2018 En Büyük Şirketler

Capital Dergisi, Türkiye'nin en büyük şirketlerinin sıralandığı şirket listesini açıkladı. İlk sırada TÜPRAŞ yer aldı. Capital araştırmasına göre; 'de ekonomide yaşanan sıkıntıların karlılığa yansıması çok ciddi boyutlarda oldu. Yıl boyunca özellikle döviz artışlarından kaynaklı maliyet artışıyla karşı karşıya olan şirketler, aynı süreçte talebin de düşüşe geçmesi nedeniyle artan maliyetleri fiyatlarına yansıtmakta zorlandı. Neredeyse tüm sektörlerde alacak tahsilinde de sıkıntı yaşanması şirketlerin kârdan taviz vermesine neden oldu. yılında Capital'de nominal olarak kârlılık yüzde 67,1 artış kaydederken, 'de bu artış yüzde 19 oldu.

Aylık ekonomi dergisi Capital, bu yıl 22'nci kez hazırladığı ve Türkiye'nin en büyük şirketini ortaya koyan Capital adlı araştırmasını ağustos sayısında yayınladı. Capital araştırmasına göre, ciroda Tüpraş en büyük şirket olarak birinci sırada yer alırken, ikinci Türk Hava Yolları ve üçüncü Petrol Ofisi oldu.

Türkiye ekonomisinin şoklarla karşılaştığı ve beklentilerin altında yüzde 2,6 büyümeyle kapattığı yılında, Türkiye'nin en büyük şirketinin büyüme, karlılık ve ihracat performansları da bu tablodan görece olarak etkilendi.  'in ilk çeyreğinden sonra döviz kurlarındaki ani ve keskin yükselişler, artan maliyetler ve daralan talep ön plana çıktı. Bu ortama rağmen Türkiye'nin en büyük şirketi reel olarak yüzde 17,8 büyüdü. Şirketlerin karı da reelde yüzde 2,4 arttı. Milyar TL cirolu şirketler kulübü ise 23 yeni şirketin katılımıyla üyeye ulaştı.

ZİRVEDEKİ YERİNİ KORUDU

'de Capital'ün zirvesinde bir değişiklik olmadı. Tüpraş yine 88 milyar milyon bin TL ciro ile en büyük şirket olarak birinciliği bırakmadı. Üçüncü olarak ise 49 milyon milyon bin TL ile Petrol Ofisi oldu. Listenin ilk 10'unda yer alan dev oyuncular arasında ise ciddi bir hareket yaşandı. yılında sekizinci sırada yer alan Shell&Turcas Petrol 'de altıncılığa, altıncı sıradaki Bim Birleşik Mağazalar yedinciliğe, dokuzuncu sıradaki Ereğli Demir Çelik sekizinciliğe, yedinci sıradaki Arçelik dokuzunculuğa geldi. Listeye yeni giren Ahlatçı Kuyumculuk da onuncu sırada kendine yer buldu.  yılında nominal olarak yüzde 31 büyüme yaşayan Capital şirketlerinin toplam cirosu, yılında yüzde 36,9 büyüyerek son 10 yılın en ciddi artışını sergiledi. Ancak bu artışa karşın reel anlamda 'da yüzde 18,3'lük büyüme yaşayan Capital cirosu, geçen yıl yüzde 17,8'lik büyüme yakaladı.

ALACAK TAHSİLİNDE SIKINTI YAŞAYAN ŞİRKETLER KARDAN TAVİZ VERDİ 

'de ekonomide yaşanan sıkıntıların karlılığa yansıması çok ciddi boyutlarda oldu. Yıl boyunca özellikle döviz artışlarından kaynaklı maliyet artışıyla karşı karşıya olan şirketler, aynı süreçte talebin de düşüşe geçmesi nedeniyle artan maliyetleri fiyatlarına yansıtmakta zorlandı. Neredeyse tüm sektörlerde alacak tahsilinde de sıkıntı yaşanması şirketlerin kârdan taviz vermesine neden oldu.  yılında Capital'de nominal olarak kârlılık yüzde 67,1 artış kaydederken, 'de bu artış yüzde 19 oldu. Reele baktığımızda ise kâr artışındaki büyüme hızında daha keskin bir düşüş görmek mümkün. 'de reelde yüzde 50,8 oranında yükselen Capital şirketlerinin toplam kârı, 'de sadece yüzde 2,4 arttı.

