atatürk inkılabının özellikleri / İnkılâpçılık | Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölüm Başkanlığı

Atatürk Inkılabının Özellikleri

atatürk inkılabının özellikleri

kaynağı değiştir]

Sultan Abdülaziz döneminde başta Ali Suavi olmak üzere kimi Osmanlı aydınları Rusya'daki Narodnik hareketinden etkilenerek halkın sorunlarıyla ilgilenmeye başladılar. 19. yüzyılın sonlarında başta Mehmet Emin Yurdakul olmak üzere birçok edebiyatçı halkçılıktan etkilenmişti. 1908 Devrimi'nden sonra halk sözcüğü geniş bir kullanım alanı buldu. Halkçılık, uzun bir süre iyiliksever aydınların kitlelerin yararına harekete geçmesi olarak düşünülmüştü.

Bu anlayış I. Dünya Savaşı sonrasında değişmeye başladı. Ziya Gökalp 1918'de Sovyet Devrimi'nden kısa bir süre sonra, Durkheim'in etkisiyle sınıf çatışmasının kötü olduğu sonucuna varıyor, karşı çıkıyor ve buna karşı halkçılığı savunuyordu. Gökalp halkçılığı şöyle tanımlıyordu:

"Eğer bir toplum birkaç katman veya sınıftan oluşuyorsa, o zaman eşitlikçi bir toplum değildir. Halkçılığın amacı katman veya sınıf farklılıklarını bastırmak ve bunların yerine, birbirleriyle dayanışma içinde olan meslek gruplarından bir sosyal yapı oluşturmaktır. Başka bir deyişle, halkçılığı şöyle özetleyebiliriz: sosyal sınıflar yoktur, meslekler vardır!"[23]

Bu yaklaşım büyük oranda solidarizme[24] işaret ediyordu.

Yusuf Akçura da kendi görüşlerindeki 2 esas fikri şöyle açıklamıştı:

"İki esâsi (esaslı) fikir vardır ki onların doğruluğuna tâ gençliğimden beri, kâni ve mümin (ikna olmuş ve inanmış) idim; ve elimden geldiği kadar da o iki fikrin hizmetçisi olmaya çalıştım. Bu iki fikirden birisi milliyetçilik (nasyonalizm), diğeri halkçılık (demokratizm)’dır."[25]

Bu anlayış Türk Kurtuluş Savaşı boyunca milliyetçileri, özellikle de Kemalistleri büyük oranda etkiledi. Her ne kadar Gökalp'in önerdiği korporasyonlar gerçekleştirilmediyse de, halkçılık ilkesi, sınıf dayanışması fikriyle Kemalist liderler tarafından kabul edildi. Başta Atatürk olmak üzere Kemalist liderler Türkiye'de henüz sınıfların gelişmemiş olduğunu vurguladılar. Dayanışma fikrini de olası bir komünist devrimle ve sınıf çatışması düşüncesiyle mücadele edebilmek üzere benimsediler. Ayrıca bunu tek parti sisteminin gerekçesi olarak gördüler.[26]

Laiklik[değiştir kaynağı değiştir]

Cumhuriyet; egemenliğin halkta olduğu devlet yönetimi demektir. Cumhuriyet, demokrasinin bir uygulama şekli olup halkın kendi kendini yöneterek yönetimde söz sahibi olduğu rejim demektir. Cumhuriyetçilik ise devlet yönetiminde cumhuriyetin bulunması demektir. Arapçada halk demek olan "cumhur" kelimesinden gelir. Bu bakımdan, halk ve yönetim kelimelerinin bir araya geldiği "demos" ve "kratos", yani demokrasi sözcüğünün eş anlamlısı kabul edilebilir. Atatürk, demokrasi ve cumhuriyetin birbirinden ayrı olmadığını “Demokrasinin tam ve en belirgin şekli cumhuriyettir” sözüyle ifade etmiştir.

Cumhuriyet yönetimi 1923 yılından itibaren anayasaya eklenmiştir ve anayasanın birinci maddesidir. Anayasanın ikinci maddesinde de cumhuriyetin nitelikleri belirtilmiştir. Buna göre Türkiye, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, demokratik, laik, sosyal bir hukuk devletidir.

