ağrı dağı ne zaman patladı / Türkiye’de de Yanardağ Patladı – Belgesel Tarih

Ağrı Dağı Ne Zaman Patladı

ağrı dağı ne zaman patladı

kaynağı değiştir]

kaynağı değiştir]

Dağın Türkçe ismi olan Ağrı Dağı, dilde Geç Orta Çağ'dan beri kullanılmaktadır. Dağın geleneksel Farsça ismi olan Kūh-e Nūḥ (Farsça:&#;کوه نوح),[6] Nuh Dağı manasına gelmektedir.[7][8] Kürtçe çiyayê Agirî[9][10] olarak adlandırılmış dağ bu dilde "Ateşli Dağ" anlamına gelir.[11]

Ararat ismi, İbranicede eski çağlarda Ermeni Yaylaları'nda yaşamış Urartular için kullanılmış (İbranice okunuşu ile ''Ararat'') אֲרָרָט[12] kelimesinin Yunanca varyasyonudur. Dağ dünyada genellikle bu isimle tanınmasına rağmen,[7][13] dağın bulunduğu bölgede yaşamış hiçbir yerli halk dağ için bu ismi kullanmamıştımonash.pw Antik Çağ'da, özellikle Strabo'nun Geographica eserinde Ağrı Dağı'nın zirveleri Eski Yunancada Ἄβος (Abos) ve Νίβαρος (Nibaros) olarak geçmektedir.

Dağın geleneksel Ermenice ismi Masis (Մասիս)[8] olmasına rağmen Ararat ve Masis isimleri günümüz Ermenistan'ında aynı yaygınlıkta kullanılmaktadır.[15] Bu ismin Orta Farsçadakimasist (en büyük) kelimesinden türediği veya Proto-Hint-Avrupa dilinde dağ anlamına gelen *mns- kökünden evrildiği düşünülmektedir. Arkeolog Armen Petrosyan'a göre ise isim, Gılgamış Destanı'nda geçen Māšu Dağı'ndan geçmiştir.

Jeolojik ve coğrafi özellikleri[değiştir

Volkanik patlamalar tarih boyunca insanları en çok dehşete düşüren doğa olaylarından biri oldu.

Yerkürenin derinliklerinde bulunan magmanın “Yanardağ” olarak bilinen dağlardan fışkırmasıyla çevreye yayılan lav yani kızgın sıvı haldeki kayaçlar ulaşabildikleri her noktada büyük tahribata neden oluyor.

Volkanik patlamalar yalnızca iklimleri, coğrafi şekilleri değil, kimi zaman tarihin gidişatını bile etkiledi.

İlkçağda önemli bir merkez olan Girit uygarlığının M.Ö. ’lerde ani çöküşüne bir yanardağ patlamasının neden olduğu hatta bu olayın kayıp kıta Atlantis efsanesinin doğuşuna kaynaklık ettiği iddia edilir.

Tarihin en önemli volkanik patlamalarından bir diğeri de M.S yılında İtalya’daki Vezüv Dağı’nda yaşanmış bunun sonucunda Pompei şehri volkanik küllerin altında kalarak haritadan silinmişti.

Pompei yüzyıllar sonra arkeologlar tarafından bulunduğunda binlerce kişinin volkanik küllerden taşlaşmış bedenleri bulundu ve Romalıların yaşam biçimine dair bunlardan önemli bilgiler edinildi.

Kayıtlara geçen en büyük yanardağ felaketi ise yılında Endonozya’da bulunan Tambora yanardağının patlamasıyla yaşandı.

90 bin kişinin ölümüne neden olan patlamanın dünya genelinde o yıl iklimi bile etkilediği, atmosfere yayılan küller nedeniyle Amerika ve İngiltere’de dahi yaz ayında kar yağışı olduğu iddia edildi.

20’inci yüzyılın en büyük yanardağ felaketi ise yılında Kolombiya’daki Nevado del Ruiz volkanının patlamasının sonucu  yaşandı. 23 bine yakın insan yaşamını yitirdi.

monash.pw

Kanarya Adaları'ndaki volkanik patlamada yüzlerce ev hasara uğradı


İspanya'nın turistik adasını cehenneme çevirdi

Günümüzde de dünyanın farklı noktalarında volkanik patlamalar yaşanıyor.

Örneğin yılında Atlas Okyanusu’nda İspanya’ya bağlı olan tatil cenneti Kanarya Adaları’nda yaşanan volkanik patlamada can kaybı olmasa bile yüzlerce ev kullanılamaz hale geldi.

