Almanyada Hamilelik Parasi

Hıristiyan Birlik Partileri ve Sosyal Demokrat Parti’den oluşan Büyük Koalisyon Hükümeti, koalisyon protokolünde yer aldığı şekliyle Emeklilik Paketi’ni 01.07.2014 tarihi itibariyle yürürlüğe geçirmiştir. Paketteki 1992’den önce doğan çocuklar için annelere çocuk yetiştirmeden dolayı 1 yıllık ek sigorta hakkı tanınması, Almanya’daki ve Türkiye’ye kesin dönüş yapmış vatandaşlarımızı da yakından ilgilendirmektedir.

Bilindiği üzere, annelere Almanya’da 1992’den önce doğan her çocuk için çocuk yetiştirmeden dolayı devlet tarafından emeklilik sigortasına bir yıllık prim ödenmekte idi. Bu süre nüfus artışını teşvik amacıyla 1992’den sonra doğan her çocuk için 3 yıla çıkarılmıştı.

Kanunda yapılan yeni değişiklik ile 1992’den önce doğum yapan annelerin durumuna düzeltme getiriliyor ve her bir çocuk için 3 yıl olmasa da ilave bir yıl sigortalılık süresi tanınıyor. Böylelikle anneler 1992’den önce doğan her bir çocuk için 2 yıl sigortalı sayılıyorlar.

1. Kimler Çocuk Yetiştirme Sürelerinden Faydalanabilir?

Almanya’da en az bir çocuk yetiştirmiş olan öz anne-babalar, evlatlık alan anne-babalar, üvey anne-babalar veya çocuğun bakımını üstlenenler (büyükanne-büyükbaba veya akrabalar) çocuk yetiştirme sürelerinden faydalanabilmektedir.

Çocuk yetiştirme sürelerinden çocuğun bakımı ile ağırlıklı olarak ilgilenen ebeveyn faydalanabilmektedir. Çocuğun bakımının hem anne hem de baba tarafından eşit şekilde üstlenilmesi halinde kural olarak anneye bu hak tanınmaktadır. Çocuk yetiştirme süresinden babanın faydalanmak istemesi halinde, hem annenin hem de babanın bu konuda mutabık olduklarını beyan etmeleri gerekmektedir. Ancak bu  beyan geriye dönük olarak en fazla 2 ay öncesi için geçerli olmaktadır.

2. Hangi Süreler Çocuk Yetiştirme Süresi Olarak Dikkate Alınır?

01.01.1992 tarihinden önce doğmuş olan çocuklar için çocuk yetiştirme süresi doğumdan sonraki aydan başlamak üzere 24 ay, bu tarihten sonra doğan çocuklar için ise 36 aydır.

Çocuk yetiştirme süreleri için aranan şartların ilk 24 ya da 36 ay içersinde ortadan kalkması halinde (çocuğun ölümü vb.) çocuk yetiştirme süresi olayın gerçekleştiği tarihte kesilir. Ebeveynlerden birinin ölümünde ise geri kalan süre diğer ebeveyne aktarılır.

3. Kimler Çocuk Yetiştirme Sürelerinden Faydalanamaz?

Zorunlu emeklilik sigortasından muaf olan meslek sahipleri (Avukat, noter, doktor, diş doktoru, eczacı, mimar vs.) bağlı oldukları meslek kasası tarafından yatırılan prim miktarının çocuk yetiştirme süresi için devlet tarafından yatırılan prim miktarından düşük olması halinde, aradaki farkın kapatılması için çocuk yetiştirme sürelerinden faydalanabilirler, aksi takdirde faydalanamazlar.

4. Çocuk Yetiştirme Süresinin Aylıklara Etkisi

Çocuk yetiştirme süreleri ile sadece yaşlılık aylığı değil, aynı zamanda maluliyet aylığı ve geride kalanlara bağlanan dul ve yetim aylığı da değişmektedir.

Alman sosyal güvenlik mevzuatına göre, emekli aylığına hak kazanılması için 65 yaşının doldurulması (1947 doğumlulardan itibaren kademeli olarak 67 yaşa yükseltilmektedir) ve asgari 60 aylık (5 yıl) sigortalılık süresinin bulunması gerekmektedir.

Mevcut düzenlemeye göre, annelerin/babaların aylıklarında bir yıllık çocuk yetiştirme süresine karşılık olarak 1 Temmuz 2014‘den itibaren ödenecek aylıklarda eski eyaletlerde brüt 28,61 €, yeni eyaletlerde ise brüt 26,39 € fark etmektedir.

Almanya’da 1992’den önce bir, 1992’den sonra da bir çocuk doğum yapan hiç çalışmamış bir anneyi örnek alacak olursak; bu anneye 5 yıllık sigorta karşılığında 65 yaşını doldurduğunda brüt 143,05 (5 x 28,61) € aylık bağlanacaktır.

