Sütür veya dikiş; tıbbi yöntemlerde herhangi bir şekilde bozulmuş deri ve damar gibi dokuların bütünlüğünün sağlanması ve iyileşmenin hızlanması amacıyla yapılan işlem. Sütür, genellikle cerrahi bir operasyon sonrası doku katmanlarının sabitliğini sağlamak için atılır.
Bunun yanında laserasyon gibi olaylar sonucunda aşırı gerilmeye bağlı olarak dokuların yırtılmasında da sütur uygulanır. Dikişler temel olarak ayrı dikişler veya sürekli dikişler tarzındadır.
Başlıca Sütür Çeşitleri
Basit ayrı dikiş
Basit sürekli dikiş
Schmieden dikişi
Lembert dikişi
Cushing dikişi
Reverdin dikişi
Yatay matres (U dikişi)
Düşey matres
Kısa Açıklamaları
Aralıklı dikiş: (Interrupted): Cilt kapatmada en sık tercih edilen yöntemdir. Yerleştirilen herbir sütür ayrı ayrı düğümlenir. Zaman alıcıdır.
Sürekli dikiş: (Continuous): Yaranın bir ucundan başlanarak sürekli olarak düğüm atmadan sütür atılır. Hızlı, ek direnç avantajlı, az düğümlü ve hemostazda daha etkilidir. Eklem üzerindeki yaraların kapatılmasında kullanılmaz. Bir yerden açıldığında tamamen açılabilir, enfeksiyon gelişirse bir noktadan insizyonla açılamaz.
Sürekli subkutiküler (dermal) dikiş: Çocuklarda veya koopere olmayan hastalarda emilebilire materyal ile bu teknik uygulandığında sütür alımı gerekmediği için idealdir. Sıklıkla kozmetik kapatmada kullanılır.
Matres dikiş: Vertikal matres en tercih edilen yöntemdir. Ancak basit veya sürekli dikişe oranla daha fazla islemi ve nekroza neden olur.
Konuşma dilinde dikiş olarak tanımlanan cerrahi işlemin tıp dilindeki adı sütür’dür. Dikiş, dokunun iyileşmesi süreci boyunca yaranın kapalı kalmasını sağlar.
Cerrahlar dokuları dikerken, terzilerinkine benzer dikiş yöntemlerinden yararlanırlar. Kullanılan dikiş malzemesi iki çeşittir: 1, zamanla kendiliğinden eriyenler; 2, yaşam boyunca varlığını koruyan maddeler. Birinci grupta katgüt, ikinci grupta da naylon, ipek ve tel yer alır.
Dikiş biçimleri
Yaraların iki ucu farklı biçimlerde birleştirilebilir. Yalnız başta ve sonda düğümlenen sürekli bir dikiş yapılabileceği gibi, aynı sonuç tek tek düğümlü ilmeklerden oluşan bir dizi ayrı dikişle de elde edilebilir. Kesik dikiş adı verilen bu ikinci yöntemde, dikişlerden biri açılsa ya da kopsa bile dikiş tümüyle sökülmez.
Dikişte Kullanılan Malzeme Türleri
Eriyen dikiş kullanma kararı birçok etkene bağlıdır. Bunların başında dokuların olayı kapanma hızı gelir. Eriyen dikişler, dayanıklılıkları kısa sürede azaldığından, dokuların hızla iyileştiği ameliyat yaralarında, sözgelimi birkaç günde kapanan mide ameliyatlarında kullanılır. Fıtık ameliyatlarında ise kesiğin çevresinde yeni doku oluşuncaya kadar, yıllarca sağlamlığını koruyan naylon dikişler yeğlenir. Eriyen dikiş kullanılırsa fıtık yineleyebilir.
Deri dikişleri
Deriyi birleştirmenin türlü yolları vardır. Bu amaçla sürekli ya da kesik dikiş, eriyen ya da kalıcı maddeler, hatta metal klipsler bile kullanılabilir. Eriyen madde kullanılmayacaksa naylonile ipekyeğlenir. Bunlar, bir hafta kadar, derideki kesik gereken gücü kazanıncaya kadar bırakılır. Deri kolay iyileştiğinden yüzdeki dikişler çoğunlukla birkaç gün içinde alınır. Ayrıca gereğinden uzun bırakılan dikişler, deride küçük izlerin kalmasına neden olabilir. Eriyen dikişler genellikle derinin hemen altına, dıştan görünmeyecek biçimde atılır ve sürekli dikiş uygulanır.
