Bir çok kişinin merakla araştırdığı kan grubuna göre diyet hakkında merak ettiğiniz soruları yanıtlandırmaya çalıştık. Gerçekten doğru mu? İşe Yarıyor Mu?
Son zamanlarda trendler arasında yer alan diyetlerden biri de kan gruplarına göre diyettir. Dr. Peter d’Adoma tarafından keşfedilen ve ‘Eat Right For Your Blood Type’ kitabında bahsedilen kan gruplarına göre diyet; kan grubunuzun beslenmeniz ile doğrudan ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır.
Anne ve babadan alınan genler ile anne ve babada olan gen mutasyonları çocuğun kan grubunun belirlenmesini sağlar. Yani anne ve babanın kan grubundan mutlaka biri çocukta da baskın olmaktadır. Kan gruplarının bazı genetik özellikler taşıdığı bilinmektedir. Kan gruplarını genel olarak dört gruba; her grubu da kendi içerisinde ikiye ayırmaktayız. Kan grupları 0, A, B ve AB sıralanmaktadır. Ayrıca her grup kendi içerisinde pozitif ve negatif olarak ayrılmakta; tüm bu ayrımın en ucundaki nokta ise kişinin kan grubu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kan gruplarının Dünya üzerindeki dağılımı asimetriktir. Çeşitli genetik özelliklerin olması ya da olmaması durumunda kan grubunda bölgesel değişimler görülebilmektedir. Genel olarak en yaygın kan grubunun 0 RH+; en az rastlanan kan grubunun ise AB RH- olduğunu söylemek mümkündür. Kan grubunun ne olduğu aynı zamanda kişinin hangi kan gruplarından kan alacağını ve hangi kan gruplarına kan verebileceğini belirlemektedir.
Kan gruplarının oluşum süreci oldukça ilginçtir. Tüm kan gruplarının 0 kan grubundan türediği bilinen bir gerçektir. Zaman içerisinde insan genlerinde çeşitli sebeplerle meydana gelen mutasyonlar diğer kan gruplarının 0 kan grubundan evrilmesini sağlamıştır. A grubu kana sahip olanların çiftçi, B grubuna sahip olanların göçebe ve AB grubuna sahip olanların modern toplum yapısını oluşturan insanlar olduğu da bilinmektedir. Yani evrimsel süreç dahilinde diğer kan gruplarından AB kan grubuna doğru bir kayma söz konusudur. Kişinin kan grubu ile yapılan genellemeler birçok istisna da oluşturmaktadır.
Kan gruplarının kişisel özellikler üzerinde etkili olup olmadığı bilinmemektedir. Bu yönde tahminler olsa da bilimsel dayanaklardan oldukça uzaktır. Ancak bazı kan gruplarının hormon hareketlerine, vitamin ve mineral varlığına izin verme; direnç gösterme düzeyi daha düşük ya da daha yüksektir. Bu açıdan değerlendirdiğimizde kan gruplarının kendisine uzak gibi görünen bazı özellikleri belirleme gibi bir özelliğinin olduğunu söyleyebiliriz.
Vücudun beslenme alışkanlıklarını belirlerken ve buna göre yaşarken dikkat edilecek hususların başında kan grubu gelmez. Çok daha önemli şeyler varken kan grubuna göre beslenmek oldukça abestir. Yapılması gereken şey bağırsak fonksiyonlarını, kan değerlerini, hormon dengesini, fazla veya az kiloları, psikolojik durumu dikkate alarak ciddi bir beslenme düzeninin oturtulmasıdır.
Bilimsel dayanaktan yoksun olsa da 0, A, B ve AB gruplarının tarihsel gelişim sürecinde bulundukları insandaki özelliklere göre düzenlenmiş diyet listeleri bulunmaktadır. A grubu olanlar çiftçi, B grubu olanlar göçebe, 0 grubu olanlar avcı – toplayıcı ve AB grubu olanlar modern yaşama sahip insanlar olarak bilinmektedir. Tarihsel olarak bu durum doğru olsa da bu genetik özelliklerin günümüzdeki beslenme alışkanlıklarını etkileme ya da onlardan etkilenme imkanı sıfıra yakındır.
Kan gruplarının ortaya çıkmasına sebep olan tarihsel kırılmalar bağırsak ve mide üzerinde de genetik olarak bazı etkilerin oluşmasına sebep olmuştur. Modern insan bu etkilerden her ne kadar uzak olsa da yine de bazı insanlar kan gruplarına göre beslenerek daha sağlıklı yaşayabileceğini düşünmektedir.
