Astsubaylıkta Ameliyat Izi

Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan personel, öğrenciler ve bunların adaylarının Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığındaki görevlere uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmek ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemlerini düzenlemek amacıyla; Bakanlar Kurulu tarafından 31.10.2016   tarihinde alınan kararla Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği çıkarılmıştır. Uzman çavuş, astsubay ve subay sağlık şartları bu yönetmelik kapsamında değerlendirilir. Ayrıca 10.5.2019 tarihli ve 30770 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 9.5.2019 tarihli ve 1054 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca bu Yönetmelik Cumhurbaşkanlığı Yönetmeliği bölümüne eklenmiştir. Yönetmelik Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan;

• Personeli,
• Öğrencileri ve
• Bunların adaylarını kapsamaktadır.

Yönetmeliğe bağlı ekler şu şekilde belirtilmiştir:

• 17 ve Üzeri Yaş İçin Boy ve Ağırlık Sınırları Tablosu (EK-A)
• Hastalıklar Listesi ve Sınıflandırma veya Branş Belirleme Çizelgelerinin Kullanımına İlişkin Açıklamalar (EK-B)
• Hastalıklar Listesi (EK-C)
• Sınıflandırma veya Branş Belirleme Çizelgeleri (EK-Ç)
• Personel Adaylarının Hastalıklara Göre Değerlendirme Çizelgesi (EK-D)

1. Öğrencilerin Sağlık Yetenekleri 

1. Sağlık Kurulu Muayenesinin Yapılacağı Yerler

• Öğrenci ve adaylarının sağlık muayeneleri, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı sağlık kurulu raporu vermeye yetkili sağlık kuruluşlarında yapılır.
• Öğrenci ve adaylarının uçucu sağlık kurulu muayeneleri uçucu, denizaltıcı ve dalgıç sınıfı raporları vermeye yetkili hastaneler tarafından yapılır. Bu muayenelerde Yönetmeliğin 36. maddesinde belirtilen tetkikler yapılır ve bunlar hakkında 64 üncü maddede yer alan hükümlere göre karar verilir.

1. Öğrenci Adaylarının Sağlık Yetenekleri

• Öğrenci adayları, tam sağlam olmalı ve bunlarda diskromatopsi bulunmamalıdır. Kız öğrencilerde genital muayene, anamnez ve inspeksiyonla yapılır (Hymen muayenesi yapılmaz).
• Öğrenci adaylarının boy ve ağırlık sınırları ile vücut kitle indeks değerleri Ek-A’da yer alan tabloda gösterilmiştir. Boy ve ağırlık sınırları broşürlerde (başvuru kılavuzu) yayımlanır. Ek-A’da yer alan tabloda belirtilen alt sınırdan aşağıda veya üst sınırdan yukarıda olmamak kaydıyla, adaylarda aranacak boy ve ağırlık alt ve üst sınırları, öğrenci alımı yapacak ilgili Bakanlık tarafından tespit edilir. Kız öğrenci adayları için tabip lüzum gördüğünde pelvik ultrasonografi ve laboratuvar muayenesi yapabilir. Hafif cilt lezyonları (depigmente nevüs, becker nevüs, lokalize hipertrikoz, akne vulgaris, hiperhidroz), solunum sıkıntısı yapmayan nasal septum deviasyonları, hafif diş sıra bozuklukları ve hafif kulak şekil bozuklukları sağlam kabul edilir.

1. Yapılacak Tetkikler

Her öğrenci adayına aşağıdaki tetkikler yapılır.

• Akciğer grafisi, direkt üriner sistem grafisi.
• HBsAg, Anti-HCV, Anti-HIV.
• Tam kan sayımı ve sedimantasyon.
• Tam idrar muayenesi.
• Kanda üre ve kreatinin, AST, ALT, ALP, LDH, GGT, bilirubinler, TSH, total kolesterol, trigliserit.
• Açlık kan şekeri.
• Ultrasonografi (tüm batın).
• EKG, transtorasik ekokardiografi (lüzum görüldüğü durumlarda).
• Lüzum görülen diğer laboratuvar tetkikleri.

Tashihle her bir gözde görmeleri tam olmak şartıyla, her bir gözde 1.00 (bir dâhil) diyoptriye kadar olan miyopi, hipermetropi ile 1.00 (bir dâhil) diyoptriyi geçmeyen astigmatizmalar öğrenciliğe engel değildir. Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı adına (Milli Savunma Üniversitesi, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi hariç) diğer fakültelerde eğitim gören öğrenci adaylarında düzeltme ile her iki gözde görmeler ayrı ayrı tam olmak şartıyla 3 diyoptriye (3 dahil) kadar miyopi ve hipermetropi ile 90 derecelik iki eksen arasındaki kırılma kusuru farkı 3 diyoptriyi geçmeyen astigmatizmalar öğrenci adaylığına engel değildir.

1. Öğrenciler Hakkında Yapılacak Sağlık işlemleri

Öğrencilere sınıflandırılmaları veya branşlarının belirlenmesi sırasında veya okullarının son sınıflarında (eğitim süresi dört yılın üzerinde olan okullarda dördüncü sınıfta) son sağlık durumlarının tespiti maksadıyla sağlık muayenesi  yaptırılır. Bu muayenelerde Yönetmeliğin 36 ncı maddesinde belirtilen tetkikler yapılır.

2. Dış Kaynaktan Alınan Astsubay ve Subay Sağlık Şartları

• Dış kaynaktan alınan subay ve astsubay adaylarının muayeneleri Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı sağlık kurulu raporu vermeye yetkilisağlık kuruluşlarında yapılır.
• Adaylarda, diskromatopsi bulunmamalı, görmeleri her iki gözde ayrı ayrı tashihli veya tashihsiz tam olmalı, hava yolu hastalıklarını içeren Hastalıklar Listesinin 47 nci madde (A) dilimi kapsamında hastalığı bulunmamalıdır. Ayrıca adaylar ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmalıdır.
• Yukarıdaki şartları taşıması koşuluyla; Personel Adaylarının Hastalıklara Göre Değerlendirme Çizelgesinin “(1) Numaralı Subay ve Astsubay Adayları Değerlendirme Sütunu”ndaki karşılığı (+) artı işareti olanlar ile düzeltmeyle her iki gözde görmeler ayrı ayrı tam olmak şartıyla her bir gözde 1.00 (bir dâhil) diyoptriye kadar olan miyopi, hipermetropi ile 1.00 (bir dâhil) diyoptriyi geçmeyen astigmatizması olan adaylar hakkında “Muvazzaf/Sözleşmeli Subay veya Astsubay Olur” kararı verilir. Söz konusu Çizelgenin “(2) Numaralı Subay ve Astsubay Adayları Değerlendirme Sütunu”ndaki karşılığı (+) artı olanlar hakkında “Muvazzaf/Sözleşmeli Subay veya Astsubay Olur” kararı verilir. Subay ve astsubay adaylarından söz konusu Çizelgenin ilgili sütunundaki karşılığı (A) diliminde (-) eksi işareti olanlar ile Hastalıklar Listesinin (B) ve (D) dilimlerinde olanlar hakkında “Muvazzaf/Sözleşmeli Subay veya Astsubay Olamaz” kararı verilir.
• Bu maddede belirtilen özellikleri haiz olmakla birlikte hamile olanların muayeneleri, hamilelik sonlandıktan sonra doksan gün içerisinde yapılmak üzere ertelenir.
• Dış kaynaktan sözleşmeli veya muvazzaf subay ve astsubay alımlarında boy ve ağırlık sınırları ile ilgili değerlendirmeler ek-A’da yer alan tabloya göre yapılır. Alımı yapacak komutanlıklar ek-A’da yer alan tabloda belirtilen alt sınırın daha aşağısında veya üst sınırın daha yukarısında olmamak kaydıyla, adaylarda arayacakları boy ve ağırlık alt ve üst sınırlarını tespit edebilir. Tespit edilen sınırlar broşürlerde yayımlanır.
• Dış kaynaktan Özel Kuvvetler Komutanlığı tim kadrolarına görev yapmak üzere temin edilecek adaylar tam sağlam olmalı ve bunlarda diskromatopsi bulunmamalıdır.
• Adaylardan sağlık kurulu muayeneleri sonucunda “Muvazzaf/Sözleşmeli Subay veya Astsubay Olur” kararı verilenler, Yönetmeliğin 44 üncü maddesine komando ve paraşüt sağlık yeteneklerine sahip kabul edilir. Bu adaylardan yönergede belirtilen süre kadar komando ve paraşüt raporu istenmez.

