Alt Alanin Aminotransferaz Ne Demek
Kanda ALT Nedir? Kan Tahlilinde Alanin Aminotransferaz (ALT) Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Demektir, Referans Aralığı İle Normal Değeri Kaç Olmalı?
Kan tahlilinde ALT ne anlama gelir sorusunun cevabına kısa bir araştırma neticesinde ulaşabilirsiniz. Kanda alt kaç olursa tehlikeli de göz ardı edilmemesi gereken bir konudur. Alanin aminotransferaz alt normal değeri kaç olmalı araştırması ile ALT değerinin normal olup olmadığını anlayabilirsiniz. Kanda ALT yüksekliği neden olur ve kanda alt yüksekliği nasıl düşer sorularının cevabı bilinerek sağlıklı yaşama adım atılabilir. Alanin aminotransferaz normal değeri yazımızın devamında.
Kan Tahlilinde ALT Ne Anlama Gelir?
ALT, kana salınan bir enim çeşididir. Kalp, iskelet ve pankreas hücrelerinde yaşanan hasar durumunda bu enzim salgılanır. ALT değeri normal şartlarda çok düşük orandadır. Ancak sayılan organ ve dokularda hasar meydana gelmesi durumunda ALT değeri yükselir.
Kandaki ALT seviyesinin ölçülmesi ALT testi ile yapılır. ALT, alanin aminotransferaz teriminin kısaltılmasıdır. Bu enzim, vücuttaki çeşitli doku ve organlarda üretilir. ALT enziminin seviyesi, vücuttaki bazı hastalıkların teşhisinde yol gösterici niteliktedir. Viral hepatit ya da kronik hepatit gibi karaciğer bazlı hastalıklarda ALT enziminin miktarı AST enzimine nazaran daha fazla yükselir. Bu da belli hastalıkların teşhisini kolaylaştırır.
Alanin Aminotransferaz Normal Değeri
Kan tahlilinde ALT seviyesinin olması gereken bir aralık vardır. Olması gereken ALT enzimi seviyesi 7-40 U/L arasıdır. Bu oran erkek ve kadınlarda farklı aralıktadır. Erkeklerde ALT seviyesinin normal aralığı 10-40 U/L, kadınlarda ise 7-35 U/L arasındadır.
Kanda ALT Yüksekliği Neden Olur?
Bazı durumlarda kandaki ALT enzimi seviyesi yükselip düşebilir. Bu enzimin yükselmesine neden olan etmenler şunlardır:
- Alkol tüketimi
- Safra yollarında tıkanma
- Sağlıksız beslenme ve aşırı kilodan kaynaklı olan karaciğer yağlanması
- Toksin ve ilaçlar
- Karaciğer kanseri
- Wilson hastalığı
- Polimiyotiz
- Viral hepatit hastalığı
- Dermatomiyozit
- Vücutta oluşan şiddetli yanıklar
- Çölyak hastalığı
- Diyabet
- Lösemi
- Kangren ve nekroz durumları
- Pankreasın iltihaplanması
ALT seviyesinin düşük çıkmasının nedenleri ise aşağıdaki gibidir.
- Aşırı kahve tüketimi
- Magnezyum elementinin eksik olması
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Dengesiz beslenme
- B16 vitamininin eksik olması durumlarında
Kandaki ALT enzimi miktarının düşük ya da yüksek olması, önemli hastalıkların belirtisi olabilir. Bu nedenle kan tahlilinde ALT enzimi de mutlaka kontrol edilmelidir. Tetkik sonuçlarının doktor tarafından incelenmesinden sonra hastalık şüphesi değerlendirilebilir. Erken teşhis sonunda önemli hastalıkların büyük bir sorun halini almadan önlenmesi mümkündür. Bu nedenle kan değerlerinin belli periyotlarla kontrol edilmesine ihtiyaç vardır.
Hemen hemen tüm proteinler alanin içermektedirler. Dolayısıyla protein içeren et, süt, yumurta gibi genel besinler aynı zamanda zengin birer alanin kaynağıdır.
Kaynakça[değiştir ALT (Alanin Aminotransferaz) Nedir?
Alanin Aminotransferaz (ALT), bir enzim türüdür. Vücudumuzun farklı bölümlerinde de bu enzimden bulunur ancak ağırlıklı olarak karaciğerimizde yer alır. İnsan bedeni tükettiği besinleri enerjiye çevirmek için ALT enziminden yararlanır. Doktorunuz, karaciğer sağlığınızla ilgili bir sorun olduğunu düşünürse bir kan testi ile ölçüm isteyebilir. Ölçüm sonuçlarının normal değerlerden yüksek çıkması karaciğer sorunu yaşadığınıza işaret ediyor olabilir.
ALT Testi Hangi Durumlarda Yapılır?
ALT testinin istenmesini gerektiren semptomlar şunları içerir:
- Midede ağrı ya da şişkinlik,
- Kusma, mide bulantısı,
- Kilo kaybı,
- Ciltte ve gözlerde sararma,
- Kaşıntı,
- Yorgunluk ve enerjisizlik,
- Açık renkte dışkı,
- Koyu renkli idrar.
Bu belirtilerin dışında hepatit hastalığı geçirmek, ailede karaciğer hastalığı öyküsü bulunması, çok alkol tüketimi ve karaciğere zarar verme ihtimali olan bir ilacın kullanılması nedeniyle de kontrol amaçlı ALT ölçümü istenebilir. Karaciğere dair bir tedavi görüyorsanız tedavinin nasıl gittiğini anlamak için de belli aralıklarla ALT testi yapılabilir. Öte yandan diyabet ve obezite sorunu olan kişilerde de ALT değerine bakılır.
