Çarpmaya Bağlı Beyin Kanaması

Beyin; vücutta görme, düşünme, işitme ve öğrenme gibi bütün fonksiyonları üstlenen hayati bir organdır. Darbe ve çarpmalara karşı kafatası tarafından korunan beyin, iç basınç ve travma gibi durumlarda beyin kanaması riski ile karşı karşıya kalır. İnme ve ölüm gibi olumsuz sonuçlar doğuran beyin kanamaları başta yaş grubu olmak üzere her yaşta görülebilmektedir. Her yıl binlerce insanın ölümü veya sakat kalmasına neden olan beyin kanamaları, erkeklere oranla kadınlarda üç kat daha fazla görülmektedir.

Beyin Kanaması Nedir?

Beyni besleyen damarların duvarları zayıflayınca balonsu bir yapı oluşur. Normal damara göre çok daha dayanıksız olan bu yapı nedeniyle yırtılmalar yaşanarak beyin kanamaları meydana gelir. Bunun sonucunda kan ile beslenen bölge çalışamaz duruma gelir.

Beyin kanamaları travmatik ve spontan olarak ikiye ayrılmaktadır. Travmatik beyin kanamaları; kaza ve yaralanma gibi olaylar sonrası, spontan ise kendiliğinden ortaya çıkar. Travmatik beyin kanamalarından beynin tamamı etkilenirken, spontan beyin kanamaları ise genelde beyin içinde veya beyin ile beyin zarı arasında meydana gelmektedir.

Beyin kanamaları, kanamanın meydana geldiği bölgeye göre beşe ayrılmaktadır. Kanama;

• Beyindeki su havuzcuklarındaysa İntraventriküler
• Beyin dokusundaysa İntraserebnal
• Beyin zarı ile iç beyin zara arasındaysa Subaraknoid
• Dış beyin zarı ile orta beyin zarı arasındaysa Subdural
• Dış beyin zarı ile kemik arasındaysa Epidural kanama olarak adlandırılmaktadır.

Beyin Kanaması Belirtileri Nelerdir?

Beyin kanaması kendini çeşitli belirtilerle hissettirir. Bu belirtiler;

• Tek taraflı yüz felci
• Bacaklarda karıncalanma ve uyuşukluk hissi
• Görme problemleri yaşanması, göz kapağının düşmesi veya gözlerin kontrol dışı hareketi
• Mide bulantısı, kusma ve tat almada bozukluk yaşanması
• Yutkunma zorluğu
• Beyne giden kan akışında yaşanan azalma nedeniyle ani baş dönmeleri
• Vücudun tek tarafında zayıflık, uyuşma ve karıncalanma görülmesi
• Denge ve koordinasyonda sıkıntı yaşanması
• Şiddetli baş ağrısı, bilinç kaybı, uyuşma, güçsüzlük, uyku hali, konuşulanları anlamama, çevredeki olaylara kayıtsız kalma, konuşmada bozukluk. Bu belirtiler genelde tansiyona bağlı beyin kanamalarında görülür.

Beyin Kanaması Nedenleri Nelerdir?

İnsanın her türlü hareketinden konuşma ve düşünmesine kadar her türlü fonksiyonlarının merkezi beyindir. Ancak insanın ruhi ve çeşitli bedensel rahatsızlıkları beyin kanamalarını tetikleyerek bu fonksiyonlarını sekteye uğratır. Beyin kanamasına neden olan durumlar ise;

• Yüksek tansiyon
• Sigara ve alkol kullanımı
• Böbrek yetmezliği, diyabet gibi kronik hastalıklar
• Bazı karaciğer hastalıkları ve doğumsal damar hastalıkları
• Bazı kan hastalıkları
• Pıhtılaşma bozuklukları ve pıhtılaşmayı engelleyen ilaç kullanımı
• Beyin tümörleri
• Genetik yatkınlık
• Beyin damarlarındaki tıkanıklıklar veya balonsu yapılar (anevrizma)
• Kaza veya şiddet sonucu kafaya alınan darbeler, kafatası hasarları veya beyin dokusu hasarlarından kaynaklanmaktadır.

Beyin Kanaması Tedavi Yöntemleri

Beyin kanamaları acil müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Aksi halde inme ve ölümle sonuçlanma riski büyüktür. Muhtemel bir beyin kanaması durumunda mutlaka bir ambulans çağırılıp hasta bir an önce hastaneye yetiştirilmelidir.

Beyin kanamasının belirtileri hemen ortaya çıkmayabilir. Ancak olay sonrası hasta ilk 24 saat müşahede altında tutulmalıdır. Çünkü kazadan sonraki saatlerde kanama ilerler ve beyne baskı yapmaya başlar. Bu da kişinin komaya girmesine ve ardından da ölümüne neden olmaktadır.

Beyin kanaması tedavisinde ilk olarak kanamanın sebebi ortadan kaldırılarak oluşabilecek komplikasyonların önüne geçilir. Yoğun bakımda takibe alınan hasta genellikle ameliyata alınır. Beyin ameliyatları genelde riskli ve ağır ameliyatlardır. Bu nedenle uyanma süresi cerrahi işlemin zorluğuna bağlı olarak değişmektedir. Ameliyat sonrası narkozun etkisi geçtikten sonra hastanın 24 saat uyanık olması önemlidir. Bunun için sık aralıklarla hasta uyandırılarak bilincinin yerinde olup olmadığı kontrol edilmektedir.

