Almancadaki iyelik hali Wessen? (kimin?) sorusuna yanıt verir. Belirli edatlardan sonra (özellikle wegen ve während'den sonra) kullanılır ve mülkiyeti tanımlamak için kullanılır. Bazı fiiller Genitiv halini gerektirir.
wegen des schlechten Wetters
Daniel hat während seines Urlaubs den Geldbeutel verloren.
die Tasche der Frau
Eril ve nötr isimler -s sonekini alır (bazı durumlarda bunun yerine -es eklenebilir / eklenmelidir). Fakat dişil ve çoğul isimlere hiçbir şey eklemiyoruz.
eril | dişil | nötr | çoğul | |
---|---|---|---|---|
belirli artikel | des Mannes | der Frau | des Kindes | der Leuten |
belirsiz artikel | eines Mannes | einer Frau | eines Kindes | Leuten |
Genellikle tek heceli eril ve nötr isimlere -es eklenir (telaffuzu kolaylaştırmak için).
İsim, şu edatlardan sonra her zaman ilgi hali (Genitiv) gerektirir: abseits, abzüglich, angesichts, anhand, anlässlich, anstelle, aufgrund, außerhalb, bezüglich, dank, halber, infolge, innerhalb, laut, mangels, mithilfe, oberhalb, statt, trotz, ungeachtet, unterhalb, unweit, wegen, während, zugunsten, zwecks.
Angesichts der Lage haben wir keine andere Wahl.
Laut des Gesetzes muss man für jedes Auto Steuer zahlen.
İsim her zaman şu fiillerden sonra ilgi hali gerektirir: an Şahıs zamirlerine kısa bir bakış. Önce Türkçe çekim, daha sonra altta Almanca çekimleri bulacaksınız. ŞAHIS ZAMİRLERİNİN HAL EKLERİ Yalın hal -i hali -e hali -de hali -den hali TEKİL Ben Beni Bana Bende Benden Sen Seni Sana Sende Senden O Onu Ona Onda Ondan ÇOĞUL Biz Bizi Bize Bizde Bizden Siz Sizi Size Sizde Sizden Onlar Onları Onlara Onlarda Onlardan PERSONALPRONOMEN (ŞAHIS ZAMİRLERİ) SINGULAR (TEKİL) Nominativ (yalın hal) Akkusativ (-i hali) Dativ (-e hali) Genitiv (iyelik hali) ich mich mir meiner du dich dir deiner er, sie, es ihn, sie, es ihm, ihr, ihm seiner, ihrer, seiner PLURAL (ÇOĞUL) wir uns uns unser ihr euch euch euer sie Sie sie Sie ihnen Ihnen ihrer Ihrer POSSESSIVPRONOMEN (İYELİK ZAMİRLERİ) Personal Possessiv SINGULAR (TEKİL) ich mein-e du dein-e er, sie, es sein-e ihr-e sein-e PLURAL (ÇOĞUL) wir unser-e ihr euer-eure sie Sie ihr-e Ihr-e BELİRLİ VE BELİRSİZ ARTIKELLER’İN İSİM HALLERİNDEKİ DURUMLARI: ARTİKEL Nominativ Akkusativ Dativ Genitiv Belirli - Belirsiz Belirli - Belirsiz Belirli - Belirsiz Belirli - belirsiz Maskulin Eril Der / ein Den / einen Dem / einem Des / eines Feminin Dişi Die / eine Die / eine Der / einer Der / einer Neutral Cansız Das / ein Das / ein Dem / einem Des / eines Plural Çoğul Die / xxx Die / xxx Den / xxx Der / xxx Yabancı dil olarak Almanca öğrenimine değer veriyoruz. Daha önce ismin hallerinden Almanca’da Akkusativ Konu Anlatımı‘nı işlemiştik. Yine en basit hâliyle, bu sefer Dativ’i anlatacağız sizlere. İsmin dört hali vardı hatırlarsınız: Akkusativ ismin –i hâliydi, dativ de ismin -e hâli. Yükleme“KİME?”, “NEYE?”, “NEREDE?” sorularını sorarız Dativ hâlinde. Tabi doğal olarak yedim yüklemine kime sorusunu soramazsınız. Fakat Almanca gibi, İngilizce’ye göre daha detaylı olan bir dilde bazı istisnalar var. Kullandığımız fiil çok önemli