5. Yurtdışında Yetiştirilen Çocuklar

Çocuk yetiştirme sürelerinin yurtdışında geçmesi durumunda bu sürelerin Almanya’daki emeklilik sigortasına saydırılması mümkün değildir. Ancak, çocuk yurtdışında doğduktan Almanya’ya geldiklerinde;

a) 1992’den önce doğanlar 2 yaşını dolduruncaya kadar Almanya’da geçirilen süreye göre,

b) 1992’den sonra doğanlar 3 yaşını dolduruncaya kadar Almanya’da geçirilen süreye göre, anneye sigortalı yetiştirme süreleri olarak çocuk yetiştirme süresinden sayılır.

Ayrıca, çocuk söz konusu 2 veya 3 yaşından sonra Almanya’ya gelmiş ve 10 yaşını dolduruncaya kadar Almanya’da yetiştirilmişse, bu süreler anneye bağlanacak aylığı kısmi olarak etkilemektedir.

6. Çocuk Yetiştirme Sürelerinin Değerlendirilmesi için Başvuru

Almanya’daki doğumlarda mahalli makamlar sigorta kurumuna kural olarak bütün doğumları ve annenin bilinen son adresini bildirmektedir. Bunun üzerine ilgili sigorta kurumu anne ile temasa geçerek, kendisinin ya da eşinin çocuk yetiştirme sürelerinden faydalanabileceğini hatırlatmakta ve ilgili formların doldurularak söz konusu sürelerin değerlendirilmesinde yardımcı olmaktadır.

Şayet söz konusu sürelerin değerlendirilmesi için herhangi bir işlem yapılmadıysa veya çocuk Türkiye’de doğduktan sonra 10 yaşını doldurmadan Almanya’ya gelmiş ve bakımına Almanya’da devam edilmişse mutlaka yazılı müracaatta bulunmak gerekmektedir. Bunun için ekteki matbu çocuk yetiştirme sürelerinin tespiti başvuru formunun V800 (Anlaşılmayan durumlarda yine ekli Türkçe matbu formdan faydalanılabilinirr) doldurulması ve aşağıdaki belgelerle birlikte Almanya’da ise, ikamet edilen yere en yakın Alman Emeklilik Sigorta Şubesi’ne (Deutsche Rentenversicherung), Türkiye’de ikamet ediliyorsa Türkiye - Almanya İrtibat Kurumu olan (Deutsche Rentenversicherung, -Rentenabteilung- 95440 Bayreuth/Almanya”  adresindeki  Alman  Emeklilik  Sigorta  Kurumu’na  posta  ile  müracaat edilmelidir.

Müracaat formuna eklenecek belgeler:

• Emeklilik kurumunun verdiği son hizmet cetveli (şayet varsa)
• Çocuğun/çocukların doğum yerini ve tarihini gösteren doğum belgeleri (Doğum Almanya’da gerçekleşmişse Geburtsurkunde, Türkiye’de                       gerçekleşmişse Nüfus Kayıt Örneği) 
• Çocuğun Almanya’da ikamet ettiği yerleşim birimi idaresinden alınacak hangi tarihlerde ikamet edildiği belirtilen ikamet belgesi                                  (Meldebescheinigung)

Çocuk üvey baba ya da üvey annesinin yanında yetiştirilmişse evlilik cüzdanı ve ikamet belgesi, bakıcı ebeveyn tarafından yetiştirilen çocuklarda ise gençlik dairesinden alınacak bakımın üstlenildiğine dair belgenin ibraz edilmesi gerekmektedir. Çocuk öz annesinden başka birisi tarafından yetiştirilmiş ise, bu durumda Çocuk Yetiştirme İlave Soru Formu’nun (V805 Zusatzfragen zur Kindererziehung) doldurulması gerekmektedir.

7. Eksik Kalan Sürelerin Tamamlanması

Çocuk yetiştirme sürelerinin asgari sigortalılık süresi için yeterli olmaması durumunda, hak sahipleri şayet halen Almanya’da ikamet ediyorlarsa eksik kalan süreleri isteğe bağlı prim demek suretiyle 60 aya tamamlayabilirler. Bunun için matbu İsteğe Bağlı Prim Ödeme Başvuru Formu’nun (V060 - Antrag auf Beitragszahlung für eine freiwillige Versicherung) doldurulması ve primlerin yatırılması gerekmektedir.

2014 yılı itibariyle aylık asgari prim miktarı 85,05 €, azami prim miktarı ise 1.124,55 €’dur (yüksek seviyeden prim ödenmesi tavsiye edilmemektedir).

