Aşil Tendonu Kopması Nasıl Olur

Aşil Tendonu Nedir?

Aşil tendonu, baldır kasını topuk kemiğinize bağlayan kalın, güçlü ve lifli bir yapıdır. Bu tendon insan vücudunda yer alan en büyük ve en kuvvetli tendondur. Aşil tendonu, ayağımızı aşağı hareket ettirmemize, yürümemize, koşmamıza, parmak uçlarımızda durmamıza ve zıplamamıza yardımcı olur.

Aşil tendonu yırtılması ya da kopması durumları sıklıkla spor sırasında gerçekleşir ancak günlük hayattaki bazı aktiviteler sırasında da bu sorun yaşanabilir. Günlük hayatta yaşanabilecek düşme, ayağın boşluğa denk gelerek kontrolsüz basması, ayak bileği burkulması, yürürken tökezleme gibi sorunlar da yırtılma ve kopmaya neden olabilir. 

Spor sırasındaki yırtılmalar ise genellikle ani duruşlar ve ani hızlanmalar gerektiren futbol, tenis, squash, basketbol, dans, koşu, jimnastik, beyzbol ve voleybol gibi sporlar sırasında yaşanır. Çünkü ani hızlanmalar ve duruşlar sırasında aşil tendonuna çok fazla yük biner.

Aşil Tendonu Yaralanma Teşhisi

Aşil tendonu yırtılması şüphesi sonrasında doktora görünmenizde fayda var. Bazen ayak burkulması olarak görülen bir durum bile aşil tendonu yırtılması – kopmasına neden olabilir. Doğru tanının konulabilmesi için doktorunuz yaptığı muayenede yürümenizi ve koşmanızı isteyerek durumunuzu gözlemler. Muayene sırasında baldır bölgenizi kasacak hareketler yapılması ile tendonun kopup kopmadığı ya da ne derece hasar gördüğü anlaşılır. Emin olamaması halinde doktorunuz görüntüleme yöntemlerinden de yararlanabilir.

Aşil Tendonu Tedavisi

Yırtılmış ya da kopmuş aşil tendonları için iki farklı tedavi şekli vardır. Yaşınız ileriyse ve çok fazla hareket etmiyor, tendonlarınızı zorlamıyorsanız veya kısmi bir yırtık varsa doktorunuz ameliyatsız bir tedavi seçebilir.

Ameliyatsız tedavide fizik tedavi, önerilen esneme ve güçlendirme egzersizlerinin yapılmasını içerir. Bunların yanı sıra ultrason ve şok dalga tedavisi de gerekebilir. Bu tedavi yöntemlerine ek olarak tendon üzerine binen yükü hafifletmek ya da hareket etmesini önlemek için bacağın alçıya alınması, özel yürüyüş botu kullanılması ya da topuk koruyucu aparatlar da önerilebilir. Alçı tedavisinde ayak bileği ve baldır bölgesi ayak bileğiniz hafif derecede aşağıya bakacak şekilde sabitleme işlemi yapılır. Tam iyileşme için daha uzun bir yolunuz olacak ve tendonu yeniden yaralama riskiniz daha yüksek olacak.

Aşil Tendonu Nerededir?

Aşil tendonu, bacağınızın alt kısmının arkasında, kas dokusunun bittiği yerden ayak topuğunuza kadar uzanır.

Aşil Tendonu Kopması Nedir?

Aşil tendonu kopması ya da yırtılması yaygın yaşanan bir durumdur. Aşil tendonu kopma noktasına kadar gerildiğinde ani şekilde gelişir. Aşil tendonunda yaşanan bu sorun hafif ya da orta seviyede gerçekleşebilir. Bu tendonun kopması ya da yırtılması tendonun topuk kemiği ile birleştiği nokta ile baldıra doğru olan yaklaşık 6 santimetrelik bir bölümde yaşanır. Bunun nedeni ise ilgili bölümdeki kan akışının zayıf olmasından kaynaklanır.

