Ataturkun Muzıge Verdıgı Onem

Sizden gelen soru:

Atatürk&#;ün müziğe verdiği önem?

Cevap:

Atatürk ve Müzik

Mustafa Kemal Atatürk diğer sanat dallarına olduğu gibi müziğe de büyük bir önem vermekteydi.Müziğe verdiği önemi anlamak için müzik hakkında söylediklerine göz atmamıza ve Atatürk&#;ün müzik alanında yapmış olduğu çalışmalara göz atmamız yeterlidir.Şimdi Atatürk&#;ün müziğe verdiği önemi, Atatürk&#;ün sevdiği şarkıları ve Atatürk&#;ün müzik alanında yapmış olduğu çalışmaları görelim.

Atatürk&#;ün Müziğe Verdiği Önem

Atatürk, bütün sanat dallarına önem verdiği gibi, müziğe de büyük önem vermiştir. yılında Sofya’da askeri ateşe olarak görev yaptığı dönemde, çok sesli müziğe ilgi duymaya başlamış, klasik müzik konserlerine ve operalara giderek bu tarz müzik türlerini yakından tanıma fırsatı bulmuştur.

Cumhuriyetin ilan edilmesinin ardından bir çok yeniliklere imza atan Atatürk, topluma öz Türk musikisi dışında, klasik müzik ve operayı da sevdirmek ve tanıtmak için çalışmalarda bulunmuş, bu tür müzik konserlerini izlemeye giderek, halkında bu yeni müzik türlerini sevmesini arzulamıştır.

Türk toplumuna evrensel müziğin çok sesli ezgilerini tanıtmayı, sevdirmeyi amaçlayan Atatürk, Türk musikisinin gücünü ve etkisini hiç bir zaman görmezden gelmemiş, şarkılar ve türküler onun günlük yaşamının bir parçası olmuştur adeta.

Türk kültüründe önemli bir yere sahip olan türkülerin toplumun bir aynası olduğunu, hüznü ve sevinci içerisinde barındırdığını iyi bilen Büyük Önder, “Müzik hayatın neşesi, ruhu, sevinci ve her şeyidir” demek suretiyle, müziğin yaşamın ta kendisi olduğunu ifade etmiştir.

Atatürk’ün beğendiği bestekâr, güfteci ve güçlü yorumcular arasında bulunan; Münir Nurettin Selçuk, Saadettin Kaynak, Mustafa Nafiz, Afitap, Yesarî Asım Arsoy, Hamiyet, Safiye Ayla, Müzeyyen Senar, Selahattin Pınar ve daha nice sanatçıların seslendirdiği şarkı ve türkülerden başka, Atatürk’ün tren yolculukları sırasında Necip Celal Andel’in Seyyan (Oskay) tarafından seslendirilen “Yıllar” tangosunu dinlemesi, O`nun müziğin her dalı ile yakından ilgilendiğinin göstergesidir.

Atatürk’ün bir başka türlü sevdiği ve dinlerken duygulandığı Rumeli türkülerini de unutmamak gerekir. Falih Rıfkı Atay, ‘Çankaya’ adlı kitabında, Atatürk’ün Rumeli türkülerini dinlerken hissettiklerini “Rumeli türkülerini söylerken derin ve onulmaz bir gurbet ve sıla acısı gözlerinde yaşarırdı” sözleriyle açıklar.

Şarkı ve türkü dinlemekten büyük keyif alan Atatürk, söylenen şarkı ve türkülere kendiside zaman zaman eşlik etmiş, sahnedeki sanatçılar ile yakından ilgilenmiştir.

Atatürk’ün müziğe verdiği önem ve müziğin gelişimine dair yaptığı çalışmalar, onun bir sanat aşığı olduğunun ispatıdır adeta.

