22 Roma Rakamı
2023 & 2022 Nasıl Yazılır?
Romalıların kendine özel şekillerle rakam yazılarına roma rakamı denir. Bu seneye özgü 2019 ve 2020 ve 2021 roma rakamı ve diğer romen rakamlarını tablomuzda bulabilirsiniz. Bunlara roma rakamları denilir. Roma rakamları hesaplama yapmayı gelin hep birlikte bakalım. Roma rakamları nasıl yazılır? Detaylarına bakalım.
Roma Rakamıyla 2022 ve 2023 nasıl yazılır?
| Yıl | Roma Rakamı |
|---|---|
| 1000 | M |
| 1100 | MC |
| 1200 | MCC |
| 1300 | MCCC |
| 1400 | MCD |
| 1500 | MD |
| 1600 | MDC |
| 1700 | MDCC |
| 1800 | MDCCC |
| 1900 | MCM |
| 1990 | MCMXC |
| 1991 | MCMXCI |
| 1992 | MCMXCII |
| 1993 | MCMXCIII |
| 1994 | MCMXCIV |
| 1995 | MCMXCV |
| 1996 | MCMXCVI |
| 1997 | MCMXCVII |
| 1998 | MCMXCVIII |
| 1999 | MCMXCIX |
| 2000 | MM |
| 2001 | MMI |
| 2002 | MMII |
| 2003 | MMIII |
| 2004 | MMIV |
| 2005 | MMV |
| 2006 | MMVI |
| 2007 | MMVII |
| 2008 | MMVIII |
| 2009 | MMIX |
| 2010 | MMX |
| 2011 | MMXI |
| 2012 | MMXII |
| 2013 | MMXIII |
| 2014 | MMXIV |
| 2015 | MMXV |
| 2016 | MMXVI |
| 2017 | MMXVII |
| 2018 | MMXVIII |
| 2019 | MMXIX |
| 2020 | MMXX |
2021 = MMXXI
2022 = MMXXII
2023 = MMXXIII
2024 = MMXXIV
Roma Rakamları Nasıl Yazılır ve Nasıl Okunur?
Roma Rakamları tüm detaylarına bakalım.
1. Sembolleri ve değerlerini bilir.
Temel sembolleri ve ilgili değerlerini attığınızda, Roma rakamlarını okumak oldukça kolaydır.
Yedi temel sembol var. Bu yedi sembolle hemen hemen istediğiniz sayıda rakam yapabilirsiniz (negatifler, ondalık sayı gibi egzotik sayılar hariç).
2. Bir sayı oluşturmak için bir veya daha fazla sayı kullanıldığında, her sembolün değeri soldan sağa doğru (genel olarak) eklenir.
Harfler sayı oluşturmak için soldan sağa doğru azalan azami sırayla düzenlenir:
- II = 2
- XXX (10 + 10 + 10) = 30
- LII (50 + 1 + 1) = 52
- MMLVII (1000 + 1000 + 50 + 5 + 1 + 1) = 2,057
3. Bazı durumlarda, daha büyük bir rakamın önüne yerleştirilen daha düşük bir rakam, daha düşük rakamın büyükten çıkarılması gerektiğini gösterir .
Çıkarma kuralı benzersiz bir sembolü olan bir numaraya yaklaştığınızda başlar. Mesela 4’ü al. Kendi simgesi (“V”) olan 5 numaradan sadece bir numara. Dört tane “ben” yazmak yerine, “IV” yazar, ki bu da 5’den 1 çıkartıp 4’ü almanızı gösterir.
9 nasıl Kendi simgesine (“X”) sahip 10’dan sadece bir haneli. Yani “VIIII” (5 + 1 + 1 + 1 + 1) yerine “IX” yazarsınız (1’den 10 çıkarılır).
Peki ya 40? Kendi sembolü (“L”) olan 50’den sadece 10 uzaktayken, XXXX yazmak yerine, sadece XL (50’den 10 çıkarılır) koyarsınız. Unutmayın, daha yüksek bir değerin önünde daha düşük bir değer gördüğünüzde , bu kural devreye girer.
