Aşırı Bitkinlik Ve Uyku Hali

"İş ve özel hayatım oldukça stresliydi. İşime her gün sıkıntıyla ve korkular içinde gidiyor ve akşam eve gelince de koltuğa bitkin, yorgun ve tükenmiş bir halde yığılıyordum. Bütün vücudum ağrılar içindeydi, derken baş ağrıları geldi ve son olarak da korkunç grip nöbetlerine tutulmaya başladım. O günden sonra hayatımda hiçbir şey eskisi gibi olmadı. Erkenden yatıyordum ama sabahları yine çok yorgun olarak uyanıyordum ve çok sinir bozucuydu. Enerjim bitmişti sanki, yıpranmıştım. Bulantı ve kas kramplarına bel ağrıları eşlik ediyordu. Hazımsızlık çekiyordum. Doktoruma bunu anlattığımda depresyona girdiğimi ve iki haftalık tedavi ile yeniden eskisi gibi olacağımı söyledi. Gözyaşlarına boğuldum. Çünkü her şeyin daha kötüye gideceğini düşünüyor ve korkuyordum..."

KRONİK YORGUNLUK SENDROMU

Yeni yeni tüm yönleriyle açıklanmaya başlanan ve çok bilinmeyen bir yorgunluk hastalığı hakkında bilgilerimi sizinle paylaşmak istiyorum.

19. yüzyılda "Kronik Nervöz Tükenme" olarak tanımlanmıştır. Bugün "Yuppie Flu" veya "20. Yüzyıl Hastalığı" olarak da bilinir. Tıp dilinde "Stres Cevabı Disregülasyon Bozukluğu" olan "Kronik Yorgunluk Sendromu" veya "Canlı Cenaze Sendromu" terimi bugün modern tıptaki yerini almıştır. Muhtemelen 21. yüzyılın yeni ve yaygın bir hastalığı olacaktır.

Kronik Yorgunluk Sendromu, sürekli veya tekrarlayıcı seyreden, sakatlayıcı, iyi anlaşılamayan ve birçok sistemi tutan bir hastalığı tanımlamak için kullanılır. Tek bir sebebi yoktur. Bu hastalığın viral bir enfeksiyonun tetiklediği beyinin çalışmasındaki düzensizlikler, strese bağlı vücudumuzdaki dengesizlikler ve vücudun savuma sisteminin bozulması sonucu aşırı derecede aktifleşen bağışıklık sistemimizi içine alan bir durum olduğunu kabul etmeliyiz. Kronik yorgunluğun en ayırt edici belirtisi yatak istirahatiyle geçmemesidir. Bağışıklık sistemi enfeksiyonlarla başa çıkamayınca sonuç bitkinlik olmaktadır.

Baharın güneşli ve sıcak günlerini özlemle beklediğimiz son günlerde birçok insan halsizlik, yorgunluk, eklem ağrıları, uyku isteği gibi ortak problemlerden yakınıyordur. Bu yakınmaların çoğu Bahar Yorgunluğu ile bağlantılıdır. Bahar yorgunluğu da bir hastalık olarak tanımlanabilir. Bahar Yorgunluğu önlem alınmazsa Kronik Yorgunluk Sendromu"na dönüşebilir. Bahar mevsiminde güneş ile birlikte havadaki elektrik yükü artar. Bu yük iyonlar aracılığıyla taşınır. Pozitif ve negatif değerde iki tür iyondan pozitif olanlar arttıkça vücuda zindelik getirir. Negatif yüklü iyonların artması ise yorgunluk, halsizlik ve gerginliklere neden olur. Havadaki elektrik yükü otomobillerin havayı kirletmesi, sanayi atıkları, trafik karmaşası nedeniyle şehirlerde daha fazladır. Elektrik yükünün yoğunluğu insanda yorgunluk hissini, sinir gerginliğini ve stresi tırmandırır. Bu durum, damarlardaki daralmayı artırır. Hatta damarlardaki daralma midede ülsere bile neden olabilir.

Hekimlerimizin çoğu Kronik Yorgunluk Sendromu"nun bir hastalık olduğuna inanmamakta ve ciddiyetini küçümsemekte, bir kısmı da onu psikiyatrik bir bozukluğun eşdeğeri olarak görmektedir.

