7 Sınıf Sosyal Bilgiler Proje Konuları

Milli Mücadele Hazırlık Dönemi, Mustafa Kemal&#;in Samsun&#;a Çıkışı (19 Mayıs ) ile başlar; Türkiye Büyük Millet Meclisi&#;nin Açılışı (23 Nisan ) ile biter.

Bu yazımızda Milli Mücadele&#;nin hazırlık dönemi inceledik. Milli Mücadele&#;nin hazırlık dönemi olarak adlandırılan süreç, Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a gidişinden TBMM’nin açılmasına kadar olan zamanı kapsamaktadır. Milli Mücadele&#;nin hazırlık dönemi içerisinde birtakım zorluklar yaşanmasına rağmen bunların üstesinden gelinebilmiştir. Bu dönemin önemli isimleri arasında ise Mustafa Kemal Atatürk bulunmaktadır. Türklerin azmi ve cesareti sayesinde savaşlar kazanılmıştır.

Milli Mücadele Hazırlık Dönemi;

• Mustafa Kemal&#;in Samsun&#;a Çıkışı (19 Mayıs )
• Havza Genelgesi (28 Mayıs )
• Amasya Genelgesi (22 Haziran )
• Erzurum Kongresi (23 Temmuz &#; 7 Ağustos )
• Sivas Kongresi (4 Eylül &#; 11 Eylül )
• Amasya Görüşmeleri (22 Ekim )
• Temsil Heyeti&#;nin Ankara&#;ya Gelişi (27 Aralık )
• Türkiye Büyük Millet Meclisi&#;nin Açılışı (23 Nisan )

Milli Mücadele Hazırlık Dönemi Başlangıcı

TBMM’nin açılışı ve Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkışı arasında geçen sürece Milli Mücadele&#;nin “Hazırlık Dönemi” denir. Bu döneme “Kongreler Dönemi” de denmektedir.

Birinci Dünya Savaşı sonrası imzalanmış olan Mondros Ateşkes Antlaşması İtilaf Devletleri’nin (Almanya, Avusturya-Macaristan ve Bulgaristan gibi) Osmanlı Devleti’nin yaşam şartlarını en aza indirmeye çalıştıklarının bir göstergesi gibiydi. Mondros Ateşkes Antlaşması, İtilaf Devletleri’nin önceden yapmış olduğu gizli antlaşmalarla Osmanlı Devleti’nin topraklarını paylaştıkları plana hukuki zemin hazırlama amacındaydı. Antlaşmanın 7. Maddesi sayesinde ülkenin belirli bölgelerini işgal etmişlerdir. Ayrıca İtilaf Devletleri için önemli olan yerlere denetim subayları konumlandırılmıştır.

Bu antlaşma sonucu yapılan faaliyetler tüm Osmanlı’da büyük bir kaynaşmaya sebep olmuştu. Osmanlı topraklarında bulunan Alman ve Avusturya askerlerinin sevki, düşman kuvvetlerinin gelmesi, silah ve askeri malzemelerin gelişi, orduların yerlerini değiştirmesi önemli bölgeleri (İstanbul gibi) bir hareketliliğe gitmesine neden olmuştu. Savaşlar sonucu kötüleşen asayiş daha da bozulmuştu. Hiçbir yerde düzen kalmamış, Osmanlı topraklarında oluşan eşkıyalık yayılmaya başlamıştı. Soygunlar, adam öldürmeler ve her tarafa baskınlar iyice artmıştı. Rum çeteleri; Karadeniz ve Trakya’yı kendi çetelerinin yeri haline getirmişti. Bütün bu olayları durdurmak için birilerinin bir şeyler yapması gerekiyordu. Bunu yapacak kişilerin öncüsü olarak Mustafa Kemal Paşa Samsun’a çıkmaya karar verdi. Böylece Milli Mücadele&#;nin hazırlık dönemi başlamış oldu.

Mustafa Kemal&#;in Samsun&#;a Çıkışı (19 Mayıs )

Milli Mücadele&#;nin hazırlık dönemi Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı ile başlamaktadır. Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandıktan sonra Atatürk, Yıldırım Orduları Komutanlığı görevine geçirildi. Görevi boyunca kendi bölgesindeki yerde İngilizler için yapılan tek yanlı uygulamalara karşı koydu. Bu olaylardan sonucu yapılan baskılar sonucu tarih 13 Kasım ’i gösterirken Mustafa Kemal, İstanbul’a gitmeye karar verdi. Osmanlı genel kurmayındaki arkadaşlarının ve padişahın desteği ile kendisine 9. ordu müfettişliği görevini aldırmıştır. Mustafa Kemal, İstanbul’un işgal edildiği için vatanı kurtarmanın çözümünü Anadolu’da bulabileceğine inanıyordu.

Tarih 30 Nisan ’u gösterirken Mustafa Kemal’in 9. ordu müfettişliğine getirilmesinin dört sebebi vardı. Bu dört madde şu şekildedir:

• Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na katılmasına sebep olan ittihatçı asker kadrosunu eleştirmesi ve bu kadroyla anlaşamaması
• Geçmişte padişah ile iyi bir ilişkinin kurulmuş olması
• O zamanlarda her yerde ismi duyulan bir komutan olması yanı sıra İstanbul’daki çevresine ve padişaha güven verici bir etki bırakması
• Doğu Karadeniz’de Pontus Rumlara yönelik sivil direnişçilerle birlik olan askerler karşısında İstanbul Hükümeti, Mustafa Kemal Atatürk’ün onları bu fikirden vazgeçireceğine inanıyordu.

Havza Genelgesi (28 Mayıs )

Samsun&#;dan ayrılan Mustafa Kemal, Kavak ilçesine uğradı ve 25 Mayıs &#;da Havza&#;ya geldi. Yunanlılar İzmir’i işgal altına aldıktan sonra Osmanlı hükümeti bu konu hakkında bir şey yapmaya kalkışmamıştı. Babı-Ali ise çare bulamamıştır. Mustafa Kemal Atatürk İstanbul’da verdiği kararlar gibi Havza’dan kararlar alıp mitingler düzenlettirmeye çalışmıştır. Tarih 30 Mayıs ’u gösterirken Havza’da ilk protesto mitingi düzenlendi. Yapılan mitingden sonra gelen saldırılara karşılık olarak silahla karşılık verileceğine karar verildi. Miting yapıldıktan sonra vatana yapılan her türlü silahlı saldırıya yönelik silahla karşılık verileceğine dair karar verildi. yılı 3 Haziran’da mülki emirlere ayrıca askeri kumandana bir telgraf çekilecek, Paris’te yapılacak olan barış konferansına katılacak olan heyetle alakalı Milli vicdanın gerekliliklerine tamamen uygun olaraktan kararların alınması gerektiğini bildirmiştir. Ayrıca Müdafaa-i Hukuk ile Redd-i İlhak Cemiyetlerinin Türk milletlerinin bütün haklarının savunulması yolunda emek harcamasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. Mustafa Kemal Atatürk milli menfaatlerini korkmadan ve hiç çekinmedin savunacağını Havza Genelgesi içinde belirttiği kararlarla göstermiştir.

Havza Genelgesi&#;nin Maddeleri

• İtilaf Devletlerinin temsilcilerine ayrıca İstanbul Hükümeti’ne telgraf çekilerek işgallerin protestosu yapılmalıdır.
• İşgallere karşılık olarak mitingler yapılmalıdır.
• Mitingler düzgünce yapılmalı ve mitinglerin düzeni korunurken Hristiyan halka yönelik kötü tavırlarda bulunulmamalıdır.
• Mustafa Kemal Atatürk, halkın yapılan işgallere yönelik harekete geçmesini ve ulusal bilincin uyanmasında tüm halkın istekli olmasını sağlamaya çalışmaktadır.
• İtilaf devletlerinin yaptığı propagandaları destekleyecek eylemlerden uzaklaşılmasını istemiştir.
• Millî Mücadele sırasında yayımlanmış olan birinci genelgedir.
• Yurdun çok fazla yerinde ayrıca İstanbul’da mitingler yapılmıştır.

Amasya Genelgesi (22 Haziran )

Haziran &#;da Harbiye Nezareti tarafından Osmanlı’nın merkezi olan İstanbul&#;a davet edilen Mustafa Kemal Paşa; ordu müfettişliği görevinin tehlikede olduğunu görerek, İstanbul Hükümeti’nin dikkatini dağıtma taktiğiyle Havza&#;dan daha da güvenli olarak görmekte olduğu Amasya&#;ya gitti. Mustafa Kemal Atatürk, yılı 12 Haziran’da gitmiş olduğu Amasya’da daha rahat bir çalışma yeri oluşturabilmiştir. Ayrıca Mustafa Kemal Paşa’nın istekleri ve destekleri üzerine Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti resmen kurulmuştur. 3 gün boyunca süren görüşmelerle beraber Amasya Genelgesi hazırlanmıştır.

Bu görüşmeler Rauf (Orbay), Ali Fuat (Cebesoy), Sivas’ta bulunan 3. Ordu komutanı Refet (Bele) ve ayrıca Samsun’un valisi Hamit beylerin de katılımı bulunmuştur. 22 Haziran tarihinde yayımlanan genelge, Konya’da bulunan Yıldırım Kıtaları Müfettişi Cemal Paşa ve Erzurum’da bulunan Kolordu Komutanı Kazım Karabekir taraflarından onaylandıktan sonra yayımlanmıştır. Bu olaylardan sonra genelge maddeleri kişisel değil, halklı da ilgilendiren bir mesele olmuştur. Yani halk bu kararları benimseyebilmiştir. Amasya Genelgesi&#;nin yayımlanmasının amacı şu şekildedir. Anadolu’da başlamış olan Müdafaa-i Hukuk hareketinin tek bir çatı altında birleştirebilmektir. Bu durumun gerçekleşebilmesi için ise ulusal bir kongrenin düzenlenebilmesini sağlamaktır.

Amasya Genelgesi&#;nin Maddeleri

• Vatan toprakları kaybedilmekte bütünlük bozulmaktadır, milletin bağımsızlığı ise tehlike altındadır.
• İstanbul Hükümeti, üstlenmesi gereken görevleri üstlenmemektedir ve bu durumda milletimizin durumu bitmiş şekilde görünmektedir.
• Milletin devamlılığını milletin azmi ve kararlılığı sağlayacaktır.
• Milli bir kurulun oluşturulması şarttır. Çünkü milletin davranışlarını ayrıca durumunu göz önünde bulundurmak ve hakların korumak gerekmektedir.
• En güvenli yer olarak düşünülen Anadolu’da bulunan Sivas’ta milli bir kongre düzenlenmesi acildir.
• Sivas’a gitmek ve milli kongreye girmek amacıyla her yerden halkın güvendiği üç kişinin yola çıkması gerekmektedir.
• Müdafaa-i Hukuk ve Redd-i ilhak Cemiyetleri Sivas’ta gerçekleşecek olan kongreye girecek olan delegeleri belediye ile beraber seçeceklerdir.
• Bu genelgenin kesin bir şekilde sır olarak saklanması gerekmektedir. Ayrıca delegelerin kimliklerini saklayarak gelmeleri gerektiği durumlarda Sivas’a gelmeleri önemlidir.
• Doğuda bulunan illerle alakalı tartışmak için Erzurum’da bir kongre yapılacaktır. Yapılacak güne kadar diğer illerden gelen delegeler Sivas’a gidebilirse Erzurum’da yapılacak kongreye katılan delegeler, Sivas kongresine de katılmak üzere yola çıkacaklardır.
• Askerler ve sivil teşkilatların dağılması söz konusu bile değildir. Bunları yöneten kişilerin değişimi ve silah teslimleri imkânsızdır.

