Araçta Elektrik Kaçağı
Aracınızı bir gün önce otoparka bırakıyorsunuz, diğer gün bindiğinizde ise bir görüyorsunuz ki araba çalışmıyor. Tık tık sesler geliyor ve siz ne farları açık unutmuşsunuz ne de başka bir şeyi… Bu olay hemen hemen her sürücünün başına gelmiştir. Eğer akünüz bitmişse bu olayın birkaç sebebi olabilir; şarj dinamosunda sorun vardır, aracınızın aküsünün ömrü bitmiştir ya da araçta elektrik kaçağı vardır. Eğer akünüzün ömrü bitmediğinden eminseniz ve araç park halinde olduğu süre boyunca da herhangi bir ışık açık bırakmamışsanız aracınızda elektrik kaçağı olabilir. Bu yazımızda, sizlerle araçta elektrik kaçağı nasıl anlaşılır, onu paylaşacağız.
Elektik kaçağını kontrol etmeden önce yine de akünüzü kontrol etmenizde fayda vardır. Özellikle akünüzü 3 yıldan uzun süredir kullanıyorsanız artık ömrü bitmiş yani elektrik tutabilme yetisini kaybetmiş olabilir. Akünüzü kontrol etmek için kutup başlarını ayırın ve 2 saat o şekilde bırakın. Sonrasında da kutuplarda bulunan voltajı kontrol edin. Bu işlemi en iyi multimetre yardımı ile gerçekleştirebilirsiniz. Multimetre uçlarını akünün kutup başlarına bağlayıp kontrolü sağlayın. Önerilen voltaj değeri V’dir.
Araçta Elektrik Kaçağı Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Araçta Elektrik Kaçağı Olduğu Nasıl Anlaşılır
Bunun dışında akü şarj dinamosunda da problem olabileceğini belirtmiştik. Özellikle kısa mesafede aracı kullanmak veya motorun sık kapanıp açılması yüzünden dinamoda arıza oluşturabilir. Bu durum kışın daha sık görülür. Bu sorunu ise gösterge paneline baktığınızda görebilirsiniz. Şarj dinamosunda olan herhangi bir problemde göstergede uyarı zaten çıkmaktadır.
Araçta Elektrik Kaçağı Nasıl Bulunur?
Peki, yukarıdaki sorunların hiçbirinin olmadığından emin olduktan sonra ne yapmalıyız? Araçtaki elektrik kaçağı nasıl anlaşılır ve bulunur? Birlikte inceleyelim.
Potansiyel sorunları inceledikten ve onları eledikten sonra ilk yapmamız gereken şey kaçak akımları aramaktır. Bu adımı gerçekleştirdiğimizde sonraki adımları daha rahat halledebilir ve sorunu çözebiliriz.
Kaçak akımların oluşmasının birkaç farklı sebebi olabilir. Bu sebepler:
- Akünün kutup başlarının oksitlenip kirlenmesi,
- Arabaya sonradan eklenen ekipmanlar (araç radyosu, alarm) yanlış bağlanması,
- Araçta kablo yalıtım izolasyonunda sorun yaşanması.
Eğer akü kutuplarında oksitlenme ve kirlenme varsa bunu görsel olarak kolaylıkla belirleyebilirsiniz. Arabada kablo yalıtım izolasyon özelliğini kaybetme gibi bir durum da aynı şekilde kolaylıkla anlaşabilmektedir. Fakat sonradan eklenen ek ekipmanların yanlış bağlanıp bağlanmadığını çözmek için ek olarak başka yöntemlerle test etmeniz gerekecektir. Bu testler için multimetre ya da ampul kullanabilirsiniz.
Araçta Elektrik Kaçak Kontrolü Nasıl Yapılır?
Araçta elektrik kaçak kontrolünün yapılışının iki farklı yöntemi vardır. Sürücünün o an hangisi imkânı dahilinde ise onu gerçekleştirip kaçak kontrolünü sağlayabilir. Kaçak kontrolü herhangi bir yanlışlık yaşanmaması ve sorunu çözebilmek için gereklidir.
1. Yöntem: Multimetre ile Ölçüm
Multimetre önceden edinmiş olmanız gereken bir alet olup bu tip durumlarda yardımınıza koşarak sorunu çözmenize yardımcı olacaktır. Bundan dolayı, böyle bir şey yaşamadan önce ya da yaşayıp daha sonra potansiyel durumlarda süreci kolaylaştırmak için bir multimetre edinmenizi tavsiye edebiliriz. Bu yöntemde ihtiyacınız olan malzemeleri sizlere şu şekilde sıralayabiliriz:
- DC ölçüm aralığı 10 F’den çok bir multimetre
- Açık ağız test klipsleri
- 8 ya da 10 lokma yahut açık uçlu bir anahtar
- Güvenliliğiniz için iş eldiveni
Bu araçları sağladıktan sonra ise yapmanız gereken işlemler şu şekilde sıralanabilir:
- Eksi kutup başını aküden ayırın.
- Multimetreyi geçerli ölçüme hazırlayın.
- Multimetrenin bir ucunu aküdeki sökülmüş kutup başına, diğer ucu da akünün eksi kısmına bağlayın.