Kronik yorgunluk sendromu açısından bazı insanlar daha fazla risk altında bulunur. Bunların başında da A tipi insanlar var. Doktorlar ve sağlık ile ilgili yardımcı mesleklerde, yönetici kadrosunda çalışan sorumluluğu fazla olan bireylerde sık görülmektedir.

Bahar yorgunluğu ve kronik yorgunluk dışında bir de "Mutsuzluk Yorgunluğu" denilen bir yorgunluk türü vardır. Şikayetler bedensel bir rahatsızlıktan değil, psikolojik sorunlardan kaynaklanmaktadır. Kendini sürekli bitkin, halsiz, isteksiz, yorgun hissedenler bu gruba girmektedir. Bu hastaların yorgunluk hisleriyle mutsuzlukları arasında bağlantı vardır. Mutsuzluk yorgunluğu, doğal olarak, insanın psikolojisiyle çok yakından ilgilidir. Bu sendrom duygusal tükenmişlik, depersonalizasyon ve bireysel beceride azalma nedeniyle; bireysel ya da kurumsal düzeyde, insanın iç dünyası ile ilgili duyguları, amaçları, istekleri ve beklentileri etkileyen psikolojik bir deneyimdir. Bu hastalar sorunlar, baskı hissi, huzursuzluk ve işlev bozukluğu sonucunda işlerinden ve ailelerinden olabilirler. Bu sorundan kurtulmak için öncelikle kendimizi, doğayı ve hayatı sevmek, yorgunluklarımızın, tükenmişliğimizin, mutsuzlukların, hayal kırıklıklarının gelip geçici olduğuna inanmak gerekir.Hastaların psikolojik tedavi görmesi gerekir.

Nedenleri

1-Viral enfeksiyonlar.

2-Stres.

3-Kontrol kaybı.

4-İş hayatındaki nedenler:

• Devlet kurumlarında çalışma, 
• Sosyal desteğin eksikliği,
• Organizasyon bozuklukları, 
• Gerçek dışı hedefler,
• Gözlemcilerin tavrı,
• Ekip ilişkilerindeki bozukluklar, 
• İş tatminsizlikleri.

5-Aşırı aktif bağışıklık sistemi.

6-Bireysel etmenler:

• Kadın olma,
• Yüksek sosyoekonomik koşullarda yaşama,
• Sağlık çalışanı olma,
• A tipi insanlar,
• Nevrotik anksiyete,
• Azalmış özsaygı.
• Duygusal açıdan sorunlar yaşama,
• Depresyon geçirme,
• Ağır işler yüklenme,
• Erken yaşta evlenme,
• Okula gönderilmeme, 
• Problemli evlilikler, 
• Aileden uzakta yaşama.

7-Adrenalin salgılayan bezlerinin düzenli çalışmaması.

8- Vücudun bütün hücrelerini güçlendiren kimyasal enerji kaynağı olan ATP düzeyinin düşük olması.

Kronik Yorgunluk Sendromu fiziksel, duygusal ve zihinsel bulgu ve belirtileri içerir:

A-Fiziksel tükenmişlik belirtileri:

• Başka bir nedene bağlı olmayan ve istirahatle geçmeyen, 6 aydan uzun süren, ortalama günlük aktiviteyi en azından %50 azaltacak derecede, yatak istirahati ile düzelmeyen, sürekli veya tekrarlayıcı fizik ve mental bitkinlik ve tükenme hissi,
• Güçsüzlük ve daha önce tolere edilebilen egzersizden sonra uzun süreli yani 24 saatten fazla bitkinlik,
• Enerji kaybı, 
• Yıpranma, 
• Hastalıklara daha hassas olma, 
• Baş ağrıları, 
• Bulantı, 
• Kas krampları ve myaljiler,
• Bel ağrısı, 
• Denge kaybı, 
• Hazım sorunları,
• Uyku bozuklukları,
• Çabuk yorulma,
• Hafif ateş veya üşüme,
• Boğaz ağrısı,
• Boyunda ağrılı lenf nodları,
• Açıklanamayan genelleşmiş kas zayıflığı,
• Kaslarda katılaşma,
• Gezici eklem ağrıları,
• Farenjit,
• Bazı hastalarda gribal enfeksiyon benzeri semptomlar.