Eylemde çıkarma kuralının bazı daha örnekleri:
- 29 = XXIX (10 + 10 + (10-1))
- 399 = CCCXCIX (100 + 100 + 100 + (100-10) + (10-1))
- 444 = CDXLIV ((500-100) + (50-10) + (5-1))
Not: Çıkarma kuralı aslında modern bir kuraldır. Antik Roma’dan yapılan yazıtlar, eski Romalılar bunu kullanırken, hepsini tutarlı bir şekilde kullanmadığını gösteriyor. Bunun yerine, istediği sayıyı elde edene kadar rakam eklemeye devam ediyorlardı. Yani sayı 4 aslında IIII yazılmış ve sayı 9, VIIII yazılmıştır. Bazı durumlarda, 5’i belirtmek için V’yi bile kullanmazlar ve sadece IIIII’yi keserler.
4. Bir rakamın üstündeki bir çubuk, 1000 ile çarpmanız gerektiğini gösterir.
MMM olarak 4000 yazmak yerine, sadece IV (4 x 1000) olarak yazabilirsiniz .
Bu kuralın daha fazla örneği, çıkarma kuralıyla birleştirildi:
- 4,949 = IV CMXLIX
- 6,354 = VI CCCLIV
- 9, 972 = IX CMLXXII
Çıkarma kuralı gibi, çubuk çarpan sembolü antik Roma’da sporadik olarak kullanıldı. İstedikleri 1.000 numaraya ulaşıncaya kadar Ms eklemeye devam etme ihtimalleri daha yüksekti. Bugün bile bar çarpanı sıklıkla kullanılmıyor. Yıllar Roma rakamlarıyla yazıldıklarında göremezsiniz. Böylece 2014 yılı MMXIV yazılmış olacaktı.
Birçok ortaçağ metninde, çarpan çubuğunu 100.000 arttırmak için üst çizgiyle birlikte sayıdan önce ve sonra iki dikey çizginin eklenmesini göreceksiniz. Öyleyse
Roma rakamları! Romen rakamları çevir? Romen rakamları nasıl yazılır?
Roma rakamları yazarken, tarihleri yazarken ve resmi yazışmalarda Romen rakamları kullanılmaya devam ediyor. Antik dönemden günümüze kadar gelen rakamlar yazılırken birçok kurala dikkat edilmelidir. Roma rakamlarının en önemli özelliği 0 rakamının bulunmamasıdır. 0 sayısı 9. yüzyılda matematikçi Harızmi tarafından bulunmuştur. Romen rakamları çevir? Romen rakamları nasıl yazılır?
ROMA RAKAMLARI
1- Romen Rakamlarının 1'den 20'ye Kadar Yazılışı:
1 - I
2- II
3- III
4- IV
Not: Roma rakamları yazılırken aynı rakam 4 kez üst üste kullanılmaz. Bu nedenle 4 rakamı ''IIII'' şeklinde yazılamaz. Onun yerine ''IV'' kullanılır.
5- V
6- VI
7- VII
8- VIII
9- IX
10- X
11- XI
12- XII
13-XIII
14- XIV
15-XV
16-XVI
17- XVII
18-XVIII
19 - XIX
20- XX
Not: ''V'' ya da ''X'' gibi büyük rakamların sol tarafına gelen sayılar, bu büyük rakamlardan çıkarılarak okunur. Sağ kısma gelen rakamların toplanarak okunması gerekir.
Örnekler:
IX - 10'dan 1 çıkarılır ve 9 olarak okunur.
XV - 10 ve 5 toplanır - 5 olarak okunur.
VIII - 5 ve 3 toplanır - 8 olarak okunur.
2- Romen Rakamlarında 20'li Sayılar.