8. Hizmet Sürelerinin Birleştirilmesi

Almanya’daki çocuk yetiştirme süreleri üzerinden emekli olabilmek için gerekli olan 60 aylık asgari sigortalılık süresi tamamlanmıyor ise, isteğe bağlı borçlanmadan ayrı olarak Türk-Alman Sosyal Güvenlik Sözleşmesi’ne göre Türkiye’deki hizmet sürelerinin birleştirilmesiyle eksik kalan süreler 60 aya tamamlanabilmekte ve Almanya’daki sigortalılık süresi karşılığında kısmi aylık da bağlanabilmektedir.

Ayrıca, çocuk yetiştirme süresinden faydalanarak emekli aylığına hak kazanan kişinin ölümü halinde geride kalan hak sahiplerine de dul/yetim aylığı bağlanabilmektedir.

9. 1992’den Önce Doğan Çocuklar İçin İlave 1 Yıl Sigortalılıktan Yararlanma Süresi

01.07.2014 tarihinden itibaren geçerli olan yeni düzenlemeye göre, 65 yaşını doldurmuş annelerin asgari 5 yıllık sigortalı süreyi tamamlamaları halinde aylık bağlanması için Alman Emeklilik Sigorta Kurumu’nun en yakın şubesine müracaatta bulunmaları gerekir. Şartları yerine getirenlere Ekim 2014 sonuna kadar müracaat ettiklerinde 1 Temmuz 2014’ten itibaren aylık bağlanır. Ekim’den sonra müracaat edenlerin aylıkları şartları daha önce yerine getirmiş olsalar dahi müracaat edilen aydan itibaren başlar.

10. Kesin Dönüş Yapmış ve İşçi Payı Sigorta Primlerini Almayan Annelerin Durumu

Kesin dönüş yaptıktan sonra işçi payı sigorta primlerini almayan anneler, 1992’den önce doğan ve Almanya’da 2 yaşına kadar yetiştirdikleri çocukları için 01.07.2014 tarihinde yürürlüğe giren  Kanundan önce 1, Kanunla birlikte ilave 1 yıl sigortalı sayıldıklarından toplam 2 yıl sigortalı sayılırlar.

Bu minvalde çocuk yetiştirmeden dolayı ilave 1 yıllık sigortalılık süresiyle emekli olmak için

a)5 yıllık sigortalılık süresini ve 65 yaşını dolduruyorlarsa, emekli aylığı bağlanması için bulundukları ildeki SGK İl Müdürlüğü/Şubesi yurdışı servisine müracaatta bulunabilirler.

b)5 yıllık sigortalılık süresini doldurmuyorlarsa, eksik kalan süreyi Türkiye’deki çalışılan sigortalı süreyle veya Türkiye’de isteğe bağlı prim ödemek suretiyle tamamlayabilir ve akabinde bulundukları ildeki SGK İl Müdürlüğü/Şubesi yurtdışı servisine emekli aylığı bağlanması için müracaatta bulunabilirler.

11. Kesin Dönüş Yapmış ve İşçi Payı Sigorta Primlerini Alan Annelerin Durumu

Alman Emeklilik Sigorta Kurumu ile yapmış olduğumuz yazışmalar ve görüşmeler sonucunda gelinen nokta aşağıda belirtilmiştir:

Alman Emeklilik Sigorta Kurumu, Türkiye’ye kesin dönüş yaptıktan sonra Alman emeklilik sigortasına yatırdıkları işçi payı sigorta primlerini alanların tüm sosyal güvenlik haklarının tasfiye edildiğinden hareket etmekte ve prim iadesinden önceki 1 veya 3 yıllık çocuk yetiştirme sürelerini de iptal etmektedir. Ancak, 01.07.2014’te yürürlüğe giren Kanun ile 1992’den önce doğan çocuklar için ilave 1 yıl sigortalılık süresini sonradan verilmiş bir hak olarak gördüğünden her bir çocuk için sadece bu 1 yıllık ilave süreyi geçerli kabul etmektedir.

Diğer taraftan, bir annenin Almanya’daki çocuk yetiştirme süresinden doğan sigortalılık hakkının iptaliyle iptal edilen sürelerin isteğe bağlı prim ödemek suretiyle yeniden ihya edilmesi ise, sigortalının Türkiye’de ikamet etmesinden dolayı kabul edilmemektedir.

Prim iadesinden yararlanmakla çocuk yetiştirme sürelerinden doğan önceki sigortalı haklarını kaybeden vatandaşlarımızın buna karşı itiraz etme hakları bulunmaktadır. Bunun için vatandaşlarımız yukarıda adresi verilen Alman Emeklilik Sigorta Kurumu’na Türkçe olarak yazacakları bir dilekçe ile bu sürelerin tanınmasını talep edebilir, talebin reddedilmesini müteakip Mahkemede dava açabilirler.

