Şafii Mezhebi Teravih Namazı Nasıl Kılınır

Hanefi ve Şafi mezhebine göre teravih namazı nasıl kılınır?

Yaptığımız veya yerine getirmeye çalıştığımız ibadetler, neden ve niçin yaptığımızı, nasıl yapıldığı konusunda bilgi sahibi olmak en güzel olanıdır. Ramazan ayı deyince aklımıza teravih gelir. Ben de bilenler için tekrar, bilmeyenlere de bilgilendirmek için Teravih namazı hakkında kısa ilmihal bilgilerini vermeye çalışayım:

“Terviha”nefsi rahatlatmak manasına gelir. Çoğulu ise “Teravih”tir. Her dört rekat sonunda bir miktar oturup istirahat edildiği için “Terviha”denilmiştir.

Ramazana özel olan teravih namazı, mezheplerin ittifakı ile sünnet bir ibadettir. Camide ve cemaatle kılınması da sünnettir.

Abdurrahman b. Avf'ın naklettiği bir hadiste Hz. Muhammed (s.a.s):“Şüphesiz Allah Ramazan orucunu farz kıldı. Ben de Ramazan gecelerini ihya etmeyi sünnet kıldım. Her kim inanarak ve sevabını Allah'tan bekleyerek Ramazan'ı oruçla, gecelerini namazla ihya ederse, anasından doğduğu gün gibi günahlarından temizlenmiş olur”buyurmaktadır.

Hanefi mezhebine göre teravih namazı nasıl kılınır?

Hanefi mezhebi: Ramazan ayı süresince, erkek ve kadınlara sünnet olan, ruha ve bedene afiyet sunan, bedenle ruh arasında dengeyi ayakta tutmayı amaçlayan namazlardan biri de Teravih'tir.

Her dört rek'atın sonunda oturup biraz dinlenerek, dört defa (toplamda yirmi rek'at) dinlenerek kılınan namazdır.

Vakti; yatsı namazından sonra vitir namazından önce fecri doğuncaya kadardır. Gecenin üçte biri geçtikten sonra kılmak müstahabdır. Her iki terviha (selamdan sonra ki zaman) arasında isteyen tespih ile meşgul olur, isterlerse susup beklerler.

Cemaatle kılınması; Sünnet-i kifayedir. Bir mahalle veya kasabada birkaç kişi bu cemaati oluşturup Teravih kılarlarsa, cemaati katılmayıp evinde kılanlar sünneti terk edilmiş sayılmaz (Et- Tebyin/Zeylai-El Muhit/Raduyyidin Serahisi) Ancak bir belde veye mahallede cemaatle Teravih namazı kılınmazsa herkes günahkar olur ve sünnet terk etmiş olur. Evinde cemaat'la Teravih namazını kılan cemaatin sevabını alır. Bir camide iki ayrı teravih namazı kılınması veya bir kişinin bir günde farklı iki camide iki defa teravih namazını kılması da mekruhtur.Teravih namazın hatim kılınması sünnettir.Hatimle kılınmayan camilerde rekatlarda ayni ölçü ve uzunlukta okumak mustahaptır. Elem tere suresinden aşağısını veya sadece İhlas suresini okumasını alimler uygun görmüşlerdir. Tadili erkene uymak şartı ile seri bir biçimde kılınabilir. Teravih namazının kazası yoktur.

Şafi mezhebine göre teravih namazı nasıl kılınır?

Şafii mezhebi; Ramazanın sünnetlerindendir. Erkek ve kadınlara teravih namazı sünnetti müekkede dir. Azı iki, çoğu yirmi rekattır. Vakti, yatsı namazından sonra başlar fecre kadar devam eder. Cematle kılınması sünnettir, tek başına kılan, bu sünnetten mahrumdur. İki rekatta bir selam verilir, aksi takdirde teravih olmaz. Selamlar arasında Salavat'ı Şerife yahut başka bir zikir getirmek sünnet değil bid'attır. Ancak zikir ve salavatlar teravih namazı sünnet kasd edilmeden yapılması matluptur. Vakti çıkıp kılınmayan teravih namazını kaza etmek gerekir. Bir defada olsa hatimle teravih kılmak sünnettir.