B-Duygusal tükenmişlik bulguları:

• Fotofobi, 
• Düşünmede zorluk, 
• Gözlerinin önünde beneklerin uçtuğu hissi,
• Depresif duygulanım, 
• Desteksiz ve güvensiz hissetme, 
• Ümitsizlik, 
• Kerpetenle ensenin sıkıldığı hissi,
• Unutkanlık,
• Evde-işte gerilim ve tartışma artışı, 
• Kızgınlık, 
• Net görememe, 
• Mide ve bağırsak sisteminde problemler,
• Sabırsızlık, 
• Huzursuzluk,
• Nezaket, saygı ve arkadaşlık gibi pozitif duygulanımlarda azalma.

C-Zihinsel tükenmişlik bulguları:

• Doyumsuzluk, 
• Kendine, işine ve genel olarak yaşama karşı negatif tutumlar,
• İşi bırakma, 
• Hafıza ve konsantrasyonda problemler,
• İşi savsaklama.

Kronik Yorgunluk Sendromu hakkında bilinmeyenler:

• Sebebi tam olarak bilinmemektedir.
• Ani ve sinsi başlar.
• Tekrarlayıcıdır.
• Kronik yorgunluk hastalığı çekenlerin birçoğunda vücudun bütün hücrelerini güçlendiren kimyasal enerji kaynağı olan ATP düzeyinin düşük olduğu görülmüştür.
• Siklik seyirlidir.
• Bir sürü kronik yorgunluk sendromu hastası hâlâ internette derdine çare aramaktadır.
• Kronik yorgunluk, hem beslenme hem de bizi strese karşı dayanıklı tutacak salgıları üreten adrenalin bezlerinin düzenli çalışmaması sonucunda ortaya çıkabilir.
• Kadınlarda ve sosyo-ekonomik düzeyi yüksek olan kişilerde sık görülür.
• Tanı amaçlı laboratuvar testleri bulunmamaktadır.
• Vücut, akıl ve ruhun tamamı etkilenir.
• Doktorların çoğu bu hastalık hakkında bilgi sahibi değildir.
• Son çalışmalar; yorgunluk, hayal kırıklığı ve işi bırakma ile karakterize bir durumu tanımlamak için ortaya atılan bu sendromun, sağlık çalışanları arasında büyük bir sorun olduğunu göstermektedir. Doktorların %30 ile 40'ında bu sendromun görüldüğü ve iş performanslarını etkilediği ileri sürülmüştür.
• Yeni yapılan bir araştırmaya göre Türkiye'de her 100 kişiden yaklaşık 55'i çok yorgun.
• Açıklanamayan semptomlar yüzünden hasta çoğu kere psikiyatrik vaka damgasını almaktadır.
• Amerika'da piyasaya yeni çıkan Eneda isimli ilaç ile başarılı sonuçlar alınmıştır.
• Bu sendroma bağlı olarak kalp ve romatizma hastalarında yakınmalar artabilir.
• Bulaşıcı olabilir.
• İlginç olarak bu bozukluğa neden olan etmenler, bu sendromdan kurtulmayı da sağlayabilir. Bu etmenler arasında işin ilginç olması, daha fazla özerklik, yönetim desteği ve yeni iş ortamı sayılabilir.
• Semptom ve işaretleri bilinen bir psikiyatrik hastalık kategorisine uymaz. Hastaların psikiyatrik bir hikayesi yoktur. Hastaların davranış ve kişilik yapısında ani değişimler meydana gelir. Her şeye rağmen verilen psikiyatrik tedaviden hasta fayda görmez.

Eğer kendinizde bu hastalığın belirtilerini görüyorsanız; öncelikle bu hastalık hakkında bilgi ve fikir sahibi olan bir hekime başvurunuz.

Tedavi

• Tatil.
• İstirahat.
• Kas gevşetici hafif egzersizler.
• İlaç olarak Eneda ve Arcalion gibi antiastenik ilaçlar ve vitaminlerden faydalanabilirisiniz.
• Psikoterapi. ( Yorgunluk için, kavramsal davranış terapisi ve hayat tarzının değiştirilmesi gibi, çeşitli tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.)