Atatürk, liberal demokrat[4][5] bir cumhuriyet rejimini benimsemiştir ve kurmak istediği rejim hakkında şunları söylemiştir: “Biz öyle bir rejim, öyle bir düzen istiyoruz ki; ileride padişah yanlıları da parti kursunlar”.[6] Aynı zamanda Atatürk, cumhuriyeti Türk gençliğine emanet etmiş ve cumhuriyet için “Türk milletinin karakter ve adetlerine en uygun olan idare” ifadesini kullanmıştır.

Kavramın gelişimi[değiştir kaynağı değiştir]

  1. ^"TTK". 1 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^abcMeydan, Sinan. "Kemalizm". Sözcü Gazetesi. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021. 
  3. ^Kışlalı, Ahmet Taner (31 Aralık 1999). "İdeolojisi ve Kemalizm…". Ahmet Taner Kışlalı. Cumhuriyet Gazetesi. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022. 
  4. ^İlhan, Atilla. Hangi Atatürk. s. 111. 
  5. ^Kili, Suna. Türk Devrim Tarihi. s. 240. 
  6. ^Soyak, Hasan Rıza. Atatürk'ten Hatıralar. s. 58. 
  7. ^Paul Dumont (1999). Kemalist İdeolojinin Kökenleri. Jacob M. Landau (Yay. Haz.) (1999). Atatürk ve Türkiye'nin Modernleşmesi, İstanbul: Sarmal, ISBN 975-8304-18-6 (s. 49-72) içinde. s.53.
  8. ^Medeni Bilgiler. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. 1930. s. 48. 
  9. ^Kısa Türkiye Tarihi. Sina Akşin. s. 117. 
  10. ^Gazi Mustafa Kemal. İlber Ortaylı. s. 295. 
  11. ^"Cemal Avcı, Atatürk'ün Milliyetçilik Anlayışı, Çukurova Üniversitesi, Türkoloji Araştırmaları Merkezi"(PDF). 22 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016. 
  12. ^"Atatürkçü Düşünce Sisteminde Milliyetçilik"(PDF). Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları. 11 Kasım 2011 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021. 
  13. ^"Atatürk İlkeleri". Türk Tarih Kurumu. 22 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^Irk kelimesi cumhuriyetin ilk yıllarında "ulus" ile aynı anlamda kullanılmıştır. (Zafer Toprak, Cumhuriyet ve Antropoloji, 2021, sf. 276)
  15. ^"T.C. KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölüm Başkanlığı". 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  16. ^M. Kemal Atatürk'ten yazdıklarım. Afet İnan. s. 43. 
  17. ^ab"Türkiye Cumhuriyeti Anayasası". www.mevzuat.gov.tr. 23 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2021. 
  18. ^Medenî Bilgiler. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. s. 40. 
  19. ^"Atatürk ilkeleri". Türk Tarih Kurumu. 22 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^Medeni Bilgiler PDF. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. 1930. s. 107. 
  21. ^Medeni Bilgiler PDF. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. 1930. ss. 101-102. 
  22. ^Kemalizm, Laiklik ve Demokrasi. İmge Kitabevi. s. 49. 
  23. ^Zafer Toprak (1977). Meşrutiyette Solidarist Düşünce: Halkçılık. Toplum ve Bilim, 1, s. 92.
  24. ^"Ziya Gökalp'te "Solidarizm" ve "Milli İktisat"". Dergipark. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^Siyaset ve İktisat. Yusuf Akçura. s. 173. 
  26. ^Paul Dumont (1999). Kemalist İdeolojinin Kökenleri. Jacob M. Landau (Yay. Haz.) (1999). Atatürk ve Türkiye'nin Modernleşmesi, İstanbul: Sarmal, ISBN 975-8304-18-6 (s. 49-72) içinde. s.60.
  27. ^"Bilim Teknoloji". www.ktb.gov.tr. 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2021. 
  28. ^abMedeni Bilgiler. s. 212. 
  29. ^Medeni Bilgiler. s. 209. 
  30. ^Medeni Bilgiler ve M. Kemal Atatürk'ün El Yazıları. 1930. ss. 46-47. 
  31. ^Medeni Bilgiler. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. ss. 102-103. 
  32. ^"Atatürk'ün Meclis Açılış Konuşması". Türkiye Büyük Millet Meclisi. 1 Kasım 1937. 13 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  33. ^Büyük LAROUSSE Ansiklopedisi Cilt 10
  34. ^Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk. Kaynak Yayınları. s. 107. 
  35. ^Medeni Bilgiler PDF. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. 1930. s. 78. 
  36. ^CHP'nin 4. Büyük Kurultayı'nda onaylanmış 1935 tarihli parti programı(PDF). 1 Mayıs 1935. s. 12. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2022. 
  37. ^"Bağımsızlık". www.ktb.gov.tr. 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2021. 
  38. ^Kemal., Atatürk, Mustafa. Nutuk. s. 13. ISBN 978-975-445-157-3. OCLC 1081172824. 
  39. ^"Arşivlenmiş kopya". 10 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2011. 

