Afrika Uyku Hastalığı Belirtileri

Bilimsel adı ‘beyin iltihabı’ olarak bilinen uyku hastalığı, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıktı.

Doğası hiç anlaşılmayan hastalık, birkaç yıl içinde yaklaşık bir milyon insanı felç ederek adeta heykellere dönüştürdü. Hastaların hareket kabiliyetini sınırladı, konuşamamasına, hatta ölmesine neden oldu.

Uyku hastalığına yakalanan insanlar

Doktorların çoğu uyku hastalığının savaş sonrası değil savaşın ortasında, yani yılları arasında ortaya çıktığına inanıyordu.

Zira Paris Hastanesi’ndeki çoğu askerde tembellik ve uykusuzluk gibi belirtiler baş göstermişti.

Uyku hastalığına yakalanan bir kişi

Henüz araştırmaların tamamlanmadığı ilk aşamada doktorlar, hastalığın Almanların kullandığı kimyasal silahlardan kaynaklandığını düşündü. Fakat aynı dönemde dünyayı sarsan ve yaklaşık 50 milyon insanın hayatını kaybetmesine sebep olan İspanyol gribi salgını yayılmıştı. Bu salgının kurbanlarının sayısı arttığından uzmanlar İspanyol gribine odaklanıp uyku hastalığını unuttu.

yılında, sinir hastalıkları uzmanı Avusturyalı Doktor Constantin Von Economo, bu hastalıkla ilgili bir rapor verip hastalığın belirtilerinden bahsetti. Bu ilginç hastalık, baş ağrısı ve halsizlikle başlıyor daha sonra uykusuzluk ve hareketsizlikle devam edip ölümle bitiyordu.

Von Economo’nun söylediği şeylerden birkaç yıl sonra, uyku hastalığı milyonlarca insanın hayatını cehenneme çevirdi. Haneden haneye dolaşan hastalığın yayılmasının önüne geçilemiyordu.

İspanyol gribinin belirtilerine benzeyen uyku hastalığının ateş, baş ağrısı, yorgunluk ve nezle gibi belirtileri vardı. Ayrıca, bu hastalığa özellikle yaş arası kişiler yakalanıyordu.

Van Economo tarafından uyku hastalığından ölen birine yapılan bir otopside, insan beynindeki birçok işlevi engelleyen bir şişlik fark edildi.

İstatistiklere göre uygu hastalığına yakalananların üçte biri hayatını kaybetti. Üçte biri felç geçirdi veya engelli olarak yaşamına devam etti. Üçüncü kısmı ise hastalıktan kurtularak iyileşti.

Uyku hastalığına yakalanan bir kişinin beyin tomografisi

Constantin Von Economo’nun yaptığı analizlerden 10 yıl sonra, Ensefalit olarak bilinen uyku hastalığı yavaş yavaş ortadan kayboldu. Ancak yıllar boyunca yok olan hastalık tekrar nüksedip çok az insana bulaştı.

Böylece uyku hastalığı araştırmacıların ve doktorların çözemediği hata tedavi edemediği gizemli bir hastalık olarak kaldı.

Al Arabiya'dan Independent Türkçe için çeviren: Gülbahar İbeş

Etken
Tek hücreli Trypanosoma brucei gambiense ve T.b, rhodiense parazitleri
Bulaşma Yolu
Enfeksiyon; enfekte olmuş çeçe sineğinin ısırığıyla bulaşır. İnsanlar, T.b. gambiense için esas konak depolarıdır. Sığırlar ve yabani hayvanlar (antiloplar da dahil), T.b. rhodiense'nin başlıca deposudur.
Hastalığın Seyri
T.b. gambiense; haftalar veya aylar süren bir kuluçka döneminden sonra ilk belirtileri başlayan kronik bir hastalıktır. T.b. rhodiense daha akut bir hastalığa neden olur, bu hastalık enfekte edici ısırma olayından birkaç gün veya hafta sonra belirir. Sıklıkla, bir frengi çıbanı da bulunur. İlk klinik belirtiler; şiddetli baş ağrısı, uykusuzluk, büyümüş lenf düğümleri, anemi ve döküntüdür. Hastalığın son evresinde, ilerleyen kilo kaybı ve merkezi sinir sistemi tutulumu görülür. Eğer tedavi edilmezse, hastalık ölümcüldür.
Coğrafi Dağılım
T.b. gambiense, Afrika'nın batısı veya orta bölgelerindeki tropikal ülkelerde görülür. T.b. rhodiense ise Afrika'nın doğusunda ve Botswana'ya kadar olan güney bölgelerinde görülür.
Yolcular için Risk
Vakaların sık görüldüğü kırsal alanlara; avlanma, balık tutma, safari turları yapma, tekne kullanma veya diğer faaliyetler için giden kişiler risk altındadır.
Önlemler
Yolcular enfeksiyonun yaygın görüldüğü yerlerdeki riske dikkat etmeli ve çeçe sineğinden uzak durmalıdır. Ancak ısırıklardan korunmak zordur çünkü çeçe sinekleri giysi üzerinden bile ısırabilmektedirler. Çeçe sineklerinin gündüzleri ısırdıkları ve böcek uzaklaştırıcı ürünler tarafından uzaklaştırılamadıkları konusunda yolcular uyarılmalıdır. Isırığın ağrılı oması orijinini tanımlama konusunda yardımcı olur. Eğer semptomlar ortaya çıkmaya başlarsa, acil tıbbi yardım aranmalıdır

