20 Lik Diş Üstte Çıkar Mı

Bebeklikten ergenliğe, dişler kademeler halinde çıkar: önce kesici dişler, sonra köpek dişleri, küçük azı dişleri, azı dişleri ve son olarak yirmi yaş dişleri. Sonuncusu çoğu zaman en ilgi çekici olanıdır. Peki yirmi yaş dişi nedir? Diş hekimleri onlara üçüncü büyük azı dişi diyor. Bazı insanlar yirmi yaş dişleriyle bir problem yaşamaz, ancak bazılarında ağrı, enfeksiyon ve diğer rahatsızlık durumlarına neden olabilir.

Yirmilik Dişler Nerede ve Ne Zaman Çıkar?

İnsanlar genellikle her biri üst ve alt çenenin her iki tarafındaki azı dişlerinin arkasında çıkan dört yirmi yaş dişi geliştirir. American Dental Association Mouth Healty sitesine göre, genellikle yaş arasında görülürler. Çıkış şekilleri kişiden kişiye değişmektedir. Ancak American Dental Board of Anesthesiology’den Fred Quarnstorm, DDS, yirmilik dişin kısmen çıkabileceği gibi diş eti dokusu içerisinde de kalabileceğini söylüyor. Çıkmayan ve diş eti ya da kemik altında gizli kalan dişler, gömülü diş olarak adlandırılıyor.

Neden Çıkar

Yirmi yaş dişleri birçok soruna neden olduğundan ve çiğneme için gerçekten gerekli olmadığından doktorlar işlevleri hakkında tahminde bulunmaya çalışırlar. Houston'daki Teksas Sağlık Bilim Merkezi’nden (BDS, FDSRCS) Kamal Busaidy, yirmi yaş dişlerinin, çenede, diğer dişler gibi doğumdan hemen önce veya doğumda değil, yedi yaş civarında büyümeye başladığını söylemektedir. İnsanlık tarihinin büyük bölümü boyunca izlenen beslenme alışkanlıkları, dişleri aşındırıyordu. Bu koşullar altında, yirmi yaş dişleri geçmişte yıpranmış olan azı dişlerinin yerine geçmek için faydalı olabilirdi. Artık diyetler daha yumuşak olduğundan, dişler bu kadar çabuk aşınmıyor ve yirmi yaş dişlerinin doldurması gereken bir boşluk yok. Dr. Quarnstrom, modern çenelerin tarih öncesi insanlardan daha küçük olduğuna dair bazı kanıtlar bulunduğunu da belirtiyor.

Ne Oluyor

Yirmi yaş dişleriyle ilgili problemler öncelikle ağrı ve rahatsızlığı, enfeksiyonları, diş eti hastalıklarını ve diş çürümelerini içerir. Bunlardan bazıları, ağzın en gerisine kadar fırçalamanın zorluğundan kaynaklanır. İnce, uzun saplı bir diş fırçasıyla fırçalamak bu sorunları önlemeye yardımcı olabilir. Gömülü yirmi yaş dişlerinin diğer ciddi etkileri, dişlerin altında kistler oluştuğunda meydana gelir. Bu kistler çenede kemik kaybına neden olabilir ve çenenin sinirlerine baskı yapabilir.

Yirmi yaş dişleriyle ilgili sorunlar genellikle çekilmeleriyle sona erer. Diş hekimleri sıklıkla, yirmi yaş dişlerini, hastalar ergenliklerinin son yıllarında iken veya 20'li yaşların başındayken, sorun yaratmaya başlamalarından önce çekmeyi tercih ederler. Bu yaşta, yirmi yaş dişlerinin kökleri çene kemiğinde katılaşmamıştır ve yaşlı hastalara göre daha kolay çıkarılır. Yirmi yaş dişlerini daha geç çekmenin, çenedeki inferior alveoler sinir denilen büyük bir sinire zarar verme riski biraz daha yüksektir. Genç hastalar ayrıca sıklıkla sedasyondan sonra daha hızlı toparlanırlar.

