Antibiyotikler, hayatımızda bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlu hastalıklara karşı etkili 80’den fazla farklı madde bulunduran mucizevi ilaçlar arasında yer alıyor. Ancak antibiyotikleri ne kadar doğru kullanıyoruz? Bu konudaki faydalı olabilecek bilgileri çeşitli kaynalardan okurlarımız için derledik. Antibiyotikleri yemekten önce, yemek sırasında veya sonrasında mı alınmalı sorusu, kişiye özel reçete ile doktor ve eczacıyla birlikte netleştirilmelidir. Zira her antibiyotiğin kendine özgü alınma zamanı vardır.
Alman Dahiliyeciler Birliği antibiyotik ve alkol konusunda şu önerilerde bulunuyor: “Antibiyotikler alkol ile beraber alındığında mide bulantısı, baş dönmesi ve uyku hali gibi oldukça tehlikeli sonuçlar ortaya çıkabilir.”
ANTİBİYOTİK ALIRKEN NELER YENMEMELİ?
Federal Eczacılar Odası da antibiyotik ile birlikte süt içeeren gıdaların tüketilmesi konusunda şu uyarılarda bulunuyor: “Süt içeren gıdalar antibiyotik etkisini azalttığı için, antibiyotik almadan 2 saaat önce ya da sonra alınmaması gerekiyor.
ANTİBİYOTİK ALIRKEN NELER İÇİLMEMELİ?
Konu hakkında uzman hekimler antibiyotiklerde bulunan maddelerin marketlerden alınan sade veya mineralli sularda bulunan kalsiyum, magnezyum ve birçok mineralle birleşerek etkisini kaybedebileceğini, bu nedenle antibiyotiklerin çeşme suyu ile tüketilmesi ve su miktarının en az mililitre olması gerektiğini ifade ediyorlar.
ANTİBİYOTİK ALIRKEN MEYVE SUYU YA DA KAHVE İÇİLEBİLİR Mİ?
Alman Dahiliyeciler Birliği’nin verdiği bilgilere göre, antibiyotik alırken meyve sularından, özelliklede greyfurt suyundan uzak durulması gerekiyor. Greyfurt suyu, kandaki konsantrasyonların artmasına, bağırsaklarda ve karaciğerde metabolizmanın bozulmasına, antibiyotiklerin çözülmesini sağlayan enzimleri etkisiz hale gelmesine ve ciddi sağlık problemleri yaşanmasına sebep oluyor. Uzmanlara göre kahve, siyah ve yeşil çay, kola ve enerji içecekleri gibi kafein içeren içecekler kişide çarpıntı ve uyku bozukluklarına yol açabiliyor.
DOĞUM KONTROL HAPI ALANLAR EK ÖNLEM ALMALI
Konunun uzmanları bu verilen bilgilerin dışında doğum kontrol hapı alan anibiyotik kullananlar için de bazı önerilerde bulunuyorlar. Bu bilgilere göre antibiyotik ve doğum kontrol hapı aynı anda alındığında en yaygın yan etkilerden biri ishal oluyor. Antibiyotik kullanımının doğum kontrol haplarının etkisini kırdığı için doğum kontrol hapı alanların antibiyotik almaları durumunda ek koruyucu tedbirler almaları öneriliyor.
Derleyen: Saliha Yılmaz – (Almanya Bülteni) – Düsseldorf
Foto: (AA)
Vücudunuzda yaylmaya balayan bir virüs ya da bakteri varsa bu durumu engellemek ve salnza kavumak için doktora gidersiniz. Doktorunuz size uygun gördüü takdirde antibiyotik ilaç yazar. laçlar kadar etkili olan antibiyotik besinler de tedavinin bir parças olur. ylnda tüm dünyaya yaylan Covid ve daha pek çok hastal önlemek için doktorlar antibiyotik etkisi olan yiyecekler ile beslenmenizi önerirler.
Baklk sisteminizi güçlendirmek için ihtiyacnz olan antibiyotik gdalar mutfanzda eksik olmamaldr. Vücut direncini yükseltip kendinizi virüs ve bakterilere kar koruyabilirsiniz. Grip, nezle, souk algnl, solunum yolu enfeksiyonu gibi hastalk durumunda antibiyotik olan bitkiler sayesinde ksa sürede toplanabilirsiniz.
imdi daha salkl bir bedene sahip olmak ve güzel günler görmek için antibiyotik etkili besinleri tanyalm!
Salnz için doktorunuzun önerdii ilaçlar kullanmaya ve beslenme düzenini korumaya özen gösteriniz.
Elma Sirkesi Nasl Yaplr? Faydalar Nelerdir? Nasl Kullanlr?