Dikişlerle ilgili sıkça sorulan birkaç soru :
Ameliyattan sonra dikişlerim alınması acı verir mi?
Hayır, günümüzde kullanılan maddeler eskiden kullanılanlardan çok daha yumuşak olduklarından dokuların içinde kolayca kayarlar. İşlemin kendisinden çok, düşüncesi ürkütücüdür. Yine de, çok çekiniyorsanız, cerrahtan eriyen dikiş uygulamasını isteyebilirsiniz.
Önemli ameliyatlardan sonra iç dikişler uzun süre kalır mı ?
Evet, kullanılan maddelerden bazıları yaşam boyunca kalır. Sözgelimi naylon, dokuda yan etkilere yol açmadığı gibi, başka etkenlerden de zarar görmez. Ameliyattan 30 yıl sonra bile, gevşemiş de olsa, varlığını korur.
Karın ameliyatından sonra dikişler, öksürme ya da zorlanmayla patlayabilir mi?
Günümüzde bu tür olaylara pek ender rastlanmaktadır. Karın bölgesindeki bir ameliyat yarasının kapanması dış değil, iç dikişler belirler. Bu yüzden, birçok cerrah kasları birleştirirken naylon gibi erimeyen maddelerden yararlanırlar. Eskiden kullanılan türler gücünü çabuk yitirdiğinden yara açılabiliyordu. Günümüzde ise, karın kasları, kalıcı türden bir maddeyle iyice dikilebildiği için dikiş, öksürüğün yarattığı zorlanmaya dayanabilmektedir. Ayrıca karın ameliyatlarından sonra öksürme gibi hareketler, bir miktar acıya yol açtığından, zaten güçlü bir biçimde zorlanma söz konusu değildir.
Kategori: İPLİKTEKNİK BİLGİEtiketler: Ameliyat Dikiş Çeşitleri, Cerrahi dikiş çeşitleri, sütür çeşitleri, Sütür nedir?, TIP Dikiş türleri, Tıp Dikiş Çeşitleri ve Oluşumu
Sütür
Bir dikiş ipliği ve iğnesi
Sütür (Fransızcada "souture": "dikiş" sözcüğünün türkçede okunuşundan) veya dikiş; tıbbi yöntemlerde herhangi bir şekilde bozulmuş deri ve damar gibi dokuların bütünlüğünün sağlanması ve iyileşmenin hızlanması amacıyla yapılan işlem. Sütür, genellikle cerrahi bir operasyon sonrası doku katmanlarının sabitliğini sağlamak için atılır. Bunun yanında laserasyon gibi olaylar sonucunda aşırı gerilmeye bağlı olarak dokuların yırtılmasında da sütur uygulanır. Dikişler temel olarak ayrı dikişler veya sürekli dikişler tarzındadır.
Bazı sütür çeşitleri[değiştir
&#;lk yaz&#;m&#;zda cerrahi diki&#; hakk&#;nda genel bilgiler ve temel tekniklerden bahsedece&#;iz. Diki&#;in tarihçesinden k&#;saca bahsedip, iplerin özellikleri, s&#;k kullan&#;lan ipler, i&#;ne özellikleri ve temel diki&#; tekniklerinden de görseller ile destekleyerek yaz&#;m&#;z&#; tamamlayaca&#;&#;z.
1. Diki&#; nedir?
Farkl&#; materyaller kullanarak uygulanan,
Tek dü&#;üm/ dü&#;üm s&#;ralar&#; ile,
Dokular&#;n yakla&#;t&#;r&#;lmas&#;na verilen add&#;r.
2. Neden At&#;l&#;r?
Homeostazisi korumak,
Doku bütünlü&#;ünü sa&#;lamak,
Dokuda katater, stoma, atel gibi teknik enstrümanlar&#;n stabil kaymas&#;n&#; sa&#;lamak ve yer de&#;i&#;tirmesini engellemek,
A&#;r&#;y&#; azaltmak,
Vital doku ekspozisyonunu, enfeksiyonu önlemek,
&#;zi azaltmak.
Tarihçe
MÖ mumyalama esnas&#;nda insan derisine ilk diki&#;in at&#;ld&#;&#;&#; dü&#;ünülüyor.
