Alerjik Rinite Iyi Gelen Bitkiler

Alerjik nezle ya da alerjik rinit olarak da bilinen bahar nezlesi, bahar aylarında polenlerin artışı ile birlikte birçok kişide gözlemlenmektedir. Soğuk algınlığına bağlı olarak gelişen nezleden farklılık gösteren bahar nezlesine ne iyi gelir? Merak edilen tüm detaylar haberimizde...

Sozcu.com.tr

Yayınlanma: 08:18 - 10 Nisan 2019 Güncellenme:

Bahar aylarının gelmesi ile birlikte ağaçlardaki polen artışına bağlı olarak gelişen, burunda kaşıntı, hapşırık, sulu burun akıntısı ve burun tıkanıklığı ile karakterizedir. Bahar nezlesi, yaşam kalitesini etkileyen ancak basit önlemlerle etkileri hafifletilen bir durumdur. Peki, bahar nezlesine ne iyi gelir? Bilinmesi gerekenleri haberimizde bulabilirsiniz…

Bahar nezlesi; burunda akıntı, kaşınma, gözlerde kaşınma, hapşırma, boğaz kaşıntısı ve boğazda çok miktarda akıntı ile karakterize bir durumdur. Havayla solunan parçacıklara (polen) karşı gelişen alerji en temel nedendir. Yaz gribi ise bilinen grip (Virüs enfeksiyonları) den farklıdır, gribin aksine bahar nezlesi gibi havadaki parçacıklara karşı gelişen bir alerjidir. Bahar nezlesi ve yaz gribi tıp dilinde alerjik rinit olarak bilinen durum için kullanılan bir terimdir.

Bazı insanların bahar nezlesi yaşama riski daha yüksektir. Risk faktörleri arasında ailede alerji öyküsü, diğer alerjiler, zayıf bağışıklık sistemi ve sigara dumanına maruz kalma sayılabilir. Erkeklerde kadınlardan daha yaygındır.

BAHAR NEZLESİNE NE İYİ GELİR?

Tuzlu su: Alerjik rinit tedavisinde ilk adımlardan biri de burundan mukusun alınması ve burundan temizlenmesidir. 1 çay kaşığı tuz ve bir tutam karbonatı 2 bardan sıcak suyun içine atın. Üzerine kafanızı eğerek bu solüsyonu bir miktar burun deliğine çekin. Solüsyonun diğer burun deliğinden veya ağızdan geri sızmasına izin verin. Aşırı mukusu ve çözeltiyi çıkarmak için hafifçe burnunuzu sümkürün. Aynı işlemi diğer burun deliğiyle izleyin. Durumunuzu iyileştirene kadar bu çareyi birkaç kez tekrarlayın.

Buhar: Buharı düzenli olarak teneffüs etmek aşırı mukusun ve herhangi bir tahriş edicinin burun geçişlerini temizlemenize yardımcı olacaktır. Bu da hapşırma, burun akması ve boğaz ağrısı gibi alerjik rinit semptomlarından kurtulmanıza yardımcı olacaktır. Kaynar suyunu büyük bir kaba dökün. Okaliptüs, nane, biberiye veya çay ağacı yağı gibi seçtiğiniz herhangi bir uçucu yağdan 3 ya da 4 damla ekleyin. Kafanızı bir havlu ile örtün ve kabın üzerine dikkatli bir şekilde yaslayın. Buharı 5 ila 10 dakika derinlemesine solun ve burnunuzu iyice sümkürün. Tamamen iyileşene kadar günde birkaç kez tekrarlayın. Buharı teneffüs edemeyen küçük çocuklar için sıcak bir duş ya da banyo çok yardımcı olacaktır.

Nane çayı: Yüzyıllar boyunca alerji geçirenler, tıkanmış burunları ve tahriş olmuş mukoza zarını rahatlatmak için sıcak çaya başvurmuştur. İşte bu durumda bilinen en iyi seçeneklerden biri de nane çayıdır. İçerdiği esansiyel yağ bir dekonjestan olarak hareket eder. Nane nemlendirici maddeler, antiinflamatuarlar ve hafif antibakteriyel bileşenleri de içermektedir.