Öneriler

• Yapabildiğiniz kadar fazla istirahat edin. 
• Hayat hızınızı yavaşlatın, fiziksel veya emosyonel stres meydana getirecek ortamlardan ve işlerden kaçının.
• Çalışma ortamımızı yeniden düzenleyin. Yani aşırı iş yükünden kaçının, dinlenme zamanlarımızı arttırın, finansal, bürokratik ve idari işlerde en az sorumluluk alın, yeterli uzman eğitimi ve yönlendirme yapılmasını isteyin, yaptığımız işi kontrol etme ya da etkileme duygusunun daha fazla kazandırılmasını isteyin, çalışanlar arasında destek ve sosyal ilişkilerin en üst düzeye çıkarılması için çaba sarfedin, kağıt işi ve bürokratik işlerin azaltın.
• İş hayatımızda ve özel hayatımızda yeni stratejiler belirleyin.
• Takım çalışması yapın.
• İşyerinde sosyal destek amaçlı gruplar kurun ve toplantılar düzenleyin. 
• Eğitim içerikli uygulamalar ile bireysel baş etme yöntemlerini geliştirin.
• Kas gevşetici egzersizler yapın. 
• Zor işleri eşit olarak dağıtarak yükün aynı kişiler üzerinde birikmesini engelleyin ve zor işlerin dönüşümlü olarak yapılmasını sağlayın.
• Gün içerisinde kitap, gazete ve dergi okuma gibi, iş harici aktiviteler için zaman ayırın.
• Yorgunluğa karşı en iyi ilaç tatile çıkmaktır. Tatile çıkın.
• Yarım gün çalışın.
• Çalışma temposunu düşürün. 
• Yaşamınızı renklendirecek uğraşlar bulun.
• Her sabah 10-15 dakika aç karnına egzersiz yapın. 
• Her gün sabahları aç karnına en az 5 dakika yürüyüş yapın. Ancak bu yürüyüşleri güneşli günlerde yapmaya özen gösterin.
• Uyku ritmine dikkat edin. 
• Hoşunuza giden konuları düşünün veya hoşlandığınız bir film seyredin.
• Bol vitaminli ve mineralli besinleri sofranızdan eksik etmeyin. Özellikle B ve C vitaminleri ile potasyum. 
• Bol sıvı alın. En az günde 3 litre su için. 
• Alkolden uzak durun.

Ekler
Bilimsel Makalelerden şeçmeler
1-Gen Hırsızı Virüsler
Amerikalı bir araştırmacı, virüslerin, bakterilerden gen çalarak yeni patojenlere (hastalık yapıcı organizma) dönüşebildiklerini öne sürdü. California'nın Rosemead kentindeki Karmaşık Bulaşıcı Hastalıklar Araştırma Merkezi'nin kurucusu John Martin, Kronik Yorgunluk Sendromu bulunan bir kadından aldığı virüs örneğinde tam 50 değişik bakteri genine rastlamış. Araştırmacı, elindeki örneğin bakterilerle virüsler arasındaki duvarı aşabilmiş olduğunu söylerken, başka virologlar, yeni deneyler yapılmadan bu konuda kesin bir şey söylenemeyeceğini vurguluyorlar.
Martin, araştırma kurumunu, süreğen yorgunluk gibi belli bir nedene bağlanamayan hastalıkları incelemek amacıyla kurmuş. Hastalarının birinin aldığı kan örneğinden, herpes benzeri bir virüs çıkarmış ve virüsün DNA'sını enzimlerle parçalara ayırmış. Örnekteki DNA dizilimlerini, ABD Sağlık Bakanlığınca arşivlenen örneklerle karşılaştırdığında, Afrikalı yeşil maymunlara hastalık aşılayan bir sitomegalovirüse şaşılacak derecede benzediğini saptamış. Ancak örnek parçalarda farklı bakteri türlerine ait düzinelerle gene de rastlamış. İşin daha da şaşılacak yanı, bu genlerin, fotosentez, nitrojen tutma, bakteri hücre zarı yapımı gibi virüsün hiçbir işine yaramayacak işlevlere sahip bulunmaları. Bununla birlikte araştırmacı, virüsün pekala kendini tehlikeli bir patojen haline getirecek zararlı genler de çalabileceğini vurguluyor.
Bazı virüslerin, bulaştıkları hayvanlardan DNA çaldıkları biliniyor. Ancak insanları hastalandıran bir virüsün, bakterilerden gen alabilmesi için bakterileri de hastalandırması gerekiyor. Savını sürdürebilmek için Martin, şimdi elindeki virüsün bakterilere de bulaşabileceğini kanıtlamaya çalışıyor. Bu kanıt ortaya çıkmadan, virologların çoğu, Martin'in açıkladığı sonuçların, örnek virüs parçalarını tuttuğu kültürlere bakteri bulaşmış olmasıyla ilgili olduğuna inanma eğiliminde. 
New Scientist
John Martin
17 Temmuz 1999

