Ağrı kesici ilaçlar vücudun herhangi bir yerinde gelişen ağrıları dindirmek amacıyla kullanılır. Ağrının kaynağına, süresine ve şiddetine göre etki mekanizmaları farklı olan birçok ağrı kesici türü vardır. Bu nedenle reçetesiz olanları dahil doktora danışılmadan kesinlikle kullanılmamalıdır. Ağrı kesiciler kişiye özel reçete edildiğinden bir başkasına önerilmemelidir. Doktorun ilacı kullanma talimatına birebir uyulmalıdır. Bu ilaçları bilinçsizce tüketmek ciddi, hatta ölümcül sonuçlar doğurabilir. Her bir ağrı kesicinin yan etkisi farklıdır. Ancak çoğu sindirim sistemine zarar verebilir. Mide ağrısı, ülser, sindirim sistemi kanamaları, mide ve bağırsak delinmesi görülen diğer ortak yan etkilerdir. Özellikle hamilelikte ve çocuklarda ağrı kesici dikkatle kullanılmalıdır.
Ağrı kesici, merkezi sinir sistemine etki ederek akut / kronik ağrıları dindiren bir ilaçtır. Tıp literatüründe analjezik olarak adlandırılır. Ağrının kaynağına göre farklı etki mekanizmalarına sahip birçok ağrı kesici türü vardır. Ağrıyı dindirme gücüne ve yan etkilerine göre reçetesiz veya reçeteli temin edilebilir. Tablet, kapsül, serum, fitil, jel ve sprey formunda olabilir.
Sadece preferik sinir sistemine etki ederek sinir hasarına bağlı ağrıları yatıştırmayı hedefleyen nöropatik ilaçlar da vardır. Bu ilaçlar ağrı kesici grubuna dahil edilmez.
Mide ağrısı neden olur? Ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi
Ağrı kesici, talimatlara uygun kullanılırsa güvenli ve etkilidir. Ancak bilinçsiz alınırsa son derece tehlikeli, hatta ölümcül sonuçlar doğurabilir.
Voltaren (diklofenak) nedir? Ne için ve nasıl kullanılır? Yan etkileri
Her ağrı durumunda ağrı kesici kullanmak yanlıştır. Bazı yaşam biçimi değişikliklerini de içeren ilaç dışı tedavi ve öneriler konusunda (sigarayı bırakmak, sağlıklı beslenmek, egzersiz vb) doktordan bilgi alabilirsiniz.
Vücutta bir şeylerin ters gittiğinin işareti olan ağrı genellikle bir doku hasarından kaynaklanır. Ağrının kaynağındaki hasar gelişimine bağlı olarak hafif, orta veya şiddetli olabilir. Ayrıca ağrı süresine göre aniden gelişip (akut) kısa sürede yatışabilir veya uzun (kronik) sürebilir. Bu nedenle ağrı kesicilerin işlevi birbirinden farklıdır.
Dicloflam nedir? Ne işe yarar? Kullanımı, dozu ve yan etkileri
Migren nedir? Neden olur? Migrenin belirtileri ve tedavisi
Özellikle aspirin gibi asetilsalisilik asit içeren reçetesiz ilaçlar aşağıdaki durum ve rahatsızlıklarda kesinlikle kullanılmamalıdır.
Aspirin nedir, neye iyi gelir? Kullanımı, faydaları ve zararları
Alkol tüm ilaçlarda olduğu gibi ağrı kesicilerin de yan etkilerini artırıp ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle ağrı kesicilerle birlikte alkollü içecek ve hatta alkollü gıda ürünleri kullanımı önerilmez.
İbuprofen nedir? Ne işe yarar? Kullanımı, dozu ve yan etkileri
Temel işlevi farklı olsa da bazı durumlarda ağrı giderici özellikler taşıyan ilaçlar da vardır. Preferik sinir sistemine etki ederek nörolojik ağrıları yatıştıran ve analjezik olmayan bu ilaçlar şunlardır:
Sağlık bakanlığının yeni düzenlemesi uyarınca aspirin dışında neredeyse tüm ağrı kesiciler reçeteli satılmaktadır.
Lyrica nedir? Niçin işe yarar? Kullanımı, dozu ve yan etkileri
Ağrı kesici bağımlılığı, doktor kontrolü veya bilgisi dışında bilinçsiz ağrı kesici kullanımıyla gelişen ve tedavi edilebilen bir bağımlılık türüdür. Bu olasılığı önlemek için;
Morfin nedir? İnsan sağlığına etkileri, bağımlılığı ve tedavisi
Opoid ağrı kesiciler aynı zamanda hastanın kendini iyi hissetmesini sağlayan öfori ürettiklerinden amaç dışı kullanılabilir. Ayrıca doktorun talimatlarına uyulsa da uzun süreli kullanımda ilaca bağımlılık gelişebilir. Öte yandan kanser ağrısı veya diğer ciddi sağlık sorunlarını kontrol altına alan bazı narkotik ağrı kesicilerin bağımlılığa yol açmadığı söylenmektedir.
