Abo Rh Hangi Kan Grubu
Kalıtım ve AB0 Kan Grupları HTML5
Bu animasyon A,B, O ve AB kan gruplarının özelliklerini gösterir.
Aynı zamanda soyağacında kan gruplarının kalıtımını gösterir.
Alyuvar diye de adlandırılan kırmızı kan hücreleri (eritrositler) kan bileşenlerinin en önemlisidir. İçerdikleri hemoglobin ile organizmada CO2 ve O2 taşırlar.
A, B,O ve AB kan grupları isimlerini alyuvarların hücre zarında bulunan karakteristik antijenlerden (aglutinojen)alır. Bu antijenler iki çeşittir:A ve B antijenleri.
Buna ek olarak, kan plazmasında çökelmeye neden olan özel antikorlar dolaşır. Bunlar anti-A ve anti-B antikorları olmak üzere iki çeşittir.
- A kan gruplu birey, alyuvarlarının zarında (yüzeyinde)sadece A antijeni bulundurur. Plazma ise sadece anti-B antikoru içerir.
- B kan gruplu birey, alyuvarlarının zarında sadece B antijeni bulundurur. Plazma ise sadece anti-A antikoru içerir.
- AB kan gruplu birey, alyuvarlarında hem A hem de anijeni bulundurur ancak plazmasında anti-A ya da anti-B antikorları yoktur.
- O kan gruplu birey, alyuvarlarında A ya da B antijeni taşımazken plazması hem anti-A hem de anti- B antikorları içerir.
Soyağacı grafiğinde, bireylerin fenotipini değiştirmek için sembollerin üzerine tıklayınız. Torunların kan grubu fenotipleri değişmediği için soyağacı yanlış olabilir.
Öğrenme Hedefleri
- Aşağıdaki terimleri tanımlar: gen, allel, homozigot, heterozigot, çekinik(resesif), baskın(dominant), eşbaskın, fenotip, genotip.
- Soyağacını analiz eder.
- A-B-O kan gupları kavramını ele alır.
Daha Fazla Öğren
Kan nakli öncesinde , alıcı ve vericinin kan gruplarının birbiriyle uyumlu olduğunu bilmek gerekir. Bu nedenle, eğer vericinin kanı alıcının kan hücrelerinde taşıdığı antijenle…
Tamamını görmek için üye ol!
İnsanlardaki ABO kan grubu sistemlerinin kalıtımsal açıklaması şu şekildedir:
| Kan grubu kalıtımı | |||||||
| Kan grubu | O | A | B | AB | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Genotip | ii(OO) | IAi(AO) | IAIA(AA) | IBi(BO) | IBIB(BB) | IAIB(AB) | |
| O | ii(OO) | O OO OO OO OO | O ya da A AO OO AO OO | A AO AO AO AO | O ya da B BO OO BO OO | B BO BO BO BO | A ya da B AO BO AO BO |
| A | IAi(AO) | O ya da A AO AO OO OO | O ya da A AA AO AO OO | A AA AA AO AO | O, A, B ya da AB AB AO BO OO | B ya da AB AB AB BO BO | A, B ya da AB AA AB AO BO |
| IAIA(AA) | A AO AO AO AO | A AA AO AA AO | A AA AA AA AA | A ya da AB AB AO AB AO | AB AB AB AB AB | A ya da AB AA AB AA AB | |
| B | IBi(BO) | O ya da B BO BO OO OO | O, A, B ya da AB AB BO AO OO | A ya da AB AB AB AO AO | O ya da B BB BO BO OO | B BB BB BO BO | A, B ya da AB AB BB AO BO |
| IBIB(BB) | B BO BO BO BO | B ya da AB AB BO AB BO | AB AB AB AB AB | B BB BO BB BO | B BB BB BB BB | B ya da AB AB BB AB BB | |
| AB | IAIB(AB) | A ya da B AO AO BO BO | A, B ya da AB AA AO AB BO | A ya da AB AA AA AB AB | A, B ya da AB AB AO BB BO | B ya da AB AB AB BB BB | A, B, ya da AB AA AB AB BB |
| Yalnızca fenotipe bağlı olarak kan grubu kalıtımı | ||||
| Kan grubu | O | A | B | AB |
|---|---|---|---|---|
| O | O | O ya da A | O ya da B | A ya da B |
| A | O ya da A | O ya da A | O, A, B ya da AB | A, B ya da AB |
| B | O ya da B | O, A, B ya da AB | O ya da B | A, B ya da AB |
| AB | A ya da B | A, B ya da AB | A, B ya da AB | A, B ya da AB |
Kaynakça[değiştir Acta Oncol Tur.. 2020; 53(2): 357-361 Kan Merkezi
Kan Grupları
Kan Grubu Nedir?
Kan grubu; kanda bulunan kırmızı kan hücrelerinin (eritrositlerin) üzerinde bulunan antijen çeşitlerine göre yapılan bir sınıflandırmadır.
Kan Grupları Nelerdir?