Kâr açıklayan şirketlerin sayısında da düşüş dikkati çekti. 'de şirket kârını açıklarken 'de şirket kârını paylaştı. Ayrıca kâr hanesine zarar yazan şirket sayısında da artış var. 'de şirketten 34'ü zarar ederken, bu yıl şirketten 37'si zarar yazdı.  Capital'ün zirvesinde son yıllarda devlerin payı giderek düşüyordu. İlk 10 şirketin toplam cirodan aldığı pay yılından 'ye yüzde 25'te sabitlenmişken devam eden yıllarda 1'er puanlık düşüşle 'da yüzde 21'e gerilemişti. yılında da devler pozisyonlarını korumuştu. 'de ise listenin zirvesindeki ilk 10 şirketin payı son 10 yılda ilk kez yükselişe geçti ve yüzde 23'e ulaştı.

Capital listesine giriş bariyeri 'dan ’e kadar hızlı bir yükseliş yaşamıştı. 'te yaşanan düşüşün ardından da yine yükseliş trendine giren bariyer, yılında artan dolar kuru nedeniyle bir kez daha düştü. yılında listenin 'üncü sırasında yer alan şirketin dolar cinsinden cirosu ,2 milyon dolardı. yılında listenin 'üncü sırasındaki şirket Dost Kardeşler Tekstil'in cirosu milyon bin TL. Bu rakamı yılı ortalama dolar kuruyla dolara çevrildiğinde ,9 milyon dolarlık bir giriş bariyeri oluşturuyor. 10 yıl öncesiyle bir kıyaslama yapıldığında ise yılında Capital'e girmek için aşılması gereken bariyer ,3 milyon dolardı.

  YILINDA 53 YENİ ŞİRKET KATILDI 

Bariyer düşerken listeye yeni katılan birçok şirket oldu. Ancak yeni katılan şirketleri bir önceki yılla kıyaslandığında sayının düşen bariyere rağmen düşük olduğu görülüyor. yılında 70 yeni şirket listeye girerken, yılında 53 yeni şirket katıldı.  Yeni katılan 53 şirketin sektörel dağılımına bakıldığında demir-çelik ve ticaret-hizmette 8'er, inşaatta 6, tekstil-konfeksiyon, enerji-petrol ve otomotivde 3'er, kuyum, elektrik-elektronik, lojistik, makine, metal, perakendede 2'şer, ağaç, çimento, ilaç ve ilaç dağıtım, ulaştırma, tarım, gıda-içecek, kimya, lastik, plastik ve savunmada 1'er şirket Capital'e giriş yaptı.  Capital'de şirketlerin sektörel dağılımına bakıldığında en fazla şirketle yer alan sektörün 57 şirketle gıda olduğu görüldü. Bu sektörü 48 şirketle enerji-petrol, 44 şirketle otomotiv, 43 şirketle demir-çelik, 25 şirketle inşaat, 22 şirketle perakende takip etti.  Gelirler açısından yapılan katkıya bakıldığında tablo değişiyor. Capital cirosuna en büyük katkıyı yapan sektör yüzde 20,1'lik payıyla açık ara enerji-petrol. İkinci sırada yüzde 10,9'luk payla otomotiv geliyor.

KAYDA DEĞER DEĞİŞİKLİK OLMADI

Bu sektörleri de sırasıyla demir-çelik, gıda-içecek, perakende, inşaat, ulaştırma, elektrik-elektronik, ulaştırma, kuyum ve telekom takip ediyor.  'den 'e sektörlerin Capital'e yaptığı katkı sıralamasında kayda değer bir değişiklik olmadı. Enerji-petrolün 'de yüzde 19,4'lük payı yüzde 20,1'e çıkarken, otomotivin de yüzde 13 olan payı yüzde 10,9'a geriledi. Demir-çeliğin yüzde 7,3'lük payı 8,4'e yükseldi.  Son 10 yılda nasıl bir değişim olduğuna göz atıldığında da radikal bir değişim görülmüyor. yılında da tıpkı 'de olduğu gibi en büyük pay enerji-petrolün, onu 9,8'lik payla otomotiv takip ediyor.  Sektörel açıdan dikkati çeken en önemli değişim ise 'de Capital cirosunda yüzde 3,8'lik paya sahip olan inşaat sektörünün 'de bu payını yüzde 6,1'e çıkarırken bir yıl sonra 5,8'e düşürmesi. yılında yüzde 6,1'lik paya sahip olan telekom sektörünün de yılında bu payı yüzde 3,2'ye gerilemiş durumda. Ulaştırma sektöründeki durum ise tam tersi. yılında cirodan yüzde 2,7 pay alan ulaştırma, yılında bu payını yüzde 5,2'ye çıkardı.