Zencefil: Zencefil, alerjik rinit için başka yararlı bir evde ilaçtır. Doğal bir antihistaminik olarak çalışır ve burun tıkanıklığı, burun akıntısı, öksürük ve hatta baş ağrısı gibi rinit belirtilerini hafifletmeye yardımcı olan antiviral, antibakteriyel, antiinflamatuar ve bağışıklık kazandırma özelliklerine sahiptir.

Zerdeçal: Herhangi bir alerji riskini azaltmak için zerdeçal iyi bir husustur. Bağışıklık artırıcı özelliklere sahip güçlü bir antioksidan ve antienflamatuar ajandır. Konjesyon, öksürük, ağız kuruluğu ve hapşırma gibi alerjik rinit belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.

Sarımsak: Sarımsak, alerjik rinit tedavisinde çok etkili olabilen doğal bir antihistamin olan kuercetin içerir. Ayrıca, sarımsak, hızlı toparlanmayı teşvik eden antibiyotik, antibakteriyel, antiviral ve bağışıklık kazandırma özelliklerine de sahiptir.

Isırgan otu: Isırgan otu, doğadan gelen bitkisel bir ilaçtır. Bir takım çalışmalar, ısırganın muhtemelen iltihabı azaltarak hapşırma, burun tıkanıklığı ve kaşıntı gibi alerji semptomlarına yardımcı olabileceğini önermektedir.

Soğan: Soğan, antialerjik, antihistaminik, antiinflamatuar ve antioksidan özellikler içerir. Bu nedenle, alerjik rinit için mükemmel bir evde ilaç olarak düşünülmektedir. Alerjik rinitten kurtulmak ve bağışıklık sisteminizi artırmak için günlük diyetinizdeki soğan miktarını artırabilirsiniz.

Elma sirkesi: Elma sirkesi, antibiyotik ve antihistamin özellikleriyle, sık sık hapşırma, burun tıkanıklığı ve baş ağrısı gibi alerjik rinit belirtilerini azaltmaya ve bağışıklık sisteminizi artırmaya yardımcı olabilir. Alerjik rinitten kurtulmak için; bir bardak sıcak suya 2 çay kaşığı elma sirkesi ekleyin. Biraz bal ve limon suyu da ekleyin ve durum düzelene kadar günde 3 kez için.

Çörek otu: Çörek otu nadir bir ottur, ancak aynı zamanda alerjik rinit için etkili birçok ev ilaçlarından biridir. Çörek otu ile alerjik rinitten kurtulmak için, günlük diyetinize daha fazla çörek otu katabilirsiniz.

Vitamin C: C vitamini birçok hastalığın önlenmesine yardımcı olabilir ve insan vücudu için çok önemli bir tamamlayıcıdır. Bulunan antihistaminik özellikler Vitamin Candidate, alerji belirtilerini azaltmaya yardımcı olur. C vitamininin bağışıklık sistemine yardım ettiği de zaten bilinmektedir.

Papatya çayı: Papatya çayı, alerjiniz için faydalı hafif lezzetli ve hoş bir çaydır. (Ancak yaban mersini alerjisi olanlar tarafından kaçınılmalıdır.) Gözleriniz alerji semptomlarından rahatsızlık duyuyorsa, on dakika boyunca her gözün üzerine sıcak ve nemli bir papatya çayı torbası koyabilirsiniz.

Yerba mate: Yerba mate çayı alerjileri olanlara yardımcı olabilmektedir. Vitaminler, mineraller ve antioksidanlar içerir. Yerba mate kafein içerdiğinden kafein hassasiyeti olanların bu çayı içmekten uzak durması tavsiye edilmektedir.

Probiyotikler: Probiyotikler alerjik rinit semptomlarının şiddetini ve sıklığını azaltabilir. Kapsül başına 1 ila 4 milyar organizma içeren yüksek kaliteli bir probiyotik takviye almalısınız. Daha sonra, sabah bir kapsül ve akşamları bir ila iki hafta süreyle alabilirsiniz. Alternatif olarak, bağışıklık sisteminizi geliştirmek için düzenli olarak probiyotik yoğurt da yiyebilirsiniz.