Busaidy'a göre diş telleri veya başka bir ortodontik aparat kullanan ergenler, genellikle tedavi sonunda yirmi yaş dişlerini çektirirler. Bunun nedeni, ortaya çıkan yirmi yaş dişlerinin dişler düzleştirildikten sonra diş hizasını değiştirebilmeleridir.

O halde, yirmi yaş dişi nedir? Bir diğer adı bilgelik dişi de olsa, git gide daha bilge olmakla bir ilgisi yoktur, sadece git gide daha yaşlı olmakla ilgilidir. Yirmi yaş dişleriniz size acı veya rahatsızlık verirse, diş hekiminize danışın. Erken tedavi, sonrasında daha büyük bir sorun oluşması riskini büyük ölçüde azaltır.

Yirmi yaş dişlerinizi çektirmişseniz veya çektirmeniz gerekiyorsa, Colgate Ağız Bakım Merkezi’ndeki kaynaklardan yirmi yaş dişi ameliyatından sonraki iyileşme süreci konusunda daha fazla bilgi edinin.

Bir yetişkin olarak hiç diş çıkarıyor gibi hissettiniz mi? Muhtemelen burası ağzınızın arka bölgesindeydi ve hissettiğiniz şişlik, çıkmaya çalışan bir dişe aitti. Bu, bilinen birkaç yirmilik diş belirtilerinden bir tanesidir ve bu dört diş, erişkin ağzında çıkan son azı dişleridir.

Yetişkinler genellikle, yaklaşık olarak 18 yaşından sonra çıkan ve ayrıca akıl dişi veya bilgelik dişi olarak da bilinen üçüncü azı dişlerine sahiptir. American Dental Association’a göre bu dişlerin çekilmesini gerekli kılacak bazı yan etkiler mevcuttur. Gömük yirmi yaş dişleri sıklıkla büyük rahatsızlık yaratır ve nihayetinde ağız sağlığınıza da zarar verir.

Yirmilik Diş Rahatsızlıkları

En yaygın rahatsızlıklar şunlardır:

• Ağrı
• Enfeksiyon
• Komşu dişlere zarar verme
• Diş eti hastalığı
• Kist

Dişe dolgu yapmak için erişmekte sıkıntı çekiliyorsa diş çürümesi de başlayabilir.

Yirmilik Diş Çekilme Sebepleri

Ne yazık ki insanlar her zaman yirmilik dişlerle ilgili sorunlar yaşarlar. Bazen çıkmaları için yeterli yer olmaz, bu da onların gömük çıkmalarına neden olur. Bu durumda düz çıkması gerekirken diş yanlamasına çıkabilir ve önündeki dişe baskı yapabilir. Bu durum ağızda sıkışıklığa, kapanışın yanlış hizalanmasına ve başka sorunlara neden olabilir.

Kısmen çıkmış bir yirmilik diş aynı zamanda, gömük diş ve diş eti boşluğu arasına hapsolan yiyecek, plak ve diğer artıklardan kaynaklanan bakterilerin oluşturduğu enfeksiyona, diğer bir deyişle perikoronit olarak bilinen bir rahatsızlığa da sebebiyet verebilir. Dahası, ortodonti tedavisi görmüş insanlarda, yirmilik dişlerin çıkabilmesi için daha büyük bir yer sıkıntısı olur - bu durum bu dişlerin çektirilmeleri için ideal olduğu düşünülen başka bir durumdur.

Yirmilik Diş Çekilmesine Karar Verme

Bu dişler önemli bir sorun oluşturmuyorsa, hiç dokunulmadan kalabilirler. Fakat yirmilik dişler gerçekten problemli ise, çektirilmeleri en iyisidir. Yirmilik dişlerinizin çıkmaya başladığına dair işaretler olup olmadığını kontrol edebilmesi ve dişlerin ağızda kalmasına veya çekilmesine dair hangi seçeneğin sizin için uygun olduğuna karar verebilmesi için diş hekiminizi ziyaret edin. Dişlerin nasıl çıktığını ve ileride herhangi bir soruna yol açıp açmayacağını görmek için bir röntgen çektirmeniz gerekecektir.