3. Sözleşmeli Astsubay ve Subay Sağlık Şartları

• Sözleşmeli subay ve astsubayların sağlık yetenekleri, rütbe ve kıdemce emsalleri olan kendi sınıfının veya branşının muvazzaf subay ve astsubaylarına göre değerlendirilir. Buna göre sınıfı veya branşı görevini yapacak sağlık yeteneklerine sahip olanlar görevlerine devam eder. “Sınıfının veya Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Sınıfı veya Branşı  Görevini Yapamaz” kararlı sağlık kurulu raporu verilenlerin durumu bağlı bulunduğu Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından değerlendirilir.
• 3713 sayılı Kanun kapsamında malul olan sözleşmeli subay ve astsubaylardan yeniden göreve dönmek isteyenlerin işlemleri Yönetmeliğin 47 nci maddesine göre yapılır.
• Geçici veya sürekli görev, eğitim, kurs ve staj nedeniyle yurtdışına gönderilmek üzere seçilen vazife malulü sözleşmeli subay ve astsubayların yetkili sağlık kuruluşlarına sevki ve sağlık kurulu raporları Yönetmeliğin 50 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre düzenlenir.

4. Sözleşmeli Subay ve Astsubayların Muvazzaf Subay ve Astsubaylığa Geçişteki Sağlık Yetenekleri

Muvazzaf olmak üzere başvuran sözleşmeli subay ve astsubaylarda, ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmaları şartıyla geçmek istedikleri muvazzaf subay ve astsubay rütbelerinin sağlık yetenekleri aranır. Buna göre sınıfı veya branşı görevini yapacak sağlık yeteneklerine sahip olanlar hakkında “Muvazzaf Subay/Astsubay Olur” kararlı sağlık kurulu raporu verilir. “Sınıfının veya Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Sınıfı veya Branşı  Görevini Yapamaz” kararlı rapor verilenler hakkında “Muvazzaf Subay/Astsubay Olamaz” kararı verilir.

Yönetmeliğin 72. maddesi gereğince yeniden göreve dönmesi uygun görülen sözleşmeli subay ve astsubaylardan muvazzaf subaylık ve astsubaylık statüsüne geçmek için 72. maddenin birinci fıkrasına göre başvuruda bulunanların durumu, yeniden göreve dönen vazife malulü subay ve astsubayların sağlık yeteneklerine göre değerlendirilir.

5. Yedek Astsubay ve Subay Sağlık Şartları

Yedek subay aday adayları, yedek subay adayları ve yedek subaylar ile yedek astsubay aday adayları, yedek astsubay adayları ve yedek astsubaylar sağlık yetenekleri bakımından aşağıdaki şekilde gruplandırılır:

• Askerliğe elverişli olanlar: Hastalıklar Listesinin (A) dilimlerine girenler hakkında “Askerliğe Elverişlidir” kararı verilir.
• Askerliğe elverişli olmayanlar: Hastalıklar Listesinin (B) ve (D) dilimlerinde gösterilen hastalıkları bulunanlar hakkında “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı verilir.

Yukarıda belirtilenlerin sağlık işlemleriyle ilgili diğer hususlarda yükümlülerin tabi olduğu hükümler uygulanır. Ancak yedek subay ve yedek astsubaylardan Hastalıklar Listesinin (C) dilimine girenler hakkında “Hava Değişimi” kararı yerine “İstirahat” kararı verilir.

Yedek subay ve yedek astsubay adaylarının hastalıkları nedeniyle alacakları hava değişimi, istirahat ve hastanede yatarak geçirdikleri sürelerin toplamı, sınıf okullarında geçirilen sürenin 1/3’ünden fazla olması halinde bunlar hakkında terhis işlemi yapılır. Bir sonraki dönemde hastalıklarının devam etmediği sağlık raporuyla saptananlar yeni dönemin tamamına katılırlar. Devam edilmeyen süre dönemin sonuna rastlar ve aralıksız olursa bir sonraki dönemde yalnız devam edilmeyen süre tamamlatılır. Terhisi gerekenler, hastalıkları kronik değilse istekleri halinde tedavileri sonuna kadar hastanelerinde kalabilir.

Tankçı yedek subay adayları ve yedek astsubayların seçim ve sağlık kriterlerinde tank sınıfı subay ve astsubayların seçim ve sağlık kriterleri esas alınır. Astsubay ve subay sağlık şartları bu kapsamda yapılır.

6. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında Görev Yapan Astsubayların Sağlık Yetenekleri 

1. Deniz Kuvvetleri Komutanlığında Görev Yapan Astsubayların Sağlık Yetenekleri

Deniz Kuvvetleri Komutanlığında görev yapan astsubaylarınsağlık yetenekleri, bu Komutanlıkta görev yapan subayların sağlık yeteneklerinin aynıdır. Sınıflara göre yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.

• Topçu, Güdümlü Mermi, Torpidocu, Mayın, Seyir, Porsun, Sonar, Harekât, Bilgi Teknolojileri ve Silah astsubaylarının sağlık muayenelerinde Güverte subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.
• Çarkçı, Kazancı, Motorcu, Elektrikçi, Yara Savunma ve Elektronik astsubaylarının sağlık muayenelerinde Makine subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.
• Deniz Piyade, Deniz İstihkâm ile İstihbarat astsubaylarının sağlık muayenelerinde Deniz Piyade, Deniz İstihkâm ve İstihbarat subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.
• Uçak Bakım astsubayları hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığında görev yapan Uçak Bakım astsubaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.

2. Sahil Güvenlik Komutanlığında Görev Yapan Astsubayların Sağlık Yetenekleri

Sahil Güvenlik Komutanlığında görev yapan astsubayların sağlık yetenekleri, bu Komutanlıkta görev yapan subayların sağlık yeteneklerinin aynıdır. Branşlara göre yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.

• Güverte ve Makine astsubaylarının sağlık muayenelerinde Sahil Güvenlik subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.
• İkmal, İdari ve Bilgi Teknolojileri-Bilişim astsubaylarının sağlık muayenelerinde İkmal subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.
• Uçak Bakım astsubayları hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığında görev yapan Uçak Bakım astsubaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.

3. Denizaltı Özel İhtisas Adayı Subay ve Astsubayların Sağlık Yetenekleri

Denizaltı özel ihtisas adayı subay ve astsubaylarda diskromatopsi bulunmamalı ve en fazla 0,5 diyoptriye kadar miyopi, hipermetropi ve astigmatizma bulunmalıdır. Keratorefraktif cerrahi (PRK, LASEK, LASIK ya da iLASIK) yöntemiyle ameliyat olanlarda altı aylık takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olmalıdır. Adayların, yanındakilerirahatsız edecek derecede ağız ve solunum kokusu ile bromhidroz ve hiperhidrozu bulunmamalı ve ağırlıkları Hastalıklar  Listesinin 32.maddesinde yer alan Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesinde belirlenen alt sınırın %10’undan az ve üst sınırın %10’undan fazla olmamalıdır. Diğer sistemler tam sağlam olmalıdır. Adayların kardiyolojik değerlendirmeleri EKG ve transtorasik ekokardiyografi ile yapılmalıdır.

Sağlık Kurulu muayenelerinde, denizaltı özel ihtisasına uygun sağlık yeteneklerine sahip olduğu tespit edilen denizaltı özel ihtisas adaylarının son muayeneleri basınç odasında yapılacak test ile tamamlanır. Bütün adaylar, basınç odalarında 60 fsw (17.8 m) eşiti basınç altında bırakılır. Basınç odası testleri sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanı veya dalış tabibi intibak kursu görmüş bir tabibin gözetimi altında yapılır. Test esnasında adayların basınç eşitleme yeteneği ve kapalı alandaki psikolojik tepkileri değerlendirilir. Basınç odası testini geçemeyen adaylar denizaltı özel ihtisaslı subay veya astsubay olarak seçilmez.