Amasya Genelgesi&#;nin Önemi

Amasya genelgesinin maddeleri değerlendirilecek olunursa şöyle başlanılabilir. Mili Mücadele’nin neden gerekli olduğu belirtilmiştir. Milletin bütünlüğü ayrıca bağımsızlığı da İstanbul Hükümeti’nin yapmaması gerektiği halde korunmamaktadır. Vatanın tehlikede olduğu söylenerek millet için bağımsızlığın önemi için Türklere çağrı yapılmıştır. İstanbul Hükümeti’nin görevini yapmadığı ve de ona karşı güvensizlik duyulması gerektiği ilk kez bu sayede belirtilmiştir. İstanbul Hükümeti’nin Türkleri temsil etmesi gerektiği gibi etmediği vurgulanırken toprakların tehlikede olduğu bu zor durumda bir direnişin başlatılması gerektiği bu genelge sayesinde gösterilmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk, İstanbul Hükümeti’ne karşı gelerek zaten Samsun’a gitmişti bu yüzden de geri İstanbul’a çağırılmıştır. Kurtuluş Savaşı’nın amacı ve yöntemini ise milletimizin yine milletin azim ve kararıyla kurtulacağını söyleyerek belirtmiştir. Bu söylemi bu mücadelenin demokrasi ile gerçekleşebileceğini belirtmektedir. Ulusal egemenliğin ön planda tutulması ise ulusal azim ve kararı söylemi ile olmuştur. Bu söylem ile aslında ileride Cumhuriyet’in kurulacağı belirtilmektedir. Alınan kararlar kişisel değil de milli kararlar olarak hedeflenmiştir. Milli Mücadele yanlısı bir yöntemin belirlenmesi seçilecek delegelerin halkın güvendiği kişiler olmasından anlaşılmaktadır. Silahlı bir mücadele yapılmak istenmesini ise silahların teslim edilmemek üzere kullanılması ve askerlerin dağılamaması ifadelerinden anlaşılmaktadır. Ayrıca Mustafa Kemal Atatürk’ün Anadolu’ya gitmesindeki amacın resmi görev değil de direniş harekatlarını örgütlemek olduğu görülmüştür.

Erzurum Kongresi (23 Temmuz &#; 7 Ağustos )

Mustafa Kemal Atatürk’ün bu zor günlerde mücadeleye devam etme kararı aldığı zamanlarda ona destek gösteren önemli kişilerden biri de Erzurum bulunan Kolordu Komutanı Kazım Karabekir ile sağlanmıştır. Bu desteğini “Emrinizdeyim Paşam!” diyerek belirtmiştir. Milli Mücadele&#;nin hazırlık dönemi ile alakalı çok önemli olaylardan birisidir bu da. Bunların yanı sıra istifa etmiş olan Mustafa Kemal Atatürk, sivil olaraktan direnişin liderliğini yapmaya devam etmektedir.

Vilayeti Şarkiye Müdafaa-i Hukuku Milliye Cemiyeti merkezi İstanbul’da bulunmaktaydı. Bu cemiyetin Erzurum şubesi, ilk öncelikle Erzurum Kongresi&#;ni daha sonrasında ise doğu illerini kapsayan kongreyi düzenlemiştir. Doğu illerini kapsayan Erzurum’un kongresi tarih 23 Temmuz ’u gösterirken gerçekleşti ve 7 Ağustos’ta bitti. Onayladıkları beyanname ile cemiyetin adı artık Şarki Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’dir.

Ermeniler, Doğu Anadolu’da direniş faaliyetlerini göstermeye devam ediyordu. Bu direnişe karşılık Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti (bölgesel bir cemiyet) kuruldu. Bu cemiyet ile beraber Erzurum kongresini düzenlemeye başlama çalışmaları başlamış oldu. Tarih 23 Temmuz ’u gösterirken Erzurum kongresi ilk toplantısını gerçekleştirmiş oldu. Kongredeki çoğunluk başkanın Mustafa Kemal Atatürk olmasını istediğini belirtti. Doğu Anadolu Müdafa-i Hu­kuk Cemiyeti ve Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti, Rum ve Ermenilere karşı Doğu Anadolu ve Karadeniz’de bir direniş göstermeliydi. Erzurum kongresi ile bu direnişi sağlamak amaçlanmış, Millî Mücadele’ye hazırlık belirtilmiştir.

Erzurum Kongresi&#;nin Kararları

• Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür bölünemez.
Bu madde, bölgesel amaçlı toplanılmış olan kongrede herkesi alakadar eden bir karar olmuştur. Bu madde ile bulunan tüm bölmek isteyen kişilere tepki gösterilmiştir. Yabancılardan gelen eylemlere karşılık milletin birlik olaraktan kendisini savunacağı belirtilmiştir. Ayrıca bu madde Misak-ı Millî&#;nin ve Sivas Kongresi’nin alınan kararlarından ilkidir.
• Vatanın geleceği için İstanbul Hükümeti’nin uğraşmadığı bir durum söz konusu olur ise Anadolu’da bir hükümet kurulacaktır. Fakat bu hükümet geçici olacaktır. Kurulacak hükümet, milli kongre tarafından seçilecektir. Bu işi, kongrenin toplantı olmadığı durumda Temsil Heyeti üstlenecektir.
Burada ise ilk olarak bir şeyden bahsedildi. Bu şey, geçici hükümet ve yeni bir devlettir. Buradan yeni bir cumhuriyetin kurulacağına dair mesaj bulunmaktadır.
• Milletin iradesini öne sürmek ve Kuvayı Milliye&#;yi etkin hale getirmek şarttır.
Olması gerektiği gibi bu maddede ilk olaraktan milletin kendi iradesinden belirgin bir şekilde bahsedilmiştir. Azınlıkta bulunan Hristiyanlara sosyal dengeyi bozacak ayrıcalıkların verilmesi yasaklandı.
• Manda ve himaye kabul edilemez
Bu maddede kesin bağımsızlıktan bahsedilmiş ayrıca da mandacılığa karşılık bir tepkide bulunulmuştur.
• Milli meclisin hemen birlik olması ayrıca da hükümetin üstlendiği görevleri meclisin kontrolü altında gerçekleştirmesi düşünülmektedir.
Bu maddede önemli bir olay olan Mebusan Meclisi’nin toplanılması talebinde bulunulmuştur. Davranışları dengesiz olan Damat Ferit Paşa’nın hükümetini kontrol altına almak istenmiştir.
• Ulusal irade sayesinde padişah ayrıca de halife zarar görmeyecektir.
Beraberliğin ve birliği bozulmasını istemeyen Mustafa Kemal Atatürk, böyle bir karar almıştır. Dışardan gelebilecek yardımlar işe yarıyorsa kabul edilebileceği de belirtilmiştir.

Sivas Kongresi (4 Eylül &#; 11 Eylül )

Mustafa Kemal Atatürk, bu kongreyi yani Sivas Kongresi&#;nin planlarını yapmaya başlamak üzere Erzurum’dan 29 Ağustos tarihinde ayrılmıştır. Halkın da karşılaması ile tarih 2 Eylül ’u gösterirken Sivas’a gitmeyi başardı. Amasya Genelgesi’nde böyle bir kongrenin yapılacağı belirtilmişti. Sivas kongresinde asıl amaç, ülkedeki direnişin hep beraber birlik olaraktan yapılabileceğini göstermektir. Amasya Genelgesi’nde belirtilen maddeleri uygulamaya geçirmektir. İstanbul Hükümeti, kongreyi yasadışı ilan edip üstüne üstlük katılanların tutuklu olacağını belirtmişti. Çünkü İtilaf Devletleri baskı kurmaktaydı. Bu kongreyi dağıtmak amacıyla ise Elazığ’ın Valisi Ali Galip seçilmiştir. Ayrıca kongrenin toplanması sonucunda İtilaf Devletleri’nin belirttiği üzere şehri Fransızların basacağı duyurulmuştur. Kongreye bu karşıt sebeplerden ötürü az kişi katılsa da yine de bir kongre toplanmıştır. 38 gibi az sayılı bir delege katılımı olsa da Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğiyle kararlar alınmıştır.

Sivas Kongresi&#;nin Kararları

Maddeler tüm delegelerce kabul edilmiş ve Erzurum Kongresi’nde alınan bir madde bulunmaktadır. Irk ve dine yapılan ayrımcılıklara ters düşülmüştür. Ayrıca bölgesel bir direnişin örgütlenmesi gerektiği vurgulanmıştır. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ndeki söz sahibi olma hakkı Temsil Heyeti’ne geçirilmiştir. Bağımsızlığın kesin olarak belirtildiği bir madde bulunmaktadır.

Amasya Görüşmeleri (22 Ekim )

Ali Rıza Paşa, Sivas Kongresi yapıldıktan sonra Damat Ferit Paşa yerine geçmiş ve Milli Mücadele’yle paralel bir şekilde bir yol izlemiştir. Erzurum ve Sivas Kongrelerindeki maddelerde söylenildiği gibi teşkilatlara iyi davranılması şartı ile Mustafa Kemal, Ali Rıza Paşa’ya yardımda bulunmuştur. Bunun üzerine Temsil Heyeti ile Ali Rıza Paşa’nın kabinesi görüşmüştür. İstanbul Hükümeti’nin seçmiş olduğu temsilci Salih Paşa ve Temsil Heyeti’nin başkanı olan Mustafa Kemal Atatürk arasında bir görüşme yapıldı. Görüşme sonucu bir protokol oluşturulmuştur ve bu imzalatılmıştır.

Temsil Heyeti&#;nin Ankara&#;ya Gelişi (27 Aralık )

İtilaf Devletleri, yaptıkları Mondros Ateşke Antlaşması ile Anadolu’da birçok toprağı ele geçirebilmişti. Bu işgallerden sonra milli direniş başlamıştı ve bu süreçte geçici bir yönetici kurul gerekmekteydi. Burada iş yapmış olan gruba ise Heyeti Temsiliye veya Temsil Heyeti adı verilmiştir. Ulusal bir meclis yani Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulana kadar mücadele sırasınca etkili görevlerde yer almış önemli bir kuruldur.