Makaleler

Yorum Yaz

Yorum Yapabilmek İçin Lütfen Üye Girişi Yapınız.

Afrika uyku hastalığı, parazitlerin neden olduğu tropikal bir hastalıktır. Bunlar, sinek sinekinin ısırığı yoluyla iletilir. Uyuyan hastalık sadece Afrika'da bulunur, ancak diğer kıtalarda da ilgili hastalıklar görülür. Esas olarak bundan muzdarip olan yerli halktır, ancak turistler nadirdir. Tedavi edilmediği takdirde uyku hastalığı genellikle ölümle sonuçlandığından, erken teşhis ve tedavi etmek önemlidir. Burada Afrika hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz. uyku hastalığı.

Bu hastalığın ICD kodları: ICD kodları uluslararası olarak geçerli tıbbi tanı kodlarıdır. Örneğin; tıbbi raporlarda veya iş göremezlik sertifikalarında. G47

Ürüne Genel bakış

uyku hastalığı

• tanım

• semptomlar

• Nedenleri ve risk faktörleri

• Muayene ve tanı

• tedavi

• Hastalık seyri ve prognoz

Hastalık uyku: açıklama

Uyku hastalığına (Trypanosomiasis) tek hücreli parazit neden olur Trypanosoma brucei tetiklemiştir. İki hastalık şekli vardır - Batı Afrika ve Doğu Afrika varyantı:

Doğu Afrika formu, tüm uyku hastalıkları vakalarının yalnızca yüzde 2'sini oluşturuyor. Çok hızlı ilerliyor. Bu tanı ve tedavi için çok az zaman kaldığı anlamına gelir. Ancak bu uyku hastalığı şekli temel olarak hayvanları ve daha nadiren insanları etkiler.

Batı Afrika'daki uyku hastalığı şekli daha yaygındır, daha yavaş ilerler ve bazen enfeksiyondan yıllar sonra teşhis edilir.

İki hastalığın coğrafi sınırları gittikçe bulanıklaşıyor. Böylece, bir Doğu Afrika ülkesi olan Uganda'da, her iki form da farklı alanlarda ortaya çıkmaktadır. Verilerin anlaşılması zor olsa da, özellikle DRC ve Orta Afrika Cumhuriyeti tropik hastalıktan etkilenir. Veriler farklı sağlık sistemlerinden geldiğinden, uyku hastalığının bu bölgedeki diğer ülkelerde de olduğu varsayılabilir.

Patojen: tripanozomlar

Trypanozomlar protozoaya ve sıtmaya neden olan etken maddeye aittir. Sıtma gibi hastalık insandan insana bulaşamaz. Aksine, insanlara acı verirken kan emen cüceyle uçarlar. Parazitler insan vücudundaki kan dolaşımına yayılır ve bölünerek çoğalır. Bağışıklık sistemi davetsiz misafirleri çok az tanıyabilir ve onlarla savaşabilir çünkü yüzeyini sürekli değiştirmektedir.

Batı Afrika uyku hastalığının varyantı alt türlerdendir. Trypanosoma brucei gambiense Doğu Afrika varyasyonuna neden oldu Trypanosoma brucei rhodesiense.