Beyin Kanaması İle İlgili Sık Sorular Sorular

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Nöroloji birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Nöroloji Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.

Yaşlı bireylerde kafa darbesi yani travma sonucu oluşabilecek komplikasyonlar, daha fazla ve şiddetli olabiliyor ve buna bağlı olarak yaşlı kişilerin yatış süreleri uzayabiliyor. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Murat İmer, kafatasına alınan darbenin, yaşlılarda travma şiddetinden bağımsız olarak beyin kanamalarına yol açabileceğini söylüyor.

DHA'nın haberine göre; beyin kanaması, kafatasının altında damarların bütünlüğünün bozulması sonucunda beynin içinde veya üzerinde kan birikmesi sonucu oluşuyor. Prof. Dr. Murat İmer, her yaş gurubu için geçerli olabilen beyin kanamalarının; travmalar, eşlik eden bazı kan hastalıkları, ilaçlar ve yaşın ilerlemesiyle damarların tıkanma riskinin yükselmesi gibi birtakım sebeplerle arttığını belirterek,"Özellikle belirli bir yaştan sonra tansiyon hastalarda beyin kanamaları görülebilir" dedi.

Prof. Dr. Murat İmer,ileri yaşlarda travma sonrası görülen beyin kanamaları ve bunların neden olduğu sağlık sorunları hakkında bilgi verdi. 

BEYİN KANAMASI OLUŞABİLİR 

Kafa darbelerinden sonra yaşlı bireylerde genellikle izlenen kanamalar, `subdural kanamalar´. Özellikle farkına varılmayan bir travma sonucu, aylar sonra `kronik subdural kanama´ haline gelebilir. Subdural kanamalar, beynin en dış zarıyla ortadaki zarı arasında ortaya çıkar. Şiddetli travmalar beynin üzerindeki damarlar da zarar görebilir. Bu damarlardan sızan kan, beyin zarın altında birikerek beynin sıkışmasına neden olur. 

BİLİNÇSİZ KAN SULANDIRICI KULLANMAYIN 

Beyin kanamasına doğumsal damar değişikliği, pıhtılaşma bozuklukları, pıhtılaşmayı engelleyici ilaç kullanımı, bazı karaciğer hastalıkları, yüksek dozda alkol kullanımı gibi nedenlerin de yol açabileceği biliniyor. Kan hastalığı, damar tıkanıklığı, kalpte ritim sorunu olanlar genellikle aspirin gibi kan sulandırıcı ilaçlara ihtiyaç duyar. Bu da sulandırmanın dozunun fazla kaçırılmasına ve beyin kanaması riskine yol açabilir. 

TANIYA GÖRE TEDAVİ 

Hastalığın tanısı genellikle bilgisayarlı tomografisi (BT) tetkikiyle konur. Hastaların tedavisinde kanamanın büyüklüğüne, yerleşimine ve hastada bağlı olarak cerrahi girişimde gerekli olabilir. Cerrahi gerekli değilse ilaçla hastanın tedavi yapılır. Cerrahi tedavinin uygulama ve zamanlanması gibi kritik kararlar, hastanın genel klinik durumuna göre kararlaştırılmalı.

KANAMA HER AN OLUŞABİLİR

Travma olmaksızın beyin kanamalarına rastlanma sıklığı, bin kişide 10 civarında. Beyin dokusu içine olan kanamalar çoklukla derin yerleşimli olur ve klinik tablo aniden değişir. Hastada ciddi baş ağrısı, bulantı, kusma, bilinç kaybı ve kanamanın etkilediği beyin bölgesine bağlı olmak üzere görme kaybı, konuşma bozukluğu, felç gibi belirtiler gelişebilir. Orta yaşın üzerinde, şeker hastalığı, damar sertliği ve tansiyon yüksekliği olanlarda bu tablonun ortaya çıkması durumunda, beyin kanaması ihtimali düşünülerek hasta hemen tam donanımlı bir hastaneye götürülmeli.

TANSİYON RİSK FAKTÖRÜ 

Beyin kanamasında en büyük riski oluşturan hastalık tansiyon. Tansiyonun ani ve denetimsiz yükselmesi, beyin kanamalarına neden olabilir. Çünkü tansiyon yüksekliği damarlarda çatlama ve kanama riskini artırır. 

EV KAZALARINA DİKKAT!

Yaşlılarda görülen en sık travma nedeni, düşme. Bunun büyük bölümü, ev kazaları oluşturur. Yaşla meydana gelen fizyolojik değişiklikler, bazı kronik hastalıklar ve unutkanlık gibi nedenlerle yaşlılar sıklıkla ev kazaları yaşıyor. 

MÜDAHALEDE İLK 24 SAAT ÖNEMLİ 

Beyin içinde başlayan bir kanama, başta belirti vermeyebilir. Bu nedenle kafa travması geçiren kişi, travma sonrası 24 saat müşahede altında tutulmalı. Çünkü kanama ilerleyen saatlerde artar ve beyne baskı sonucu, kişiyi komaya sokabilir hatta ölüme sebep olabilir. Eğer kazadan sonra ilerleyen saatlerde kusma ve dalgınlık gibi şikâyetler ortaya çıkarsa, vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.