Yirmilik diş belirtileriniz bu dişlerin çekilmesi gerektiğini gösteriyorsa, işlem genellikle bir çene cerrahı veya diş hekimi tarafından yapılır. Sadece lokal anestezi içermesine rağmen, tedavinizin karmaşıklığına bağlı olarak sedasyon da uygulanabilir. Diş hekimleri yirmilik dişlerin genellikle genç yaşta çekilmesini önerir, çünkü bu dişlerin kökleri tam olarak gelişmemiştir, bu da daha rahat çekilmelerini sağlar. Bu nedenle, dört adet yirmilik dişin tek seferde çekilmesi, insanların uygun şekilde ısırma, yemek yeme veya konuşma yeteneğini etkilemez.

Ağız sağlığını korumak için iyi bir ağız hijyeni sağlanmalıdır. Bu, günde iki kez florürlü bir diş macunu ile dişlerin fırçalanmasını ve diş eti hastalığı veya perikoronit için bir alan oluşturan her türlü plak ve yiyecek artıklarını uzaklaştırmak amacıyla her gün diş ipi kullanılmasını içerir. Uygun ağız hijyeni ile birlikte düzenli olarak planlı diş kontrollerinin sadece ağız sağlığınız için değil, genel sağlığınız için de hayati önem taşıdığını unutmayın.

Yazar hakkında: Diana Tosuni-O'Neill, New York ve New Jersey'de diş hekimliği uygulamaları alanında 25 yılın üzerinde klinik deneyime sahip lisanslı bir dental hijyenisttir. 15 yıldan fazla bir süredir New York Giants, Brooklyn Nets ve New Jersey Devils spor takımlarında takım diş hekimi olarak çalışmıştır. Diana ayrıca ACE Sertifikalı bir Kişisel Antrenör olup Grup Fitness Eğitmenidir. Diş ve fitness alanlarına olan tutkusu yirmi yıldan fazladır. Ayrıca ağız sağlığı bakımı konusunda uzmanlaşmış bir serbest yazardır. Seyahat etmekten, bahçe işlerinden, dekorasyon yapmaktan ve fitness antrenmanlarından hoşlanmaktadır. Diana şu anda iki çocuğuyla birlikte Manhattan'ın dışında oturmaktadır.

20 Yaş Dişlerim Neden Geç Çıktı?

20 yaş dişleri yaş aralığında çıkabildiği gibi geçte çıkabiliyor. Dişlerimizin hepsi aynı anda çıkmadığı gibi 20 yaş dişleri de hemen çıkmayabiliyor. Dişlerimiz de ilk olarak süt dişleri çıkar. Onların dökülmeleri olduktan sonra ön dişler ve ardından köpek dişleri çıkar, bu dişleri takiben azı dişleri çıkar. 20 yaş dişleri ise bu sırayı geriden takip eder. Dişlerin çıkma işlemleri sürerken çene de gelişim göstermeye devam eder. Gelişimde 20 yaş dişlere yer açıldığında dişler çıkar.

20’lik Yaş Dişlerimin Çıktığını Nasıl Anlarım?

Ağzımızda çene bölgesinin her iki tarafında olan 3 azı dişi vardır. En son azı dişi ise 20’lik yaş dişidir. 20 yaş dişinden ağızda 4 adet bulunur. Çenenizin arka kısmında ağrı ve çene açmada zorluk yaşıyorsanız, mutlaka bir diş hekimine görünmeniz gerekir. Diş hekiminiz görüntüleme işlemleri ile birlikte dişin nasıl çıktığını, dişin büyük mü küçük mü olduğunu ve çenenizde herhangi bir darlık var mı yok mu, bunları saptayacaktır. Tanı işleminden sonra size göre bir tedavi planı oluşturacaktır.

