Açık Lise Türk Edebiyatı 3 Test

2,5 milyon adayın başvuru yaptığı YKS 2. Oturum &#;Alan Yeterlilik Testleri&#; (AYT) sınavı 18 Haziran (Pazar) tarihinde, saat ’te başladı ve adaylara dakika (3 saat) süre verildi.

AYT Türk Dili ve Edebiyatı Soruları,9. ve Sınıf  TDE Öğretim Programı&#;nda yer alan konulardan hareketle hazırlanacak. AYT Türk Dili ve Edebiyatı alanında 24 tane soru yer almakta. Bu soruların yaklaşık 10 tanesi Türkçe konularını, 14 tanesi ise &#;edebiyat&#; konuları kapsamakta.

AYT Türk Dili ve Edebiyatı sorularının konuları genel olarak aşağıdaki gibi olacaktır:

İndir ⇒ Alan Yeterlilik Testleri (AYT) ve Cevap Anahtarları

YKS’deki Testler ve Soru Sayıları

DİKKAT! 

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olan adaylar ve İmam Hatip Okulları öğrencileri/mezunları, Sosyal Bilimler-2 Testi’nin ilk 40 sorusunu cevaplamakla yükümlüdür. Bu adaylar, bu testin sorularını cevaplamayacaklardır. Bu adaylar, bu testin sorularında işaretleme yapmış olsalar bile bu cevapları değerlendirmeye alınmayacaktır.

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alan adaylar, Sosyal Bilimler-2 Testi’nin sorularını cevaplamadan soruları cevaplayacaklardır. Bu adaylar, bu testin sorularında işaretleme yapmış olsalar bile bu cevaları değerlendirmeye alınmayacaktır.

AYT Türk Dili ve Edebiyatı Soruları ve Cevapları

1. Veriye dayalı çalışan algoritmalar, insanın karar alma mekanizmasına -— bir araç olmanın yanı sıra doğru kullanıldıklarında uzmanlardan daha -— öngörülerde bile bulunabiliyor.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) bilgi sunan &#; verimli
B) katkı sağlayan &#; isabetli
C) zarar veren &#; gerçekçi
D) yardım eden &#; açık
E) müdahale eden &#; tutarlı

2. (I) Hayatımızı yöneten hormonlardan biri olan oksitosir^ beyinde sinir hücrelerinin ve sinyal ileticilerin etkinliğini ve duyarlılığını değiştiren bir hormondur. (II) Oksitosin, beyinde hipotalamusta sentezlenerek arka hipofizden ya kan dolaşımına ya da beynin diğer bölgelerine salınarak oksitosin alıcılarına bağlanır. (III) Yapılan çeşitli araştırmalar; huzurlu anlarda ve stresli durumlarda salgılanan oksitosinin, davranışları ne şekilde etkilediğini açıklamaya çalışıyor. (IV) Nitekim son yıllardaki çalışmalar; oksitosinin sanıldığı kadar masum ve mucizevi bir hormon olmadığını, bazı olumsuz etkilerinin de bulunduğunu gösteriyor. (V) Söz konusu hormon, kişisel özelliklerimize bağlı olarak bazı hatıraları olduğundan farklı şekilde anımsamamıza neden oluyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerde söz edilen oksitosin hormonuyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede, beyinde hangi görev ve işlevi yerine getirdiği belirtilmiştir.
B) II. cümlede, vücuttaki dolaşım sürecihakkında bilgi verilmiştir.
C) III. cümlede, davranışları olumlu bir şekilde etkilediğine değinilmiştir.
D) IV. cümlede, bilinenin aksine farklı etkilerinin olduğundan söz edilmiştir.
E) V. cümlede, oluşturduğu etkinin kişiye göre değişebileceğinden bahsedilmiştir.

3. Çevresel değişkenler, Mozambik&#;teki filler üzerinde öylesine ciddi etkiler yarattı ki artık filler dişsiz doğuyor. Aslında Afrika fillerinin dişilerinde dişsiz doğum oranı yüzde iki ila dört arasında seyrediyordu ancak artık bu oranın popülasyonun üçte birini kapsadığı görüldü. Araştırmalar dişsiz doğumların sadece Mozambik&#;e özgü olmadığını, Tanzanya gibi diğer Afrika ülkelerinde de yayılmaya başladığını gösterdi. Aslında fillerin; dişsiz doğmaları sağlık durumları üzerinde hayati bir etki oluşturmasa da dev azı dişleri, günlük yaşamda önemli bir yere sahip. Örneğin kimi zaman suya ve yaşamsal minerallere, dev dişleriyle toprağı kazarak ulaşabildikleri biliniyor. Bu nedenle dişsiz doğum, fillerin vücut yapısından yaşam tarzlarına kadar pek çok şeyft^ olumsuz yönde etkiliyor.