Kan gruplarının oluşmasına sebep olan bazı faktörler şunlardır:
Bu tarihsel olaylardan her biri doğrudan doğruya bir kan grubu ile ilintilidir. Bu ilintinin aynı zamanda beslenme alışkanlıkları ve beslenme alışkanlıklarına bağlı başarı üzerinde etkili olduğu söylenmektedir.
A grubu olanlar çiftçi yaşam tarzından gelenler olarak bilinmektedir. Doğal olarak tüketecekleri besinlerin tarım kaynaklı olması idealdir. a kan grubuna göre beslenme listesine sahip kişiler kısmen vejeteryan olarak beslenmesi gerektiği, Süt ve süt ürünlerini oldukça az miktarda tüketmesi gerektiği, et, hayvansal yağlar ve bazı tahılların tüketilmemesi gerektiği kurallar arasında yer almaktadır. Sebze ve meyve ağırlıklı beslenme esas alınmalıdır.
B grubu ise göçebe grubu olmalarından dolayı hem et hem de süt ürünleri ile; karbonhidrat ve meyve ile beslenebilirler. Yani her türlü besini kararında tüketecek şekilde diyet listeleri oluşturulabilirler. Fakat diyette en dengeli ve yasakları az olan bölüm B grubu kana sahip olanlar için olduğu görülmektedir. Et, süt ve süt ürünleri, tahıl, pirinç, yulaf rahatlıkla tüketilebilir. Beyaz et önerilmemektedir.
0 Kan grubuna sahip olan kişiler ise daha çok protein ağırlıklı düşük karbonhidrat içeriği olan bir diyet tercih etmeli. Et, balık, hindi tüketiminde herhangi bir sakınca yoktur. Meyve ve sebzeler tüketilmelidir fakat narenciye meyveler tercih edilmemelidir. Süt ve süt ürünleri yok denecek kadar az tüketilmelidir.
AB kan grubuna sahip insanlara geldiğimizde ise burada da durumlar diğerlerinden pek farklı olmamakla birlikte belli başlı kurallar yer almaktadır. Sebze ve meyveler rahatlıkla tüketilirken, hindi eti dışında et kullanılmaması kuralı yer almaktadır. Süt ve süt ürünleri ise sınırlı miktarda kullanılabilir. Kuralları yer almaktadır.
Bilimsel kanıtlardan uzak olsa da kan gruplarının mide – bağırsak üzerinde etkili olduğu söylenmektedir. Bu durumdan hareketle de midenin ve bağırsağın kolayca sindirebileceği gıdalar tüketilmektedir.
Söz gelimi 0 grubu olan bir insanın avcılık – toplayıcılık üzerine kurgulanan besin tüketimi, günümüzdeki insanın da et ve meyve ağırlıklı beslenmesini gerektirecektir. Bunun dışındaki, yani henüz Dünya’da mevcut olmayan besinlerin tüketimi ise hassasiyet oluşturacaktır ki 0 grubu için bu tarımsal ürünler ile süt ürünleridir.
A grubu olanların mideleri tarımsal ürünleri sindirmek üzerine gelişmiştir. Oldukça hassastır. Bu sebepten ötürü et ürünlerinin tüketimi mide ve bağırsak üzerinde olumsuz etki oluşturarak hazımsızlık riski doğurmaktadır. Yani A grubuna sahip olanların et ve et ürünlerinden uzak durması gerekmektedir.
B grubunda olanlar ise göçebedir. Göçebe yaşam tarzında küçük baş hayvan tüketimi ve avcılık yaygındır. Aynı zamanda ufak çaplı tarımsal tüketim de söz konusudur. Günümüzde kan grubuna göre diyet yapmak isteyenlerin yapması gereken şey hem tarımsal ürünleri hem de hayvansal ürünleri dengeli bir biçimde tüketmektir. Tüketmemesi gereken besinler ise genelde beyaz et kaynaklıdır.
Aynı şekilde AB grubunda olanlar da modern insanı temsil etmektedir. Günümüzdeki ulaşım ve iletişim imkanları midemiz ve bağırsaklarımız üzerindeki hassasiyetleri gidermiştir. AB grubu olanların tüm besin türlerini (eğer özel hassasiyetleri yok ise) kararında tükettikleri diyet listeleri oluşturmaları mantıklı iken tüm besin türlerinin aşırı tüketimi sorun oluşturmaktadır.
