Arap Sabunlu Su Bitki Ilacı

Yayınlanma Tarihi: 28 Ağustos 2017

Ev ve bahçe ilaçlamalarının başta arılar olmak üzere, biyoçeşitliliğe verdiği zararları bertaraf etmek mümkün. Organik tarım ilkeleri doğrultusunda uygulanmasına izin verilen bazı materyallerin kullanımı ile kentte yaşayanların da rahatlıkla hazırlayabileceği bu karışımlar, bitkilerimizi uzaklaştırmak istediğimiz canlılardan ekolojik bütüne zarar vermeden korumayı mümkün kılıyor.

Böcekleri uzaklaştırmak için, ev yapımı doğal böcek ilaçlarını tercih etmek ”ben ne yapabilirim?” sorusunu sıklıkla soran herkesin, rahatlıkla uygulayabileceği bir yöntem. Ev yapımı böcek ilacı tariflerinden bazıları:

a) Alkol spreyi: 1-2 fincan %70′lik isoprophyl alkol ¼ su ile karıştırılarak kullanılır. Seyreltilmemiş alkol kullanımı bitki için risklidir. Afitler, beyaz sinek, tripsler ve unlu bite karşı uygulanmaktadır. Bir insektisidal sabunla karışımında prospektüs dikkate alınmalıdır.

b) Sarımsak yağ spreyi: Zararlılar üzerinde repellent etki yapar. Mineral yağ veya saf sabunla karıştırıldığında etkili bir insektisit meydana gelir. Sarımsak yağ spreyinin aynı zamanda fungusit etkisi de gözlemlenmiştir. Trichoplusiani, afitler, beyaz sinek, Forficula auricularia L. kontrolünde etkili olmuştur. Bazı yetiştiriciler patates böceği ve kırmızı karıncalara etkili olmadığını belirlemiştir. Spreyin hazırlanması için 3 tane 28 gramlık çok ince doğranmış sarımsak dişinin 2 çay kaşığı mineral yağ içerisinde en az 24 saat bekletmek gerekir. Yavaşça içerisine yarım litre su ilave edilir. Karışımı sağlandıktan sonra süzülerek kavanoz içerisine bekletilmek üzere aktarılır. Karışımdan 1-2 çorba kaşığı alınarak yarım litre su ile karıştırılır. Bu oran etkili oluyorsa daha fazla su ilave edilerek uygulama yapılabilir. Uygulama tüm bitki yüzeyi ıslanacak şekilde yapılmalıdır. Yağa duyarlı olabilecek süs bitkilerinde uygulama kontrollü yapılmalıdır.

c) Otlarla Hazırlanan Spreyler: Aromatik otlardan elde edilen solüsyonlar bir çok organik yetiştirici tarafından kullanılmaktadır. Bu solüsyonlar repellent etki yapmaktadır. Bu amaçla Sage, Tansy, Thyme gibi bitkiler kullanılmaktadır. Yapılan bir çalışmada Plutella xylostella ‘nın ve diğer bazı kelebeklerin lahanadaki zararının ve yumurta sayılarının bu solüsyonlarla azaltıldığı belirlenmiştir. Ayrıca bu solüsyonlar yaprak yiyen zararlılara karşıda kullanılmaktadır. 1-2 fincan taze yaprak 2-4 fincan su ile karıştırılır. Bu karışım bütün gece bekletilir. İçerisine ¼ oranında temizleyici sıvı sabun karıştırılır. Sıvı sabun ilacın yapraklara yapışmasında ve yayılışında etkili olmaktadır. İlaçlamada bitkinin tüm aksamının ilaçlanması başarıyı etkilemektedir. Gerekli görülmesi halinde haftalık periyotlarla uygulama tekrarlanabilir.

d) Kırmızı Tozlar: Karabiber, kırmızı biber, dere otu, zencefil’in hepsi capsaicin içerir. Böcekler üzerinde repellent etki yapmaktadır. Sentetik capsaicin arazide kullanılmak üzere üretilebilir. Yapılan bir çalışmada capsaicin’in 28 gramının 1/25′i soğan bitkisi etrafına serpildiğinde Delia antiqua ‘nın koyduğu yumurta sayısını azalttığı belirlenmiştir. Delia radicum’un lahanada ve havuçta zararını da engellemektedir. Ancak hazır paketlenmiş biber tozlarının kullanımı ekonomik olmayabilir. Eğer yetiştirici üretimini de kendi yapıyorsa maliyet azaltıldığı için kullanımı daha uygun olacaktır. Uygulama sırasında hassas ciltlerde tahrişlere neden olabilmektedir. Uygulamada havuç, lahana veya soğan sıralarına serpilerek uygulanabilir. Yağmur veya sulama sonrası uygulama tekrar edilmelidir.