7. Hava Kuvvetleri Komutanlığına Ait Özel Hükümler ile Uçuculara Ait Hükümler

Hava Harp Okulu eğitimi sonrasında pilot adaylığına ayrılacaklar ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı uçuş okulunda eğitime başlayacak Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı uçucu adayları hakkında başlangıç uçuş eğitimi ve temel uçuş eğitimi birinci safha öncesi Yönetmeliğin 67 nci maddesinde kategori-1 hava aracı uçucuları için belirtilen sağlık yeteneği aranır. Buna göre;

Yetişmiş uçucular hakkında, uçucu ve dalgıç sınıfı raporları vermeye yetkili hastanelerde uçuş yönünden karar verilirken, Hastalıklar Listesinde ve sınıflandırma veya branş belirleme çizelgelerinde bu maddeye atıfta bulunan hastalıklar ile Hastalıklar Listesinde tanımlanmayan durumlar bu madde hükümlerine göre değerlendirilir. Uçuş fizyolojisini etkilemeyecek, uçuş emniyetini ihlal etmeyecek ve uçuş ortamında zamanla artmayacak aşağıdaki hastalıklar uçuşa engel teşkil etmez. Uçuş fizyolojisini etkileyeceği veya uçuş emniyetini ihlal edeceği değerlendirilen hastalıkların bulunması halinde ise kıdemli yüzbaşı ve daha üst rütbedeki subaylar ile kıdemli üstçavuş ve daha üst rütbedeki astsubaylar hakkında “Uçuşa Elverişli Değildir, Fiilen Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının veya Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar”, daha ast rütbedeki subay ve astsubaylar hakkında ise “Sınıfı Görevini Yapamaz, Kuvvet Komutanlıkları (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde (+) İşaretli Sınıflarda Yeniden Sınıflandırılması Uygundur” veya “Branşı Görevini Yapamaz, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı (1) ve (2) Numaralı Branş Belirleme Çizelgesinde (+) İşaretli Branşlarda Yeniden Branşının Belirlenmesi Uygundur” kararları verilir. Daha düşük performanslı hava araçlarında risk oluşturmayacak hastalıkların bulunması halinde raporun karar hanesinde uçuşa elverişli olduğu hava aracı kategorisi belirtilir.

a) Baş ve boyun:

• Saçlı deri, yüz ve boyunda ameliyat, yaralanma, yanık ya da ülserasyona bağlı doku kayıpları ve kısmi paraliziler (konuşma, görme ve boyun hareketlerini engellemeyen).
• Temporo-mandibuler eklemin kronik artriti veya tekrarlayan çıkıkları.
• Aktivitesi tamamen durmuş, sınırlı, kalsifiye, tüberküloza bağlı adenopatiler.
• Selim adenopati ve selim tümörler.
• Boyun kaslarının geçici spastik veya nonspastik kontraksiyonları.

b) Kulak burun boğaz:

• Nefes almayı ve konuşmayı güçleştirmeyen septum deviasyonu, hafif atrofik ve kronik rinitler.
• Ameliyatla iyileşmiş septum deviasyonları ve nasal polipler.
• Hafif derecede veya ameliyatla iyileşmiş ve nüks etmemiş kronik sinüzitler, sinüs havalanmasını bozmayan ve semptom vermeyen 1 cm’den küçük selim tümörler (osteom, papillom).
• Asemptomatik (kanama, kabuklanma yapmayan) küçük septum perforasyonları.
• Kronik otitis eksterna.
• Dış kulak yolunda ufak egzostozlar.
• İşitme fonksiyonunu bozmayan, asemptomatik kapalı otit skatrisiyel.
• İşitme fonksiyonu normale dönen kulak ameliyatları (otoskleroz ve iç kulak cerrahisi hariç).

c) Göz:

• Her iki gözün görme derecesi camlarla düzeltildikten sonra ayrı ayrı 20/20 (10/10)’den aşağı olmayanlar.
• Görme fonksiyonunu bozmayan, irritasyon yapmayan, ilerleme göstermeyen, tıbbi ve cerrahi tedavi ile iyileşmiş kirpik ve kapak hastalıkları olanlar.
• Görme keskinliğini bozmayan, ilerleme göstermeyen kornea, konjonktiva hastalıkları ve sekelleri olanlar.
• Tıbbi ve cerrahi tedavi ile iyileşmiş gözyaşı sistemi hastalıkları olanlar.
• Binoküler görmeyi ve derinlik hissini bozmayan, 10 prizma dereceyi geçmeyen esoforyalar, 6 prizma dereceyi geçmeyen ekzoforyalar, 1,5 prizma dereceyi geçmeyen hiperforyalar, mikrotopiya da dâhil olmak üzere heterotropiyası olanlar, ekstraoküler kas cerrahi geçirenlerde rezidüel heteroforya, heterotropi (mikrotopiya dâhil) ve motor duyu problemi olmayanlar.
• 20/20 (10/10) görmeyi bozmayan, çeşitli nedenlerle oluşmuş kornea kesafetleri, parasantral lens kesafetleri, santral lens kesafetleri, vitreus kesafetleri ve dejenerasyonları, göz tabakalarının çeşitli şekil bozuklukları ve sekelleri (Kategori-1 hava aracı uçucularında santral lens kesafetleri uçuşa elverişli kabul edilmez.) olmayanlar. Tashihsiz görmeleri en az 0,7 ve tashihli görmeleri tam olmak şartıyla üç aylık kontrolden sonra komplikasyonsuz katarakt ameliyatları kategori-2 ve kategori-3 hava araçlarında uçuşa uygun olarak kabul edilir.
• Kategori-1 uçucuları için her iki gözün görmeleri düzeltmeden sonra ayrı ayrı 20/20 (10/10) olmak şartıyla +3 diyoptri (dâhil) hipermetropi, -2 diyoptri (dahil) miyopi ve diyoptrisi en fazla olan eksendeki refraksiyon bozukluğu +2 diyoptri veya -2 diyoptriyi geçmeyen çeşitli astigmatizmalar [Kategori-2 ve kategori-3 hava aracı pilotları ile seyrüsefer sınıfı için -3 diyoptri (dahil) miyopi ve +3 diyoptri veya -3 diyoptriyi geçmeyen çeşitli astigmatizmalar; kategori-4 uçuş için ise -4 diyoptriyi geçmeyen miyopi ve +/-4 çeşitli astigmatizmalar elverişli kabul edilir.].
• Kategori-2, kategori-3 ve kategori-4 hava aracı uçucuları için tashihli görmesi 10/10 (20/20)’den aşağı olmayan +/-4 diyoptriyi geçmeyen miyopi, hipermetropi ya da yüksek eksende +/-4 çeşitli astigmatik kusuru olan ve başka bir göz hastalığı olmayan uçucu personelden kendi talebi ve uçucu, denizaltıcı ve dalgıç sınıfı raporları vermeye yetkili hastane kararıyla, bu hastane tarafından uygun görülecek yöntemle (PRK, LASEK veya LASİK) ameliyat olup, yeterli süre (en az üç ay)  takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olanlar.
• Her iki gözde yakın görme 20/200 (1/10)’den aşağı olmayıp düzeltme ile 20/20 (10/10) olanlar.
• Yumuşak kontakt lens kullanımı (Bifokal, multifokal veya variofokal yumuşak kontakt lens olmaması, kontakt lens üzerine gözlük kullanılmaması, yumuşak kontakt lens ile uzak ve yakın görmelerin her iki gözde ayrı ayrı 20/20 (10/10) olması gerekir.).
• Uçucu personelde diskromatopsi bulunmaz. Diskromatopsi muayenesinde standart renk görme testinin (Ischiara) her bir sayfasına 3 ila 5 saniye bakarak en az 14 kart görmek şartıyla 2 veya daha az yanlış yapanlar sağlam kabul edilir.
• Santral ve parasantral hariç olmak üzere tam olarak iyileşmiş, nüks etmeyen, görme alanında toplam 1/10’dan fazla kayıp yapmayan, uzak görme 20/20 (10/10) olmak şartıyla iris, korpus siliare, retina, koroidea ve görme siniri hastalıkları, metamorfobsi oluşturmayan drusen ve benzeri paramakuler ve makuler lezyonlar (retina dekolmanı ve flörosan anjigrafi ile görme derecesinde azalma riski taşıyan makula lezyonları hariç). Periferik retina dejenerasyonları (Retinal delik ve yırtık hariç) kategori-1 hava aracı hariç uçuşa elverişli olarak kabul edilir.
• Giriş esnasında veya cerrahi girişim ile çıkarıldığında görmeyi bozmayan veya ilerlemeyen, komplikasyon yapmamış, göz ön segmentinin yabancı cisim ameliyatları (retina ve koroideayı zedeleyen arka segment yabancı cisimleri hariç).
• Komplikasyon yapmayan ve görmeyi bozmayan tam şifa bulmuş selim ekstraokuler tümörler (lipom, kist dermoid ve benzeri).
• Göz içi basıncı birbirini takip eden en az iki ölçüm sonucunda 22 mmHg aplanasyondan aşağıda olan glokoma ait görme alanı ve optik sinir değişiklikleri gelişmeyen her iki göz arasında 6 mmHg aplanasyondan daha az farkı olanlar (Göz içi basıncı 22 mmHg ila 30 mmHg aplanasyon arasında olup üç aylık periyodlarla yapılan kontrollerde görme sinirinde veya görme alanında göz içi basıncına bağlı değişiklikler tespit edilmeyenlere oküler hipertansiyon olarak tanı konulur.)