Doktorunuz ALT kan testinin yanı sıra farklı kan testleri de isteyerek sorunun neden kaynaklandığını anlamak ister. ALT testinin yanında sıklıkla Asparat Aminotransferaz (AST) adlı başka bir enzimin değeri ölçülür. AST enzimi karaciğerin yanı sıra kalp, kaslar ve pankreas gibi yerlerde de bulunur. Karaciğeriniz zarar görürse kandaki AST seviyesi de yükselebilir.
ALT ve AST ve diğer bazı enzim değerlerinizi karşılaştıran doktorunuz, karaciğerdeki hasarın miktarını ve altında yatan nedenin ne olduğunu anlamaya çalışır. ALT ve AST değerlerinin yanı sıra şu değerlerinizin ölçümü de teşhis için gerekebilir;
- Albümin,
- Alkalen fosfataz, Gamaglutamil transferaz
- Bilirubin,
- Laktat dehidrojenaz (LDH),
- Toplam protein.
ALT Testi Nasıl Yapılır?
ALT testi için kolunuzdan kan alınır. Özel bir hazırlık süreci yoktur. Doktorunuz testten bir süre önce sıvı alımını ve beslenmeyi bırakmanızı isteyebilir. İdeal olarak testten önceki 48 saat alkol veya karaciğerden atılan ilaç alınmamalı, 8 saat kalori içeren yiyecek içecek tüketilmemelidir.
ALT Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Öncelikle şunu belirtelim; ALT değerinizin yüksek çıkması her zaman önemli bir hastalıktan kaynaklanmayabilir. Önemli karaciğer hastalıkları, ALT değeri yüksek çıkan kişilerin yüzde 5’inden daha azında görülür. Bunun durum, başka etkenlerin de ALT değerlerinizin yüksek çıkmasına sebep olabilmesinden kaynaklanır.
Yüksek ALT değeri şu sorunlarla bağlantılı olabilir;
- Alkole bağlı karaciğer hasarı: Uzun süreler boyunca fazla alkol tüketimi karaciğer hücrelerinin ölmesine neden olur. Bu kayıplar nedeniyle karaciğerde yoğun miktarda bulunan ALT, kan dolaşımına geçer,
- Karaciğer yağlanması,
- Hepatit hastalığı,
- Siroz rahatsızlığı,
- Karaciğeriniz için toksik olan ilaçlar kullanmak: Bazı ilaçların kullanımı karaciğere zarar vererek ALT seviyesini artırabilir. İlaç kullanımı yüksek ALT değeri oluşmasını en yaygın görülen nedenlerinden biridir,
- Karaciğer kanseri,
- Karaciğere yeterli kan gitmemesi,
- Demir veya bakır depo hastalıkları,
- Genetik yapınız,
- Vücudunuzun diğer yerlerinde görülen hücre hasarı.
Bunların dışında obezite ve diyabet hastalarında da ALT değeri yüksek çıkabilir. Obezite sorunu olan kişilerde diyabet ve karaciğer enfeksiyonu gibi problemler gelişebilir.
ALT değerini etkileyebilecek diğer unsurlar şöyle sıralanır;
- Adet dönemlerindeki kadınların ALT değeri yukarı ya da aşağı yönlü değişim gösterebilir,
- Yaş yüksekliği nedeniyle ALT değerlerinizde azalma görülebilir.
ALT Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Alanin Aminotransferazın (ALT) test sonucunun olması gereken seviyeden düşük olması nadir rastlanan bir durumdur. Sıklıkla sağlığınızda bir soruna neden olmaz. Öte yandan bu durum B6 vitamini eksikliği ya da böbreklerde yaşanan bir soruna işaret edebilir. ALT değerinin düşük çıkması durumunda doktorunuz ne gibi bir sorundan kaynaklandığını anlamak için başka testler de isteyebilir.
Normal ALT Değeri Kaç Olmalıdır?
Normal ALT değeri 7-56 U/L olarak değerlendirilir. Yine de laboratuvar sonuç belgesinde olması gereken aralık belirtileceği için bu belgede yer alan referans değeri baz almanız doğru olur.
ALT Seviyenizin Düşmesine Katkıda Bulunabilirsiniz
Alanin Aminotransferaz (ALT) seviyeniz olması gereken aralığın üzerindeyse mutlaka altında yatan nedenin bulunması ve buna göre tedavi yolunun seçilmesi gerekir. Bunun yanı sıra yaşam tarzı değişiklikleri yaparak ALT seviyenizin düşmesine katkıda bulunabilirsiniz. Bunu yapabilmek için diyetinizde de bir takım değişiklikler yapmanız gerekir.
- Kahve İçin: Kahvenin yapısında bulunan antioksidanlar ve kafein desteği ile ALT seviyenizin azalmasına destek olabilirsiniz. Bu noktada kararında kahve içmek önemlidir. Bu miktarı doktorunuza danışarak belirleyebilirsiniz.
- Egzersiz Yapın: Düzenli olarak egzersiz yapmak karaciğerinizin yanı sıra sağlığınıza pek çok faydası var. Yapılan araştırmalara göre egzersiz yapmak, karaciğerde yaşanan sorunların tedavisine katkıda bulunmaktadır.