Yeşil çay: Yeşil çay, sorunun tüm belirtilerinden kurtulmaya yardımcı yararlı antioksidanların bir güç merkezidir. Yorgunluk, hafif vücut ağrısı vb. Etkili bir şekilde yeşil çay ile tedavi edilebilmek mümkündür. Bu nedenle, etkili bir şekilde alerjik rinitten kurtulmak için düzenli olarak yeşil çayı tüketmeniz önerilir.

BAHAR NEZLESİNİ ÖNLEMEK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

Bahar alerjisinin %100 tedavisi mümkün değildir. Alerjiden korunmak için bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir. Tozlu ve sigara içilen ortamlardan uzak durulması, polenlerin çok yoğun olduğu sabahın erken saatlerinde ve rüzgârlı havalarda dışarı çıkılmaması bahar alerjisi önlemleri arasında yer alır.

Burun etrafına sürülen kremler de polenlerin yapışmasını sağlayarak vücuda girişini engeller. Klima filtrelerinin düzenli olarak değiştirilmesi ya da alerji engelleyen özel filtreler kullanılması alerjiyi önlemeye yardımcı olur.

Kişisel temizliğe dikkat edilmesi, açık havadan eve girildiğinde ellerin ve yüzün yıkanması ya da duş alınması, kıyafetlerin değiştirilmesi gerekir. Bu önlem göz sulanması için geçerli bir uygulamadır.

balbaş ağrısıÇayGripnezlesigarayeşil çayyoğurt

Alerjik rinit astıma neden olabilir

Baharın ilk günlerinde havaya yayılan ağaç polenleri, alerjik rinit şikayetlerini artırır ve hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiler. Sağlık sorunu olmayan insanlarda çok önemli sonuçlara neden olmayan bu hastalık, alerjik bünyesi olan kişilerde astım gibi çok daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Özellikle ailesinde alerji sorunu olan çocuklarda alerjik rinit görülme oranı yüzde 45’e kadar yükselebilir.

Ağaç polenlerinin havada yayılmaya başladığı şu günlerde, bahar aylarının korkulu rüyası olan "alerjik rinit" sezonu da açıldı. Toplum arasında bahar nezlesi olarak bilinen, burun içi örtüsünün hapşırma ve akıntıyla birlikte şişmesi şeklinde kendini gösteren alerjik rinit, çocuklar başta olmak üzere birçok kişinin hayatını olumsuz etkiler. Burun tıkanıklığı, hapşırma nöbetleri, sulu berrak burun akıntısı, burun ve gözlerde kaşıntı, göz zarı iltihabı, damakta ve gırtlakta kaşıntı, öksürük, horlama, genizden konuşma, kulakta dolgunluk hissi, koku alamama ve baş ağrısı belirtileri ile kendini gösteren alerjik rinit; sinüs enfeksiyonları, kulakta sıvı birikimi ile ortaya çıkan işitme azalmaları ve burun poliplerine de neden olabilir.

Her 10 gençten 1'inde görülür

Alerjik rinit, mevsimsel ve yıl boyu olarak 2 farklı formda ortaya çıkar. Mevsimsel olarak; ilkbahar başında ağaç polenlerinin, ilkbahar sonundan yaz başına kadar çayır polenlerinin ve yaz sonundan sonbahara kadar ot polenlerinin havaya dağılması nedeniyle oluşur. Polenler havadan burun, göz ve boğaza yapışarak birikir. Bir bitkiye veya hayvana ait alerjen madde vücuda girerse, bu istilayı önlemek için bağışıklık sistemi bir reaksiyon gösterir. Normal şartlar altında yararlı ve doğal bir koruma olan bu reaksiyon bazı kişilerde aşırı boyutlara ulaşır. Bu kişiler “alerjik” olarak tanımlanır. Şeftali, çilek, çerez, yumurta, çikolata ya da balık gibi besin maddeleri, ev tozu, hayvan tüyleri veya tekstil ya da boya fabrikaları gibi mesleki ortamlarda karşılaşılabilen alerji maddeleri yıl boyunca alerjik rinit görülmesine neden olabilir. Özellikle çocuklarda meydana gelen bir hastalık olan alerjik rinit, ailesinde alerji öyküsü bulunan çocuklarda daha sık görülür. 1-20 yaş arasındaki gençlerde rinit görülme oranı yüzde 11 civarındadır. Ailesinin bir üyesinde alerji olanlarda bu oran yüzde 29 olurken, her ikisinde de olması durumunda yüzde 47’ye kadar yükselebilir.