Sushruta(MÖ ): yara sütürasyonu ve diki&#; materyalleri tarif edilmi&#;
Galen(MS) -hemostazis için ipek kullanm&#;&#;
Andreas Vesalius-(MS ) tendon ve sinir onar&#;m&#; için diki&#; kullan&#;m&#;.
&#;deal diki&#; materyali nas&#;l olmal&#;?
Güçlü olmal&#; – Diki&#; at&#;lan dokuda amaca uygun gerilim kuvvetini sa&#;lamal&#;.
&#;nert- Doku ile en fazla uyum,en az yabanci cisim reaksiyonu olu&#;mal&#;.
Esnek-Kullan&#;m kolay, Dü&#;üm güvenli&#;i yüksek olmal&#;.
Diki&#; ipliklerini materyal kompozisyonu, dokuda erime özellikleri ve iplik yap&#;s&#;na göre s&#;n&#;fland&#;rabiliriz (&#;ekil 1).
Tablo 1’de ise, en s&#;k kullan&#;lan diki&#; materyalleri görülmektedir.
Monofilaman
Multifilaman
Emilebilir
KATGÜT
KOLLAJEN
POL&#;GLEKAPRON
POL&#;D&#;OKSANON
POL&#;GL&#;KOL&#;K AS&#;T POL&#;GALAKT&#;N
Emilmez
NAYLON POL&#;PROP&#;LEN
&#;PEK
POLYESTER
Tablo 1: En s&#;k kullan&#;lan diki&#; materyallerinin emilebilirlik ve filaman yap&#;s&#;na göre s&#;n&#;flamas&#;. Do&#;al yap&#;da iplikler alt&#; çizili gösterilmi&#;tir.
Emilebilir sütürler
Emilebilir sütürler, vücutta enzimatik veya hidroliz reaksiyonlar&#;yla degrade olan (eriyen) gerilim kuvvetlerini zaman içerisinde kaybeden diki&#;lerdir.
Geleneksel olarak derin dokularda kullan&#;lsa da, pediyatrik vakalarda cilt kapat&#;m&#; için de tercih edilebilir.
&#;deal &#;artlarda;
Dü&#;ük doku reaksiyonu,
Yüksek gerilim kuvveti,
Yava&#; emilim,
Dü&#;üm güvenli&#;i sa&#;larlar.
Kullan&#;ld&#;&#;&#; alanlar:
Derin yumu&#;ak dokularda
Oküler cerrahide
Mukoza onar&#;m&#;nda
Pediatrik cilt onar&#;m&#;nda
Emilebilen do&#;al yap&#;da sütürler:
Monofilaman sütürler– vücut enzimleriyle parçalan&#;r
Katgüt – Koyunlar&#;n ba&#;&#;rsak submukozas&#; veya s&#;&#;&#;rlar&#;n ba&#;&#;rsak serozas&#;ndan elde edilir. Krom tuzlar&#; ile kaplanarak emilme süresi uzat&#;labilir. Ucuz olmas&#; ve h&#;zl&#; erimesi sebebiyle a&#;&#;z içi gibi mukoza diki&#;lerinde ve pediatrik olgularda özellikle tercih edilmektedir. Avrupa’daki Prion hastal&#;&#;&#; salg&#;n&#; sonras&#; kullan&#;m&#; yasaklanm&#;&#;, ancak ABD ve uzak do&#;uda kullan&#;lmaya devam etmektedir.
Gerilme direncinde %75 azalmaya;
– Normal katgütde 7 günde,
– Krome katgütde 14 günde ula&#;&#;l&#;r.
Emilebilen sentetik yap&#;da sütürler
Do&#;al yap&#;da diki&#;lerden farkl&#; olarak, hidrolizle parçalan&#;r. Bunun sonucunda, degradasyon süreci, daha az doku reaksiyon olu&#;turur.
Kranyofasyal cerrahide kemiklerin aras&#;nda semi-rigid tespit olu&#;turmak için, kas/tendon onar&#;m&#;nda, mukozalarda kullan&#;l&#;r.
Poligalaktin -:”V&#;CRYL, PEGALAK”
Glikolid ve laktid’in kopolimeridir.
Dü&#;ük molekül a&#;&#;rl&#;&#;&#;: rapid form
TRICLOSAN kaplama: antibakteriyel özellik kazand&#;r&#;r. plus form olarak bilinir.
Örülmü&#;, yani multifilamand&#;r. Bu özelli&#;i sayesinde dü&#;üm güvenli&#;i oldukça iyi iken, öte yanda dokulardan geçerken bir miktar hasar olu&#;turur.