20 Yaş Dişleri Ne Gibi Sorunlar Yaşatır?

Eğer çene darlığı gibi bir durum yaşıyorsanız ve ağız sağlığınıza yeterli ilgiyi gösteremiyorsanız dişlerinizde iltihaplanmaların meydana gelmesi kaçınılmaz olabilir. Bunu takiben diş etrafındaki dokularda da meydana gelecektir. 20 yaş dişleri yemek fazlalıklarının en çok toplandığı yer olduğu için yeterli bakım yapılmadığında çürümeler oluşabilir. Bu çürümeler kokuya da neden olmaktadırlar.

20’lik Dişlerin Çekilmesi Zorunlu Mudur?

20’lik yaş dişlerinde çekilmeler zorunlu değildir. Fakat kullanılabilir olduğu sürece. 20 yaş dişleri de diğer dişler ve organlar gibi korunmalıdır. 20 yaş dişleri, henüz çıkamamış ve diğer dişlere baskı yapıyorsa dişlerin çürümesine, sıkıştırma yapması nedeni ile de çarpıklığa neden olabilir.

Dişlerin Çekiminden Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?

20’lik yaş dişlerinin çekimi çoğunlukla cerrahi işlemler ile alınır. Dişler lokal anestezi ile alınır. 20 yaş dişleri çekildikten sonra, ağıza konulan tamponun yarım saat kadar tutulması gerekir. Tükürme işlemini olabildiğince az yapmalısınız. İşlem yapıldıktan sonra uyuşukluk geçtikten 2 saat sonra besin tüketmemeniz gerekir. İyileşene kadar daha yumuşak gıdalar almanız gerekir. Gıdaları alırken diğer taraftaki dişleriniz ile çiğneme yaparsanız iyileşme sürecini hızlandıracaktır. Şişlik oluşabilir, bu durumu önlemek için buz tedavisi uygulayabilirsiniz. Hekiminize kontrollerinizi aksatmayınız.

20'lik Diş Nedir?

Yirmi yaş dişi pek çok genç ve yetişkinin sıkıntılı süreçlerinden biridir. Çünkü yirmilik dişler çıkarken özellikle ağızda uygun yer yoksa ciddi ağrı yaratabilir ve diş çürüklerine neden olabilir. 20’lik diş ismi yaş aralığında çıktığı için böyle adlandırılır. Ağzın en arka tarafında üst ve altta 2’şer tane 20 yaş dişi çıkar. Yirmilik dişler ağızda çıkan son dişlerdir. Aslında ağızdaki 32 diş, yirmilik dişlerin çıkmasıyla tamamlanmış olur. 20’lik diş aslında azı dişleridir. Herkeste 20 dişler tam çıkmayabilir. Bazı kişilerde 20’lik dişler sorunsuz çıkarken çoğu kişi 20’lik diş ağrısı çeker. Çünkü ağızda boşluk bulamayan 20’lik gömülü diş ciddi bir ağrıya sebep olur. Bu kişide diş çürüklerine neden olurken 20’lik diş ağrısı dayanılamaz olursa 20’lik diş çekilir.

20'lik Dişler Kaç Yaşında Çıkar?

“20’lik diş ne zaman çıkar?” sorusuna tam bir cevap verilemez. Çünkü yirmilik dişler, çoğunlukla yaş arasında çıkar ama bazı kişilerde 21 yaşı aşıp 25’inde de çıkabilir. 

20’lik Dişlerin Yarattığı Sorunlar

Azı dişleri ağızda en çok sorun yaratan dişlerdir. Dünyada her yıl milyonlarca 20’lik diş çekimi yapılır. Çünkü olması gereken 20’lik dişler, diş etinde yeterli alan bulamayıp gömülü kalır.  Yirmilik diş çekimi şu nedenlerle de yapılır:

• Enfeksiyon ve kavite
• Lezyonlar (anormal görünümlü doku)
• Çevre dişlerde hasar
• Kök çevresinde kemik kaybı
• Dişi fırçalamak ve diş ipi kullanabilmek yani kısaca etkin ve tam bir ağız temizliği yapılamaması
• Diş eti hastalıkları
• Ağızda dişin çıkacağı yeterli alanın olmaması