e) Nikotin spreyi; Tütün bitkisinden elde edilir. Böceklere toksiktir. Ev yapımı nikotin çayının en büyük avantajı etkinliğinin birkaç saat sürmesidir. Arılara toksik değildir. Nikotin toprak zararlılarına karşı kullanılmaktadır. Özellikle kök afitleri, tripsler, yaprak delicileri, armut pisillası, Crioceris asparagi ‘na karşı kullanılmaktadır. Bir fincan kurutulmuş ,öğütülmüş tütün yaprağını ¼ çay kaşığı saf sabun ilave edilmiş 4.5 lt ‘lik su içinde yarım saat bekleterek süzmek suretiyle solüsyon hazırlanır. Bu solüsyon birkaç hafta kapalı bir kapta saklanabilir. Toprak zararlıları için bitkinin kök bölgesine toprak üstüne karışım uygulanır. Yaprak zararlıları için yaprak altlarının da iyice ilaçlanması gerekir. Nikotin bitki yaprakları tarafından absorbe edilerek birkaç hafta bitkide bulunur. Güvenlik açısından yalnızca genç bitkilere ve hasattan bir ay öncesine kadar kullanımı daha uygundur. Patlıcan, biber, domates ve diğer solanaceae’lerde kullanımı uygun değildir. Tütün mozaik virüsünü taşıyan tütünlerden hazırlanan solüsyon bu virüsün bitkilere bulaşmasına neden olabilir. Ülkemizde 70º C’ sıcaklıktaki 1 lt suda 50 gr. kuru tütün 1 gün suda bekletilerek meydana gelen eriyik pülverizasyon yöntemi ile kullanılmıştır. Bu yöntem tarla koşullarında patates böceği larvaları, afit ve kırmızı örümceklere karşı etkili olmuştur. Kullanılan tütün yaprağının tazeliği, suyun niteliği, uygulama dozu ve sıklığı kullanılan ilacın etkinliğini belirlemiştir. Nikotine sülfatın sıcak kanlılara toksisitesi nedeniyle dikkatli kullanılması gerekir.

f) Domates yaprağı: Domates, patates ve tütün yaprakları zehirli alkoloid içerir. Bu toksinler suda çözünür ve iyice kıyılmış yapraklar suda bekletilerek ev yapımı ilaçlar elde edilebilir. Bu ilaçlar doğal düşmanları çekmede de rol oynar. Domates yaprak ilacı afitler içinde kullanılabilir. Aynı zamanda domates yaprak spreyi mısırda Heliothis zea’ya karşı etkili olmaktadır. Yapılan çalışmada mısır bitkisi domates yaprak spreyi ile ilaçlandığında ilaçlanmayan mısıra göre daha fazla sayıda Trichogramma çektiği görülmüştür. Bu solüsyonun hazırlanması için domates yaprağı iyice kıyılarak 1-2 fincan hazırlanır. 2 fincan su içerisinde bütün gece bekletilir. Süzülerek yaklaşık 2 fincan su ile karıştırılır. Uygulama bitkinin bütün aksamını kapayacak şekilde yapılır.

g)Tuz spreyi: Pieris rapae ve kırmızı örümceklere karşı kullanılabilir. 2 çorba kaşığı tuz ile 4.5 lt su karıştırılır. Karışım bitkiye uygulanır.

h) Sarımsak spreyi: 1 sarımsak soğanı,1 lt su, 1 orta boy soğan, 1 çorba kaşığı kırmızıbiber, 1 çorba kaşığı sıvı sabun karıştırılarak hazırlanır. Sarımsak ve soğan küçük küçük kesilerek karıştırılır. Su içerisine konularak bir saat beklenir. Bir saat sonra sıvı sabun ilave edilir. Karışım dolapta bir hafta bekletilebilir. Sümüklü böceklere karşı kullanılabilir.
Gene aynı şekilde soğan sarımsak spreyi olarak yaprakları yiyerek zarar yapan böcekler için tarifler bulunmaktadır.
Bu spreyin hazırlığı: 4 kırmızı biber, 4 soğan, 2 baş sarımsak ‘tan karışım hazırlanarak karışım sabunlu su içerisinde 24 saat bekletilir. Süzülerek üzerine 2 lt su ilave edilip uygulama yapılır. Serin şartlarda bu solüsyon 2 haftadan daha fazla süre bekletilebilir.
Sarımsak spreyi, patates böceği, kaphra böceği, cruciferalarda zarar yapan larvalar ve nematotlarda etkili olmaktadır.