Uyku hastalığı: belirtileri

Bir sinek sinekinin sokmasından ve tripanozomların yayılmasından sonra, enjeksiyon bölgesinde günler ila haftalar arasında ağrılı, iltihaplı bir kızarıklık gelişebilir. Doktorlar, Trypanosomenschanker denilen bir şeyden bahseder. Genellikle delinme bölgesi yüz veya boyun bölgesindedir.

Hastalığın bir sonraki evresinde (hemolimatik evre) parazitler kan ve lenfatik sisteme vücutta yayılır. Güçlü lenf nodu şişmesi ve periyodik ateş fazları vardır. Ayrıca şiddetli baş ağrısı ve vücut ağrıları, titreme ve yorgunluk oluşabilir. Böbrekler etkilenirse böbrek enfeksiyonu (nefrit) ortaya çıkabilir.

Son olarak, tripanozomlar merkezi sinir sistemini etkiler (meningoensefalitik evre). Sonuç olarak, uyku-uyanıklık döngüsünün isimsiz bozukluklarıdır. Ayrıca, felç, kramp veya Parkinson benzeri semptomlar (titreme = kas sertliği, titreme = titreme, ataksi = rahatsız hareket koordinasyonu) mümkündür. Ayrıca davranış bozuklukları ve sinirlilik de ortaya çıkar. Sonunda hasta komaya girer ve ölür.

Bu genel hastalık seyri, her iki uyku hastalığı formunda da belirgindir. Ayrıntılı olarak, bazı farklılıklar vardır:

Batı Afrika uyuyan hastalık

Batı Afrika'da uyuyan hastalıkta, hastalığın seyri Doğu Afrika formundan daha yavaştır. Lezyonun enjeksiyon bölgesinde gösterilmesi üç hafta kadar sürebilir. Yorgunluk hissi, uyku hastalığının gerçek şikayeti gelene kadar birkaç ay sürebilir. Aylar ve yıllar sonra kişilik değişiklikleri meydana gelir. Hasta kolayca tahriş olur. Artan yorgunluktan şikayet ediyor. Gündüz ritminin bozulması genellikle birkaç ay içinde yavaşça gerçekleşir. Açlık hissi bozuluyor ve hastalar kilo veriyor. Birkaç yıl sonra, etkilenenler komaya girer ve sonunda çoklu organ yetmezliğinden ölür.

Doğu Afrika uyuyan hastalık

Patojen Trypanosoma brucei rhodesiense Doğu Afrika'daki uyku hastalığını tetikler. Sonuçta daha yaygın olan Batı Afrika formunun hızlı ve daha ciddi bir çeşididir. Ateş ve üşütme yanı sıra, bir ağrılı, iltihaplı delme bölgesi zaten sinek sinek ısırığından günler sonra görülebilir. Parazitler lenfatik ve kan sistemlerini hızlı bir şekilde enfekte eder ve vücuda yayılır. Lenf bezleri, karaciğer ve dalak şişmesi sadece birkaç hafta sonra hissedilir. Sinirlilik, uyku bozuklukları ve felç hali hazırda haftalar veya aylar sonra ortaya çıkabilir. Birkaç ay sonra, hasta komaya girer ve parazitik istila ve çeşitli organların yetersizliğinden ölür.

Uyku hastalığı: nedenleri ve risk faktörleri

Uyku hastalığına parazit neden olur (Protozoon) Trypanosoma brucei neden, iki alt türün olduğu yerlerde: T.b. rhodesiense ve T.b. gambience, Kan emici tsetusun ısırıkları yoluyla bulaşmış hayvanlardan veya enfekte olmuş insanlardan sağlıklı insanlara uçarlar.

Kan emerken, çeçe sineğinden gelen uyku hastalığına neden olan ajan insan derisine ulaşır. Lenfatik sistem ve kan dolaşımı yoluyla, vücutta yayılır ve sonunda merkezi sinir sistemini etkiler. Tripanozomlar yüzeylerini düzenli olarak değiştirdiklerinden bağışıklık sistemi tarafından yeterince hızlı tanınmazlar. Bu sözde antijen değişikliği, insan bağışıklık sisteminin neden uyuyan hastalığa karşı bu kadar çaresiz olduğunu açıklıyor.