Kandaki eritrositlerin üzerinde birçok antijen çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan en önemli ve güçlü olanları A-B ve Rh antijenleridir. Kan grubu sınıflandırmaları özellikle bu iki antijen grubu üzerinden değerlendirilmektedir.
A-B Antijen Tiplendirmesi:
Kandaki eritrositlerin A ve B antijenlerini bulundurup bulundurmamasına göre yapılan kan grubu sınıflandırmasıdır. Buna göre kişinin kanında A antijeni varsa A kan grubu, B antijeni varsa B kan grubu, hem A hem B antijeni varsa AB kan grubu, A ve B antijenlerini içermiyorsa 0 kan grubu olarak nitelendirilir.
(Esasen A antijeni kendi içerisinde farklı tipleri bulunur. Bunlar içerisinde en baskın ve sık rastlananı A1 antijenidir. A1 antijenine tüm A antijenleri içerisinde %90 oranında çoğunlukla rastlanır.)
Rh Antijen Tiplendirmesi:
Kandaki eritrositler üzerinde 50 civarında Rh antijeni bulunmaktadır. Bunlardan en önemli ve baskın olanı Rh(D) antijenidir. Bir kişinin kanındaki eritrositlerde Rh(D) antijeni varsa Rh(D) pozitif olarak değerlendirilir. Eğer bu antijeni kanındaki eritrositler muhteva etmiyorsa Rh(D) negatif olarak değerlendirilir. Dünyada tüm insanların %85’i Rh(D) antijenine sahipken %15’i Rh(D) antijenine sahip değildir. Genellikle ABO Kan grubunun bir parçası olarak iki test beraber çalışılmaktadır.
Sonuç olarak A-B ve Rh antijenlerine göre kan grubu sınıflandırması yapıldığında karşımıza 8 adet kan grubu çıkmaktadır. Bu kan grupları ve insanlarda rastlanma sıklığı aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Ülkemizde Kan Grubu Dağılımı Grafiği (%)
Kan Grubu
A RH Pozitif
O RH Pozitif
B RhD Pozitif
AB RhD Pozitif
A RhD Negatif
O RhD Negatif
B RhD Negatif
AB RhD Negatif
Sıklığı
% 37,8
% 29,8
% 14,2
% 7,2
% 4,7
% 3,9
% 1,6
% 0,8
nest...
Kan Merkezi
Kan Grupları
Kan Grubu Nedir?
Kan grubu; kanda bulunan kırmızı kan hücrelerinin (eritrositlerin) üzerinde bulunan antijen çeşitlerine göre yapılan bir sınıflandırmadır.
Kan Grupları Nelerdir?
Kandaki eritrositlerin üzerinde birçok antijen çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan en önemli ve güçlü olanları A-B ve Rh antijenleridir. Kan grubu sınıflandırmaları özellikle bu iki antijen grubu üzerinden değerlendirilmektedir.
A-B Antijen Tiplendirmesi:
Kandaki eritrositlerin A ve B antijenlerini bulundurup bulundurmamasına göre yapılan kan grubu sınıflandırmasıdır. Buna göre kişinin kanında A antijeni varsa A kan grubu, B antijeni varsa B kan grubu, hem A hem B antijeni varsa AB kan grubu, A ve B antijenlerini içermiyorsa 0 kan grubu olarak nitelendirilir.
(Esasen A antijeni kendi içerisinde farklı tipleri bulunur. Bunlar içerisinde en baskın ve sık rastlananı A1 antijenidir. A1 antijenine tüm A antijenleri içerisinde %90 oranında çoğunlukla rastlanır.)
Rh Antijen Tiplendirmesi:
Kandaki eritrositler üzerinde 50 civarında Rh antijeni bulunmaktadır. Bunlardan en önemli ve baskın olanı Rh(D) antijenidir. Bir kişinin kanındaki eritrositlerde Rh(D) antijeni varsa Rh(D) pozitif olarak değerlendirilir. Eğer bu antijeni kanındaki eritrositler muhteva etmiyorsa Rh(D) negatif olarak değerlendirilir. Dünyada tüm insanların %85’i Rh(D) antijenine sahipken %15’i Rh(D) antijenine sahip değildir. Genellikle ABO Kan grubunun bir parçası olarak iki test beraber çalışılmaktadır.
Sonuç olarak A-B ve Rh antijenlerine göre kan grubu sınıflandırması yapıldığında karşımıza 8 adet kan grubu çıkmaktadır. Bu kan grupları ve insanlarda rastlanma sıklığı aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Ülkemizde Kan Grubu Dağılımı Grafiği (%)
Kan Grubu | A RH Pozitif | O RH Pozitif | B RhD Pozitif | AB RhD Pozitif | A RhD Negatif | O RhD Negatif | B RhD Negatif | AB RhD Negatif |
Sıklığı | % 37,8 | % 29,8 | % 14,2 | % 7,2 | % 4,7 | % 3,9 | % 1,6 | % 0,8 |