumunda 6 ay süre ile kalmak şartı kaldırılmıştır. Ancak 5275 sayılı CGTİHK 105/A-1 maddesi gereği, “Açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitim evinde bulunan ve koşullu salıverilmesine 1 yıl veya daha az süre kalan iyi halli hükümlülerin talebi halinde” şeklinde belirtildiğinden, açık infaz kurumuna ayrılma şartı yasanın yürürlüğe girmesinden sonra da devam etmektedir. Bu yeni yasanın yürürlüğe girmesinden sonra, istisna suçlar ve mükerrirler haricinde hükümlülerin hapis cezalarında, (1/2) şartla tahliye indirimi ve matbu olarak “1 yıl” denetimli serbestlik tedbiri uygulanacaktır. Bu yasadan sonra, cezası olan hükümlü (1/2) şartla tahliye indiriminden yararlanacak, ayrıca 1 yıl da Denetimli Serbestlikten yararlanacağı için, 2 yıl ve altında Hapis Cezası olan hükümlüler, açık cezaevine alınacak, Açığa ayrılma yönetmeliği Geçici 1. md.si gereği 3 gün açık cezaevinde kalacak, İnfaz Savcılığı tarafından düzenlenecek müddetname ve Cezaevi idaresi tarafından düzenlenecek İdare ve Gözlem Kurulu raporundan sonra, İnfaz Hakiminin “Denetimli Serbestlik Kararı” ile serbest kalacaktır.

Denetim süresi ve Koşullu Salıverilme yönünden, TCK 83, 87/1-d, 94, 95,96, ve Mit Kanunu(1/1/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olanlar) yönünden, bir durum vardır. Bu suçlar 671 sayılı Kanunun Hükmünde Kararname gereği, 01.07.2016 öncesi (1/2) şartla tahliye ve 2 yıl Denetimli Serbestlikten yararlanıyorlardı. Yeni yasada istisna suçlar olarak belirtilse de, şartlı tahliyede lehe kanun prensibi geçerli olduğundan, bu hakları saklıdır.

♦ İnfazın Ertelenmesi Yazımızı Okuyun –> https://kadimhukuk.com.tr/makale/infazin-ertelenmesi/

Denetimli Serbestlik Nedir?

İlk defa 5237 sayılı TCK ile hukukumuza giren denetimli serbestlik, “Şüpheli, sanık veya hükümlünün toplum içinde denetim ve takibinin yapıldığı, iyileştirilmesi ve topluma kazandırılması için ihtiyaç duyulan her türlü hizmet, program ve kaynakların sağlandığı alternatif bir ceza ve infaz sistemini” ifade etmektedir [Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği (DSHY) m.4/1-f]. Denetimli serbestlik, hükümlülerin suç işlemesine neden olan davranışlarının düzeltilerek, tekrar suç işlemelerinin önlenmesi, ceza infaz kurumundan salıverilen hükümlülerin takip edilmesi, madde bağımlılarının rehabilitasyonu, mağdurların uğradıkları zararın giderilmesi ve bu yolla toplumun korunmasıdır.

Denetimli serbestliğe tabi tutulan kişi düzenli olarak belli bir merkezden denetimi, gözetimi veya tedavisine tabi olarak belirlenen yaptırımlara tabi tutulur. Bu sistemle denetime tabi tutulan kişiye belirlenecek deneme süresi içinde sos yal çevrelerinden koparılmadan toplumda kalma şansı verilerek toplum düzenini sağlayan kurallara uyma isteklerini ispat fırsatı verilmektedir. Bu suretle dene timli serbestlik kurumunun suç işleme ve mükerrirlik oranının düşmesini ve böylece de daha güvenli bir toplumun oluşmasına katkı sağlaması beklenir.

Denetimli Serbestliğe Hakim Olan İlkeler

Denetimli serbestlik ve yardım ile koruma hizmetlerinde aşağıdaki ilkeler dikkate alınır (DSHY m.5):

• İnsan onuruna saygı ve dürüstlük: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında görev alanlar, insan haklarına saygı, dürüstlük ve kararlılık çerçevesinde hareket eder, görevlerini yerine getirirken aşağılayıcı onur kırıcı veya küçük düşürücü davranışlarda bulunamaz.
• Gizlilik: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında görev alanlar, mağdur, şüpheli. sanık, hükümlü ya da bunların ailesi hakkında öğrenmiş olduğu bilgilerin veya düzenlediği raporların gizliliğini korumak zorundadır. Bu bilgiler Kanunun veya bu Yönetmeliğin zorunlu kıldığı haller dışında hiçbir kurum ve kişiye verilemez.
• Tarafsızlık: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında görev alanlar, görevleri ile ilgili belgeleri inceleyebilir, ancak buradan elde ettiği bilgilerle ilgili olarak soruşturmanın gizliliği ilkesine uymak, tarafsızlığına gölge düşürecek davranış ve ilişkilerden kaçınmak ve davanın taraflarına eşit uzaklıkta olmak zorundadır.

