anığa verilen ceza 5 yıl ay gün hapis cezasıdır.gkhn28 yazdı: ↑16 Oca []
Tek tekerrür
Hırsızlık cezası suçun temel ÅŸekli, basit hırsızlık, daha az veya daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hırsızlık vasfına göre deÄŸiÅŸkenlik gösterir. Hırsızlık suçu TCK m. - arasında düzenlenmiÅŸtir.
Ayrıca hırsızlık suçu ile ilgili özel bir zorunluluk haline yer verilmiÅŸtir.
Basit hırsızlık suçu TCK m. hükmünde “baÅŸkasına ait taşınır bir malı, zilyedinin rızası olmaksızın kendisine ya da bir baÅŸka kimseye yarar saÄŸlamak için almak” olarak tanımlanmıştır.
Basit hırsızlık suçunun oluÅŸumu için 2 ÅŸart aranmaktadır:
Hırsızlık suçu ile korunan hukuki deÄŸer hem mülkiyet hakkı hem de zilyetliktir.
“Hırsızlık suçu ile korunan hukuki yarar mülkiyet hakkı ile birlikte zilyetliktir. Kanunda "zilyet" kelimesi ile "baÅŸkasına ait" olma kelimesi aynı anda kullanılmıştır. Bu ÅŸekilde kanun koyucu, iki farklı hukuki duruma aynı anda yer vererek hırsızlık suçunda ziyetlik ile mülkiyeti ayırmış, her ikisini de koruma altına almıştır. Suçun maddi konusu ise baÅŸkasına ait taşınır maldır. Bu sebeple malın malikinin bu suçun faili olması mümkün deÄŸildir. Suçun maÄŸduru ise malik olabileceÄŸi gibi zilyet de olabilir. Çalınan mal, malikin elinden alınmış ise maÄŸdur, malın malikidir. Zilyetin elinden alınmışsa maÄŸdur zilyet, malik ise suçtan zarar görendir.” (Y-CGK, , / E., / K.)
Hırsızlık TCK sistematiÄŸine göre “tipiklik” ve “hukuka aykırılık” olarak iki unsurdan oluÅŸmakta ve tipiklik unsuru “maddi unsurlar” ve “manevi unsurlar” olarak ikiye ayrılmaktadır. Maddi unsurlar fiil, fail, maÄŸdur ve konu olarak sayılmaktadır.
Hırsızlık suçunda yaptırım altına alınan fiil taşınır bir malı, bulunduÄŸu yerden zilyedinin rızası bulunmaksızın “almak” olarak öngörülmüÅŸtür.
Malın alınmasıyla birlikte suç tamamlanacağından hırsızlık sırf hareket suçudur. Hırsızlık, suça konu mal alınmak suretiyle, zilyedinin tasarruf alanından çıkarak failin tasarruf alanına gireceÄŸinden zarar suçudur.
Kural olarak, mal alındığı anda suç tamamlandığından hırsızlık ani nitelikte bir suçtur. Suçun konusunu gaz veya sıvı enerjinin oluÅŸturması halinde ise mütemadi suç olarak kabul edilmektedir.
“Almak” fiili, malın zilyedin tasarruf alanından çıkarılıp failin tasarruf alanına sokulması ile tamamlanır. Malın alınması, mal üzerinde mevcut zilyedin fiili tasarruf imkanının ortadan kaldırılması ve yeni bir hakimiyet kurulmasıdır.
Hırsızlık suçunun kanuni tanımında fail olmak bakımından herhangi bir özellik aranmadığından bu suçun faili herkes olabilir. Ancak malın mülkiyeti ile zilyetlik farklı kiÅŸilerde ise malikin malı zilyetliÄŸinde bulunduran kiÅŸiden rızasına aykırı olarak alması bu suçu oluÅŸturmaz.
Hırsızlık suçunda maÄŸdur malı çalınan kimsedir. Bu suçun maÄŸduru olmak bakımından herhangi bir özellik aranmadığından herkes suçun maÄŸduru olabilir.
Ancak maÄŸdurun belli özellikleri haiz olması nitelikli hal olarak düzenlenmiÅŸtir. Hırsızlık suçunun kiÅŸinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanılarak iÅŸlenmesi halinde ceza ağırlaÅŸtırılır.
Hırsızlık suçunun konusu baÅŸkasına ait taşınır bir maldır. Bir eÅŸyanın varlığından bahsedebilmek için 3 özellik bir arada bulunmalıdır: Maddi varlığa sahip olma, hakimiyete elveriÅŸlilik, insan dışı olma.
Suçun konusunu yalnızca taşınır mallar oluÅŸturmaktadır. Hareket ettirilebilen, bulunduÄŸu yerden alınıp götürülebilen her türlü ÅŸey taşınır maldır.
Hırsızlık suçu, kasten iÅŸlenebilen bir suç tipidir. Fail, bilerek ve isteyerek baÅŸkasına ait taşınır bir malı rızaya aykırı olarak bulunduÄŸu yerden almalıdır. Kastın varlığı için önemli olan, failin çaldığı malın baÅŸkasına ait olduÄŸunu bilmesidir.