12. Konu Hakkında Nereden Bilgi Alabilirim?

Konu hakkında Büyükelçiliğimiz Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği ve aynı zamanda Müşavirliğimizin www.calisma.de adlı internet sayfasından veya Başkonsolosluklarımız nezdindeki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliklerimizden bilgi alınabilir.

T.C. BERLİN BÜYÜKELÇİLİĞİ

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği

Tiergartenstr. 19-21, 10785 Berlin

Tel.: 0049(0)3027896850

www.calisma.de Bu e-Posta adresi istek dışı postalardan korunmaktadır, görüntülüyebilmek için JavaScript etkinleştirilmelidir , Bu e-Posta adresi istek dışı postalardan korunmaktadır, görüntülüyebilmek için JavaScript etkinleştirilmelidir

Türkiye'de hükümet gençlerin daha erken evlenmesini ve en az üç çocuk yapmasını istiyor.

Muhalefet partileri ise Türkiye'deki ekonomik durum bir yana devlet desteklerinin böyle bir aile planlaması için yeterli olmadığını düşünüyor.

Türkiye'de çocuk teşviki için devlet tarafından bazı destekler ailelerin hizmetine sunuluyor. Türkiye'de verilen destekler ile birlikte bazı Avrupa ülkelerinde bu konuda durumun ne olduğunu araştırdık.

İdeal destek ve yardımların neler olabileceğine dair fikir edinmek için Avrupa ülkelerine baktık. Birçok AB ülkesinde aileler teşvik edilirken doğum sonrası, okul öncesi ve okul çağında hem ebeveynlere hem de çocuklara önemli destekler veriliyor.

Ülkelere geçmeden önce belirtilmesi gereken önemli nokta ise bu yardımları alma noktasına çok sayıda değişkenin söz konusu olduğu. Bazı ülkelerde genel olan bu destekler bazı ülkelerde kişinin veya çiftin toplam gelirine göre değişiyor. Bazı ülkelerde çocuk sayısına ve yaşlarına göre değişirken bazı ülkelerde de yardımlar otomatik değil. Gerekli resmi başvurular yapılmadığı ve süreçler takip edilmediği zaman alınamıyor. Kimi zaman da yardım parası almak için o ülkede vergi ödenmiş olması gerekiyor.

Türkiye'deki durum

Son birkaç yıldır yürürlükte olan çocuk parası uygulaması, genç nüfusu çocuk sahibi olmaya teşvik etmek için hayata geçirildi. Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından 15 Mayıs 2015’ten sonra dünyaya gelen her çocuk için ödenen çocuk parası, tek seferlik bir ödeme olarak yapılıyor. Bu tarihten önce doğanlar için herhangi bir ödeme yok.

Dolayısıyla aylık olarak verilen bir yardım yok. Doğan her çocuk için yalnızca bir defa bu ödemelerden yararlanılabiliyor.

Çocuk parası uygulamasından faydalanabilmek için anne veya babadan en az bir tanesinin Türkiye Cumhuriyeti nüfusuna kayıtlı bir vatandaş olması gerekiyor. Örneğin Avrupa'da neredeyse hiçbir ülkede bu tür şart yok. İki ebeveyn de yabancı olsa bile ülke sınırları içerisinde doğan her çocuk kapsam içinde tutuluyor.

Buna ek olarak çocuk parası alma şartlarından bir tanesi de anne ya da babadan en az birinin SGK kapsamında sigorta güvencesi altında olup en azından dört aylık, yani toplamda 120 günlük sigorta primlerinin ödenmiş olması.

Türkiye'de yardım parası ne kadar?

Tüm şartların karşılanması halinde ailedeki çocuk sayısına göre farklı tutarlarda yardım parası ödeniyor. birinci çocuk için 300 Lira, (30 euro ) ikinci çocuk için 400 Lira (40 euro), üçüncü çocuk için ise 600 Lira (60 euro) tutarında ödeme gerçekleştiriliyor. (23 Haziran 2021 euro kuru ile)

Almanya'nın 'Aile kasası' uygulaması

Avrupa’da en çok çocuk parası ödeyen ülkelerin başında Almanya geliyor.

İlk iki çocuk için aylık 219 euro, üçüncü çocuk için 225 euro, dördüncü ve her ilave çocuk için 250 Euro yardım yapılıyor.

Belirli koşullar altında, ebeveynlere vergiden muaf bir çocuk yardımı da verilebiliyor. 2021 itibariyle bu yardım, evli bir çift için çocuk başına bir kereliğine 5 bin 460 euro veya bekar bir ebeveyn için bir kereliğine 4 bin 95 euro olarak belirlendi.

Ebeveynler ayrıca çocuk bakımı (yılda 4 bin euro'ya kadar) ve okul ücretleri (yılda 5 bin euro'ya kadar) için yaptıkları harcamaları vergiden düşebiliyor.

