Özellikle ilk kez anne baba olan çiftler, bebeklerinin gelişim sürecindeki her bir detayın normal olup olmadığını merak ederler. Kaç saat uyumalı, ne sıklıkta beslenmeli gibi birçok soru, doğumdan sonra taze ebeveynlerin aklını kurcalayıp durur. Bu sorulardan biri de hiç şüphesiz ki bebeklerdeki salya artışıdır. Peki, bebeklerde salya neden olur?
Bebeklerde salya oluşumunun en bilinen nedeni diş çıkarmadır. Bunun dışında enfeksiyon, reflü veya burun tıkanıklığı gibi birçok sebep, bebeklerde salya artışına neden olabilmektedir. Yenidoğan döneminden itibaren görülebilen salya akıntısının ortalama 1,5 yaşına kadar dönem dönem artıp azalması gayet normaldir. Ancak 1,5 yaşından sonra salya üretiminde azalma olması beklenir.
Sizler için hazırladığımız bu yazıda; bebeklerin salyası neden akar, bebeklerde salya ne zaman biter gibi ebeveynlerin en çok araştırdığı konuları derledik, hazırsanız başlayalım.
Bebeklerde salya neden akar sorusuna onlarca yanıt verilebilir. Ancak bunlardan en bilineni diş çıkarmadır. Çoğu bebeğin diş çıkarma döneminde salya miktarında artış gözlemlenir. Bunun dışında reflü, enfeksiyon, alerji ve burun tıkanıklığı gibi birçok faktör bebeklerde salya artışına neden olabilmektedir. Şimdi, bebeklerde salya üretimini tetikleyen nedenleri daha detaylı inceleyelim.
Bebeklerde salya artışının en bilinen nedeni diş çıkarmadır. Bu süreç 3. ayda başlayabileceği gibi 9. aya kadar da uzayabilir. Ancak ortalama 6. ay civarı bebeklerin ilk dişleri patlamaya başlar. Diş çıkarma döneminde salya artışına ek olarak hafif ateş, iştahsızlık, huzursuzluk ve her şeyi ağzına götürme isteği gibi belirtiler de gözlemlenebilir. Bu süreçte bebeği rahatlatmak için soğuk diş kaşıma aparatları kullanılabilir veya temiz bir bez yardımıyla bebeğin diş etlerine masaj yapılabilir. Eğer doktorunuz öneriyorsa, diş çıkarma döneminde kullanılan bitkisel jeller ile de bebeğinizi rahatlatabilirsiniz.
Diş Çıkartan Bebekleri Rahatlatacak 10 Öneri!
Bebeklerde salya artışına sebep olan bir diğer faktör de ağız içinde oluşan enfeksiyonlardır. Tükürüğün içinde enfeksiyonla savaşan enzimler bulunduğu için vücut enfeksiyon algıladığında tükürük üretimini artırır. Yani ağız içi enfeksiyonları sırasında bir salya artışı varsa, bu durum bebeğinizin bağışıklık sisteminin harekete geçtiğinin bir göstergesidir.
Bebeklerin yemek borusu üzerindeki kapakçıklar gevşek olduğu için özellikle yenidoğan döneminde sık sık kusarlar. Bu durum aynı zamanda bebeklerin boğazının tahriş olmasına da sebep olmaktadır. Vücut ise böylesi anlarda daha fazla tükürük üreterek kendisini korumaya çalışır.
Burnu tıkanan bebekler ağızlarından nefes almaya başladıkları için salya üretiminde artış görülebilir. Eğer altında başka bir sebep yoksa burun tıkanıklığı giderildiğinde salya üretimi de azalacaktır.
Burun Aspiratörü Nasıl Kullanılır?
Alerjik bebeklerin sık sık burnu tıkanabilir. Bu durumda, yukarıda değindiğimiz gibi ağızlarından nefes almaya başladıkları için tükürük üretimleri artar. Dolayısıyla alerjilerin de salya artışını tetikleyebileceği unutulmamalıdır.
Serebral Palsi, kasların tonusunu ve kişinin motor becerilerini etkileyen bir hastalıktır. Genellikle süt çocukluğu veya okul öncesi dönemde ortaya çıkar. Bu hastalık direkt kasları etkilediği için bebekler ağızlarındaki kasları kullanamazlar. Dolayısıyla serebral palsili bebeklerde de salya ve tükürük artışı gözlemlenir.