ç) Akciğer ve göğüs kafesi:

• Klinik ve laboratuvar muayeneleri sonucu aktivitesinin tamamen durduğu saptanan tüberküloza bağlı sınırlı fibröz artıklar.
• Akciğer ve mediastenin sınırlı, tek ya da birkaç tüberküloz dışı fibröz ya da kalsifiye artıkları ile perfüzyon defekti veya konjenital koagülasyon anomalisi olmayan iyileşmiş pulmoner tromboemboliler.
• Akciğer fonksiyonlarını bozmayan ve kot aralıklarının daralmasına yol açmayan plevranın inaktif şeridi kalınlaşmaları, fissüritler ve sinüs kapalılıkları, radyolojik diyafragma dantellenmeleri.
• Belirli bir sebebe bağlı olmayan akciğerlerin radyolojik bronkovasküler arborizasyonları, konjenital anomalileri ve küçük yabancı cisimleri (küçük lokalize hava kistleri, küçük kist hidatikleri ve laboratuvar muayeneleri ile tanı konulmuş lokalize bronşektazi ve amfizem hariç).
• Toraksta fonksiyonel hiçbir bozukluk yapmamış yaralanma, yanık sekelleri ya da cerrahi girişimler.
• Kosta, klavikula ve skapulanın, hareket ve toraks fonksiyonlarını bozmayan iyileşmiş kırık sekelleri.
• Taşınabilir inhaler bronkodilatör ile kontrol altına alınabilen hafif intermittan astım olguları sadece kategori-4 uçuşu için elverişlidir.
• Apne epizotları sırasında kan oksijen saturasyonu %80 ve üzerinde olan,
  apne-hipopne indeksi 15’ten düşük olan uyku apnesi (insansız hava aracı pilotu hariç) sadece kategori-4 uçuş için elverişlidir.⁽¹⁾
• Tedavi edilmiş spontan pnomotorakslar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

d) Kardiyovasküler sistem:

• Sistolik arteriyel kan basıncı 140 mmHg-150 mmHg arası (140 mmHg ve
  150 mmHg dâhil), diastolik arteriyel kan basıncı 90 mmHg-95 mmHg arası (90 mmHg ve
  95 mmHg dâhil) olanlar ile labil hipertansiyonu bulunanlar (kategori-1 hava aracı pilotu ve silah sistem subayı hariç).
• Uygun süre uçuştan alıkoymadan sonra klinik, laboratuvar, röntgen ve EKG ile tamamen iyileşmiş ve kalpte sekel bırakmamış akut eklem romatizması.
• Venöz dolaşım yetersizliği yapmamış olan hafif yüzeysel varisler.
• Geçirilmiş veya iyileşmiş nörosirkülatuvar asteni.
• Sebebi bulunamayan ve organik kalp hastalığına bağlı olmayan fizyolojik üfürümler.
• Organik nedene bağlı olmayan eksik ve tam sağ dal blokları.
• Eko ve anjiografi çalışmaları sonucunda kalp hastalığı tespit edilmeyen seyrek gelen ventriküler prematüre atımlar (VPA), ektopik atımlar.
• Asendan aortanın tübüler seviyedeki damar vücut yüzey alanı ≤1,9 ise ≤41 mm, vücut yüzey alanı ˃1,9 ise ≤43 mm olanlara uçuş görevi verilir.
• Organik kapak hastalığı olmayan, komplikasyon oluşmamış hafif düzeydeki kalp kapak yetersizlikleri tüm hava aracı kategorilerinde uçuşa elverişlidir.
• Koroner arter hastalıklarından (iskemiye neden olmayan ateroskleroz, miyokardiyal bridge ve benzeri) EKG, eforlu EKG, ekokardiyografi, sintigrafi, koroner anjiografi ve benzeri tetkiklerle bulgu ve komplikasyon oluşturmayanlar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.
• Girişimsel olarak (cerrahi, stent ve benzeri) başarıyla tedavi edilmiş koroner arter hastalıklarından EKG, eforlu EKG, ekokardiyografi, sintigrafi, koroner anjiografi ve benzeri tetkiklerle bulgu ve komplikasyon oluşturmayanlar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

e) Karın ve gastrointestinal sistem:

• Ameliyatla düzeltilmiş karın duvarı zayıflıkları.
• Tedavi ile iyileşmiş özofajitler, özofagus spazmaları ve özofagusun diğer hastalıkları.
• Gastropitozis, gastrit, duedenit, mide ve duedenumun tıbbi tedavi ile iyileşmiş peptik ülser sekelleri (radyolojik veya endoskopik pilor ve bulbus deformasyonları), mide ve duedenumun semptomsuz divertikülleri.
• Komplikasyon yapmamış, radyolojik veya endoskopik olarak pasaj normal, ilaç ve diyeti gerektirmeyen her türlü mide ve duedenum ameliyatları (kötü huylu tümör hariç).
• Semptomsuz visseropitoz, midenin ince ve kalın barsağın konjenital malformasyonları (megakolon hariç), divertikülleri, ince ve kalın barsağın rezeksiyonsuz veya uçuş görevine engel teşkil etmeyen (klinik ve laboratuvar bulgularının normal olduğu) segmenter rezeksiyonlu ameliyatları, tek veya birkaç adet polipleri, hafif irritabl kolon sendromu (kötü huylu tümör hariç).
• Karaciğerin konjenital lob anomalileri.
• Tıbbi tedavi veya ameliyatla tamamen şifa bulmuş ve sekel bırakmamış safra kesesi ve safra yollarının hastalıkları (tümör hariç).
• Laparotomiler, karnın ateşli silah ve travmalarla komplikasyon yapmamış yaralanmaları ve bunların komplikasyonsuz ameliyatları.
• Total bilirübin düzeyi %1 mg ila %3 mg olan, diğer karaciğer fonksiyon testlerinin tamamen normal bulunduğu hafif hiperbilirübinemiler, fonksiyon testlerinde bozukluğa neden olmamış veya normalin üst sınırının iki katından az olan enzim yükseklikleri ile seyreden yağlı karaciğer, etiyolojisi bulunmayan normalin üst sınırının iki katından az olan karaciğer transaminaz yükseklikleri.
• Radyolojik veya gastroskopik olarak pasaj ve mukozal yapının normal bulunduğu, ilaç ve özel diyeti gerektirmeyen ve ameliyattan sonra en az altı ay süre ile hiçbir komplikasyon ve nüks belirtisi olmayan rezeksiyonsuz veya rezeksiyonlu peptik ülser ameliyatları.
• Travmaya bağlı splenektomiler.
• Anüs ve rektumun hafif şekil bozuklukları, inaktif küçük hemoroidler, sinüs pilonidalis, fissürleri, fistülleri veya bunların komplikasyon göstermemiş ameliyatları.

f) Nöroloji:

• Aşağıdaki komplikasyonlardan biri veya birkaçı ile birlikte kafa travması geçirenler, her altı ayda bir kontrol edilmek üzere en az iki yıl uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda klinik, nörolojik, EEG ve psikometrik muayenelerde normal olanlara uçuş verilir.

(a) Kafatasında kırık (lineer) olsun ya da olmasın, iki saatten uzun yirmi dört saatten kısa süreli şuur kayıplarına yol açan, kafatasının kırıksız ya da lineer kırıklı travmaları (Baziler kırıklar, lineer kırık kabul edilir.).