Bazı ebeveynler, çocuk parasının yanı sıra, 25 yaşından küçük, hala onların evinde yaşayan ve evli olmayan her çocuk için ayda 205 euro'ya kadar ek çocuk yardımı alabiliyor.

Alman devleti birden fazla çocuğu olanlar için 'Aile kasası' denilen bir hesap da açarak verilen yardımları buraya aktarıyor. Almanya'da çocuklar ve gençler için eğitim ve sağlık hizmetleri de ücretsiz.

Avusturya

Aylık çocuk desteği konusunda Avusturya Avrupa ikincisi durumunda. İlk çocuğa aylık 114-165 euro arası bir yardım veriliyor.

Artan çocuk sayısı ile birlikte çocuk başına ödenen yardım miktarı da azar azar artıyor. 2 çocukta her çocuk başına 7 euro daha fazla, 3 çocukta 17 euro daha fazla, 4 çocukta 26 euro daha fazla 5 çocukta 31 euro daha fazla, 6 çocukta 35 euro daha fazla ve 7 çocuktan itibaren her çocuk başına 50 euro daha fazla yardım ödeniyor.

Ayrıca ödenen miktar çocukların yaşlarına göre de zamanla yükseliyor. Bir çocuk için 114 euro ödeniyorsa 3 yaşından itibaren 121 euro, 10 yaşından sonra 141 euro, 19 yaşından sonra 165 euro ödeniyor. Engelli doğan veya engelli hale gelen çocuklar için de ek olarak 156 euro destek veriliyor.

Fransa

Fransa'da kapsamlı bir kreş, anaokul ve uluslararası çocuk bakımı sistemi var. Anneler 10 haftalık ücretli doğum iznine ayrılabiliyor, ayrıca 3 yıl boyunca işlerine ücretsiz şekilde ara verebiliyorlar.

Tüm çocuk yardımları eğer çocuklar 20 yaşın altındaysa ve kayıtlı bir vergi mükellefiyseniz mümkün oluyor.

Bir seferlik yardımlar, ilk doğum ile başlıyor ve ikiz veya üçüz doğursanız bile çocuk başına tek seferlik toptan 950 euro para veriliyor. Evlat ediniyorsanız bu ödeme 1900 euroya çıkıyor.

Ancak uzun süreli çocuk parası sadece iki çocuktan itibaren alınabiliyor. Yani tek çocuk sahibiyseniz sadece üç yaşına kadar gelire göre 92 veya 184 euro para yardımı yapılıyor sonra kesiliyor.

En son 2015'te güncellenen duruma göre Fransa'da çocuk sayısı ve ailenin gelirine göre yardım ediliyor. Üç kategori var: Yıllık 69,933 euro gelir, 69,933- 93,212 euro arası gelir ve üstü gelirli aileler.

Örneğin birinci kategoride iki çocuk için 132 euro, üç çocuk için 301 Euro ve üçten sonra her çocuk için artı 169 euro veriliyor. 14 yaşı geçen çocuk için de 20 yaşına kadar artı 66 euro ekstra ödeniyor.

Fransa'da kreş ücretleri de yine ailenin gelirine göre ayarlanıyor. 2 yaşından sonra başlayan anaokulu ise ücretsiz.

Belçika

Flaman, Valon ve Brüksel federal eyaletlerinde değişiklik göstermekle birlikte aylık 60-168 euro arası çocuk parası veriliyor.

Örneğin Flaman eyaletinde doğan her çocuk için de bir kerelik yaklaşık 1144 euro maddi başlangıç desteği ödeniyor. Brüksel bölgesinde bu rakam 1122 euro ve takip eden her doğum için çocuk başına 510 euro oluyor.

Yine Brüksel eyaletinde 2020 sonrası doğan çocuklar için 11 yaşına kadar aylık 152 euro, yüksek eğitim görmeyenler için 24 yaşına kadar 163 euro ve yüksek eğitim alanlar için 18 yaşından itibaren 24 yaşına kadar 173 euro ödenek tahsis ediliyor.

Çocukların tüm aşıları ücretsiz yapılıyor ve birkaç defa yapılan ücretsiz muayeneler de var. Bunun yanı sıra maddi gücü olmayan ebeveynler için oldukça indirimli bakıcı servisi sağlanıyor. Ayrıca özel bazı uluslararası özel okulları tercih etmediğiniz sürece ülkede eğitim tamamen ücretsiz.

Felemenkçe eğitime kaydolan 3 yaşındaki çocuklar ve okulu aksatmadan öğrenimine devam eden 4 yaşındaki çocuklar için yılda ek 132 euro ödeniyor.

Hollanda

Hollanda'da her çocuk için 3 ayda bir ailelere yardım parası ödeniyor. 0-5 yaş arası için 223 euro, 6-11 yaş arası için 271 euro, 12-17 yaş arası için de 319 euro ödeniyor.