Aşil Tendonu Kopması Belirtileri

Aşil tendonunun kopması ya da yırtılması sırasında aniden baldırınızın arka bölümünden kopma sesine benzer bir ses hissedilir (bazı vakalarda bu durum hissedilmeyebilir). Kişi yırtılma – kopma sırasında baldırına darbe almış gibi hisseder. Ani gelişen bu olayın ardından şiddetli bir ağrı hissedilir. Güçlü ağrı nedeniyle sorun yaşayan kişi yürümekte zorlanır.

• Diğer belirtiler şöyle sıralanır;
• Şiddeti ağrı ve topuk civarında şişme, morarma,
• Sorunlu bacağı aşağı bükememe,
• Parmak uçlarına yük binmesi sırasında sorun yaşanması,
• Yokuş yukarı çıkarken ağrı.

Aşil Tendonu Kopması Ne Kadar Sürede İyileşir?

Yırtık bir aşil tendonunun tam iyileşmesi tipik olarak yaklaşık 3-6 ay sürer. 

Aşil Tendonu Yırtılmasında Risk Unsurları

Aşil tendonu yırtılması – kopması kadınlara göre erkeklerde daha çok yaşanır,

• 30-40 yaş arası erkeklerde tendon kopması daha sık görülür, 60 yaşından sonra ise erkeklerde ve kadınlarda gündelik zorlanmalar nedeniyle kopmalar yaşanır,
• Spor yapmak tendonu zorlayabileceği için risk yaratır,
• Yüksek topuklu ayakkabılar tendonları zorladığı için kopma – yırtılma ihtimalini artırır,
• Tedavi amaçlı ayak bileği bölgesine yapılan steroid enjeksiyonu tendonların zayıflamasına sebebiyet vererek kopmalara neden olabilir,
• Romatoid artrit, lupus, gut ve diyabet gibi sağlık sorunları aşil tendonlarınızı zayıflatabilir,
• Bazı antibiyotik çeşitleri tendon yırtılmasını kolaylaştırabilir,
• Aşırı kilolu kişilerde aşil tendonu zorlanacağı için yırtılma ve kopmalar görülebilir,
• Engebeli zeminlerde çalışanlar da risk grubunda yer alır.
   

Aşil Tendonu Ameliyatı

Aktif hayatın içinde olan genç ve orta yaşlı kişilerde aşil tendonu yırtılması – kopması sorunu için genellikle aşil tendonu tamir ameliyatı önerilir. Aşil tendonu ameliyatının, tendonunuzun yaralanmasından sonraki ilk dört hafta içerisinde yapılması önerilir. Cerrahınız, ayak bileğinizin arkasından aşil tendonunuza ulaşarak tendonunuzun iki ucunu birbirine diker. Gerekli görmesi halinde başka güçlendirme işlemleri de yapabilir. Ameliyat sonrasında iyileşmenin başarılı olması için bacağınızın alt bölgesi alçı ile zorlanmayacak şekilde sabitlenir.

Tedaviniz cerrahi ya da cerrahi dışı olsun; mutlaka fizik tedavi gereklidir.

Aşil Tendonu Sorunu Yaşamamak İçin Bunlara Dikkat!

• Baldır kaslarınızı egzersizlerle gerin ve kuvvetini artırın. Germe sırasında bir direnç hissedene kadar gerin fakat bu işlemi ağrı yaratmayacak seviyede tutun,
• Spor ayakkabılarınızın ayağına tam olmasına dikkat edin,
• Egzersiz mesafelerini, süresini ve periyodunu zamana yayarak mesela haftada bir kez yüzde 10 artırın,
• Spor öncesi ısınma hareketleri yapmayı ihmal etmeyin.

Aşil Tendonunuzun Yırtıldığından Şüpheleniyorsanız…

Yırtık – kopuk aşil tenonu tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Bu nedenle kendi kendine geçmesini beklemek yanlış bir tutumdur. Kendi kendine iyileştiği düşünülen bir tendon yırtığı tam olarak iyileşemeyebileceği için tekrar yırtılma ve kopma ihtimali bulunur.

Aşil tendonunuzda yırtık – kopma olduğunu düşünüyorsanız doktora gidene kadar ilgili bacağınızı üzerine ağırlık vermeyecek şekilde dinlendirmeniz gerekir. Bunun en kolay yolu ise koltuk değneği kullanmaktır. 