Atatürk’ün Sevdiği Şarkı ve Türküler

• Söyle Ruhum Sevdan Beni Kaç Yıl Yakacak
• Aşk Denilen Cellata
• Aman Beyim
• Kadın Kıyma Canıma
• Çeşmesinin Üstüne
• Beni Sevmez Biliyorum
• Gözlerim Arıyor Seni Her Yerde
• Ayrılamam Ölsem Bile
• Dağları Hep Kar Aldı
• Gönül Durmaz Su Gibi Çağlar
• Gözüne Sürme Çekmiş
• Yüzüne Dolan Her Gece (Gözün Aydın)
• Tam Üç Sene
• Beyoğlu’ndan Geçerken
• Gelmiş İken Buraya (Çal-Çal)
• Ağlarım Çağlar Gibi
• Fırat (Bingöllerden Süzülürsün)
• Demedim Hiç Ona Kimsin (Ah Kadın Ah O Kadın)
• Bahçenizde Sümbül Olsam Sevdiğiniz Bir Gül Olsam
• Köpürsün Badeler Taşsın Dökülsün Neş’eler Gelsin
• Süzüp Süzüp de Ey Melek
• Bir Nev-Civansın Şuh-i Cihansın
• Etme Beyhude Figan Vazgeç Gönül
• Çiçekten Nağmeden Bir Deste Bağlar
• Bir Yer ki Sabah Olmayacaktır
• Leylakların Hayali Salkımların Emeli
• Aşkınla Yanan Gönlüme
• Delisin Deli Gönlüm
• Sabah Yıllardan Beri
• Yürü Dilber Yürü Ömrümün Varı (Sürmelim Aman)
• Cana Rakibi Handan Edersin
• Yanık Ömer
• Şahane Gözler Şahane
• Alişimin Kaşları Kare
• Yemen Türküsü
• Vardar Ovası
• Çanakkale İçinde
• Dağlar Dağlar Viran Dağlar
• Havada Bulut Yok
• Bülbülüm Altın Kafeste
• Kırmızı Gülün Alı Var
• Atladım Bahçene Girdim
• Sarı Zeybek

Atatürk&#;ün Müzik Alanındaki Çalışmaları

Makam-ı Hilâfet Mızıkasının İstanbul’dan başkent Ankara’ya getirilerek ‘Riyaset-i Cumhur Musiki Heyeti’ adı altında yeni bir yapıya dönüştürülmesi ().

Tevhid-i Tedrisat Kanununun (Öğretimi Birleştirme Yasasının) yürürlüğe girmesiyle genel müzik eğitiminin lâik bir temele oturtulması ().

Ankara’da Musiki Muallim Mektebinin kurulup açılması ().

Tekke ve zaviyelerin kapatılmasıyla tekke müziğinin varlık nedeni ve ortamının kaldırılması ().

Müzik öğrenimi için Avrupa’ya yetenekli gençlerin gönderilmeye başlanması ().

Halk müziği ezgilerinin derlenmeye başlanması () ve notaya alınan ezgilerin yayımına geçilmesi ().

Batı müziği bölümü eklenmiş olan İstanbul’daki Dârülelhanın konservatuvara dönüştürülmesi ().

İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda geleneksel Türk Sanat Müziği eserlerinin saptanmasıyla görevli Tesbit ve Tasnif Heyeti’nin kurulması () ve bu eserleri seslendirmek için Konservatuvarda İcra Heyeti’nin oluşturulması ().

Avrupa’daki müzik öğrenimini tamamlayarak yurda dönen gençlerin Musiki Muallim Mektebinde görevlendirilmesi ().

Çok sesli müziğe temel olmak üzere müzik teorisi kitaplarının yayımlanmaya başlaması ()

Balkan Oyunları Müzik Festivali’nin düzenlenmesi ().

Halkevlerinin kurulması ve halkla bütünleşmek üzere etkinliklerinin başlaması ().

Atatürk’ün ünlü Yıl Söylevi’nde Türk müzik kültüründe “çağdaşlaşma” amacını belirtmesi () ve TBMM’nin açılış söylevinde evrenselleşmeyi açıkça dile getirip kültürel hedef olarak göstermesi ().

İlk Türk operası kabul edilen Öz Soy’un Adnan Saygun tarafından bestelenip sahnelenmesi ().

Millî Musiki ve Temsil Akademisi Kanunu’nun çıkarılması ().

Müzik alanını da kapsayan Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nün kurulması ().