ı) Kadife çiçeğinden hazırlanan sprey: Kadife çiçeği su ve sabunla karıştırılarak bir solüsyon hazırlanır. Bu solüsyon afid, larvalar ve sinekler için repellent etki yapar.

j) Isırgan suyu: Ülkemizde Akdeniz Bölgesinde afitlere karşı uygulanmaktadır.

k) İnsektisit etkili sabun spreyi: 2.5 çorba kaşığı sıvı sabun yaklaşık 1 lt su ilave dilerek karıştırılır.

l) Bitkisel yağ: 2 çorba kaşığı mısır veya ayçiçek yağı 2 çorba kaşığı sıvı sabunla karıştırılır. Uygulama yapılmadan önce iyice karıştırılarak uygulanır.

m) Sabun, sarımsak tozu ve kırmızı biber karışımı: 2 çay kaşığı sıvı sabun yaklaşık 1 lt ‘lik kavanoza konulur. Kavanozun ağzına ince bir tül gerilerek kırmızı biber ve sarımsak tozunun her biri ilave edilir. Su konularak ilave edilen kısmın kavanoza akması sağlanır. Bu ilacın pıhtılaşmasını önler. Tülü kavanozun ağzından alarak karıştırılır. Sabun, emici böcekleri, sarımsak kırmızı biber karışımı çiğneyici tipteki böcekleri uzaklaştırır. Bu karışımın dezavantajı yağmurla birlikte yıkanması ve yeniden uygulamaya ihtiyaç duyulmasıdır.

j)Yem tuzaklarının hazırlanışı
Kesici kurtlar için:
Testere talaşı, kepek, şeker pekmezi ve yeterli miktarda su eşit miktarlarda karıştırılarak yapışkan bir solüsyon hazırlanır. Akşam saatlerinde bitki çevresine ufak bir halka şeklinde dağıtılır. Şeker pekmezi kesici kurtları çeker ve bu solüsyondan geçmeye çalışırken yapışkan bir yapı kazanır.Bu maddeler güneşte kurur ve zararlılar ölür. Veya ; 100 g kepek,10 gr şeker, 200gr su, 5gr. Pyrethrum tozu karıştırılarak bitki etrafına yayılır. Kesici kurtlar bu maddeyi yiyerek ölür.

Meyve Sinekleri için:
Meyve sinekleri için tuzaklara yemler meyve olgunlaşmadan, zararlılar çıkmadan önce yerleştirilmelidir.
Bunun için:
1. Plastik bir şişenin altında küçük bir delik açılır. Şişenin ağzı bir tıkaçla kapatılır. Şişenin ¼’nü yemle doldurulur. Şişe bu şekilde bahçe etrafına veya ağaçlara asılır. Bu yemler sinekleri delikten içeri çeker ve sinek yem içerinde ölür.
2. Plastik bir şişenin üst kısmını kesilir. Yem solüsyonu şişenin yarısını içerecek şekilde konulur. Şişenin kesilen üst kısmı şişenin geri kalan kısmına, deliği altta kalacak şekilde yerleştirilir. Sinekler şişelere çekilerek yem solüsyonu içerisinde ölür.

Yem solüsyonu 2 şekilde hazırlanır.
a) 1 lt su, 250 ml idrar, birkaç damla vanilya özü, 100 gr şeker ve 10 gr pyrethrum tozu

b) 1 çay kaşığı pyrethrum tozu, 250 gr bal, 1 kaç damla vanilya özü, 250 gr. portakal veya salatalık kabuğu, 10 lt su.

k) Işık tuzaklarını hazırlanışı:
Gece faaliyet gösteren uçan böceklerin kontrolünde kullanılabilir. Kesici kurtlar, sap kurtları, çeltikte zarar yapan yaprak emicileri vs. Odunumsu yapılardan oluşan 3′lü bir dayanak hazırlanır. Bu dayanağın uçları toprağa yerleştirilir. Orta kısmına bir ışık kaynağı asılır. Ve alt kısmına bir miktar yağla karıştırılmış su kasesi yerleştirilir. Bu tuzağın en iyi yerleştirilme zamanı böceğin yaşam çemberine ve ürünün gelişim evresine göre belirlenir.