Bunun yanı sıra yaralanan bölgeye 20 dakika süreyle buz koyarak soğutabilirsiniz. Bacakta şişmeyi engellemek için alt bacak ve ayak bileği bölgesine bandaj sarabilirsiniz. 

Otururken ya da uzanırken bacağınızı yüksekte tutmalısınız. Bunun için bacaklarınızın altına bir yükselti koyabilirsiniz.

Ağrılarınızı gidermek için de anti inflamatuar ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. Bu ağrı kesiciler ağrılarınızı azaltmanın yanı sıra bacağınızın şişmesini engellemeye de yardımcı olur. Başka ilaçlar da kullanıyorsanız ya da bildiğiniz diğer rahatsızlıklarınız varsa ağrı kesici kullanmadan önce hekiminize danışmanız önerilir. 

Aşil tendonu, alt bacağın arka kısmında bulunmaktadır. İnsan bedeninin en büyük tendonudur, baldır kasını ayağın alt ve arka tarafında olan kemiğe bağlar. Tendonlarda bazı kopmalar meydana gelebilir. Bu kopmalar zorlamalar ve sakatlıklara bağlı olarak gelişebilmektedir. Aşil tendonu kopması tedavi edilmediği zaman önemli sorunlara neden olup, bireyin hayat kalitesini olumsuz yönde etkiliyor.

Aşil Tendonu Nedir?

Kas sistemini kemiklere bağlayan lifli bağ yapıları olan dokular aşil tendonu olarak adlandırılır. Baldır kısmının arka tarafındaki kas sisteminin topuk kemiğine bağlanmasını sağlayan dokuya Akhilleus'un hikayesinden hareketle aşil tendonu adı verilmiştir. Bu tendonlar ayak bileğinin arka tarafında bulunur, güçlü dayanıklı yapılara sahiptir. Aşil tendonunu topuk kısmında korumaya alan içinde sıvı bulunan yastıkçıklar olur. Ancak aşırı kullanıldığında tendonda hasar ve yırtılmalar meydana gelir, oluşan bu hasar, Aşil Tendiniti'ne maruz bırakabilir.

Aşil Tendonu Kopması Nedir?

Aşil tendonu kopması, yırtılmalara bağlı olarak veya kendi kendine meydana gelebilmektedir. İnsan bedeninde baldır bölgesinde yer alan kasları topuk kısmıyla birleştiren aşil tendonu, bu sorunlarla kısmi olarak ya da tamamen yırtılabilmektedir. Bedende çok sık kopmasıyla bilinen aşil tendonu, ilerlemiş ya da kronik olabilmektedir. Bu kopmalar, yoğun olarak erkeklerde meydana gelir ve 30-40 yaş aralığında görülür. Aşil tendonu kopmasına maruz kalan diğer vakaların yaş ortalaması ise 60 yaş civarıdır ve bu yaş gurubunda kopmalar özellikle kadınlarda görülmektedir, bu kopmaların nedeni henüz tam olarak bilinmese de vakaların genelinde kasta oluşan ani ve kuvvetli gerilme hareketleri bu kopmalara zemin hazırlar. Kendi kendine meydana gelen kopmalar genel olarak önceden oluşan tendon rahatsızlıklarına karakterize olarak kendini gösterir. Aşil tendonunun koptuğu zamanlarda birey, ayak bileğinin arka kısmında kuvvetli bir ses duyar, aynı anda ani ve kuvvetli bir acı hissedebilir. Bu kopmanın ardından kişi yürüme ve bileğini hareket ettirmede güçlük çeker. Kopmanın türüne bağlı olarak cerrahi müdahale gerekebilir.

Aşil Tendonu Kopması Belirtileri Nelerdir?

Aşil tendonu zarar gördüğünde veya yırtıldığında bazı belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz;

• Bacakta kuvvetli ağrı 
• Spor ve koşu sonrası artan ağrı
• Bacak bölgesinde uyuşma
• Aksayarak yürüme
• Hareket kabiliyetinde zorlanma
• Aşil tendonunun bulunduğu noktada yanma hissi

Ancak bazı sporcularda diğer kasların da harekete katılacak kuvvette olmaları sebebiyle aşil tendonu kopmasına karşı kişinin yürümesinde bir problem yaşanmayabilir. Kronikleşmiş veya tekrar eden aşil tendonunda kısmi ağrı, ayağı geriye bükme kuvvetinde zayıflık, baldır kısmında şişlik, fiziksel faaliyet ya da esneme noktasında düşüş yaşanması gibi durumlar meydana gelebilir.