Alerjik yapıdakilerde astım riski 4 kat fazla

Alerjik rinit, ağır bir hastalık olmamasına rağmen kişi için son derece rahatsız edici olabilir. Uykuyu, yemek yeme ve yaşam şeklini olumsuz etkiler, okul ve iş hayatında zorluk yaşanmasına neden olur. Alerjik yapıda olanlar astıma daha kolay yakalanabilir. Alerjik kişilerde astım gelişme riski 4 kat daha fazladır. Bu nedenle alerjik rinitten şüphelenildiğinde gerekli testleri vakit kaybetmeden yaptırmak ve önlem almak gerekir.

Alerjik rinit tedavisinde 4 alternatif

Alerji olduğu düşünülen durumlarda tanıyı kesinleştirecek testlere başvurulur. Kan, burun salgısı, deri ve burun içi alerjen madde uyarı testi ile kişinin alerjik olduğu tespit edilirse 4 ayrı tedavi yöntemi uygulanır:

• Alerjen uyaranlarla temasın kesilmesi,
• İlaç tedavisi,
• Hiposensibilizasyon (aşı tedavisi)
• Cerrahi müdahale

Alerji tedavisinde birçok ilaçtan yararlanılır. Bunlar arasında antihistaminikler, dekonjestanlar, kromolin ve kortizonlu ilaçlar bulunur. İlaç tedavisinin özelliği çok çabuk etkisini göstermesi. Burun içerisine uygulanarak kullanılan kortizonlu spreylerin yan etkileri oldukça az. Ancak bu ilaçların etki gösterecek en düşük dozda ve düzenli olarak kullanılması yararlı olur. Çevre kontrolü ve ilaç tedavisine rağmen şikâyetlerin 2 yıldan fazla devam etmesi durumunda ise önerilir. Bu aşılar, alerjen maddeye karşı duyarsızlaştırmak için düşük dozlardan yüksek dozlara kadar alerjen madde verilmesi şeklinde uygulanır. Tedavinin özelliği, çok çabuk etki etmesi ve hastaların da temel isteği olan gerçek anlamda iyileşmeyi sunabilmesi. Ancak etkisi yavaş görülür ve sadece aşıda kullanılan maddelere karşı iyileşme elde edilir. Tedavi 3-5 yıl süreyle uygulanır ve ilk 3 yıl içinde yeterli iyileşme görülmezse tedaviyi sonlandırmak gerekir. Cerrahi tedavi, daha çok aşırı büyümüş burun etlerinin veya poliplerin tedavisine yönelik olarak yapılır.

Bu yöntemler tek tek veya kombine olarak kullanılabilir. En etkili tedavi yöntemi uygulansa bile eğer alerjen maddelerle yoğun olarak karşılaşılıyorsa başarı şansı az görülür.
 

Bahar nezlesi şikayetlerini azaltmanın yolları

Alerjik rinitin tamamen kurtulmak ne yazık ki mümkün değil. Özellikle hasta uzaklaşamayacağı bir alerjenin etkisi altındaysa. Örneğin son yıllarda şehirlerde yaşayan insanlarda alerji görülme oranı arttı. Bunun en temel nedeni ise hava kirliğinin büyük şehirlerde daha yoğun olması. Hava kirliliği nedeniyle alerjik olan bir hastanın bu ortamdan tamamen uzaklaşması beklenemez. Ancak günlük hayatta alınabilecek bazı önlemlerle şikayetleri önemli ölçüde azaltmak mümkün.