Bu parçadan dişsiz doğan fillerle ilgili aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?
A) Doğum oranlarının bölgeden bölgeye değişiklik gösterdiğine
B) Ayırt edici özelliklerinin doğal etkenlerle yok olmaya başladığına
C) Uzuvlarındaki eksikliğin yaşamsal faaliyetlerini sınırlar nitelikte olduğuna
D) Temel ihtilaçlarını karşılamada dışarıdan desteğe ihtiyaç duyduğuna
E) Hakkındayapılan araştırmaların bölgede farkındalık oluşturduğuna

4. Bu kitabı, her biri kendi içinde bağlam oluşturan bölümler olarak tasarladım. Her bölümün iç kapağına bilmeyenler için zamanı güncelleyen, bilenler içinse bilgi tazelemeyi amaçlayan açıklama niteliğinde birer kısa yazı yazdım. Bazı okurlar, yazıları roman okuma düzeni içinde baştan sona sayfa sırasıyla okumayı yeğlerken kimileri de ilgilerini çeken başlık ve konulara göre atlaya atlaya okumak ister. Kitabı yazarken kabaca sınıflandırdığım bu iki tür okuru da gözetmeye çalıştım. İlk öbekteki okurlar için izleme kolaylığı sağlayacak bir süreklilik ve bütünlük kurmaya özen gösterdim, diğerleri içinse ilgilenmediği konulardaki yazıları kolay atlamaları için kitabı bölümlere ayırdım.

Bu parçada söz edilen kitapla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Yazarının farklı yazılarının bir araya getirildiği kapsamlı bir çalışmadır.
B) Bölümlerdeki açıklama yazıları okurun isteklerini karşılamaya yöneliktir.
C) Okur özelliklerinin sınıflandırılması yazılmasına kolaylık sağlamıştır.
D) İçerik planlaması yapılırken okurun beklentileri dikkat alınmıştır.
E) Okurun ilgisini çekecek konulara yazarı tarafından öncelik verilmiştir.

5. Bir Bilim Adamının Romanı, TÜBİTAK’a ait bir proje kapsamında kaleme alınır. Bu projede TÜBİTAK’ın birincil amacı gençlerin, bilimsel araştırmaya özenmesini sağlamaktır. Bunun için de Türkiye&#;de bir bilim insanının nasıl yetiştiğini anlatan bir roman yazılması amaçlanır. Yaşamıyla romana konu olacak bilim insanının seçiminde ise o sırada TÜBİTAK Bilim Kurulu başkanlığı görevini yürüten Cahit Arf&#;ın teklifi etkili olur. İTÜ öğretim üyesi Mustafa İnan’ın bu biyografik romanın ana karakteri olması fikri benimsenir. Kitabın yazarı olarak her ne kadar başka isimler gündeme geldiyse de İnan’ın oğlu, bu kişinin OğuzAtay olmasını arzu eder.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmiştir?
A) Romanın yazdırılmasında gözetilen temel toplumsal hedefe
B) Mustafa İnan’ınromanda ana karakter olarak seçilme nedenine
C) Romanı yazma fikrinin Mustafa İnan’ın dostu Cahit Arf&#;ten çıktığına
D) Romanın fikir aşamasında yurt dışındaki örneklerden faydalanıldığına
E) Romanın yazımı esnasında gerçeklere bire bir sadık kalındığına

6. Baudrillard’a göre modern toplumlarda tüketim alışkanlıklarının doğasında “eksiklik” fikri vardır. Nesneleri tüketiyor olabiliriz ama tükettiğimiz aslında bir nesneye sahip olma fikridir. Bu fikirler, faydadan ziyade iç motivasyon ve güdülerle bağlantılıdır. Baudrillard nesnelerin, ilk başta onları satın almaya yönelten derin ihtiyaçları gerçekten karşılamadığı ve geçici tatmin sağladığı için bizi zamanla hayal kırıklığına uğrattığını iddia eder. Dolayısıyla tüketim, kapitalizmin her daim körüklediği ama asla tam olarak tatmin edemediği bir psikolojik eksiklik üzerine inşa edilir. Ayrıca nesnelere sahip olmak sadece sahip olmakla değil var olmakla da alakalıdır. Mesela arabamızdan, ayakkabılarımızdan, takılarımızdan bahsetmek; nesneleri kendi sahipliğimiz altına almak aslında olduğumuz kişi olmak için kullandığımız, bizi ayrıcalıklı kıldığını düşündüğümüz nesnelere kendi hislerimizi yansıtmaktır.

Bu parçaya göre tüketim alışkanlıklarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Nesnelerle anlık motivasyon sağladığı
B) Farklı alışkanlıkları ortaya çıkardığı
C) Nesnelerle ilgili bireysel farkındalığı artırdığı
D) Toplumsal sınıfların oluşmasına yol açtığı
E) Ekonomik sistemlere göre çeşitlilik gösterdiği

7. XIII. yüzyılda şairler benzetme yaparken “sevgilinin servi gibi uzun boyu” veya “sevgilinin gonca gibi küçük ağzı” şeklinde ifadeler kullanırdı. Bir sonraki yüzyılda “sevgilinin servi boyu”, “sevgilinin gonca ağzı” demek yeterli geliyordu. XV ve XVI. yüzyıllara gelindiğinde ise benzetme yapılırken sadece “servi” veya “gonca” sözcüğünü kullanmak yeterliydi çünkü servinin sevgilinin uzun boyunu, goncanın da küçük ağzını karşıladığı biliniyordu.

Bu parçaya göre XV. yüzyıldan itibaren aşağıdaki edebî sanatların hangisinin kullanımında bir artış görüldüğü söylenebilir?
A) Tecahülüarif
B) Telmih
C) Hüsnütalil
D) Tenasüp
E) İstiare

8.
• Güzelleme türünde kaleme alınmıştır.
• Klasik âşık ve sevgili tipinin yansımaları görülmektedir.
• Mübalağa sanatına başvurulmuştur.
• Tam kafiye kullanılarak ahenk sağlanmıştır.