Baln Faydalar, Kalori ve Besin Deerleri, yisi Nasl Anlalr?
Limonun Faydalar Nelerdir? Kabuundan Çekirdeine Tüm Faydalar
Maydanozun Faydalar – Hiç Duymadnz Her Derde Deva 13 Özellii
Kuru Soann Faydalar Nelerdir?
Sarmsan Faydalar Nelerdir? Sarmsak Yutmann Faydalar
Krmz Biberin Faydalar, Kalori ve Besin Deerleri
Narn Faydalar Nelerdir? Neye yi Gelir? Besin Deerleri
Kefir Nedir? Faydalar Nelerdir? Hayrete Düeceiniz 11 ifal Özellii
Turpun Faydalar ve Çeitleri Nelerdir?
Zerdeçaln Faydalar: Az Bilinen 11 Özellii
Sumak Nedir? Faydalar Nelerdir? 6 Deiik Kullanm ekli
Yeil Çayn Faydalar Nelerdir? Zayflatr M? Ne Zaman çilmeli?
Karadut Faydalar Nelerdir?
Dereotunun Faydalar Nelerdir? Hangi Hastalklara yi Gelir?
Covid19’a Kar Güçlenmek çin Ne Yemeli?
Kn Hastalktan Koruyan Beslenme puçlar
Baklk Sistemini Güçlendiren Yiyecekler Listesi
D Vitamini Nelerde Var? Vitamin Kayna 7 Doal Besin
K Meyveleri Nelerdir? Vitamin Deposu 10 Besleyici Meyve
Antibiyotikler bakteriler ile savaşan ilaçlardır. Bakterileri öldürerek veya üremelerine engel olarak çalışırlar.
Bu ilaçların genelde mide bağırsak sistemine yan etkileri olur ve bunlar şöyle:
• bulantı
• ishal
• şişkinlik
• hazımsızlık
• karın ağrısı
• iştah kaybı
Bu yan etkiler rahatsız edici olabilirler ancak genelde hızlıca geçerler.
Doğru gıdaları tüketmek bu rahatsız edici yan etkileri önlemeye ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olabilirler.
Bir insanda trilyonlarca bakteri ve bağırsaklarda yaşayan diğer mikroorganizmalar bulunur. Tıp dünyası bu organizmaların bütününe bağırsak mikrobiyomu adını verir.
Antibiyotikler bakteriler ile savaşırlar ve mikrobiyom içerisindeki bakteri dengesini de bozabilirler.
Bağırsak mikrobiyomu sindirim sistemi fonksiyonlarının sürmesini sağlar ve bağışıklık sisteminin viral enfeksiyonlara karşı korunmasını sağlar.
Antibiyotikler bakteri dengesini bozdukları zaman, kişide yan etkiler ortaya çıkabilir ve bulantı ile ishal bunlar arasında bulunuyor. Antibiyotik alırken probiyotik ve prebiyotiklerin tüketimi bağırsaktaki bakteri dengesinin sağlanmasına yardımcı olabilir.
Probiyotikler sağlıklı bakteri olarak da bilinen canlı mikroorganizmalardır.
Antibiyotiklerin şişkinlik ve ishal gibi bazı yan etkilerinin azaltılmasını sağlayabilirler.
Probiyotikler ve antibiyotiklere dair araştırmalar henüz net sonuçlar vermiyorlar ancak çalışmalar probiyotikleri tüketmenin antibiyotik kaynaklı ishali önlemekte güvenli bir yol olduğunu gösteriyorlar.
Antibiyotikler probiyotiklerdeki faydalı bakterileri öldürebilirler ve bu nedenle iki defa bir kaç saat arayla almak öneriliyor.
Antibiyotik tedavisi bittikten sonra bir probiyotik karışımı almak bakteri dengesinin tekrar sağlanmasına yardımcı olur.
Prebiyotikler bağırsakta yaşayan faydalı bakteriler için gıdalardır.
Faydalı bakterileri antibiyotik almadan önce ve aldıktan sonra beslemek faydalı çünkü bağırsağa tekrar dengeyi getirebilir.
Bazı gıdalarda düşük dozda prebiyotik bulunur:
• soğan
• sarımsak
• muz
• radika kökü
• yer elması
Üreticiler bazen gıdalara prebiyotikler de eklerler, bazıları şöyle:
• yoğurt
• bebek mamaları
• gevrekler
• ekmek
Prebiyotikler gıda etiketlerinde şöyle belirtilebilirler:
• galaktooligosakkaritler veya GOS
• fruktoligosakkaritler veya FOS
• oligofruktoz veya OF
• radika lifi
• inülin
Çoğu prebiyotik tipi liftir. Kişi büyük miktarda tüketirse gaz veya şişkinliğe sebep olabilirler.