Mukoza, yumu&#;ak doku onar&#;mlar&#;nda, abdominal ve oftalmik cerrahide kullan&#;l&#;r.
Emilemeyen sütürler
Emilmeyen diki&#;ler, do&#;al veya sentetik yap&#;da olup, gerilim kuvvetlerini kaybetmeyen diki&#; materyalleridir. Cilt üzerine uyguland&#;&#;&#;nda al&#;nmas&#; gereklidir. Ancak derin dokularda al&#;namayacaklar&#; için çok uzun süre kal&#;r.
&#;pek, çelik, poliamid ve polipropilen en s&#;k tercih edilen, emilemeyen diki&#; materyalleridir.
Emilemeyen do&#;al yap&#;da sütürler
&#;pek sütürler, tarihsel olarak en çok kabul görmü&#; ve kullan&#;lan diki&#; materyalidir. Örgülü, multiflaman yap&#;dad&#;r ve mükemmel dü&#;üm güvenli&#;i sa&#;lar.
Her ne kadar emilmeyen diki&#;ler aras&#;nda kabul edilse de, yava&#; ve uzun süren enzimatik bir y&#;k&#;ma u&#;rayarak gücünü zamanla monash.pw durum, hidrolizle y&#;k&#;ma u&#;rayan Vikril, Dexon, PDS’ye göre çok daha fazla reaksiyon olu&#;mas&#;n&#;n nedenidir.
2 y&#;ldan sonra tamamen rezorbe oldu&#;u kabul monash.pw&#; emilen diki&#; malzemesi denmesi daha uygundur.
Olu&#;turdu&#;u doku reaksiyonu ve örgülü yap&#;s&#;ndan kaynakl&#; olarak doku geçi&#;inde yaratt&#;&#;&#; tahribat nedeniyle günümüzde cilt diki&#;i olarak kabul görmemektedir.
Günümüzde damar ligasyonu, dren fiksasyonu gibi cerrahi i&#;lemlerde hala tercih edilmesinin birincil sebebi ucuz ve güvenli olmas&#;d&#;r.
Emilmeyen Sentetik Sütürler :
Bu diki&#; materyali ailesi, emilme özelli&#;i göstermedi&#;i ve doku ile reaksiyona girmedi&#;i için özellikle kütanöz diki&#;lerde tercih edilirken, tensil kuvvetlerini kaybetmemeleri nedeniyle de damar, fasya ve tendon gibi derin doku onar&#;mlar&#;nda zaman zaman tercih edilirler.
Cilt onar&#;mlar&#;, Tendon onar&#;mlar&#;, kardiyovasküler, mikrovasküler onar&#;mlarda yayg&#;n olarak kullan&#;l&#;r.
Polyester “ETHIBOND,POLITER”
Sentetik, multiflamand&#;r.
dü&#;ümden sonra dü&#;üm güvenli&#;i iyidir.
Gerilim kuvvetlerini süresiz olarak korurlar.
Silikon veya teflon kaplanarak dokudan daha kolay geçi&#; sa&#;lanm&#;&#;t&#;r.
Ancak bu yolla dü&#;ümlerin kayma riski artmaktad&#;r ve dü&#;üm güvenli&#;i azalmaktad&#;r.
3-Poliamid (Naylon) “ETHILON, DAYLON”
Sentetik,monofilaman, emilmeyen bir materyaldir.
Gerilme direnci ilk y&#;lda %20 kay&#;p verirken, 2. Y&#;l&#;n sonunda gerilme direncinin %75’ini hala korumaktad&#;r.
Doku reaksiyonu çok azd&#;r.
Polipropilene göre biraz daha pahal&#;d&#;r.
Deri, mikrocerrahi, oftalmik cerrahide tercih edilir.