- Fazla Kilolarınızdan Kurtulun: Kilo vererek karaciğerinizde bazı sorunların oluşmasının engellenmesine ya da tedavisine katkıda bulunabilirsiniz. Zayıflamak, karaciğer yağlanması tedavisinin önemli etkenlerinden biridir. Kilo vermek karaciğer doku kalınlaşmasının engellenmesini destekler. Kilo vermenin yanında spor da yaparsanız karaciğer kanserine yakalanma ihtimalinizi azaltabilirsiniz.
- Folik Asit Alımını Artırın: Vücudunuzdaki folik asitin düşük olması karaciğer sağlığınıza zarar verebilir. Bu nedenle folat miktarı fazla olan besinleri tüketmek karaciğer sağlığınıza katkıda bulunabilir. Folat seviyesi yüksek besinler arasında ıspanak, karaciğer, kuşkonmaz, börülce gibi yiyecekler bulunur.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
RANDEVU AL Alanin Aminotransferaz (ALT) Kan Testi Nedir? ALT Yüksekliği Hangi Durumlarda Olur?
Karaciğerin proteinleri parçalamasına yardımcı olmanın yanı sıra, ALT karaciğerin temel işlevlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Bunlardan bazıları şunlardır:
- toksinleri kandan filtreleme
- besin ve demir depolama
- sindirime yardımcı olan safra üretimi
Karaciğerin ürettiği çoğu ALT organ içinde kalır. Bununla birlikte, karaciğer hasar gördüğünde veya iltihaplandığında, kan dolaşımına ALT salınabilir.
Bu olduğunda, kandaki ALT seviyesi yükselir. Bu nedenle, doktorlar karaciğer hastalığı veya hasarı taramak için bir ALT kan testi kullanırlar.
Karaciğer alanin aminotransferaz veya ALT dahil olmak üzere çeşitli enzimler üretir. Bu enzimler proteinleri parçalamaya yardımcı olur, böylece vücut onları sindirebilir.
Karaciğerin proteinleri parçalamasına yardımcı olmanın yanı sıra, ALT karaciğerin temel işlevlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Bunlardan bazıları şunlardır:
- toksinleri kandan filtreleme
- besin ve demir depolama
- sindirime yardımcı olan safra üretimi
Karaciğerin ürettiği çoğu ALT organ içinde kalır. Bununla birlikte, karaciğer hasar gördüğünde veya iltihaplandığında, kan dolaşımına ALT salınabilir.
Bu olduğunda, kandaki ALT seviyesi yükselir. Bu nedenle, doktorlar karaciğer hastalığı veya hasarı taramak için bir ALT kan testi kullanırlar.
Kullanma
Bir doktor karaciğer fonksiyonu ile ilgili sorunları aramak için bir ALT testi isteyebilir. Birçok kişi kapsamlı bir metabolik panelin bir parçası olarak bu testi yaptırır.
Kapsamlı metabolik panel, bir kişinin glikoz seviyesini, böbrek fonksiyonunu ve karaciğer fonksiyonunu kontrol eden rutin bir kan testidir. Genellikle bir doktora bireyin genel sağlık durumu hakkında fikir veren rutin kontrolün bir parçasıdır.
Diğer zamanlarda, bir doktor, bir kişinin karaciğerinin hasar gördüğünden veya hastalıklı olduğundan şüphelenirse, karaciğer panelleri adı verilen bir dizi kan testinin bir parçası olarak ALT kan testini ister.
Bir kişinin karaciğer hastalığı veya hasar belirtileri varsa doktorlar karaciğer panelleri isteyebili. Karaciğer problemlerinin belirtileri şunlardır:
- gözlerin ve cildin sararması (sarılık)
- karnın sağ üst kadranında ağrı
- sağ omuzda yansıyan ağrı
- kolay kanama veya morarma
- yoğun kaşıntı
- soluk dışkı
- bacaklarda veya karında şişme
Bu belirtiler karaciğer hastalığı, yaralanma veya karaciğeri etkileyen başka bir sorunu gösterebilir.
ALT seviyelerinin yükselmesine neden olabilecek tıbbi sorunlar şunlardır:
- hepatit
- alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı
- siroz
- çölyak hastalığı
- tiroid bozuklukları
- hamile veya hemen doğum sonrası kadınlarda preeklampsi
- mononükleoz ve sepsis dahil olmak üzere bazı enfeksiyonlar
- Wilson hastalığı
- polimiyozit
- karaciğer kanseri
Bazı ilaçlar da kandaki ALT seviyelerinin yüksek olmasına neden olabilir.
Genellikle, karaciğer hasarı belirtileri ortaya çıkmadan önce bu seviyeler yükselir, bu da testi karaciğer hasarı riski taşıyan insanlar için yararlı hale getirir.
Bir doktor karaciğer hasarını erken tespit edebildiğinde, onu tedavi edebilir ve daha fazla yaralanmayı önleyebilir.
Karaciğer hasarı veya hastalık riski olan kişiler şunları içerir:
- aile geçmişinde karaciğer hastalığı olan insanlar
- diyabetli insanlar
- kilolu insanlar
- çok fazla alkollü içecek tüketen insanlar
- bazı ilaçları alan insanlar
Doktorlar rutin olarak karaciğer panellerini teşhis edilmiş karaciğer hastalığını veya yaralanmasını izlemek için ister. Bu testlerin sonuçları, tedavi planının ne kadar iyi çalıştığını gösterebilir.
Sonuçları anlama
Sağlıklı bir karaciğeri olan bir kişi normal aralıkta ALT seviyesine sahip olacaktır. Normal aralık laboratuvardan laboratuvara değişebilir.