Uyku hastalığı: muayene ve tanı

Uyku hastalığı şüphesi, biri doktora ateş, baş ağrısı ve vücut ağrıları ve lenfadenopati gibi belirtilerle geldiğinde ve Afrika'da yakın zamanda uzun süre kaldığını söylediğinde ortaya çıkar (kısa süreli gezginler tipik hastalar değildir).

Teşhis hastanın vücudundaki tripanomların tespiti ile sağlanabilir. Bu amaçla, doktor, delinme bölgesinden, bir kan örneğinden veya bir beyin omurilik sıvısından (BOS) numune malzemesi alabilir.

Uyku hastalığının tanı ve tedavisi uzman bir doktor (tropik tıp) tarafından yapılmalıdır.

• Resim 13/13

  Uyku Gerçekler

  Nasıl iyi uyursun? Ne kadar uyku yeterli? Uyku uyku gibi mi? Hiç de değil! İşte uyku hakkında bilmediğiniz on iki gerçek.

• Resim 2/13

  Mutlu şekerleme

  Hamaktaki veya sallanan sandalyedeki kestirmek sadece seni daha çabuk uykuya daldırmakla kalmaz, uykunuzu daha huzurlu hale getirir. Kültürel olarak, bu uzun zamandan beri bilinmektedir: bebekler uyumak için can atıyor.

• Resim 13/13

  Yeterince uyku görecelidir

  On yaşında, yaklaşık dokuz ila dokuz buçuk saat uyku, on iki ila sekiz buçuk saat ve 16 ila 18 yaş arası, sadece yedi saat var. O zamandan sonra, bilim adamları ertesi gün çocukların en verimli olduklarını buldular. Bu, şunu söyleyen başka bir çalışmaya uyuyor: Siz yaşlandıkça daha az uyumak zorundasınız.

• Resim 4/13

  Uyu mu?

  Özellikle kötü deneyimlerden sonra derhal yatağa atılmamalı ve üzerinde uyumamalısınız. Çünkü o zaman olumsuzluk, bilim adamlarının gösterdiği gibi bir hatırlatma olur.

• Görüntü 5 - 13

  Alkol olmadan daha iyi

  Bazı insanlar çok fazla alkol içtikten sonra rüyasız bir uykuya dalsalar bile, uyku daha az huzur vericidir. Bu etki damarlarda daha fazla alkol akışı arttıkça güçlenir.

• Resim 6/13

  Hassas kadınlar

  Kadınlar yatakta bir başkasının uyku davranışından diğerinden daha fazla rahatsız hissederler. Viyana'dan araştırmacılar bunu buldu. Bu nedenle kadınlar daha iyi tepki verebilmek için daha duyarlı olmalıdır - örneğin, yavrular çığlık atarken. Buna karşılık, erkekler grupta kendilerini özellikle güvende hissediyorlar - ve yanlarında bir kadınla derin ve sıkı bir şekilde uyuyorlar.

• Resim 7/13

  Karanlık korkusu

  Uyku bozukluklarından muzdarip bazı yetişkinler, karanlıktan korkuyor, tıpkı SLEEP 'de, uyku araştırmacıları için bir kongre toplantısı yapan bilim adamları ortaya çıktı. Ancak karanlık korku içinde ışık çalışmamalı. Bu nedenle, tek bir şey yardımcı olur: gece hayaletleriyle yüzleşmek.

• Resim 8/13

  Kadın "güzellik uykusu"

  Kadınlar başlarını yastıklarda biraz daha uzun süre dinlendirmeyi severler - bu, bir sağlık uygulamasının kullanıcısının verilerini değerlendiren en az bir çalışmadır. Ortalama olarak, kadın cinsiyeti 30 dakika içinde daha fazla uykuya dalmaktadır.

• Resim 9/13

  Uykulu Hollandalı

  Aynı anket 20 ülke ile de derin bir karşılaştırma yaptı: Bu araştırmaya göre, Hollandalılar ülke karşılaştırmalarında en fazla 8 saat 12 dakika uyuyor. Japonlar ve Singapur sakinleri için en az 7 saat uyumayan en az uyku. Almanlar 7 saat 45 dakika ile orta sahadaydı.

