Her sürücünün aklına gelen en önemli faktörlerden biri, yakıt tüketimidir. Aracınızın ne kadar yakıt tükettiğini öğrenmek aslında çok kolay. Öncelikle aracınızın yakıtı bitmek üzereyken tamamen doldurun. Bu kısım hesaplama aşamasında oldukça önemli. Sonrasında aracınızı hareket ettirmeden önce, ayarlanabilir kilometre sayacını sıfırlayın ya da hareket etmeden önce aracınızın kilometresini not edin.
Örnek verecek olursak; aracınızı doldurduğunuzda 200 TL tutar ödediniz. Deponuz bittiğinde de sayacınız 500 KM gösteriyor. Burada yakıt hesaplama için yapacağınız şey, tutarı yola bölmek. 200/500= 0.40 TL/KM yani aracınız kilometre başına 40 kuruş yakıyor. Bu şekilde hesaplamanızı yapabilir. Ne kadar harcama yaptığınızı bu şekilde öğrenebilirsiniz. Deponuzdaki yakıt bittiğinde, yakıt alırken ödediğiniz bedeli, yakıtınızı aldıktan sonra yaptığınız kilometreye böldüğünüz zaman; kilometre başına tükettiğiniz yakıtı gösterecektir.
Yakıt tüketimini hesaplarken kullanılan şehir içi ve şehir dışı formülleri vardır. Bunlar; şehir içinde motor soğuk haldeyken çalıştırılır ve hız maksimum 50 km/s'ye çıkarak ortalama 4 kilometre ile 19 kilometre arası bir mesafede test edilir. Elde edilen veri şehir içi yakıt tüketimidir. Şehir dışında ise test şehir içinden hemen sonra yapılacağı için motor ideal ısıya sahiptir. Test maksimum 120 km/s hıza çıkılarak 7 kilometrelik bir mesafede yapılır. Hız yolun yarısında sabit yarısında değişken tutulur, bu sayede istenilen veri elde edilir. Ortalama yakıt tüketimi için ise; şehir içi tüketiminde elde edilen verinin %37’si, şehir dışında elde edilen verinin %63’ü toplanarak tüketim miktarı hesaplanır.
Yakıt tüketimini sürüş tekniği kadar, araç içi ağırlık, mekanik ve donanım unsurları da etkilemekte. Bunları sıralayacak olursak;
Yakıt tüketiminde, her sürücü tasarrufu ön planda tutar. Hangi yakıt türünün sizin daha avantajlı olacağı ise, sizin araç kullanımınıza bağlı. Örneklendirecek olursak; aracınızı trafiğin yoğun olmadığı yerlerde, düşük hızda kullanacaksanız ve yılda 40.000 kilometre yol yapacaksanız sizin için dizel araç daha avantajlı olacaktır. Araç ortalama 3 sene içerisinde değiştirilecekse, daha sessiz bir performans beklentisi olacaksa benzin daha avantajlı olacaktır. Ve son olarak aracın otopark sorunu olmayacaksa ayrıca aracı zorlamayacak performans beklenecekse LPG sistemli araç daha avantajlı olacaktır.
Şunu unutmayalım ki aracın az yakması demek yavaş gitmesi demek değildir. Aracınızla uzun yoldayken vitesleri hızlı büyütmeniz, olabildiğince sabit hızda gitmeniz ve gereksiz fren hareketlerinden kaçınmanız yakıt tüketiminize katkı sağlar. Aracınızdan maksimum verim alabilmek için belli bir hızda gitmeniz gerekmektedir. Yani uygun devirde, aracınızı yormadan kullandığınız takdirde yakıt tüketimini minimumda tutabilirsiniz.
Aslında aracınızla kısa yolda az yakmanızın kontrolü de sizin elinizde. Uygun devirde ve olabildiğince az fren kullanarak yakıt tüketimi hakimiyetini ele geçirebilirsiniz. Aracınızı rölantide tutmayarak, sürekli dur-kalk hamlelere yer vermeyerek yakıt tasarrufu sağlayabilirsiniz.
Günümüzde ilerleyen teknolojiyle beraber dizel motorların, turbo sistemlerin,enjeksiyon ve hibrit motorların gelişmesi sayesinde standart boydaki araçlar da artık küçük arabalar kadar tasarruf sağlıyor. Ama tabii ki tasarrufa uygun kullanım sağlandığı takdirde, hem küçük motorlu, hem de küçük araçlar çok daha az yakıt tüketimi sağlarlar.