(b) Kırk sekiz saatten uzun süren posttravmatik amneziler (tam ya da kısmi), deliryum, dezoryantasyon ya da zekâ ve muhakeme bozuklukları (tamamen iyileşmiş).

(c) Yaralanma sonrasında ortaya çıkan hafif psikiyatrik ve kognitif belirtilerle seyreden ve bir ay içerisinde sekelsiz iyileşebilen posttravmatik sendrom (tamamen iyileşmiş).

• Aşağıdaki komplikasyonlardan biri veya birkaçı ile birlikte olan kafa travması geçirenler en az üç ay uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda klinik, nörolojik, EEG ve psikometrik muayenelerde normal olanlara uçuş verilir.

(a) Şuur kaybı yapmayan veya onbeş dakikadan az şuur kaybına yol açan lineer kafatası kırıkları.

(b) Kafatasında lineer kırıkları veya kırıksız onbeş dakikadan uzun iki saatten kısa süreli şuur kayıpları, posttravmatik amnezi veya kırk sekiz saati geçmeyen konfüzyonla sonuçlanan kafa travması olanlar en az bir ay uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda radyolojik, EEG ve ortostatik tolerans testi dâhil nörolojik muayenede normal bulunan kafa travmaları.

• Herhangi bir sebebe bağlı epilepsiler hariç, kaza, akut enfeksiyon veya hastalıklar, ağır kan kaybı gibi sebeplerle meydana gelen bayılma (senkop) geçirip, uygun bir süre istirahatı sonunda klinik, nörolojik, EEG ve laboratuvar bulguları normal bulunanlar.
• Klinik ve laboratuvar bulguları normal olup da EEG’de belirgin bulgular (fokal veya jeneralize diken, keskin dalga, kompleksler, fokal veya jeneralize yavaş aktivite) gösterenlerin dışında kalan nonspesifik EEG değişiklikleri.

g) Ruh sağlığı ve hastalıkları:

• Hastalıklar Listesinin 16 ncı maddesinin (A) diliminin (2) veya (3) numaralı fıkraları kapsamında idame tedavisi alanlar üç ayda bir kontrole gelmek üzere iki yıla kadar uçuştan alıkonulabilir. Bu süre içerisinde idame tedavisi tamamlananlar uçuş emniyeti açısından uygun olacak hava aracı kategorisinde uçuşa elverişli kabul edilir. Aksi durumda bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre karar verilir.
• Periyodik muayenelerde, rastgele yapılacak kontrollerde veya şüphe üzerine yapılacak tetkikler sonucunda psikoaktif madde kullandığı tespit edilen uçucular hakkında “Uçuşa Elverişli Değildir, Fiilen Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının veya Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” kararı verilir.

ğ) Endokrin ve metabolik hastalıklar:

• Diyabetes mellitusa bağlı olmayan idiopatik glikozüriler ve çeşitli mellitüriler.
• Tıbbi tedavi ya da ameliyatla şifa bulmuş, salgı bozukluğu belirtisi vermeyen tiroid bezi hastalıkları.
• Tıbbi veya cerrahi nedenli hipotiroidilerde hormon replasmanı ile hormon değerlerinin normale gelmesi sağlanan uçucular altı aylık takipten sonra her üç ayda bir iç hastalıkları veya endokrinoloji uzmanınca hormon değerleri kontrol edilmek üzere kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.
• Komplikasyon yapmamış kontrol altında tutulabilen primer hiperürisemiler.

h) Boy, ağırlık ve vücut yapısı:

Uçucu personel ile uçucu olarak yetiştirileceklerin vücut kitle indeksleri 19 kg/m² ila 29 kg/m² (19 kg/m² ve 29 kg/m² dâhil) olmalıdır. Bu personelin boyu ise 165 cm ila 190 cm  (165 cm ve 190 cm dâhil) olmalıdır. Vücut kitle indeksi 29 kg/m² ila 33 kg/m² (29 kg/m² ve 33 kg/m² dahil) olanlar kategori-4 uçuşu için elverişlidir. Öğrenci adayları hakkında ek-A’da yer alan tablo kullanılır.

ı) Diğer hastalıklar:

• Hiçbir klinik belirtisi olmayan, kan ve beyin omurilik sıvısında serolojik testleri menfi, sinir sistemi komplikasyonu yapmamış ve yeterli antisifilitik tedavi görmüş primer ya da sekonder sifiliz.
• Tedavi ile tamamen iyileşmiş ve altı ay içinde malarya ilaçları kullanmadan nüks belirtisi göstermeyen, eritrositleri normal sayı ve yapıda bulunan, hemoglobin oranı %12 gr’ın altına düşmeyen ve kalın damla ile malarya paraziti saptanmayan malarya.

Pilot lisansı (CPL) olan adayın sağlık yeteneklerinin kategori-1 hava aracı uçucularının sağlık yeteneklerini karşılamadığı durumlarda kategori-2 veya kategori-3 hava aracı pilotuna ilişkin sağlık yetenekleri hükümleri uygulanır ve aday uçuşa elverişli kabul edilir.

Temel uçuş eğitimi ikinci safha ve tekâmül uçuş eğitimi süresince uçuculara, uçulan uçak tipinin, sınıflandırma çizelgesinde karşılığı olan hava aracı kategorisindeki sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır. Ancak sağlık yeteneklerinin azaldığı durumlarda uçucunun mevcut sağlık durumuna göre (uçtuğu hava aracı kategorisi değiştirilmek üzere) kategori-2 hava aracı veya kategori-3 hava aracı pilotuna ilişkin sağlık yetenekleri hükümleri uygulanır.

Kara Kuvvetleri Komutanlığı uçucu adayları ile Kara Kuvvetleri Komutanlığında eğitim alacak Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı uçucu adayları hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığı Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki kategori-2 ve kategori-3 hava aracı uçucularının sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır.

Uçucu adayları uçuculuk sağlık yeteneğini kaybettiğinde, haklarında hava sağlık ve muayene merkezleri tarafından “Uçucu Yetiştirilmeye Elverişli Değildir” kararı verilir ve (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgelerine göre işlem yapılır.

İlk defa uçuşa başlayacak uçuş ekibi adaylarının muayenelerinde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki seyrüsefer sınıfı personelinin sağlık yetenekleri uygulanır.

• Uzman Jandarmaların Sağlık Yetenekleri

Uzman jandarma çavuş ile uzman jandarma üçüncü kademeli çavuş rütbelerindeki uzman jandarmalarda, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı (1) Numaralı Branş Belirleme Çizelgesinde bulunan Jandarma branşının astsubay çavuş ve astsubay üstçavuş; uzman jandarma dördüncü kademeli çavuş ve daha üst rütbedeki uzman jandarmalarda ise astsubay kıdemli üstçavuş ve astsubay kıdemli başçavuş rütbelerindeki astsubayların sağlık nitelikleri uygulanır.

Uzman jandarmalar üç yılda bir periyodik sağlık kurulu muayenesine tabi tutulur.

Barışta veya savaşta görev sırasında ya da görev dışında görevlerinden dolayı saldırıya veya kazaya uğrayan ya da hastalığa yakalanan uzman jandarmalar, haklarında kesin işlem kararlı rapor düzenleninceye kadar sıhhi izinli sayılır.

8. Uzman Jandarmaların Astsubaylığa Geçiş Muayeneleri

Astsubay olmak için başvuran uzman jandarmalarda, jandarma astsubay çavuş ve jandarma astsubay üstçavuş rütbelerindeki sağlık yetenekleri aranır. Buna göre “Branşı Görevini Yapar” sağlık yeteneğine sahip olanlar hakkında “Astsubay Olur” kararlı, “Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Branşı Görevini Yapamaz” sağlık yeteneğine sahip olanlar hakkında “Astsubay Olamaz” kararlı sağlık kurulu raporu verilir. 3713 sayılı Kanun kapsamında malul olup göreve devam eden uzman jandarmaların durumu göreve devam eden vazife malulü astsubayların sağlık yeteneklerine göre değerlendirilir.

Uzman çavuş, astsubay ve subay sağlık şartları konusunda sorun yaşayan adamlar 60 gün içinde idari dava açılmalıdır. Açılacak idari davada yürütme durdurma talep edilmelidir. İdari dava açarken idare hukuku avukatı ile süreci yürütmeniz menfaatinize olacaktır.  Çünkü uzman çavuş, astsubay ve subay sağlık şartları hususunda uzman avukat ile çalışmak davanızın lehe sonuçlanması açısından önemlidir.