2-The Independent gazetesinin belirttiğine göre İngiltere'de yaklaşık 150 bin kişi bu hastalıkla savaşıyor. Yani yapılan araştırmalara göre yaklaşık olarak İngiltere'nin yüzde 38'i "her zaman yorgun". Dr. Chalder "Çünkü bugünün toplumunda eskiden olduğundan daha çok roller üstleniyoruz. Kadınlar çocuklara bakmak için kendilerini parçalıyor ve akşamları da ev işleriyle ilgilenmek zorunda kalıyorlar. Ve buna her şeyin en iyisini yapmak zorunda olduklarının baskısını da eklerseniz sonuç olarak kronik yorgunluk hastalığı pek de sürpriz sayılmaz" diyor.

3-"Kronik yorgunluk sendromunda kullanılan Eneda hakkında elimizde bilimsel olarak çok az bilgi var. Ve hastalıklarına çare arayan insanlara bu ilacın şiddetle pazarlanması çok düşündürücü". 
Bart's Hospital 
Prof.Dr.Anthony Pinching

4- "Yorgunluğu, Kronik Yorgunluk Sendromu ile karıştırmamak çok önemli. Kronik Yorgunluk Sendromu birçok faktörün bir araya gelerek oluşturdukları kompleks bir durumdur..." 
Dr. Trudie Chalder
Londra King's Collage Hospital
Kronik Yorgunluk Sendromu Kliniği

5-Yorgunluk virüsü de var.
Sık sık hiçbir şey yapmadığınız halde yorgunluktan mı şikayetçisiniz? İşe gitmek, sabah yataktan kalkmak sizin için sorun mu? Eğer bu sorulara yanıtınız "evet" ise özellikle kış aylarında sıkça görülen kronik yorgunluk (fatique) sendromuna yakalandınız demektir. Ancak bu durum bazı bilim adamlarının öne sürdüğü gibi bir virüsten de kaynaklanıyor olabilir. Kronik yorgunluğun yol açtığı üretkenlik azalması ve enerji kaybı, ABD"de yılda ortalama 43 milyar dolar gibi büyük bir maliyete neden oluyor. Avrupa Depresyon Çalışması"na göre depresyonda yüzde 73 oranında, yorgunluk ve enerji azalması ortaya çıkıyor. Bu da kişinin iş verimini düşürerek, işe devamsızlık, hatta kovulmaya neden olabiliyor. Oysa bu sorunun nedeni hâlâ belirli değil."

Tartışma sürüyor
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Kerem Doksat "yorgunluk" nedenleri konusunda şunları söylüyor:

"Bilim dünyası "Bu bir sendrom mu, yoksa bu durum depresyonun belirtilerinden mi" diye tartışıyor. Bir grup ise kronik yorgunluğun sitomegalovirüs denen bir tür virüsten kaynaklandığını ileri sürüyor. Kronik yorgunluk yüzde 73 depresyonun bir parçası olarak görülmekle birlikte, depresyonda olmadan kişi bunu yaşayabilir. Bazı araştırmalar bu sendromun, serotonin, dopamin gibi beyinde sinir hücreleri arasındaki ileşitimi sağlayarak kimyasal maddelerin eksikliği nedeniyle ortaya çıkabileceğini de gösteriyor. SSRI grubu dediğimiz ilaçlar, seratoninin sinir hücrelerinin aralarındaki boşluktan hücre içine alınmasını engelleyerek duygu durumunu düzeltir. Dolayısıyla bu ilaçlarla yeti yitimi olarak tanımlanan tembellik, isteksizlik gibi semptomları da giderebilmesi mümkün olabilir."
http://www.milliyet.com.tr/content/saglik/sag003/sag10.html

Yaz Aylarında Yaşadığımız Yorgunluk ve Halsizliğin Sebepleri Nelerdir? Ne Tür Önlemler Almalıyız?