Öncelikle yakıt türü ne olursa olsun, yakıt hesaplamanın en doğru yolu, depoyu tamamen bitirmektir. Sonrasında depoyu tamamen doldurarak aldığımız TL miktarını kenara not etmek. Sonrasında mümkünse kilometreyi sıfırlamak, eğer sıfırlama imkanınız yok ise o anki kilometreyi not almanız yeterli olacaktır.
Örneğin; 100 TL’lik yakıt aldınız ve 60 KM sonra yakıtınız tükendi. 100/60=9.4 TL/KM olarak yakıt tüketiminizi bulabilirsiniz.
Konu başından beri özellikle belirttiğimiz ince detayları hep birlikte hatırlayalım; aracı devirli kullanmak... Hız yapmanız tabii ki tüketimi arttırır. Ne kadar yakıt, o kadar güç... Fakat tasarruf sağlayacak sürüş tekniklerine dikkat ederek, devirde kullanım sağlarsanız, yakıt tasarrufu sağlamış olacaksınız.
Aracınızın yakıtını etkileyen unsurlardan bir tanesi takdir edersiniz ki mevcut ağırlıklar. Port bagaj ya da arka bagaj fark etmeksizin taşıyacağınız ekstra yükler araca ekstra efor sarf ettireceği için yakıt tüketiminde ekstra harcamaya sebep olacaktır. Bu mekanizmayı sporcu gibi düşünebilirsiniz. Ne kadar hareket ve güç harcanırsa, vücut o kadar su isteyecektir. Siz siz olun fazla ağırlıklara her zaman yer vermeyin :)
Konu başından beri belirttiğimiz gibi ilk başta dikkat etmemiz gereken husus; aracı doğru devirde kullanmak. Doğru devirde kullanmak için aracı tanımamız önemli bir detay olacaktır. Öncelikle tork ve beygir gücü arasındaki farkı anlamamız gerekecektir. Kısaca bahsedecek olursak tork; araçlardaki döndürme hareketidir. Motordaki krank milinin bir dakikada yaptığı dönüş sayısıdır. Bu dönüş sayısının azlığı ya da çokluğu araçlardaki hızı ve çekiş gücünü belirler. Mesela, aracın yokuştaki çekiş gücünün iyi olması torkunun büyük olması anlamına gelir. Beygir gücü ise, aracın hareket edebilmesi için gereken güç olarak tanımlanır. Yani beygir gücü hız ile ilgili bir kavramdır. Devir konusunu detaylandıracak olursak yakıt tasarrufu için;
-Dizel araçlarda vites geçişlerini 2000 d/dak olmadan değiştirmemiz gerekir.
-Benzinli motorlarda ise 2500-3000 d/dak arası vites değişimi yapmak avantajımıza olacaktır.
Ayrıca bilinenin aksine, dizel motorun benzinli motora göre daha az yakmasının sebebi litre başına birim fiyatının düşük olması değildir. Dizel motorlara ait piston kolu daha uzun olduğu için daha yüksek tork üretmesinden kaynaklanmaktadır.
Şunu da bilmeliyiz ki; aracı yüksek devirde kullandığımız zaman yakıt tüketimi artacak ve motor ömründen yemeye başlayacaktır.
Aracın yakıt tüketimini etkileyen diğer unsurlardan biri de araçta bulunan arıza durumlarıdır. Fakat tüketimi etkilemesi arıza durumuna göre değişmektedir. Örneklendirecek olursak, gaz kelebeği konum sensöründeki arıza etkilerken, airbag arızasının tüketime herhangi bir etkisi yoktur.
Yazımızın başında da anlattığımız gibi, yakacağınız yakıt, aracınızın modeline ve motor tipine göre değişir. 1 litre benzin ile aracınızın kaç kilometre yol gidebileceğini ise ufak bir formül ile hesaplamak mümkün. Yapılan Kilometre / Yakılan Yakıt Miktarı = 1 Litre ile gidilebilecek kilometre yani 100 / 6 = 16,6 . Aracınız 1 litre benzin ile 16,6 kilometre yol alacaktır.