21 - XXI
22- XXII
23- XXIII
24- XIV
25- XV
26- XVI
27- XVII
28-XXVIII
29- XXIX
3- 30'dan 50'ye Kadar Romen Rakamlarının Yazılışı:
Romen rakamlarında 30 sayısının karşılığı XXX'dir. Ancak aynı rakamların 4 kez yazılması kurallara aykırı olduğu için 40 sayısı ''XXXX'' şeklinde yazılamaz. Bunun yerine ''XL'' kullanılır
40 - XL / X - 10 / L- 50 / 50 - 10 Kes = 40
Örnekler:
33 - XXXIII
36- XXXVI
38- XXXVIII
41 - XLI
43- XLIII
45- XLV
47 - XLVII
48- XLVIII
4- 50'den 100'e Kadar Romen Rakamlarının Yazılışı
51 - LI
52 - LII
52 - LII
55 - LV
57 - LVII
59 - LIX
60 - LX - X (10) L rakamlarının sağ kısmına getirildiği için 50 + 10 = 60
61 - LXI
63 - LXIII
66- LXVI
69 - LXIX
70 - LXX - 50 + 10 + 10 = 70
71 - LXXI
73 - LXXIII
76 - LXXVI
78- LXXVIII
79 - LXXIX
80 - LXXX - 50 + 10 + 10 + 10 = 80
81 - LXXXI
84 - LXXXIV
87 - LXXXVII
88 - LXXXVIII
89 - LXXXIX
Not: Roma Rakamlarında 100 yazmak için ''C'' harfi kullanılır. 90 sayısını yazmak için de bu harfin yanına X getirilir.
XC - 100 - 10 = 90
91 - XCI
94 - XCIV
95 - XCV
97 - XCVII
98 - XCVIII
99 - XCIX
5- Roma Rakamlarında Diğer Sayılar
101- CI
120 - CXX
122 - CXXII
125 - CXXV
150 - CL
152 - CLII
155 - CLV
160 - CLX
200 - CC
300 - CCC
500 - D
400 - CD - 500 - 100 = 400
1000 - M
1100 - MC
1500 - MD
1550 - MDL
1600 - MDC
2000 - MM
2100 - MMC
2200 - MMCC
2300 - MMCCC
Not: Roma rakamlarında en büyük sayı 3888'dir. Latin harfleriyle ''MMMDCCCLXXXVIII'' olarak yazılır.
ROMA RAKAMLARI NASIL YAZILIR?
Roma rakamları, rakamlar yan yana getirilerek ve rakam değerleri toplanarak yazılır. Örneğin 1 sayısı I şeklinde, 2 sayısı II şeklinde, 3 sayısı III şeklinde yazılır.
Kullanım Biçimi
Eksiltme yöntemi
Roma rakamları yazılırken aynı harf üç kezden daha fazla tekrar edilmez. Bunun sonucunda da 4, 9, 40, 90, 400 ve 900 sayılarının modern zamanlarda daha sık kullanılan, küçük değerli sembollerin büyük değerli sembollerin soluna yazıldığında değerlerinin çıkarılmasına dayanan, farklı yazılış şekilleri vardır:
Roma rakamları ile IV IX XL XC CD CM
Batı Arap rakamları ile 4 9 40 90 400 900
Yine bu kuralla Roma rakamları ile yazılabilecek karakter sayısı açısından en uzun sayının 3888 (MMMDCCCLXXXVIII) olduğu görülür. Ancak Roma rakamlarında M'den büyük bir rakam olmadığından l000'den sonraki sayılarda bu kural bozulabilmektedir. Örneğin 4000, MMMM şeklinde yazılır. Soldaki rakamı sağdakinden çıkarıp yeni bir sayı elde etme yöntemi, sayıların okunuşunda ve dört işlemin uygulamalarında çeşitli karışıklıklara yol açmaktadır. Örneğin 1999'u gösteren MCMXCIX sayısının okunabilmesi için M CM XC IX biçiminde ayrılması gerekir. Burada M 1000'i, CM 900'ü (1000-100), XC 90'ı (100-10), IX ise 9'u (10-1) gösterir.
Çıkarmadaki hatalar
Roma rakamlarıyla çıkarma işlemi yapılırken, büyük sayıdaki sembollerden küçük sayıdakiler çıkarılır. Ancak 4 ve 9 sayılarını kullanırken yapılan işlemlerde, eksiltme yönteminden kaynaklanan bazı hatalar oluşmaktadır. Örneğin, 49'dan (XLIX) 24 (XXIV) çıkarılığında geriye L-V 'den 45 kalmaktadır. Bu sorun eldeli çıkarma işleminde de göze çarpmaktadır. Örneğin 13'ten (XIII) 9'u (IX) çıkarırken geriye 2 (II) kalır.