Başta Paul Hindemith olmak üzere, Avrupa’dan ünlü müzik uzmanlarının davet edilerek görevlendirilmesi ().

Ankara Devlet Konservatuvarı’nın kurulması ve öğretime başlaması ().

Musiki Muallim Mektebi’nin Gazi Terbiye Enstitüsü’ne aktarılarak bağlanması ( ).

Türkiye’de bilimsel yöntemle uygulanan en büyük ve en geniş kapsamlı halk ezgileri derleme çalışmalarının başlaması ().

Türkiye’nin ilk büyük halk müziği arşivi olarak Ankara Devlet Konservatuvarı’nda Türk Halk Ezgileri Arşivi’nin kurulması ().

Ankara’da Askerî Mızıka Okulu’nun kurularak öğretime başlaması ().

Atatürk&#;ün müziğe verdiği önem, onun;  &#;Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir.&#;  sözünde vurgulanır. Sanatın en yaygın türlerinden olan müzik, ülkelerin kültürel tanıtımı açısından önemlidir. Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk;  resim, heykel, müzik ve edebiyatla çok yakından ilgilenmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren sanatsal faaliyetlere büyük önem verilmiştir.
Atatürk’ ün sanatla, sanatçılarla ilgilenmesi, onları desteklemesi sanatla çok yakın bir ilişki içinde olduğunu gösterir. Tiyatro, bale, edebiyat, heykeltıraşlık, mimarî, resim, müzikle ilgili düşüncelerini; TBMM’nde ki konuşmalarında, Çankaya Köşkünde sanatçılarla yaptığı sohbet ve tartışmalarda belirtmiştir. 
“Güzel sanatlarda muvaffak olmak, bütün inkilaplarda başarıya ulaşmak demektir. Güzel sanatlarda muvaffak olamayan milletler ne yazık ki, medeniyet alanında yüksek insanlık sıfatıyla yer almaktan ilelebet mahrum kalacaklardır. Milletimizin güzel sanatlar sevgisini her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek inkişaf ettirmek milli ülkümüzdür” diyen Atatürk, sanatın Türk milletinin yeniden yapılanma sürecinde milli kültürünün oluşmasında sanatın büyük önemini vurgulamıştır.

Atatürk&#;ün Müziğe Verdiği Önem

Atatürk, resim, heykel, şiir ve edebiyat gibi müzikle de yakından ilgilenmiştir. Okunan şarkılara eşlik etmiş, zeybek oynamıştır. Bazı Rumeli türküleri onun sesinden notalara dökülmüş ve müzik repertuarımızda yer almıştır. Askeri ataşe olarak görev yaptığı sırada Sofya’da çok sesli müziğe ilgi duymuştur.  Bu dönemde klasik müzik konserleri ve operalara giderek müzik türlerini tanıma fırsatı bulmuştur. Cumhuriyetin ilanından sonra da bu müzik türlerinin sevilmesi ve kültürümüzde yer alması için çalışmıştır.

Atatürk&#;e göre müzik, insanlığın ortak dilidir:
‘’Hayatta müzik gerekli değildir. Çünkü hayat müziktir. Müzikle ilgisi olmayan varlıklar insan değildir. Eğer söz konusu olan hayat, insan hayatı ise müzik mutlaka vardır. Müziksiz hayat zaten var olamaz. Müzik hayatın neşesi , ruhu , sevinci ve her şeyidir. Yalnız , müziğin türü üzerinde düşünmeye değer.’’

