Süt izni, çalışan annelerin doğumdan sonra bebeklerini besleyebilmeleri için yasal olarak verilmiş bir haktır. Süt izni kamuda çalışan memur kadınlar için ilk 6 ay günde 3 saat, sonraki 6 ay günde 1,5 saattir. Özel sektörde çalışan kadınlar ise bebek 1 yaşına gelene kadar günde 1,5 saat süt izni kullanabilirler. İşverene bir dilekçe verilerek kullanılmaya başlanan emzirme izni, günün herhangi bir saatinde kullanılabilir. Yani çalışan anneler süt iznini sabah işe geç gitme, akşam işten erken çıkma şeklinde kullanabileceği gibi gün ortasında da kullanabilirler. Doğum sonrası süt izni kullanabilmenin şartları ise annenin düzenli olarak primlerinin ödenmesi, en az 1 yıldır sigortalı olması, annenin başka bir işte çalışmaması ve doğum izni bittikten sonra işe tekrar başlamasıdır.
Sizler için hazırladığımız bu yazıda, kamuda ve özel sektörde süt izni ne kadar, süt izni şartları yılı için neler, süt izni hesaplama nasıl yapılır gibi merak edilen soruların yanıtlarını araştırdık. Keyifli okumalar!
Süt izni, çalışan annelerin doğumdan sonra bebeklerini besleyebilmeleri için yasal olarak verilmiş bir haktır. Zira yenidoğan bebeklerin beslenmesinde anne sütü esastır. Özel durumlar dışında uzmanlar, bebeklerin gelişimi ve sağlığı için özellikle ilk 6 ay anne sütü ile beslenmesini önermektedir. Bu nedenle devlet hem kamuda hem de özel sektörde çalışan annelerin emzirme hakkını yasayla güvence altına almıştır. Bu yasayla çalışan kadınların iş hayatından kopmadan bebekleriyle daha fazla vakit geçirebilmeleri amaçlanmıştır. Peki, süt izni ne kadar? Süt izni nasıl alınır? Süt izni şartları nelerdir? Gelin bu soruların yanıtlarını birlikte inceleyelim.
Süt izni süresi, annenin kamuda veya özel sektörde çalışmasına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Kamuda çalışan, yani memur olan annelerin süt izinleri ilk 6 ay günde 3 saat, sonraki 6 ay ise günde 1,5 saattir. Özel sektörde çalışan annelerin süt izni bebek 1 yaşına gelene kadar günde 1,5 saattir. Şimdi, süt izni ne kadar, süt izni kaç gün gibi soruların yanıtlarını kamu ve özel sektörde olmak üzere daha detaylı inceleyelim.
Süt izni, çalışılan kuruma bir dilekçe yazılarak alınır. Anne, çalıştığı kuruma süt izni hakkını kullanacağına dair bir dilekçe verir. Bu dilekçede günün hangi saatlerinde süt izni kullanılacağı da belirtilir. Ardından işveren anneye bu iznin uygun olduğuna dair bir yazı verir ve çalışan annenin süt izni başlamış olur.
Süt izni şartları da çalışan anneler tarafından merak edilen bir diğer konudur. Süt izni kullanabilmek için öncelikle annenin sigortalı çalışan olması gerekmektedir. Bununla birlikte sigorta priminin düzenli olarak ödenmesi, annenin en az 1 yıllık sigortalı çalışan olması ve doğum izninden sonra yeniden işe dönmesi gerekir. Özetlemek gerekirse, süt izni şartları yılı için şu şekildedir:
Çalışan annelerin çoğu, süt iznini günün belli saatlerinde değil de toplu kullanmayı talep eder. Özellikle evin işe uzak olduğu durumlarda, anneler için süt iznini toplu kullanmak daha verimli olabilmektedir. Peki, süt izni toplu kullanılır mı? Süt iznini toplu kullanmak normal şartlarda yasaya uygun değildir. Zira ilgili maddede çalışan annelerin günlük ne kadar izin yapacağı belirtilmiştir. Ancak toplu izin kullanılabilir veya kullanılamaz gibi bir ibare de bulunmamaktadır. Bu nedenle toplu süt izni kullanmak isteyen anneler, kurumları onay verdiği takdirde süt iznini toplu da kullanabilirler. Burada işverenin kararı belirleyici olacaktır.