Sıfır ve basamak kavramı
Romen rakamlarında sıfır sayısı ve basamak kavramı yoktur. Rakam, ifade ettiği sembol kadardır; yani X rakamı, hangi basamakta olursa olsun 10 'dur. Halbuki günümüzde kullandığımız Arap rakamlarında 1 tek başınayken 1 'dir, ancak bir soldaki haneye geçtiğinde 10 değerini, iki soldaki haneye geçtiğinde de 100 değerini alır.
Büyük sayıların gösterimi
Roma rakamlarında, bir sayının bin katını göstermek için sembolün üzerine bir yatay çizgi, milyon katını göstermek için de ilgili sembolün üzerine iki yatay çizgi ile ifade edilir.
V = 5.000
X = 10.000
L = 50.000
C = 100.000
D = 500.000
M = 1.000.000
Kullanım Alanları
Tüm bu nedenlerle günümüzün karmaşık işlemlerinde Roma rakamlarının kullanılması ideal değildir ve dört işlem yapma zorluğundan dolayı günümüzde fazla kullanılmamaktadırlar. Sıfır sayısının modern aritmetik sisteme katılmasıyla yeterlilikleri azalmıştır. Bazı usuller geliştirilse de, çok büyük sayılar söz konusu olduğunda, yetersiz kalmaktadırlar. Ancak yine de kitap sayfalarını numaralandırma, madde işaretleri, saatler gibi dekoratif amaçlı bazı kullanım alanları vardır. Roma rakamlarının kullanışsızlığına örnek olarak şu anekdot verilebilir: Şöyle ki, Roma Forum Meydanı'ndaki süslü hitabet kürsüsünün "Columna Restrata" sütünunda 2.200.000 sayısını belirtmek için yirmi iki adet "yüz bin" i gösteren sembol (C) koyulmuştur.
Roma rakamları, Türkçe yazım kuralları gereğince de aşağıda bazıları yazılmış olan birçok yerde kullanılırlar:
Kitapların başlangıçlarındaki sunuş ve önsöz gibi bölümlerde.
Aynı adlı padişah ve kralların ayrılmasında : II. Ahmet, XVI. Louis gibi.
Yüzyıl adlarında: XIX. yüzyıl gibi.
Tarihi olaylarda: II. Viyana Kuşatması, I. Dünya Savaşı gibi.
Haberler.com - Gündem
Münir KaraloğluRomaGündemGüncelHaberler
Roma rakamları tarih dönüştürücü
Roma rakamları dönüştürme hesap makinesinde tarihler .
Roma rakamları tablosu
| Roma rakamı | Ondalık sayı |
|---|---|
| Ben | 1 |
| V | 5 |
| X | 10 |
| L | 50 |
| C | 100 |
| D | 500 |
| M | 1000 |
Roma rakamlarıyla yıllar
| Yıl | Roma rakamı |
|---|---|
| 1000 | M |
| 1100 | MC |
| 1200 | MM |
| 1300 | MCCC |
| 1400 | MCD |
| 1500 | MD |
| 1600 | MDC |
| 1700 | MDCC |
| 1800 | MDCCC |
| 1900 | MCM |
| 1990 | MCMXC |
| 1991 | MCMXCI |
| 1992 | MCMXCII |
| 1993 | MCMXCIII |
| 1994 | MCMXCIV |
| 1995 | MCMXCV |
| 1996 | MCMXCVI |
| 1997 | MCMXCVII |
| 1998 | MCMXCVIII |
| 1999 | MCMXCIX |
| 2000 | MM |
| 2001 | MMI |
| 2002 | MMII |
| 2003 | MMIII |
| 2004 | MMIV |
| 2005 | MMV |
| 2006 | MMVI |
| 2007 | MMVII |
| 2008 | MMVIII |
| 2009 | MMIX |
| 2010 | MMX |
| 2011 | MMXI |
| 2012 | MMXII |
| 2013 | MMXIII |
| 2014 | MMXIV |
| 2015 | MMXV |
| 2016 | MMXVI |
| 2017 | MMXVII |
| 2018 | MMXVIII |
| 2019 | MMXIX |
| 2020 | MMXX |
| 2021 | MMXXI |
| 2022 | MMXXII |
| 2023 | MMXXIII |
| 2024 | MMXXIV |
| 2025 | MMXXV |
Roma rakamları dönüştürücü ►