Hırsızlık suçunun taksirli hali kanunda düzenlenmediÄŸi için taksirle iÅŸlenmesi halinde fiil cezalandırılmaz.
Hırsızlıkta failin kasten hareket etmesi, suçun oluÅŸumu için gerekli ancak yeterli deÄŸildir. Failin kendisine veya baÅŸkasına yarar saÄŸlama amacının varlığı gereklidir.
Hukuka uygunluk nedenleri; TCK m. 24 vd. hükümlerinde kanun hükmünü yerine getirme, meÅŸru savunma, hakkın kullanılması ve ilgilinin rızası olarak sayılır. Hukuka uygunluk nedenlerinden birinin bulunması halinde suç oluÅŸmaz.
Hırsızlık suçu sırf hareket suçudur. Mevcut zilyedin mal üzerindeki fiili hakimiyetinin sona erdirilip failin kendi fiili hakimiyetini kurmasıyla suç tamamlanmış olur. Bu nedenle hırsızlık suçuna teÅŸebbüsün malın alınması anına kadar mümkün olduÄŸu ifade edilmektedir.
Hırsızlık suçunda teÅŸebbüsün gerçekleÅŸmiÅŸ olduÄŸunun kabulü için ÅŸu ÅŸartlar aranmaktadır:
TCK m. 35 hükmü uyarınca hırsızlığa teÅŸebbüs cezası, tamamlanmış hali için öngörülen cezadan ¼’ünden ¾’üne kadar indirilerek verilir.
Failin malı aldığı andan itibaren kesintisiz takip söz konusu ise fail malı aldığı yerden ne kadar uzaklaşırsa uzaklaÅŸsın malı fiili hakimiyet alanına geçirmiÅŸ sayılmadığından hırsızlık suçu teÅŸebbüs aÅŸamasında kalmış kabul edilir. Takibin kesintiye uÄŸradığı durumlarda ise suç tamamlanmış kabul edilir.
Hırsızlık suçu iÅŸtirak bakımından bir özellik göstermez. TCK m. 37’de düzenlenen “müÅŸterek faillik”, TCK m. 38’de düzenlenen “azmettirme” ve TCK m. 39’da düzenlenen “yardım etme” hırsızlık suçu bakımından mümkündür.
TCK m. /4 hükmü gereÄŸi hırsızlık suçunu iÅŸlemek amacıyla iÅŸlenen konut dokunulmazlığını ihlal ve mala zarar verme suçlarından fail ayrı ayrı cezalandırılmaktadır. Bu hüküm gereÄŸi söz konusu durumda bileÅŸik suç oluÅŸmamaktadır.
Eve giren hırsızın evde yaÅŸayan birden çok kiÅŸinin eÅŸyasını alması durumunda, eÅŸyalar üzerinde bu kiÅŸilerin müÅŸterek ve tek bir zilyetliklerinin bulunduÄŸu ve tek suçun iÅŸlendiÄŸi kabul edilmektedir.
Failin malı aldıktan sonraki hareketleri “cezalandırılmayan sonraki hareket” sayılmakta ve fail ayrıca bu hareketlerden cezalandırılmamaktadır.
Hırsızlık suçu TCK m. hükmünde sayılan belli akrabalık iliÅŸkisi bulunan kiÅŸilere karşı iÅŸlendiÄŸi takdirde ÅŸahsi cezasızlık sebebi veya cezada indirim yapılmasını gerektiren ÅŸahsi sebep meydana gelir.
Hırsızlık suçu;
karşı işlenirse ceza verilmez.
Hırsızlık suçu;
karşı iÅŸlenirse verilecek ceza ½ oranında indirilir.
Malvarlığına karşı iÅŸlenen ve içlerinde hırsızlık suçunun da bulunduÄŸu belli suçlarla ilgili olarak TCK m. ’de “etkin piÅŸmanlık” haline yer verilmiÅŸtir.
Hırsızlık suçu iÅŸleyen kiÅŸi hakkında etkin piÅŸmanlık uygulanması için ÅŸu ÅŸartların gerçekleÅŸmesi gerekir:
Etkin pişmanlık,
Nitelikli hırsızlık suçu, hırsızlık suçunun temel ÅŸekline nazaran daha ağır cezayı gerektiren ya da daha az cezayı gerektiren suçlardır.
ÖrneÄŸin adliye binaları, belediyeler, üniversiteler, TRT, postaneler, okullar, kamu hastaneleri devlet tüzel kiÅŸiliÄŸine ait kurum ve kuruluÅŸları olarak sayılmaktadır. Bu yerlerin suçun iÅŸlendiÄŸi esnada kamu hizmetinin görülmesine tahsis edilmiÅŸ olması yeterlidir.
Suçun konusunun kamu kurum veya kuruluÅŸunda bulunması gereklidir. Suçun konusu eÅŸyanın kime ait olduÄŸunun önemi yoktur. EÅŸya, kamu kurum veya kuruluÅŸuna ait olabileceÄŸi gibi bu yerde çalışan birine de ait olabilir. ÖrneÄŸin, demirbaÅŸ eÅŸyalarda hırsızlık cezası bu hükme göre verilmektedir.