Yirmilik dişe müdahale edilmemesi uzun vadede ciddi sorunlar doğurabilir. Dişin etrafındaki doku kiste dönüşebilir ve bu kemik kayıplarına kadar götürebilir. 20’lik diş, diş etinin alt ve yan tarafındaysa köklere zarar vererek yakındaki dişleri yok edebilir. Bir kısmı gömülü 20’lik dişin etrafında besinler sebebiyle bakteri ve plak birikebilir. Bu da dişi çürütüp müdahale edilmezse dişin kaybına kadar varabilir. Ağızdaki bu sorunlar çoğunlukla antibiyotik ve antiseptik gargaralarla tedavi edilir.

Diş hekimleri genellikle 20’lik dişlerin cerrahi olarak alınmasını tavsiye eder. Bazı diş hekimleri ise sağlıklı 20’lik diş çekimini doğru bulmazlar. Zaten yirmilik dişlerin çıkması için yeterli alan varsa ve herhangi bir sorun yoksa dişler çekilmez. Olağan şekilde sürmeleri beklenir. Sadece çıkarken yirmilik diş ağrısı hissedilebilir.

20'lik Diş Belirtileri Nelerdir?

Yirmilik dişler genellikle ağrı ile kendisini gösterir. Dişler gömülü ise yani çıkacak alan bulamıyorsa yarattığı ağrı son derece şiddetlidir. “20’lik diş ağrısı nerelere vurur?” sorusunu bile sordurabilir. Çünkü yirmilik diş ağrısı; çenede ve başta bile hissedilir. 20 yaş dişi ağızda enfeksiyona neden olduğuysa şu belirtileri verir:

• 20’lik dişin çevresinde kırmızı ve iltihaplı diş eti
• Yüzde şişlik
• Ağrı ve hassasiyet
• Diş etinden gelen akıntı
• Çene altında şişmiş ve ağrılı lenf bezleri
• Ağzı açma ve çiğnemede zorluk
• Ateş
• Besinlerin sıkışması sorunu
• Ağız temizliğinin zorlaşması
• Kötü ağız kokusu

20'lik Dişler Ne Zaman Çekilir?

20’lik dişlerin çekilmesine karar verilmeden önce diş röntgeni çekilir. Çünkü röntgen ile yirmilik dişin ne kadar gömülü olduğu belirlenir. Diş muayenesi ile birlikte doktorunuz röntgen sonucuna göre doğru tedaviye karar verir. Apse, vb. bir sorun olmadığı sürece, yani başka herhangi bir tedaviye gerek kalmadan diş hekiminiz ve sizin belirlediğin uygun bir zaman 20’lik diş çekimi gerçekleştirilir. Her zaman diş çekimi kararı verilmez. Ancak 20’lik dişlerin çekilmemesi kararı o an alınsa bile bu dişler tamamen çıkana kadar takip edilmelidir. Çünkü ciddi sağlık sorunlarına neden olabilirler.

20'lik Dişler Nasıl Çekilir?

Yirmilik dişlerin çekilmesi dişin, diş etine ne kadar uzak olduğuna bağlı olarak şekillenir. Diş eti uyuşturulur, dişin çekileceği bölgeye bir iğne vurulabilir. Lokal bir anestezi uygulanır. Bir alet yardımıyla diş gevşetilir ve pense ile çekilir. Çekilen diş bölgesi temizlenir ve kanamanın durması için gerekli tedavi uygulanır. Bazen diş etinde küçük bir kesik yaratılabilir ve diş çıkarılmadan önce küçük parçalara ayrılabilir.

Gömülü 20'lik Diş Nasıl Çekilir?