İstanbul Hükümeti’nin hiçbir tepki göstermemesi üzerine farklı bir hükümete geçilmesi lazımdı. Temsil Heyeti de tarih 27 Aralık’ı gösterdiği zaman kuruldu. Bunların yanı sıra asıl meclisin sonrasında kurulmasında etkili ve ciddi anlamda yardımda bulunmuştur. Temsil Heyeti sayesinde her yerden gelen milletvekilleri bir araya toplanabilmiş ve çözüm arayabilmişlerdir. Milli Mücadele’nin bu şekilde devam etmesi ve düzeninin bozulmamasını TBMM açılasıya kadar sağlamıştır. 23 Nisan yılı ve gününde Heyeti Temsiliye artık TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi) olmuştur.

Müdafaa-i Hukukçular, Mebusan Meclisi’nin buluşması için yapmış oldukları seçimlerin birçoğunda üstün gelmiştir. İstanbul’da meclisin toplanılmasına garanti olarak karar verilince Heyeti Temsiliye, meclisin yürütmüş olduğu planları gözlemleyebilmek için merkez olarak Ankara’nın uygun olduğunu düşündü.

Heyeti Temsiliye’nin neden Ankara’yı merkez olarak seçtiği açıklanacak olunursa ulaşım ve haberleşme özellikleri olaraktan gelişmiş olmasından başlanılabilir. Ayrıca batı cephesine yakın olması da işe yarayacaktır. Batı cephesine yakın olmasının yanında Anadolu’daki yeri de ortası olması bakımından gayet iyidir. Bu özellikleri barındıran şehir sayısı azken İtilaf Devletleri’nin burayı işgal etmemiş olması da güvenlik açısından önemlidir. Ortada yer aldığı için de devletin her yerine yakındır.

Mustafa Kemal Atatürk, Ankara’ya gittikten sonra Müdafaa-i Hukukçuların milletvekillerinden birtakım isteklerde bulunmuştur. Bunları bildirmek için onları Ankara’ya çağırmıştır. Bunları açıklamak gerekirse başta kendisinin meclis başkanı seçilmesi gerektiğidir. Ayrıca bu mecliste bir Müdafaa-i Hukuk Grubunun kurulması gerektiğidir. Bu grup meclis içinde yer alan tüm çalışmalara katkıda bulunmalıdır. Önemli bir diğer istek ise Misak-ı Milli kararlarının artık meclis tarafından onaylanmasıdır.

Seçimler sonucu kazanan kişi Müdafaa Hukuk Cemiyeti adayıdır. Erzurum’un millet vekili ise Atatürk olmuştur. Bu seçimler sonucu Anadolu’da gerçekleşen direnişin Mebusan Meclisi tarafından kontrol altında olduğu bütün insanlara ciddi anlamda aktarılacaktı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi&#;nin Açılışı (23 Nisan )

Mustafa Kemal Atatürk; İtilaf Devletleri’nin İstanbul’u ele geçirmesi ve Mebusan Meclisi’nin kapanması üzerine bir şeyler yapması gerekiyordu. Bunların üzerine Heyeti Temsiliye olarak bir genelge yayımladı. Her sancaktan beş kişinin seçilerek Ankara’ya gelmesi gerektiğini belirtti. Bu toplanmanın haberini 19 Mart tarihinde duyurdu ve yeni bir meclisin kurulacağı belirtildi. Osmanlı Mebusan Meclisi’nin katılımcılarından Ankara’ya İstanbul’dan kaçarak gelebilen kişilerin TBMM’ye direkt katılabilecekleri belirtildi. Bu olaylardan Ankara’da otoritenin İstanbul’a kıyasla daha güçlü olunması istendiği anlaşılırken milli iradeye ve birliğe verilen önem görülmektedir. Tarih 23 Nisan ’yi gösterirken Ankara’da heyecanlı bir törenle TBMM açılmıştır. TBMM’de toplanılan ilk toplantıda kişi varken bu sayı daha sonrasında ’e çıkmıştır. Mustafa Kemal Atatürk, TBMM’nin açıldığı gün beklenildiği üzere meclisin başkanı seçilmiştir.

Meclisi Mebusan’ın dağılmasının üzerine İstanbul’un da işgal edilmesi Mustafa Kemal Atatürk için yeni bir devlet kurma şansı vermiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin başkanı olaraktan Mustafa Kemal Paşa, milletin kurtarılması için alınan önlemlerin bundan sonra meclis ile birlikte alınacağını belirtmiştir. Bunların üstüne çok zaman kaybetmeden meclis tarafından bir hükümetin kurulması gerektiği fikrini meclise sunmuştur.

Alınabilecek yanlış kararlardan ötürü geçici bir padişah veya hükümet başkanı tarzı bir vekil seçmek uygun durumda değildir. Fakat yine de bir hükümet kurulmalıdır. TBMM’nin yasama ve yürütme yetkisi bulunmaktadır. Meclisin içerisinde seçilecek bir kurul, vekil görevlerini üstlenecekken kurulan hükümetin önemli işlerine de üstlenecektir. Mecliste bulunan başkan bu kurul için de başkan olarak görev alacaktır.

Merhaba arkadaşlar size bu yazımızda Coğrafya Konuları hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak  bilgi sahibi olabilirsiniz. Türkiye’deki Bölgesel Kalkınma Projeleri ve İşlevsel Bölgeler nedir? sorusunun cevabı aşağıda sizleri bekliyor&#;

Bölgeler arasındaki gelişme farklılıkları; göç, çarpık kentleşme ile birlikte gecekonduların ortaya çıkmasına, altyapı ve çevrede sorunların yaşanmasına neden olmuştur.

Türkiye’de bölgeler arası ekonomik ve sosyal farklılıkları gidermek için bölgesel kalkınma çalışmaları başlatılmıştır. Ekonomik ve sosyal kalkınma için gerekli her türlü kaynağın, nüfus ve ekonomik faaliyetlerin ülkenin her yerinde dengeli dağılması hedeflenmiştir. Bu amaçla ilk bölgesel kalkınma çalışmaları ’li yılların sonlarına doğru başlamış, potansiyeli tespit edilen 16 bölgenin belirlenmesiyle çalışmalar başlamıştır. Daha sonra istenen gelişmelerin sağlanamaması sonucunda 6 büyük proje üzerinde yoğunlaşılmıştır.

Böl­ge­sel kal­kın­ma pro­je­le­ri­nin baş­lı­ca­la­rı; GAP (Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si), DAP (Do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si), KOP (Kon­ya Ova­la­rı Pro­je­si), DO­KAP (Do­ğu Ka­ra­deniz Pro­je­si), ZBKP (Zon­gul­dak, Bar­tın, Ka­ra­bük Bölgesel Gelişme Pro­je­si) ve YHGP (Ye­şi­lır­mak Hav­za­sı Ge­li­şim Pro­je­si)’dir. Ül­ke­mi­zin kal­kın­ma­sı açısından bu pro­je­le­r büyük önem ta­şı­mak­ta­dır.

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)

Güneydoğu Anadolu Projesi, ’lerde sadece sulama ve hidroelektrik enerji üretimi amaçlı bir proje olarak başlamıştır. ’da yasal dayanağına kavuşarak sosyoekonomik şartları iyileştirmeyi hedefleyen, Türkiye’nin ilk bölgesel kalkınma projesini oluşturmuştur. Türkiye Cumhuriyeti’nin en büyük yatırımlarından biri olarak değerlendiren GAP, Fırat ve Dicle nehirlerinin aşağı kısımları ile bunlar arasında uzanan 74 bin km2 den fazla bir alanı kapsamaktadır. Bu proje; Gaziantep, Adıyaman, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Siirt, Şırnak, Batman ve Kilis illerinin tamamını veya belli bir bölümünü içermektedir. GAP kapsamındaki illerin alan ve nüfus büyüklüğü, Türkiye’nin %10,7’si civarındadır.

Güneydoğu Anadolu Projesi’nin Amaçları
*En başta sadece sulama ve enerji yatırımlarını amaçlayan proje ile sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmelerin sağlanması da hedeflenmektedir. Bu hedefler şunlardır:
*Ekonomik gelişimi artırarak GAP bölgesinin diğer bölgelerle gelir farklılıklarını azaltmak
*Bölgedeki kır ve kent alanlarının altyapısını geliştirmek
*Konut ihtiyacını karşılayıp mevcut konutları iyileştirmek
*Ulaştırma hizmetlerinin yapılmasını sağlamak
*Bölgedeki eğitim seviyesini yükseltmek
*Kurumlar arasındaki eş güdümü sağlamak
*Sanayi, maden, tarım, ormancılık, sağlık, kültür, turizm ve enerji alanlarında şartları iyileştirmek
*GAP kapsamında Fırat-Dicle Havzası’nda 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ve milyon hektarlık sulama sistemlerinin yapımı öngörülmüştür. Ayrıca 1,8 milyon hektarlık alanda sulama yatırımlarına yönelik planlar yapılmıştır. Projenin, yılda 27 milyar kilovatsaat enerji üreteceği tahmin edilmektedir.

DAP (Do­ğu Ana­do­lu Pro­je­si)

Doğu Anadolu’nun diğer bölgelerle olan sosyo-ekonomik geliş­mişlik farkını azaltmak ve mevcut verimlilik düzeyini geliştirerek ülke ekonomisine katkısını artırmak amacıyla yılında Doğu Anadolu Projesi (DAP) başlatılmış ve yılında tamamlanmış­ tır. Proje, bu coğ­ra­fi alanda yer alan il­ler ile bunlara kom­şu olan Bay­burt ve Gü­müş­ha­ne’yi kap­sa­mak­ta­dır. DAP, kapsamındaki coğrafi yerleşim açısından ken­di için­de de üç alt bö­lü­me ay­rıl­mış­tır.

DAP ana planı için ekonomik, sosyal, çevresel ve mekânsal olmak üzere dört ana he­def be­lir­len­miş­tir. Eko­no­mik he­def, ki­şi ba­şı­na dü­şen mil­lî ge­li­ri ve is­tih­da­mı ar­tır­mak­tır. Sos­yal he­def­le­rin ba­şın­da kal­kın­mayı hız­lan­dı­ra­cak ak­ti­vi­te­le­ri yay­gın­laş­tır­mak, böl­ge dı­şı­na olan göç­le­ri azalt­mak, eği­tim ve sağ­lık ala­nın­da­ki hiz­met­ler ile yer­le­şim bi­rim­le­rin­de­ki altyapı­yı iyi­leş­tir­mek­gelmektedir. Çev­re­yi ko­ru­mak ve iyi­leş­tir­mek bu pro­je­nin di­ğer bir he­de­fi­dir. DAP için be­lir­le­nen mekânsal hedef ise alt böl­ge mer­kez­le­ri­ni bi­rer sa­na­yi ve hiz­met mer­ke­zi hâ­li­ne ge­tir­mek, böy­le­ce do­ğu­dan ba­tı­ya gö­çü azalt­mak­tır.

DAP’la ilgili öngörelere göre bölge ekonomisi yılına kadar %6,9 oranında büyüyecektir. Bölgede kişi başına düşen gelirin ise ’de Türkiye ortalamasının %57,7’sine ulaşacağı öngörülmektedir.