“Sanığın, müÅŸtekiye ait cep telefonunu kaymakamlık binasının içerisinde bulunan kapı dedektörünün yanındaki masa üzerinden aldığının anlaşılması karşısında eylemine uyan sayılı TCK’nın /2-h maddesi (…)” (Y. 6. CD, , / E., / K.)
Suça konu eÅŸyanın halkın yararlanmasına sunulmuÅŸ ulaşım aracı içinde veya bunların varış veya kalkış yerlerinde bulunması halinde faile daha ağır ceza verilecektir.
Hırsızlık suçunun bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceÄŸi zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eÅŸya hakkında iÅŸlenmesi daha ağır cezayı gerektiren bir nitelikli hal olarak düzenlenmiÅŸtir.
Herkesin girebileceÄŸi, umuma açık yerlerde bırakılan ve herhangi bir ÅŸekilde muhafaza altına alınmayan eÅŸya “açıkta bırakılmış eÅŸya” olarak kabul edilir. Açıktan hırsızlık cezası 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasıdır.
Açıktan hırsızlık suçunun oluÅŸması için eÅŸyanın açıkta bırakılması adet gereÄŸi veya tahsis amacı ya da kullanma biçimi gereÄŸi yapılmalıdır.
Geçici bir süre herhangi bir önlem almaksızın açıkta bırakılan eÅŸya bakımından nitelikli hırsızlık oluÅŸmaz. Mücbir sebep dolayısıyla eÅŸyanın açıkta kalmış olması halinde açıkta bırakılan eÅŸya hakkında hırsızlık suçu oluÅŸmaz.
KiÅŸinin malını koruyamayacak durumda olması hali fiilin iÅŸlendiÄŸi sırada var olmalıdır ve fail bundan yararlanarak hırsızlık suçunu iÅŸlemelidir. Fiilin iÅŸlendiÄŸi sırada bu durum ortadan kalkmış ise nitelikli hırsızlık oluÅŸmaz.
Elde veya üstte taşınan eÅŸyayı çekip alarak iÅŸlenen hırsızlık suçu uygulamada “kapkaç” ya da “yankesicilik” olarak adlandırılır. Nitelikli hırsızlık oluÅŸması için eÅŸyanın maÄŸdurun elinde veya üstünde olması gerekir.
Elde veya üstte taşınan eÅŸyanın alınması sırasında maÄŸdura cebir uygulanmamış olmalıdır. Cebir uygulanması durumunda hırsızlık suçundan deÄŸil yaÄŸmadan söz edilmektedir.
Bu nitelikli halin söz konusu olması için doÄŸal afet veya sosyal olay sebebiyle bir korku veya kargaÅŸa durumunun meydana gelmiÅŸ olması ve hırsızlık suçunun bu durumdan yararlanarak iÅŸlenmesi aranır.
Haksız yere elde bulundurma anahtarın sahibinden çalınması, hile, cebir veya tehdit ile alınması gibi çeÅŸitli ÅŸekillerde gerçekleÅŸtirilebilir. Taklit ise anahtarın bir benzerinin yapılması veya yaptırılmasıdır.
Maymuncuk, tornavida, tel toka gibi aletler bu kapsamda deÄŸerlendirilir.
Sahibi tarafından kilit üzerinde unutulan anahtarın çevrilerek kilidin açılması halinde nitelikli hırsızlık oluÅŸmaz.
Fiilin bilgileri otomatik olarak iÅŸleme tabi tutan manyetik sistemler kullanılarak iÅŸlenmesidir. ÖrneÄŸin fail tarafından maÄŸdurun internet bankacılığı ÅŸifresini ele geçirerek, hesaptaki paranın kendi veya 3. kiÅŸinin hesabına aktarması durumunda nitelikli hırsızlık suçu oluÅŸur.
Failin dış görünüÅŸünü olduÄŸundan farklı göstermek amacıyla herhangi bir önleme baÅŸvurması, tanınmamak için tedbir almak olarak deÄŸerlendirilir.
Suçun yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak iÅŸlenmesinden ise failin gerçekte olmadığı halde kendisini kamu görevlisi olarak sunması anlaşılmalıdır.
Hırsızlık suçunun konusunun büyük veya küçük baÅŸ hayvan olması halinde faile daha ağır ceza verilir.
Bina içinde muhafaza altına alınmış olan eÅŸya hakkında hırsızlık cezası 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasıdır.
Hükümde iki nitelikli hal yer almaktadır:
“Yargıtay Ceza Genel Kurulunun Dairemizce de benimsenen gün ve / Esas ve / Karar sayılı ilamında, tarihinden sonra iÅŸlenen hırsızlık suçunun bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eÅŸya hakkında iÅŸlenmesi halinde eylemin Sayılı TCK'nın /2-h maddesinde düzenlenen nitelikli hırsızlık suçuna uyduÄŸunun belirtildiÄŸi, somut olayda hırsızlık eyleminin Pamukkale Üniversitesi Hastahane binası içinde gerçekleÅŸtirmiÅŸ olduÄŸunun anlaşılması karşısında, sanığın eyleminin Sayılı TCK'nın /2-h maddesine uyduÄŸu gözetilmeyerek, aynı Kanunun /1-a. maddesiyle hüküm kurulması” (Y. 6. CD, / E., / K.)