Yorgunluk ve halsizlik, her insanın hayatının belli dönemlerinde yaşayabileceği sorunlardır. Ve bu sorunlar birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Öyle ki yorgunluk ve halsizlik durumları, çoğu zaman mevsimlerle ilgili olabilmektedir. Örneğin bahar yorgunluğu! Birçok insan bahar yorgunluğunu yakınen tanısa da yaz yorgunluğu da en az onun kadar önemli bir problemdir.

Yaz yorgunluğunun sebepleri

Yaz yorgunluğu da tıpkı bahar yorgunluğu gibi değişen mevsim koşullarına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Aşırı sıcak ile birlikte terlemenin artması, vücuttaki su ve tuz kaybını arttırmakta ve bunlar da yorgunluk, halsizlik gibi durumları tetiklemektedir. Aşırı sıcaklarda fazla terlemediğinizi düşünüyorsanız bile sıcağın kendisi yorgunluk, halsizlik gibi problemlerle karşılaşmanıza neden olmaya yetecektir.

Yaz aylarında yaşanan yorgunluğun ve halsizin sebeplerinden biri de uzun süre güneş altında kalmaktır. Güneşlenme süresini uzun tutmak veya iş vb. sebeplerle uzun saatler güneşe maruz kalmak, yorgunluğa neden olabilir. Bunun yanı sıra yaz aylarında sıkça kullanılan klimalar da benzer belirtilerin ortaya çıkmasını tetikleyebilir.

Yorgunluk ve halsizliği arttıracak sebeplerden biri de yazın daha sık görülen ishallerdir. İshal, yol açtığı su ve elektrolit kaybı nedeniyle kişide ciddi yorgunluk hali yaratabilmektedir. Bu nedenle ishalin tedavi edilmesi, özellikle yaz aylarında daha fazla önem kazanmaktadır.

Yine yaz aylarında uyku düzeninin değişmesi, sıcak ve neme bağlı olarak uyku bölünmeleri, kişinin gün boyu kendisini yorgun ve halsiz hissetmesine neden olabilir. Tüm bunlar yaz aylarında çoğalan bu olumsuz belirtilerin ana nedenleri arasında sayılabilirler. Peki, yaz yorgunluğunu önlemek için ne tür önlemler almak gerekir?

Yaz yorgunluğunu önlemenin yolları

Yorgunluk ve halsizlik yukarıda saydığımız nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi bu belirtilerin altında daha ciddi nedenler de yatabilmektedir. Eğer uzun süredir bu problemlerle uğraştığınızı ve geçmediğini düşünüyorsanız bu durumu geçiştirmek yerine mutlaka bir uzmana başvurmanız gerekir. Bunun yanı sıra bazı sağlıklı alışkanlıklarla mevsime bağlı halsizliği hafifletmek mümkündür. İşte yazın yorgunluk ve halsizlik yaşamamak için yapmanız gerekenler:

• Alkol, sigara gibi kötü alışkanlıklardan uzak durun.
• Aşırı kafeinli içeceklerin tüketiminden sakının.
• Yeteri kadar su tüketin ve soğuk bitki çayları, soda gibi sağlıklı içeceklerle sıvı tüketimini arttırın.
• Sıcağa bağlı olarak hareketsizlikten kaçının. En azından akşamın serin saatlerini egzersiz yapmaya veya hafif yürüyüşlere ayırın.
• Sağlıklı ve dengeli beslenin. Yetersiz beslenme, zaman zaman yorgunluğun ana nedeni olabilir.
• Yeteri kadar uyuyun. Uykusuzluk fiziksel ve zihinsel yorgunluğa neden olabilmektedir.
• Öğlen saatlerinde açık havada ve güneş altında bulunmaktan kaçının. Güneş almak için sabahın erken saatlerini veya akşam üzeri vakitleri tercih edin.
• Açık renkli ve hafif giysiler giyin, sizi bunaltacak rahatsız giysiler tercih etmeyin.
• Sıcağın olumsuz etkisi nedeniyle eve kapanmayın. Akşam saatlerini sosyalleşmeye ve eğlenmeye ayırın. Pozitif ruh hali, yorgunluğu azaltmada son derece etkilidir.

