Doğum borçlanması düzenlemesi ile doğum nedeniyle iş hayatından uzaklaşan kadın çalışanlara doğum borçlanması hakkı tanınıyor. Kimler yapabilir, şartları nelerdir, ne sağlar.
Cem Kılıç / Milliyet
Kadın çalışanlar doğum nedeniyle iş hayatından uzak kalırlar. Bu nedenle de emekli olmak için gerekli gün sayısı şartını doldurmakta zorlanırlar. İşte bu yüzden doğum borçlanması düzenlemesi ile doğum nedeniyle iş hayatından uzaklaşan kadın çalışanlara doğum borçlanması hakkı tanınır. Ancak her durumda doğum borçlanması yapmak gerekli olmayabilir.
Şartları nelerdir?
Doğum borçlanması yapılabilmesi için doğum yapan kadının doğumdan önce sigortalı olarak çalışıyor olması şarttır. Sigortalılık öncesi doğumlar borçlanılamaz.
Diğer yandan, doğum borçlanması yapılabilmesi için doğan çocuğun sağ olması gerekir. Doğum borçlanması yapacak kadın sigortalının borçlanma yapacağı sürelerde yani doğumdan sonraki en fazla iki yıllık süre içerisinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalı olmaması da gerekir.
Borçlanma yapılacak sürelerde adına prim yatırılmamış olması şarttır.
Kimler yapabilir?
SGK, yılına kadar bütün sigortalılara doğum borçlanması hakkı tanımıyordu. yılında sayılı kanunla yapılan değişiklik sonrasında bütün sigortalılara doğum borçlanması hakkı tanındı. Bu tarihten sonra sigortalılık statüsü fark etmeksizin bütün kadın sigortalılar doğum borçlanması yapma hakkına kavuştu. 4/a’lı, 4/b’li ve 4/c’li, yani SSK’lı, Bağ Kur’lu ve Emekli Sandığı mensubu bütün kadın sigortalılar doğum borçlanması hakkına sahipler.
Bütün doğumlar borçlanılabilir mi?
Kadın sigortalılar üç doğuma kadar borçlanma yapabilirler. Bu hak daha önce iki doğumla sınırlıydı. yılında yapılan değişikliğin sonrasında hem bütün kadın sigortalılara doğum borçlanması yapma hakkı tanındı, hem de doğum borçlanması hakkı üçe çıkarıldı. Bu sayede, üç doğumu borçlanma hakkına sahip kadın sigortalının 2 bin gün borçlanma hakkı oldu.
Doğum borçlanması ne sağlar?
Doğum borçlanması yapan kadın sigortalı çalışmadan gün elde etmiş olur. Kadın sigortalılar genellikle emeklilik için gerekli yaş ve sigortalılık süresi şartını doldururlar ancak doğum nedeniyle iş hayatından uzak kaldıkları için prim ödeme gün sayısı şartını sağlayamazlar. Bu durumda doğum borçlanması devreye girer ve prim ödeme gün sayısını doldurma hakkı tanır. Doğum borçlanması ile prim ödeme gün sayısı artan kadın sigortalı emekli olma hakkına kavuşabilir.
Emeklilik tarihini öne çeker mi?
Doğum borçlanması ancak doğumdan önce sigorta girişi olan kadın sigortalılar tarafından yapılabilir ve yalnızca prim ödeme gün sayısı kazandırır. Doğumdan sonraki süreler borçlanılabildiği için sigorta girişi geri gitmez ve emeklilik için avantaj söz konusu olmaz. Dolayısıyla, doğum borçlanması yapan kadın sigortalı daha önce hangi koşullara tabi olarak emekli olacaksa, yine aynı koşullar üzerinden emekli olabilir. Emeklilik koşullarında bir değişiklik olmaz. Yalnızca gün kazanılması söz konusu olur.
Hangi süreler için yapılabilir?
Doğum borçlanması doğumdan sonraki en fazla iki yıllık süre için yapılabilir. Her doğumda en fazla günlük süre borçlanılabilir. Bu sürenin üzerinde doğum borçlanması yapılamaz. Dolayısıyla, her doğum sonrasında kadın sigortalı gün borçlanma hakkına sahiptir. Diğer yandan, günün altında borçlanma yapılması mümkündür. Yani, üst limit gün olmak üzere kadın sigortalı istediği kadar borçlanma yapabilir.
Staj sonrası doğum borçlanması
Staj yapan kadın sigortalıların doğum borçlanması ile emeklilik yaşını öne çekme ihtimali bulunmaktadır. İş hayatına staj yaparak başlayan ve bu dönemde adına kısa vadeli sigorta kolları primi yatan kadın sigortalılar daha sonra uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak çalışmaya başladıkları süre içerisindeki doğumlarını borçlanabilirler.
Bu durumda, ilk kez uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak çalışmaya başladıkları tarih borçlandıkları süre kadar geri gelir. Bu da emeklilik yaşını öne çeker.
İki yıl erken emeklilik
Örneğin, 25 Mayıs tarihinde staj girişi olan ve bu sürede adına kısa vadeli sigorta kollarına prim ödenen kadın sigortalı 25 Mayıs tarihinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak işe girmiş ise bu girişi nedeniyle 54 yaşında, prim günü ve 20 yıl sigortalılık şartıyla emekli olabilecektir. Bu kadın sigortalının 25 Mayıs tarihinde gerçekleştirdiği doğumu borçlanma hakkı bulunmaktadır.