• Resim 10/13

  Kısa uyuyanlar geni

  Bazıları diğerlerinden daha az uykuya ihtiyaç duyar. Araştırmacıların şimdi bulmasının bir nedeni: Bir gen mutasyonu, bir kişinin gece iyileşmesi için ihtiyaç duyduğu süreyi etkiler. Mutasyonun taşıyıcıları önemli ölçüde daha az uyku ile idare eder ve uyku eksikliğini daha iyi tolere eder. Kısa uyuyan genin gerçekte ne sıklıkta gerçekleştiği, araştırma halen cevaplar aramaktadır.

• Resim 11/13

  Uyku soğuğa karşı korur

  Akıl sadece uyku sırasında iyileşmekle kalmaz, bağışıklık sistemi de rezervlerini yenileyebilir. Bu, yeterince uyumaya özen gösterenlerin de soğuk algınlığına karşı daha iyi korunduğu anlamına gelir. Bir Amerikan araştırması, bir hafta boyunca haftada beş saatten az uyuyan deneklerin yaygın soğuk algınlığı virüslerine karşı daha duyarlı olduğunu buldu.

• Resim 12/13

  Avantajı yan uyuyan

  Uyku sırasında beyindeki çöplerin atılması aktif hale gelir. Başarılı bir “beyin yıkama” için belirleyici, sadece uyku süresi değil aynı zamanda uyku pozisyonudur. New York'taki Stony Brook Üniversitesi'nden araştırmacılara göre, uyuyan - ve dolayısıyla beyin - yanal konumdayken kirleticilerin uzaklaştırılmasını teşvik ediyor. Bunu farelerde kanıtlamış olsalar da, bilim adamları sonucun insanlara da aktarılabileceğine inanıyorlar.

• Resim 13/13

  Daha yaşlı, daha iyi

  Senil yatak kaçışından dolayı: İnsanlar yaşlandıkça, uykularından daha memnun olurlar. Araştırmacılar, Amerikalı'nın araştırmasında bunu buldu.

Uyku hastalığı: tedavi

Ne kadar erken bir uyku hastalığına yakalanırsa iyileşme şansı o kadar artar. Terapi, hastalığın sahnesindeki diğer şeylere bağlıdır. Özellikle son aşamada (Meningoenzephalitisches aşaması), tedavi genellikle çok zordur ve çok etkili ilaçların kullanılmasını gerektirir.

Uyku hastalığı: beynin istilası önce terapi

Eğer tripanozomlar merkezi sinir sistemine henüz saldırmamışsa, pentamidin ve suramin ilaçları kullanılır. Protozoa ile savaşırlar, ancak toksisiteleri nedeniyle bazı yan etkileri vardır. Her iki ilaç da İkinci Dünya Savaşı'ndan önce veya sırasında geliştirildi ve şeker ve böbrek metabolizması gibi önemli metabolik süreçleri kuvvetle etkiler.

Uyku rahatsızlığı: Sinir sistemine atak durumunda tedavi

Beyin zaten uyku hastalığından etkilenmişse, daha fazla ilaca ihtiyaç vardır. Çünkü pentamidin ve suramin kan-beyin bariyerini geçemez ve bu nedenle beyinde çalışmaz. Bu ilaçların bazıları, kanser ve HIV terapisinde de kullanılan kemoterapötik ajanlardır. Ne yazık ki, bu ilaçlar ciddi yan etkilerle ilişkilidir.

• Melarsoprol: arsenik bileşiği. Tripanozomları öldürür, ancak vakaların yaklaşık yüzde üç ila onunda ölümle sonuçlanan beyin hasarı gibi tehlikeli yan etkileri vardır.
• Eflornithin: Bu ülkede kadınların sakallarına karşı kullanılır. Olası yan etkiler arasında saç dökülmesi, gastrointestinal rahatsızlık, anormal kan sayımı ve geçici işitme kaybı sayılabilir.

Araştırmalar hakkında daha fazla bilgi edinin

Uyku hastalığı: hastalık seyri ve prognoz

Eğer tedavi edilmezse, uyku hastalığı genellikle ölümcül biter. Bununla birlikte, hastalık erken tespit edilir ve tutarlı bir şekilde tedavi edilirse, doktorlar hastayı tedavi edebilir. Ancak, bu genellikle aylar veya yıllar süren bir süreçtir. Düzenli kan alımı ve omurilik fonksiyonları, terapötik bir başarıyı garanti etmesi gereken sürveyansın bir parçasıdır.