Bu yazının bilgilendirme amaçlı olduğunu ve yorgunluk, halsizlik durumunu uzun süredir yaşıyorsanız mutlaka bir hekime başvurmanız gerektiğini unutmayın! Hepinize sağlıklı bir yaz dileriz.

Gün ışığının azaldığı ve havaların soğumaya başladığı günlerde hareketsizliğin de etkisiyle vücudun bir nevi kış uykusuna hazırlandığını belirten Acıbadem Taksim Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Edvin Murrja, uyku haline karşı alınması gereken 8 önlemi anlatarak uyarı ve önerilerini şöyle aktardı:

Bol bol su için: Soğuk havalarda susama hissi azaldığı için gün içerisinde tüketilen su miktarı hayli düşüyor. Susuzluk ise tansiyonu düşürerek ve birçok enzimatik reaksiyonu yavaşlatarak uyku hissini artırıyor. Uyanınca içeceğiniz 2 bardak ılık su ile güne daha dinç başlayabilirsiniz.

Çay ve kahve miktarına dikkat edin: Gün içinde tüketilen çay ve kahve birçoğumuz için şüphesiz vazgeçilmezler arasında yer alıyor. Oysa içerdikleri kafein nedeniyle çarpıntı ve uykusuzluk yapabildiklerinden gece uyku düzenimizi bozarak gündüz uyuklamamıza neden olabiliyorlar. Çay ve kahveyi sabah saatlerinde tüketmek, hatta kafeini düşük yeşil çayı tercih etmek bu durumu düzeltmeye yardımcı olabiliyor.

Gazlı, şekerli içeceklerden uzak durun: Gazlı, şekerli içecekler ile meyve suları tüketmek yağ dokusunu artırıyor. Bu içecekler yüksek kalori nedeniyle hem kilo aldırıyor hem içtikten sonra şeker dalgası oluşturarak uyku hali yapabiliyor. O nedenle bu tür içeceklerden uzak durun. Meyve suyu yerine ara öğün olarak az miktarda meyve tüketin.  

Hareketsizlikten kaçının: Özellikle ofis çalışanları için önemli olan bu durum tam bir kısır döngüdür. Oturdukça enerjimiz düşer, enerjimiz düştükçe hareket isteği azalır. Ofis içinde bile yapacağımız hareket ile birlikte kan akışı artacağından daha verimli ve enerjik hale geliriz.  

Kahvaltıya özen gösterin: Hepimiz birbirimizden farklıyız, o yüzden herkes için tek bir formül vermek doğru değil. Kimimiz hiç kahvaltı yapmıyor iken, kimimiz kahvaltısız adım atamıyor. Ancak sağlıklı ve özenle seçilmiş bir kahvaltı enerjimizi artırarak gün içi uyuklamalarını azaltıyor.  

Kan şekerini dengede tutan besinleri tercih edin: Gün içinde şekerli gıdalardan uzak durmaya çalışın. Öğün miktarını düşük tutarken, seçiminizi güzel yapın. Çok dolduracağınız bir mide enerjik hissetmek yerine bitkinlik ve uyuklamaya yol açıyor. Ara öğünlerde ise yiyeceğiniz bir çikolata o anda iyi hissettirirken kısa süre sonra bitkinlik ve uyuklama hali yapabiliyor. Onun yerine tahıllı kraker gibi daha karmaşık karbonhidratları tercih edin.

Bulunduğunuz ortamı aydınlık tutun ve havalandırın: Az ışıklı, havasız ortamlar rehavet ve uyku hali oluşturur. Ortamınızı her zaman aydınlık tutun ve havalandırın, hatta aralıklı olarak dışarı çıkıp temiz hava almak enerjinizi yükselteceğinden buna zaman yaratın.  

Geçmeyen uyku haliniz varsa sebebini arayın: Gereken önlemleri almanıza rağmen uyuklama isteği geçmiyorsa doktorunuzdan destek isteyebilirsiniz. Genellikler kansızlık, uyku apne sendromu, tiroidin yavaş çalışması, vitamin eksikliği gibi nedenler uyku hali, uyuklama isteği nedeni olabilir.

VİDEO: KALİTELİ UYKU İÇİN YAPILMASI GEREKENLER!