Dr. Peter d’Adoma tarafından binlerce kişi üzerinde yapılan deneyler ile bir kitap halinde sunulan bu diyet programında, kişinin kan grubu ile uygun bir şekilde beslenmesinin sağlık ve diyet ile doğrudan bir ilişkisi olduğu belirtilmektedir.
Kitapta bulunan iddiaya göre kişinin kan grubu özelliklerine göre beslenmesi sayesinde daha sağlıklı ve daha zayıf olabileceği belirtilmektedir. Bilimsel olarak net bir şekilde kanıtlanmış bir faydaya sahip olmasa da bugün kan grubuna göre diyet birçok kişi tarafından uygulanmaktadır. Beslenme uzmanları bu diyet programını net olarak savunmasa da uygulayan kişilerde de bugüne kadar büyük bir rahatsızlık ile karşılaşılmamıştır.
Temel olarak kan grubuna göre diyet programları hazırlanırken, besin odaklı bir liste göz önünde bulunduruluyor. Ancak listede mineral veya vitamin önerileri yer almamak ile birlikte yüksek tansiyon ve kolesterol hastalıklarında ya da şeker hastalıklarında diyet listelerinin sorunlar ortaya çıkarabileceği düşünülüyor. Aslında diyet bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi fikri ile ortaya çıkarken, kilo vermek için diyetin uygulanması pek savunulmuyor. Yani kilo verme programlarında çok etkili bir diyet olarak görünmüyor. Uygulayan kişiler arasında ideal bir şekilde 4-6 kilo arasında kilo verme oranı bulunduğu görülüyor.
Her ne kadar bilimsel olarak faydası kanıtlanamasa da kan grubuna göre diyet yapanların sayısı oldukça fazla. Beslenme uzmanları bu diyeti uygulayarak kilo verilebileceği kanaati taşımıyor. Ancak kan grubuna göre diyet yapanlar için bir rahatsızlık bir zarar söz konusu olup olmadığı da tam olarak bilinemiyor.
Uzmanlara göre bu diyetin çıkış noktası bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi gerektiği. Bu diyeti kilo vermek amacıyla yapmanın çok doğru olmadığı savunuluyor. Bu yüzden fazla kilolarından kurtulmak isteyenler için kan grubuna göre diyet programı doğru bir diyet olmayacaktır. Herhangi bir metabolik rahatsızlığı olan kişilerin ise oluşabilecek risklere karşı temkinli olması ve diyetisyen eşliğinde diyet yapması önerilmektedir.
Bazı doktorlar kan grubuna uygun bir şekilde beslenip, bununla beraber düzenli spor yaparak daha sağlıklı bir yaşam sürülebileceği iddiasında bulunuyorlar. Buna göre kişinin kan grubu, vücut farklı besin maddeleri ile beslenirken bu besinlerin seçiminde belirleyici faktör oluyor. Bu düşünceye göre her kan grubunun kendine özel beslenme programı, kan grubuna göre diyet programı bulunuyor. Bu programlar düzenli bir şekilde uygulandığı zaman birçok hastalık riskinin yok olduğu ve kilo kaybının mümkün olduğu savunuluyor. Bu diyet programlarını uygulayanların değişkenlik göstermekle birlikte ideal olarak ortalama 4-6 arası bir kilo vermeleri mümkün olabiliyor.
0 kan grubuna sahip olanların bu diyete başladıkları zaman deniz mahsulleri, brokoli, ıspanak, zeytinyağı gibi besinleri alabilirken mısır ve süt alımını olabildiğince azaltmaları öneriliyor. A grubu kana sahip olanların ise, kan grubuna göre diyet programına başladıkları zaman deniz ürünleri, sebzeler, ananas, zeytinyağı gibi ürünleri tüketmeleri gerekirken buğday, mısır, süt gibi ürünlerden de uzak durmaları tavsiye ediliyor.
Diyet listelerinin belirlenmesinde kan grubundan önce dikkate alınması gereken pek çok husus bulunur. Sırf kan grubu gerektirdiği için laktoz ağırlıklı beslenen birisinin laktoza intoleransı var ise ciddi sorunlar ortaya çıkacaktır. Aynı şekilde safrası sorunlu olan birinin sürekli olarak et tüketmesi de sorun oluşturacaktır.
Yani kan gruplarına göre beslenmenin zararları, beslenme tarzı oluşturulurken yeteri kadar değişkenin hesaba katılmamasından kaynaklanmaktadır. Diyet listeleri oluşturulurken kan grubunu da dikkate alabilirsiniz ancak bunu kararında yapmanız gerekmektedir. Vücudunuzun diğer özelliklerini ve hassasiyetlerini; hastalıklarını, sendromlarını; kilonuzdan beklentilerinizi de dikkate almalısınız.