Kullanılan ilaçlar, bağırsak enfeksiyonları, sinirsel veya psikolojik faktörler, mide asidinin fazla olması, erken diş çıkarma ve daha birçok etkenin bebeklerde salya artışına neden olabileceği unutulmamalıdır.
Gerek diş çıkarma dönemi gerekse ağız içinde gelişen enfeksiyonlar bebeklerde salya artışına neden olabilir. Ancak bu artışın 1,5 yaş civarı azalması beklenir. Diğer bir deyişle bebeklerde salya üretiminin ortalama 18 aylıkken normale dönmesi gerekir. Zira bu dönemde hem bebeklerin birçok dişi çıkmış olur hem de kas kontrolünü sağlayabilecek motor becerileri gelişmiş olur. Ayrıca çiğneme ve yutma reflekslerinin gelişmesi de bebeklerde salya miktarının azalmasını etkileyen unsurlardır. Tüm bunlara rağmen, dönem dönem farklı tatların denenmesi veya duygusal değişim gibi faktörlerin bebeklerde salya artışına neden olabileceği unutulmamalıdır.
Salya, bebeklerin sağlığını tehdit eden zararlı bir şey değildir. Çene kaslarının güçlenmesi, dişlerin çıkması, yutma ve çiğneme reflekslerinin gelişmesiyle birlikte salya üretiminin azalması beklenir. Bu nedenle herhangi bir tedaviye gerek yoktur.
Ancak yukarıda da değindiğimiz gibi bazen ağız içi enfeksiyonlar da salya artışına neden olabiliyor. Bu nedenle öncelikle bebeğinizin gelişimini takip eden doktora danışmanızı ve salya artışının altında yatan herhangi bir hastalık olup olmadığını öğrenmenizi öneririz. Eğer salya artışını bir hastalık tetikliyorsa, doktorunuzun reçete edeceği ilaçları düzenli olarak kullanmanız sonucunda bebeğinizin salya artışı da azalacaktır.
Bebeklerde Diş Çıkarma Sırası Nasıldır?
Editörün Seçtikleri
Popüler Yazılar
Gebe Sözlüğü
Bebeklerde salya ile birlikte görülen huysuzluk, yumuşak objeleri çiğneme isteği, diş etlerinde kaşınma dürtüsü özellikle aylık bebeklerde diş çıkmasının belirtilerinden olabilir. Bebeklerde salya akması nasıl durdurulur? makalemizde 10 uzman doktor önerisine yer verdik. Bazı bebeklerde salya akması 3. Ayda da görülebilir. Bebeklerde ağız suyu akması olarak da bilinen salya akıntısı gayet doğal ve normal bir durumdur, genellikle herhangi bir ciddi nedenden kaynaklanmaz.
Bebeklerde salya akmasını geçmesi için uzman önerileri
Bebeğinizde salya akıntısı varsa ilk yapmanız gereken şey, çocuk doktoruna başvurup salya akıntısının diş çıkarmadan mı yoksa bebekteki herhangi bir sağlık sorunundan mı olduğunu tespit ettirmek olsun.
Bebeklerdeki salya enfeksiyon kaynaklıysa doktorun verdiği ilaçları düzenli olarak kullanın.
Bebeğe çiğneyebileceği diş çıkarma halkası gibi şeyler verin. Böylece diş etlerini rahatlatabilirsiniz. Salyayı geçici olarak durdurmanın mükemmel bir yoludur.
Emzik kullanmayı bırakın. Eğer kullanıyorsa ortadan kaldırın ya da kullanım sıklığını düşürün.
Bebeğinize doktorunuzun önereceği yüz masajını yapmak, salyanın şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir.
Bandana tipi önlük kullanın, bu bebeğin çenesindeki salyaları silmeye yardımcı olacaktır.
Bebeğin dudağının altına biraz bebek diş jeli yahut vazelin uygulayarak salyaları bebeğin çenesinden uzak tutabilirsiniz. Jel, bebeğinizin cildini tahrişten korur, salyayı durduran bariyer vazifesi görür.