Mayo kliniğine göre, yetişkin erkekler için normal aralık litre başına 7-55 birimdir. Kadınlar için erkeklerden daha düşük bir üst sınır normal olabilir.
Yaş da sonuçları etkileyebilir. Bir kişi doktorlarıyla sonuçlarının ne anlama geldiği hakkında konuşmalıdır.
Bir kişinin normal aralığın üzerinde sonuçları varsa, bu karaciğer hasarına işaret edebilir.
Yüksek ALT seviyelerinin nedenleri şunlardır:
- Karaciğer hücrelerinin yok edilmesi
- Karaciğere kan akışı eksikliği
- Hepatit
- Karaciğer sirozu veya şiddetli skar
- Diyabet
- Hemokromatoz veya demir birikimi
- Mononükleoz, genellikle Epstein-Barr virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon
- Karaciğerde bir tümör
- Pankreatit
Sonraki adımlar
Bir kişi, sonuçlarını doktoru ile görüşmeli, değerlerin normal aralıkta olup olmadığını söyleyebilir.
Bir kişinin sonuçları çok düşük veya yükilişkie, bir doktor uygun tedavi seyrini belirlemeye yardımcı olabilir.
Daha yüksek ALT seviyeleri olan insanlar genellikle karaciğer hasarının altta yatan nedenini keşfetmek ve tedavi etmek için ek testlere ihtiyaç duyarlar.
Sonuç
Bir ALT kan testi, bir kişinin karaciğer hasarı olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Sorunun nedenini ortaya çıkarmak genellikle daha fazla test gerektirir.
Sonuçlar için normal aralık laboratuvarlar arasında değişiklik gösterir ve bir doktor sonuçların bireysel olarak ne anlama geldiğini tartışabilir.
Karaciğer hasarının altta yatan nedenini bildikten sonra, semptomlara ve test sonuçlarına dayanarak, doktor uygun tedavi seçeneklerini tartışacaktır.
Kaynak: https://www.medicalnewstoday.com/articles/324159.php
Kullanım
Bir doktor karaciğer fonksiyonu ile ilgili sorunları aramak için bir ALT testi isteyebilir. Birçok kişi kapsamlı bir metabolik panelin bir parçası olarak bu testi yaptırır.
Kapsamlı metabolik panel, bir kişinin glikoz seviyesini, böbrek fonksiyonunu ve karaciğer fonksiyonunu kontrol eden rutin bir kan testidir. Genellikle bir doktora bireyin genel sağlık durumu hakkında fikir veren rutin kontrolün bir parçasıdır.
Diğer zamanlarda, bir doktor, bir kişinin karaciğerinin hasar gördüğünden veya hastalıklı olduğundan şüphelenirse, karaciğer panelleri adı verilen bir dizi kan testinin bir parçası olarak ALT kan testini ister.
Bir kişinin karaciğer hastalığı veya hasar belirtileri varsa doktorlar karaciğer panelleri isteyebili. Karaciğer problemlerinin belirtileri şunlardır:
- gözlerin ve cildin sararması (sarılık)
- karnın sağ üst kadranında ağrı
- sağ omuzda yansıyan ağrı
- kolay kanama veya morarma
- yoğun kaşıntı
- soluk dışkı
- bacaklarda veya karında şişme
Bu belirtiler karaciğer hastalığı, yaralanma veya karaciğeri etkileyen başka bir sorunu gösterebilir.
ALT seviyelerinin yükselmesine neden olabilecek tıbbi sorunlar şunlardır:
- hepatit
- alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı
- siroz
- çölyak hastalığı
- tiroid bozuklukları
- hamile veya hemen doğum sonrası kadınlarda preeklampsi
- mononükleoz ve sepsis dahil olmak üzere bazı enfeksiyonlar
- Wilson hastalığı
- polimiyozit
- karaciğer kanseri
Bazı ilaçlar da kandaki ALT seviyelerinin yüksek olmasına neden olabilir.
Genellikle, karaciğer hasarı belirtileri ortaya çıkmadan önce bu seviyeler yükselir, bu da testi karaciğer hasarı riski taşıyan insanlar için yararlı hale getirir.
Bir doktor karaciğer hasarını erken tespit edebildiğinde, onu tedavi edebilir ve daha fazla yaralanmayı önleyebilir.
Karaciğer hasarı veya hastalık riski olan kişiler şunları içerir:
- aile geçmişinde karaciğer hastalığı olan insanlar
- diyabetli insanlar
- kilolu insanlar
- çok fazla alkollü içecek tüketen insanlar
- bazı ilaçları alan insanlar
Doktorlar rutin olarak karaciğer panellerini teşhis edilmiş karaciğer hastalığını veya yaralanmasını izlemek için ister. Bu testlerin sonuçları, tedavi planının ne kadar iyi çalıştığını gösterebilir.
Sonuçlar
Sağlıklı bir karaciğeri olan bir kişi normal aralıkta ALT seviyesine sahip olacaktır. Normal aralık laboratuvardan laboratuvara değişebilir.
Mayo kliniğine göre, yetişkin erkekler için normal aralık litre başına 7-55 birimdir. Kadınlar için erkeklerden daha düşük bir üst sınır normal olabilir.
Yaş da sonuçları etkileyebilir. Bir kişi doktorlarıyla sonuçlarının ne anlama geldiği hakkında konuşmalıdır.
Bir kişinin normal aralığın üzerinde sonuçları varsa, bu karaciğer hasarına işaret edebilir.
