Anne Süt Yardımı

Kadınların çalışma hayatında istihdamını artırmak ve korumak için Devlet tarafından kadın işçilere çeşitli kanunlarla getirilen pozitif ayrımcılığın yanı sıra maddi olarak da bir takım yardım kalemleri bulunmaktadır. Bu yardımlar doğum yapan ve aynı zamanda çalışan kadınlara doğum yardımı, emzirme ve süt yardımı, yarım gün çalışma desteği ve kreş yardımı adı altında para ve parayla ölçülebilen yardımlar yapılmaktadır.  Ödenen destekler annelerin brüt maaşı ve çocuk sayısına göre değişmektedir.  
Doğum Parası (çocuk parası) 
Devlet tarafından annelere en fazla verilen destek ödemesi doğum parasıdır. Çocuk parası olarak da bilinen bu destek 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra dünyaya gelen kişilere verilmektedir. Ayrıca bu destekler çalışan veya çalışmayan bütün kadınlara ödenmektedir. Bu kapsamda ilk çocuk için 300 TL, ikinci çocuk için 400 TL ve üçüncü ve sonrasındaki çocuklar için 600 TL verilmektedir.  
Doğum yardımı başvuruları için başvurular bağlı olunan Nüfus Müdürlüğüne yapılmaktadır. Bunun için “Doğum yardımı başvuru dilekçesi” verilmelidir. Bu dilekçe sonrasında Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler il Müdürlüğüne gönderilmektedir. Kurum tarafından yapılan değerlendirmeler sonrasında hak kazanan kişilere ödeme yapılmaktadır. Doğum yardımı başvuruları için sonuçlar e-Devlet üzerinden sorgulanabilmektedir.  
Doğum parası başvurusu için gerekli evraklar  
•    Doğan bebeğin T.C kimlik kartı. Bu belge doğum parası talebinde bulunulacak çocuğun tam ve sağ doğduğunu göstermektedir. 
•    Anne ya da babanın T.C kimlik kartı. Bu belge doğum parası talebinde bulunacak kişinin kimliğini göstermektedir. 
•    Doğum parası başvurusunda bulunmak için başvuru merciinden alınmış olan belgelerin tam ve doğru şekilde doldurulmuş hali gerekmektedir. 
Doğum yardımı sorgulama işlemleri için e-devlet üzerinden "Doğum parası sorgulama" seçeneğine tıklayarak işlem yapılabilir. Ayrıca doğum parası sorgulamanın bir diğer yöntemi de ilgili Bakanlıkların '183' ve '144' numaralı çağrı merkezlerini aramaktır.  
Doğum yardımı ödemeleri yapılan başvurunun Doğum Yardımı Sistemine (DYS) girildiği ayı takip eden ay içerisinde hak sahipleri tarafından PTT şubelerinden temin edilmektedir. 
Doğum Yardımı uygulaması 15.05.2015 tarihinde başlamış olup, ilgili mevzuatta yardım programının geçerlilik süresine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Ayrıca 15.05.2015 tarihinden sonra gerçekleşen canlı doğumlar için yapılacak doğum yardımı başvuruları için de herhangi bir son başvuru tarihi gibi bir düzenleme bulunmamaktadır. 
Süt Parası Desteği  
Süt parası yardımının diğer ismi emzirme ödeneğidir. Süt parası ile emzirme desteği ayrıdır. Anneye ya da eşine verilen emzirme ödeneği SGK’ya ya da Bağ-Kur’lu kişilere en az 4 ay prim ödenmesi halinde verilmektedir. Emzirme yardımı 2021 yılı için 232,00- TL olarak belirlenmiştir. Annelere 2 sene kadar 232,00- TL üzerinden ödemeler yapılmaktadır. Süt parası desteği başvuruları SGK’ya başvuru dilekçesi verilerek yapılmaktadır. Ayrıca yeni doğan bebeğin T.C. kimlik numarası ile Aile Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığının resmi internet sitesinden başvuru yapılabilir.  Destek almak isteyen kişilerin doğum raporu, 1 adet nüfus cüzdanı fotokopisi, sigortaya bağlı olan kişinin 120 günü olan vizite kâğıdı ve evlenme cüzdanını teslim etmesi gerekir. Ayrıca destek almak isteyen kişilerin doğumdan önce en az 120 gün priminin ödenmesi ve çocuğun yaşaması şarttır.  
Yarım Gün Çalışma Desteği  
Yarım gün çalışma desteği çocuklar okul yaşına gelene kadar ödenmektedir. Bu destek için çocuğun yaşı önem arz etmektedir. Çocuğu 3 yaşından küçük olan kadınlar bu desteğe başvuru yapabilir. 3 yaşını geçmemiş çocuklar adına ödenen bu destek çocuklar okul çağına gelene kadar ödenmektedir. Doğum izninin alınması sonrasında ilk çocuk için 60, ikinci çocuk için 120 ve üç ve üzeri çocuk için 180 gün yarım gün desteği verilmektedir.  
Yarım çalışma ödeneğinde anne yarım gün çalışarak tüm gün çalışmış gibi ücret alması sağlanmaktadır. Bu durumda ücretin yarısı işverenden diğer yarısı ise İŞKUR tarafından ödenecektir. Yarım çalışma ödeneği alan annelere günlük süt izini verilmesi zorunluluğu ortadan kalmaktadır. Ayrıca bu hakkı anne isterse eşine yönlendirebilmektedir. 
İş Görmezlik Ödeneği  
SGK’ya bağlı olarak çalışan annelere izin dönemleri süresince iş görmezlik ödeneği verilmektedir. İş görmezlik yardımından faydalanmak için annenin en az 90 gün sigorta priminin olması gerekmektedir. Desteğin miktarı annenin 90 günlük aldığı brüt ücret üzerinden hesaplanmaktadır. Günlük brüt ücretin 2/3 çalışan kadınlara iş görmezlik olarak ödenmektedir. İş görmezlik ödeneği kapsamında anneye doğumdan önce 8 hafta, doğum sonrasında ise 8 hafta kadar toplam 16 hafta izin verilmektedir. Çoğul gebelikte ise 18 hafta izin verilir. Doğumdan dolayı çalışamayan annelere iş görmezlik ödeneği toplamda 16 hafta olarak verilmeye devam eder. Böylece asgari ücrete bağlı annelere 16 haftalık iş göremezlik karşılığı olarak 4 bin 424 TL ödenmektedir.  
Bakıcı Parası ve Kreş yardımı 
Bakım parası doğum yapan kadınlara işe çalışmayı sürdürebilmeleri için ödenmektedir. Bakıcı parası uygulaması pilot iller olarak İzmir, Bursa ve Antalya’da başlanmış daha sonra ise İstanbul ve Ankara’da da uygulama devam edilmiştir. Bakıcı parası ödemelerinde son olarak 300 Euro üzerinden verilmektedir. Bakıcı parası alınabilmesi için uygulanan bu illerde ikamet etmek zorunluluğu bulunmaktadır. Bakıcı parası destekleri için sigortalı olarak çalışan annelerin “eğitimli bakıcı çalıştır” sloganıyla başlatılan projeden hali hazırda 0 ile 24 aylık çocuğu olanlar ve 4/a statüsünde çalışan anneler başvuru yapılabilir. Kreş yardımı ise bebeklik döneminde oyun çağına gelen çocuklar için verilir. Aylık olarak kreş yardımı maddi durumu iyi olmayan ailelere yapılmaktadır.