örneğin. Tüm detaylara değineceğimiz Almanca’da Dativ Konu Anlatımı – En Basit Haliyle başlıyor. Dativ, ismin -e hâlidir ve cümle içinde 3 farklı şekilde karşılımıza çıkabilir. Bunlar: Dativ artikel çekimlerine etki eder, fakat şahıs zamirlerinin de dative göre çekimi vardır. Bu konular için bir tablo da hazırladık. Nesneleri etkileyen yüklemler ve edatlar nedeniyle, artikellerin çekimi değişiyor. Dativ için örnek cümlelere konunun en altında değineceğiz ama şu anda basit bir örnek verecek olursak: das Auto (araba) kelimesi mit gibi bir edatla kullanılınca mit dem Auto (arabayla) das artikeli => dem oluyor. Gelin bu artikel çekimlerini alttaki tablo ile inceleyelim. Belirli artikeller için tablo alttaki gibidir: Belirsiz artikeller için tablo alttaki gibidir: Hemen bu çekimler için örnek cümlelere geçelim. Almanca’da dativ çekimlerini en basit hâliyle örnek cümleler ile inceleyelim: Bu cümlededer Vater, dativ çekim gerektiren begegnen (karşılaşmak) fiili nedeniyle dem Vater oldu. Bu cümlenin fiili “geben” yani “vermek“, “kardeşin-e” “elma-yı” veriyor derken, hem dativhem akkusativ‘i cümle içinde. die Schwester, dativ olunca artikeli der oluyor ve iyelik belirten “sein” kelimesiyle birleşip “sein–er Schwester” yani “kardeşine” oluyor. Bakın üstteki cümle çok enteresan, burada Türkçe ile Almanca’nın farklılığını görüyoruz. Folgen (takip etmek) fiiline, biz Türkçe’de: Kime takip etmek? diye bir soru sormayız. Kimi takip etmek diye sorarız ve akkusativ olmasını bekleriz fakat Almanca’da folgen gibi bazı fiiller akkusativ değil dativ alır. Biz burada pratik yaparak dativ alan fiilleri bilmemiz gerekli. Bunun bir listesini konu sonunda sizinle paylaşacağız. Almanca’da zamirler için dativ kullanımı aslında basit olarak şudur: Zamirlere Almanca’da Personalpronomen deniyor biliyorsunuz. Zamir çekimi de üstteki gibi, gelin örnek cümlelere geçelim: Burada ONA zamiri, normalde ER (nominativ) hâlde, fakat danken (teşekkür etmek) fiili, teşekkür edilen kişiyi dativ hâline getiriyor (Kime teşekkür ediyoruz) ve ER => IHM oluyor. Dativ alan danken fiilinden sonra bir başka dativ alan fiilimiz helfen. Burada bir genel kültür bilgisi paylaşalım. Almanca öğrenen İngilizler ya da Amerikalılar, daha doğrusu anadili İngilizce olan insanlar helfen’in dativ almasını anlamazlar. Çünkü İngilizce dilinde birine yardım etmek değil, birini yardım etmek diye telaffuz edilir alttaki gibi: I will help you. (I will help to you değil). Helfen fiili burada İngilizce’ye değil Türkçe’ye daha yakındır. İngilizce’de ismin -i hâlini alsa da, Almanca ve Türkçe’de ismin -e hâlini alır. Bununla ilgili ingilizlerin Quora’da alttaki gibi bir konusu var, meraklı arkadaşlar tartışmayı okuyabilir: Almanlar neden yardım etmek fiili için Akkusativ yerine Dativ kullanıyor? (Konu dili ingilizcedir.) Genel kültür paylaşımımız sonrası dativ gerektiren edatlara geçiyoruz. Burada bahsettiğimiz edatlar cümle içinde önüne geldiği nesneyi dative çeviriyor. Bunları yükleme “Kime, neye, nerede?” sorularını bulamayız. Gelin dativ alan edatların listesine bakalım: Bakın abiler, ablalar; üstteki edatları gördüğünüzde yapıştırın dativi. Düşünmeyin akkusativ mi olacak diye. Bir iki örnek cümle ile pekiştirelim: Üstteki cümlede geçmiş zaman kullandık. Eğer Almanca’da zamanlar konusunda sorularınız varsa, size günlük konuşmaları da incelediğimiz “Almanca Zamanların Kullanımı” konusunu önerebiliriz. Şimdi dativ örneklerine devam: Edatlarla ilgili ikinci konu, bazı edatların hem akkusativ hem dativ yapan etkiye sahip olması. Bunlara Almanca’da iki yönlü edatlar denir. Arkadaşlar bu edatlar tam bir çakal, dikkat edin. Hazırsanız çakal sürüsünü aşağıda bulabilirsiniz: Bu edatlar, duran bir cismi, kişiyi, nesneyi niteliyorsa, bir durma pozisyonundaysa dativ alır. Ama oldu da bir yönelmeyi niteliyorsa akkusativ alır. Örnek cümlelere geçelim: Am Dienstag mache ich die Wäsche. (Salı günü(nde) çamaşırları yıkarım.) In der Nacht schlafen wir. (Gece vaktindeuyuruz.) Sie nehmen dem Hund mit. (Köpeği yanına aldılar. Buradan enteresan bir nokta, ismin -i hâli olmasına rağmen mitnehmen dativ aldığı için, bu cümlede der Hund => dem Hund oldu.) Bu fiillerden bahsetmişken, gelin tüm listeyi sizinle paylaşalım. Üstteki birçok örnek cümlede gördük ki, nesneyi ya da zamiri dativ yapan belli edatlar ve fiiller var. E biz bunları bilirsek işimiz daha kolay olur. Üstte edatları gördük sıra geldi fiillere. Bu liste çok uzun olduğu için örnek cümleler ile beraber alttaki dosyalara ekledik. Dosyalar pdf ve belki dosyayı düzenleme istersiniz diye docx formatında alta yükledik: dativ-alan-fiillerİndir dativ-alan-fiillerİndir Bu konuyla ilgili ek bir isteğiniz olması durumunda bize ulaşmanız yeterli. Şöyle bir paylaşımımıza baktığımızda ilk olarak dativ ne demek konu anlatımını ve hangi koşullarda ortaya çıktığını açıkladık, Artikel ve kişi/zamir çekimlerini tablo üzerinde inceledik.Dativ alan edatları ve fiilleri açıklayarak örnek cümleler paylaştık. Uzun bir konu oldu, ama tüm detaylara en basit hâliyle değinmek istedik. Sorunuz olması hâlinde yorum bölümünden bize ulaşabilirsiniz. Size bonus olarak Instagram’dan Almanca Öğrenme konumuzu bırakıyoruz: Almanca Öğrenmek İçin Instagram Hesapları Üstteki konuda, bizim sürekli takip ettiğimiz iki insta hesabını inceledik, üstteki yazı dizisinin ikincisi de yakında gelecek. Sağlıcakla kalın dostlar.Almanca Dativ Ne Demek Konu Anlatımı
Almanca’da Dativ Artikel ve Kişi Zamirleri Çekimleri Tablosu
Almanca’da Dativ Artikeller Tablosu
Nominativ Akkusativ Dativ Genitiv Kim? Kimi? Neyi? Nereye? Kime? Neye? Nerede? Kimin? der den dem des die die der der das das dem des die (Çoğul) die (Çoğul) den (Çoğul) der (Çoğul) Nominativ Akkusativ Dativ Genitiv Kim? Kimi? Neyi? Nereye? Kime? Neye? Nerede? Kimin? ein / kein (der) einen / keinen einem / keinem eines / keines eine / keine (die) eine / keine einer / keiner einer / keiner ein / kein (das) ein / kein einem / keinem eines / keines – – – – Dativ Kullanımı için Örnek Cümleler – Artikeller için
Dativ Kullanımı için Örnek Cümleler – Zamirler için
Dativ Alan Edatlar – En Basit Hâliyle
Örneklerle Dativ Alan Fiiller