Binada hırsızlık oluÅŸması için baÅŸkasının girmesine rıza gösterilmeyeceÄŸini belirtecek ÅŸekilde dış dünyadan ayrılmış yapılar içinde suç iÅŸlenmelidir. Herkesin girip çıkabileceÄŸi binalar veya eklentilerinde gerçekleÅŸtirilen fiiller bu nitelikli halin oluÅŸmasına sebep olmaz.
Bina veya eklentisinin konut niteliÄŸi taşıdığı hallerde binada hırsızlık suçundan ve konut dokunulmazlığını ihlal suçundan ayrı ayrı ceza verilir.
Hükümde yer alan nitelikli halin gerçekleÅŸmesi için 2 ÅŸart aranır:
Hırsızlık suçunun gece vakti iÅŸlenmesi halinde faile verilecek ceza arttırılır. TCK m. 6 hükmünde; güneÅŸin batmasından 1 saat sonra baÅŸlayan ve doÄŸmasından 1 saat evvele kadar devam eden süre “gece vakti” olarak tanımlanır.
Hırsızlık suçunun örgüt faaliyeti çerçevesinde iÅŸlenmiÅŸ olması halinde fail hakkında verilecek ceza ½ oranında arttırılır.
PaydaÅŸ veya elbirliÄŸi ile malik olunan mal hakkında hırsızlık yapmak, suçun konusu kısmen faile ait olduÄŸundan haksızlık içeriÄŸinin daha az olmasına neden olur.
Bu nitelikli halin oluÅŸması için 3 ÅŸart aranır:
Hırsızlık suçuna konu mal deÄŸerinin az olması durumunda faile verilecek cezada indirim yapılabileceÄŸi gibi suçun iÅŸleniÅŸ ÅŸekli ve özellikleri de göz önünde bulundurularak faile ceza verilmekten vazgeçilebilir.
Yargıtay’a göre malın deÄŸerinin az olduÄŸundan söz edebilmek için 2 koÅŸul gereklidir:
Kullanma hırsızlığı, “taşınır malın geçici bir süre kullanılıp iade edilmesi amacıyla hırsızlık yapmak” olarak tanımlanır. Kullanma hırsızlığından söz edebilmek için malı geçici bir süre kullandıktan sonra zilyedine iade etme amacının failde en baÅŸtan itibaren bulunması gerekir.
Hırsızlık davaları nasıl sonuçlanır diye bakıldığında, asliye ceza mahkemelerinde yapılan yargılama neticesinde ulaşılan sonuca göre aÅŸağıdaki hükümlerden biri kurulur:
Hem basit hırsızlık suçu hem de nitelikli hırsızlık suçu ÅŸikâyete tabi deÄŸildir. Dolayısıyla re’ sen soruÅŸturma ve kovuÅŸturma konusu yapılır. Suçtan zarar gören kiÅŸi ÅŸikâyetten vazgeçse dahi yargılamaya devam olunur.
TCK m. ’de düzenlenen basit hırsızlık suçu, uzlaÅŸtırmaya tabi suçlar arasında yer alır. Hırsızlık suçu bakımından soruÅŸturma veya kovuÅŸturma baÅŸlamadan önce uzlaÅŸtırma prosedürü yerine getirilmelidir.
Nitelikli hırsızlık uzlaÅŸma kapsamında yer almaz. Nitelikli hırsızlık suçunda uzlaÅŸtırma hükümleri uygulanmadan yargılamaya baÅŸlanması mümkündür.
Hırsızlık suçu, asliye ceza mahkemelerinin görev alanına giren bir suç tipidir. Hırsızlık suçu, suçun iÅŸlendiÄŸi yer asliye ceza mahkemesinde görülür.
Hırsızlık suçunda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Hırsızlık suçunun iÅŸlendiÄŸi tarihten itibaren 8 yıl içinde dava açılmadığı takdirde zamanaşımının dolar.
Af, TCK m. 65 hükmünde “genel af” ve “özel af” olarak ikiye ayrılır. Genel af halinde kamu davası düÅŸer ve mahkûmiyet hükmü tüm sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkar. Özel af halinde kesinleÅŸmiÅŸ hapis cezasının infaz edilmesinden vazgeçilir.
Genel af, belirli bir tarihe dek iÅŸlenen belli bir suç grubunu kapsayabileceÄŸi gibi tüm suçları da kapsayabilir. Genel af kapsamında hırsızlık suçunun yer alması halinde hırsızlık cezası alan kiÅŸilerin mahkûmiyet hükmü ortadan kalkar.
Hırsızlığın cezası ne kadar diye bakıldığında;
Sanık bakımından hırsızlık suçundan kurulan mahkûmiyet hükmünün 2 yıl veya daha az süreli olması halinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi mümkündür.
Hırsızlık suçu iÅŸleyen kiÅŸi hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiÄŸi takdirde sanık, 5 yıl boyunca denetimli serbestliÄŸe tabi tutulur.