KOP (Kon­ya Ova­la­rı Pro­je­si)

Bu proje, 10’u Konya’da, 2’si Karaman’da olmak üzere 12 projeden oluşmaktadır. Bu projeler tarım alanlarının sulanması, içme suyu elde etme ve enerji üretimini hedeflemektedir. KOP’un en büyük projesi Konya – Çumra’dır. Yukarı Göksu Havzası’nda yapılacak 3 baraj ve Mavi Tünel adı verilen su kanalıyla Konya kapalı havzasının suya kavuşması hedeflenmiştir. Bu proje sayesinde ayrıca Konya şehrinin içme, kullanma ve endüstri alanındaki su ihtiyacı da giderilecektir. Bu barajlar üzerinde kurulacak olan hidroelektrik santraller sayesinde elektrik enerjisi üretilecektir. ’de sulanan alan miktarı hektarı bulmuştur.

DO­KAP (Do­ğu Ka­ra­deniz Pro­je­si)

Bu pro­je, Do­ğu Ka­ra­de­niz’de yer alan Or­du, Gi­re­sun, Trab­zon, Ri­ze, Art­vin, Gü­müş­ha­ne ve Bay­burt il­le­ri­ni kap­sa­mak­ta­dır. Bu böl­ge­de­ki baş­lı­ca eko­no­mik et­kin­lik ta­rım ve ba­lık­çı­lık­tır. Sa­na­yi ye­te­rin­ce ge­liş­ me­miş­tir ve ki­şi ba­şı­na dü­şen mil­lî ge­lir dü­şük­tür. Ta­rım, önem­li bir eko­no­mik et­kin­lik ol­du­ğu hâl­de ta­rım alan­la­rı dar­dır. Bölgede işsizliğin fazla olması göç olaylarının artmasına neden olmuştur. Ay­rı­ca böl­ge­nin kı­yı ke­si­min­de da­ğı­nık yer­leş­me­nin yay­gın­lı­ğı, ara­zi­nin çok en­ge­be­li ol­ma­sı ula­şım ve altya­pı hiz­met­le­ri­ni güç­leş­tir­mek­te­dir.

Bölge doğal kaynak potansiyeli bakımından zengindir. Bunların başlıcaları:
*Alternatif turizm olanakları fazladır (kış turizmi).
*Orman bakımından zengindir.
*Büyükbaş hayvancılığa elverişli gür çayır alanları fazladır.
*Nem ve yağış isteyen ürünlerin yetişme koşullarına sahiptir.

DO­KAP’ın be­lir­le­miş ol­du­ğu baş­lı­ca he­def­ler ve projeden beklentiler şunlardır:
*Doğu Karadeniz’in sosyo-ekonomik düzeyini yükseltmek,
*Yeni iş olanaklarının sağlanmasıyla bölge dışına göçleri azaltmak,
*Ekonomide sektör ve ürün çeşitliliğini artırmak,
*Tu­rizm et­kin­lik­le­ri­ni ge­liş­tir­mek,
*Ula­şım, ile­ti­şim ve altya­pı hiz­met­le­ri­ni ge­liş­tir­mek,
*Do­ğal kay­nak­la­rı ve çev­re­yi ko­ru­ya­rak kal­kın­ma­yı sağ­la­maktır.

YHGP (Ye­şi­lır­mak Hav­za­sı Ge­li­şim Pro­je­si)

Bu pro­je Ye­şi­lır­mak Neh­ri’nin kay­na­ğın­dan de­ni­ze dö­kül­dü­ğü ye­re ka­dar, su­la­rı­nı top­la­dı­ğı ala­nı kapsa­mak­ta­dır. Bu hav­za için­de To­kat, Yoz­gat, Ço­rum ve Sam­sun il­le­ri yer al­mak­ta­dır. Bu böl­ge, Tür­ki­ye’nin ge­liş­miş­lik dü­ze­yi­nin al­tın­da kal­mak­ta­dır. Bu ne­den­le böl­ge­nin bir bü­tün ola­rak plan­lı bir şe­kil­de kal­kın­ması­nın sağ­lan­ma­sı he­def­len­miş­tir.

Bu pro­je­nin baş­lı­ca amaç­la­rı şun­lar­dır:
*Ye­şi­lır­mak ve kol­la­rın­da olu­şan kir­li­li­ği ön­le­mek,
*Böl­ge­de eroz­yonu önleyici ça­lış­ma­la­r yap­mak,
*Ye­şi­lır­mak’ın akış re­ji­mi­ni dü­zen­le­mek,
*Hav­za­da bu­lu­nan yer­le­şim bi­rim­le­ri­nin sos­yal, kül­tü­rel ve eko­no­mik kal­kın­ma­la­rı­na yö­ne­lik her tür­lü ça­lış­ma­la­rı yap­mak,
*Ara­zi kul­la­nı­mı­nı plan­lamak,
*Tu­riz­mi ge­liş­tir­mek,
*Ula­şım ve ile­ti­şi­mi ge­liş­tir­mek,
*Tarım ve hay­van­cı­lı­ğı ge­liş­tir­mek.

Zonguldak Bartın Karabük Projesi (ZBK)

Zonguldak Bartın Karabük Projesi; kömüre ve çeliğe dayalı sanayiye olan bağımlılığı azaltarak yeni iş sahaları oluşturmak için hazırlanan bir projedir.

Projeyi kapsayan iller, taş kömürü ve yer altı kaynakları bakımından zengindir. Buna bağlı olarak demir-çelik sanayisi gelişmiştir. Bölgenin en büyük ekonomik faaliyeti demir-çelik sanayisi ve madenciliktir. Ancak madencilikte yaşanan sorunlar nedeniyle bu sektörde istihdam oranlarında düşüşler yaşanmaktadır.

Zonguldak Bartın Karabük Projesi’nin Amaçları
*Bölgede özelleştirilen veya küçülme kararı alan bazı sanayi ve madencilik kuruluşlarındaki değişimlerin sonucunda ortaya çıkacak ekonomik ve sosyal sonuçları belirlemek
*Yeni iş imkanları oluşturularak bölge dışına göçün önüne geçmek
*İmalat sanayi ve hizmetler sektöründe yeni istihdam alanları oluşturmak
*Özel sektörün yeni faaliyetlerinin geliştirilmesini sağlamak ve yatırım alternatiflerini belirlemek
*Bölgenin ağırlıklı ekonomik yapısını teşkil eden tarım ve ormancılık faaliyetlerinde verimliliği artırmak
*Bölge için orta ve uzun dönemli bölgesel gelişme planı hazırlamak
*Gelecek dönemlerde bölgede yapılabilecek yatırım alanlarını tanımlamak
* senesinde madenciliğin tüm sektörler içerisindeki payı %49 iken bu oran senesinde %33’e gerilemiştir. *Madencilik sektöründe uzun süredir var olan fakat son yıllarda iyice ortaya çıkan sıkıntının aksine demir-çelik ve buna bağlı yan sanayi ürünleri sektörünün bölge ekonomisi içindeki payı giderek artmaktadır. Son yıllarda daha hızlı gelişim gösteren bu sektör, bölge için büyük bir umut teşkil eder hale gelmiştir. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre yılında bölge ihracatının yaklaşık %70’ini çelik ihracatı oluşturmaktadır.

Baskın olan bu iki sektör haricinde mobilya ve orman ürünleri ile enerji sektörlerinin de bölge ekonomisi içindeki payları artmaya başlamıştır. TÜİK verilerine göre yılında bölgedeki sektörlerin gayrisafi katma değer içindeki payları içinde tarım sektörünün payı %5,8’dir. Bölgedeki tarımsal faaliyetlerin az olmasında yer şekillerinin engebeli oluşunun makineli tarımı engellemesi ve tarım alanlarının parçalı bir yapıya sahip olması etkilidir.

Bölgede tarımın dışında kırsal kesimdeki kalkınmayı sağlayacak bir diğer sektör de turizmdir. Büyük bir bölümünü ormanlık alanların oluşturduğu bölge, doğa turizmine katkı sağlayacak pek çok özelliği bünyesinde bulundurur. Küre Dağları Millî Parkı ve Yenice ormanları bu alanlara en önemli örnektir. Bölge, doğa turizmi yanında deniz, kültür ve kongre turizmi için de önemli potansiyele sahiptir. UNESCO “Dünya Miras Kenti” kapsamında yer alan Safranbolu ve Amasra, turizm açısından marka olma potansiyeline sahiptir.

Sınıf Coğrafya Konuları için Tıklayınız

Sınıfta Yer Alan Diğer Ders ve Konuları için Tıklayınız

Ynt: 7.Sınıf Proje Ödevi

SOSYAL BİLGİLER 7 .SINIF YILLIK PROJE ÖDEVİ KONULARI
1-Büyük bir kartona Osmanlı Devleti yükselme dönmemi haritasını çizmek,şehirleri ve ülkeleri üzerinde göstermek,hangi padişah neresini almış belirterek,her padişahın aldığı yerleri monash.pw bunu arkadaşlarına sunmak.
2-Büyük bir kartona Karadeniz Bölgesi’nin haritasını ayrıntıları ve boya kalemleri ile çmonash.pwun arkasına da Kardenizin 5 ayrı şehri ni tanıtan fotoğraflar yapıştırımonash.pwına da o şehirler ile ilgili bilgi vermek ve bunu arkadaşlarına sunmak.
3 Büyük bir kartona Marmara Bölgesi’nin haritasını ayrıntıları ve boya kalemleri ile çmonash.pwun arkasına da Marmara Bölgesi’nin 5 ayrı şehrini tanıtan fotoğraflar yapıştırımonash.pwına da o şehirler ile ilgili bilgi vermek ve bunu arkadaşlarına sunmak.
4-Büyük bir kartona Ege Bölgesi’nin haritasını ayrıntıları ve boya kalemleri ile çmonash.pwun arkasına da Ege Bölgesi’nin 5 ayrı şehrini tanıtan fotoğraflar yapıştırımonash.pwına da o şehirler ile ilgili bilgi vermek ve bunu arkadaşlarına sunmak
5-Büyük bir kartona Akdeniz Bölgesi’nin haritasını ayrıntıları ve boya kalemleri ile çmonash.pwun arkasına da Akdeniz Bölgesi’nin 5 ayrı şehrini tanıtan fotoğraflar yapıştırımonash.pwına da o şehirler ile ilgili bilgi vermek ve bunu arkadaşlarına sunmak
6-Büyük bir kartona İç Anadolu Bölgesi’nin haritasını ayrıntıları ve boya kalemleri ile çmonash.pwun arkasına da Marmara Bölgesi’nin 5 ayrı şehrini tanıtan fotoğraflar yapıştırımonash.pwına da o şehirler ile ilgili bilgi vermek ve bunu arkadaşlarına sunmak
7- Büyük bir kartona Doğu Anadolu Bölgesi’nin haritasını ayrıntıları ve boya kalemleri ile çmonash.pwun arkasına da Doğu Bölgesi’nin 5 ayrı şehrini tanıtan fotoğraflar yapıştırımonash.pwına da o şehirler ile ilgili bilgi vermek ve bunu arkadaşlarına sunmak
8- Büyük bir kartona Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nin haritasını ayrıntıları ve boya kalemleri ile çmonash.pwun arkasına da Marmara Bölgesi’nin 5 ayrı şehrini tanıtan fotoğraflar yapıştırımonash.pwına da o şehirler ile ilgili bilgi vermek ve bunu arkadaşlarına sunmak
9-Büyük bir karton a İstanbul’un Fethi’nin haritasını çmonash.pw ayrıntılı resimlerle gömonash.pw basamaklarını haritanın bir köşesinde belirtme bunu da arkadaşlarına sunma.
Karadeniz’in bir Türk gölü haline gelmesi ile ilgili büyük bir kartona Karadeniz’in haritasını çmonash.pwilen yerleri hangi padişah nesrini almış tek tek resimlerle çizme..
haritan bir köşesine de Karadeniz’in fethi ile ilgili bilgi verme
Akdeniz’in bir Türk gölü haline gelmesi ile ilgili büyük bir kartona Akdeniz’in haritasını çmonash.pwilen yerleri hangi padişah nesrini almış tek tek resimlerle çizme..
haritan bir köşesine de Akdeniz’in fethi ile ilgili bilgi verme
Avrupa’da Rönesans ve Reform hareketini kronolojik olarak bir kartona resimlerle hazırlama
Avrupa’da Aydınlanma çağı ve Sanayi İnkılabını kronolojik olarak bir kartona resimlerle hazırlama
monash.pw ‘un yaptığı yenilikleri bir kartona resimlerle hazırlama .Ve resmin yan tarafına da monash.pw hakkında bilgi verme,olaylarla ilgili yorum yapma
VATANDAŞLIK VE İNSAN HAKLARI DERSİ monash.pw PROJE ÖDEVLERİ
1-T.C Yönetim yapısını bir kartona çizerek 5 örnek olay ile her bir kurumun ne iş yaptığını anlatma,yazma ve sunma
2-Sosyal Haklarla ilgili resimleri bir kartona hazırlamak ve her bir resmin altına o sosyal hak ile ilgili örnek olay yazmak ve bunu yorumlama ,sunma
3-İnsan haklarının korunması ile ilgili bir kartona yazı ve resim hazırlama ve bunu sunma

