Genel olarak, amilaz enzimi hem bir kan testi hem de bir idrar testi ile anlaşılabilir. Bununla birlikte, daha kesin sonuçlar elde etmek için, referans aralığına hemoglobin eklenir ve kan sayımı ile bir karşılaştırma yapılır. Amilaz seviyesini etkileyen birçok farklı faktör vardır. Olası sorunlar karşısında, pankreas için kan testleri ile birlikte tanı ve analiz yapılmaktadır.
Amilaz değeri kaç olmalı?
Amilaz enzimi normal aralıkta olmalıdır. Normal olarak kabul edilen amilaz enzim değeri, insan vücudunun ihtiyaçlarını karşılamak için yeterlidir. Amilaz enzimi değer aralığını belirlemek için kan ve idrar testleri yapılır. Kan ve idrar testlerindeki amilaz enziminin normal değerleri yaşlara göre listelenirse:
30 günlük bebeklerde 0-6 u / l,
30-182 günlük bebeklerde 1-17 u / l,
183-365 günlük bebeklerde 6-44 u / l,
1-3 yaş arası çocuklarda 8-79 u / l,
4-17 yaş arası bireylerde 21-110 u / l,
17 yaş üstü bireylerde 26-102 u / l.
Amilaz düşüklüğü nedenleri
Düşük amilaz enzimi, karbonhidrat ve nişasta sindiriminde sorunlara neden olur. Amilaz enziminin yetersizliği sebebi ile vücut karbonhidrat içeren gıdaları tamamen sindirmez. Düşük amilaz enzimi çok nadirdir. Düşük amilaz enziminin nedenleri:
Amilazın üretilmesini sağlayan pankreas ve tükürük bezlerinin çalışmasını azaltan ilaçların kullanılması,
Pankreas ve tükürük bezlerinde, tek başına veya aynı anda amilaz enzimi üretiminin azalmasıdır.
Amilaz yüksekliği nedenleri
Amilaz enziminin yükselmesinin birçok nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler:
- Enzim üretimini arttırmak için pankreası uyaran ilaçların kullanımı,
- Pankreas kanalı kaslarının disfonksiyonu,
- Kronik pankreatit, tükürük bezi, pankreas ve safra taşı oluşumu,
- Mide veya bağırsağın delinmesi,
- Bağırsaklarda tıkanıklık,
- Hamilelik,
- Böbrek nakli,
- Pankreas, tükürük bezi, yumurtalık, prostat, farenks ve akciğerde tümör oluşumu,
- Obezite rahatsızlığı,
- Karaciğer yağının çok yüksek olduğunu gösteren trigliserit seviyesi,
- Alkol tüketimi,
- Safra kesesi iltihabı ve safra taşı oluşumu,
- Diyabetin varlığı,
- Bazı ektopik durumlar.
Bütün bunlar amilaz enzim değerinin normal değerden yüksek olmasına neden olur. Testlerde amilaz enzimi yüksekse, bu hastalıkların varlığından şüphelenerek gerekli testler yapılır. Tedaviye amilaz enzim yüksekliğinin nedeni belirlenerek başlatılır.
Amilaz düşüklüğü belirtileri
Amilaz enziminin düşük olması durumunda sindirim konusunda sorun yaşamaya başlayacaksınız. Özellikle pankreas ve tükürük bezlerinin düzgün çalışmadığına işaret eden amilaz enzimi düşüklüğü, takip edilmesi gereken önemli bir konudur.
Amilaz yüksekliği belirtileri
Amilaz enzimi yüksekliği pankreas iltihabı sebebi ile oluşmuyorsa genel olarak yükseklik belirtisi görülmeyecektir. Eğer pankreas iltihabı ile amilaz enzimi yükseliyorsa mide bulantısı ve sürekli su içme isteği belirtileri görülecektir.
Amilaz, bir enzimdir. Pankreas tarafından üretilmektedir. Temel görevi ise, gıdalarla aldığımız yağ, protein ve karbonhidratların sindirimidir.Amilaz enzimi , pankreas aracılığı ile duodenuma (onikiparmak bağırsağı) gider.
Burada da özellikle sindirim aşamasında karbonhidratların parçalanmasına yardımcıdır.Amilaz aynı zamanda tükürük bezleri tarafından da salgılanan bir enzimdir.Tükrüğümüzde de besinlerle aldığımız karbonhidratları ve proteinleri parçalama görevini üstlenen amilaz enzimi bulunur.
Amilaz testi biyokimya laboratuvarlarında çalışılan bir testtir.Damardan alınan kan örneğinden yapılmaktadır.
Amilaz testi özellikle akut veya kronik pankreatit hastalığı kuşkusu ve pankreası ilgilendiren hastalıkların tanı ve takibinde istenmektedir.
Söz konusu tahlil aynı zamanda pankreasta bulunan bazı kanserlerin tanısı ve ameliyat sonrası safra taşlarının alınmasından sonra takip için de istenebilmektedir.
Pankreas hastalıklarında genellikle karın ağrısı, bulantı, kusma gibi belirtiler ile ateş görülmektedir.Karın ağrısının hayli şiddetli olması pankreas hastalıkları için tipiktir.
Akut pankreatit hastalığında amilaz değerleri normal değerin 5 katına kadar yükselebilmektedir.