Benzin uyarı ışığı yandığı sırada, sanıldığı gibi depo sıfır benzinde olmuyor. Önerilen ışık yandığında ya da yanmasına çok az kaldığında deponuzu doldurmanız. Fakat yakıt istasyonuna hemen gidemeseniz bile, depoda bir rezerv mutlaka bulunuyor. Bu durumda da aracınız sizi belirli bir süre daha götürebiliyor. Bazı marka ve modellerin yakıt uyarısından sonra kaç kilometre gidebileceklerine bakalım;
ARAÇ | YAKIT IŞIĞI YANDIĞINDA KALAN YAKIT | YAKIT IŞIĞI YANDIĞINDA GİDEBİLECEĞİ KİLOMETRE |
---|---|---|
TOYOTA COROLLA FIAT EGEA VOLKSWAGEN POLO HONDA CIVIC SEAT IBIZA VOLKSWAGEN JETTA | 7 LİTRE | 50 KİLOMETRE |
FORD FIESTA FORD KUGA PEUGEOT 301 CITROEN C-ELYSEE | 5 LİTRE | 35 KİLOMETRE |
VOLKSWAGEN PASSAT BMW 5 SERİSİ SEAT LEON HONDA CR-V | 8 LİTRE | 57 KİLOMETRE |
**Markaların yakıt tüketim bilgileri resmi web sitelerinden alınmıştır.**
Örnek hesaplama; Ahmet deposunu tamamen doldurmaya benzin istasyonunda gitti. Deposunu doldurduktan sonra aracına geçti kontağı çevirdi. Günlük km sayacını sıfırladı. Aracıyla uzun bir süre dolaştı. Tekrar deposunu fullemeye gitti ve aldığı yakıt 92tl tuttu. İstasyonda iken aracına bindiğinde günlük km sayacına baktı 348km gösteriyordu. Bu verileri buraya girdiğinde aracının 26 kuruş yaktığını öğrendi.
Yakıt hesaplama işlemi yaparken bu sorunun cevabı çok basit matematik hesabına dayalı. Aldığın yakıt tutarını gittiğin mesafeye bölüyorum. Sonuç olarak ta aracının km başına yaktığı değer çıkıyor.
Alınan Yakıt Tutarı | Gidilen Kilometre | Kilometrede Yaktığı Tutar |
36 TL | 153 km | 0,23 TL |
150 TL | 547 km | 0,27 TL |
200 TL | 540 km | 0,37 TL |
Buna cevap vermek sizi tanımaya bağlı. Eğer aracının bakımıyla ilgilenmiyorsan, maddi durumun iyiyse, sürekli arabanı yeniliyorsan arabanın ne kadar yaktığını bilmene gerek yok. Ama bu sayfaya geldiğine göre aracınla ilgilisin o yüzden okumaya devam et.
Aracınla ilgili önemli detayları takip edersin. Yakıt hesaplama yapması basit bir işlemdir ancak neden aracının kaç kuruş yaktığını bilmen gerektiğini özetleyelim.
Aracının kaç kuruş yakmaya başladığını başından beri takip ediyorsan, yakıtı çok yakmaya başladığında motor yağının artık etkisinin azaldığını değiştirmen gerektiğini söyler. Bazı benzin istasyonlarında veya hiper marketlerde ücretsiz yağ değişimi yapılıyor. Tabi motor yağını değiştirirken motor yağı filtresini de değiştirmen gerekiyor. Yağ filtresini değiştirmediğin takdirde filtrede kalan eski yağ yeni yağa karışıp ömrünü azaltacaktır. Motor yağı filtresini önceden internetten alabilir veya yedek parçacılardan temin edebilirsin. Pahalı birşey değil ama en ucuzundan da alma derim.
Bir arabada en önemli parça ne diye sorsalar lastikler derim. Çünkü araba lastiklerin üzerinde hareket ediyor. Yüksek hızlara dayanıyor, aracın kontrolünü sağlamada en önemli parça. Bu kadar önemli parçanın yakıt tüketimine de etkisi bulunuyor tabii ki. Düşük lastik basıncı yol tutuşunu arttırır, yol tutuşu artan araç ilerlemek için daha çok güce ihtiyaç duyacağından yakıtı çok yakar. Lastik basıncının aracına en uygun olan değerini aracın kendi kullanım kılavuzundan ya da genelde kapıların içinde yazar orada bulabilirsin. Lastik basıncını ayarlamak için lastikçiye gidip para vermene gerek yok, hemen hemen herkes benzin istasyonlarındaki pompalarda lastik basınçlarını ayarlar.
Bu durumda egzos muayenesinden de geçemeyebilirsiniz. Emisyon değerlerinde hava filtresi, bujiler, oksijen sensörü ve katalizörün etkisi vardır. Dolayısıyla tamirhane ya da servise aracını götürmen gerekli ki daha başka büyük sorunlar çıkmasın. Tabi bu yakıt sarfiyatın ciddi oranda arttıysa geçerlidir. Yakıt sarfiyatın gelen zamlar hariç %30 oranında artarsa üstteki seçenekler sonrasında emisyon değerleri gündeme gelebilir.