Sırf kan grubuna göre diyetlerle kısa vadede aşırı kilo almak ya da aşırı kilo vermek gibi olumsuz durumlar ortaya çıkabilir. Kilo alımına bağlı olarak da organ fonksiyonlarında yavaşlamalar ile diyabet gibi ciddi sorunlar gelişebilir.
Kahvaltı
Ara Öğün
Öğle
Ara Öğün
Akşam
Ara
Kahvaltı
Ara Öğün
Öğle
Ara Öğün
Akşam
Ara Öğün
Kahvaltı
Ara Öğün
Öğle
Ara Öğün
Akşam
Ara Öğün
Diyet listeleri örnek olarak hazırlanmıştır. Herkes için kullanımı uygun değildir.
Kan grubuna göre diyetleri genel olarak bu şekilde özetleyebiliriz. Görüldüğü üzere her grupta yasaklı yiyecekler ve enerji dengesizlikleri vardır. Diyet kişiye özeldir ve bir öğünde her besin grubundan alınması en sağlıklı olanıdır. Herhangi bir besin grubunu tamamen kesmek sağlıklı bir davranış değildir. A kan grubuna sahip birisi diyabet hastası iken hiç protein vermemek yahut 0 kan grubuna sahip birisi kolesterol ve karaciğer yağlanmasına sahipken bol bol kırmızı et yumurta tüket demek sağlıklı bir diyete aykırı olduğundan dolayı sağlıklı diyetler arasına alamayacağım popüler diyetlerden biri olarak kalacaktır. Bilimsel yöntemlerle kanıtlanmamış akla mantığa uymayan diyetlerden uzak durmanızı diyetisyeninizin WHO (Dünya Sağlık Örgütü) standartlarını baz alarak size özel hazırladığı diyete uymanızı önemle tavsiye ederim.
Uzm. Diyetisyen Tuğba Yaprak
Son yılların en çok konuşulan konularından birisi olan kan grubuna göre beslenme uzman diyetisyen Dr. Peter j. D’Adamo’nun öne sürdüğü bir diyet programıdır. Dr. D’Adamo’nun anlatısına göre her kişinin kan grubu ile beslenme biçimi arasında ciddi bir bağ vardır. Bu da aynı zamanda sağlığımızı direkt olarak etkileyen bir faktördür. Bu sebeple insanlar kendi kan gruplarına uygun şekilde besinler tükettiği taktirde daha sağlıklı ve fit bir vücuda sahip olur. Kan grubuna göre diyet de kalıcı şekilde zayıflamanın bir anahtarı olabilir.
Bu beslenme biçiminde kan gruplarının analizi yapılarak bir diyet listesi ortaya çıkarılır ve böylece kişi kendi kan grubuna uygun beslenerek sağlıklı bir şekilde kilo verebilir. Hatta Dr. A’Adamo insanların bu şekilde beslendiği taktirde birçok ölümcül hastalıktan korunabileceğini ve insanların kolay bir şekilde kilo vererek aynı zamanda kilolarını koruyabileceğini de öne sürer. Kan grubu diyeti diyetisyen önerisiyle uygulanabilir.
Peki kan grubuna göre beslenme nasıl olmalı? Kan grubu diyeti kimlere uygulanır? Kan grubu beslenmesinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Gelin, yakından bakalım…
0 kan gurubuna göre beslenme listesinde de; kırmızı et -dana, sığır, koyun, balık, zeytinyağı, keten yağı, ceviz, kabak çekirdeği, enginar, lahana, brokoli, hindiba, marul, çiğ ıspanak, roka, maydanoz, pazı, kırmızı pancar, kabak, soğan, sarımsak, zencefil, safran, kırmızı pul biber, kimyon, kuşburnu, mercanköşk, ıhlamur, incir, üzüm, erik, kiraz, vişne, karpuz, mango, yeşil çay olmalıdır. Salam, sucuk, sosis, buğday, mısır, yerfıstığı, kahve, siyah çay, karnabahar, ketçap, domates salçası, şarap sirkesi 0 kan grubu beslenmesi için zararlıdır.