Denetimli Serbestlik Kurumunun Amacı ve Yararları

Denetimli serbestlik kurumunun amaçlarının şunlar olduğu kabul edilir:

• Sınırları yasal bir çerçeveyle belirlenmiş olan belirli kategorilerdeki suçlar uygulanan sistemle, adli makamlarım kararları doğrultusunda suç işle yen kimsenin denetimini yürütmek
• Denetim altındaki hükümlüye gerekli sosyal ve psikolojik desteklerin sunulmasıyla rehabilite olmasını sağlamak, bu yolla topluma yeniden uyum sağlamasını kolaylaştırmak
• Mağdurun uğradığı zarar telefi edilerek mağduru korumak.
• Sanığın yeniden suç işleme riskini azaltarak toplumu korumak.
• Toplumun suçluya bakışının değişmesini sağlamak.
• Daha insancıl bir ceza adaleti sağlamak.
• Denetimli serbestlik kurumunun yararlarını ise şu şekilde sıralamak mümkündür.
• Suçlunun cezaevine girmesinin önüne geçmek suretiyle kişinin sosyal çevresi ve toplumsal hayatta kopmasını engeller.
• Islah ve bireyin yeniden topluma uyum sürecini hızlandırır.
• Genç suçluların tekrar suç işlemesinin önüne geçer.
• İyi bir cezanın bireyselleştirilmesi aracıdır.
• Mağdurun zararının giderilmesi ile mağdurun ve toplumun da sürece katılmasını sağlar.
• İnfaz kurumlarının aşırı derecede dolmasını engeller ve bu suretle personel ve diğer giderler ile güvenlik, sağlık, beslenme vb. konularda ortaya çıkması olası sorunların azalmasını sağlar.

Denetimli serbestlik kurumunun en önemli sakıncası şekli bir prosedüre ve hükümlü ya da ilgili bakımından bir ödüle dönüşme bir yaptırım olmaktan çıkma riskidir. Bu ise mağdurlar ve toplumu oluşturan bireyler bakımından ceza adaletinin sorgulanmasına sebebiyet verecektir.

Koşullu Salıverilme

CGTİHK m. 107’de düzenlenmiş olan koşullu salıverilme, cezasını çekmek te olan hükümlünün ceza süresi dolmadan serbest bırakılmasını ifade etmektedir. Salıvermenin koşullu olmasının sebebi hükümlünün kalan ceza süresi içinde suç işlememesi, bazı yükümlülüklere uyması şartıdır.

Bu yönüyle koşullu salıverme kararı ile cezanın infazı tamamlanmış sayılamaz. Koşullu salıverme, ancak kesin salıverme gününe kadar geçecek süre içinde bazı kayıt ve şartlarla hükümlünün serbest bırakılmasını sağlar.

Koşullu salıverilme bir lütuf, ödül ya da tümüyle ilgili makamların takdiri ne bağlı bir kurum değildir. Koşullu salıverilme de erteleme gibi ceza sistemini tamamlayan ve cezanın infazı sırasında bireyselleştirilmesini sağlayan bir ceza infaz kurumudur. Bu yönüyle, aynı zamanda, ıslah olduğu düşünülen mahkumun yeniden topluma kazandırılması aracıdır. Ancak ertelemeden farklı olarak, koşullu salıverilmede hükümlü belli bir süreyi cezaevinde geçirmelidir. Yine erteleme sadece kısa süreli hapis cezaları için mümkünken, koşullu salıverilme kural olarak her tür hapis cezası bakımından mümkündür.

Koşullu Salıverilme Şartları

• Belli bir sürenin ceza infaz kurumunda veya denetimli serbestlik müdürlüğünde geçirilmesi.
• Belirlenen sürelerin ceza infaz kurumu veya denetimli serbestlik müdürlüğünde iyi halli geçirilmesi.
• Disiplin cezası almamış olmak veya alınmış olmakla birlikte disiplin cezasının kaldırılmış olması.

Koşullu Salıverilme Nasıl Hesaplanır?

Koşullu salıverilmeden yararlanabilmenin ilk koşulu hükmedilen cezanın belli bir miktarının infaz kurumunda geçirilmiş olmasıdır. Bu süre ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olanlarda otuz yıl, müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olanda yirmidört yıl, diğer süreli hapis cezalarına mahkum edilmiş olanlarda ise cezalarının üçte ikisidir (CGTİHK m. 107/2).