Sütür kal&#;nl&#;klar&#;
&#;lk iplikler kal&#;nl&#;klar&#;na göre aras&#;nda numaraland&#;r&#;lm&#;&#; olup, 6 numara en kal&#;n&#;, 1 numara en inceyi temsil etmekteydi. Zaman içerisinde, teknolojinin geli&#;mesiyle daha ince iplikler üretilmesi mümkün olunca, 1 numaradan daha ince olan ilk materyal 0 (#0) olarak numaraland&#;r&#;lm&#;&#;. Ancak daha sonra daha ince iplikler üretildikçe, “-“ veya ondal&#;kl&#; rakamlar&#; kullanmak yerine, yeni ve daha ince iplikler, incelik artt&#;kça, “0” rakam&#;n&#;n say&#;s&#;n&#;n artt&#;r&#;lmas&#;yla, 00, , olarak numaraland&#;r&#;lmaya devam edilmi&#;. Bunun üzerine günümüzde kulland&#;&#;&#;m&#;z iplik kal&#;nl&#;klar&#; da böylelikle isimlendirilmi&#;. USP s&#;n&#;flamas&#;na göre diki&#; iplerinin kal&#;nl&#;klar&#; tablo 2’de verilmi&#;tir.
Örnek :
#0
#00 -> (2/0)
# -> (3/0)
USP designation
sentetik emilebilir çap (mm) diameter (mm)
emilmeyen çap (mm) diameter (mm)
0
1
2
3
4
5
6
7
Tablo 2. Diki&#; iplerinin kal&#;nl&#;klar&#;n&#;n USP s&#;n&#;flamas&#;na göre kar&#;&#;l&#;&#;&#;
&#;&#;neler
Diki&#; materyalleri tek ba&#;lar&#;na dokudan penetre olma özelli&#;ine sahip olmad&#;klar&#;ndan, dokuyu penetre edici bir i&#;ne ile kullan&#;lmalar&#; &#;artt&#;r.
Sütür i&#;leminde kullan&#;lacak olan i&#;neler ideal olarak;
Korozyona dirençli olmal&#;,
Dokuya penetre olabilmesi için yeterli sertlikte olmal&#;,
K&#;r&#;lmadan, deforme olabilme ve &#;ekil alabilmeli
Dokuda minimal travma yapacak yeterlikte inceli&#;e sahip olmal&#;,
Enstrüman ve elle tutuldu&#;unda kullan&#;m&#; kolay olmal&#;d&#;r.
&#;&#;nelerin yap&#;sal özellikleri :
&#;&#;ne ucu :
Diki&#; materyalinin kullan&#;lmas&#;n&#;n planland&#;&#;&#; dokunun özelliklerine göre seçilir.
Keskin, sivri, kör, yuvarlak, kesici-sivri, ters kesici gibi s&#;n&#;fland&#;r&#;l&#;r.
Cilt gibi rijid dokular ancak keskin uçlu i&#;neler ile penetre edilebilirken, bu uçlar derin-yumu&#;ak dokularda travmaya yol açabildi&#;inden, bu dokularda yuvarlak i&#;ne uçlu i&#;neler tercih edilir.
&#;&#;ne gövdesi :
Portegünün kavrad&#;&#;&#; orta k&#;s&#;md&#;r. Yuvarlak,küt,diamond, taper, ters keskin, keskin, spatül tipleri vard&#;r.
&#;&#;ne boyu :
&#;&#;nenin ucundan ip olarak devam etti&#;i son noktas&#;na kadar olan uzunlu&#;u gösterir.
Dar alanlarda, derin dokularda, mikrocerrahi i&#;lemlerde k&#;sa i&#;ne boylar&#; tercih edilirken, kal&#;n dokularda uzun i&#;ne boylar&#; tercih edilir.
&#;&#;ne yar&#;çap&#; :
&#;&#;ne formunun ve kavsin, i&#;nenin olu&#;turaca&#;&#; bir dairenin çevresine oran&#;n&#; gösterir.
En s&#;k kullan&#;lan formlar 3/8 ve ½ iken, ¼ ve 5/8 gibi formlar da mevcuttur.
Ayr&#;ca daire kavsine uymayan düz ve asimetrik i&#;ne formlar&#; da mevcuttur.
Diki&#; at&#;lan dokunun ve çal&#;&#;ma sahas&#;n&#;n özelliklerine göre seçilir.
Diki&#; ambalaj&#;n&#;n okunmas&#; :
Yukar&#;da bahsedilen iplik ve i&#;ne özelliklerinin tümü ve son kullanma tarihi gibi temel malzeme özellikleri, ambalaj&#;n üzerinde aç&#;k olarak okunur olmal&#;d&#;r. (Resim 1)
Diki&#; teknikleri
Cilt diki&#;inde genel prensipler
Cilt diki&#;inin amac&#;, derinde ölü bo&#;luk b&#;rakmadan ve dermal- epidermal yap&#;lar&#; en uygun &#;ekilde yakla&#;t&#;rarak doku bütünlü&#;ünü olu&#;turmakt&#;r.