Doktorunuza danışıp elektrikli diş fırçası ile çocuğunuzun diş etlerine günde 2 kez masaj yapabilirsiniz. Bu yöntem bebeğin ağız hassasiyetini artırarak neler olduğunu(salya akması) fark etmesini sağlar. Böylece bebekler tükürüğü ağzından akıtmadan önce yutmayı öğrenir.
Bebeğiniz bardakla su içmeye geçtiğinde yudumlama bardağı yerine pipetli bardak kullanın. Güçlü bir dil ile, bebeğiniz kolayca salyayı yutacaktır.
Çocuğun Ağız Suyunun Akması, Ağzından Salya Akması Nedenleri Ve Tedavisi Tıklayınız
Bebeklerde Salya Akmasının En Önemli Nedenleri Nelerdir? Tıklayınız
Bebeklerde İştahsızlık Neden Olur? Bebeğim Neden Hiçbirşey Yemiyor? Tıklayınız
Bebeklerde Diş Ağrısına Ne İyi Gelir? 17 Pratik Yöntem Tıklayınız
Bebeklerde Gaz Yapmayan Markaları İçin Tıklayınız
Bir çocuk sahibi olmaya karar verdiğinizde, minik bir bebeği büyütürken nelerle karşılaşabileceğinizi az çok tahmin edebiliyordunuz.
Emzirme, alt değiştirme, uyutma, ardından ek gıdalar, oyunlar, yürüme, konuşma diye uzar gider. Ancak bazı anlar vardır ki, bebeğinizin yaptığı bir hareket, bir işaret sizi merak içerisinde bırakır. Bir de bebeğiniz henüz derdini anlatabilecek kadar konuşmuyorsa, bu hareketlerin ne anlama geldiğini çözebilmek için çabalar durursunuz.
Belki yavrunuzdaki bir rahatsızlığın veya bir sıkıntının habercisi olabilir düşüncesi ile meleğinizin bu davranışları, sizin için çok önemli bir hale gelir.
Ağlama ve işaret etme gibi hareketler, bebekli bir ailenin alışık olduğu şeylerdir; ancak bebeğinizin ağzının köpürmesi, tükürük püskürtmesi, ağzını sakız çiğniyormuş gibi yapması, sürekli salya akıtması gibi yaptığı davranışların ciddi bir şeye işaret edebileceği hissi de bırakmaz peşinizi.
Aslında büyük telaşlara kapılmaya gerek yok. Çünkü bebeğinizde bu tarz belirtiler gözlemliyorsanız, miniğiniz diş çıkarıyor olabilir.
‘Bebeğim sakız çiğner gibi yapıyor’ veya ‘2 aylık bebeğin salyası neden akar?’ diyorsanız, bu yazımız sizin için faydalı olacaktır.
Ağız içi sindirim sistemlerinin çalışmaya başlamasıyla birlikte bebeklerde bazı belirtiler görülmeye başlar.
Tükürük bezleri aktifleşerek tükürük salgısı artış gösterir, dil ve yutkunma hareketlerinin koordinasyon becerisi henüz gelişmediğinden dolayı da salgılanan bu sıvı bebek tarafından yutulamaz.
Bunun sonucunda bebeğinizin ağzında tükürük birikmeye ve akmaya başlar. Bebeklerin diş çıkarma dönemlerinde bu salgılanma artış göstereceği için bu tarz belirtiler diş çıkarma zamanlarında daha sık görülmeye başlayacaktır. Ancak salya ve tükürüğün, diş çıkarma dışında başka durumların da belirtisi olma ihtimali her zaman vardır.
Bazı bebeklerin, sanki ağızlarının içerisinde bir şey çiğniyormuş gibi hareketlerde bulunduğu zaman zaman gözlemlenmektedir. Ebeveynlerin bebeklerinde görmeye alışık olmadığı bu davranış, merak uyandırmaktadır.
Peki bebekler neden sakız çiğner gibi yapar?
Aslında bebeğinizde sakız çiğnemeye benzer bir hareket fark ettiyseniz, bunun belli bir sebebi olmayabilir. Minik yavrunuzun vücut gelişiminin normal seyrinde ilerlediğinin bir göstergesi olarak kabul edilen bu hareketler, bebekteki salgı artışı sonucu sıvının ağızda toplanmasından dolayı meydana gelir.
Aynı zamanda miniğiniz acıktığı veya emmek istediği için de bu hareketi yapıyor olabilir.