Uzun süredir, uyku hastalığı için birçok ilaç mevcut değildi. 'den beri, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile bazı özel ilaç şirketleri arasında, en önemli uyku hastalığı ilaçlarının etkilenen ülkelere ücretsiz olarak ulaştırılmasını sağlamak için işbirliği yapıldı. Bu işbirliğinin lojistiğinden "Sınırsız Doktorlar" (MSF) sorumludur. Bu şekilde, uyku hastalığı vakalarının sayısı önemli ölçüde azaltılabilir.

Uyku hastalığı: önleme

Uyku hastalığının riskli bölgelerine giderken, sivrisinek ısırıklarına karşı etkili bir şekilde korunmak önemlidir. Bu, uzun pantolon ve uzun kollu giymeyi ve kovucu kullanmayı içerir. Uygun risk alanlarına gitmeden önce, en önemli ihtiyati önlemleri öğrenmek için daima bir tropik sağlık uzmanını ziyaret etmelisiniz. uyku hastalığı ve diğer tropikal hastalıklar.

Terapiler hakkında daha fazlasını okuyun

FAQ - &#;

&#; Uyku hastalığının belirtileri nelerdir?

&#; Uykusuzluk hastalığının belirtileri ise; Konsantrasyon eksikliği. Hafıza sorunları Geceleri uykuya dalmakta zorluk çekme. Gece uyanmak.

&#; Uyku hastalığı ne kadar sürer?

&#; Bu sorun günler veya haftalar sürebilir. Uykusuzluk sorunu bir ay veya daha uzun süre devam ediyor ise o zaman bir doktora başvurulması gerekmektedir. Sağlıklı ve yeterli bir uykunun tanımı kişiden kişiye göre değişmektedir ancak yetişkinler yeterli uykunun alınması için saat uykuda geçirilmelidir.

&#; Uyku hastalığı nasıl tedavi edilir?

&#; Çok Uyuma Hastalığı TedavisiHastalığın kesin bir çözümü yoktur, kronik olarak seyreder. Genel olarak hastaların yaşam tarzı değişikliği sağlanır. Bunun dışında herhangi bir ilaç tedavisi yapılmaz ama semptomları hafifletme yöntemi, hastaların bulgularının sebebine göre değişkenlik göstermektedir.

&#; Sürekli uyuma isteği neden olur?

&#; İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Edvin Murrja “Gereken önlemleri almanıza rağmen uyuklama isteği geçmiyorsa doktorunuzdan destek isteyebilirsiniz. Genellikler kansızlık, uyku apne sendromu, tiroidin yavaş çalışması, vitamin eksikliği gibi nedenler uyku hali, uyuklama isteği nedeni olabilir” diyor.

&#; Çok uyuyan insan ne olur?

&#; İnsan sinirli olur, kendini yorgun hisseder. Hatta doktorlar bunun obezite, yüksek kan basıncı, diyabet, ve kalp hastalığına katkıda bulunabileceğini de söylüyorlar.

&#; Çok uyumanın zararı var mı?

&#; Çok fazla uyumak, beyinde bulunan nörotransmitterlerın dalgalanmasına neden olarak baş ağrısına yol açar. Kardiyoloji birliğinin yaptığı araştırmalara göre çok fazla uyumak kalpte bir takım rahatsızlıkların baş göstermesine neden olabilir. Bunun yanı sıra çok fazla uyumak nefes darlığı gibi sorunlara da yol açabilir.

&#; Uyku problemi için hangi doktora gidilir?

&#; Uyku bozuklukları, nefes tıkanması, uyku apnesi gibi rahatsızlıkların teşhisi için Kulak Burun Boğaz ve Nöroloji bölümlerine gidilebilir.

&#; Bir erkek neden sürekli uyumak ister?

&#; Seksle ilgili en temel hormon olan Oxytocin,seks sırasında normalin 5 katına kadar çıkıyor ve peşinden ortaya çıkan Endorfin'in açığa çıkmasını sağlımonash.pw hormonların etkisi erkeklerde hemen seks sonrası uyku ihtiyacına yol açımonash.pwınlar ise seksten sonra daha çok konuşup,sohbet etme,sarılma gibi eylemler bekliyor.

&#; 12 saat uyku normal mi?

&#; Uzmanlara göre yetişkinler günde en az 7, en fazla 9 saat uyumalı. Ancak saat uyku yetmiyorsa ve kendinizi uykulu hissediyorsanız 10 saat üzerinde uyuyorsanız, "hipersomni" olabilirsiniz.