5 yıl süren denetimli serbestlik süresinde kasıtlı bir suç iÅŸlemeyen kiÅŸi bakımından ceza düÅŸer.
TCK m. 52 hükmü uyarınca kısa süreli hapis cezası, adli para cezasına çevrilebilir. Kasten iÅŸlenen suçlarda 1 yıl veya daha az süreli hapis cezalarına “kısa süreli hapis cezası” denmektedir.
Basit hırsızlık suçunun alt sınırı 1 yıl olduÄŸu için alt sınırdan ceza verilen kiÅŸiler bakımından cezanın adli para cezasına çevrilmesi mümkündür.
Nitelikli hırsızlık suçunda ise takdiri indirim nedenleri ya da cezayı azaltan ÅŸahsi sebepler bulunduÄŸu takdirde 1 yıl veya daha kısa süreli hapis cezasına hükmedilir ise cezanın adli para cezasına çevrilmesi mümkündür.
“Åüpheden sanık yararlanır.” ilkesi gereÄŸince failin cezalandırılması için hırsızlık suçunu iÅŸlediÄŸi ispat edilmelidir. Sanık, suçsuzluÄŸunu ispat ile yükümlü deÄŸildir. Bilakis, ispat faaliyeti ile yükümlü olan savcılık ve mahkemedir.
Ancak delilsiz hırsızlık suçlaması yapılması halinde soruÅŸturma aÅŸamasında “kovuÅŸturmaya yer olmadığına dair karar” verilmesi ya da davanın reddedilmesi riski söz konusudur.
Hüküm, ispat faaliyeti sonucunda mahkemenin vicdani kanaatine göre verilecektir. “Delil serbestliÄŸi” ilkesi çerçevesinde hukuka uygun her türlü delil hırsızlık suçunun ispatlanmasında kullanılabilir.
Yargıtay’a göre;
hırsızlık davasında en önemli delillerdir.
Kameraya yakalanan hırsızlık delil sayılır mı diye bakıldığında, asliye ceza mahkemelerinde görülen hırsızlık davalarında ispat faaliyetinde delil olarak kamera kayıtlarına baÅŸvurulmaktadır.
Dolayısıyla hırsızlık suçunun iÅŸlendiÄŸi yerde güvenlik kameraları bulunduÄŸu takdirde yargılamada delil olarak kullanılmak üzere bunların kullanılması mümkündür.
6. CD, / E., / K.)
18 yaÅŸ altı hırsızlık cezaları, suça sürüklenen çocuÄŸun nitelikli hırsızlık suçu mu basit hırsızlık suçu mu iÅŸlediÄŸine göre deÄŸiÅŸkenlik gösterir.
Çocuk tarafından iÅŸlenen suçlarda hâkim takdir yetkisi kullanarak en alt sınırdan ceza verebilir.
TCK hırsızlık suçunun ilk kez iÅŸlenmesini bir cezasızlık sebebi olarak saymamıştır. Ancak hırsızlık suçunun ilk kez iÅŸlenmesi, hırsızlık cezası bakımından öngörülen alt ve üst sınırlar arasında cezanın bireyselleÅŸtirilmesinde önem arz eder.
Hâkim tarafından takdir yetkisi kullanılarak ilk hırsızlık suçunun cezası alt sınırdan tayin edilebilir. Bu kapsamda ilk hırsızlık suçunun cezası yılında,
Marketten hırsızlık yapmanın cezası, suçun nitelikli hal oluÅŸturup oluÅŸturmadığına göre belirlenir. Basit hırsızlık cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis, nitelikli hırsızlık cezası 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasıdır.
Market hırsızlığı cezası ÅŸu koÅŸullara göre verilir:
MaÄŸazadan hırsızlık yapmanın cezası, nitelikli unsurların oluÅŸup oluÅŸmadığına göre deÄŸiÅŸir.
Nitelikli hırsızlık suçunun cezası 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasıdır. Basit hırsızlık suçunun cezası ise 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.
Hırsızlık suçu bakımından hakkında mahkûmiyet hükmü kurulan kiÅŸinin aldığı ceza adli sicil kaydına iÅŸlenir. Cezanın infaz edildiÄŸi takdirde adli sicil kaydı silinir ancak özel arÅŸivden kayıt silinmez.
5 yıl sonunda Adli Sicil ve Ä°statistik Genel MüdürlüÄŸüne dilekçe ile baÅŸvurulduÄŸu takdirde özel arÅŸivden de kayıt silinir.
KesinleÅŸmiÅŸ ceza ve güvenlik tedbirlerinin bulunduÄŸu hükümler kiÅŸi hakkında tutulan adli sicil kaydına iÅŸlenir. Adli sicil kaydı Adli Sicil ve Ä°statistik Genel MüdürlüÄŸü tarafından tutulur.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları adli sicil kaydına iÅŸlemez. Denetimli serbestlik süresince ayrı bir kütüÄŸe kaydedilir.
UzlaÅŸtırmaya tabi suçlar bakımından uzlaÅŸma saÄŸlanması halinde ceza adli sicil kaydına iÅŸlenmez.