Beslenmesine prebiyotik eklemek isteyen herkes bağırsakların adapte olması için bunu yavaşça yapmalı.
Fermente gıdalar iyi birer faydalı bakteri kaynağıdırlar. Tüm fermente gıdalarda mikroorganizmalar bulunur ancak bazı ısı ve filtreleme işlemleri faydalı bakterileri öldürebilir.
Fermente sebzeler, yani lahana ve salatalık turşusu gibi seçenekler kavanozda ve oda sıcaklığında saklanırlar ama canlı kültüre sahip değillerdir.
Mikroorganizmalar pişme sürecinden sağ çıkmazlar ve bu nedenle keşi ekmek gibi gıdalarda bulunmazlar.
Bu organizmaları içeren gıdalar genelde canlı ve aktif kültürler barındırdıklarına dair etiketlere sahip olurlar.
Fermente gıdalar şöyle:
• yoğurt
• geleneksel salam
• bazı peynirler
• taze, ekşi turşular
• tempe
• kimçi
• miso
• kefir
Antibiyotikler tüm bakteriler ile savaşırlar, vücuda yardımcı olanlarla bile. Bazı bakteriler K vitamini üretirler ve bedenin kanı pıhtılaştırmak için buna ihtiyacı vardır.
Antibiyotiklerin K vitamini düzeyleri üzerindeki etkilerini azaltmak için şunlar yenilebilirler:
• kara lahana
• ıspanak
• şalgamın yeşil kısımları
• lahana
• pazı
• hardal yeşillikleri
• maydanoz
• brüksel lahanası
Lifler bağırsaklarda faydalı bakterilerin çoğalmalarını sağlayabilirler.
İnsanlar antibiyotik alırken yüksek lifli gıdalardan kaçınmalılar çünkü midenin ilaçları emilimini etkileyebilirler.
Ancak antibiyotik tedavisi bittikten sonra lif tüketmek bakterilerin dengeye gelmesini sağlar ve sindirimi iyileştirebilir.
Lif bakımından zengin gıdalar şöyle:
• enginar
• muz
• orman meyveleri
• baklalar
• brokoli
• mercimek
• kuruyemişler
• nohut
• tam tahıllar
Bazı gıdalar antibiyotiklerin verimliliğini bozarlar.
Bunlar arasında greyfurt ve greyfurt suyu bulunuyor, bu ürünler bedenin ilacı emme ve parçalama kabiliyetini azaltabilirler.
Ayrıca bazı araştırmalar yüksek dozda kalsiyum barındıran portakal suyu gibi takviyeli gıdaların bazı antibiyotiklerin emilimini etkileyebildiğini gösteriyorlar.
Herhangi bir ilaç alırken alkolden kaçınmak mantıklı. Çoğu vakada tadında tüketim antibiyotikler ile sorun yaratmıyor ancak yan etkileri daha kötü hale getirebilir.
Doktor aşağıdaki antibiyotikleri alanlar için alkol alımını tamamen yasaklayabilir:
• Metronidazole, diş enfeksiyonlarını, vajinal enfeksiyonları, enfeksiyonlu bacak ülserlerini ve yatak yarasını iyileştirebilir.
• Tinidazole, diş enfeksiyonları, vajinal enfeksiyonlar, bacak ülseri ve yatak yaraları için kullanıldığı gibi bağırsakteki Helicobacter pylori bakterisini temizler.
Bu antibiyotiklerden birini alırken alkol almak ciddi reaksiyonlara sebep olabilir ve şu belirtileri ortaya çıkartır:
• bulantı
• karın ağrısı
• sıcak basması
• düzensiz veya hızlı kalp atışları
• baş ağrıları
• sersemlik
• uyku hali
Metronidazole bittikten 48 saat sonrasına, tinidazole bittikten 72 saat sonrasına kadar insanlar alkol alımından kaçınmalılar.
Antibiyotik tedavisinden sonra bağırsak mikrobiyomunu sağlıklı bir dengeye getirmek önemli. Bunu probiyotik, prebiyotik, fermente gıdalar ve lifler tüketerek yapmak mümkün.
Probiyotik ve prebiyotikler antibiyotiklerin yan etkilerinin azaltılmasına da yardımcı olurlar.
Bazı gıdalar antibiyotikler ile etkileşime girerek onları daha az verimli hale getirebilirler. Bunlar arasında greyfurt ve bazı portakal suları gibi yüksek dozda kalsiyum takviyeli gıdalar yer alıyorlar.
Dr. Josh Axe