Etiketler:ev yapımı böcek ilaçları

Organik Böcek ilacı (Arap Sabunu)

Arapsabunu Evin temizliğinde ve vücut bakımında kullanılan arap sabunu, antibakteriyel ve insektisit yetenekleri sayesinde, organik bahçıvanın da değerli bir müttefiği haline gelir. 

Özellikleri : İnsektisit (böcek kovucusu) / Fungisit (kriptogamik ve bakteriyolojik hastalıkların önleminde/mücadelesinde kullanılır)

Arap sabunu, zeytin yağı, keten yağı, ya da mısır yağı gibi bir bitkisel yağ ve potas kostik (KOH) karışımından yapılır.  Doğal ve biyobozunur (hiçbir sentetik kimyasal katkı maddesi içermediği durumlarda) olan bu çok amaçlı temizleyici zemin, mutfak, çamaşır ve bulaşık temizliği için kullanılabilir. Ayrıca birçok klasik ticari deterjanlarla karşılaştırıldığında, daha ekonomiktir. Bahçede suyla karıştırılarak kullanılır. 
 
 

Dikkat  : Kozmetik amaçlı ya da temizlik için kullanılan arap sabunun reçetesi aynı olmayabilir; temizlik amaçlı arap sabunu daha fazla potas ve hatta bazı kimyasal katkı maddeleri içerebilir. Bahçede, arap sabunu antiseptik ve böcek kovucu özellikleri için kullanılır.

Arap sabunu hangi parazitler üzerinde etkilidir? 

Yaprak bitleri, unlu bitler, koşniller, kırmızı örümcek (akarlar), beyaz sinek, trips ve psidiller üzerinde etkilidir. Temas yoluyla (bitkisel yağlar) larva ve yumurtaların solunum yapmasını engeller.

Arap sabunuyla böcek ilacı yapmak basittir:5 yemek kaşığı arap sabununa 1 litre ılk su (40 °C) ilave edilir, ve iyice karıştırılır. Soğduktan sonra, bitkilerin üzerine püskürtülür, uygulama sırasında yaprakların alt kısmını unutmamaya özen gösterilmelisiniz. Gerekirse, 1-2 kez tekrarlayın. İlaçlama sonrasında püskürtücü içinde sabunlu suyunuz kaldıysa, bunu canınızı sıkan bir karınca yuvası üzerine dökebilirsiniz.  İlaçlamalar, güpegündüz ya da yağmurun altında yapılmamalı, sabahın erken saatleri ya da akşam üstü yapılmalıdır.

Not : 2 yemek kaşığı sıvı arap sabunu, 1 yemek kaşığı yumuşak arap sabununa eş değerdir. Ayrıca, istila eden diğer böcek ve hastalıklardan Bitkileri Koruyan 13 Bitkiler ve Ev Yapımı Bitki Özütü makalesini okuyabilirsiniz.

Arap sabunu ve hastalıklar : Islatıcı madde olarak kullanımı

Mantar hastalıklarının tedavisinde, arap sabunu bir ıslatıcı madde olarak kullanılabilir. Islatıcı madde, su bazlı sıvı bir preparatın dağalımını ve penetrasyonunu kolaylaştırmak için kullanılan bir üründür. Böylece tedavi daha etkili olur.  

Arap sabununun ıslatıcı madde olarak kullanım örnekleri: 

Bordo bulamacı : 1 litre bordo bulamacına 1 yemek kaşığı arap sabunu ilave edin.  1 litre suda seyreltilmiş 2,5 g yemek sodası (sodyum bikarbonat), ve yarım yemek kaşığı (yumuşak) arap sabunu, külleme hastalığına (mildiyö) karşı önlem olarak kullanılır.

Arap sabunuyla bitkilerin temizlenmesi 

Yaprak biti ve unlu biti gibi bazı böcekler, bitkilerde beslenirken, salgıladıkları tatlımsı maddeler kara leke oluşmasına neden olabilir. Fumajin adı verilen bu fungal lekelerin temizlenmesi gerekebilir. 1 litre ılık suyun içine 1 yemek kaşığı arap sabunu ilave edilir ve bir sünger ile temizlenebilir. 

Not: istila eden böcekler ve hastalıklardan Bitkileri Koruyan 13 Bitkiler ve Ev Yapımı Bitki Özütü makalesini okuyabilirsiniz.