Hırsızlık cezası, suçun hem basit hırsızlık ya da nitelikli hırsızlık olmasına hem de ÅŸahsi cezasızlık ya da takdiri indirim nedenlerinin bulunmasına göre deÄŸiÅŸkenlik gösterir.
Hırsızlık suçunu iÅŸleyen kiÅŸi, basit hırsızlık suçu iÅŸlediÄŸi takdirde 1 yıldan 3 yıla kadar, nitelikli hırsızlık suçu iÅŸlediÄŸi takdirde 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ä°ÅŸlenmediÄŸi bilinen bir suç nedeniyle yargı makamlarının meÅŸgul edilmesi halinde TCK m. hükmünde yer alan “suç uydurma” suçu meydana gelir.
Hırsızlık suçu iÅŸlemeyen bir kiÅŸinin haksız yere hırsızlıkla suçlanması halinde “suç uydurma” suçu iÅŸlenir. Suç uydurma suçunu iÅŸleyen kiÅŸi 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
Haksız yere hırsızlıkla suçlanmak tazminat konusu edilebilir. Ancak tazminata hükmedilmesi için kiÅŸinin “zarar verme kastı” ispat edilmelidir.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına
Åikâyet Eden: A.B. (T.C. Kimlik No: )
Vekil: Avukat Pınar Denktaş
Åüpheli: B.B. (T.C. Kimlik No: )
Suç: Hırsızlık suçu.
Suç Tarihi:
Açıklamalar: Hırsızlık suçunun nasıl meydana geldiÄŸini ve hangi delillere istinaden suçun iÅŸlendiÄŸinin sabit olduÄŸunun anlaşılır biçimde, tarih ve isim belirterek açıklanması gerekir.
Sonuç ve Ä°stem:
Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle ÅŸüpheli hakkında kamu davası açılmasını arz ve talep ederiz.
MüÅŸteki Vekili
Avukat Pınar Denktaş
Ä°stanbul Asliye Ceza Mahkemesine
Sanık: A.B. (T.C. Kimlik No: )
Müdafi: Av. Pınar DenktaÅŸ
Açıklamalar:
1- Müvekkil söz konusu eÅŸyaları kendisinin olduÄŸunu düÅŸünerek almıştır ve bu hatasından yararlanması gerekir.
2- Müvekkilin hırsızlık suçu teÅŸkil eden bir eylemi bulunmadığından beraat etmesi gerekir.
Sonuç ve Ä°stem:
Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle müvekkil hakkında beraat kararı verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise lehe olan hükümlerin uygulanmasını arz ve talep ederiz.
Sanık Müdafi
Avukat Pınar Denktaş
İletişime Geç
Ceza İnfaz, Yatar Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Ülkemiz Ceza mahkemelerinde ceza yargılamaları yapılırken verilen hüküm tam olarak hapiste geçirilecek süre değildir. İnfaz rejimi ceza hukukunun bir uzantısıdır. Sadece hapiste kalınacak süreyi belirler. İnfaz rejiminin infaz hukukunu belirleyen temel kanun maddesi sayılı ceza ve güvenlik tedbirleri infaz hakkında olan kanundur. Buna göre yargılama sonucunda mahkeme kararı ile verilen hapis cezası süresinin:
* bir kısmı kapalı ceza infaz kurumunda
* bir kısmı açık ceza infaz kurumunda
* bir kısmı denetimli serbestlik altında
* şartlı tahliye hükümleri çerçevesinde cezaevi dışında geçirebilirsiniz. Temel kanunun sayılı maddesi dışında çeşitli yönetmelik, kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde infaz rejimine ilişkin kurallar içerir.
Sanık ya da şüphelinin devletin resmi makamları tarafından yerine getirilen ceza sistemidir. Halk dilinde infaz cinayet, adam öldürme gibi kelimeler yerine kullanılsa da bu yanlış bir algıdır. Bu alanda yatar hesaplama yapılırken iki önemli ayrım bulunur ve infaz hesaplama da bunlara dikkat edilmelidir.
Suç tarihi ile tarihleri arasında olduğu durumlarda: sayılı KHK hükümleri devreye girer. Bu durumda alınan hapis cezasının ½’sini yattıktan sonra koşullu salıverilme hükümlerinden faydalanılabilir. Koşullu salıverilme tarihinden iki yıl önce denetimli serbestlikten yararlanılabilir.
sonrasındaki durumlarda: sayılı kanunun /A maddesine göre kesilen hapis cezasının 2/3’ünü yattıktan sonra denetimli serbestlikten faydalanılabilir. Salıverilme tarihinden bir yıl önce koşullu salıverilmeden faydalanılabilir.