Yüksek ALT seviyelerinin nedenleri şunlardır:
- karaciğer hücrelerinin yok edilmesi
- karaciğere kan akışı eksikliği
- hepatit
- karaciğer sirozu veya şiddetli skar
- diyabet
- hemokromatoz veya demir birikimi
- mononükleoz, genellikle Epstein-Barr virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon
- karaciğerde bir tümör
- pankreatit
Sonraki Adımlar
Bir kişi, sonuçlarını doktoru ile görüşmeli, değerlerin normal aralıkta olup olmadığını söyleyebilir.
Bir kişinin sonuçları çok düşük veya yükilişkie, bir doktor uygun tedavi seyrini belirlemeye yardımcı olabilir.
Daha yüksek ALT seviyeleri olan insanlar genellikle karaciğer hasarının altta yatan nedenini keşfetmek ve tedavi etmek için ek testlere ihtiyaç duyarlar.
Sonuç
Bir ALT kan testi, bir kişinin karaciğer hasarı olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Sorunun nedenini ortaya çıkarmak genellikle daha fazla test gerektirir.
Sonuçlar için normal aralık laboratuvarlar arasında değişiklik gösterir ve bir doktor sonuçların bireysel olarak ne anlama geldiğini tartışabilir.
Karaciğer hasarının altta yatan nedenini bildikten sonra, semptomlara ve test sonuçlarına dayanarak, doktor uygun tedavi seçeneklerini tartışacaktır.
Kaynak: https://www.medicalnewstoday.com/articles/324159.php
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.
Yorumlar
Yorum yapabilmek için giriş yapmış olmanız gerekmektedir.
Popüler Blog Yazıları
Total Bilirubin Testinin Normal Değerleri Nedir?Albumin Normal Değeri Nedir ?Hemoglobin Elektroforezi Nedir?HDL (İyi kolesterol) Nasıl Yükseltilebilir?Kolesistit Tanısı Nasıl Koyulur?Aldolaz Nedir? Hangi Durumlarda Aldolaz Yükselir?Covid 19 (Korona) Bulaşıcılık Süresi (Bulaştırıcılığı) Kaç Gün Sürer?Facebook Sayfamızdan Sorulan Sorulara Öncelikli CevapKolonoskopi Hangi Durumlarda Ağrı Yapar?Tam İdrar Tahlilinde Yassı Epitel Görülmesi Nedir?CT Anjiyografi (Tomografik Anjiyografi ) Nedir?Tahlillerin Normal Referans Değerleri (Referans Aralıkları) Ne Anlama Gelir?
nest...
ALT (Alanin Aminotransferaz) Nedir?
Alanin Aminotransferaz (ALT), bir enzim türüdür. Vücudumuzun farklı bölümlerinde de bu enzimden bulunur ancak ağırlıklı olarak karaciğerimizde yer alır. İnsan bedeni tükettiği besinleri enerjiye çevirmek için ALT enziminden yararlanır. Doktorunuz, karaciğer sağlığınızla ilgili bir sorun olduğunu düşünürse bir kan testi ile ölçüm isteyebilir. Ölçüm sonuçlarının normal değerlerden yüksek çıkması karaciğer sorunu yaşadığınıza işaret ediyor olabilir.
ALT Testi Hangi Durumlarda Yapılır?
ALT testinin istenmesini gerektiren semptomlar şunları içerir:
- Midede ağrı ya da şişkinlik,
- Kusma, mide bulantısı,
- Kilo kaybı,
- Ciltte ve gözlerde sararma,
- Kaşıntı,
- Yorgunluk ve enerjisizlik,
- Açık renkte dışkı,
- Koyu renkli idrar.
Bu belirtilerin dışında hepatit hastalığı geçirmek, ailede karaciğer hastalığı öyküsü bulunması, çok alkol tüketimi ve karaciğere zarar verme ihtimali olan bir ilacın kullanılması nedeniyle de kontrol amaçlı ALT ölçümü istenebilir. Karaciğere dair bir tedavi görüyorsanız tedavinin nasıl gittiğini anlamak için de belli aralıklarla ALT testi yapılabilir. Öte yandan diyabet ve obezite sorunu olan kişilerde de ALT değerine bakılır.
Doktorunuz ALT kan testinin yanı sıra farklı kan testleri de isteyerek sorunun neden kaynaklandığını anlamak ister. ALT testinin yanında sıklıkla Asparat Aminotransferaz (AST) adlı başka bir enzimin değeri ölçülür. AST enzimi karaciğerin yanı sıra kalp, kaslar ve pankreas gibi yerlerde de bulunur. Karaciğeriniz zarar görürse kandaki AST seviyesi de yükselebilir.
ALT ve AST ve diğer bazı enzim değerlerinizi karşılaştıran doktorunuz, karaciğerdeki hasarın miktarını ve altında yatan nedenin ne olduğunu anlamaya çalışır. ALT ve AST değerlerinin yanı sıra şu değerlerinizin ölçümü de teşhis için gerekebilir;
- Albümin,
- Alkalen fosfataz, Gamaglutamil transferaz
- Bilirubin,
- Laktat dehidrojenaz (LDH),
- Toplam protein.
ALT Testi Nasıl Yapılır?
ALT testi için kolunuzdan kan alınır. Özel bir hazırlık süreci yoktur. Doktorunuz testten bir süre önce sıvı alımını ve beslenmeyi bırakmanızı isteyebilir. İdeal olarak testten önceki 48 saat alkol veya karaciğerden atılan ilaç alınmamalı, 8 saat kalori içeren yiyecek içecek tüketilmemelidir.