Millî Eğitim Bakanlığından:

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI REHBERLİK VE PSİKOLOJİK

DANIŞMA HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, il ve ilçe düzeyinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin ve bu hizmetlerin verildiği özel ve resmî eğitim kurumları ile rehberlik ve araştırma merkezlerinin rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin görev ve işleyişi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; 5/1/ tarihli ve sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 14/7/ tarihli ve sayılı Devlet Memurları Kanunu, 14/6/ tarihli ve sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 5/6/ tarihli ve sayılı Mesleki Eğitim Kanunu, 3/7/ tarihli ve sayılı Çocuk Koruma Kanunu, 24/3/ tarihli ve sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, 30/5/ tarihli ve sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 25/8/ tarihli ve sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 10/7/ tarihli ve sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin inci, inci ve ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,

b) Bireyi tanıma teknikleri: Öğrencinin ilgi, yetenek, değer, tutum ve kişilik özelliklerini keşfetmesini ve gerçekçi kararlar almasını sağlamak amacıyla kullanılan psikolojik test ve test dışı teknikleri,

c) Danışan: Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinden yararlanmak üzere rehberlik ve psikolojik danışma servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerine başvuran bireyi,

ç) Danışan dosyası: Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinden yararlanan bireylere ilişkin hizmetin gerektirdiği özel ve gizlilik içeren; bireyin izni olmadan, birey reşit değilse velisinin izni olmadan adli ve idari soruşturma kapsamı haricinde paylaşılmayan bilgilerin kaydedildiği dosyayı,

d) Danışmanlık tedbiri: Hakkında danışmanlık tedbir kararı verilmiş çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere, çocuk yetiştirme konusunda; çocuklara ise eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yardımcı olmak amacıyla sunulan rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini,

e) Destek hizmetler: Öğrencinin sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimini desteklemek amacıyla öğrenciye dolaylı yoldan sunulan program yönetimi, araştırma, proje, müşavirlik, iş birliği ve mesleki gelişim kapsamındaki hizmetleri,

f) e-Rehberlik sistemi: Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin eğitim kurumları ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde bir program dâhilinde yürütülmesini ve raporlaştırılmasını; bu hizmetlerin Bakanlık merkez ve taşra teşkilatlarında görev yapan personel tarafından yetki alanlarına göre elektronik ortamda izlenmesini sağlayan sistemi,

g) Gelişimsel ve önleyici hizmetler: Öğrencilerin bir bütün olarak gelişimlerini desteklemek ve gelişimlerini olumsuz yönde etkileyebilecek risk etmenlerini azaltmak, koruyucu etmenleri artırmak amacıyla sunulan hizmeti,

ğ) Genel hedef: Her eğitim öğretim yılı için öğrencilerin gelişimsel ihtiyaçları temelinde bir önceki eğitim öğretim yılına ait veriler ve toplumun öncelikli ihtiyaçları gözetilerek Bakanlık tarafından belirlenen ve eğitim kurumlarının okul rehberlik ve psikolojik danışma programında yer vermekle yükümlü olduğu hedefi,

h) Hesap verebilirlik: Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin etkililiğini artırmak amacıyla çalışmaların veri temelli, ölçülebilir ve sürdürülebilir olarak yapılmasını,

ı) İhtiyaç analizi: Test ve test dışı teknikler kullanılarak öğrencilerin rehberlik ve psikolojik danışma ihtiyaçlarını belirlemeye yönelik süreci,

i) İyileştirici hizmetler: Öğrencilerin bir bütün olarak gelişimlerini desteklemek veya gelişimlerini olumsuz yönde etkileyebilecek problemlerin çözümüne yardımcı olmak amacıyla sunulan hizmeti,

j) Koordinatör rehber öğretmen/psikolojik danışman: Eğitim kurumunda birden fazla rehber öğretmen/psikolojik danışmanın bulunması hâlinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili iş birliği ve koordinasyonu sağlamakla yükümlü rehber öğretmen/psikolojik danışmanı,

k) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı: Eğitim kurumunun tür, kademe, özellikleri ile öğrencilerin ihtiyaçları, gelişim dönemi özellikleri ve risk altındaki öğrenciler dikkate alınarak hazırlanan, ortak bir anlayış ve iş birliği içerisinde uygulanan ve kanıta dayalı olarak değerlendirilen programı,

l) Özel hedef: Rehber öğretmen/psikolojik danışmanı bulunan eğitim kurumları tarafından bir önceki eğitim öğretim yılına ait öğrenci, veli ve öğretmen ihtiyaç analizi, risk haritası ve program değerlendirme sonuçları gözetilerek belirlenen ve bu kurumların okul rehberlik ve psikolojik danışma programında yer vermekle yükümlü olduğu hedefi,

m) Psikoeğitim programı: Önleyici ve eğitsel nitelikte, beceri kazandırmayı amaçlayan, sistematik olarak yapılandırılmış oturumlardan oluşan ve rehber öğretmen/psikolojik danışman tarafından uygulanan programı,

n) Psikolojik danışma: Bireylere kendini tanıma, karar verme ve problem çözme becerisi kazandırmayı, bireylerin kişisel ve toplumsal uyumlarını gerçekleştirmelerini ve iyilik hallerini geliştirmelerini amaçlayan, bireysel ve grupla profesyonel olarak yürütülen psikolojik yardım sürecini,

o) Rehber öğretmen/psikolojik danışman: Eğitim kurumlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunan, okul rehberlik ve psikolojik danışma programının uygulanması ve koordinasyonunun sağlanmasında program sorumlusu olarak görev alan, rehberlik ve araştırma merkezlerinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunan personeli; psikolojik danışman ise üniversitelerin eğitimde psikolojik hizmetler, rehberlik ve psikolojik danışmanlık ile psikolojik danışma ve rehberlik veya bu alana denk kabul edilen programlardan en az lisans düzeyinde eğitim almış personeli,

ö) Rehberlik ve araştırma merkezi: Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri ile özel eğitim hizmetlerini planlayan, sunan ve hizmetlerin koordineli bir şekilde yürütülmesini sağlayan kurumu,

p) Rehberlik ve psikolojik danışma servisi: Eğitim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütüldüğü ve koordinasyonunun sağlandığı birimi,

r) Sınıf rehber öğretmeni: Eğitim kurumlarında bir sınıfın rehberlik hizmetlerini yürüten; okul öncesi eğitim kurumlarında okul öncesi öğretmenini, ilkokullarda sınıf öğretmenini, ortaokullarda şube rehber öğretmenini ve ortaöğretim kurumlarında sınıf rehberlik hizmetlerini yürütmekle görevli öğretmeni,

s) Sınıf rehberlik planı: Sınıf rehber öğretmeni tarafından her eğitim öğretim yılı için okul rehberlik ve psikolojik danışma programı ile sınıfının rehberlik ihtiyaçları dikkate alınarak hazırlanan, sınıf rehberlik programı çerçevesinde uygulanacak rehberlik etkinliklerini ve yürütülecek faaliyetleri içeren planı,

ş) Sınıf rehberlik programı: Öğrencilerin sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişim alanlarına yönelik olarak belirlenmiş kazanımların sınıflarda grup etkinlikleri yolu ile öğrencilere sistemli bir şekilde sunulmasını amaçlayan programı,

t) Yerel hedef: Bir önceki eğitim öğretim yılına ait veriler ve öğrencilerin gelişimsel ihtiyaçları temelinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonları tarafından il hedefi olarak belirlenen ve eğitim kurumlarının okul rehberlik ve psikolojik danışma programında yer vermekle yükümlü olduğu hedefi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Amaçları ve İlkeleri

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin amaçları

MADDE 4 – (1) Türk Millî Eğitiminin genel amaçları çerçevesinde eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; kendini tanıyan, kendine sunulan eğitsel ve mesleki fırsatları değerlendirebilen, sorumluluk alabilen bireyler yetiştirilmesini ve bireylerin toplum içinde sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürebilmeleri için sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimlerini desteklemeyi amaçlar.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin ilkeleri

MADDE 5 – (1) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri:

a) Planlı, programlı, bilimsel esaslara dayalı olarak sunulan profesyonel bir hizmettir.

b) Eğitim sürecinin bütünlüğü içerisinde öğretim sürecini destekleyecek nitelikte sunulur.

c) Öğrencinin bütüncül gelişimine hizmet eder.