Analjezik ilaç grubunda birçok ilaç çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan en etkili olanları şunlardır:
Arveles, ağrı kesici nasıl kullanılır? Dozu ve yan etkileri
Dolorex nedir? Ne için kullanılır? Endikasyonları ve yan etkileri
Majezik, ağrı kesici ne için kullanılır? Dozu ve yan etkileri
Opoidler ağrı kesici ilaçların en güçlüsüdür. Bu ilaçların ağrıyı azaltma potansiyeli morfin kriter alınarak derecelendirilir. Kodein bu grubun en alt sırasındadır ve genelde diş tedavisinden kaynaklanan ağrıları hafifletmek için parasetamol’le birlikte reçete edilir.
En üst sıradaysa morfinden daha güçlü olan hidromorfon (Dilaudid) ve oksimorfon (Opana) bulunur. Bu ilaç grubunun en güçlüsü ise morfinden kat daha etkili olan ve damar yoluyla verilen fetanil’dir.
Dolven (ibuprofen) şurup nedir? Ne için nasıl kullanılır? Yan etkileri
Tüm ağrı kesicilerin temel işlevi ağrıyı sonlandırmaktır. Ancak her birinin etki mekanizması farklı işlediğinden ağrının kaynağına uygun ağrı kesici kullanımına dikkat edilmelidir.
Böbrek ağrısı neden olur? Ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi
Eklem ağrısı neden olur? Nasıl geçer? En etkili tedavi yöntemleri
Gebelikte ve doğumdan itibaren bebek ve çocuklarda kullanımı en güvenli ilaç parasetamoldür. Ayrıca mide tahrişine yol açmaz ve talimata uygun kullanılırsa yan etkileri pek görülmez.
Ağrı kesicilerde görülen ortak yan etkiler şunlardır:
Anestol pomad nedir ve ne için kullanılır? Kullanım şekli ve yan etkileri
Ağrı kesicilerin bazılarında bulunan bu etken maddeye alerjiniz varsa döküntü gelişebilir. Bunun dışında yan etkileri nadir görülür. Ancak yüksek dozda veya alkolle alınırsa karaciğerde hasara yol açabilir. Ayrıca böbrek ve karaciğer sorunu olanlar tarafından dikkatle (düşük doz) kullanılmalıdır.
Nevralji nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri
İlk kullanımda uyuşukluğa, baş dönmesine ve hipoventilasyon (solunum depresyonu) yani etkisiz ve yavaş solunuma neden olabilir. Ancak bu etkiler zamanla kaybolur.
Diğer olası yan etkileri şunlardır:
Uzun süreli kullanımda ciddi yan etkilere neden olabilir. En önemlileri şunlardır:
Tüm kas gevşeticilerin ortak yan etkisi uyuşukluktur. Kullanılan kas gevşetici türüne göre bağımlılık, ağız kuruluğu, kabızlık, zihin bulanıklığı ve denge kaybı gibi yan etkiler görülebilir.
Alkol, ağrı için alkol kullanımının sonuçlarını etkileyen biyolojik, zihinsel ve sosyal etkilere sahiptir.[19] Orta derecede alkol kullanımı belirli durumlarda belirli ağrı türlerini azaltabilir.[19]
Analjezik etkilerinin çoğu ketamine benzer şekilde NMDA reseptörlerini kışkırtmaktan gelir böylece birincil uyarıcı (sinyal artırıcı) nörotransmiter olan glutamatın aktivitesini azaltır. Aynı zamanda birincil inhibitör (sinyal azaltıcı) nörotransmiter olan GABA'nın aktivitesini artırarak daha az derecede analjezik olarak işlev görür.[20]
Ağrıyı tedavi etmek için alkol kullanma girişiminin de aşırı içme ve alkol kullanım bozukluğu dahil olmak üzere olumsuz sonuçlara yol açtığı gözlemlenmiştir.[19]
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
monash.pw kaynağı değiştir]
Steroid olmayan antienflamatuvar ilaçlar (kısaca NSAID'ler denir) ağrı azaltıcı[8], ateş düşürücü ve daha yüksek dozlarda kullanıldığında inflamasyonu önleyici olarak gruplanan ilaç sınıfıdır[9].
Bu ilaç grubunun en önde gelen üyeleri olan aspirin, ibuprofen ve naproksen pek çok ülkede tezgah üstünde reçetesiz satılan ilaçlardır.