ALT Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Öncelikle şunu belirtelim; ALT değerinizin yüksek çıkması her zaman önemli bir hastalıktan kaynaklanmayabilir. Önemli karaciğer hastalıkları, ALT değeri yüksek çıkan kişilerin yüzde 5’inden daha azında görülür. Bunun durum, başka etkenlerin de ALT değerlerinizin yüksek çıkmasına sebep olabilmesinden kaynaklanır.
Yüksek ALT değeri şu sorunlarla bağlantılı olabilir;
- Alkole bağlı karaciğer hasarı: Uzun süreler boyunca fazla alkol tüketimi karaciğer hücrelerinin ölmesine neden olur. Bu kayıplar nedeniyle karaciğerde yoğun miktarda bulunan ALT, kan dolaşımına geçer,
- Karaciğer yağlanması,
- Hepatit hastalığı,
- Siroz rahatsızlığı,
- Karaciğeriniz için toksik olan ilaçlar kullanmak: Bazı ilaçların kullanımı karaciğere zarar vererek ALT seviyesini artırabilir. İlaç kullanımı yüksek ALT değeri oluşmasını en yaygın görülen nedenlerinden biridir,
- Karaciğer kanseri,
- Karaciğere yeterli kan gitmemesi,
- Demir veya bakır depo hastalıkları,
- Genetik yapınız,
- Vücudunuzun diğer yerlerinde görülen hücre hasarı.
Bunların dışında obezite ve diyabet hastalarında da ALT değeri yüksek çıkabilir. Obezite sorunu olan kişilerde diyabet ve karaciğer enfeksiyonu gibi problemler gelişebilir.
ALT değerini etkileyebilecek diğer unsurlar şöyle sıralanır;
- Adet dönemlerindeki kadınların ALT değeri yukarı ya da aşağı yönlü değişim gösterebilir,
- Yaş yüksekliği nedeniyle ALT değerlerinizde azalma görülebilir.
ALT Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Alanin Aminotransferazın (ALT) test sonucunun olması gereken seviyeden düşük olması nadir rastlanan bir durumdur. Sıklıkla sağlığınızda bir soruna neden olmaz. Öte yandan bu durum B6 vitamini eksikliği ya da böbreklerde yaşanan bir soruna işaret edebilir. ALT değerinin düşük çıkması durumunda doktorunuz ne gibi bir sorundan kaynaklandığını anlamak için başka testler de isteyebilir.
Normal ALT Değeri Kaç Olmalıdır?
Normal ALT değeri 7-56 U/L olarak değerlendirilir. Yine de laboratuvar sonuç belgesinde olması gereken aralık belirtileceği için bu belgede yer alan referans değeri baz almanız doğru olur.
ALT Seviyenizin Düşmesine Katkıda Bulunabilirsiniz
Alanin Aminotransferaz (ALT) seviyeniz olması gereken aralığın üzerindeyse mutlaka altında yatan nedenin bulunması ve buna göre tedavi yolunun seçilmesi gerekir. Bunun yanı sıra yaşam tarzı değişiklikleri yaparak ALT seviyenizin düşmesine katkıda bulunabilirsiniz. Bunu yapabilmek için diyetinizde de bir takım değişiklikler yapmanız gerekir.
- Kahve İçin: Kahvenin yapısında bulunan antioksidanlar ve kafein desteği ile ALT seviyenizin azalmasına destek olabilirsiniz. Bu noktada kararında kahve içmek önemlidir. Bu miktarı doktorunuza danışarak belirleyebilirsiniz.
- Egzersiz Yapın: Düzenli olarak egzersiz yapmak karaciğerinizin yanı sıra sağlığınıza pek çok faydası var. Yapılan araştırmalara göre egzersiz yapmak, karaciğerde yaşanan sorunların tedavisine katkıda bulunmaktadır.
- Fazla Kilolarınızdan Kurtulun: Kilo vererek karaciğerinizde bazı sorunların oluşmasının engellenmesine ya da tedavisine katkıda bulunabilirsiniz. Zayıflamak, karaciğer yağlanması tedavisinin önemli etkenlerinden biridir. Kilo vermek karaciğer doku kalınlaşmasının engellenmesini destekler. Kilo vermenin yanında spor da yaparsanız karaciğer kanserine yakalanma ihtimalinizi azaltabilirsiniz.
- Folik Asit Alımını Artırın: Vücudunuzdaki folik asitin düşük olması karaciğer sağlığınıza zarar verebilir. Bu nedenle folat miktarı fazla olan besinleri tüketmek karaciğer sağlığınıza katkıda bulunabilir. Folat seviyesi yüksek besinler arasında ıspanak, karaciğer, kuşkonmaz, börülce gibi yiyecekler bulunur.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Alanin Aminotransferaz (ALT) Kan Testi Nedir? ALT Yüksekliği Hangi Durumlarda Olur?
Karaciğerin proteinleri parçalamasına yardımcı olmanın yanı sıra, ALT karaciğerin temel işlevlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Bunlardan bazıları şunlardır:
- toksinleri kandan filtreleme
- besin ve demir depolama
- sindirime yardımcı olan safra üretimi
Karaciğerin ürettiği çoğu ALT organ içinde kalır. Bununla birlikte, karaciğer hasar gördüğünde veya iltihaplandığında, kan dolaşımına ALT salınabilir.
Bu olduğunda, kandaki ALT seviyesi yükselir. Bu nedenle, doktorlar karaciğer hastalığı veya hasarı taramak için bir ALT kan testi kullanırlar.