ç) Tüm öğrencileri kapsayacak şekilde gelişimsel ve önleyici yaklaşımı esas alır.

d) Öğrencilerin gelişimsel ihtiyaçları ile okulun imkânları ve çevre koşulları doğrultusunda planlanır, uygulanır ve değerlendirilir.

e) Öğrencinin gelişimini desteklemek amacıyla tüm paydaşlar tarafından ortak bir anlayış ve iş birliği içerisinde hesap verebilir bir yaklaşımla yürütülür.

f) Bakanlıkça hazırlanan etik yönerge doğrultusunda yürütülür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmet Türleri

Gelişim alanlarına göre rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri

MADDE 6 – (1) Gelişimin sürekliliği ve bütünlüğü temelinde bireylerin gelişim görevlerini yerine getirmeleri ve gerekli yeterlikleri kazanmaları için aşağıdaki gelişim alanlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri sunulur:

a) Sosyal duygusal gelişim alanı; bireyin kendini tanıması, var olan yönleriyle kendini kabul etmesi ve geliştirmesi, duygularını fark etmesi, düzenlemesi ve yönetebilmesi, başkalarını anlaması ve kabul etmesi, kişiler arası sağlıklı ilişkiler geliştirmesi için gerekli bilgi, tutum ve davranışları edinebilmesi, karar vermesi, hedefler oluşturabilmesi ve hedeflerine ulaşmak için çaba göstermesi, kişisel güvenliğini sağlayabilmesi, aile ve toplumsal değerler ile doğaya karşı duyarlılık kazanmasını içeren gelişim alanıdır.

b) Akademik gelişim alanı; bireyin öğrenim gördüğü okula ve okulun çevresine uyum sağlaması, okul ve sınıf kurallarını benimsemesi, okula aidiyet duygusu geliştirmesi, akademik çalışmalarında devamlılık, kararlılık ve çaba göstermesi, sorumluluk alabilmesi, çalışmalarına değer vermesi ve hayat boyu öğrenmeye yönelik uygun akademik anlayış ve sorumluluk bilinci geliştirmesi, akademik gelişimi ve başarısı için gereken bilgi, beceri ve tutumu kazanmasını içeren gelişim alanıdır.

c) Kariyer gelişim alanı; bireyin ilgi, yetenek, değer ve kişilik özeliklerini tanıması, mesleki seçenekleri fark etmesi, mesleklerin gerektirdiği nitelikler ile kişisel özellikleri arasında bağ kurması, mesleklere yönelik olumlu tutum geliştirmesi, kariyer farkındalığı kazanması, iş yaşamı ile eğitim arasındaki ilişkiyi ve yaşam boyu öğrenmenin kariyer gelişimi açısından önemini fark etmesini içeren gelişim alanıdır.

Öğretim kademelerine göre rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri

MADDE 7 – (1) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin amaç ve ilkeleri öğretim kademelerine göre değişmemekle birlikte uygulanan programlar, etkinlikler, kullanılan yöntem ve teknikler, müdahale biçimleri ve yoğunluğu bireylerin ihtiyaçları ve gelişim özellikleri dikkate alınarak belirlenir. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bireylerin sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimlerini desteklemek amacıyla aşağıdaki öğretim kademelerinde yürütülür:

a) Okul öncesi dönemde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; çocuğun kendini tanıması, sosyalleşmesi, özgüven geliştirmesi, sınırlarını keşfetmesi, okula uyum sağlaması, okula ve öğrenmeye yönelik olumlu tutum geliştirmesi, yetenek ve ilgi alanları hakkında farkındalık kazanması amacıyla yürütülür.

b) İlkokul kademesinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; öğrencinin okula uyum sağlaması, eğitim ortamlarına ve öğrenmeye yönelik olumlu tutum geliştirmesi, öğrenmeyi öğrenme ve öğrendiklerini aktarmaya yönelik bilişsel beceriler kazanması, kendini tanıması, özgüven geliştirmesi, duyguları tanıma ve ifade etme, arkadaş edinme, problem çözme gibi becerileri kazanması amacıyla yürütülür.

c) Ortaokul kademesinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; öğrencinin arkadaşlık ilişkisi kurma ve geliştirme, karar verme, sorumluluk alma ve çatışma çözme gibi yaşam becerileri kazanması, ergenlik dönemindeki değişimlere uyum sağlaması, kendine uygun öğrenme yöntemleri doğrultusunda çalışma becerileri geliştirmesi, ilgi, yetenek ve kişilik özellikleri ile güçlü ve zayıf yönlerini fark ederek kariyer hedefleri doğrultusunda üst öğrenim kurumlarına yönelmesi amacıyla yürütülür.

ç) Ortaöğretim kademesinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; öğrencinin bireysel özelliklerini değerlendirip sağlıklı bir kimlik oluşturması, ergenlik dönemindeki değişimlere uyum sağlaması, değerlerini fark etmesi ve kendi değerleri ile toplumsal değerler arasında bağ kurabilmesi, verimli, sistemli ve planlı çalışma alışkanlığı kazanması, kariyer hedefleri doğrultusunda üst öğrenim, meslek ve iş alanlarına yönelmesi amacıyla yürütülür.

d) Hayat boyu öğrenme kurumlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; bireyin meslek öncesi eğitim alması, iş yaşamına hazırlanması, yeni bir meslek edinmesi, aktarılabilir becerilerin iş ve meslek yaşamındaki önemini fark etmesi amacıyla gelişim dönemi özellikleri, ihtiyaçları, beklentileri, çevre koşulları, sosyoekonomik ve kültürel özellikleri dikkate alınarak yürütülür.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Programı

İhtiyaç analizi

MADDE 8 – (1) Programın tasarlanması sürecinde her eğitim öğretim yılı mayıs ayında test ve test dışı teknikler kullanılarak öğrencilerin rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin ihtiyaçları belirlenir.

Hedeflerin belirlenmesi

MADDE 9 – (1) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kapsamında genel hedefler Bakanlıkça, yerel hedefler rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonlarınca, özel hedefler eğitim kurumlarınca belirlenir.

Okul rehberlik ve psikolojik danışma programının hazırlanması

MADDE 10 – (1) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programında;

a) Genel, yerel ve özel hedeflere,

b) Gelişimsel ve önleyici hizmetler, iyileştirici hizmetler ve destek hizmetlere,

c) Okuldaki tüm öğrencileri kapsayacak faaliyetlere,

ç) Değerlendirme süreçlerine,

yer verilir.

Uygulama ve değerlendirme

MADDE 11 – (1) Eğitim kurumlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; gelişimsel ve önleyici hizmetler, iyileştirici hizmetler ve destek hizmetler esas alınarak sunulur.

(2) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; bireysel ve grupla psikolojik danışma ve rehberlik, psikoeğitim programı uygulama, akran temelli çalışmalar, bireyi tanıma tekniklerini uygulama, seminer, panel, konferans, kurs ve gezi düzenleme, sınıf rehberliği çalışmaları ile yayın hazırlama gibi faaliyetlerle yürütülür. İhtiyaç halinde bu hizmetler çevrimiçi bilgi teknolojileri kullanılarak uzaktan verilebilir.

(3) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı; ders yılı boyunca rehber öğretmen/psikolojik danışman, sınıf rehber öğretmenleri, öğretmenler ve eğitim kurumu yöneticileri ile iş birliği içerisinde uygulanır ve programın etkililiği ders yılı sonunda kanıta dayalı olarak değerlendirilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri İl Yürütme Komisyonunun

Kuruluşu ve Görevleri

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonunun kuruluşu

MADDE 12 – (1) İl millî eğitim müdürlüklerinde, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin il düzeyinde planlanması ve kurumlar arası iş birliğinin sağlanması amacıyla rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonu oluşturulur. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonu, biri eylül ayında, diğeri haziran ayında olmak üzere yılda en az iki kez toplanır.

(2) Bu komisyonun sekretarya hizmetleri il millî eğitim müdürlüğündeki özel eğitim ve rehberlik hizmetleri birimi tarafından yürütülür.

(3) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonu, il millî eğitim müdürü başkanlığında;

a) Özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu il ve ilçe şube müdürlerinden,

b) Rehberlik ve araştırma merkezi müdürlerinden,

c) Rehberlik ve araştırma merkezlerinin rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bölüm başkanlarından,

ç) Örgün eğitim ve hayat boyu öğrenme kurumlarının her tür ve kademesinden seçilen en az birer müdür ile bu tür ve kademedeki kurumlarda görev yapan en az birer rehber öğretmen/psikolojik danışmandan,

oluşur.

(4) Bu komisyona gerektiğinde; aile, çalışma ve sosyal hizmetler il müdürlüğü, il emniyet müdürlüğü, il sağlık müdürlüğü, yerel yönetimler, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve diğer ilgili kurum temsilcileri davet edilir.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonunun görevleri

MADDE 13 – (1) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonu aşağıdaki görevleri yapar:

a) Haziran ayında yapılan toplantıda iline ait rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri ihtiyaç analizi sonuçları ile e-Rehberlik sisteminde yer alan ilgili eğitim öğretim yılına ait verileri inceler ve değerlendirir. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin ihtiyaçlar doğrultusunda bir sonraki eğitim öğretim yılı için yerel hedefleri belirler.

b) Belirlenen yerel hedeflerin eylül ayının ilk haftasında e-Rehberlik sistemine işlenmesini sağlar.

c) Eğitim kurumlarının rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin talepleri ve ihtiyaçları doğrultusunda aile, öğrenci, öğretmen, yönetici ve diğer kamu personeline yönelik yürütülecek etkinlikleri planlar.

ç) Rehber öğretmen/psikolojik danışmanı olmayan eğitim kurumlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesi için alınacak tedbirleri karara bağlar.

d) Haziran ve eylül aylarında yapılan her iki toplantıda alınan kararların uygulanmasına yönelik gerekli tedbirleri alır. Tutanağın toplantıların yapıldığı ay içerisinde il millî eğitim müdürlüğünce Bakanlığa gönderilmesini sağlar.

e) Açılmasına ihtiyaç duyulan rehberlik ve araştırma merkezleri ile ilgili değerlendirmede bulunur ve alınan kararlar doğrultusunda Bakanlığa gönderilmek üzere il millî eğitim müdürlüğüne teklifte bulunur.

f) Rehberlik ve araştırma merkezlerinin sorumluluk bölgelerini kapasitelerine göre her yıl değerlendirir. Rehberlik ve araştırma merkezlerinde düzenlemeye ihtiyaç duyulacak hususlarda Bakanlığa gönderilmek üzere il millî eğitim müdürlüğüne teklifte bulunur.

g) Yıl içerisinde ilin ihtiyacına yönelik düzenlenecek rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin mahalli hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını belirler ve teklifi il millî eğitim müdürlüğüne gönderir.

ALTINCI BÖLÜM

Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Rehberlik ve araştırma merkezleri

MADDE 14 – (1) İl veya ilçelerdeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri ile özel eğitim hizmetlerinin planlanması, sunulması, koordineli bir şekilde yürütülmesi, sunulan hizmetlerin izlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması amacıyla rehberlik ve araştırma merkezleri kurulur.

(2) Rehberlik ve araştırma merkezleri faaliyetlerini Bakanlıkça hazırlanan yönerge doğrultusunda yürütür.