Çocuğun veya ebeveynlerin özel bir durumu varsa, çok fazla ek masraf söz konusuysa, o zaman bu rakamların iki katı ödeniyor.

İngiltere

İngiltere'de çocuk yardımı almak için çocuğun biyolojik anne babası olmanız gerekmiyor. Çocuktan sorumlu olan kişi olmanız yeterli. Ancak bir çocuk için yalnızca bir kişi 'Çocuk Parası' talep edebiliyor.

Destek parası için çocukların 16 yaşından küçük olmaları gerekli ancak eğitim görmeye devam ediyorlarsa 20 yaşına kadar yardımlar da devam ediyor.

Çocuk Yardımı ödemelerinde ailenin veya kişinin gelirine bakılmıyor. Ne kadar para alacağınıza kaç çocuktan sorumlu olduğunuza göre karar veriliyor. Ancak, yardımı alan kişi veya eşi yılda 50 bin Sterlin'den fazla kazanmaya başlarsa, paranın bir kısmının veya tamamının geri ödenmesi gerekiyor.

Çocuk Ödeneği talep edebilecek çocuk sayısı konusunda da bir üst sınır yok, ancak ilk çocuk için haftalık olarak hesaplanan oran daha yüksek, sonraki çocuklar için daha düşük oluyor.

2021'de yenilenen rakamlara göre ilk çocuk için haftada 21 Sterlin ve her ilave çocuk için 14 Sterlin veriliyor. Bu rakamlar diğer Avrupa ülkelerine göre düşük bir seviyede kalıyor.

Romanya

Ülkede duruma göre 18,50 ile 40 euro çocuk parası, 2 çocuğu olan aileye bir kereliğine 501 euro ödeniyor. Bu ödenek ilave her çocuk da yapılıyor.

Avrupa ülkelerinde ilk doğan çocuğa aylık destek sağlamayan ülkeler de var. Bunlar ise, Polonya, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Slovakya, İtalya ve İspanya ülkeleri. Bu ülkeler ise, iki çocuklu ailelere bir defaya mahsus yardım sağlıyor.

Yunanistan

Yunanistan, nüfus düşüşünü durdurmak için 1 Ocak 2020'den itibaren ülkede doğan her çocuk için bir defaya mahsus 2 bin Euro ödeme yapıyor.

Doğum parası ve çocuk parası alabilmek içinse A21 isimli bir formu her yıl tekrar doldurmak ve başvurmak gerekli.

Çocuk yardımı, 18 yaşına kadar veya orta öğretime kayıtlıysa 19 yaşına, yüksek öğrenime kayıtlıysa 24 yaşına kadar olan her çocuk için ailelere sağlanıyor.

Yardımı alacak olanların son beş yıllık dönem boyunca Yunanistan'da daimi ve sürekli olarak ikamet etmeleri gerekiyor. Yardımın ödenmesinden Sosyal Yardımlaşma ve Sosyal Dayanışma Teşkilatı (OPEKA) sorumlu.

Çocuk parası tutarı, bakmakla yükümlü olunan çocukların sayısına ve eşdeğer aile gelirinin kategorisine bağlı.

Düşük gelirli ailelerde ilk çocuk için ayda 70 euro, ikinci çocuk için ayda ekstra 70 euro ve üçüncü çocuk ve daha fazla her çocuk için ayda ekstra 140 euro veriliyor.

Orta gelirli ailelerde ilk çocuk için ayda 42 euro , ikinci çocuk için ayda ekstra 42 euro ve üçüncü çocuk ile daha fazla her çocuk başına ekstra 84 euro ödeniyor.

Yüksek gelirli ailelerde ise İlk çocuk için ayda 28 euro , İkinci çocuk için ekstra 28 euro ile üçüncü çocuk ve sonraki her çocuk için ayda ekstra 56 euro veriliyor.

Nüfusu artırmak için yapılan kampanyalar

Avrupa'da bazı ülkeler standart yardımların ve desteklerin yanı sıra azalan nüfuslarını artırmak için özel teşvik kampanyaları veya vergi kanunları da çıkartıyorlar.

Macaristan: 4 çocuk yapan anneler gelir vergisinden ömür boyu muaf

Macaristan çocuk parası olarak aylık 39 euro ödüyor. Macaristan Başbakanı Viktor Orban ülkedeki doğum oranını artırmak için vergi indirimi, faizsiz kredi, eğitim ve araç yardımı gibi çok sayıda yeni uygulama hayat geçirdi.

Bu uygulamalar arasında en dikkat çekeni, dört ya da daha fazla çocuğu olan annelerin gelir vergisinden ömür boyu muaf tutulacak olması. İlgili yasalar 1 Temmuz 2019'dan beri yürürlükte.