Bebeklerde salya, en sık karşılaşılan olaydır. Bu salgının, bazen ağızdan hafif bir sıvı akışı olarak, bazen de yavrunuzun kıyafetini ıslatacak kadar yoğun bir şekilde aktığını görebilirsiniz.
Salyanın miktarına ve oluştuğu zaman aralığına göre yorum yapabilmek de mümkündür.
Bebeğiniz henüz küçük olabilir ve ‘2 aylık bebekte salya neden akar?’ diye düşünüyor olabilirsiniz. Genel olarak salya akması, bebeklerde ay ve sonrasında görülmesi beklenen bir durumdur. Çünkü salya ile diş çıkarma, birbirine bağlı olaylar olarak kabul edilir. Çoğunlukla da durum böyledir.
Ancak miniğiniz henüz 2 aylıksa veya ‘3 aylık bebek salyası neden akar?’ diye sorguluyorsanız, diş çıkartmak için henüz erken olduğunu düşünürsünüz. aylık bebeklerde bu durum, bebeklerin doğasından kaynaklı olabileceği gibi, diş etlerinin altında büyümeye çalışan dişlerin de neden olduğu bir durum olabilmektedir.
Erken dönemde salya oluşması, aynı zamanda reflü gibi mide rahatsızlıklarının ve bağırsak sorunlarının habercisi olabilir. Fakat endişeye kapılmamak gerekir. Bebeğinizin gelişiminde karşılaşabileceğiniz olağan bir davranıştır.
Sadece salyanın miktarında artış olması veya rahatsız edici boyutta fazla olması durumunda bir çocuk doktoruna danışmakta fayda olacaktır.
Küçük bebeklerde ağız köpürmesi sıklıkla görülen bir diğer durumdur. Ağız köpürmesi, salyadan farklı olarak salgı şeklinde akmaktan ziyade ağız çevresinde ve dudaklarda köpüklü tükürük birikmesi şeklinde görülür. Sebepleri arasında reflü, diş çıkarma, fazla tükürük salgısı veya pamukçuk sayılabilir.
Genelde, bebeklerde mide kasları tam gelişmediğinden sütün geri gelmesi ile ortaya çıkabilir ve reflü tanısı konabilir. Doktorunuzun vereceği tavsiyelerle ve ilaç takviyeleri ile tedavi uygulanabilmektedir.
Bebeklerin en çok eğlendikleri hareket, bebeğin ağzından baloncuk çıkarması olsa gerek. Tükürük bezlerinin aktifleşmesi ile ağzında biriken salyanın farkına varan bebek, bunu bir eğlenceye çevirebilir.
Dudak hareketleri ile salgısından baloncuk yapan ve oyun haline getiren minikler, maalesef ailelerini endişeye düşürebilir. Baloncuk çıkarma da aynı salya akması, çiğneme hareketi ve köpürme gibi sindirim sistemi gelişiminin bir parçası olabilir.
Miniğinizin tükürük bezleri aktifleşince bebeğiniz, ağzında biriken alışık olmadığı bu sıvıyı dışarıya atma ihtiyacı hissedebilir. Bu nedenle bebeklerde tükürük püskürtme, karşılaşılabilecek olağan bir davranıştır.
Salyasız bebek olmaz, peki ama bebeklerin salyası neden olur?
Bebeklerde tükürük çıkarma nedenleri şu şekilde sıralanabilir;
Genel olarak bakıldığında; bebeklerde salya, tükürük, köpürme, baloncuk gibi hareketler normal davranışlardır veya diş çıkarma evresinin belirtileridir. Bebeğiniz henüz diş çıkartacak kadar büyümediyse, bu davranışları bebeklerin gelişiminin bir parçası olarak kabul edebilirsiniz.
Bu nedenle, endişeye kapılmanıza gerek yoktur. Ancak normalin dışında belirtiler seziyorsanız, bir çocuk doktoruna danışabilir ve bilgi alabilirsiniz.
Sabah uyandığımız zaman ağızdan akan salyanın yastığı ıslatması çok hoş bir durum değildir. Bebeklerde aylarda bu durum normal karşılanırken yetişkinlerde sürekli olmasının nedenleri araştırılmalıdır.
UYURKEN AĞIZDAN SALYA AKMASI NEDEN OLUR?