• Çimleri keserken veya ev temizliği yaparken polen maskesi takın.
• Isıtma ve havalandırma sistemlerindeki filtreleri aylık olarak değiştirin yada bir hava temizleme aygıtı kullanmaya başlayın.
• Polenlerin çok yoğun olduğu dönemlerde kapıları ve pencereleri kapalı tutun.
• Evde bitki ve hayvan bulundurmayın.
• Kuş tüyü yastıkları, yün battaniye ve yün örtüleri pamuk veya sentetik maddeden yapılmış olanlarla değiştirin.
• Gerekli olduğunda doktor kontrolünde antihistaminik ve dekonjestan kullanın.
• Yatağınızın baş tarafı yukarı kaldırılmış bir şekilde uyuyun.
• Genel sağlık kurallarına uyun; rutin egzersiz yapın, sigara kullanmayın, hava kirliliğine neden olan suni maddelerden uzak durun, dengeli ve az karbonhidratlı beslenin, vitamin eksikliğiniz olmadığından emin olun. Bağışıklık sisteminiz ne kadar güçlü olursa alerjenlere karşı kalkanınız o kadar sağlam olur.
• Havanın kuru olduğu mevsimlerde odayı nemli tutmak için buharlı oda nemlendiricilerinden kullanın ancak nemlendiricide mantar ürememesine dikkat edin.
• Polenlerden başka bir diğer alerjen de “mold” adı verilen küfler. Toprak ve ev bitkilerinde yaşayan bu küfler etrafa yayılarak alerjilere neden oluyor. Mold’ların üremesine engel olmak için ev bitkilerini mümkün olduğunca az sayıda tutun.
   

İleride bu maddelerle yeniden karşılaştığında ise daha evvel üretmiş olduğu antikorlar hemen devreye girer. Bu sebepten dolayı, örnek verecek olursak hava yoluyla taşınan polenlere karşı hassas ve alerjisi olan kişiler polen zamanında alerji riski ve alerji ile karşılaşırlar. En sık rastlanan alerji çeşitleri ise, Göz Nezlesi, Saman Nezlesi, Kurdeşen, Astım ve Egzamadır. Bağışıklık sistemi ile ilgili olan alerjilere karşı koruyucu olan ve alerjiyi engelleyen bazı şifalı bitkiler vardır.

ALERJİYE NE İYİ GELİR?

Özellikle demir, çinko, bakır ve E vitamini içerir. Magnezyum, potasyum ve B vitamini açısından oldukça zengindir ve karbonhidrat içeriği nedeni ile enerji verir. Vücudu kuvvetlendirdiği için alerjik tepkilere karşı oldukça etkilidir. Metabolizmanın Düzenli çalışmasına yardımcı olarak alerjinin oluşmasını engeller.

İçeriğinde demir fosfor ve kalsiyum bulunur. Ayrıca alerjik durumlarda etkili olan mineralleri ve vitaminleri içinde bulundurur. Genellikle bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesine yardımcı olan soya fasulyesi kişileri hastalıklardan korumaya yardımcı olur.

İçeriğinde oldukça fazla C vitamini barındırır. C vitamininin hususiyeti alerjiyi ortadan kaldırmak ve vücuttan atmasını sağlar. Maydanozdan yemeklerde, salatalarda ve çay şeklinde demleyerek tüketebilirsiniz.

Alerjik saman nezlesine oldukça etkilidir. Özellikle ilkbahar aylarıyla birlikte meydana gelen bahar nezlesi tedavisinde de oldukça etkilidir. Hava yoluyla taşınan çiçek polenlerinin sebep olarak gösterildiği saman nezlesin şifa kaynağıdır. Bu nedenle ısırgan otunu öğün aralarında çay olarak tatlandırmadan tüketebilirsiniz.

İçeriğinde flavonoidin bulundurur. Anti histamin bir özellik barındıran soğan alerjik tepkilerin baş düşmanıdır. İçeriğinde bulunan histamin alerjik tepkilerde vücudun kendi ürettiği bir kimyasaldır. Soğan bu özelliği sayesinde alerjinin neden olduğu kimyasal üretimini bloke eder.

Bu bitki özellikle alerji nedeni ile oluşan nezle ve kaşıntı gibi durumlara iyi gelir. Ancak sinameki çayı sadece haftada bir kez içilmelidir. Fazla tüketilen sinameki bağırsaklarda sorunlara neden olabilmektedir.

Bitkisinin alerjik rahatsızlıklara oldukça iyi geldiği yapılan araştırmalarca kanıtlanmıştır. Birçok yararı olan civanperçeminin alerji içinde oldukça şifalı bir bitkidir.