Bu içeriğimiz de ilginizi çekebilir:
Çalışmayan Kadınlar Doğum Parası Alabilir mi?
Editörün Seçtikleri
Popüler Yazılar
Gebe Sözlüğü
Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü hâlinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler babaya kullandırılmaktadır. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık hâli izni kullandırılır.
Analık izinlerinin bitiminden sonra, kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri hâlinde birinci doğumda altmış gün, ikinci doğumda yüz yirmi gün, sonraki doğumlarda ise yüz seksen gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Çoğul doğum hâlinde bu sürelere otuzar gün eklenir. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanır. Bu hükümlerden yararlanılan süre içerisinde süt iznine ilişkin hükümler uygulanmaz.
Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için ücretli izin verilir
Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.
İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir ve bu izin evlat edinenlere de verilir.
Ayrıca kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat süt izni verilir
Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü hâlinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler babaya kullandırılır.
Ayrıca üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık hâli izni kullandırılır.
Kadın işçi gebeliğinin doktor raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar, yeni doğum yapmış kadın işçi ise doğumu izleyen bir yıl boyunca gece çalıştırılması yasaktır. Bu sürenin sonunda sağlık ve güvenlik açısından sakıncalı olduğunun sağlık raporu ile belirlendiği dönem boyunca da gece çalıştırılmaz.
Kadın işçilerin doğum öncesi 8 hafta (çoğul gebeliklerde 10 hafta) ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık süre içinde çalıştırılmamaları esastır.
Kadın işçi doğum öncesi iznini doğum sonrasına aktarabilir; kadın işçi sağlık durumu uygun olursa doktorunun da onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışabilir ve kalan 5 haftalık doğum öncesi iznini doğum sonrası kullanabilir. Ayrıca erken doğum sebebiyle doğumdan önce kullanılamayan izinler doğum sonrasına aktarılır.
İşveren gebelik süresince kadın işçiye periyodik kontrolleri için ücretli izin vermek zorundadır.
Kadın işçi gebeliği süresince daha hafif bir işe geçebilir. Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde kadın işçi sağlığına uygun daha hafif bir işte çalıştırılır. Bu durumda işveren işçinin ücretinden indirim yapamaz.
Kadın işçiye bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde saat emzirme izni verilir.
Emzirme izni saati bölünerek kullanılabilir; emzirme iznini hangi saatler arasında ve kaça bölerek kullanacağını kadın işçi belirler.
Emzirme izni kullanılması durumunda işveren işçinin ücretinden kesinti yapamaz. Emzirme izni ücretli olarak kullandırılması gereken bir izindir.
Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.
Çoğul doğum hâlinde bu sürelere otuzar gün eklenir. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanır. Bu fıkra hükümlerinden yararlanılan süre içerisinde süt iznine ilişkin hükümler uygulanmaz.
Ayrıca İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu izin, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme hâlinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir.
Ayrıca üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık hâli izni kullandırılır.
Bir yaşına kadar.
Bir buçuk saat.
Süt iznini toplu olarak kullanmak yasa koyucunun amacına aykırıdır. Yasa koyucu iznin günlük olarak kullanılmasını öngördüğünden bu iznin günlük olarak kullanması gerekmektedir.
Çoğul doğum hâlinde bu sürelere otuzar gün eklenir. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanır. Bu fıkra hükümlerinden yararlanılan süre içerisinde süt iznine ilişkin hükümler uygulanmaz.
Ayrıca İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu izin, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme hâlinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir.
İşçinin talep etmesi halinde işverenin bu izinleri vermesi zorunludur.