Arabam ne kadar yakar sorusuna bu şekilde basit hesaplama sayfasıyla, binlerce kişiye arabasının ne yaktığını kolayca öğrenmesini ilk ben sağladım. Çok basit bir işlem olarak görülebilir ama bu işlemi sadeleştirerek sunmak önemliydi. Şu anda da diğer hesaplama sitelerinden farklı olan bir özelliğim var. Bu sayfayı kullanmaya devam ettikçe farkı kendin göreceksin.
Akaryakıt ücretleri, araçların kullanımında en büyük harcama kalemlerinden biridir. Bu nedenle araç alırken veya kullanırken yakıt tüketimi değerlerine dikkat edilir, aracın “kaç yaktığı” hesaplanır. Yakıt ücreti hesaplama konusunda ise 100 kilometre ortalaması veya kilometre başına yakıt ücreti hesaplaması gibi farklı yöntemler izlenebilir. Ancak Türkiye’de yaygın olan KM yakıt hesaplama yöntemidir. Yani kilometre başına aracın kaç kuruş yakıt tükettiğinin hesaplanmasıdır.
Yazımızda mesafe yakıt hesaplama hakkında örnekleri inceleyebilir, güncel yakıt ücretleri ve aracı kullandığın kilometreye göre kendi yakıt hesaplama sonuçlarına ulaşabilirsin.
En basit haliyle araç yakıt tüketimi hesaplama işlemi, depo tamamen doldurulduktan sonra aracın ayarlanabilir kilometre sayacının sıfırlanması ile yapılır. Sıfırlama işlemi yapıldıktan sonra depo boşalana kadar katedilen mesafe kaydedilir. Ardından deponun tam dolum ücreti, araç ile katedilen mesafeye bölünür. Örnek vermek gerekirse 150 TL’lik akaryakıt ile 450 kilometre seyahat etmiş ol. 150’yi 450’ye böldüğün zaman karşına 0,33 sonucu çıkar. Yani aracı kullanırken 1 kilometrede 33 kuruş akaryakıt tükettiğin sonucuna ulaşabilirsin.
KM yakıt hesaplama için diğer bir yöntem ise 100 kilometrede kaç litre yakıt tüketildiği sonucunu verir. Deponun kapasitesini, katettiğin kilometreye bölüp 100 ile çarptığın zaman 100 kilometrede ortalama yakıt tüketimi verisine ulaşmış olursun. Örneğin aracının 50 litrelik deposu varsa ve depoyu tam doldurup 700 kilometre yol katettiysen aracın 100 kilometrede ortalama 7,1 litre yakıt tüketiyor demektir.
“Otomobilin kaç yaktığı” sorulduğunda iki farklı cevap verilebilir. Bunlardan ilki aracın 100 kilometrede kaç litre yakıt tükettiğidir. Örneğin aracının deposu 60 litre olsun. Bir depo ile 800 kilometre yol katettiğini varsayalım. Bu örnekte aracının 100 kilometrede tükettiği yakıt 7.5 litredir.
İkinci hesaplama yöntemi ise yukarıda da kullandığımız kilometre başına TL cinsinden yakıt hesaplamasıdır. 200 TL’lik yakıt aldığını ve bu yakıt ile 600 kilometre katettiğinizi varsayalım. Bu durumda 200’ü 600’e bölerek 0,33 değerine ulaşacaksın. Bu durumda da aracının ne kadar yaktığını soranlara “kilometrede 33 kuruş” cevabını verebilirsin.
Araç yakıt tüketimini hesaplarken alınan yakıt miktarı ve ücreti ile katedilen mesafenin hatasız olarak hesaplanması gerekir. Buna ek olarak sürüş tarzı değiştirilmemeli veya düzenli olarak araç kullanılan saat ve alanda aracın kullanıldığından emin olunmalıdır. Yani genelde aracı sakin ve çok fazla gaza basmadan kullanıyorsan yakıt tüketimini hesaplarken de agresif şekilde kullanmaman önerilir.
Ayrıca aracı büyük oranda İstanbul ve İzmir gibi trafiğin yoğun olduğu büyük şehir merkezlerinde kullanıyorsan yakıt tüketimi hesaplamasını yine aynı şartlarda yapman gerekir. Çünkü yoğun trafikte sarf edilen akaryakıt, açık yollarda veya otoyollarda harcanan akaryakıt tüketimine göre daha fazla olabilir.