Davacı            : G.B.

Vekili              : Av. S.B.

            Davalı             : Milli Savunma Bakanlığı (GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Komutanlığı)

O L A Y         : Davacı vekili dava dilekçesinde; “Müvekkil, Kırklareli’nde askerlik vazifesini ifa ederken 14.02.2011 günü şiddetli karın ağrısı ve ateşlenmesi üzerine birliğince Kırklareli Devlet Hastanesi’ne kaldırılmıştır. Apandist ameliyatına alınan müvekkil burada iki gün kalmıştır. Daha sonra hava değişimi alması tavsiyesiyle doktoru tarafından Çorlu Askeri Hastanesi’ne gönderilmiştir.

Küçük bir yara şeklinde açılan ameliyat esnasında hijyenik koşullara uyulmadığından müvekkilde aynı ağrı ve ateşlenme belirtileri görülmüştür. Çorlu Askeri Hastanesi doktorunca vücudunda oluşan abse drene edilmiş ve acil olarak GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi’ne sevk edilmiştir.

İstanbul’da G.A.T.A Haydarpaşa Eğitim Hastanesinde ikinci kez ameliyat olmuştur. İkinci kez yapılan ameliyatta ise karın bölgesine atılan dikişler gelişi güzel ve estetiklikten uzak yapılmıştır. Bu ameliyat sonrasında müvekkilin vücudunda büyük izler kalmıştır. G.A.T.A.’ da tedavisi yapıldıktan sonra 1,5 ay hava değişimi ile beraber taburcu edilmiştir.

Müvekkil davacı, lisanslı bir taekwondocudur. Kendisinin sporcu lisanslarını, siyah kuşak sertifikasını, diplomasını ve yardımcı antrenör belgesini dilekçemiz ekinde sunuyoruz. Müvekkil bu sporu hobi olarak değil hocalık seviyesine geldiğinden meslek olarak yapmaktadır. Mesleğinde ise aylık 2000-2500-TL gelir elde etmektedir. Ancak yapılan ameliyatlar neticesinde vücudu bu spor için gereken esnekliğini kaybetmiştir. 17 yıldır uğraştığı sporu bırakmak durumunda kalmıştır. Üstelik karın bölgesinde bulunan oldukça büyük yara izi nedeniyle vücudunun estetik görünümü de bir hayli kötü durumdadır. Asıl önemlisi kendisi geçimini temin ettiği işini kaybetmiştir.

Müvekkil 26 yaşında üniversite mezunu genç bir spor hocası iken işini kaybetmenin yanında tedavisinin gereği gibi yapılmaması ve her iki ameliyatında özen ve dikkatin gösterilmemesi nedenleriyle vücudu oldukça yıpratılmış ve karnında giderilmeyen yara izi ile yaşamaya başlamıştır. Bu görüntü müvekkilde derin bir elem yaratmıştır. Dilekçemiz ekinde müvekkilin şu anda bulunduğu durumu gösterir fotoğrafların fotokopisini sunuyoruz. Müvekkil fotoğraftaki hali ile havuz veya denize gidememekte, spor salonlarındaki soyunma odalarında üstünü dahi değiştirmekte utanmaktadır.

Müvekkile apandist ameliyatı tatbik edilirken ihmali davranış sergileyen ve yeterli ilgi göstermeden bir an evvel hastaneden sevk ederek sorumluluğu bir başkalarına (askeri makamlara) yüklemeye çalışan Kırklareli Devlet Hastanesi personeli doktor hakkında meslek kurallarına aykırı davrandığı gerekçesiyle müvekkil şikayette bulunmuştur. Ne var ki, doktor hakkında valilikçe soruşturma izin verilmediğinden Cumhuriyet Savcılığınca kovuşturma imkanı kalmamıştır.

Hem işini kaybederek maddi kayba uğrayan hem de ömür boyunca kurtulamayacağı devasa bir yara izini taşımak durumunda kalan müvekkil manevi zarara uğratılmıştır. Davalı idarenin personelince yapılan ikinci ameliyatında da gerekli ihtimam gösterilmemiş karın bölgesinde oldukça büyük dikiş izleri bırakılarak bunları ömür boyu taşımak zorunda bırakılmıştır.

Nitekim Sporcu Sağlığı Merkezince müvekkilin aynı zamanda mesleği olan kiek-box ve dövüş sporlarını yapmasının sağlığı açısından sakıncalı olacağına dair rapor düzenlenmiştir. Yine Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesinin 05.04.2012 tarihli raporu ile müvekkilin mesleği olan boks ve kick box sporlarını yapmasında sakınca olduğu belirtilmiştir.

İdare ve personelinin eylemi nedeniyle müvekkilin uğramış olduğu bu zararın giderilmesi maksadıyla 6100 Sayılı HMK yürürlüğe girdiği tarihten sonra İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/160 Esas sayılı dosyasından davalı idareye karşı tazminat davası açılmıştır. Ancak yargılama esnasında HMK 3. maddesinin Anayasa Mahkemesince iptali üzerine uyuşmazlıkta mahkemenin görevsiz olması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Tüm kanıtlar ise bu dosyaya ibraz edilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası; "Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davaları, kendilerine rücu edilmek kaydıyla ve kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak, ancak idare aleyhine açılabilir." kuralı getirildiği gibi "İdarenin, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olacağı belirtilmiştir. Müvekkile ikinci ameliyatı uygulayan ve karnında devasa dikişleri atan GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi doktorları da bir kamu görevlisi olup bu sebeple davalı idare, müvekkilde oluşan maddi ve manevi zararın giderilmesinde sorumludur.

İdarenin elemanı hizmet verirken kusurlu davranarak müvekkilin manen yıpranmasına, kusur ve haksız fiiller neticesinde müvekkilin işinden olmasına sebebiyet vermiştir. Mevcut zarara davalı idarenin personeli sebep olmuştur.

Açıklanan nedenlerle; davalının kusuru nedeniyle, vücudu hırpalanan, işini kaybeden, müvekkilin zararlarının giderilmesi için iş bu davanın ikamesi zorunlu hale gelmiş olup; işini kaybetmesi sebebiyle halen de bu zararı devam ettiğinden bilirkişi incelemesi neticesinde ortaya çıkacak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik; 1.000-TL maddi ve 10.000-TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte tahsilini talep ediyoruz.

SONUÇ VE İSTEM :            Yukarıda açıklanan nedenler ile; fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik müvekkilin uğramış olduğu maddi zarar için 1.000-TL ve duçar olduğu manevi zararın giderilmesi için 10.000-TL tazminatın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline, müvekkilin uğramış olduğu maddi zararın bilirkişi marifetiyle tespitiyle hüküm altına alınması ile yargılama gider ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini saygı ile vekaleten arz ve talep ederiz.” demek suretiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

İstanbul 10. İdare Mahkemesi: 19.11.2014 gün ve E:2014/2314, K:2014/1758 sayılı kararı ile özetle; davanın askeri idari yargı yerinde görülmesi gerektiğinden bahisle davanın görev yönünden reddine karar vermiştir.

İşbu karara karşı yapılan itiraz başvurusu üzerine İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü Kurul 24.2.2015 gün, E:2015/2465, K:2015/2685 sayılı ilamı ile özetle itirazın reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.

Davacı vekili aynı istemle bu kez askeri idari yargı yerinde dava açmıştır.

AYİM 2. Dairesi: 27.5.” şeklindeki gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiştir.

İşbu karara karşı yapılan karar düzeltme istemi üzerine AYİM 2. Dairesi 25.11.2015 gün ve E:2015/1875, K:2015/1902 sayılı kararı ile özetle; karar düzeltme isteminin reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Ali ÇOLAK, Yusuf Ziyaattin CENİK, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN, Mehmet AKBULUT ve Yüksel DOĞAN’ın katılımlarıyla yapılan 14.3.2016 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27.maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; 2247 sayılı Yasa’nın 14.maddesinde öngörülen biçimde, idari ve askeri idari yargı yerleri arasında olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, davacı vekilinin istemi üzerine, askeri idari yargı dosyasının son görevsizlik kararını veren mahkemece, idari yargı dosyası da temin edilmek suretiyle Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde askeri yüksek idare mahkemesinin görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Danıştay Savcısı Yakup BAL ile AYİM Savcısı Oğuz PÜRTAŞ’ın davada askeri yüksek idare mahkemesinin görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

000-TL, manevi zararın için 10.000-TL tazminatın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle uyuşmazlığa konu dava açılmıştır.