Atatürk'ün Temel İlkeleri Ve Özellikleri Nelerdir? Atatürk'ün Temel İlkeleri Kısaca Açıklamaları

Türkiye Cumhuriyeti'nin daha çağdaş ve ileri bir yapıda yönetilmesi için, ülkenin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün temel ilke ve inkılapları okullardaki eğitimde Türkiye Cumhuriyeti üzerinde yaşayan her vatandaşa öğretilmektedir. Peki, Atatürk'ün temel ilkeleri kısaca açıklamaları nelerdir?

Atatürk'ün ilkeleri nelerdir?

Mustafa Kemal Atatürk tarafından hazırlanan ilkeler 6 tanedir. Bu ilkeler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Devletçilik, Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, İnkılapçılık, Laiklik, Halkçılık

Atatürk'ün gerçekleştirdiği inkılaplar ise şunlardır:

Atatük'ün ilkelerinin kısaca açıklamaları

Cumhuriyetçilik: Cumhuriyetin ilanı ile Atatürk'ün en önelli ilkesi olarak kabul eidlir. Cumhuriyetçilik anayasada da yer alır ve Türkiye Cumhuriyeti'nin cumhuriyet yönetim biçimi ile yönetildiği ifade edilir. Cumhuriyetçilik, yönetimde milletin egemenliğni esas alan bir sistemdir.

Milliyetçilik: Milliyetçilik burada halk değil kültür milliyetçiliği olarak tanımlanmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti üzerinde yaşayan her topluluğun külütürnü ve değerlerini koruyarak barışçıl bir şekilde bir arada yaşamasını belirtir.

Inkılapçılık: Inkılapçılık ilkesinin bir diğer adı da devrimciliktir. Bu ilke Atatürk'ün hayata geçirdiği ınkılaplarının tamamını kapsar. Gelecekte çağdaş bir sistem için yapılan tüm adımlar ınkılap olarak kabul edilir.

Devletçilik: Bu ilkede ön planda olan her zaman devlettir. Hem sosyal hem de ekonomik lanlarda devletle kalkınma amaçlanır. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda Türk devletinin eğitimden iktisata kadar tüm alanları devletçilik ilkesi kapsamında teşklilatlanmıştır.

Halkçılık:

Halkçılık ilkesinde halkın kendi kendini yönetmesi gerektiği vurgulanır. Halkın refahının yüksek olması temel hedeftir. Halkçılık ilkesinde kanunlar tüm bireyler içn eşit bir şekilde uygulanır. İmtiyazlı sınıflar bulunmamalıdır.

Laiklik: Laiklik ilkesi Atatürk'ün ilkelerinde önemli bir yer tutar.Atatürk din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması gerektiğini savunmuştur. Bu kapsamda halifeliğin kaldırılması, tekke ve zaviyelerin kapatılması gibi adımlar ile laikliği yönetim sistemine entegre etmeye çalışmıştır.

nest...

82460 82461 82462 82463 82464

oksabron ne için kullanılır patates yardımı başvurusu adana yüzme ihtisas spor kulübü izmit doğantepe satılık arsa bir örümceğin kaç bacağı vardır