- Son olarak da multimetreden kaçak akımın kontörlünü sağlayın.
Kaçak olup olmadığını anlayabilmek için multimetrede size gösterilen değerlerin karşılığını bilmeniz gerekmektedir. Kaçak akımının geçerli, kabul edilen sınırları mA olarak bilinmektedir. Araç radyosu belleğinin çekeceği akım, mA aralığında; araçtaki alarm sisteminin mA aralığında; elektrik kontrol ünitesi ise mA aralığındadır.
2. Yöntem: Ampul Kullanımı
Bu yöntemde ise ihtiyacımız olan sadece tek bir araç var, o da ampul. 5 Watt’lık bir ampul kolayca işimizi görecektir. Eğer o an onu elde edebileceğiniz bir yer yoksa aracınızın tavan lambasını sökerek onun ampullerini kullanabilirsiniz. Tavan lambalara takılı ampuller genellikle 5 Watt olur.
Ampulümüzü sağladıktan sonra ise yapacağımı işlemleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Eksi kutup başını aküden sökün.
- Ampul olan Kablonun Bir Ucunu Akünün (-)Eksi kutup başına bağlayın.
- Ampul&#;ün Diğer Ucunuda Söktüğünüz Eksi kutup&#;a bağlayın.
- Eğer ampul yanıyorsa araçta elektrik kaçağı vardır. Bu ampul az da olsa yanıyorsa bile kaçak olduğu anlamına gelmektir ve durum ciddi olabilir.
Bu yöntem pratik olmasına rağmen yine de multimetredeki verimliliği sağlayamamaktadır. Multimetrede değerleri görebileceğiniz için sorunun kaynağını ve ince detayları daha rahat bir şekilde görebilirsiniz ancak ampulde bu durum söz konusu olabilir. Ampul sürücülere acil durumlarda olay tespiti yapılmasını sağlamaktadır. Eğer kişinin vakti varsa ve sorunu daha çok en baştan ele alarak çözmeyi hedefliyorsa multimetre edinmesi en doğrusu olur.
Okuyunuz: Elektrikli Araç Fiyatları
Araçta Elektrik Kaçağı Nasıl Tamir Edilir?
En son adımımız ise elektrik kaçağını tamir etmek. Multimetre veya ampul aracılığı ile elektrik kaçağı olduğunu tespit ettikten sonra bu kısa devreyi aracın içindeki hangi sistemin yaptığını tespit etmemiz gerek.
Araçta Elektrik Kaçağı Tamiri İşlem Adımları
Burada ampul veya multimetre aküye takılıyken sigorta panelini açın. Amacımız sigorta panelinde sigortaları ve röleleri teker teker sökerek hangisi çıktığında değerin düştüğünü veya ampulün ışığının söndüğünü tespit etmek. Yani, sigortalardan birini söktük ve multimetrede ya da ampulde kısa devrenin gittiği gözüküyor, o zaman sorunumuz o sistemden kaynakladır.
Burada yapmanız gereken şey aracınızın el kitapçığını veya servis kitapçığını açarak kabloların üzerinde yazan harf ve numaraların hangi sisteme karşılık geldiğini bilmek. Örneğin, sigortanın kablosundan birini söktünüz ve artık kullandığınız araçlar elektrik kaçağının olmadığını söylüyor. Çıkardığınız sigorta kablosunun üstünde F31 yazıyor. El kitapçığına baktığınızda bunun Sunroof olduğunu görüyorsunuz. O zaman sunroof ile bağlantılı kablolara bakmalısınız. Eğer adım adım ilerlersiniz ve dikkatli olursanız arızayı kolaylıkla bulabilirsiniz.
Diyelim ki tüm sigorta kablolarını ve sistemleri kontrol ettiniz. Yine de bunlara rağmen multimetre veya ampul hala kaçak olduğunu gösteriyor. O zaman sorun şarj dinamosu ya da marş motorundan kaynaklı olabilir. Şarj dinamosunda elektrik kaçağı olmasının sebebi diyot arızasından kaynaklanabiliyor. Burada şarj dinamosunun kabloları kontrol edilmesi gereklidir ancak sürücünün herhangi bir teknik bilgisi olmadan veya sınırlı bilgisi ile çözülemeyebilir. Bu tip bir durum işin ehli ve profesyonel bir servisten destek almak daha doğru bir karar olur.
Marş motorundan kaynaklı problemlerde marş otomatiği kısa devre yapmıştır. Bu sorun yine üstte belirttiğimiz yöntemler ile tespit edilmektedir.
Yukarıda bahsedilen sistemlerin kontrol edilmesine rağmen çözüm bulunamadığında, çoğu sürücünün başına gelen ancak kolay kolay fark edilmeyen bir durum daha da oluşabilir. Bazen Sunroof ve klima tahliyesinde oluşan tıkanmalarda, sigortanın içinde su birikimi olabiliyor. Yani sunroofun kanallarında suyu aşağı götüren boru tıkandığında su sigorta kutusuna boşalabilir. Böyle durumlarda ise yapılması gereken çözüm o sunroofu ya da klimayı tamir ettirmek. Bu yüzden elektrik kaçağı gibi durumlarda sunroof ve klima sistemlerini de kontrol ettirmekte fayda var.