Yer darlığı 20’lik dişlerin açılı çıkmasına, sıkışmasına, kısmen çıkmasına veya gömülü olmasına neden olur. Yirmilik diş, tamamen gömülü yani diş etinin altındaysa çene cerrahı tarafından bu işin çıkarılması gerekir. 20’lik diş ameliyatı öncesi uyuşturma için bir ilaç verilir. Bu bazen sedasyon olabilir. Böylece ağrı hissedilmez. Cerrah diş etini keserek 20 yaş dişini alır. 

20’lik diş çekimi 20 dakika kadar sürebilir. Bu süre zorlu operasyonlarda uzayabilir.

Diş çekimi sonrası nadir olarak alt dişler çekilirken sinirler zarar görebilir. Bu da dudak, dil ve çenede uyuşmaya neden olabilir. Kan pıhtınız kemikleri ve sinirleri açıkta bırakırsa, bu kuru soket (alveolit) adlı ağrılı bir duruma yol açabilir.

20’lik Diş Çekimi Sonrası

20’lik diş çekimi sonrası birkaç gün ağrı ve şişlik olması olağandır. Morluk da oluşabilir. Yirmilik diş çekimi sonrası ilk gün muhtemelen kanama olur. “20’lik diş ağrısı kaç gün sürer?” diye düşünebilirsiniz. Operasyondan sonra ağrı bir hafta sonuna doğru azalır ve sonra diner. 

20’lik diş çekiminden sonra 24 saat boyunca dişlerinizi nazikçe fırçalayın. Dişin çekildiği bölge ve komşu olan bölgeleri doğrudan fırçalamayın. Doktorunuzun tavsiyesi üzerine antibiyotik ve ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. İyileştirmeyi hızlandırmak için şu önerileri uygulayabilirsiniz:

• Yirmilik diş çekimi sonrası ağrı ve şişkinlik için belirli aralıklarla çenenize soğuk kompres uygulayabilirsiniz. Çekim öncesi de “20’lik diş ağrısına ne iyi gelir?” diye düşündüğünüzde soğuk kompresi aklınıza getirin.
• Kanamayı engelleyen kan pıhtısını çok fazla hareket ettirmemek için tükürmemeye, pipetle içecek tüketmemeye özen gösterin.
• Bol su için. Ancak 20’lik diş çekimi sonrası 24 boyunca alkol, sıcak ve gazlı içecekler tüketmeyin.
• Operasyondan sonra yaklaşık 1 hafta süresince ağzınızı tam olarak açamayabilirsiniz. Bu süreçte de sert yiyeceklerden kaçının ve yumuşak gıdalarla beslenin.
• Sigara içmekten kaçının.

Diş çekimi sonrası şu sorunlarla karşılaşırsanız mutlaka doktorunuzu arayın:

• Nefes almada ve yutmakta güçlük çekiyorsanız
• Kanama gün sonra durmaz veya ağrı bir haftadan daha uzun sürerse
• Yüzdeki ve çenedeki şişlik birkaç günden fazla sürerse
• Uyuşukluk hissederseniz
• İrin ve kötü koku fark ederseniz
• Ateşiniz varsa

20&#x;lik Diş Enfeksiyonuna Karşı Alınabilecek Önlemler

Yirmilik dişler diğer dişlere göre daha serttir. Bu da çürüklerin daha kolay oluşmasına zemin hazırlar. Bu nedenle dişler çıktığında enfeksiyon oluşmaması için aşağıdaki önerilere kulak verebilirsiniz:

• Günde 2 kere doğru yapılmış bir ağız hijyeni ağızda enfeksiyonlara neden olan bakterileri azaltmaya yardımcı olur. Ağız hijyeni sadece fırça ile mümkün değildir. Diş ipi, gargara gibi ürünleri de bu temizliği yaparken kullanmayı ihmal etmeyin.
• Yiyecekler ve bakterileri dişlerden ve diş etlerinden uzaklaştırmak için bol su tüketmeye özen gösterin.
• Şekerli besinler özellikle kırık diş etlerine sıkışarak bakterilere zemin hazırlayabilir.
• Diş hekimi kontrollerinizi düzenli yaptırın.