Alerjik rahatsızlıklarda meydana gelen kaşıntı ve döküntü sorununun doğal ve bitkisel çözümüne destek olarak kırlangıç otu oldukça yararlı olacaktır. İlkbahar aylarında sıklıkla rastlanan ve pek çok yerde rahatlıkla bulunabilen kırlangıç otunun sütü alerjiden meydana gelen sivilce ve döküntülerin üzerine direk olarak uygulandıktan birkaç saat sonra döküntüler ve sivilceler de iyileşmeler gözlenir. Ayrıca kırlangıç otu kaynatıldıktan sonra suyu ile vücut tamamen bir pamuk yardımıyla silinirse vücutta alerji nedeniyle oluşan rahatsızlıklara karşı iyi gelecektir.

Doğal bir antibiyotiktir. Vücut güçsüz kalarak direncin azaldığında meydana gelen alerjik reaksiyonları giderme ve tedavi etme özelliğini bünyesinde bulundurur. Kişilerde vücut direncini güçlendirerek alerjiye karşı koruma sağlar.

Alerji Nasıl Gelişir?

Alerjik bir reaksiyon tipik olarak burun, akciğerler, boğaz, sinüsler, kulaklar, mide ya da ciltte oluşan semptomları tetikler. Bazı insanlar için alerjiler astım semptomlarını da tetikleyebilmektedir. En ciddi vakalarda, anafilaksi (Alerjik Şok) adı verilen hayatı tehdit eden bir reaksiyon meydana gelebilir.

Aşağıdaki durumlarda alerjinin gelişme olasılığı daha yüksektir:

• Ailede astım veya saman nezlesi, kurdeşen veya egzama gibi alerjiler varsa
• Çocukluk döneminde Astım veya başka bir alerjik duruma sahipseniz

Alerji hastalıkları birçok nedenle ortaya çıkabilir ancak genetik yatkınlık bu hastalıkların ortaya çıkmasında son derece önemli bir etkendir. Genetik yatkınlıkla birlikte zamanla çevremizde karşılaştığımız alerjenlere karşı duyarlanıp alerji belirtileri ortaya çıkabilir. Çevre ve genetik; alerjik hastalıkların ortaya çıkmasında birbirinden ayrılmayan iki önemli etkendir.

Alerji Belirtileri Nelerdir?

Alerji belirtileri, ilgili alerjene bağlı olarak gelişen alerji semptomları solunum yollarını, sinüsleri ve burun kanallarını, cildi ve sindirim sistemini etkileyebilir. Alerjik reaksiyonlar hafif veya şiddetli olabilir. Bazı ciddi vakalarda alerji, anafilaksi olarak bilinen hayati tehlikeye neden olan bir reaksiyonu tetikleyebilir.

Başlıca Alerji Semptomları

Alerjik rinit (saman nezlesi) belirtileri;

• Hapşırma
• Burun, gözler veya damakta kaşıntı
• Burun akıntısı, burun tıkanıklığı
• Sulu, kırmızı veya şişmiş gözler (konjonktivit)

Gıda alerjisinin belirtileri;

• Ağızda karıncalanma
• Dudaklar, dil, yüz veya boğazın şişmesi
• Kurdeşen
• Anafilaksi
• Böcek sokması alerjisinin belirtileri;
• Sokma bölgesinde geniş bir şişlik alanı (ödem)
• Vücudun her yerinde kaşıntı veya kurdeşen
• Öksürük, göğüste sıkışma, hırıltı veya nefes darlığı
• Anafilaksi

İlaç alerjisinin belirtileri;

• Kurdeşen
• Cilt kaşıntısı
• İsilik
• Yüz şişmesi
• Hırıltı
• Anafilaksi

Egzama olarak da bilinen alerjik bir cilt rahatsızlığı olan atopik dermatitin belirtileri;

• Kaşıntı
• Kızarma
• Pullanma veya soyulma
• Anafilaksi:

Yiyecekler ve böcek sokma alerjileri dahil olmak üzere bazı alerji türleri, anafilaksi olarak bilinen şiddetli bir reaksiyonu tetikleyebilir. Hayatı tehdit edici bir tıbbi acil durum olan anafilaksiye neden olabilir. Anafilaksi belirtileri ve semptomları şunları içerir:

• Bilinç kaybı
• Kan basıncında düşüş
• Şiddetli nefes darlığı
• Deri döküntüsü
• Baş dönmesi
• Zayıf nabız
• Mide bulantısı ve kusma