Şap Hastalığı Insana Geçer Mı

monash.pw ekibi olarak Türkiye’de ve dünyada yaşanan ve haber değeri taşıyan her türlü gelişmeyi sizlere en hızlı, en objektif ve en doyurucu şekilde ulaştırmak için çalışıyoruz. Yoğun gündem içerisinde sunduğumuz haberlerimizle ve olaylarla ilgili eleştiri, görüş, yorumlarınız bizler için çok önemli. Fakat karşılıklı saygı ve yasalara uygunluk çerçevesinde oluşturduğumuz yorum platformlarında daha sağlıklı bir tartışma ortamını temin etmek amacıyla ortaya koyduğumuz bazı yorum ve moderasyon kurallarımıza dikkatinizi çekmek istiyoruz.

Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (yorum yapan diğer okurlarımıza yönelik yorumlar da dahil olmak üzere) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık unsurları taşıması durumunda yorum editörlerimiz yorumları onaylamayacaktır ve yorumlar silinecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisinde aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemi içeren yorumlar da yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur. Bu nedenle bu tarz okur yorumları da doğal olarak monash.pw yorum sayfalarında yer almayacaktır.

Ayrıca monash.pw yorum sayfalarında Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu ispat edilemeyecek iddia, itham ve karalama içeren, halkın tamamını veya bir bölümünü kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.

Yorumlarda markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve herhangi bir şekilde ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmayacak ve silinecektir. Aynı şekilde bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Başka hiçbir siteden alınan linkler monash.pw yorum sayfalarında paylaşılamaz.

monash.pw yorum sayfalarında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan okura aittir ve monash.pw bunlardan sorumlu tutulamaz.

monash.pw yorum sayfalarında yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yayınlanan Kullanım Koşulları’nı ve Gizlilik Sözleşmesi’ni peşinen okumuş ve kabul etmiş sayılır.

Bizlerle ve diğer okurlarımızla yorum kurallarına uygun yorumlarınızı, görüşlerinizi yasalar, saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun şekilde paylaştığınız için teşekkür ederiz.

Denizli'nin Honaz ilçesinde 17 mahallenin şap hastalığı şüphesiyle karantinaya alınmasının ardından hastalığa ve insana bulaşıp bulaşmayacağına ilişkin sorular gündeme geldi.

Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü'ne (OIE) göre şap hastalığı (Foot and mouth disease), oldukça ciddi ekonomik sonuçları olan ve hayvanlarda yüksek bulaşıcılığa sahip bir hastalık.

OIE'nin yılında güncellenen verileri, şap hastalığına Picornaviridae familyasının Aphtovirus grubuna ait bir virüsün neden olduğunu bildiriyor. Hastalık özellikle sığır, domuz, koyun, keçi ve diğer çift tırnaklı hayvanları etkiliyor.

OEI yetişkin hayvanlarda nadiren ölümcül olabilen şap hastalığının genç hayvanlarda yüksek ölüm oranına yol açabileceğini belirtiyor.

OEI'nin listesinde yer alan şap hastalığı hayvanlarda yüksek ateş ve dil, dudak, ağız, meme ucu ve toynaklarda kabarcık benzeri yaralar şeklinde belirtiler gösteriyor. Ciddi üretim kayıplarına yol açan hastalığa yakalanan hayvanların çoğunluğu iyileşiyor ancak hastalık sonrası hayvanlarda zayıflık ve güçsüzlük gözleniyor.

Şap hastalığına neden olan virüs nasıl yayılıyor?

Virüs enfekte olan hayvanların tüm salgılarında bulunabiliyor. OIE'ye göre virüs genellikle oral yollar ve solunum yoluyla diğer hayvanlara bulaşıyor.

Virüs, enfekte olan hayvan klinik belirtilerini göstermeye başladıktan sonraki 4 gün hayvanın sütünde ya da menisinde yaşayabiliyor.

Hastalık, enfekte olan hayvanların yeni sürülere sokulmasıyla ya da enfekte hayvanın etinin tüketilmesi, virüsün bulaştığı gereçlerin kullanılması ve sütle su gibi virüsün bulaştığı ürünlerin kullanılmasıyla geniş çaplı yayılıyor. Bazı durumlarda iyileşen hayvanlar taşıyıcı olarak virüsü yayıyor.

Şap hastalığı halk sağlığı riski oluşturur mu?

Şap hastalığına neden olan virüsün insanlara nadiren bulaştığı bildiriliyor. OIE'ye göre virüs bu nedenle bir halk sağlığı riski oluşturmuyor.

Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı İzmir Bornova Veteriner Kontrol Enstitüsü konuya ilişkin yayımladığı raporda, "İnsanların enfekte hayvanlar ile temas veya enfekte et ve süt ürünleri ile enfeksiyonu nadiren aldıkları bildirilmektedir. Bu konuda Enstitümüze herhangi bir başvuru olmamıştır" ifadelerini kullanıyor.

Tarım Bakanlığı Şap Enstitüsüyse insanların hastalığın taşıyıcısı olabileceğini belirtiyor. Bakanlık hastalığa ilişkin genel bilgi notunda, "İnsan ve hastalığın konakçısı olmayan hayvanlar (kuşlar, fareler, vs.), kontamine materyaller (yem, ot, su, vs.), nakil araçları, et, et ürünleri, süt, süt ürünleri, suni tohumlama ve embriyo transferi enfeksiyon kaynağı olabilir" ifadelerine yer veriyor.

Hastalığın yayılmasını önlemek için ne yapmalı?

Tarım Bakanlığı şap hastalığının yayılmasını önlemek için 3 ana strateji öne sürüyor: Kesim, karantina ve aşılama.