Teravih namazlarını eksiksiz camide kılan kimse, bin aydan daha hayırlı olan "Kadir" gecesini de ihya etmiş olur. Haydi camileri doldurup teravihlerimizi orada kılalım, kim bilir belki bir sonraki Ramazana ve de teravihe ömrümüz yetmeye bilir, bu son Ramazanımız ve de Teravihimiz olabilir.

KAYNAKLAR; 

1-Ömer Nasuhi BİLMEN

2-Kaynakları ile islam fıkhı celal YILDIRIM

3-Mezheb-ül Erbaa Abdurrahman CEZİRİ

4- Şafii ilmihali Halil GÜVENÇ

5-İslam fıkhu ansiklopedisi Vehbe Zuhayli

6- İrşadyl ibad

7-Hidayetül habin, Muğni, Gayet...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır.Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.

Şafii mezhebine tarafından teravih namazı ve hükmü...

Şafi mezhebi; İmam Şafi’ye (r.a) nisbet edildiği için bu adla anılmıştır.  Şâfi mezhebinin kurucusu sayılan İmam Şafi (r.a) 767 (Hicri 150) yılında Gazze şehrinde (Filistin) doğdu. 

Şafi mezhebi önce Darı’da sonra kısmen Suriye, Yemen, Irak ve Mâverâünnnehir’de yayıldı. Günümüzde Irak, Suriye ve Anadolu’nun güney ve doğu bölgelerinde Şafi mezhebi yaygındır.

ŞAFİİ MEZHEBİNE GÖRE TERAVİH NAMAZI

Terâvih, istirahat anlamındaki "tervîhatun" kelimesinin çoğuludur. Kılınırken her 4 rekâtta bir, dört rekât süresi kadar oturup istirahat edildiğinden namaz, bu ismi almıştır. Selefe uyarlamak için, aralarda oturmak mendubtur.

Terâvih namazı, Ramazan gecelerinde bayan-erkek her müslüman kişi hakkında müekked sünnettir. Hz. Muhammed Aleyhisselâm’ın laf ve fiili ile sabittir.

Terâvih namazı evlerde tek başına kılınabileceği gibi cemaatle de edâ edilebilir. Camide ve evlerde yapılarak edâ edilmesi daha güzeldir. tek başına kılan birey, cemaat sevabını kaçırmış olur.

Teravih namazı cemaatle 20 rek’beygir olarak kılınır. Teravih nama­zının birincil sekiz rekatı revatib müekked sünnet, geri kalan 12 rekatı ise müstehaptır. Peygamberimiz vaktinde sekiz rek’at kılınmasıyla ilgili rivayetler bulunmaktadır. Ama bu namaz, her bir rekâtta takriben 100 ayet okunduğu için oldukça uzun sürüyordu. Kasıt belirli bir sayıda namaz kılmak yok, geceyi ihya etmek olduğu için derece derece, her bir rekâtta okunan âyet sayısı azaltılmış, buna mukabil teravihin rekât sayısı artırılmıştır. İkinci halife olan Hz. Ömer, Terâvihin 20 rekât olarak cemaatle camide kılınmasını emretmiş, Hz. Osman ve Hz. Ali vaktinde ve daha sonraları bu şekilde devam etmiştir.

Terâvih namazı cemaatle kılınırken imam tilavetin hakkını vermeli, tadil-i erkâna uymalıdır. Teravih namazını hatimle kılmak, yani her bir gece bir cüzü yirmi rekâta dağıtarak okumak güzeldir.

Teravihin vakti, yatsının farzını kıldıktan daha sonra sabahtan namazı vakti girinceye kadardır. Zamanında kılınmayan teravih, kaza edilmelidir.

Vitir namazı terâvihten önce de sonradan da kılınabilir. Sonra kılınması efdaldir.

Teravih iki rek’atte bir selamlama verilerek kılınır. Her iki rek’atte bir selâm verilmediği takdirde terâvih sahîh olmaz. Teravih namazı mutlak beyhude niyetiyle kılınamaz; kişi her iki rek’atta “terâvih namazını kılmaya” ya da “Ramazan kıyamını kılmaya” şeklinde kasıt etmelidir.

Kaynak: Hasan Serhat Yeter, FIKIH 1 (Şafii Mezhebi), 2017