Aşil Tendonu Kopması Nedenleri Nelerdir?

Aşil tendonunda kopma durumunun hangi sebeble meydana geldiği net olarak belli değildir. Fakat direkt olmayan travmalar genellikle kopmayla bağlantılıdır. Aşil tendonu kopması nedenleri üç kategoride incelenir;
Mekanik: Diz duruşu açık olacak şekilde ve uzatılmışken ayak bileğinde birden ön tarafa doğru bükülme hareketi yapmak ağırlık altında ve gerilen tendondaki ağırlığın yükselmesine bağlantılı meydana gelebilir.
Vasküler (Damarsal): Aşil tendonu damar olarak zayıf bir kısımda bulunur. Dayandığı bölgeden 2-6 cm aralığındaki kısımda damarlar çok azdır. Bu yüzden kopmalara daha yatkındır.
Doku kalitesinin düşük olması: Tendinit, akut yaralanmalara karakterize olarak gelişim gösteren tendonun enflamasyonudur. Tendon dokularının hasar görmesi ise kronik yaralanmalara bağlantılı tekrar eden yırtılmanın meydana geldiği dejenerasyon sürecidir. Bu iki problemde de tendonun güçsüzleşmesine ve basit bir biçimde kopmasına olanak sağlar. Genellikle tekrar eden, yanlış egzersiz hareketleri sonrası meydana gelen küçük travmalar sonrası yaşanır.

Aşil Tendonu Kopması Tanısı Nasıl Konulur?

Tendon kopma bulgusu konulabilmesi için ilk olarak bireye uzmanlar tarafından rahatsızlıkla ilgili bir takım sorular sorulur, hastanın öyküsü dinlenir.
Daha sonra muayene esnasında farklı yöntemlere başvurulur. Aşil tendonu kopmalarında Thompson testi olarak adlandırılan baldır sıkma testi, tanı koymada oldukça faydalıdır. Yapılan bu testte, kişi yüz üstü uzanırken baldır kısmı elle sıkılır ve ayak bölgesi arka tarafa doğru bükülürken gözlemlenir.
Kişinin aşil tendonu kopmuş ise bu hareketi yapamaz ve bükülme meydana gelmez. Eğer hasta yürüyor ve ayağını arkaya doğru büküyorsa aşil tendonu tanısı gözden kaçabilir. Bu durumlarda ise MR veya ultrason görüntüleme uygulanabilir.

Aşil Tendonu Kopması Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Aşil tendonu kopması tedavi süreci, problemin akut ya da kronikleşme durumuna göre farklılık göstermektedir. Tendon kopmalarında bireye bağlı gelişen cerrahi ya da cerrahi işlem gerektirmeyen tedavi yöntemleri uygulanabilir. Kronik gerçekleşen kopmalarda ise genel olarak hasta olan kişilerin kuvvetinin ve ayak bileği hareket kabiliyetinin yapılabilmesi için cerrahi işlem uygulanabilir. Fakat cerrahi yöntem gerçekleştirilecek kişilerde fiziksel faaliyet oranı ve sağlık durumunu etki altına alacak farklı risk oluşturan durumlar gözlemlenip tedavi uygulanabilir. Ameliyat gerektirmeyen tedavilerde ise ayak bileği kısmına alçı uygulama yöntemi ile hareketler kısıtlanabilir. Alçı uygulamasında kişi, belirli aralıklarla gözlemlenerek aşil tendonunda düzelme olup olmadığı kontrol edilir.  Genellikle cerrahi işlemlere bağlı komplikasyondan uzak durmak için böyle bir tedavi biçimi uygulanabilir. Aşil tendonu kopması tedavisi oldukça önemlidir çünkü tedavi edilmediği zaman önemli sorunlara neden olabilmektedir.

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.