Anal fistül, anal kanal ve anüsün dış tabakası ve anal kanal arasında anormal tünel gelişmesi ve bu tünelde kronik inflamasyon gelişmesidir. Bu tünelden sıklıkla beyaz iltihabı akıntı olur ve anüs derisini irrite eder ve kaşıntı ve rahatsızlık yapar.
Nasıl Oluşur?
Anal fistül, genellikle bir enfeksiyon sonucu ortaya çıkar ve anal kanalda doku kalınlaşması yapar. Enfeksiyon, genellikle rektumda bulunan mikrobun ilerlemesi ile gelişebilir.
Nadiren Eğer;
Rektumda bulunan iyileşmiş bir ülser
Ülseratif kolit hastalığı
Crohn hastalığı
Divertikülit (barsak duvarında zararsız büyümenin enfeksiyonudur)
Tüberküloz
Gonore
Kalın barsak kanseri varsa anal fistül gelişebilir.
Semptomları Nelerdir?
Anal fistülün semptomları,
Kaşıntı
Sulu iltihap gelmesi
Anüs çevresindeki dokunun irritasyonu
Rahatsızlık
Ağrı
Nasıl Tanı Konur?
Anal kanalda mukozanın sfinkter kaslarına kadar yırtılmasına anal fissür denir. Bir çatlağı andıran görüntüsü nedeniyle bu isim verilmiştir. Son derece ağrılıdır.
Tipik belirtisi dışkılama sırasında anal bölgede şiddetli ağrı ve taze kanamadır, Kanama her zaman olmayabilir. Ağrıyı genelde hastalarımız dışkılama sırasında bıçakla kesiliyor veya cam parçası çıkıyormuş gibi tariflerler.
Anal fissürün (çatlağın) sebeb internal sfinkterin aşırı kasılması sonucu gelişen yüksek basınç nedeniyle mukozal kanlanmanın bozulması sonucu gelişen ülserdir.
Anal fissür tanısı hastanın klinik semptomları ve proktolojik muayene ile konulur. Ayırıcı tanı için hastanın mutlaka muayene edilmesi gerekir. Muayene sırasında aşırı ağrı oluşturabileceği için rektal tuşeden kaçınılmalıdır.
Anal fissürün tedavisi erken dönemde medikal tedavi ile gerçekleştirilebilir. Burda amaç dışkıyı yumuşatmak, düzenli hale getirmektir. Özellikle internal sfinkteri rahatlatmak amacıyla sıcak su banyosu önerilir. Yine internal (iç) sfinkteri rahatlatacak krem uygulamalı planlanır. Medikal tedaviye cevap vermeyen hastalarda geriye iki seçenek kalır; botox uygulaması ve internal sifinkterotomi.
Anal fissürün (çatlak) en başarılı tedavisi cerrahi uygulamadır. Tecrübeli ellerde başarı oranı %98’e çıkar. Biz sfinkterotomiyei spazm kontrol yapıyoruz yani iç makat klasını ölçerek kontrollü olarak kesiyoruz. İşlem genelde günü birliktir ve hastanede kalmayı gerektirmez.
Anal fissür (çatlak) cerrahisi sonrasında bu bölge cerrahisi genel geçer kuralları geçerlidir. Ameliyat sonrası gün boyuca hafifi kanlı akıntı/sulanma olabilir. Sıcak su uygulamam günde 3 kere dk süreyle yapılmalıdır. Tedaviye destek amaçlı verilen ilaçlar düzenli kullanılmalı ve diyete dikkat edilmelidir. Acı ve baharatlı yiyecekler tüketilmemelidir.
Sizden gelen sıkça sorulan soruları Prof. Dr. Bahadır EGE cevaplıyor…
Cevap: İnternal (iç) sfinkteri gevşeten kremler erken dönme anal fissür hastalığını tedavi edebilir. Hastalık ne kadar kronikleşmişse bu kremlerin başarısı o derece azalır. Krem tedavisi başarılı olduğu durumlarda da hastalığın yeni bir atakla tekrarlaması sık karşılaşılan bir durumdur.
Cevap: Diyet anal fissür hastalığında çok önemli. Kabızlık ve ishal durumu anal fissürün sebeblerindendir. Bu nedenle dışkının yumuşak ve şekilli olması çok önemli. Diyet de yeterli miktarda yeşillik ve yoğurt tüketilmesi çok önemlidir. Acı- aşırı baharatlı yiyeceklerin tüketilmesinden kaçınılmalıdır.
Cevap: Anal fissürün cerrahisi muayenehane koşullarında veya hastane koşullarında yapılması mümkündür. Ancak biz daha güvenli ve steril koşulların sağlanması için günü birlik (hastanede yatmadan) ameliyathane koşullarında yapmaktayız. Cerrahi tedavi fiyatları hastanın sigorta içeriği ve tercih ettiği hastaneye göre değişiklik arz etmektedir. Fiyat almak için 32 81 numara ile görüşerek alabilirsiniz.