Atatürk bir yandan dünya müzik türlerini milletine sevdirmeye çalışmış ancak Türk Musikisinin yeri  onun için her farklıydı.Günlük hayatında mutlaka Türk musikine de yer vermiş ve türküleri mutlaka her gün dinlemiştir. ‘’Güzel sanatların hepsinde, ulus gençliğinin ne türlü ilerletilmesini istediğinizi bilirim. Ancak bunda en çabuk, en önde götürülmesi gerekli olan Türk müziğidir.’’ Diyerek Türk musikisine verdiği önemi ifade etmiştir.
Atatürk&#;e göre türküler, hayatın bir yansımasıdır. Müzik, neşe ve hüzün ile hayatı bir bütün olarak içermektedir. Bu nedenle de müziğin hayatın ta kendisi olduğunu söylemiştir.
Safiye Ayla, Selahattin Pınar, Müzeyyen Senar, Saadettin Kaynak, Hamiyet, Afitap, Münir Nurettin Selçuk, Yesari Asım Arsoy, Mustafa Nafiz Mustafa Kemal Atatürk’ün özellikle dinlediği kişilerdir.
Atatürk için Rumeli türkülerinin ayrı bir yeri vardı. Dinlerken derin bir hüzne kapılır, sıla duygusu ile eskiye özlem duyar gözleri dolardı. Dinlemekten zevk aldığı şarkılarda ve türkülerde yeri geldiğinde sanatçıya eşlik ederdi. Atatürk tam bir musiki ve sanat aşığıydı. Her tarz müzik dinlerdi fakat ;’’Aman Beyim,Çeşmesinin Üstüne,Gözlerim Arıyor Seni Her Yerde,Ayrılamam Ölsem Bile,Tam Üç Sene,Gönül Durmaz Su Gibi Çağlar,Bahçenizde Sümbül Olsam Sevdiğiniz Bir Gül Olsam,Etme Beyhude Figan Vazgeç Gönül,Çiçekten Nağmeden Bir Deste Bağlar,Aşkınla Yanan Gönlüme,Bir Yer Ki Sabah Olmayacaktır,Delisin Deli Gönlüm,Yanık Ömer,Sabah Yıllardan Beri,Sarı Zeybek’’ en çok dinlediği şarkılar arasındaydı.

• Hayatta müzik lazım değildir. Çünkü hayat müziktir. Müzik ile ilgisi olmayan varlıklar insan değildirler. Eğer söz konusu olan hayat, insan hayatı ise müzik mutlaka vardır. Müziksiz hayat zaten mevcut olamaz. Müzik hayatın neşesi, ruhu, sevinci ve her şeyidir. (14 Ekim İzmir Kız Öğretmen Okulu)
• Millet, ince duygulan, düşünceleri anlatan, yüksek deyişleri, söyleyişleri toplamak, onları bir gün önce, genel son musiki kurallarına göre işlemek gerekir. Ancak bu sayede, Türk milli musikisi yükselebilir, evrensel musikide yerini alabilir.

Kaynak:
monash.pw

konulu sunumlar: "Atatürk’ün Müziğe Verdiği Önem. Müzik Dönem Proje Ödevi."— Sunum transkripti:

1 Atatürk’ün Müziğe Verdiği Önem

2 Müzik Dönem Proje Ödevi

3 Atatürk, şiir ve edebiyat dışında müziğe de büyük bir ilgi duymuştur. Şarkı ve türküleri dinlemekten büyük bir zevk alan Atatürk, zaman zaman okunan şarkılara eşlik etmiş, oynanan halk oyunlarına katılmıştır. Bazı Rumeli türküleri, onun sesinden notalara dökülmüş ve müzik repertuarımızda yer almıştır. Atatürk, askerî ataşe olarak Sofya’ da görevli bulunduğu dönemde çok sesli müziğe ilgi duymaya başlamıştır. Klâsik müzik konserlerine ve operalara giderek bu müzik türlerini tanıma fırsatı bulmuştur. Cumhuriyetin ilânından sonra, ülkemizde bu müzik türlerinin sevilmesini ve müzik kültürümüzde yer almasını sağlamak amacıyla yapılan çalışmalara önderlik etmiştir. Ülkemizde müzik sanatının gelişmesi için bütün olanaktan kullanmıştır.

4 Atatürk müziği çok severdi. Oynadığı oyunlardan birisi.

5 Edindiğim bilgiler doğrultusunda, ATATÜRK’ ün müziğe kattığı tek şey söylemleri, halkı bilinçlendirici sözleri dışında gerek eşsiz danslarıyla gerek zeybek oynayışı hatta bazı zamanlarda yüreğimize dokunan sesi ile türkülere eşlik etmesiyle de olmuştur.

6