7242 Sayılı Kanun Sonrası Koşullu Salıverme Süresi

Genel kural: 1/2

Birinci grup istisna: 2/3

Aşağıda belirtilen suçlardan hapis cezası olanlar cezalarının üçte ikisini in faz kurumunda çektikleri takdirde koşullu salıvermeden yararlanır.

1. Kasten Öldürme suçları (TCK 81, 82, 83)
2. Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçundan, (madde 87, fıkra iki, bent d) süreli hapis cezasına mahkum olanlar
3. İşkence suçu (TCK 94 ve 95)
4. Eziyet suçu (TCK 96)
5. Cinsel saldırı (TCK 102/1, m.104/1, m.105)
6. Reşit olmayanla cinsel ilişki (TCK 104/1)
7. Cinsel taciz (TCK 105)
8. Devletin sırlarına karşı suçlar (TCK 326-339 arası)
9. Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar
10. Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (TCK 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138)
11. 1/1/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkum olanlar

İkinci grup istisna: 3/4

Aşağıda belirtilen suçlardan hapis cezası olanlar cezalarının dörtte üçünü infaz kurumunda çektikleri takdirde koşullu salıvermeden yararlanır.

1. Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK 102/2, 103, 104(2-3)
2. Uyuşturucu suçlan (TCK 188)
3. Terör suçlara (3713 sayılı TMK uygulananlar)
4. Devletin güvenliğine karşı suçlar (TCK 302 ila 339 md)

Genel kural: 1/2

Aşağıda belirtilecek istisnalar dışında süreli hapis cezası olanlar cezalarının yarısını infaz kurumunda çektikleri takdirde koşullu salıvermeden yararlanır

İstisna: 2/3

1. Kasten Öldürme suçları (TCK 81,82,83)
2. Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçundan, (madde 87, fıkra iki, bent d) sureli hapis cezasına mahkum olanlar
3. İşkence suçu, (TCK 94 ve 95)
4. Eziyet suçu, (TCK-96)
5. Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK 102, 103, 104, 105)
6. Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar, (TCK 132 ila 138)
7. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlan (TCK 188)
8. Devletin surlarına karşı suçlar ve casusluk suçları (TCK 326 ila 339 arası)
9. Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar
10. 1/1/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkum olanlar
11. Terör suçları (3713 sayılı TMK uygulananlar)

Koşullu Salıverilme Hesabı

Getirilmiş olan bu son değişiklik sonrası koşullu salıverme ile ilgili olarak altı farklı tarih aralığı ortaya çıkmış ve hesaplama daha da karmaşık hale gelmiştir:

• 6 2005 öncesi işlenen suçlarda kişinin cezaevinde geçireceği süre hapis cezasının 1/2 sidir ve her ay için 6 gün indirim alınır.
• 6.2005 sonrası işlenen suçlarda kışının cezaevinde geçireceği süre hapis cezasının 2/3’üdür. (Denetimli serbestlik suresi 1 yıldır)
• 7.2016 öncesi işlenen suçlarda (bazı suçlar hariç) kişinin cezaevinde geçireceği sure hapis cezasının ½ sidir. (Denetimli serbestlik suresi 2 yıldır)
• 7.2016 sonrası işlenen suçlarda kişinin cezaevinde geçireceği süre hapis cezasının 2/3’üdür.
• 3.2020 öncesi işlenen suçlarda (bazı suçlar hariç) kişinin cezaevinde geçireceği süre hapis cezasının 1/2 sidir. (Denetimli serbestlik süresi 3 yıldır)
• 3.2020 sonrası işlenen suçlarda kişinin cezaevinde geçireceği süre hapis cezasının 1/2 sidir. (Denetimli serbestlik süresi 1 yıldır)

Koşullu Salıverme Tarihi Aşağıdaki Şekilde Belirlenir

1. Önce bütün cezalar güne çevrilir.
2. Suç tarihine göre koşullu salıverme indirim oranı belirlenir.
3. İndirim oranına göre hesaplama yapılır ve indirim miktarı gün olarak belirlenir.
4. Mahsup edilecek toplam süre bulunur. (Şartla tahliye oranı uygulanarak hesaplanan gün miktarına, hükümlünün yargılama aşamasında kaldığı gözaltı suresi ve tutukluluk sureleri, yine varsa infaz aşamasında gözaltında kalmış ise bu süreler tek tek eklenerek toplanır, böylece hükümlünün ceza evinde kalacağı süreden mahsup edilecek toplam sure bulu nur).
5. Toplam ceza süresinden, toplam mahsup süresi çıkartılır.

» Kaynaklarımız : 

https://tr.wikipedia.org/wiki/İnfaz_hukuku