Karaciğer alanin aminotransferaz veya ALT dahil olmak üzere çeşitli enzimler üretir. Bu enzimler proteinleri parçalamaya yardımcı olur, böylece vücut onları sindirebilir.
Karaciğerin proteinleri parçalamasına yardımcı olmanın yanı sıra, ALT karaciğerin temel işlevlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Bunlardan bazıları şunlardır:
- toksinleri kandan filtreleme
- besin ve demir depolama
- sindirime yardımcı olan safra üretimi
Karaciğerin ürettiği çoğu ALT organ içinde kalır. Bununla birlikte, karaciğer hasar gördüğünde veya iltihaplandığında, kan dolaşımına ALT salınabilir.
Bu olduğunda, kandaki ALT seviyesi yükselir. Bu nedenle, doktorlar karaciğer hastalığı veya hasarı taramak için bir ALT kan testi kullanırlar.
Kullanma
Bir doktor karaciğer fonksiyonu ile ilgili sorunları aramak için bir ALT testi isteyebilir. Birçok kişi kapsamlı bir metabolik panelin bir parçası olarak bu testi yaptırır.
Kapsamlı metabolik panel, bir kişinin glikoz seviyesini, böbrek fonksiyonunu ve karaciğer fonksiyonunu kontrol eden rutin bir kan testidir. Genellikle bir doktora bireyin genel sağlık durumu hakkında fikir veren rutin kontrolün bir parçasıdır.
Diğer zamanlarda, bir doktor, bir kişinin karaciğerinin hasar gördüğünden veya hastalıklı olduğundan şüphelenirse, karaciğer panelleri adı verilen bir dizi kan testinin bir parçası olarak ALT kan testini ister.
Bir kişinin karaciğer hastalığı veya hasar belirtileri varsa doktorlar karaciğer panelleri isteyebili. Karaciğer problemlerinin belirtileri şunlardır:
- gözlerin ve cildin sararması (sarılık)
- karnın sağ üst kadranında ağrı
- sağ omuzda yansıyan ağrı
- kolay kanama veya morarma
- yoğun kaşıntı
- soluk dışkı
- bacaklarda veya karında şişme
Bu belirtiler karaciğer hastalığı, yaralanma veya karaciğeri etkileyen başka bir sorunu gösterebilir.
ALT seviyelerinin yükselmesine neden olabilecek tıbbi sorunlar şunlardır:
- hepatit
- alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı
- siroz
- çölyak hastalığı
- tiroid bozuklukları
- hamile veya hemen doğum sonrası kadınlarda preeklampsi
- mononükleoz ve sepsis dahil olmak üzere bazı enfeksiyonlar
- Wilson hastalığı
- polimiyozit
- karaciğer kanseri
Bazı ilaçlar da kandaki ALT seviyelerinin yüksek olmasına neden olabilir.
Genellikle, karaciğer hasarı belirtileri ortaya çıkmadan önce bu seviyeler yükselir, bu da testi karaciğer hasarı riski taşıyan insanlar için yararlı hale getirir.
Bir doktor karaciğer hasarını erken tespit edebildiğinde, onu tedavi edebilir ve daha fazla yaralanmayı önleyebilir.
Karaciğer hasarı veya hastalık riski olan kişiler şunları içerir:
- aile geçmişinde karaciğer hastalığı olan insanlar
- diyabetli insanlar
- kilolu insanlar
- çok fazla alkollü içecek tüketen insanlar
- bazı ilaçları alan insanlar
Doktorlar rutin olarak karaciğer panellerini teşhis edilmiş karaciğer hastalığını veya yaralanmasını izlemek için ister. Bu testlerin sonuçları, tedavi planının ne kadar iyi çalıştığını gösterebilir.
Sonuçları anlama
Sağlıklı bir karaciğeri olan bir kişi normal aralıkta ALT seviyesine sahip olacaktır. Normal aralık laboratuvardan laboratuvara değişebilir.
Mayo kliniğine göre, yetişkin erkekler için normal aralık litre başına 7-55 birimdir. Kadınlar için erkeklerden daha düşük bir üst sınır normal olabilir.
Yaş da sonuçları etkileyebilir. Bir kişi doktorlarıyla sonuçlarının ne anlama geldiği hakkında konuşmalıdır.
Bir kişinin normal aralığın üzerinde sonuçları varsa, bu karaciğer hasarına işaret edebilir.
Yüksek ALT seviyelerinin nedenleri şunlardır:
- Karaciğer hücrelerinin yok edilmesi
- Karaciğere kan akışı eksikliği
- Hepatit
- Karaciğer sirozu veya şiddetli skar
- Diyabet
- Hemokromatoz veya demir birikimi
- Mononükleoz, genellikle Epstein-Barr virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon
- Karaciğerde bir tümör
- Pankreatit
Sonraki adımlar
Bir kişi, sonuçlarını doktoru ile görüşmeli, değerlerin normal aralıkta olup olmadığını söyleyebilir.
Bir kişinin sonuçları çok düşük veya yükilişkie, bir doktor uygun tedavi seyrini belirlemeye yardımcı olabilir.
Daha yüksek ALT seviyeleri olan insanlar genellikle karaciğer hasarının altta yatan nedenini keşfetmek ve tedavi etmek için ek testlere ihtiyaç duyarlar.
Sonuç
Bir ALT kan testi, bir kişinin karaciğer hasarı olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Sorunun nedenini ortaya çıkarmak genellikle daha fazla test gerektirir.