&#; Çok uyumak depresyon belirtisi mi?

&#; Depresyonda görülen bir diğer belirti ise çok uyumaktır. 9 saatten fazla süren bir uyku genellikle iyileştirici ve tazeleyici bir uyku olmaz ve bu kişiler uykunun ardından dahi, saatlerce uyanmakta zorlanabilirler. Birey çok uyumayı olumsuz ruh halinden ve olumsuz düşüncelerden bir kaçış olarak görebilmektedir.”

&#; Peygamber efendimiz sav kaç saat uyurdu?

&#; Yani gece 'te yatan bir kişi gündüz te uyansa 12 saat uyur fakat kendini 6 saat uyumuş gibi hisseder. Peygamber efendimiz yatsı namazını kıldıktan sonra evine giderek erkenden yatardı. Rivayetlerden anladığımız kadarıyla peygamber efendimizin yatış vakti gibidir.

Uyku hastalığı olarak da bilinen Afrika tripanosomiyazı tedavi edilmediğinde ölümcül olabilen bir enfeksiyon hastalığıdır.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 50 milyon insan bu hastalık açısından risk altındadır. Yılda kişi bu hastalıktan ölmektedir. 'lerden bu yana milyonlarca kişinin ölümüne yol açmıştır.

Afrika'nın doğusunda görülen şekli Doğu Afrika uyku hastalığıdır. Özellikle Uganda, Tanzanya, Kenya, Etiyopya gibi ülkelerde yaygındır. Trypanosoma B. rhodesiense türü parazitlerle oluşur.

Afrika'nın batısında görülen uyku hastalığı da Batı Afrika uyku hastalığı olarak adlandırılır. Trypanosoma b gambiense türü parazitlerle meydana gelen bu hastalık özellikle Sudan, Angola gibi ülkelerde yaygındır. Her iki hastalıkta da paraziti hastadan sağlam insanlara bulaştıran çeçe sinekleridir.

BELİRTİLER

Hastalığın ilk belirtileri sineğin ısırdığı yerde hafta içinde oluşan sert, ağrılı ve kırmızı renkte yaralardır. O bölgeye yakın lenf bezlerinde şişme görülür.

Hastalık ilerlediğine parazit kan yolu ile beyne ulaşır ve bu bölgede iltihaplanmaya yol açar. Bu durumda kişide uykuya eğilim, felç, yürüyeme ve konuşmada bozukluk, bayılma, kişilik değişikliği gibi belirtiler görülür. Halsizlik, yorgunluk ve düzensiz ateş yükselmeleri hastalığa eşlik eder. Nefes darlığı, kalpte aritmi ve yetersizlik, ishal, dalakta büyüme, adet düzensizliği de diğer bulguları oluşturmaktadır.

TANI

Kan, lenf bezinden veya beyin omurilik sıvısından alınan örneklerin boyanması ile parazitin gösterilmesi gerekmektedir. Bunun dışında hasta insanın serumunda parazite karşı oluşmuş antikorlar da kan testleri ile saptanabilir.

TEDAVİ

Tedavide ağızda alınan ve damardan verilen antiparaziter ilaçlar kullanılmaktadır. Hastalığın ilk dönemlerinde tedavi daha başarılıdır. Ancak beynin hasar gördüğü durumlarda ve tedavi olmayanlarda ölüm oranı yüksektir.

KOMPLİKASYONLAR

Beyin iltihabı, nörolojik ve hormonal bozukluklar, akciğer ödemi, kalp yetmezliğine yol açabilmektedir.

KORUNMA

Çeçe sineklerinin üreme alanlarını kontrol altına alabilmek için çalılıkların temizlenmesi, uçaklarla o bölgelerin böcek ilaçları ile ilaçlanması temel amaçtır. O bölgeye yolculuk yapılacaksa koruyucu ve açık renkli elbiseleri tercih edilmelidir. Uyurken cibinlik veya benzeri yatak koruyucularının kullanması önemlidir. O bölgede bulunan nehir kıyıları ve çalılıklardan uzak durulmalıdır. Sinek öldürücü ilaç ve kremler yararlı olabilir.

HAZIRLAYAN; Dr. Çiğdem Arabacı

KAYNAK
Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi,Cilt 2,sayfa ,Topçu Wilke A, Söyletir G,Doğanay M