Yetişkinlerde uyku sırasında salya akması genellikle kişilerin ağzından nefes alması ile tükürük akıtmasına yol açan burun tıkanıklığından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle burun ve sinüs kanallarının temizlenmesi gece daha rahat nefes alabilmemizi sağlamaktadır. Bunun dışında uyku sırasında ağızdan salya akmasının nedenleri şunlar olabilir:
- Bademciklerin iltihaplanması sonucu çok fazla salya akıntısı görülebilir. İltihaplanma oluştuğu zaman boğazda biriken salya yutulmadığı zaman akmaya başlar.
- Yatış pozisyonları da salya akmasının nedenlerindendir. Yan tarafa yatmak salyanın yastığa doğru akmasına neden olabilir.
- Sinir sistemi yatıştırıcı veya morfin gibi ilaçların kullanılmasının yan etkilerinden birisi de salya akıntısıdır.
- Alerji, zehirlenme gibi durumlarda ağızdan fazla salya akıntısı olabilir.
- Reflü, mide ekşimesi gibi şikayetlerin belirtilerinden birisi de ağızdan salya akmasıdır.
- Diş ve ağız içindeki sorunlardan dolayı salya akıntıları görülebilir.
- Gebelik döneminde mide bulantısı ve asit içeren besinlerin tüketilmesi salya artışına neden olmaktadır.
- MS hastalığı, parkinson ve psikolojik hastalıklar da uyurken salya akıntısına neden olmaktadır.
UYURKEN AĞIZDAN SALYA AKMASI NASIL ENGELLENİR?
Uyurken salya akıntısını engellemek için gece yastıkları biraz yükseltmek gerekir. Bunun yanı sıra sırt üstü yatmak ve burundan nefes almayı alışkanlık haline getirmek salya akıntısının önüne geçilmesine yardımcı olabilir. Bu yöntemler etkili olmaz ise altta yatan nedenin araştırılması için uzman bir doktora gitmekte yarar vardır. Uyurken salya akmasını engelleyecek yöntemler şunlardır:
YETİŞKİNLERDE TEDAVİSİ NASILDIR?
Yetişkinlerde gece salya akmasını engellemek için bazı yöntemler denenebilir. Bu yöntemler işe yaramıyor ise mutlaka nedeni araştırılmalıdır. Yetişkinlerde tedavisi şu şekilde yapılmaktadır:
- Burun içerisindeki büyümüş geniz etinin normal halini alması için kulak burun boğaz bölümüne gitmek ve gerekli tedavinin uygulanması gerekir.
- Ağızdan salya akmasının nedeni nörolojik sebepler olabilir. Bu sebeple fiziki durumdan dolayı genellikle ilaç kullanımı yeterli iken bazen cerrahi operasyonlar gerekebilir. Psikolojik sebeplerden dolayı ise mutlaka destek alınmalıdır.
- Ağız içindeki problemler salya akmasına neden olabilmektedir. Özellikle çene yapısındaki bozukluklar için ortodonti tedavisi yapılmalıdır.
- Ağızdan salya akmasının nedenlerinden birisi de mide problemleri ve safra kesesinin çalışmasına yönelik sorunlardır. Mide rahatsızlıkları için ilaçlar etkili olabilir. Safra kesesi için ise ameliyat gerekebilmektedir.
ÇOCUKLARDA TEDAVİSİ NASILDIR?
Uyurken ağızdan salya gelmesi veya akması bebeklerde çok sık görülen bir durumdur. Özellikle bebeklerde 3 ile 6 aylık dönem aralığında yoğun olarak görülebilir. Daha sonraki dönemlerde salyanın akmasının başka nedenleri olabilir. Burun tıkanıklığı, alerjik durumlar, bademcik şişmesi, reflü, mide asiti salya akma nedenleri arasındadır.
Salyanın yoğun olması durumunda doktora gidilmesi gerekmektedir. Salya sebebi tespit edildikten sonra tükürük üretimini kontrol eden ilaçlar ya da ağza yerleştirilen cihazlar ile salya kontrolü sağlanır. Eğer sebebi kulak burun boğaz ile ilgili ise bu bölgedeki tıkanıklar tedavi edilir. Bağırsak parazitlerinden kaynaklanıyor ise gerekli analizler yapılır ve çocuk ile ailenin diğer üyelerine de tedavi uygulanır.