YEDİNCİ BÖLÜM

Eğitim Kurumlarında Rehberlik ve Psikolojik Danışma

Hizmetlerinin Yürütülmesi

Rehberlik ve psikolojik danışma servisi

MADDE 15 – (1) Resmî ve özel, örgün eğitim ve hayat boyu öğrenme kurumlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesi ve koordinasyonunun sağlanması amacıyla rehberlik ve psikolojik danışma servisi kurulur.

(2) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin etkili bir şekilde yürütülebilmesi için rehberlik ve psikolojik danışma servisinin;

a) Öğrenci, veli, öğretmen ve diğer personelin kolaylıkla ulaşabileceği konumda olması,

b) Uygun fiziki koşullara sahip olması,

c) Bilişim, iletişim araçları, gerekli büro malzemeleri, bireysel çalışmalar ve grup çalışmaları için gerekli araç ve gereçler ile donatılmış olması,

ç) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri dışında başka bir amaç için kullanılmaması,

gerekir.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu

MADDE 16 – (1) Eğitim kurumlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin planlanması ve kurum içindeki iş birliğinin sağlanması amacıyla rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu oluşturulur.

(2) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu eğitim kurumu müdürünün başkanlığında aşağıdaki üyelerden oluşur:

a) Eğitim kurumunda görevli müdür yardımcıları.

b) Rehber öğretmen/psikolojik danışmanlar.

c) Sınıf rehber öğretmenlerinden her sınıf düzeyinden seçilecek en az birer temsilci.

ç) Okul öncesi eğitim kurumlarında farklı yaş grubundaki çocukların eğitiminden sorumlu en az birer öğretmen.

d) Ortaöğretim kurumlarında disiplin kurulu ve onur kurulundan; ilköğretim kurumlarında ise öğrenci davranışları değerlendirme kurulundan birer temsilci.

e) Okul-aile birliğinden bir temsilci.

(3) Hayat boyu öğrenme kurumlarında yürütme komisyonu; müdürün başkanlığında bir müdür yardımcısı, rehber öğretmen/psikolojik danışman ile müdürün görevlendireceği bir öğretmenden oluşur.

(4) Rehber öğretmen/psikolojik danışmanı bulunmayan eğitim kurumlarında gerektiğinde rehberlik ve araştırma merkezinden bir rehber öğretmen/psikolojik danışmanın ya da rehberlik ve araştırma merkezinin sorumluluk bölgesindeki eğitim kurumlarında görev yapan bir rehber öğretmen/psikolojik danışmanın katılımının sağlanması için planlama yapılır.

(5) Eğitim kurumu müdürü, müdür yardımcıları ile rehber öğretmen/psikolojik danışman komisyonun sürekli üyesidir. Komisyonun diğer üyeleri her ders yılı başında öğretmenler kurulunda belirlenir.

(6) Komisyon; birinci dönem başında, ikinci dönem başında ve ders yılı sonunda olmak üzere en az üç defa toplanır. Gerektiğinde rehberlik ve psikolojik danışma servisinin önerisi ile de toplanabilir.

(7) Komisyonun ilk toplantısı, öğretmenler kurulu toplantısının yapıldığı tarihten itibaren en geç bir ay içerisinde yapılır.

(8) Komisyonun gündemi, rehberlik ve psikolojik danışma servisince hazırlanarak eğitim kurumu müdürüne sunulur; gündem ve toplantı tarihi eğitim kurumu müdürü tarafından bir hafta önce yazılı olarak ilgililere duyurulur.

(9) Komisyon toplantısında alınan kararlar tutanak hâline getirilir.

(10) Alınan kararlar eğitim kurumu personeline yazılı olarak duyurulur.

(11) Rehber öğretmen/psikolojik danışman bulunmayan eğitim kurumlarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri rehberlik ve araştırma merkezi ile iş birliği içerisinde yürütülür.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonunun görevleri

MADDE 17 – (1) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu aşağıdaki görevleri yapar:

a) Eğitim kurumuna ait özel hedeflerin belirlenmesinde görüş bildirir.

b) Rehberlik ve psikolojik danışma servisince hazırlanan okul rehberlik ve psikolojik danışma programını inceler ve görüşlerini bildirir. Programın uygulanması için gerekli önlemleri alarak yürütülecek çalışmaları karara bağlar.

c) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesi sırasında hizmetlere ilişkin çalışmaları inceler, değerlendirir; ortaya çıkan sorunların çözümüne yönelik önlemleri belirler.

ç) Eğitim ortamında; öğrenciler, aileler, idareciler ve öğretmenler arasında etkili iletişim kurulabilmesi için yapılacak çalışmaları belirler.

d) Yapılacak çalışmalarda ilgili kurum ve kuruluşlar ile iş birliğinin sağlanması için gerekli faaliyetleri planlar.

e) Öğrencilerin sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimleri ile ilgili yapılacak çalışmalar için görüş bildirir.

f) Okulda gerçekleştirilecek psikososyal destek hizmetlerinin okul rehberlik ve psikolojik danışma programına eklenmesi hususlarında görüş bildirir.

g) İhtiyaç olması durumunda okulda gerçekleştirilecek psikososyal destek hizmetlerinde görev alır. Bu kapsamdaki faaliyetler Bakanlıkça hazırlanan yönerge doğrultusunda yürütülür.

Eğitim kurumu müdürünün görev, yetki ve sorumlulukları

MADDE 18 – (1) Eğitim kurumu müdürü rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin aşağıdaki görevleri yapar:

a) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesinden birinci derecede sorumludur.

b) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin etkin şekilde yürütülebilmesi için hizmetin gerektirdiği fiziksel şartları ve uygun çalışma ortamını hazırlar, kullanılacak araç gereci sağlar. Kurumda birden fazla rehber öğretmen/psikolojik danışman olması durumunda fiziksel imkanlar dahilinde her bir rehber öğretmen/psikolojik danışman için ayrı oda tahsis eder.

c) Eğitim kurumundaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin verimli bir şekilde yürütülmesi için rehber öğretmen/psikolojik danışman, sınıf rehber öğretmenleri, öğrenciler ve veliler arasında iş birliğini sağlar.

ç) Eğitim kurumunda birden fazla rehber öğretmen/psikolojik danışman bulunması halinde bir rehber öğretmen/psikolojik danışmanı koordinatör olarak görevlendirir ve gerekli gördüğü takdirde görev değişikliği yapar.

d) Eğitim kurumunda birden fazla rehber öğretmen/psikolojik danışman bulunması hâlinde program, planlama, araştırma gibi ortak görevler dışında; hizmetlerin yürütülmesinde sınıf ve öğrenci sayıları gibi ölçütlere göre iş bölümü yapar.

e) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonuna başkanlık eder.

f) Eğitim kurumunun özel hedeflerini e-Rehberlik sistemine işler.

g) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programının hazırlanmasını sağlar.

ğ) Rehberlik ve psikolojik danışma servisince hazırlanan okul rehberlik ve psikolojik danışma programını en geç ekim ayı ilk haftasında e-Rehberlik sistemi üzerinden onaylamak yoluyla eğitim kurumunun bağlı bulunduğu rehberlik ve araştırma merkezine ulaştırır.

h) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı ile haftalık programın uygulanmasını e-Rehberlik sistemi üzerinden izler.

ı) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin yürütülen çalışmaların düzenli olarak e-Rehberlik sistemine işlenmesini takip eder.

i) Okul sene başı öğretmenler kurulunda her sınıf için belirlenen sınıf rehber öğretmenini zorunlu olmadıkça öğrencilerin mezuniyetine kadar değiştirmemeyi esas alarak görevlendirir.

j) Sınıf rehber öğretmenleri tarafından hazırlanan sınıf rehberlik planlarını onaylar ve uygulanmasını izler.

k) Haftalık ders çizelgesinde yer alan rehberlik uygulamalarına ayrılan saatlerde rehberlik hizmetlerinin sunulması için gerekli tedbirleri alır.

l) İhtiyaçlar doğrultusunda öğrencilere, öğretmenlere, idarecilere ve ailelere yönelik gerçekleştirilecek eğitim etkinliklerinin düzenlenmesi için uygun ortamı ve gerekli desteği sağlar.

m) Her yıl kasım ayı içerisinde sınıf rehber öğretmenlerinin iş birliğinde rehberlik ve psikolojik danışma servisince oluşturulan okul risk haritasını eğitim kurumunun bağlı bulunduğu rehberlik ve araştırma merkezine ulaştırır.

n) Hakkında danışmanlık tedbir kararı verilmiş çocuklara ve ailelerine yönelik rehber öğretmen/psikolojik danışman tarafından sunulacak hizmetlerin yerine getirilmesini sağlar.

Müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları

MADDE 19 – (1) Eğitim kurumu müdür yardımcıları rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin aşağıdaki görevleri yapar:

a) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu toplantılarına katılır.

b) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin nitelikli bir şekilde yürütülebilmesi için öğrencilerin devam durumu, başarı durumu, sosyal kulüp çalışmaları gibi bilgi ve belgeleri rehberlik ve psikolojik danışma servisi ile paylaşır.

c) Eğitim kurumu müdürünün vereceği rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleriyle ilgili diğer görevleri yapar.

Koordinatör rehber öğretmen/psikolojik danışmanın görev ve sorumlulukları

MADDE 20 – (1) Koordinatörlük görevi verilen rehber öğretmen/psikolojik danışman eğitim kurumunda yürütülen rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin görevlerinin yanı sıra aşağıdaki görevleri yapar:

a) Rehberlik ve psikolojik danışma servisi ile eğitim kurumu yönetimi arasındaki koordinasyonu sağlar.

b) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı doğrultusunda yapılan çalışmalarla ilgili öğretmenler kuruluna bilgi verir.

c) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu toplantılarına ait gündemi ve toplantılarda alınan kararları yazılı hale getirir.

ç) Rehberlik ve psikolojik danışma servisi tarafından ortak olarak e-Rehberlik sistemi üzerinden hazırlanan okul rehberlik ve psikolojik danışma programını eğitim kurumu müdürüne onaylatır.

Rehber öğretmen/psikolojik danışmanın görevleri

MADDE 21 – (1) Eğitim kurumlarında rehber öğretmen/psikolojik danışman gelişimsel ve önleyici hizmetler, iyileştirici hizmetler ve destek hizmetlere ilişkin görevlerini yerine getirir.

(2) Gelişimsel ve önleyici hizmetler;

a) Sınıf rehberlik programı kapsamında rehberlik alanında özel bilgi ve beceri gerektiren etkinlikleri uygular.

b) Bireyi tanıma çalışmaları kapsamında bireyi tanıma tekniklerini uygular, değerlendirmelerini raporlaştırarak öğrencilere geribildirimde bulunur ve ilgililerle paylaşır. Gerektiğinde bireyi tanıma tekniklerini geliştirme çalışmalarına katılır.

c) Bilgi verme çalışmaları kapsamında öğrencilerin sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişim alanlarında ihtiyaç duydukları bilgileri bireysel çalışmalar, grup çalışmaları veya yayın hazırlama yoluyla öğrencilerle paylaşır.