Cevap:
Cevap: Anal fissür hiçbir zaman kansere dönüşmez diyebiliriz. Ancak hastada şiddetli ağrıya yol açabilir ve hasta dışkılamadan kaçınmaya başlar. Anksiyeteye ve dışkılamadan kaçınmaya, yeme bozukluklarına yol açar.
Cevap: Hasta yorumlarını detaylı incelemek için 'Hasta Yorumları' sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Cevap: Fissüre en çok iyi gelen dışkılama sonrası sıcak su uygulaması ve diyette yeşillik tüketilmesidir.
Cevap: Anal kanaldan iltihaplı akıntı gelmesinin sebebi anal apse ve anal fistüldür. Anal fissürde genelde kanlı sulanma tarzında akıntı olabilir.
Cevap: Biz anal fissürün tedavisini olan sfinkterotomi lokal anestezi ile sedasyon (hastanın uyuması, ağrı duymaması) altında yapmaktayız. Basınç ölçümlü, kalibrasyon cihazları kullanarak yaptığımız bu ameliyat ile gaz-gaita kaçırma riskini en aza indirmekteyiz.
Cevap: Anal fistül; anal bölgedeki salgı bezlerinin iltihaplanması sonrası gelişen anal apsenin anal deriye açılması ile oluşan yoldur. Anal bölgede iltihaplı kanlı akıntı gelişir. Anal fissürden tamamen farklı bir hastalıktır.
Cevap: Anal fissür (makat çatlağı) çoğunlukla medikal tedavi ve yaşam tarzı, beslenme önerileri ile iyileşebilir. Ancak kronikleşen hastalıkta iyileşme genelde botox/cerrahi uygulama ile sağlanır. Cerrahi tedavi başarısı en yüksek olan tedavi seçeneğidir.
Cevap: Makatta kanser kanlı, iltihaplı akıntı ve kitle şikayeti ile kendini belli eder. Daha çok hemoroidal hastalıklar karışır. Bu nedenle rektal kanama hastada varsa ayırıcı tanının mutlaka yapılması gerekir. Hastanın proktolojik muayenesinin konusunda eğitimli-deneyimli hekimce yapılması uygun olacaktır.
Cevap: Beslenmenin düzenlenmesi anal bölge hastalıklarının gelişiminde veya engellenmesinde çok değerlidir. Diyette yeşillik, bol du ve yoğurt gibi hem probiyotik hemde dışkıyı yumuşatan besinlerin olması çok önelidir.
Cevap: Makatta fissür (çatlak) kronikleşmiş ve medikal tedaviden fayda sağlamazsa cerrahi tedavi gerekebilir. Anal fissür kansere dönüşmez. Tedavi edilmeyen fissür giderek kronikleşir ve çok daha ağrılı bir hal alır. Kanamaya sebeb olur. Hastada dışkılama anksiyetesi ve dışkılamamak için yemek yememe hatta kilo kayıpları gelişebilir.
Cevap: Anal fissür (çatlak) cerrahisi günü birlik bir işlendir. Hastada cerrahi sonrası hemen rahatlama sağlanır. Dışkılama ameliyat öncesine göre daha rahat ve ağrısız olur. İşlem sonrası ertesi gün normal hayata dönülebilir.
Genellikle şikayetler birbirine eşlik eder ancak sadece biri ile karşılaştığımız da olmaktadır. Üçünün beraber olduğu durumlarda temel sorun akıntıdır, akıntı kötü kokulu olduğu için ortaya çıkan pis konu rahatsız eder bunun yanı sıra yine bu akıntının içeriği deriyi rahatsız edici maddeler olduğu için tahrişe bağlı kaşıntı olur. Tabi ki sadece birinin olması da sık rastlanır mesela sadece kaşınma olabilir.
Kıl kurdu
Mayasıl
Mantar
Siğil (Kondilom)
Fistül hastalığı
Bölgenin aşırı temizlenmesi
Yeterince temizlenmemesi
Baharatlar
Mayalı içecekler
Aşırı kilo
Fazla terleme (makatta terleme)
Dış basur
Makat çatlağı
Talk pudrası kullanmak
Bütün hastalıklarda olduğu gibi öncelikle sebebi tespit etmek için muayene ve anoskop muayenesi yaptırılmalı, sebep bulunabilirse ortadan kaldırılmalıdır, hemoroid veya çatlak vs gibi hastalık varsa asıl hastalık tedavi edilmelidir. Yenilen gıdalara seçilmelidir.
Şikayetleri ortadan kaldırmak için bu soruna özel geliştirilmiş Pruzon Merhem kullanılmalıdır. Kaşıntının sebebi aşırı terleme ise Botox enjeksiyonu yapılır. Kaşıntının sebebi kıl kurduysa Kontil tablet ya da kontil süspansiyon kullanılır. Kilo verilmelidir. Aşırı terleme varsa botox yaptırılmalıdır. Temizliğe özen gösterilmeli ama temizlikte sadece su kullanılmalı, sabun vs asla kullanılmamalıdır.