AA

büyümeDolardolar kuruEkonomikimyaTekstilTelekomTürkiye

"En İyi Yönetilen Şirketler" programı, Türkiye'nin büyük ve orta ölçekli özel şirketleri ile aile şirketleri ve girişimcilerine hizmet veren Deloitte Private tarafından Türkiye'de ilk kez hayata geçirildi. Türkiye'de bulunan şirketlerin yönetim performanslarının, uluslararası en iyi uygulamalar çerçevesinde değerlendirilmesinin yanı sıra, ulusal şirketler arasında iyi yönetim mekanizmaları hakkında farkındalık yaratılmasının hedeflendiği programın ödül töreni, 26 Kasım tarihinde Çırağan Sarayı'nda yapıldı.

Ali Koç'un başkanlığını üstlendiği ve Ali Sabancı, Ebru Özdemir, Emre Zorlu, Hamdi Akın, Hanzade Doğan Boyner, Lucien Arkas, Ömür Tan, Umran İnan ve Ümit Boyner'in yer aldığı jüri tarafından belirlenerek "Türkiye'nin En İyi Yönetilen Şirketi" unvanını almaya hak kazanan 11 şirket ödüllerini aldı.

En az beş yaşında, yıllık 25 milyon TL'nin üzerinde ciro ile 25 ve üzeri çalışana sahip; halka açık olmama ve hisselerinin en az yüzde 60'ı ya da kontrolleri Türkiye'de kurulu şirket ve şahıslara ait olma koşullarını yerine getiren 11 ilden 70'e yakın şirketin değerlendirildiği programda; "Türkiye'nin En İyi Yönetilen Şirketi" ödülünü kazanan şirketler şöyle:

Deloitte Private Türkiye Lideri Ali Çiçekli;

"Ülkemiz ekonomisinin omurgasını oluşturan ulusal firmalarımızın, uluslararası standartlarda iyi yönetim mekanizmaları üzerine farkındalıklarını artıracak, iyi yönetim konusunda gelişim alanlarını belirleyecek ve bu alanları güçlendirme konusunda firmaları desteleyecek bir program oluşturmayı hedefledik. Değerlendirme sürecinde Türk şirketlerimizin başarı hikayelerine tanık olmak bizi ayrıca çok heyecanlandırdı ve gururlandırdı. Bu program için özel olarak eğitilmiş yöneticilerimizden oluşan Deloitte koçlarımız finalist şirketleri derece analizlerle inceledi ve bu şirketler, iş ve akademi dünyasının önde gelen temsilcilerinin mentorluğunda çalışma imkânı buldu. 'Strateji', 'yetkinlik ve inovasyon', 'kültür ve adanmışlık' ve 'yönetişim ve finansallar' olmak üzere 4 ana başlıkta yapılan değerlendirmeler sonucunda belirlenen 11 şirket bu prestijli unvanı almaya hak kazandı. Bu programın ödül kazandırmaktan da öte şirketlere hem koçluk süreci hem de değerlendirme safhasında büyük bir değer kattığına inanıyoruz. Ödüllendirilen şirketleri gönülden tebrik ediyoruz. 'Türkiye'nin En İyi Yönetilen Şirketleri' programının, ülkemiz ekonomisine katkı sağlayan ve temsil ettiği değerlere sahip çıkan şirketlere ilham vermesini ve iyi yönetim prensiplerini şirketlerinde uygulamaları konusunda yol gösterici olmasını diliyoruz. Deloitte olarak iş ortaklarımızın da desteği ile ulusal ve uluslararası platformlarda bu şirketlerin öne çıkmasını destekleyeceğiz." dedi.

Geçtiğimiz yıl Türkiye'nin en büyük şirketinin ciroları nominal olarak yüzde 31,0, reel olarak da yüzde 18,3 büyüdü. Şirketlerin karı da nominal yüzde 67,1, reelde de yüzde 50,8 arttı. Milyar TL cirolu şirketler kulübü 68 yeni şirketin katılımıyla 'ye yükseldi.

Listenin ilk sırasında 53 milyar milyon bin TL ciroyla Tüpraş yer alıyor. Onu ikinci sırada 39 milyar milyon TL ciroyla THY, üçüncü sırada ise 38 milyar milyon bin TL ciroyla Petrol Ofisi izliyor.