[widget-87]
A kan grubuna göre beslenme listesinde; balık, zeytinyağı, yer fıstığı, ceviz, kabak çekirdeği, badem, ginseng, kuşburnu, papatya, kahve, yeşil çay, keten tohumu, kimyon, kekik, börülce, mercimek, çavdar ürünleri ve ekmeği, yulaf ürünleri ve ekmeği, karabuğday ürünleri ve ekmeği, buğday ürünleri ve ekmeği, enginar, karalahana, marul, havuç, kabak, pırasa, ıspanak, pazı, beyaz lahana, brokoli, sarımsak, soğan, kereviz, maydanoz, kayısı, dut, incir, üzüm, kiraz, vişne, erik, greyfurt, limon, mürdüm eriği, zencefil, pekmez olmalıdır. A kan grubu beslenme listesinde; deniz mahsulleri, salam, sucuk, sosis, kavrulmuş ve bekletilmiş kuru yemiş, patates, domates salçası, portakal gibi mide ve bağırsaklarda sorun oluşturacak besinler olmamalı. A kan grubuna göre beslenme:
B kan grubuna göre beslenme listesinde; koyun, kuzu, keçi, hindi, alabalık, sardalya, kırmızı levrek, mezgit, morina, havyar, bey balığı, taze yumurta, yoğurt, doğal süt, beyaz peynir, kaşar peyniri, mozarella, zeytinyağı, ceviz, fasulye, yulaf ve çeşitleri, pirinç ve çeşitleri, doğal buğday ve çeşitleri, patlıcan, kereviz, kırmızı pancar, havuç, her çeşit lahana, karnabahar, patates, her türlü biber, pul biber, karahindiba, maydanoz, erik, karpuz, muz, üzüm, incir, vişne, kiraz, köri, reyhan (fesleğen), yeşil çay bulunuyor. B kan grubuna göre nasıl beslenilir diyenlerin; deniz hayvanları, tavuk ve kaz eti, dondurma, rafine olmuş sıvı yağlar, kavrulmuş ve bekletilmiş kuru yemiş, yer fıstığı, susam ve ürünleri, mısır ve ürünleri, çavdar ve ürünleri, enginar, karabiber, tarçın; jelâtin, glikoz, früktoz, mısır şurubu ve nişastası gibi besinlerden uzak durması gerekiyor. B kan grubuna göre beslenme:
AB kan grubuna göre beslenme için de; koyun ve hindi eti, kırmızı levrek, sardalya, uskumru ve ton balığı, yumurta, yoğurt, beyaz peynir, eski kaşar, keçi ve koyun sütü ve peyniri, karabuğday ürünleri, yulaf ürünleri, pirinç ürünleri, zeytinyağı ve ceviz yağı, ceviz, yerfıstığı, zencefil, ginseng, kuşburnu, papatya, yeşil çay, kimyon, keten tohumu, yeşil mercimek, salatalık, karnabahar, beyaz lahana, patlıcan, kırmızı pancar, semizotu, çiğ ıspanak, karalâhana, marul, havuç, pazı, brokoli, sarımsak, soğan, kereviz, incir, üzüm, kiraz, vişne, erik, greyfurt tüketilmesi öneriliyor. AB kan grubuna göre siyah çay, kahve, portakal ve suyu, nar ve suyu, muz, avokado, hindistan cevizi, tereyağı, dondurma, hazır yiyecek ve içecekler zararlı olarak görülmektedir. AB kan grubuna göre beslenme:
Kan grubuna göre beslenme için diyetisyen hizmeti alarak, diyetisyenlerle sağlıklı bir şekilde beslenme programınızı uygulayabilirsiniz. Kan grubuna göre kilo almak ve vermek hakkında bilgi alabilirsiniz. Kan grubuna göre beslenmenin yararlarını öğrenebilirsiniz.
Sağlık, yaş, cinsiyet ve yaşam standartlarının yanında kişinin kan grubu da beslenme şeklini etkilemektedir. Daha sağlıklı bir hayat için kan grubuna göre bedenin ihtiyaçlarına kulak vermek gerekir. Kan grubu, alınan besinlerin nasıl değerlendirileceğini daha iyi belirlemektedir.
Siz de sağlıklı bir hayat ve hastalıklardan uzak kalmak istiyorsanız kan grubunuza göre beslenebilirsiniz. Sizin için en yararlı ve zararlı besinleri öğrenerek vücudunuz için herhangi bir faydası olmayan gıdalardan uzak durabilirsiniz. Diyetisyeninizden kan grubu beslenmesi hakkında bilgi almayı unutmayın, bilinçsiz diyetler yapmayın.
[widget-91]