Danimarka hükümeti: İndirimli tatile gidin ve çocuk yapın

Danimarka'da 2014 yılında son 27 yılın en düşük doğum oranı görülünce hükümet harekete geçti ve çocuk yapmaları için çiftlerin indirimli tatile gitmesi teşvik edildi

O tarihten bu yana tatil sırasında hamile kalındığı doktor raporu ile kanıtlanırsa indiriminin yanı sıra çiftler 3 yıllık çocuk malzemesi yardımı alıyor ve çocuk doğduktan sonra da ücretsiz bir 'bebek dostu tatil' hakkı kazanıyor.

Hükümetin tatil teşvikinin nedeni; yapılan araştırmalarda Danimarkalıların tatile çıktıklarında normal zamandan yüzde 46 daha fazla seks yapıyor olduklarının ve Danimarkalı annelerin ortalama yüzde 10'unun tatildeyken gebe kaldığının anlaşılmasıydı.

Bu politika başarılı olunca torunlarıyla tatile giden büyük anne ve büyük babalar da indirimli kampanyalar sunuldu. Bu şekilde ebeveynlerin yalnız kalıp çocuk yapmak için zamanları oluyor.

İtalya'da sert nüfus düşüşü hükümeti korkuttu

Güney Avrupa ülkeleri çocuk yardımlarının ve teşviklerinin en güçlü olduğu yerler değil. Ancak 2019 yılında İtalya'da doğum sayılarında sert bir düşüş yaşanması ile birlikte ülkede 150 yıldan fazla bir süredir en düşük doğum oranını kaydedildi. Bu eğilim 2020 yılında da bir önceki yıla göre yüzde 1,57 düşüşle devam etti.

Covid ölümleri ile de birleşince önemli bir nüfus kaybı söz konusu oldu. İtalyan hükümeti 2021 itibarı ile bütçede 40 milyar euro tutan yeni destek paketleri açıkladı.

Bunun içerisinde doğum sonrası bir defaya mahsus şekilde çocuk başına 800 euro ödenek ve ebeveynlerin ekonomik durumuna göre ayda 80-160 euro arası bir yardım yapılması var. İlave her çocuk için bu para yüzde 20 oranında artıyor.

Bu destek 21 yaşına kadar devam ediyor ve üniversiteye başlayınca 200-250 euro 'ya çıkıyor.

Ekonomik durumu zor veya özel bir sağlık sorunu olan aileler için ise yardım parası daha en baştan aylık 192 euro olabiliyor.

Danışma alma hakkı

Almanya’da yaşayan her kadın ve erkeğin (18 yaşından küçük olanlar da) bir danışma merkezinde ücretsiz danışma hizmeti alma hakkı vardır. Danışma görüşmesi esnasında adınızı söylemek zorunda değilsiniz.

Birçok konuya dair danışma hizmeti verilir, örneğin:

• Hamilelik esnasında ve çocuk doğduğunda alınabilecek yardımlara dair (buna para yardımı da dahildir) danışma hizmeti
• Kanunlara ve sahip olunan haklara dair danışma hizmeti
• Hamileliği sonlandırmaya dair danışma hizmeti

Danışma merkezleri devlet tarafından tanınan kurumlardır. Danışma merkezlerinde çalışan çok sayıda danışman Almancanın yanı sıra başka diller de konuşurlar.

Danışma merkezine yalnız gidebileceğiniz gibi güvendiğiniz biriyle (örneğin partneriniz, kız arkadaşınız, erkek arkadaşınız ya da anneniz ile) birlikte de gidebilirsiniz.

Danışmanlar siz istemediğiniz sürece hiç kimseye sizinle yaptıkları görüşmeye dair bir şey anlatamazlar.

Anneliğin korunması

Almanya’da işveren (örneğin bir şirket) yasal olarak işyerinde çalışan hamile kadınları korumakla yükümlüdür. Buna anneliğin korunması denir. Bu bağlamda hangi ülkenin vatandaşı olduğunuzun bir önemi yoktur. İşyerinde çalışan kadının veya çocuğunun sağlığı için zararlı olan, ağır yüklerin taşınması gibi işlerin yaptırılması veya uzun süre ayakta kalmak zorunda bırakılmak yasaktır. 

Doğumdan önce anneliğin korunması (doğum izni)

Hesaplanan doğum tarihinden önceki altı hafta içerisinde hamile bir kişi olarak çalıştırılmanız yasaktır. Sadece sizin bu süre içerisinde çalışmak istediğinizi bildirmeniz durumunda çalışmaya devam edebilirsiniz. Ancak doğumdan önceki bu son altı hafta içerisinde her an çalışma kararınızdan vazgeçip çalışmamaya da karar verebilirsiniz ve aylık ücretinizi de buna rağmen almaya devam edersiniz.