Pek çok faktöre göre ceza yatar süresi ve infaz hesaplama değişebiliyor. Ceza infaz süresini etkileyen bazı maddeler şunlardır:
* Suç tarihi 31 Haziran ’dan önce olup olmaması
* Ceza hükmünde tekerrürün uygulanıp uygulanmaması
* Mahsus edilebilecek tutuklulukta geçen sürenin bulunup bulunmaması
* sayılı KHK’nın geçici 6. Maddesine göre 1 Temmuz ’dan önce suçun işlenip işlenmemesi
* sayılı KHK’nın 6. Maddesine göre suç tarihinin 1 Temmuz ’dan önce olup olmaması
* sayılı KHK’nın 6. Maddesinde yazan suçların olup olmaması
* Suç tarihinde 18 yaşından büyük olunduğunda TCK , , /, maddelerine uyup uymaması
Mahkeme kararında sonuçlanan cezada hapis miktarı gün, ay ve yıl olarak belirtilir. Hesaplamalarda tüm bu veriler kullanılır. Hesaplama yapılırken cezaya ilişkin suçla ilgi bilgiler ve infaz rejimine ait bilgiler olması da daha sağlıklı bir infaz hesaplama ortaya çıkaracaktır. Bu bilgiler olmadan hesaplamalar yapılabilir. Ancak özel durumlar göz ardı edildiğinden doğru sonuçlar elde edilemez.
Hesaplama yapılırken hükümlünün cezasının yüksek güvenlikli bir kapalı ceza infaz kurumunda geçirilip geçirilmediği önemlidir. Cezanın TCK , , , , maddelerinden birine uygun olmadığına da bakılacaktır. Hükümlüler Maddeye uygun olduğunda kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna geçebiliyor. Ayrıca terör ya da örgütlü suçlardan hükümlü olması ve örgütten ayrıldığının sabit olması da hesaplama yapılırken daha net sonuçlar verecek kriterlerdir. Sadece rakamlara bakılarak yatılacak hapis süresi hesaplanmaz. İlgili kanun maddelerince belirlenen kurallar dahilinde hükümlünün durumunu genel hatları ile ele almak önemlidir.
Bazı durumların yaşanması ise yatar süresinin hesaplanmasında negatif etkiler oluşturabiliyor. Bunlar:
* 15 yaşını doldurana kadar geçen ya da geçecek süre
* Mahkumiyetin iki kez tekrar uygulanıp uygulanmaması
* 5 yıl ya da daha uzun hücre cezası olup olmaması (Alınmış ise üzerinden bir yıl geçip geçmemesi)
* 6/2-c ve 6/2-ç maddelerince terör ve örgütlü suçların söz konusu olup olmaması
* Kapalı ceza evinde firar olup olmaması
* Açık cezaevinden iki kez firar olup olmaması
* Verilen cezanın icra iflas kanunundakilerden hariç hapsen disiplin ve tazyik cezası olup olmaması gibi sıralanabilir.
Hapiste yatılacak olan süreyi pozitif ve negatif olarak etkileyen pek çok etken bulunur. Bu bilgilerin yanlış olması durumunda sonuç yanlış çıkabilir. Savcılık tarafından tebliğ edilen müddetname en doğru infaz hesaplama olacaktır. Ancak tüm bu bilgilere rağmen hesapta hata asla olmaz demekte doğru değildir.
Yasa tarafından belirlenen deneme süresi kapsamında hükümlü cezasının sosyal hayat içinde infaza olanak sağlayan ceza hukukuna denetimli serbestlik denilir. Suç işleyen birey bu şekilde sosyal yaşam içinde gözlemlenir. Bu yasa bireyin ailesi ile bağlarını sürdürebilmesi ve dış dünya ile daha hızlı bir şekilde uyum sağlayabilmesi amacı ile çıkarılmıştır. Hükümlü bu şekilde koşullu salıverilmesine belli bir süre kalınca tahliye edilir. Ancak sosyal haya içinde denetim altında tutulur.
Denetimli Serbestlik Yasası
sayılı ceza infaz kanunun /A maddesiyle getirilen bir düzenleme olan denetimli serbestlik, birçok kişinin cezaevinden tahliyesini sağlar. tarihi bir barajdır. Bu tarihten öncekiler verilen cezasının ½’sini yatarken bu tarih sonrasındakiler 2/3’ünü yatmaktadır. Bu tarih öncesindeki hükümlüler denetimli serbestlikten 2 yıl yararlanabilir. Bu tarih sonrasındakiler ise bir yıl yararlanabilir. Bu haklardan yararlanamayan hükümlülerde vardır. Bazı suçları işleyen bireyler sayılı KHK hükümlerinden yararlanamıyor. Bunlar:
* Kasten adam öldürme
* Alt ya da üst soya ait, eş, kardeş gibi kendini savunamayacak kişilere karşı kasten yaralama
* Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar
* Özel hayata ve özel hayatın gizliliğine karşı işlenen suçlar
* Uyuşturucu ya da uyarıcı madde ticareti ya da imal edilmesi
* Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar
* Anayasal düzene, milli savunmaya, devlet sıralarına karşı işlenen uçlar
* Terörle mücadele kanunu kapsamına giren suçlar
* Örgütlü suçlar, koşullu salıverilme hakkı geri alınan hükümlüler
* Tazminatlar ve borçlar ödenmediğinde bankacılık zimmet suçları
* Cezaevinde disiplin cezası alan ve cezası disiplin kurulunca kaldırılmayanlar
* Taahhüdü ihlal suçu işleyenler
Hükümlünün kısmi olarak denetimli bir şekilde serbest bırakılması denetimli serbestliktir. Bu sistemde hükümlünün toluma geri kazandırılması amaçlanır. İşin mahiyetin bakıldığında bu bir sistemden çok uygulama olarak tanımlanabilir.