Kesim stratejisi, virüse yakalanan hayvanların itlafını bu sayede virüsün kontrol altına alınmasını öngörüyor. Ancak yöntemin ciddi hayvan kayıplarına yol açabileceği belirtiliyor.

Denizli'de de uygulanan karantina yöntemiyle enfekte bölgelere ya da bölgelerden hayvan transferinin kontrol altına alınması amaçlanıyor.

Virüsün yoğun görüldüğü bölgelerde yüksek antikor düzeyinin sağlanması için yoğun aşılama çalışmaları yapılması öneriliyor.

OIE'de hastalığın kontrolü için benzer yöntemleri tavsiye ediyor:

• Enfekte olan, iyileşmiş ve şap hastığına temas riski olan tüm hayvanların itlafı,
• Hayvansal ürünlerin uygun biçimde imhası,
• Enfekte olan ve virüse maruz kalma ihtimali olan canlıların takibi,
• Sıkı karantina uygulamaları ve canlıların, araç-gereçlerin kontrol altına alınması,
• Virüsün bulaşma ihtimali olan tüm alanların dezenfekte edilmesi.

Şap hastalığı dönem dönem ülkemizde de görülerek gündeme geliyor. Şap, çift toynaklı hayvanlarda görülen viral bir hastalık olarak biliniyor. Halk arasında tabak veya dabak olarak adlandırılan şap hastalığı öldürücü olmamakla birlikte sürü içerisinde veya bölgede hızla yayılır, insanlara bulaşma oldukça nadirdir.

Şap hastalığı, sığır, domuz, koyun, keçi ve geyik gibi çatal tırnaklı hayvanları etkileyen oldukça bulaşıcı bir viral hastalık olarak biliniyor. Hastalığa neden olan Picornaviridae familyasına ait şap virüsü (FMDV) enfekte hayvanlarla veya onların salgılarıyla (tükürük, burun akıntısı veya dışkı gibi) doğrudan temas yoluyla ve ayrıca kontamine yem, su, ekipman ve giysiler yoluyla yayılıyor.

ŞAP HASTALIĞI NEDİR?

Evcil veya yabani tüm çift tırnaklı hayvanlarda görülebilen, kronik durumlarda zayıf ve yavru hayvanlarda ölüme sebebiyet veren, genellikle et, süt ve iş gücü kaybına sebep olan viral bir hastalıktır. Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığınca ihbarı mecburi hastalıklar arasında yer almaktadır. Hastalığın mortalitesi düşük olmasına karşın yüksek morbiditeye sahiptir. Bu şu anlama gelir: Öldürücü olmamakla birlikte sürü içerisinde veya bölgede hızla yayılır. Her ne kadar zoonoz kabul edilse de insanlara bulaşma oldukça nadirdir.

ŞAP HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?

Hastalığın yayılışı 2 farklı unsurla gerçekleşir:

1- Hasta hayvanlar

Bunların ağız salya akıntısı
İdrar ve dışkıları
Sütü
Mihraklarda oluşan vezikülerin patlaması ile

2- Taşıyıcı hayvan ve kaynaklar

Fare, Kuşlar, Yaban domuzu, Kanatlılar hastalığın yayılmasında rol oynar.
Suni tohumlama (Hastalıklı sperm veya malzeme ile)
Hastalıklı ortamda bulunan kaba yem, hayvan altlığı, su,
Hastalıklı ortamda kullanılan elbise, kıyafet ve malzemenin (sağım makinesi, kaşağı, zincir) dezenfekte edilmeden kullanılması,
Hayvan nakilleri (Hastalıklı hayvan, malzeme veya dezenfekte edilmemiş taşıma araçları ile),
Hastalıklı hayvan ürünlerinin gerekli işleme tabi tutulmadan piyasaya sürülmesi hastalığın salğın haline gelmesinde önemli rol oynar.

domuzspermsütTürkiye

Şap hastalığı yenilen et ve içilen sütten insana bulaşır mı? sorusu gündemde Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Güzel, SAT-2 serotipi şap hastalığının virüs kaynaklı olduğunu belirterek, "Rüzgar ve kuşların taşıması yoluyla da kilometrelerce ötedeki hayvanlara taşınabiliyor. Hasta bir hayvanı kara yolunda yürütün, yürüdüğü güzergahtaki köylerde bile hastalık görülebilir" dedi.

Hastalığın görülmesinde kontrolsüz hayvan hareketliliğinin de etkili olabileceğini belirten Güzel, "Hastalığın taşınmasına neden olabiliyor. Türkiye, Şap Enstitüsü bulunan ender ülkelerden biri. Bu enstitüde aşı üretiyoruz ancak virüsün çok fazla tipi ve bu tiplerin de alt kolları var. Bu noktada üretilen aşı, yeni tipe karşı koruyuculuk sağlayamayabiliyor. Türkiye'de çiftlik hayvanları yılda 2 kez aşılanıyor. Ancak bu hastalık ülke ekonomisi açısından önemli. Hayvanların karantinaya alınıp, iller arası hayvan hareketliliğinin durması, elde edilen sütlerin kullanılmaması gibi nedenlerle hayvancılık ekonomisi olumsuz etkileniyor. Şap hastalığı insana da bulaşabilir ancak halk sağlığını olumsuz etkileyecek bir durum yoktur. Şap hastalığı görülen hayvanların eti, 4 derecede en az 24 saat bekletildikten sonra yenebilecek duruma gelir. Et bu noktada hem virüslerden tamamen arınmış olur hem de aroması daha iyi hale gelir" diye konuştu.