Verilen özellikler aşağıdaki dörtlüklerin hangisinde bir arada görülmektedir?

A) Nesin methedeyim bir kaşı kara
Şu sineme açtı onulmaz yara
Cümle tabip gelse derdime çara
Derdimin dermanı Lokman’a kalsın

B) Ok atılır karasından
Hak saklasın belasından
Köroğlu’nun narasından
Her yan gümbür gümbürlenir

C) Karşımızdan gelen aceb yar m’ola
Benim gibi yaralanmış zar m’ola
Benim sevdiğimden güzel var m’mola
Hakk’ın yarattığı kullar içinde

D) Boşuna kendimi eyledim helak
Görünmez gözüme o hürü melek
Zalim yar giyinmişsihirli gömlek
Arkasında geze geze usandım

E) Adem’den bu deme neslim getirdi
Bana türlü türlümeyve yetirdi
Her gün beni tepesinde götürdü
Benim sadık yârim kara topraktır

9.
Sen geldin benim deli köşemde durdun
Bulutlar geldi üstünde durdu
Merhametin ta kendisiydi gözlerin
Merhamet saçlarını ıslatan sessiz bir yağmurdu
Bulutlar geldi altında durduk

Ve güldün rengârenk yağmurlar yağdı
İnsanı ağlatan yağmurlar yağdı
Yaralı bir ceylan gözleri kadar sıcak
Yaralı bir ceylan kalbi gibi
İçli bir sesin vardı

Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Serbest şiir tarzında kaleme alınmıştır.
B) Sevgiliye duyulan sitem dile getirilmiştir.
C) Birden fazla edebî sanata yer verilmiştir.
D) Aşk teması ele alınmıştır.
E) Tekrarlar yoluyla anlatıma ahenk kazandırılmıştır.

Gül üzülsün gonca açılsın bana sen gül yeter
Ağlasın bülbüllerin ey gonca tek sen gül yeter

Bu beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Gül, iki anlamı da kastedilerek kullanılmıştır.
B) Tekrar eden sözcüklere yer verilerek ahenk sağlanmıştır.
C) İnsana ait özellikler doğadaki varlıklara aktarılmıştır.
D) Karşıt anlamlı sözcüklere bir arada yer verilmiştir.
E) Bülbülün ağlaması güzel bir nedene bağlanmıştır.

Ne bende kaldı sevda
Ne sen eski o yarsın

Bu dizelerin başına aşağıdakilerden hangisi getirilirse cinaslı mâni oluşur?

A) Oyarsın
Şirin’e Ferhat isen
Varır dağı oyarsın

B) Düşümdeki o yarsın
Ferhat gibi âşıksan
Sözlerime uyarsın

C) Benim ile yar sevda
Dumanlı kara sevda
Ne sende var bir vefa

D) Ne sevdalıklar kalsın
Ne hasretlikler olsun
Ne dünya donedursun

E) Sevda
Başıma bela sevda
Kederler beni sarsın

Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisinin bir varsağıdan alınmış olduğu söylenebilir?

A) Şol salınıp giden dilber
Boyuna kurban olduğum
Eğlen burda tanışalım
Diline kurban olduğum

B) Dağlarda gezer oldum
Okuyup yazar oldum
Ben bir güzel uğruna
Kuruyup gazel oldum

C) Yürü bire yalan dünya
Sana konan göçer bir gün
İnsan bir ekine misal
Seni eken biçer bir gün

D) Kimsenin aybına sen olma nazır
Cümlenin Halık&#;ı her yerde hazır
Belki meclisinde bulunur Hızır
Kalp gözüyle dört yanına iyce bak

E) Düşman geldi tabur tabur dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Tüfek icâd oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır

—- Anadolu’da Dinî Tasavvufi Türk Edebiyatı’nın temsilcilerinden olan Yunus Emre’nin önemli eserlerinden biridir. Bir mesnevi ile başlayan eser, mensur bölümle devam eder. Didaktik özellikler taşıyan bu eserde insanıkâmil olma yolunda yaşanan manevi yolculuk anlatılır. Eserin daha sonraki bölümlerinde ise akıl ve iman hakkında bilgi verilir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Divân-ı Hikmet
B) Kutadgu Bilig
C) Atabetü’l-Hakayık
D) Risaletü’n-Nushiye
E) Vesiletü’n Necât

Birinci çadıra dört sofra kuruldu. İlk sofraya sadrazam hazretleri başkanlık etti. İkinci sofrada sağ yanda Silâhdar İbrahim Paşa ve sol yanda Nişancı Mustafa Paşa ile kapıcıbaşılardan beş ağa birlikte oturdular. Üçüncü sofrada defterdar efendi, küçük ruznameci ve dokuz kapıcıbaşı ağa bir araya geldiler. Dördüncü sofrada ise yedi kapıcıbaşı, çaşnigirbaşı, çavuşlar kâtibi ve çavuş emini oturdu. Arta kalan yiyecekler vezirlerin ve ağaların yardımcılarına ikram olundu.

Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu parçanın aşağıdaki edebî türlerin hangisinden alındığı söylenebilir?
A) Pendname
B) Surname
C) Şehrengiz
D) Sefaretname
E) Tezkire

Divan edebiyatında öyküleyici niteliğe sahip eserler üzerine çalışmalar yaparken şairlerin özellikle bir nazım şekline ağırlık verdiğini fark ettim. Bu nedenle söz konusu nazım şeklinde eserler veren şairlere odaklandım. Araştırmama öncelikle bu nazım şekliyle kaleme alınan ve Türk edebiyatındaki ilk siyasetname örneği olan eserle başladım. Sonrasında ise Anadolu sahasındaki Türk edebiyatına yönelerek Âşık Paşa, Nâbi ve Şeyh Galip’in bu nazım şekliyle kaleme aldığı eserlerini inceledim. Bununla birlikte hamse sahibi şairlerden bahsetmeyi de ihmal etmedim. Araştırmanın kapsamlı olabilmesi için Türk edebiyatındaki birçok şairi etkileyen farklı eserlere bakmam gerekiyordu. Bu nedenle Doğu edebiyatının Türk edebiyatına ilham veren eserlerini de araştırmama kattım.

Bu araştırmayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Odaklanılan nazım şekli Türk edebiyatına İran edebiyatından geçmiştir.
B) Araştırmada Lâmî Çelebi ve Ali Şir Nevâi gibi hamse sahibi şairlerden söz edilmiştir.
C) Araştırmanın başında incelenen eser Yusuf Has Hâcip tarafından kaleme alınmıştır.
D) Anadolu sahası Türk şairleri arasında İskendername’yi yazan şaire yer verilmiştir.
E) Şehname ve Mantıku&#;t Tayr gibi klasikler araştırmaya dâhil edilmiştir.

Sevgioğulları kabilesinden bir kız ve bir erkek çocuk; aynı okula gider, arkadaş olur ve birbirlerini severler. Kabile büyükleri, ikisinin evlenebilmesi için bir şart koşar: Erkek kahraman, Kalp ülkesine gidecek ve orada kimyayı bulup getirecektir. Kahraman, yolda türlü zorluklarla karşılaşır; kuyuya düşer, bir dev tarafından hapsolunur, sonrasında bir cadının eline düşer ve Çin padişahının kızı tarafından kandırılır. Bütün bu zorluklardan onu kurtaran Sühan adlı bir ihtiyardır. Kalp ülkesine ulaştıklarında Sühan, ona gizli sırrı açıklar ve o da anlar ki aradığı şey kendi içindedir, ondan ayrı değildir.

Bu parçada söz edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Leylâ vü Mecnûn
B) Hüsn ü Aşk
C) Hüsrev ü Şîrîn
D) Cemşîd ü Hurşîd
E) Şem ü Pervane

Bağdat’ın fethi sırasında tanıştığı -—, Leylâ vü Mecnûn mesnevisini yazması konusunda Fuzûli’yi teşvik etmiştir. Bu önemli rolüyle birlikte şair, Türk edebiyatındaki asıl ayrıcalıklı konumunu hamse sahibi olmasıyla kazanmıştır. Hamsesinde Yûsuf u Züleyhâ mesnevisiyle klasik bir çizgide ilerlerken Şâh u Gedâ ile özgün konulara yönelmiştir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki şairlerden hangisi getirilmelidir?
A) Hayâli Bey
B) Bâki
C) Taşlıcalı Yahya
D) Şeyhi
E) Ahmedi

Tercüman-ı Ahvâl’in birinci sayısındaki “Mukaddime”sinde; gazetenin sosyal ve edebî hayatta ne denli gerekli olduğunu vurgulamıştır. Bununla birlikte halka seslenme ve ona ulaşma yolunda önemli bir vasıta olarak gördüğü gazetenin halkın anlayabileceği bir dile sahip olması gerektiğini savunmuştur. ’de çıkardığı Tasvir-i Efkâr gazetesi de hem bu fikirlerin gelişmesine hizmet etmiş hem de birçok başarılı genç sanatçının yetişmesine vesile olmuştur.

Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İbrahim Şinasi
B) Ahmet Mithat Efendi
C) Ziya Paşa
D) Namık Kemal
E) Şemsettin Sami

Servet-i Fünun’da akıl ve mantık oyunlarına dayanan tenkit yazıları yazar ve büyük kalem kavgalarında yer alır. Bunların en önemlileri dekadanlık meselesi ve Ali Kemal’le çatışmasıdır. Hem basın hayatını hem de edebiyat tecrübelerini Kavgalarım, Matbuat Hatıraları ve Edebî Hatıralar adlı eserlerinde yayımlamıştır. Bu eserlerde basın tarihinin iç yüzünü ve devrin şartlarını ayrıntılarıyla anlatır.

Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüseyin Cahit Yalçın
B) Ahmet Rasim
C) Tevfik Fikret
D) Hüseyin Rahmi Gürpınar
E) Refik Halit Karay

&#; Oh benim oğlum, gel etme kırma sakın!
Ne istedin küfeden yavrum? Ağzı yok, dili yok,
Baban sekiz sene kullandı&#; Hem de derdi ki:
“Çok Uğurlu bir küfedir, kalmadım hemen yüksüz&#;”
Baban gidince demek kaldı âdeta öksüz!
Onunla besleyeceksin ananla kardeşini,
Bebek misin daha öğrenmedin mi sen işini? Dedim ki ben de:
&#; Ayol dinle annenin sözünü!

Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu şiirin aşağıdaki şairlerden hangisine ait olduğu söylenebilir?
A) Cenap Şahabettin
B) Ahmet Haşim
C) Yahya Kemal Beyatlı
D) Mehmet Akif Ersoy
E) Ziya Paşa

Millî edebiyatın gelişme dönemlerinde yetişen şair, aruzdan ayrılıp hece vezniyle şiirler yazmaya başlar. Fırtına ve Kar adlı eserini aruzla kaleme alırken Gönülden Sesler, O Beyaz Bir Kuştu, Kervan adlı eserlerinde hece vezniyle kaleme aldığı şiirlere yer verir. Manzum masal tarzının ilk örneklerini Peri Kızı ile Çoban Hikâyesi adlı kitabında bir araya getirir. Mizahi yazılarında “Fiske” imzasını kullanan şair; Akbaba, Papağan, Güneş, Resimli Dünya gibi mizahi ve edebî dergilerde yazılar yazar.

Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Faruk Nafiz Çamlıbel
B) Behçet Kemal Çağlar
C) Yusuf Ziya Ortaç
D) Halit Fahri Ozansoy
E) Orhan Seyfi Orhon

sonrası Türk edebiyatında düzyazı, öykü ve tiyatro türünde eserler vermiş bir yazardır. Eserlerinde toplumsal yapıyı bütüncül bir biçimde ve gerçekçi bir üslupla sunmuştur. Eleştirel anlatımı, sosyal sorunları daha ilgi çekici biçimde sunmasına zemin hazırlamıştır. Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu, Ayışığında Çalışkur gibi öykülerinde de yazarın söz konusu eğilimini açıkça görebilmek mümkündür.

Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Orhan Kemal
B) Halikarnas Balıkçısı
C) Haldun Taner
D) Memduh Şevket Esendal
E) Sabahattin Ali

Gece hafif yağmur çiseliyordu. Asfalt yolda yürürken yeni rugan iskarpinleri nemli nemli parlıyor ve siyah çizgili pantolonu bunların üzerine tatlı bir akışla dökülüyordu. Paltosunun geniş yakasını kaldırmış, kalın eldivenli ellerini arkasına bağlamıştı. Dalgın dalgın yürüyor ve boş gözlerle ayaklarına, ıslak asfalttan biraz yukarıya doğru kalkıp sonra kolayca ileri uzanan ve yine ıslak asfalta dokunan iskarpinlerine bakıyordu. “Hayat, bu rugan iskarpinlere ne kadar benziyor.” dedi. “Tıpkı bunlar gibi biz de günler geçtikçe aşınmaya, bir tarafa kaykılmaya, çirkinleşmeye ve nihayet işe yaramamaya başlayacağız.” Hayat ne güzel fakat ne can sıkıcı şeydi. Gündüz daire&#; Akşamüzerleri güzel bir yemek, bazen sinema&#; Sonra uyku&#; Bunların hepsi güzeldi fakat bütün günü dolduran bu eğlendirici işlerin içinde insan boşluk hissi duymaktan kurtulamıyordu. Bir şey eksik gibiydi, hayatın bütün ömrünce işlemeyen bir yeri varmış gibiydi.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Açık ve yalın bir üslupla kaleme alınmıştır.
B) Öykü kişisinin sorgulamaları yansıtılmıştır.
C) Gündelik hayattan bir kesite yer verilmiştir.
D) Benzetme ve betimlemeden faydalanılmıştır.
E) Sosyal eleştiri, mizahi bir üslupla dile getirilmiştir.

-— akımında sanatkâr; hayat, insan ve tabiat karşısında objektiftir. Onlar bireyin duygu ve hayallerinin esas olduğu lirik ve romantik şiirin yerine nesnel bir şiir isterler. Bu bakımdan dış dünyanın güzelliklerini açık bir nesnellik içinde anlatmayı tercih ederler. -— akımında ise sanatkâr görülenin ve algılananın dışına çıkar. Onlara göre tabiatta duyularımızla algıladığımız her nesne, bir varlık özünün dış görüntüsünden başka bir şey değildir. Asıl gerçek ise söz konusu görüntünün arkasında gizlidir. Sanatkârın görevi de gizli manayı eserinde vermesi, en azından sezdirmesidir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Natüralizm &#; Romantizm
B) Realizm &#; Sürrealizm
C) Parnasizm &#; Sembolizm
D) Realizm &#; Romantizm
E) Parnasizm &#; Natüralizm

AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI CEVAP ANAHTARI
1.B 2.C 3.C 4.D 5.A 6.A 7.E 8.C 9.B E A
C D B D B C A A D
E C E C

Türk Edebiyatı 3 - Ders Notları

Mesajgönderen missguard » Prş Ara 10, pm

Geçtiğimiz dönem şu ana kadar çıkmış olan tüm soruları çözdüm ve böyle bir not hazırladım.. Bir kaç arkadaşımın işine çok yaradı ve hepimiz dersi geçtik umarım sizinde işinize yarar. ^^
(Müfredetlar değiştiği kitaplarınızdaki konuları kontrol ederek çalışmaya başlayınız.)