Denetimli serbestlik süresinde kişi dışarıda bulunuyor olsa bile süre boyunca hükümlü denetimli serbestlik bürosunun denetimi, takibi ve gözetimi altındadır.
Cezanın 1/10’unun Kapalı Cezaevinde Geçirme Şartı
07/09/ tarihli ve sayılı ve tarihli sayılı yönetmelikle değişiklikler yapılmıştır. Bu şekilde denetimli serbestlik ve açık ceza evine geçiş uygulaması değişmiştir. Açık ceza evine geçmek için cezanın 1/10’u kapalı ceza evinde geçirme şartı bulunuyor. Bu şartın uygulanması için:
tarihinden önce ilenen sayılı kanun maddesi kapsamında olan suçlarda 5 yıldan az ceza alanlar 3 gün içinde iyi hali olduğu tespit edilir ise açık ceza evine geçiş sağlanır. Diğer koşullar sağlanmış ise de denetimli serbestlik uygulamasından yararlanma imkanı verilir.
tarihinden önce işlenen sayılı kanun maddesi kapsamında olan suçlar 5 yıldan fazla 10 yıldan az olduğunda 1 ay kapalı ceza evinde kalan süreyi açık ceza evinde geçirmek üzere denetimli serbestlikten yararlanır.
tarihinden önce işlenen sayılı kanun maddesi kapsamında olan suçlar 10 yıldan fazla olduğunda toplam cezanın 1/10’ununu iyi halli olarak kapalı ceza evinde geçirir. Ve açık ceza evine geçiş yapar.
Hükümlü kapalı ceza evinde ne kadar yatar hesaplaması yapılırken tutuklulukta geçirdiği süreler kapalı ceza evinde geçmesi gereken süreye eklenir.
tarihinden sonra işlenen suçlarda ise 18 ay cezası kesilen hükümlüler doğrudan denetimli serbestlikten yararlanabiliyor.
Müddetname savcılık tarafından hazırlanan bir belgedir. Ne kadar süre cezaevinde kalacağınızı belirtir. Burada yer alan bilgiler resmi makamlarca hazırlanmıştır. Bu belge içinde hükümlünün ad, soy ad, mahkeme esas karar, suç tarihi ve suçun niteliği, gözetim ve tutukluluk bilgileri, ceza infaz kurumunun girdiği tarih, şartlı salıverileceği tarih gibi bilgiler yer alır. Hükümlünün cezasının infazı cezayı veren mahkemenin yer aldığı ilamat infaz büroları tarafından yapılır. Müddetname hesaplamasını cumhuriyet savcısı yapar. Belgeyi düzenleyen cumhuriyet savcısının yanında zabıt katibinin de belgede imzası olur.
Hükümlü ilk ceza evine girdiğinde ne kadar yatar araştırmaları yapar. İlk cezaevine girdiğinde andan itibaren bu belge tanzim edilir. Tutuklu hakkında tutukluluk süresine ve gözetim durumuna ilişkin mahsup kararı verilirse bu süreler yeniden hesaplanır. Cezada indirimler olduğunda da yeniden hesaplamalar yapılacaktır. Bu durumlarda en son hazırlanan müddetname geçerlidir.
Müddetname Hatalı Olursa Ne Yapılır?
Cumhuriyet Savcısı hata yapabilir. Bu durumda müddetname hatalı olur. Hükümlü bu durumu Cumhuriyet savcısına tebliğ etmelidir. Yapılan başvuru ile belge incelenir ve tutukluluk ve ceza bilgilerinde eksiklik ya da fazlalık var ise belge tekrar incelemeye alınır. Hükümlü dilekçesini cezaevi kanalı ile gönderir. Yapılan inceleme sonucunda yanlışlık var ise düzenlenmesi için belge yeniden tanzim edilir.
Müddetname Nasıl Hesaplanır?
Hapis cezalarında müddetname üç ayrı suç tarihine göre değerlendirilir. öncesi, öncesi ve sonrası bu üç dönem farklı bir şekilde hesaplanır. öncesinde infaz hesaplama yapılırken ½ indirim yapılırken sonrasında 1/3 oranında indirim yapılır. öncesinde hükümlü kuruma girdiği tarih ile şartlı tahliye arasında 1 yıl tamamlaması gereklidir. sonrasında ise 1 yıl 8 ay tamamlaması gereklidir.
Para cezaları içinde müddetname yapılıyor. Yalnız hapse çevrilen para cezaları için indirim uygulanmıyor. Mükerrer hükümlülerde ise öncesi ½ ayda 6 gün indirim bulunuyor. 2/5 yatar hesaplanır. İkinci kez mükerrerlerde ile şartlı tahliye hükümleri uygulanmıyor. tarihi sonrasında ikinci kez suç işleyenler ise ¼ indirimi bulunur. ¾ yatar hesaplanır.
Av. Mustafa Kemal Batur
Bize ulaşmak için iletişim sayfamıza erişebilirsiniz.