ç) Yöneltme ve izleme çalışmaları kapsamında bireyi tanıma ve bilgi verme hizmeti sunarak öğrenciyi kendine uygun olan eğitim kurumuna, alana, dala, staja, işe, mesleğe, okul içi ya da okul dışı sosyal ve kültürel etkinliklere yöneltir ve öğrencinin gelişimini izler. Merkezî sınavlara ait tercih dönemlerinde görev alır.

(3) İyileştirici hizmetler;

a) Öğrencilerin sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimlerinin desteklenmesi, kendilerini keşfetmeleri, duygusal, düşünsel, davranışsal düzeyde kapasitelerinin güçlendirilmesi, iyileştirme ve geliştirme amacıyla formasyonu uygun olan rehber öğretmen/psikolojik danışman bireysel ve grupla psikolojik danışma yapar.

b) Psikososyal destek hizmetleri kapsamında;

1) Doğal afetler ile kaza, ihmal, istismar, intihar, şiddet, savaş, göç ve salgın hastalıklar gibi zorlu yaşam olaylarında öğrenci, aile ve öğretmenlere psikolojik ve sosyal destek sağlar.

2) Hakkında danışmanlık tedbir kararı verilen çocuğa ve çocuğun bakımından sorumlu kişilere hizmet sunar.

3) Eğitim kurumlarında rehber öğretmen/psikolojik danışman bulunmaması veya çocuğun herhangi bir eğitim kurumu ile ilişiğinin olmaması durumunda danışmanlık tedbiri uygulamaları il veya ilçe millî eğitim müdürlüklerinin görevlendireceği, çocuğun ikamet adresinin bulunduğu eğitim bölgesinde görevli rehber öğretmen/psikolojik danışman yerine getirir. Danışmanlık tedbir kararlarına ilişkin görevlendirmelerde rehber öğretmen/psikolojik danışmanların hâlihazırda yerine getirmekte oldukları danışmanlık tedbir kararları da gözetilerek dengeli bir dağılım sağlanır.

c) Sevk çalışmaları kapsamında bireyin, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin müdahale alanı ya da rehber öğretmen/psikolojik danışmanın mesleki yeterlikleri dışında kalan bir uzmanlık alanında yardıma ihtiyaç duyması durumunda, bireyi yardım alabileceği düşünülen daha yetkin uzman kişi, kurum veya kuruluşlara yönlendirir.

(4) Destek hizmetler;

a) Müşavirlik hizmetleri kapsamında, öğrencinin gelişimini desteklemek için öğretmen, veli, yönetici ve okul içerisinde öğrenci ile iletişimde olan diğer kişilere kendilerini geliştirmeleri, ortak ve yeterli bir rehberlik anlayışı kazanmaları amacıyla çalışmalar yürütür. Sınıf rehberlik programlarının hazırlanmasında, uygulanmasında, sınıf içi rehberlik uygulamalarının geliştirilmesinde sınıf rehber öğretmenlerine müşavirlik eder.

b) Program yönetimi çalışmaları kapsamında;

1) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını rehberlik ve araştırma merkezine iletilmek üzere en geç ekim ayının ilk haftasında e-Rehberlik sistemi üzerinden hazırlar.

2) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı doğrultusunda e-Rehberlik sistemi üzerinden kendi haftalık programını hazırlar.

3) Her yıl kasım ayı içerisinde sınıf rehber öğretmenleri tarafından bir örneği rehberlik ve psikolojik danışma servisine iletilen risk altındaki öğrencilere ait verileri birleştirerek eğitim kurumuna ait risk haritasını oluşturur.

4) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı kapsamında gerçekleştirilen çalışmaları e-Rehberlik sistemine işler. Danışma sürecinde danışan dosyası aracılığı ile gerekli kayıtları tutar. Elektronik ortama işlenmesi mümkün olmayan çalışmaları dosyalar ve usulüne uygun olarak saklar.

5) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını ders yılı boyunca sınıf rehber öğretmenleri, öğretmenler ve eğitim kurumu yöneticileri ile iş birliği içerisinde uygular ve programın etkililiğini ders yılı sonunda değerlendirir.

c) Araştırma ve proje çalışmaları kapsamında, sunduğu hizmetlerin etkililiğini ve verimliliğini artırmak amacıyla araştırma, izleme ve değerlendirme çalışmaları yapar. Gerektiğinde eğitim kurumunda yürütülen proje çalışmalarına katılır.

ç) İş birliği kapsamında, doğal üyesi olduğu kurul ve komisyonlara katılır, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin görevlerini yerine getirir. Rehberlik ve araştırma merkezleri tarafından düzenlenen toplantı, eğitim etkinlikleri, proje ve ekip çalışmalarına katılır. Öğrencilerin gelişimsel ihtiyaç ya da sorunlarına yönelik olarak ortak bir amaç ve sorumluluk çerçevesinde veli, öğretmen, idareci, diğer kişi ve kurumlarla iş birliği yapar.

d) Ders saatinde bireysel veya grupla yürütülen çalışmalarda öğrencinin devamsız görünmemesi için okul yönetimi ve ders öğretmeniyle iş birliği yaparak gerekli tedbirleri alır.

e) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programının etkililiğini artırmak, mesleki bilgi ve becerileri geliştirmek, mesleğine ilişkin güncel gelişmeleri izleyerek daha nitelikli hizmet sunmak için bilimsel kongre, konferans, panel ve hizmet içi eğitimlere katılır, gerektiğinde hizmet içi eğitim verir.

f) Eğitim kurumu müdürünün vereceği rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri ile ilgili diğer görevleri yapar.

Diğer görevler

MADDE 22 – (1) Rehber öğretmen/psikolojik danışman merkezî sınavlarda görev alabilir ve istemesi hâlinde belleticilik görevi yapabilir. Ancak rehber öğretmen/psikolojik danışmanlara nöbet görevi verilemez.

Sınıf rehber öğretmeninin görevleri

MADDE 23 – (1) Sınıf rehber öğretmeni aşağıdaki görevleri yapar:

a) Sınıf rehberlik planını okul rehberlik ve psikolojik danışma programı ile sınıf rehberlik programı çerçevesinde hazırlayarak en geç ekim ayının ikinci haftasında eğitim kurumu müdürüne onaylatır. Sınıf rehberlik planının bir örneğini rehberlik ve psikolojik danışma servisi ile paylaşır. Plan dâhilinde uygulamalarını gerçekleştirir.

b) Sınıf rehberlik programı kapsamındaki etkinlikleri sınıfında uygular.

c) Öğrencilerinin rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin ihtiyaçlarını belirleyerek okul rehberlik ve psikolojik danışma programına yansıtılmak üzere rehberlik ve psikolojik danışma servisine iletir.

ç) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programının hedeflerine ilişkin etkinliklerde rehberlik ve psikolojik danışma servisiyle iş birliği yapar.

d) Her yıl kasım ayı içerisinde sınıfında bulunan risk altındaki öğrencilere ait verilerin bir örneğini rehberlik ve psikolojik danışma servisine iletir.

e) Bireyi tanıma tekniklerinden uzmanlık bilgisi gerektirmeyenleri rehber öğretmen/psikolojik danışman ile iş birliği yaparak sınıfında uygular, sonuçlarını rehberlik ve psikolojik danışma servisi ile paylaşır.

f) Sınıfa yeni gelen veya uyum güçlüğü yaşayan öğrencilerin okula uyum sağlamaları sürecinde rehber öğretmen/psikolojik danışman ile iş birliği içerisinde çalışır.

g) Öğrencilerini rehber öğretmen/psikolojik danışman ile iş birliği yaparak ilgi, yetenek, değer, akademik başarı ve kişilik özelliklerine göre öğrenci kulüplerine, seçmeli derslere ve sosyal etkinliklere yöneltir.

ğ) Risk altında olan öğrencileri fark ettiğinde, gerekli desteği almaları için rehberlik ve psikolojik danışma servisini bilgilendirir.

h) Öğrencinin, öğrenme stilini fark etmesine, öğrenme becerilerini geliştirmesine, akademik performansını artırmasına yönelik çalışmalarında rehberlik ve psikolojik danışma servisiyle iş birliği yapar.

ı) Sınıfıyla ilgili yürüttüğü rehberlik çalışmalarına ilişkin raporu her dönem sonunda eğitim kurumu müdürüne sunar.

i) Sınıfında sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimi açısından desteklenmeye ihtiyaç duyan öğrencileri rehberlik ve psikolojik danışma servisine yönlendirir, öğrencilerin gelişimini desteklemek amacıyla iş birliği yapar. Eğitim kurumunda rehber öğretmen/psikolojik danışmanın bulunmaması hâlinde öğrenciyi rehberlik ve araştırma merkezine yönlendirir.

j) Eğitim kurumu müdürünün vereceği rehberlik hizmetleri ile ilgili diğer görevleri yapar.

Diğer öğretmenler

MADDE 24 – (1) Sınıf rehber öğretmenliği görevi olmayan öğretmenler, gerektiğinde rehberlik ve psikolojik danışma servisinin planlaması doğrultusunda rehberlik çalışmalarına destek sağlar.

(2) Okul rehberlik ve psikolojik danışma programının hedeflerine ilişkin etkinliklerde rehberlik ve psikolojik danışma servisiyle iş birliği yapar.

(3) Sınıfında sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimi açısından desteklenmeye ihtiyaç duyan öğrencileri sınıf rehber öğretmeni ile iş birliği içerisinde rehberlik ve psikolojik danışma servisine yönlendirir. Eğitim kurumunda rehber öğretmen/psikolojik danışmanın bulunmaması halinde öğrenciyi rehberlik ve araştırma merkezine yönlendirir.

(4) Eğitim kurumu müdürünün vereceği rehberlik hizmetleri ile ilgili diğer görevleri yapar.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Çalışma saatleri ve izinler

MADDE 25 – (1) Rehberlik ve psikolojik danışma servislerinde görevli rehber öğretmen/psikolojik danışmanların çalışma süreleri bir iş saati 60 dakika olmak üzere haftalık 30 iş saatidir. Günlük çalışma saatleri eğitim kurumunun servis, ulaşım, özellik ve ihtiyaçlarına göre rehber öğretmen/psikolojik danışmanla iş birliğinde okul müdürlüğünce düzenlenir.

(2) Rehberlik ve araştırma merkezinde görevli rehber öğretmen/psikolojik danışmanın çalışma saatleri ve izinleri ile ilgili hususlar, sayılı Devlet Memurları Kanununun 99 uncu ve nci maddeleri ile üncü maddesinin birinci fıkrası ve üncü maddesine göre düzenlenir.

(3) Rehber öğretmen/psikolojik danışmanlar, ihtiyaç duyulması halinde tercih danışmanlığı ve öğrenci tanılama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalar için yaz tatilinde görevlendirilebilir. Bu durumda rehber öğretmen/psikolojik danışmanların yaz tatilleri bir aydan az olamaz.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 26 – (1) 10/11/ tarihli ve sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 27 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 28 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.