Türkiye’de de yakın tarihlerde kayda değer denebilecek bir volkanik patlama olmasa bile bilim çevrelerinde aktif olarak kabul edilen volkanik alanlar bulunuyor.

ali kenanoğmonash.pw

Ali Kenanoğlu / Fotoğraf: Twitter


"Yüzyıl içerisinde Türkiye’de volkan patlama ihtimali yüzde 70"

HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu dün Türkiye’de volkan patlaması riskine karşı araştırma önergesi verdi.

Kenanoğlu, önergede bilim insanlarının bu yüzyıl içerisinde Türkiye’de volkan patlama ihtimalinin %70 olduğunu belirttiğini öne sürerek, “Türkiye zamanında alınmayan önlemler nedeniyle felakete dönüşen depremin açtığı ağır yaraları sarmaya çalışırken, volkan patlaması uyarısı nereden çıktı denilebilir. Oysa, Türkiye’de bir volkan patlaması olması, patlamaması riskinden daha yüksektir” dedi.

Ünlü dağlar aynı zamanda aktif volkanlar

Dünya üzerinde aktif volkan bulunduğu, her yıl bunlardan 50 kadarının harekete geçerek lavlarını püskürttüğünü hatırlatan Kenanoğlu’nun açıklamasında da dile getirdiği Türkiye’deki aktif volkanik alanlar arasında çok bilinen dağlar da var. Bunlar sırasıyla şöyle..

Aktif volkanlar:

Acıgöl-Nevşehir, Ağrı Dağı, Erciyes Dağı, Göllü Dağı, Hasan Dağı, Karaca Dağ, Karapınar Volkanik Alanı, Kula, Nemrut Dağı, Tendürek Dağı.

Olası volkanlar:

Girekol Tepe, Gölcük, Kars Platosu, Süphan Dağı..

Aktif olmayan volkanlar:

Kapadokya:

ağrıdağı.jpg

Türkiye'nin en yüksek dağı Ağrı Dağı'da aktif volkanlardan 


Ağrı Dağı’ndaki patlamada kişi ölmüştü

Kenanoğlu, verilere göre Türkiye’de yaşanan son volkanik patlamanın yılında Tendürek Dağı’nda gerçekleştiğini, ondan 15 yıl önce 'ta Ağrı Dağı’nda gerçekleşen patlamada kişinin öldüğünün iddia edildiğini kaydetti.

monash.pw

Kenanoğlu'nun araştırma önergesinde Türkiye'de volkanik patlama riski olan yerler bu şekilde gösterildi


Türkiye, en riskli 14’üncü ülke

Kenanoğlu, Bristol Üniversitesi ve TÜBİTAK tarafından hazırlanan bir araştırma raporuna göre, Türkiye'nin dünyadaki volkanik faaliyete ev sahipliği yapan 95 ülkeden en riskli  ülke olarak belirlendiğini de iddia etti.

Ege Denizi’ndeki aktif volkanik oluşumlara da dikkat çeken Kenanoğlu bundan dolayı Türkiye’deki volkan patlaması riskinin araştırılması için bir komisyon kurulması gerektiğini söyledi.

hümonash.pw

Hüseyin Alan / Fotoğraf: linkedln


“Yarın volkanik patlama olacak diye bir şey söyleyemem”

Kenanoğlu’nun bu açıklamalarının ardından dile getirdiği iddiaları TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan’a sorduk.

Alan, “Türkiye’de volkanik patlama riski var mı?” sorumuza ““Yarın volkanik patlama olacak diye şey söyleyemem ama Türkiye'de on dört tane aktif volkan var şu an” diye cevap verdi. Bunlar Kenanoğlu'nun açıklamasında da geçen, yukarıda isimlerini sıraladığımız yerler. 

"11 bin yıl içinde bir kere aktivite gösteren her volkan aktif kabul ediliyor"

Türkiye’deki volkanik alanların yeteri kadar izlendiğinin söylenemeyeceğini kaydeden Alan, “Bir fay 11 bin yıl içerisinde bir sefer dahi deprem üretmişse biz ona aktif fay diyoruz. Volkanlarda da böyledir. Son 11 bin yıl içerisinde bir sefer dahi bile volkanik aktivite göstermişse biz o volkanlara da aktif volkanlar diyoruz. O açıdan terminolojik açıdan bakıldığında Türkiye'de on dört tane aktif volkan söz konusu” dedi.

hasandagi(1).jpg

yılında Aksaray'daki Hasan Dağı'nda gaz çıkışları olduğu iddiası incelenmişti


AFAD bünyesindeki volkanoloji grubu Hasan ve Nemrut Dağları’nda olası riskleri inceledi

AFAD Başkanlığı bünyesinde farklı üniversitelerden hocaların içerisinde olduğu daraltılmış bir volkanoloji grubunun olduğunu hatırlatan Alan, şöyle konuştu.