Pudra kullanılmamalıdır. Siğil varsa en kısa sürede radyo frekansla yok ettirilmelidir (bulaşıcı olduğu için kesinlikle uzun süre bekletilmemelidir). Mayasıl varsa Pruzon Merhem kullanılmalıdır. Mantar hastalığı teşhisi çok sık konsa da bunların çoğu yanlış teşhistir çünkü bu bölgede mantar üreme şansı azdır ama seyrek görülse de Oceral, travogen benzeri mantar kremleri kullanılmalıdır.
Makatında kötü koku şikayetiyle polikliniğe baş vuran hastaların azımsanmayacak bir kısmı kafaya taktığı için olmayan kokuyu alır, bu hastalığa kakosmi denir, tedavisi en problemli olanlar bunlardır, hastaya kokunun olmadığını anlatmak diğer hastalıkların tedavisinden daha zordur.
Gelelim diğer sebeplere
Dışkı kaçırma veya kaçırma, genellikle bölge ameliyatlarının bir yan etkisidir. Ameliyatsız bir şekilde yağ dolgusu ile başarıyla tedavi edilebilmektedir. Dışkı kaçağının kişinin kendisinden alınan yağ dokusuyla tedavisi Türkiye’de ilk defa Proktoloji Uzmanı Op. Dr. Atilla KAYA tarafından yapılmıştır.
Taharetlenirken veya kağıtla silerken yeterli temizlik yapılmayıp dışkı bırakılması
Fazla terleme, bölgenin ter içeriğinde protein olduğu için kokuşur.
Makat çatlağı; çatlaktan olan kanama veya akıntı kokuya sebep olabilir.
Basur, büyük memeler varsa havalanma azalır bu da sebep olabilir.
Fistül, sürekli devam eden akıntı kokuya neden olabilir ama standart her hastada görülmez.
Anal dermatit, sürekli nemlilik olur koku da eşlik edebilir
Kondilon, makat siğili, aşırı salgı olabilir.
Anüs apsesi boşaltması sonrası.
Anüs kanseri, sürekli kanama ve salgı olur bunlar da kokuya neden olur.
Diğer hastalıklar
Crhon, soliter rektal ülser, paget hastalığı, kriptit (bunların Türkçesi yok), mantarlar, bağırsak sarkması.
Kakosmi tedavisinde en etkili uygulama hipnoterapidir.
Ameliyat sonrası görülen dışkı kaçağı dolguyla düzeltilir.
Fissür için botox enjeksiyonu yapılır.
Diğer hastalıklar da bilimsel veriler çevresinde uygun yöntemlerle tedavi edilir, bunun sonunda kokuyla ilgili sorun da biter.
Yukarıda yazılan hastalıkların neredeyse hepsi diğer şikayetler yanı sıra akıntıya da neden olurlar ancak akıntının varlığı en çok fistül tam adıyla peri anal fistül hastalığını akla getirir. En sık ve belirgin sebep fistül olduğu için fistülü biraz daha ayrıntılı ele alalım.
Fistül makatın yanında bir delik olması durumudur. En sık sebep anüs apsesidir. Erken dönemde uygun şekilde boşaltılmayan apseler fistüle dönüşürler.
Diğer sebepler;
Çatlak
Basur
Kondilom
Kanser
Mayasıl
Bağırsak sarkması
Anüs yetersizliği
Anüste genişleme
Aşırı terleme
En sık sebep olan fistülün tek tedavisi ameliyattır. Fistülektomi, seton ve lazer yöntemleriyle tedavi edilir. Değişik tipleri vardır, ameliyat seçimi fistülün tipine göre seçilir. Özellikle komplike olan tiplerin tedavisi ciddi tecrübe gerektirir.
Yukarıda sayılan diğer hastalıklara bağlı akıntılar yine o hastalığın tedavisiyle son bulur.
Yukarıdaki sebeplerin çoğu sayılabilir, özetle sebepler görülme sıklığı sırasına göre şöyle sıralayabiliriz.
Anal dermatit
Fazla terleme
Fistül
Fissür
Kondilom
Hemoroid (basur)
Dışkı kaçırma
Anal dermatit (mayasıl); ilaç kullanılır, en etkili ilacı Pruzon Merhemdir.
Fazla terleme; en etkili hatta tek tedavisi botox enjeksiyonudur.
Fistül; cerrahi olarak alınır
Fissür; botox enjeksiyonu veya LİS ameliyatı yapılır
Kondilom (siğil); En kolay tedavisi radyo frekanstır, bulaşıcı olduğu için en kısa sürede tedavisi yapılmalıdır.
4. Derece hemoroid; iç basurların bağırsak yapısından kaynaklanan bir ıslaklıktır, hemoroidler alındığında düzelir.
Dışkı kaçırma; burada da bağırsak salgısı ıslaklık yapar.
Tüm bu hastalıkların teşhis ve tedavilerinden asıl sorumlu branş proktoloji bölümü, uzmanı da proktoloji uzmanı diğer deyimle proktologdur. Proktoloji uzmanı az sayıda olduğu için her hastane veya klinikte olmayabilmetedir. Yaşanılan şehirde veya gidilen hastanede proktoloji bölümü ve uzmanı yoksa bu durumda genel cerrahi uzmanına muayene olunabilir.
monash.pw
monash.pw