▪ Fransa Sefaretnamesi – 28 Mehmet Çelebi yazmıştır. Batı’daki okul, hastane vb. yerler anlatılır.
▪ Orhun Anıtları – Doğu Göktürkleri anlatır. yy ortalarında bulundu. Yy sonunda okunmuştur. M.Ö 8. Yüzyıl
▪ Orhun Yazıtları – Wilhelm Thomsen // Tenri, Kül Tigin, Türk // Özne-Tümleç-Yüklem // Türk sözcüğünün geçti ilk yazılı metin. Bilge Kağan hükümdarlığında. II. Göktürk Devleti zamanında.
▪ İslami Dönem Türk Edebiyatı – Klasik Türk E., Dini-Tasavvufi T.E., Halk E., Anonim Halk E.
▪ Şu Destanı – Büyük İskender Savaşları, Balasagun’da kale ve şehir yaptırması. Altun Kan, Altın Kemer.
▪ Şair – Şaman, Oyun, Ozan, Baksı
▪ Atasözü – Sav, Özlü Söz
▪ Bozkurt Destanı – Göktürklere ait.
▪ Köroğlu Destanı – İslamiyetten Sonra
▪ Ergenekon Destanı – Reşidüddin tarafından yazıldı.
-Hun birliğinin dağılmasıyla Göktürklerin Altay Dağlarına göç etmesini anlatır.
-Göktürklerin tutsaklıktan demircilik hakkında bildikleriyle kurtulmasının destanıdır.
-Göktürklerin savaşta monash.pwın oğlu Kağan ve yeğeni Nüküz kurtulur. Yeşil yurt.. demir madeni..
▪ Göktürk Kitabeleri – Tonyukuk, Kül Tigin, Bilge Kağan adına dikilmiştir. İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı // – yıllarında.
▪ Kalyanamkara ve Papamkara Destanı – Budizm üzerine, Sanskritçe dilinde, Uygur döneminde yazılmıştır. Türk edebiyatında önemli bir yeri vardır.
▪ Göktürkçe – 38 harf bulunur. Sağdan sola ya da yukarıdan aşağı yazılır. Kalın ve ince ünlüler için farklı harf kullanılır.
▪ Uygurca – Alfabede; çıkış noktası benzerse sesler aynı harfle gösterilir. Yazıda harfler; sözcüğün başında, ortasında ve sonunda yazılmasına göre farklılık gösterir. 14 harf bulunur.
▪ Türkler Uygur alfabesini uygulama “Budizm ve Manihaizm’iin Kabulü” ile başladı.
▪ Batı Etkisinde Türk Edebiyatı – Fecr-i Ati E., Tanzimat E., Milli Mücadele Dönemi E., Serveti Fünun E. // yy
▪ Saka Destanı – Alp Er Tunga Destanı, Şu Destanı,
▪ Sav – Söz, Atasözü, Kıssa, Darb-ı Mesel
▪ İlyada ve Odysseia Destanı – Homeros tarafından birleştirildi.
▪ Gılgamış Destanı – En eski destan. Akad dilinde yazılmıştır. Ölümsüzlük otunu arayan Urak Kralı ve Enkidu’nun öyküsünü anlatır. Asur Kralı Asurbanibal’ın kütüphanesine bulundu. İslamiyetten Önce ’lerde Mezopotamya’da doğdu.
▪ Göç Destanı – Türk boylarından Uygurlar’a ait.
▪ Türkler 5. yy ve 9. yy arasında “Uygur, Mani, Sogut” alfabesini kullandı.
▪ Uygur Metinleri – monash.pw ve yy arasında yazıldı.
▪ Fuat Köprülü – Batılı anlamdaki ilk eser “Edebiyat Tarihi”ni Tanzimat Dönemi, ’de yazdı.
▪ Cahit Külebi – Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda
▪ Halide Edip Adıvar – Ateşten Gömlek
▪ Ceyhun Atıf Kansu – Sakarya Medan Savaşı
▪ Fazıl Hüsnü Dağlarca – Çakır’ın Destanı
▪ Nazım Hikmet – Kurtuluş davaşı Destanı
▪ Abdülhak Şinasi Hisar – Fehim Bey ve Biz
▪ Gülten Akın – Seyran Destanı // Toplumsal ve Siyasal içerikli. Halk diliyle yazılmıştır.
▪ Koşma – Koşuk // Doğal güzellik ve aşk konulu şiir.
▪ Sagu – Herkesin sevdiği kişinin ölümüne duyulan üzüntü ifade eden şiir. Söyleyeni belli değildir. Yug adı verilen törelerde söylenir.
▪ İslamiyetten Sonra Türk Destanları – Manas Destanı, Timur Destanı, Köroğlu Destanı, Cengiz Han Destanı, Danişment Gazi Destanı
▪ Doğal Destan – Oğuz Kağan Destanı, Ergenekon Destanı, Manas Destanı
▪ Dünyaca Ünlü Doğal Destanlar – İlyada ve Odysseia, Kalevela, Şehname, Gılgamış,
▪ Oğuz Kağan Destanı – İlhanlılar döneminde. Doğal destandır. Reşidüddin yazdı.
▪ İslamiyet Öncesi T.E’ında “şaman, baskı, kam, koşuk, sagu, sav” terimleri kullanıldı.
▪ İslamiyetten Önce Türk Destanları – Yaratılış Destanı, Alp Er Tunga Destanı, Atilla Destanı, Oğuz Kağan Destanı, Göç Destanı
▪ Uygur Destanı – Göç Destanı, Türeyiş D., Mani Dininin Kabulü Destanı // monash.pw ve monash.pw arasında
▪ Klasik Türk Edebiyatı – yy ve yy arası
▪ Tanzimat Dönemi T.E – Batılı anlamda Türk Edebiyat Tarihi çalışmaları başladı.
▪ Edebiyat Tarihi Araştırmacıları – Agah Sırrı Levent, Nihat Sami Banarlı, Mustafa Nihat Özan, Ahmet Hamdi Tanpınar
▪ Göktürk alfabesinden sonra Uygur alfabesi, Uygur alfabesinden sonra Arap alfabesi kullanıldı.
▪ Tarih-i Cihanküşa – Orhun Yazıtları, ilk kaynak.
▪ Melih Cevdet Anday – Kolları Bağlı Odysseus
▪ Aras Ören – Berlin Üçlemesi
▪ Odysseus Destanı – Troya’nın yıkılışı, İthake Kralı’nın serüvenini anlatır.
▪ Necip Asım – Orhun Yazıtları’nı Arap alfabesiyle ilk kez yayınladı.
▪ Fecr-i Ati Edebiyatı – ve yılları arasında.
▪ Türk Halk Edebiyatı – Anonim E., Dini-Tasavvufi E., Aşık Tarzı Edebiyat
▪ Karacaoğlan – yy Toroslar’da Türkmen aşiretleriyle yaşamıştır.
▪ Melih Cevdet Anday – Ölümsüzlük Ardından Gılgamış
▪ Ahmet Hamdi Tanpınar – Edebiyat Üzerine Makaleler
▪ Sözlü Edebiyat – Sagu, Koşuk, Destan
▪ Yazılı Edebiyat – monash.pw ve monash.pw yıllar arasında, Budizm ve Maniheizm etkisi
▪ İslami Dönem Türk Edebiyatı – yy ve yy arasında
▪ Atilla Destanı – Hun-Oğuz boylarına aittir.
▪ Tonyukuk Anıtı – Anı türüne girer.
▪ N.Y Gençosman – Bozkurtların Destanı
▪ Fazıl Hüsnü Dağlarca – Çanakkale Destanı
▪ Yaratılış Destanı – Tanrı Kayra Han ve Su
▪ İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı – Sözlü ve Yazılı E., Orta Asya Coğrafyası dönemi, başlangıcı belli değil.
▪ Kopuz – Eski Türk sazı
▪ Saka – Hun – Göktürk – Uygur (devlet sıralaması)
▪ Türk Destanları – Göç Destanı, Şu Destanı, Oğuz Kağan Destanı
▪ Tanrılar ve İnsanlar – Destandan esinlenerek yazılmıştır.