Aracının yakıt tüketimini hesapladın ve tasarruf etmek istiyorsun. Bunu sağlamak için araç yakıt tüketimini etkileyen faktörleri öğrenip tasarruf edebilirsin. Araç yakıt tüketimini artıran faktörler şunlardır:
Son olarak aracı sürekli tam dolu depo ile kullanmak, araca fazladan ağırlık katar. Bu nedenle depoyu tamamen doldurmak yerine deponun ¾ gibi bir oranını doldurabilir ve aracın ağırlığını azaltabilirsin.
Yakıt tüketimi hesaplama ile tasarruf arasında doğrudan bir ilişki yoktur. Ancak normale göre daha az ani hızlanma veya yavaşlama yaparak yakıt tüketimini azaltmayı deneyebilirsin.
Yakıt tüketimi hesaplamanın en büyük avantajı, normal şartlar altında kaç kilometre gidebileceğini bilmektir. Böylece günlük hayatta hangi sıklıkla benzin, motorin veya LPG alacağını önceden bilir ve buna göre hareket edebilirsin.
Motorin veya benzin gibi yakıt türleri arasında tüketim hesaplama konusunda herhangi bir fark bulunmaz. Aracın katettiği kilometre ve alınan yakıtın miktarı veya tutarı not edilerek yakıt tüketimi hesaplaması kolayca yapılabilir. Bunun dışında ekstra bir not alınmasına gerek yoktur.
Benzinli araçlar, genellikle dizel araçlara göre daha çok yakıt tüketir. Bu nedenle de aynı marka ve model olmasına rağmen benzinli araçların kilometre başına tükettiği yakıt ücreti, dizel araçlara göre daha yüksek olabilir. Aynı zamanda benzin ve dizel ücretleri de değişkenlik gösterir, bu durum da belirli farklara neden olabilir.
Son olarak az yakıt tüketen araçlar hakkında daha detaylı bilgi almak istiyorsan “En Az Yakan Arabalar Listesi” yazımıza göz atabilirsin.
Benzin fiyatlarının inanılmaz yükselmesi tüketimi önemli hale getirdi.
Hangi motosiklet kaç tl benzin yakar?
50 cc ve 125cc motosiklet modellerinin daha az benzin yaktığı için tercih edilmesi, fiyatlarının artmasına neden oldu. Benzin tüketimi ortalamaları için aşağıda hangi cc motosikletlerin yaklaşık ne kadar benzin yaktığını hesapladık.
Bu benzin tüketimi hesaplaması normal hızlar için yapılmıştır. Motor hacmi ile motor gücü ve yakıt tüketimi genelde doğru orantılıdır. Hacim büyüdükçe güç ve tüketim artar.
Benzin 25 TL’den hesaplanmıştır. Aşağıdaki tahmin ortalama olarak verilmiştir. Hıza göre benzin harcaması değişecektir.
Motor Hacmi 50 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 2 litre benzin yakmaktadır. 2 litre benzin şu anda 50 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 80 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 2,2 litre benzin yakmaktadır. 2,1 litre benzin şu anda 55 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 100 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 2,3 litre benzin yakmaktadır. 2,3 litre benzin şu anda 58 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 125 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 2,5 litre benzin yakmaktadır. 2,5 litre benzin şu anda 62,5 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 200 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 2,7 litre benzin yakmaktadır. 2,7 litre benzin şu anda 67,5 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 250 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 3 litre benzin yakmaktadır. 3 litre benzin şu anda 75 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 300 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 3,2 litre benzin yakmaktadır. 3,2 litre benzin şu anda 80 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 400 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 3,6 litre benzin yakmaktadır. 3,6 litre benzin şu anda 90 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 500 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 4 litre benzin yakmaktadır. 4 litre benzin şu anda 100 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 650 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 4,3 litre benzin yakmaktadır. 4,3 litre benzin şu anda 107,5 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 750 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 4,8 litre benzin yakmaktadır. 4,8 litre benzin şu anda 120 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 850 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 5,2 litre benzin yakmaktadır. 5,2 litre benzin şu anda 130 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 1000 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 6 litre benzin yakmaktadır. 6 litre benzin şu anda 150 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 1200 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 6,6 litre benzin yakmaktadır. 6,6 litre benzin şu anda 165 tl yapmaktadır.
Motor Hacmi 1300 cc olan motosiklet 100 km’de yaklaşık 7,2 litre benzin yakmaktadır. 7,2 litre benzin şu anda 180 tl yapmaktadır.
Verilen motosiklet benzin tüketim bilgileri ortalama olarak hesaplanmıştır. Spor modeller, touring, adventure, scooter gibi fakrlı modellerde güce, torka veya yola göre farklılıklar gösterecektir.