Türkiye ekonomisi, 'de kaydettiği yüzde 7,4'lük büyüme oranı ile OECD ülkeleri içinde yüzde 8,4 büyüyen İrlanda'dan sonra en hızlı büyüyen ülke oldu. Dünyadaki büyüme trendinin ülkemize olumlu yansımasının yanı sıra içerde büyümenin en büyük tetikleyicisi olarak Kredi Garanti Fonu uygulaması ve ekonomik faaliyeti desteklemeyi hedefleyen teşvikler öne çıktı.

yılında nominal olarak yüzde 10,2 büyüme yaşayan Capital şirketlerinin toplam cirosu, yılında yüzde 31,0 oranında büyüyerek son 10 yılın en ciddi artışını sergiledi. Reel anlamda da 'da yüzde 2,3'lük büyüme yaşayan Capital cirosu, geçtiğimiz yıl yüzde 18,3'lük büyüme yakaladı. Bu oran da 'den itibaren yaşanan en yüksek büyüme oranı.

KARLILIK REKOR KIRDI

yılının olumlu finansal sonuçları karlılıkta da kendini net olarak gösteriyor. Her ne kadar seçim öncesinin belirsizliği, kurlardaki dalgalanmalar, yükselen enflasyon ve girdilerdeki maliyet artışları yıl boyunca şirketlerin gündemlerindeki yerini korusa da en çok kar konusunda hassas olan şirketler, bu yaklaşımlarının meyvelerini topladı.

yılında Capital'de nominal olarak karlılık yüzde 11 oranında artış kaydederken, 'de bu artış yüzde 67,1'e çıktı. Bu son 10 yılı baz aldığımızda da en yüksek artış.

Reele baktığımızda aynı artışı görmek mümkün. 'da reelde yüzde 2,7 oranında yükselen Capital şirketlerinin toplam karı, 'de yüzde 50,8 arttı.
Zarar açıklayan şirketlerin sayısında da düşüş dikkat çekiyor. 'da şirket karını açıklarken 'de şirket karını paylaştı. Ancak 'da şirketten 56'sı zarar ederken, bu yıl şirketten sadece 34'ü zarar yazdı.

DEVLERİN PAYI DEĞİŞTİ Mİ?

Capital'ün zirvesinde son 5 yıldır devlerin payı giderek düşüyordu. İlk 10 şirketin toplam cirodan aldığı pay yılından 'ye yüzde 25'de sabitlenmişken devam eden yıllarda 1'er puanlık düşüşle 'da yüzde 21'e gerilemişti. yılında devler cirodan yine yüzde 21 pay alarak listedeki yerlerini korumuş oldu.

'da Capital'ün zirvesinde de bir değişiklik olmadı. Tüpraş yine ciroda en büyük şirket olarak birinciliği bırakmadı. Ancak ikinci ve üçüncü oyuncu yer değiştirdi. listesinin ikincisi OMV, 'de el değiştirince bu kez Petrol Ofisi olarak listede üçüncü olarak kendine yer buldu. Türk Hava Yolları da üçüncülükten ikinciliğe atılım yaptı. Bu değişimle birlikte aslında 5 yıl sonra ilk kez ilk 3 listesindeki oyuncuların yeri değişmiş oldu.

Listenin ilk 10'unda yer alan dev oyuncular arasında geçtiğimiz yıl bir değişim yaşanmazken bu yıl değişim var. yılında Capital'de 10'uncu sırada yer alan Turkcell 'de 13'üncü sıraya geriledi. Bir önceki yıl 14'üncü sırada yer alan Ereğli Demir Çelik ilk 10'a 9'uncu sıradan giriş yaptı.

Zirvede ağırlığını hissettiren sektör yine enerji oldu. 10 dev oyuncudan 4'ü enerji sektöründe faaliyet gösteriyor.

EN BÜYÜK 20 FİRMA

CAPITAL'DE DİKKAT ÇEKENLER

- Capital ligine 70 yeni şirket katıldı.
- Giriş bariyeri ,9 milyon dolardan ,2 milyon dolara çıktı.
- Listenin zirvesi ile en altı arasındaki gelir makası daraldı.
- Zirvedeki ilk 2 oyuncu arasındaki gelir makası açıldı.
- 'de "Milyar TL'lik" kulübüne 68 yeni şirket katıldı. 'da bu sayı 23'tü.
- Milyar TL'lik kulübün üye sayısı 'ten 'ye yükseldi.
- 'de 14 şirket üç haneli büyüdü. 'da 9 şirket üç haneli büyümüştü.
- şirket çift haneli büyüme kaydetti. 'da şirket çift haneli büyümüştü.
- şirketten 30'u ciroda küçüldü. 'da bu sayı 90'dı.
- şirketten 'u karını açıklamamayı tercih etti.
- 'da kar bilgisi veren şirketten 34'ü zarar açıkladı.
- 31 şirket 10 milyar TL'nin üzerinde ciro kaydetti. yılında bu sayı 21'di.
- 15 şirket 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptı. 'da bu rakam 13'tü.