1. Aşağıdakilerden hangisi Batı etkisindeki Türk edebiyatının dönemlerinden değildir?

a. Tanzimat Edebiyatı
b. Servetifünun Edebiyatı
c. Fecriati Edebiyatı
d. Divan Edebiyatı

Cevap: d. Divan Edebiyatı

2. Türkçenin 6 ile yüzyılları arasını kapsayan dönemidir. II. Köktürk Devleti’ne ait, Türk dilinin en eski yazılı belgeleri olan Orhun Abideleri bu dönemde yazılmıştır.
Türkçenin bu parçada sözü edilen dönemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ana Türkçe
B) Eski Türkçe
C) Orta Türkçe
D) Yeni Türkçe

Cevap: B) Eski Türkçe

3.
– 28 işaret ve sembolden meydana gelmiştir.
– Harflerden 4’ü sesli, geri kalanı sessizdir.
– Sağdan sola ve harfler birbirine bitişik olacak şekilde yazılır.
Bu cümleler Uygur alfabesinin özellikleri açısından doğru-yanlış olarak değerlendirildiğinde sıralama aşağıdakilerden hangisi olur?

A) D – Y – Y
B) D – D – Y
C) Y – D – Y
D) Y – D – D

Cevap: D) Y – D – D

4. Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyelerinin genel özelliklerinden değildir?

a. İlk örneklerine Tanzimat Dönemi’nde rastlanmıştır.
b. Aşk, kahramanlık gibi konular işlenir.
c. Olağanüstü olaylara yer verilebilir.
d. Sözlü gelenek ürünleridir.

Cevap: a. İlk örneklerine Tanzimat Dönemi’nde rastlanmıştır.

5. Öldük, ölümden bir şeyler umarak (monash.pw büyük boşlukta) bozuldu büyü
Nasıl hatırlamazsın (II.o türküyü),
Gök parçası, (III. dal demeti,) kuş tüyü,
(IV. Alıştığımız bir şeydi) yaşamak

Bu dizelerde numaralanmış tamlamalardan hangisi isim tamlamasıdır?

A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.

Cevap: C) III

6. Divan şiirine Türklerin kazandırdığı, halk edebiyatındaki türkü ve koşmadan esinlenerek oluşturulan nazım şeklidir. Bentlerden meydana gelir. Bent sayısı 3 ile 5 arasında değişir. Bestelenmek için yazıldığından bent sayısı fazla değildir. Konusu genellikle “aşk, sevgili, eğlence” gibi din dışı konulardır. Lale Devri şairi Nedim, bu türün en büyük şairidir.
Bu parçada sözü edilen nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şarkı
B) Gazel
C) Kaside
D) Mesnevi

Cevap: A) Şarkı

7. Dede Korkut Hikâyeleri için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

a. Ağır ve süslü bir anlatım kullanılmıştır.
b. Yirmi iki hikâye bir önsözden oluşur.
c. Türklerin yaşayışına ait bilgiler vardır.
d. Hikâyelerin yazarları bellidir.

Cevap: c. Türklerin yaşayışına ait bilgiler vardır.

8. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatındaki mesnevilerden değildir?

a. Kutadgu Bilig
b. Leyla ile Mecnun
c. Harname
d. Kerem ile Aslı

Cevap: d. Kerem ile Aslı

9. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatında işlenen temalardan değildir?

a. Batı uygarlığı ile Osmanlı uygarlığı arasındaki farklar
b. Görücü usulü ile yapılan evliliklerin doğurduğu olumsuz sonuçlar
c. Köyden kente göçün yarattığı sorunlar
d. Kadın erkek ilişkileri

Cevap: c. Köyden kente göçün yarattığı sorunlar

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili fiilimsilerden hangisi sıfat – fiildir?

a. Yol kenarlarına sararmış yapraklar yığılmış.
b. Sokakta beni görünce hızlıca arabaya bindi.
c. Sorunları konuşarak çözmek gerekir.
d. Sen İstanbul’a gideli çok zaman oldu.

Cevap: a. Yol kenarlarına sararmış yapraklar yığılmış.

Karlı bir şubat gecesi doğmuştu. Babamın kucağına verirken bir tuhaftım… İsim ararken sözlük bana ne kadar boş gelmişti. Ona, ışıl ışıl kâinat gibi manalı bir kelime bulmak istiyordum. Sonunda “Ömer” dedik. Bu da ona yakışmıştı. Onu tarihe girmiş bütün Ömerlerin ikbaline layık görüyordum.
Bu parçada hikâyenin yapı unsurlarından hangisi yoktur?

A) Olay
B) Mekân
C) Kişi
D) Zaman

Cevap: B) Mekân

12 (I) yüzyılda Tanzimat’la gelen yeniliklerle birlikte bugünkü anlamda ilk hikâye örneğini Ahmet Mithat Efendi “Letâif-i Rivayât (söylenegelen güzel şeyler) adlı eserle vermiştir.
(II) Sami Paşazade Sezai “Küçük Şeyler” adlı eseriyle modern hikâyeyi oluşturmuştur. (III) Servetifünun Dönemi’nde yalın diliyle dikkat çeken Ömer Seyfettin, titiz gözlemciliğiyle gerçekçi hikâye geleneğini başlatır.
(IV) Servetifünun Dönemi’nde Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf, Hüseyin Cahit Yalçın eser veren yazarlardır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.

B) II.

C) III.

D) IV.

Cevap: C) III.

Yûnus okur diller ile Ol kumru bülbüller ile Hakkı seven kullar ile
Çağırayım Mevlâm seni
Bu dörtlük, konusuna göre aşağıdakilerden hangisine ait olabilir?

a. Âşık edebiyatı
b. Anonim edebiyat
c. Tekke edebiyatı
d. Divan edebiyatı

Cevap: c. Tekke edebiyatı

Eğer benim ile gitmek dilersen Eğlen güzel, yaz olsun da gidelim Bizim iller kıraçlıdır aşılmaz Yollar çamur, kurusun da gidelim
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

a. Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
b. Uyak düzeni abcb biçimindedir.
c. Nazım biçimi koşmadır.
d. Kişileştirme sanatı vardır.

Cevap: d. Kişileştirme sanatı vardır.

Açıl bağın gül ü nesrîni ol ruhsârı görsünler
Salın serv ü sanevber şîve-i reftârı görsünler
Kapında hâsıl etdi bu devâsız derdi hep gönlüm
Ne derde mübtelâ oldu dil-i bîmârı görsünler
Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinden hangisine aittir?

A) Varsağı
B) Gazel
C) Semai
D) Destan

Cevap: B) Gazel

Aydın oldu gözleri, renklendi, ışık doldu,
Ay Kağan’ın o günde, bir erkek oğlu oldu
Gök mavisiydi sanki benzi bu oğlancığın!
Ağzı kıpkızıl ateş, rengi bu oğlancığın!
Al, al idi gözleri, saçları da kapkara, Perilerden de güzel, kaşları var ne kara!
Oğuz Kağan Destanı’ndan alınmış bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

a. Söyleyeni belli değildir.
b. Olağanüstü özellikler taşır.
c. Devrik cümleler bulunur.
d. İslamiyet sonrasına aittir.

Cevap: d. İslamiyet sonrasına aittir.

I. Bozkurt – Türk
II. İgor – Fransız
monash.pwla – Fin
IV. Ramayana – Hint
Numaralanmış destan-millet eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.

Cevap: B) II.

I. Toprak
II. Işık
III. Ağaç
IV. Buğday
Numaralanmış sözcüklerden hangileri Türk destanlarındaki motiflerdendir?

A) I ve II.
B) I ve IV.
C) II ve III.
D) III ve IV.

Cevap: C) II ve III.

Aşağıdakilerin hangisinde bir ismi birden fazla sıfat nitelemiştir?

a. Pantolonunu, kazağını ve ayakkabısını ihtiyaç sahibine ulaştırdı.
b. Burası güneşli, sıcak ve sevimli bir yerdi.
c. Ahmet, güneşin batışını bu tepeden izlemeyi çok severdi.
d. Daha önce de bu yeri ziyaret etmiştik.

Cevap: b. Burası güneşli, sıcak ve sevimli bir yerdi.

I. Otobüsü kaçırdığı için iş yerine kadar yürüyerek gelmiş.
II. Hatalarından ders çıkartıp bundan sonra dikkatli davranmalısın.
III. Anlattığı hikâyelerle insanların dikkatini çekmişti.
IV. Bakışlarındaki cesaret, karşısındakini korkutmaya yetmişti.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde isim – fiil kullanılmıştır?

A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.

Cevap: D) IV.