Doğumdan sonra anneliğin korunması (kesin çalıştırma yasağı)

Almanya’da normal koşullar altında annelerin doğumdan sonraki sekiz hafta boyunca çalışmaları yasaktır. Erken doğum veya çoklu doğumlarda doğumdan sonraki on iki hafta boyunca çalışmanız, siz çalışmak isteseniz bile yasaktır.  

İş güvencesi

Hamile olmanız durumunda işvereniniz sizi doğumdan sonraki 4 ay içerisinde yalnızca çok önemli bir gerekçenin varlığında (örneğin işverene karşı hırsızlık suçu işlendiğinde) işten çıkarabilir.  Hamile olduğunuzu işvereninize işten çıkarıldıktan 2 hafta sonrasına kadar bildirebilirsiniz. Bu durumda işten çıkarma yani iş sözleşmesinin feshi geçersizdir. 

Muayeneler için işten muaf tutulma

Bir işverenin yanında çalışıyorsanız ve hamileyseniz işvereniniz sizi tüm gebelik muayenelerine yani kontrol muayenelerine göndermek ve bunu çalışma saatleri içerisinde de yapmak zorundadır. İşvereniniz size aylık ücretinizin tamamını ödemek zorundadır ve gebelik muayenelerinden dolayı ücretinizden kesinti yapamaz.

İş sözleşmeniz süreli bir iş sözleşmesiyse, anneliğin korunması da süreli iş sözleşmesi geçerli olduğu sürece geçerli sayılır. 

Ebeveyn izni

Almanya’da bir işverenin yanında çalışan kadın ve erkeklerin, çocuklarının doğumdan sonra en fazla 3 yıl olmak üzere işverenleri tarafından işten muaf tutulma hakları vardır. Bunun anlamı, kadının ya da erkeğin veya her ikisinin de en fazla 3 yıl boyunca çalışmak zorunda olmamalarıdır. Tabii ki bu durumda işverenden ücret de alamazlar.

İşvereniniz, sizin işteki pozisyonunuzu ya da benzer bir pozisyonu en fazla 3 yıl boyunca sizin için boş tutmak zorundadır. Bu sürenin bitiminden sonra aynı pozisyonda veya ona benzeyen bir pozisyonda işvereninizin yanında çalışmaya başlayabilirsiniz.

Ebeveyn parası

Çocuğuna doğumdan sonraki ilk 14 ay içerisinde evde kendileri bakmak isteyen ebeveynlere Almanya’da ekonomik yardım sunulur. Bu konuya dair bilgileri bir danışma merkezinden alabilirsiniz.  

Ebe seçme hakkı

Sağlık sigortasında sigortalı olan her hamile kadın hamilelik boyunca ve hamilelikten sonra bir ebenin yardımına başvurabilir:

Sağlık sigortaları, ebenin verdiği ve aşağıda yazılı olan hizmetlerin masraflarını karşılarlar:

• Hamilelik süresince danışma hizmetleri
• Eğer doktor daha öncesinden bu muayeneleri yapmadıysa gebelik muayeneleri
• Hamilelikle ilgili şikayetler konusunda ve sancılar ile ilgili yardım
• Doğum hazırlıkları (tek başına veya grup içerisinde)
• Hastanede, doğum evinde veya evde doğum esnasında (veya bir düşük olması durumunda) bakım
• Doğumdan sonra lohusalık döneminde doğumdan sonraki 12 hafta süresinceye bakım (doğum sonrası bakım da denir)
• Doğum sonrasında organların eski haline dönmesi için egzersiz kursları

• Emzirme,
• yaranın iyileşmesi,
• perine yaralanmaları (yırtıklar)
• ve organların eski haline dönmesinde yaşanan gecikme veya diğer sorunlar

gibi daha büyük sorunlarda

yasal sağlık sigortaları ebenin ekstra ev ziyaretlerinin masraflarını da karşılarlar.

Yakınınızda bulunan bir ebeyi buradan bulabilirsiniz: www.hebammensuche.de

Hamilesiniz ve kimsenin bundan haberi olmamalı mı?

Hamilesiniz ve yardıma ihtiyacınız var. Bu durumda Almanya’da danışma hizmeti alma hakkınız vardır.

www.geburt-vertraulich.de internet adresi üzerinden ve günün 24 saati boyunca ücretsiz olarak 0800/ 40 40 020 telefon numarasından bilgi ve yardım alabilirsiniz. Burayı aradığınızda adınızı söylemek zorunda değilsiniz. Hattaki kişiler sizin yakınınızda bulunan bir danışmanla iletişim kurmanızı sağlarlar. Böylelikle yakınınızda bulunan bir danışmanla her şeyi görüşebilirsiniz. 

Bir hastaya, gizli bilgilerini paylaşmayacağına dair güvence veren bir doktor.

Dinleyin