Yara iyile&#;mesi dinamikleri öngörüldü&#;ünde, bir miktar kontraksiyon kaç&#;n&#;lmaz olup, bu kontraksiyon sonucunda diki&#; hatt&#;n&#;n içeriye gömülmesi (inversiyon) söz konusu olacakt&#;r.
Yara iyile&#;mesi ve kozmezis aç&#;s&#;ndan istenmeyen bir durum olan inversiyonun engellenmesi amac&#;yla diki&#; hatt&#;nda bir miktar eversiyon, yani yara kenarlar&#;n&#;n d&#;&#;ar&#;ya çevrilmesi arzulan&#;r.
Bu amaçla, i&#;nenin dokudan geçerken derinde yüzeyele göre daha geni&#; bir kavisle döndürülmesi uygun olur ve yeterli eversiyon sa&#;lar.
Diki&#; at&#;l&#;rken kar&#;&#;l&#;kl&#; dermal ve epidermal dokular birbiriyle en uygun &#;ekilde yakla&#;mas&#; için i&#;nenin &#;s&#;rma mesafesinin (yara kenar&#; ile i&#;nenin cilde girdi&#;i nokta aras&#;ndaki mesafe) ve &#;s&#;rma kal&#;nl&#;&#;&#;n&#;n (yara kenar&#; ile derin dokuda i&#;nenin giri&#;-ç&#;k&#;&#; yapt&#;&#;&#; nokta aras&#;ndaki vertikal mesafe) her iki tarafta e&#;it olmas&#;na dikkat gösterilmelidir (&#;ekil 2).
Acil serviste kullan&#;lan temel kütanöz diki&#; teknikleri
Basit aral&#;kl&#; (&#;ekil 3)
mm aral&#;kla yerle&#;tirilir.
Vertikal mattress (&#;ekil 4)
Erken al&#;nmazsa çapraz ize neden olabilir.
Horizontal matress (&#;ekil 5)
Vertikal matrese göre daha fazla doku hipoksisine neden olur.
El ve ayakta avantajl&#;.
Basit Devaml&#; (Over and Over) (&#;ekil 6)
Yüz bölgesinde uygulanmaz.
Subkütiküler Devaml&#;
Diki&#; enstrümanlar&#;
Diki&#; at&#;lmas&#;n&#; mümkün k&#;lmak ve uygun diki&#; atmak ancak do&#;ru enstrümanlar&#;n do&#;ru &#;ekilde kullan&#;lmas&#; ile mümkündür. Cilt diki&#;i atarken kullan&#;lan en temel enstrümanlar:
Penset (forceps),
Portegü (needle holder) ve
Makast&#;r (scissors).(Foto 2)
Diki&#;ler ne zaman al&#;nmal&#;d&#;r?
Diki&#; al&#;nma süresi ile diki&#; at&#;lan dokunun kanlanmas&#; ters oranl&#;d&#;r.
&#;yi beslenen, kanlanmas&#; zengin dokularda yara iyile&#;mesinin proliferasyon faz&#; h&#;zl&#; ilerledi&#;inden, yara kenarlar&#;n&#; tutarak ayr&#;lmas&#;n&#; engelleyecek fibrotik ba&#; doku geli&#;imi daha h&#;zl&#; olur.
Bu sebeple, bu dokularda diki&#; gereksinimi daha k&#;sa sürede sonland&#;r&#;labilir.
Diki&#;in uzun kalmas&#; teknik olarak mümkün olsa da, daha uzun süre dokuda b&#;rak&#;lan diki&#;ler daha fazla ize ve doku içine gömülmeye ba&#;l&#; olarak hasta konforunda azalmaya, enfeksiyona ve yabanc&#; cisim reaksiyonlar&#;na (granüloma) sebep olabilir.
Bu sebeple, yüzeyel dokulara at&#;lan diki&#;ler en uygun zamanda al&#;nmal&#;d&#;r.
Her yara ayr&#; de&#;erlendirilmeli ve yara kenarlar&#;ndaki gerilim diki&#; al&#;nmas&#; öncesi manuel olarak kontrol edilmelidir.
Bununla birlikte, anatomik bölgelere göre ortalama diki&#; al&#;nma süreleri a&#;a&#;&#;daki gibidir:
Bir dikiş ipliği ve iğnesi