Olası bazı tehlikelerde bu grup devreye giriyor bölgede bazı izleme faaliyetlerinde bulunuyor. Mesela geçtiğimiz günlerde Hasan Dağı'nın Konya tarafında bir deprem olunca bundan kaynaklı bir tedirginlik oldu. O bölgede inceleme yaptılar. Yine benzer bir durum Bitlis’te Nemrut Dağı’ndaki deprem faaliyetinde de oldu. Bu deprem volkanik kökenli midir diye bir endişe oldu. Orada da bu ekip tarafından bazı incelemeler yapıldı hemen.

Volkanik patlamalar da depremlere neden oluyor

Volkanik alanlar bazen fay sistemlerinin çok yakınında da olabiliyor. Bundan dolayı olası depremlerin volkanik alanlarındaki aktiviteyi tetikleyebileceği de iddia ediliyor. 

Erciyes ve Nemrut Dağı'nın da bir fay sistemine yakın olduğuna dikkat çeken Alan, ayrıca volkanik patlamaların da deprem üretebildiğine dikkat çekti. 

Alan, ancak bu patlamaların kıta kabuğunun kırılmasından kaynaklı depremlerden farklı olarak daha derinlerde gerçekleştiğini söyledi. 

"Hemen yarın bir patlama olacak durumumuz da yok"

Alan, Türkiye’de volkanik patlamaların sık olduğu ülkeler gibi gelişmiş bir yanardağ izleme sisteminin olmadığını belirterek, “Yanardağ patlaması olmaz diye bir şey yok. Risk yok değil. Olabilir ama hemen yarın bir volkan patlaması olacak bir durumumuz da yok yani” diye konuştu.

monash.pw

Ege Denizi'nin dibinde volkanik faaliyetler tespit edilmişti


"Akdeniz ve Ege'deki volkanik faaliyetlerin takip edilmesi daha doğru"

Alan, Türkiye açısından en riskli alanın anakarada olan volkanik alanlardan ziyade deniz içlerindeki alanlar olduğunu, buralarda yapılan araştırmaların çok eksik olduğunu belirterek, sözlerini şöyle bitirdi:

Ege Denizi'nde özellikle Rodos bölgesindeki deniz alanlarında bulunan yani faaliyeti devam eden aktif volkanik yani yüzeye çıkmamış volkanik dağlarımız söz konusu. Aktivitesi yüzeyde görülmediği için riskleri konusunda yeteri kadar bilgi sahibi değiliz. Geçmişte de özellikle Ege adalarında ki bazı volkanik dağların patlaması büyük depremlerin oluşumuna neden olmuş. Bundan kaynaklı yıkımlar var. Hem tsunami gibi bazı etkileri olmuş. Bunun kıyı alanlarında yaptığı yıkımlar söz konusu. Yani ben daha ziyade deniz içi veya işte Akdeniz veya Ege'deki bu volkanik faaliyetlerin takip edilmesinin daha doğru olacağını düşünüyorum.

kaynağı değiştir]

Ağrı Dağı ve Iğdır Ovası'nın Artaşat'tan görünümü.

Ağrı Dağı, Yahudilik ve Hristiyanlık inançlarına göre Büyük Tufan'dan sonra Nuh'un gemisine ev sahipliği yapması dolayısıyla efsanevi özelliği olan bir dağdır. Tanah ve Eski Ahit'teki Yaratılış kitabında anlatıldığı üzere Nuh'un gemisinin karaya oturduğu dağ bu dağdır.[30]Kur'an'da Nuh'un gemisinin "Cudi'ye oturduğu" belirtilmektedir.[31]'li yıllarda, havadan çekilen fotoğraflardaki gemiye benzeyen şekiller Nuh'un gemisinin bulunduğu yönünde yorumlandı, ancak daha sonra bu iddiaların asılsız olduğu ortaya çıktı.

Kutsal kitaplarda da adı geçen Ağrı Dağı'nın farklı dillerde birçok ismi vardır. Başlıcaları Ararat, Kuh-i Nuh, Cebel'ül Haris'tir.[32]

Dağcılık tarihi[değiştir

nest...

oksabron ne için kullanılır patates yardımı başvurusu adana yüzme ihtisas spor kulübü izmit doğantepe satılık arsa bir örümceğin kaç bacağı vardır