Sonuçlar için normal aralık laboratuvarlar arasında değişiklik gösterir ve bir doktor sonuçların bireysel olarak ne anlama geldiğini tartışabilir.
Karaciğer hasarının altta yatan nedenini bildikten sonra, semptomlara ve test sonuçlarına dayanarak, doktor uygun tedavi seçeneklerini tartışacaktır.
Kaynak: https://www.medicalnewstoday.com/articles/324159.php
Kullanım
Bir doktor karaciğer fonksiyonu ile ilgili sorunları aramak için bir ALT testi isteyebilir. Birçok kişi kapsamlı bir metabolik panelin bir parçası olarak bu testi yaptırır.
Kapsamlı metabolik panel, bir kişinin glikoz seviyesini, böbrek fonksiyonunu ve karaciğer fonksiyonunu kontrol eden rutin bir kan testidir. Genellikle bir doktora bireyin genel sağlık durumu hakkında fikir veren rutin kontrolün bir parçasıdır.
Diğer zamanlarda, bir doktor, bir kişinin karaciğerinin hasar gördüğünden veya hastalıklı olduğundan şüphelenirse, karaciğer panelleri adı verilen bir dizi kan testinin bir parçası olarak ALT kan testini ister.
Bir kişinin karaciğer hastalığı veya hasar belirtileri varsa doktorlar karaciğer panelleri isteyebili. Karaciğer problemlerinin belirtileri şunlardır:
- gözlerin ve cildin sararması (sarılık)
- karnın sağ üst kadranında ağrı
- sağ omuzda yansıyan ağrı
- kolay kanama veya morarma
- yoğun kaşıntı
- soluk dışkı
- bacaklarda veya karında şişme
Bu belirtiler karaciğer hastalığı, yaralanma veya karaciğeri etkileyen başka bir sorunu gösterebilir.
ALT seviyelerinin yükselmesine neden olabilecek tıbbi sorunlar şunlardır:
- hepatit
- alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı
- siroz
- çölyak hastalığı
- tiroid bozuklukları
- hamile veya hemen doğum sonrası kadınlarda preeklampsi
- mononükleoz ve sepsis dahil olmak üzere bazı enfeksiyonlar
- Wilson hastalığı
- polimiyozit
- karaciğer kanseri
Bazı ilaçlar da kandaki ALT seviyelerinin yüksek olmasına neden olabilir.
Genellikle, karaciğer hasarı belirtileri ortaya çıkmadan önce bu seviyeler yükselir, bu da testi karaciğer hasarı riski taşıyan insanlar için yararlı hale getirir.
Bir doktor karaciğer hasarını erken tespit edebildiğinde, onu tedavi edebilir ve daha fazla yaralanmayı önleyebilir.
Karaciğer hasarı veya hastalık riski olan kişiler şunları içerir:
- aile geçmişinde karaciğer hastalığı olan insanlar
- diyabetli insanlar
- kilolu insanlar
- çok fazla alkollü içecek tüketen insanlar
- bazı ilaçları alan insanlar
Doktorlar rutin olarak karaciğer panellerini teşhis edilmiş karaciğer hastalığını veya yaralanmasını izlemek için ister. Bu testlerin sonuçları, tedavi planının ne kadar iyi çalıştığını gösterebilir.
Sonuçlar
Sağlıklı bir karaciğeri olan bir kişi normal aralıkta ALT seviyesine sahip olacaktır. Normal aralık laboratuvardan laboratuvara değişebilir.
Mayo kliniğine göre, yetişkin erkekler için normal aralık litre başına 7-55 birimdir. Kadınlar için erkeklerden daha düşük bir üst sınır normal olabilir.
Yaş da sonuçları etkileyebilir. Bir kişi doktorlarıyla sonuçlarının ne anlama geldiği hakkında konuşmalıdır.
Bir kişinin normal aralığın üzerinde sonuçları varsa, bu karaciğer hasarına işaret edebilir.
Yüksek ALT seviyelerinin nedenleri şunlardır:
- karaciğer hücrelerinin yok edilmesi
- karaciğere kan akışı eksikliği
- hepatit
- karaciğer sirozu veya şiddetli skar
- diyabet
- hemokromatoz veya demir birikimi
- mononükleoz, genellikle Epstein-Barr virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon
- karaciğerde bir tümör
- pankreatit
Sonraki Adımlar
Bir kişi, sonuçlarını doktoru ile görüşmeli, değerlerin normal aralıkta olup olmadığını söyleyebilir.
Bir kişinin sonuçları çok düşük veya yükilişkie, bir doktor uygun tedavi seyrini belirlemeye yardımcı olabilir.
Daha yüksek ALT seviyeleri olan insanlar genellikle karaciğer hasarının altta yatan nedenini keşfetmek ve tedavi etmek için ek testlere ihtiyaç duyarlar.
Sonuç
Bir ALT kan testi, bir kişinin karaciğer hasarı olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Sorunun nedenini ortaya çıkarmak genellikle daha fazla test gerektirir.
Sonuçlar için normal aralık laboratuvarlar arasında değişiklik gösterir ve bir doktor sonuçların bireysel olarak ne anlama geldiğini tartışabilir.
Karaciğer hasarının altta yatan nedenini bildikten sonra, semptomlara ve test sonuçlarına dayanarak, doktor uygun tedavi seçeneklerini tartışacaktır.
Kaynak: https://www.medicalnewstoday.com/articles/324159.php
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.
Yorumlar
Yorum yapabilmek için giriş yapmış olmanız gerekmektedir.