Anayasa’nın 125. maddesinin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu kurala bağlanmış olup, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları ihlâl edilenler tarafından açılacak tam yargı davalarının görüm ve çözümünün idari yargı yerlerinin görevine girdiği tartışmasızdır.

Anayasa’nın 157. maddesinde, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin, askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesi olduğu; ancak, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda ilgilinin asker kişi olması şartının aranmayacağı belirtilmiş; 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu’nun 25.12.1981 tarih ve 2568 sayılı Yasa ile değişik 20. maddesinin birinci fıkrasında, “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Türk Milleti adına; askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların ilk ve son derece mahkemesi olarak yargı denetimini ve diğer kanunlarda gösterilen, görevleri yapar. Ancak, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda; ilgilinin asker kişi olması şartı aranmaz” denilmiştir.

Buna göre, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin bir davaya bakabilmesi için dava konusu idari işlem veya eylemin “asker kişiyi ilgilendirmesi” ve “askeri hizmete ilişkin bulunması” koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.

1602 sayılı Yasa’nın 20. maddesinin ikinci fıkrasında, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli bulunan veya hizmetten ayrılmış olan subay, askeri memur, astsubay, askeri öğrenci, uzman çavuş, uzman jandarma çavuş, erbaş ve erler ile sivil memurlar asker kişi sayılmaktadır.

Davacının 1602 sayılı Yasa’nın 20. maddesinde sayılan asker kişilerden olduğu ve bu nedenle dava konusu eylemin asker kişiyi ilgilendirdiği kuşkusuzdur.

Dava konusu eylemin askeri hizmete ilişkin olup olmadığına gelince:

Bir idari eylemin “askeri hizmete ilişkin bulunması”, eylemin kanun ve nizamların Türk Silahlı Kuvvetlerine tanıdığı yetki ve görevlerin yerine getirilmesi amacına yönelik olması, askeri nitelikteki idari eylemin ise, askeri kural ve gerekler çerçevesinde yürütülen askeri hizmet sırasındaki bir hareket, tutum veya meydana gelen ya da getirilen bir olay olarak tanımlanması mümkündür. Bu durumda bir idari eylemin “asker kişiyi ilgilendirmesi” için; davacının asker kişi olması, idari eylemin asker kişilerce tesis edilmiş olması ve idari eylemin bir asker kişiye yönelmiş bulunması gerekmektedir.

Bu kapsamda bir işlem veya eylem askeri makamlarca, asker şahıslar hakkında tesis edilmiş ya da uygulanmış olsa bile, bu işlem veya eylemin askeri makamlar dışındaki bir başka kamu kurum ya da kuruluşunca kendi personeli hakkında tesis edilmiş olan işlem veya eylemden, nitelik yönünden herhangi bir farkı bulunmuyorsa, bu işlem Askeri hizmete ilişkin bir işlem veya eylem olmayıp bu işlem veya eyleme ilişkin davaların görüm ve çözüm yerinin de AYİM değil genel idari yargı yeri olması gerekir. Başka bir anlatımla bir idari işlem veya eylemin askeri hizmete ilişkin olabilmesi ve yargısal denetiminin AYİM’de yapılabilmesi için, işlem veya eylemin yargısal denetiminde askerlik mesleğinin gereklerini yakından bilmenin önem taşıması gerekmektedir. Açılan iptal ya da tam yargı davasında, asker kişi hakkında tesis edilen işlem veya eylemden doğan dava ve onun çözümüyle varılacak sonuç ile aynı durumdaki sivil kişi hakkında aynı işlem veya eylemden doğan dava ve onun çözümüyle varılacak sonucun farklı olmaması halinde, davanın çözüm yeri AYİM değil Genel İdari Yargıdır.

4.1.1961 tarih ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunun 12 nci maddesinin (c) bendinde “askeri hastaneler” in askeri kurum oldukları açıkça hüküm altına alınmakta; anılan Kanunun “Sağlık İşleri” başlıklı Bölümde düzenlenen 57-70/B maddelerinde ise Türk Silahlı Kuvvetlerinde yürütülecek “sağlık hizmeti”nin ana esasları ortaya konulmaktadır. Bu meyanda, dava konusu bakımından önem taşıyan bazı düzenlemelere göz atılmasında yarar bulunmaktadır:

Madde 57- Türk Silahlı Kuvvetleri sağlık işlerinde, askerlerin fizik ve moral durumlarının takibi ile koruyucu ve askeri sağlık hizmetlerinin yürütülmesi esastır. 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri saklıdır.

Bu hizmetin yerine getirilmesinden kıta komutanları, karargah veya askeri kurum amirleri ile bunların tabipleri sorumludur…

Madde 58- …(3.fıkra) Askeri sağlık hizmetleri; göreve uyarlık ve elverişlilik kontrolleri ile periyodik veya zorunlu kontrolleri, sağlık raporu kontrolünü, tıbbi tehditlerin önlenmesini ve ortadan kaldırılmasını, tahliye, tedavi,  sağlık lojistiği ve askeri sağlığa ilişkin diğer ihtiyaçları kapsar

Madde 62- Hastalanan öğrenciler ile erbaş ve erler, hastalıklarını amirlerine derhal haber vermeye mecburdur. Hasta; vizite zamanında kıt’a, karargah veya askeri kurum tabibine, mesai saati haricinde ve nöbetçi tabibe gösterilir. Hastalar, acil hallerde, doğrudan en yakın askeri veya sicil sağlık teşkiline gönderilir veya ulusal acil sağlık sisteminden yararlandırılır.

Amirler hastalanmış olmakla birlikte bu durumu bildirmediği tespit edilenleri, muayene ve tedaviye ya da 59 uncu madde kapsamında kontrole göndermeye yetkilidir.

Üst basamak sağlık sunucularına sevk edilen öğrenciler ile erbaş ve erler, muayene ve tedavilerinin safahat ve sonuçlarını bizzat veya başka bir vasıta ile amirlerine ve kıta, karargah veya askeri kurum tabibine bildirirler. Muayene ve tedavi sonucunun Türk Silahlı Kuvvetlerindeki görevlere uyarlık bakımından takibi, gerekiyorsa 59 uncu madde kapsamında kontrolü sağlanmak suretiyle, kıta komutanları, karargah veya askeri kurum amirleri ile bunların tabipleri tarafından yapılır…

Madde 63- Görevli oldukları kıta, karargah veya askeri kurumun bulunduğu yerden başka bir yerde hastalanan subay, astsubay, uzman jandarma, sivil personel ve askeri öğrenciler ile erbaş ve erler; hastalıklarını, bulunduğu mahaldeki en yakın kıta komutanlığına ya da karargah veya askeri kurumun amirliğine haber verir. Bu kıta komutanı ya da karargah veya askeri kurumun amiri, hastaların muayene ve tedavisinin yapılabileceği en yakın askeri veya sivil sağlık hizmet sunucularına sevk edilmesini sağlar ve hastanın kıta, karargah veya kurumuna ve mahallin garnizon komutanlığına haber verilir. Garnizon komutanlığı ya da kıta, karargah veya askeri kurumun bulunmadığı yerlerde hastalananlar, bulundukları yerdeki sivil sağlık hizmet sunucularına müracaat ederler. Bunlar, durumları ile tedavi safahat ve sonuçlarını amirlerine mümkün olan en kısa sürede bildirirler.

İzindeyken hastalanan subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ile sivil personel birinci fıkrada yazılı esaslara tabi olmadan tercihlerine göre askeri veya sivil sağlık hizmet sunucularına müracaat edebilirler. Bunlar, durumları ile tedavi safahat ve sonuçlarını mümkün olan en kısa sürede amirlerine bildirirler. İzindeyken hastalanan uzman erbaşlar hariç erbaş ve erler ile öğrenciler hakkında birinci fıkra hükümleri uygulanır.

Madde 64- Acil vakalarda hasta, en yakın askeri veya sivil sağlık hizmet sunucusuna müracaat eder ve durumunu mümkün olan en kısa sürede amirine bildirir.