Kronik pankreatit hastalığında ise, amilaz değeri ilk aşamada orta seviyede yükselirken daha sonraki süreçte ise değerlerde düşme olacaktır.
Safra yollarındaki hastalıklarda yükseklik görülebilmektedir.
Pankreas kanserinde amilaz değerleri yükselebilir.Bazı ilaçların da kanda amilaz değerlerinde hafif yüksekliklere sebep olduğu bilinmektedir.
Amilaz testi yüksekliği aşağıdaki durumlarda da görülebilir:
Pankreas kistleri ve enfeksiyonları,
Gastrointestinal veya sindirim sorunları,
Böbrek hastalıkları ve yakın zamanda böbrek nakli geçirmiş olmak,
Apandisit,
Tükürük bezlerinin enfeksiyonu olan kabakulak hastalığı,
Diyabetik ketoasidoz;
Yeme bozuklukları;
Gebelik,
Bazı ilaçların kullanımı
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.
Yorum yapabilmek için giriş yapmış olmanız gerekmektedir.
Amilaz, vücudumuzda bulunan karbonhidratların parçalamasına yardımcı olan bir sindirim enzimidir. Amilaz oranı kan veya idrar testi ile tespit edilebilir. Amilaz kan testi normal değeri yetişkinlerde 19-86 U/L’dir. İdrarda amilaz için normal değerler ise: 2,6 – 21,2 IU/h dir.
1.Yöntem
Ebegümecini ince ince doğrayın ve bir su bardağı soğuk suyun içine koyun ve 12 saat bekletip ertesi gün süzüp için.
2. Yöntem
Bir küçük tencereye 1 kaşık aynısefa otu, bir kaşık civanperçemi, bir kaşık ısırgan otunu doğrayıp üzerine bir su bardağı kaynar su dökün ve demlemeye bırakın. Demledikten sonra süzüp için.
Kronik pankreatit, zamanla kötüleşen ve kalıcı hasara yol açabilen pankreas iltihabı demektir. Amilaz düşüklüğüne sebep olur. Kronik pankreatite çoğunlukla ağır alkol kullanımı neden olur.
Amilaz seviyeniz normalden yüksek veya düşükse Dahiliye doktoruna gitmelidir. Doktor sizden bazı testler ve batın ultrasonu isteyecek bu sorunun nedenini tespit edip gerekli tedaviyi uygulayacaktır. Örneğin vücutta enfeksiyon varsa antibiyotik reçete edecektir. Pankreas veya safra kesesi iltihabı nedeniyle amilaz seviyeleriniz yükseldiyse doktorunuz ağrı kesici yazabilir.
Amilaz testi, hayati bir organ olan pankreas fonksiyonları hakkında bilgi vermektedir. Bu nedenle pankreas hastalıklarının tanısında önemlidir.
Damardan alınan kan örneğinden yapılır. Biyokimya laboratuvarlarında analizi yapılmaktadır.
Amilaz testi çoğunlukla pankreas hastalıkları tanı ve ayırıcı tanısında çalışılmaktadır. Buna ilave olarak barsak ve safra kesesi hastalıkları, karın içi hastalıklar, karaciğer hastalıkları, böbrek yetmezliği, çeşitli kanserler gibi çeşitli hastalıkların durumunda da istenenen tahlillerden biridir. Aşağıda amilaz tahlilinin istendiği ve testin yüksek çıktığı durumlara dair detaylı bilgiler, Amilaz Testi Yüksekliği başlığında ifade edilmiştir.
Amilaz testi normal değerleri yaşa göre değişebilmektedir.Testin normal değerleri çalışılan laboratuvar, kullanılan test kiti ve yönteme göre az da olsa küçük farklılıklar gösterebilir.Test sonucu normal değerleri cinsiyete göre farklılık göstermektedir.
Yaşamın ilk 1 ayı: 0-6 U/L
1 ay ile 6 ay arası: 1-18 U/L
6 ay-1 yaş arası:: 6-44 U/L
1-3 yaş: 8-80 U/L
4-17 yaş: 20-110 U/L
18 yaş ve üsti: 25-100 U/L
Amilaz testinin yüksek çıktığı hastalıkları genel hatlarıyla aşağıda belirtilmiştir. Bu hastalıkların şüphesinde tanıya yardımcı olarak doktorlar amilaz testini isteyebilir.
Pankreatit ( pankreas iltihabı),
Pankreas kanseri,
Pankreas kistleri,
Over kanseri,
Akciğer kanseri,
Parotis bezi enfeksiyonları,
Barsak tıkanıklıkları,
Dış gebelik,
Beslenme bozuklukları,
Safra yolları hastalıkları,
Diaetik ketoasidoz,
Karın zarı iltihabı (peritonit) ,
Böbrek yetmezliği,
Karın travması,
Kafa travması,
Viral enfeksiyonlar,
Bazı ilaçların kullanımı;
Alkol kullanımı da serum amilaz düzeyini arttırmaktadır.
Amilaz düşüklüğü ise, pankreas yetmezliği, kistik fibrozis, ağır karaciğer hastalıkları ve pankreasın ameliyatla alınması sonrası görülür. Tek başına amilaz düşüklüğü bu hastalıklara tanı koydurmasa da tanıya yardımcı tahlillerden biridir.
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.
Yorum yapabilmek için giriş yapmış olmanız gerekmektedir.