Doğum borçlanması sonrası ilk kez uzun vadeli sigortalı olduğu tarih iki yıl geriye gidecektir. Bu durumda, 25 Mayıs olarak güncellenen sigortalı olduğu tarih ile bu kişinin emeklilik şartları 52 yaş, prim günü ve 20 yıl sigortalılık olacaktır.
Dolayısıyla, iki yıllık doğum borçlanması iki yıl erken emeklilik hakkı doğuracaktır. Ancak bu durum yalnızca staj girişi ile ilk kez uzun vadeli sigorta kollarına tabi olunan süre içerisindeki doğumların borçlanılması halinde geçerlidir. Diğer doğum borçlanmalarında yalnızca prim ödeme gün sayısı eklenir, emeklilik yaşı değişmez.
Kaynak: Milliyet
Yayımlanma Tarihi: 15 Ekim Pazartesi
SGK doğum borçlanması, doğum nedeniyle çalışması kesintiye uğrayan kadın çalışanlara emeklilik dönemine geçişte sağlanmış bir haktır. Doğum yapan kadın işçilerin doğum sonrasında çalışamadıkları süreler için sigorta ödemeleri kesintiye uğrayabilir. Emeklilik dönemi hesaplaması yapılırken doğum nedeniyle sigortalılık dışında kaldıkları bu süreleri dışarıdan ödeyerek emeklilik hesabına dâhil etmeleri mümkün olabilmektedir.
Bu hizmet borçlanması tarihinde yürürlüğe giren Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu maddenin “a” bendinde düzenlenmiştir:
a) (Değişik: 10/9//43 md.) Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, üç defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri,
….
kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32’si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına sayılır.
Doğum sonrası çalışılmayan süreleri borçlanan kadın işçiler bu süreleri prim gün sayısı hesabında dikkate alarak daha erken emekli olma imkânı sahip olmaktadır.
sayılı Kanuna tabi olanların borçlanabilecekleri süreler
Hakkında sayılı Kanun hükümleri uygulanan kişilerin doğum borçlanması hariç mutlaka görevdeyken başvurması şartıyla aşağıdaki süreleri borçlanmaları mümkündür.
borçlanma kapsamındadır.
Ayrıca, subay ve astsubaylar ile polislerin sivil öğrencilikte ve polis akademisinde geçen eğitim sürelerine ait borçlanmalar genel borçlanma kurallarına tabi değildir.
sayılı Kanuna göre borç tutarının hesabı ve ödeme
Borç tutarı; iştirakçilerin veya dul ve yetimlerinin başvurularının Kurum kayıtlarına geçtiği tarihte tabi oldukları personel kanunlarında yer alan hükümlere göre öğrenim durumu itibariyle göreve giriş, derece, kademe ve ek göstergeleri ile emeklilik keseneğine esas aylığının hesabına dahil edilen tüm unsurların toplamının başvuru tarihinde yürürlükte bulunan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar (%36) esas alınmak suretiyle hesaplanmaktadır.
sayılı Kanunun ek 8. maddesi gereği, borçlanma tahakkukları ilgililerin görev yaptıkları kurumlara gönderilmekte, kurumlarca da tahakkukunun ilgililere tebliğ edildiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ilgililerin emekli keseneğine esas aylıkları üzerinden, emekli keseneği (%16) oranında taksitler halinde borç tutarının tahsil edilerek Kuruma gönderilmesi gerekmektedir. Borç tutarının defaten ödenmesi de mümkündür.
sayılı Kanunda borçlanma isteminden vazgeçme mülga Ek maddede düzenlenmiş olup, bu maddeye göre borcun ilgililere tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yazılı olarak Kurumumuza veya Kurumlarına başvurulması halinde bir defaya mahsus olmak üzere borçlanmadan vazgeçme hakkı tanınmıştır. Bu süre içerisinde borçlanma isteğinden vazgeçen iştirakçinin borçlanması Kurumumuzca iptal edilecek ve durum ilgili kuruma bildirilecek, bu süre içinde başvurulmaması halinde ise borçlanma işlemi kesinlik kazanarak, iştirakçinin isteğine bakılmaksızın kurumu aracılığıyla ilgiliden borç tahsilatına başlanacaktır.
Doum borçlanmas asgari ücretin genel düzeyinin artmasyla birlikte yükselecek kalemler arasnda bulunuyor. Bugün Cumhurbakan Erdoan asgari ücret ile ilgili açklama yapt. Asgari ücret zamm ile beraber birçok kalemde deiiklik olacak. Bunlar dan biri de doum borçlanmas. te doum borçlanmas ile ilgili merak edilenler
Doum borçlanmas merak konusu oldu.
Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan yeni asgari ücreti açklad.
Cumhurbakan Erdoan, “Açklayacamz rakam ülkemizin genel ekonomik ve sosyal görünümüyle de uyumludur.” dedi.
Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan yeni asgari ücreti açklad. Cumhurbakan Erdoan, “Açklayacamz rakam ülkemizin genel ekonomik ve sosyal görünümüyle de uyumludur.” dedi ve ylnda geçerli olan asgari ücretin net TL olacan duyurdu.
Böylece geçtiimiz yln ocak ayna göre yüzde 94, temmuz ayna göre ise yüzde 54 zam yapld.
Doum borçlanmasnda en düük tutar 69 TL'den ,95 TL'ye yükseldi.
Doum borçlanmasnda en yüksek tutar ise TL'den TL'ye yükseldi.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