211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun “askeri sağlık hizmeti” ile ilgili yukarıda işaret edilen düzenlemeleri dışında, gerek anılan Kanun (211 sk.) gerek 1111 sayılı Askerlik Kanunu, 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 4678 sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanun ve 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanununun, ilgili hükümleri uyarınca, Bakanlar Kurulu’nun 8.10.1986 tarih ve 86/11092 sayılı kararı ile yürürlüğe konulan “Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği” (RG.24.11.1986, Sayı:19291) ile Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli askeri ve sivil personel ile askerlik göreviyle yükümlü vatandaşların Silahlı Kuvvetlerdeki görevlere uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmek ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemleri düzenlenmiştir. Anılan Yönetmeliğe ekli “Hastalık ve Arızalar Listesi”nde Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli general, amiral, üstsubay, subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er, askeri öğrenci, yedek subay adayları, yükümlüler ve erlerin sağlık yeteneklerine göre gruplandırıldıkları görülmüş ve sağlık bakımından bunlara yapılacak işlemler belirtilmiştir.

Yönetmeliğin “Askerliğe Elverişli Olmayan Erler Hakkında Yapılacak İşlem” başlıklı 15 nci maddesi ise “Askere alındıktan sonra asker hastanelerinin sağlık kurullarından ‘Askerliğe Elverişli Değildir’ kararı alan erler, raporlarının onaylanmasını beklemek üzere bu hastaneler tarafından yerli kayıtlı bulunduğu askerlik şubesi emrine gönderilir. Ayrıca durum silah altında bulunanların birliklerine duyurulur. Terhis işlemleri, raporları ilgili makamlarca onaylanıp askerlik şubesine geldikten sonra ilgili yönergeye göre yapılır. ‘Askerliğe Elverişli Değildir’ kararı alanlar gerektiğinde ilgili makamlarca yeniden asker hastanelerinin sağlık kurullarına muayeneye gönderilerek alacakları son rapor kararına göre, ilgili yönerge gereğince işlem görür. ‘Askerliğe Elverişli Değildir’ kararı alanlar emsalinin kanunda yazılı yaş sınırı dışına çıkma tarihine kadar Milli Savunma Bakanlığı’nca gerektiğinde tekrar muayene ettirilerek alacakları son rapor kararına göre işlem görür.” hükmünü öngörmektedir. Geçici hastalıkları ve arızaları tespit edilen yükümlü, er ve erbaşlara yapılacak işlemler de aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde yer almakta ve bu işlemlerin ertesi yıla bırakma, sevki geciktirme ve hava değişimi olduğu; bu işlemleri gerektiren hastalık ve arızaların bu Yönetmeliğin ekindeki “Arızalar Listesi” nin (c) dilimlerinde gösterildiği belirtilmektedir.(Hemen ifade etmek gerekir ki anılan Yönetmelik ve belirtilen hükümleri olay tarihi itibariyle yürürlükte olan metinler olup; 12 Kasım 2015 tarih ve 29530 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve bu tarihte yürürlüğe giren “Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği” ile 24.11.1986 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmış ve yerini anılan yönetmelik almakla birlikte; yeni Yönetmelik düzenlemesi de yukarıda açıklanan hükümlere paralel bulunmaktadır.)

17.11.Aynı Kanunun “Görevler”  başlıklı 7 nci maddesinde de, Gülhane Askeri Tıp Akademisinin görevleri arasında “…(i) silahlı kuvvetler mensuplarıyla 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmetler Kanunu’nda ve diğer kanunlarda askeri kurumlarda tedavileri öngörülen kişilerin her türlü muayene ve tedavilerini yapmak” sayılmıştır.

Yukarıda işaret edilen mevzuat hükümlerinden de açıkça anlaşılacağı üzere, Türk Silahlı Kuvvetlerinde kıt’a tabipleri, revirler, askeri hastaneler, eğitim hastaneleri ve Gülhane Askeri Tıp Akadamesi (GATA) eliyle yürütülen “sağlık hizmetleri”, askeri hizmetin bir parçası olup, Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 9.2.1998 tarih ve E.1998/1, K.1998/3 sayılı kararında da işaret edildiği üzere “… askeri hizmetle birlikte yürüyen ve ona bitişik nitelikte olan…” bir hizmet mesabesinde olduğundan, tam yargı davasını doğuran “ hatalı sağlık hizmeti sunulduğu” na ilişkin iddiaya dair değerlendirme yapılırken eylemin “askeri hizmete ilişkin” bulunduğunun kabulü gerekmektedir. Yine Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 8.3.1978 tarih ve E.1978/2, K.1978/8 sayılı kararında “… her şeyden önce bir askeri hastane raporuna dayanılması ve bir asker kişinin emeklilik işleminin iptali sonucu doğuracak bir davanın askeri işlemle ilişkili olduğu kuşkusuzdur…” denilmek suretiyle, bir idari işlem ya da eylemin kökeninde “askeri” nitelikli bir faaliyet bulunması halinde, “askeri hizmete ilişkinlik” unsurunun gerçekleştiği kabul edilmiştir. Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 27.12.1999 tarih ve E.1999/58, K.1999/57 sayılı kararında da, GATA’da yürütülen sağlık hizmeti konusunda şu değerlendirmede bulunulduğu görülmektedir: “… Silahlı Kuvvetler mensuplarıyla 211 sayılı TSK İç Hizmet Kanunu’nda ve diğer kanunlarda askeri kurumlarda tedavileri öngörülen kişilerin her türlü muayene ve tedavilerini yapmak gibi başlıca görevleri olan Gülhane Askeri Tıp Akademisinde ve bünyesindeki hastanede yürütülen faaliyetler, sağlık hizmetleri almakla birlikte, askeri niteliği itibariyle kuşkusuz askeri hizmete ilişkin bulunmaktadır…”

Uyuşmazlık Mahkemesi’nin yeni tarihli kararlarında da aynı vurgunun yapıldığı görülmektedir. 4.12.2013 tarih ve E.2012/37, K.2013/166 sayılı kararda “… Askeri hastanelerce ve Gülhane Askeri Tıp Akademisince sunulan sağlık hizmetinin icrası sırasında, fiilen statüde bulunan asker kişiler yönünden doğan zararların askeri idari yargının görev alanında olduğu tartışmasızdır. Keza, bu asker kişilerden söz konusu askeri sağlık hizmeti sırasında maruz kaldıkları idari eylemler nedeniyle statüden ayrıldıktan sonra ortaya çıkan veya gelişen zararlarda da askeri idari yargının görevli olmaya devam edeceği ve (asker kişiyi ilgilendirme) şartının varlığını koruyacağı şüphesizdir…” denilmiş; 24.12.2012 tarih ve E.2012/265, K.2012/285 sayılı karar ile 24.12.2012 tarih ve E:2012/577, K.2012/472 sayılı kararda da, GATA’da tedavi gören iki erin, sunulan sağlık hizmeti nedeniyle zarara uğradıkları iddiasiyle açtıkları tam yargı davalarında, adliye mahkemelerinin kendilerini görevli görmesi (görevlilik kararı vermeleri) sonrasında Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başsavcısınca çıkartılan olumlu görev uyuşmazlıklarında, davada askeri idari yargının (AYİM’in) görevli olduğu sonucuna varılarak, anılan adli yargı görevlilik kararları kaldırılmıştır.

2.D.nin 7.6.2000 tarih ve E.1998/892, K.2.D.nin 29.9.2004 tarih ve E.2002/712, K.2004/626 sayılı kararı, AYİM Dergisi, Sayı:20, Kitap:2, s.1142-1145; benzer mahiyetteki diğer bir karar için bkz.AYİM.2.D.nin 6.10.2004 tarih ve E.2002/735, K.2004/703 sayılı kararı, age. S.1135/1138) denilmek suretiyle uzun yıllara dayalı istikrarlı içtihadın sürdürüldüğü görülmektedir.

Açıklanan nedenlerle; Askeri Yüksek İdare Mahkemesi İkinci Dairesinin 27.5.2015 gün ve E:2015/891, K:2015/847 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ: Davanın çözümünde ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİNİN görevli olduğuna, bu nedenle AYİM 2.Dairesi’nin 27.5.2015 gün ve E:2015/891, K:2015/847 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 14.3.2016 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.