Arsa Payı Hariç Inşaat Maliyeti

Artan inşaat maliyetleri yeni konut inşa etmeyi zorlaştırırken, orta sınıfın konut alımlarını da azalttı. İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) verilerine göre son 1 yıl içinde malzeme fiyatlarında ortalama % 229 artış yaşandı.

Mart 2021’de 5 bin 500 TL olan inşaat demiri ton fiyatı, Mart 2022’de % 190 oranında artış ile birlikte 16 bin TL’ye ulaştı. 2021 yılı mart ayı ve 2022 yılı mart ayı arasında; çimentonun tonu 250 liradan % 300 artarak 1000 liraya, betonun metreküpü 220 liradan % 300 artışla 800 liraya, alüminyumun kilosu 35 liradan % 171 artışla 95 liraya ve düz camın metrekaresi 90 liradan % 222 artışla 290 liraya ulaştı.

İnşaat sektörü temsilcileri, firmaların azalan arzdan dolayı gelen zamları konut fiyatlarına yansıtacağını belirtiyor. Sıfır konut alamayan vatandaşlar ikinci ele yöneldi. Bu durum da ikinci el konut fiyatlarını yükselmesine neden oldu. Eski ve yeni konut arasındaki fiyat farkı % 10'a kadar geriledi. TÜİK rakamları da ikinci elde artan talebe dikkat çekti. TÜİK verilerine göre 2020 yılında toplam konutlar içinde ikinci el satışların satış payı % 65,2 iken, 2021 yılında bu oran % 69,1’e kadar yükseldi.

1 yıl içinde çimento ton fiyatının 250 TL’den 1000 TL’ye kadar yükseldiğini belirten İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Fiyatlar daha da artacak görünüyor. Eskiden arz yüksekken üretici bu fiyat artışlarını bir şekilde dengeleyebiliyordu. Şimdi öyle bir durum yok. Çünkü arz yok, yeni proje yok. Dolayısıyla, olduğu gibi zamları aktarması lazım. Şimdi bizde betonun, çimentonun, demirin maliyeti arttıkça bu bedelleri satışlara eklemek zorundayız. Ancak çok proje yapılırsa, arz fazlalaşacak ki zamlar daha az yansıtılsın" ifadelerini kullandı.

Konu ile ilgili olarak İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu ise, “Çimento aynı zamanda birçok malzemenin fiyat artışını da tetikliyor” diye konuştu.

Tellioğlu, inşaat metrekare maliyet bedellerinin arsa hariç 6 bin TL’lere geldiğini kaydederek “Arsa dahil Türkiye genelinde ortalama 12 bin TL’ye yükseldi metrekare birim fiyatları. 2 ay önce 10 bin TL seviyesindeydi” şeklinde konuştu. 2005 yılında Türk vatandaşlarının konuta erişim oranın % 35 ila 40 iken 2014-2016 yılında bu oranın en yüksek seviyesine çıkarak % 70’e geldiğini anlatan Tellioğlu, “Yani 100 kişiden 70’i ev alabilir seviye oluşmuştu. Şimdi geldiğimiz noktada tekrar % 30-40 bandına geriledik” şeklinde konuştu.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 2.Maddesinin (5) numaralı fıkrasına, 7104 Sayılı Kanunun 1.Maddesiyle eklenen bölüm uyarınca arsa karşılığı inşaat işlerinde; arsa sahibi tarafından konut veya işyerine karşılık müteahhide arsa payı teslimi, müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine konut veya işyeri teslimi yapılmış sayılır.

Buna göre;

1-Arsa sahibi tarafından, müteahhitten alınan konut ve işyerlerine karşılık müteahhide arsa payı teslim edilmektedir.

2-Müteahhit tarafından, arsa sahibinden alınan arsa payına karşılık arsa sahibine konut veya işyeri teslimi gerçekleştirilmektedir.

Yine, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 27.Maddesine, 7104 Sayılı Kanunun 7.Maddesiyle eklenen fıkra uyarınca arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin bedelin tespitinde, müteahhit tarafından arsa sahibine bırakılan konut veya işyerinin, Vergi Usul Kanununun 267 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ikinci sıradaki maliyet bedeli esasına göre belirlenen tutarı esas alınır.

Tablodan anlaşıldığı gibi, 7104 Sayılı Yasa uyarınca;

Faturası Düzenlenecek Arsa Bedeli = Arsa Sahibine Verilen Konut Bedeli (Arsa Payı Hariç)

Örnek:

1-Veriler:

2-İnşaat Maliyeti, Birim Konut Maliyeti, Arsa Payı ve Emsal Bedel İle İlgili Hesaplamalar:

3- Muhasebe Kayıtları:

a-Arsa Sahibinin Muhasebe Kayıtları:

__________________10.04.2018___________________

b-Müteahhit Firmanın Muhasebe Kayıtları:

__________________10.04.2018___________________

__________________10.04.2018___________________

__________________10.04.2018___________________

__________________10.04.2018___________________

__________________20.04.2018___________________

__________________20.04.2018___________________

Özellikli Konular:

1-Arsa sahibine verilen konutlar için sözkonusu konutların teslim edilmesinden(inşaatın tamamlanarak mülkiyetin arsa sahibine geçmesinden) itibaren  7 gün içinde fatura düzenlenmelidir. Buna göre arsa sahibine 17.04.2018, diğer alıcılara da 27.04.2018 tarihine kadar konut teslim/satış faturası düzenlenmelidir. Arsa sahibi halı firması da 17.04.2018 tarihine kadar arsa payı faturası düzenlemelidir.

2- Dairenin maliyet bedeli bilindiğinden, 213 Sayılı Vergi Usul  Kanunu’nun 267.Maddesi uyarınca emsal bedel olarak ikinci sıranın uygulanması gerekir. Arsa sahibi mükellef olduğundan, satışlar için %5 kar ilave edilerek emsal bedel tespit edilmelidir.

3-Arsa karşılığı inşaat işlerinde ticari organizasyon ve devamlılık sözkonusu olduğundan, arsa sahibinin esas faaliyet konusu halı imalatı olsa ve yine arsa aktifte tam 2 yıl kalmış olsa bile arsaya ilişkin kazancın, Kurumlar Vergisi Kanununun 5/e Maddesi uyarınca Kurumlar Vergisinden %50, arsa teslim bedelinin de KDV Kanununun 17-4/r Maddesi uyarınca KDV ‘den istisna edilmesine imkan bulunmamaktadır. Buna göre arsa sahibi halıcı şirket, esas faaliyetinin kazanç olması halinde 129.200.-TL üzerinden de %22 Kurumlar Vergisi (28.424.-TL)hesaplamalıdır.

3-Arsa ve konut teslimi arasında trampa yapıldığından, İnşaat firmasınca arsa sahibine teslim edilen konutlar emsal bedel üzerinden maliyetlendirilmeli ve satış fiyatı olarak da emsal bedel esas alınmalıdır.

4-Arsa sahibi ile müteahhit arasında yapılan sözleşmede KDV’nin tahsil edilmeyeceği öngörülmüşse cari hesaplar arasında fark ortaya çıkacağından, bu farkın “Kanunen Kabul Edilmeyen Gider” olarak değerlendirilmesi gerekir.

Yasal Dayanak:

11.09.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemizekayıt olun.

>> Vergi Affı Rehberi (300 Soru - Cevap) Ücretsiz E-Kitap:hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

GÜNDEM