Ateş Nasıl Düşer

Vücut ısısının 38 derece üstünde olması yüksek ateş olarak tanımlanır. Yüksek ateşin en belirgin nedenleri arasında ise vücuda yerleşen mikroplara karşı bağışıklık sistemimizin vermiş olduğu etkilerdir. Bu şu anlamada gelebilmektedir; bağışıklık sistemimizin aktif olarak çalıştığını. Fakat bebeklerde ve çocuklarda 40 dereceyi bulan yüksek ateş havale geçirme riskini getirdiği için tehlikeli bir durum söz konusudur. Bu tarz durumlarda vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gitmeliyiz. Eğer o anda gidecek imkânımız yoksa ateşi düşürmek için neler yapmalıyız? İşte evde ateşi düşürme yöntemleri…

YÜKSEK ATEŞE NE İYİ GELİR?

Yüksek ateş durumunda ortaya aslında ateşli havale denilen durum çıkar. Bu tip durum en çok 6 aylık – 5 yaş grubu arası çocuklarda görülür. Ateşli havalenin görüldüğü durumlarda vücut ısısı 39 ve 40 dereceye kadar çıkar. Böyle bir durumda çocuklarda morarma ve bilinç kaybı yaşanabilir. Panik yapmadan çocuğun herhangi bir yere düşmesini, çarpmasını engellemelisiniz. Çocuğunuzu hemen sırt üstü kendinize dönük ve başı yan tarafa doğru bakacak şekilde tutun. Hava kanallarının açık olmasını ve çocuğun nefes almasını sağlayın. Vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna ulaşın.

ATEŞ NASIL DÜŞÜRÜLÜR?

Bu sorunun yanıtı aslında yaş gruplarına göre farklılık göstermektedir. Bebeklerde, çocuklarda ve yetişkinlerde uygulanan farklı yöntemler vardır. En tehlikeli yaş grubu ise bebeklerde olan yüksek ateştir. İşte yaş gruplarına göreateş düşürme yöntemleri:

Bebeklerde ve çocuklarda yüksek ateş nasıl düşürülür?

1. Bebeklik döneminde hastalıklardan korumak için bebekler kat kat giyindirilir. Ayrıca bebeklerin bulundukları oda sıcak tutulur. Yüksek ateş durumunda bebeğin üzerindeki fazla olan kıyafetleri çıkartalım. Özellikle yelek tarzı yünlü giysileri hemen çıkartalım. Odanın sıcaklığını ölçüp 20 dereceye kadar düşürelim.
2. Anne sütü bu noktada çok önemlidir. Emiyorsa emzirmeye devam edelim, emmiyorsa sevdiği sıvı içecekleri verelim. Çünkü yüksek ateşle beraber sıvı kaybı olacaktır.
3. Elinizde ateş düşürücü ilaç varsa doktorun ya da kullanma kılavuzunun içinde yer alan bilgilere bakarak uygun dozda verelim. Fitil varsa uygun pozisyonda bebeğe uygulayarak ateşinin düşmesini sağlayabilirsiniz.
4. Ilık bir su hazırlayarak bebeğe duş aldıralım. Bu sayede vücut ısısı aniden düşmeye başlayacaktır.
5. Çocukların alnına bez koyarak ateşi düşürmeye çalışmayın. Ateş düşürmek için sirkeli su gibi maddeleri çocuğunuza sürmeyin. Çocuklara antibiyotik vermeyin sadece doktor tavsiyesi üzerine kullanın.

Yetişkinlerde ateş düşürmek için ne yapmalı?

Bebekler ve çocuklarda uygulanan yöntemler daha tedbirli olduğu için yetişkinlerde ateş düşürülmesi daha kolaydır. Evde ateş nasıl düşürülür? Diyorsanız şu yöntemleri denemenizde fayda var:

• Hafif ılık su ile duş almak
• Ateş düşürücü ilaç içmek
• Bol bol su içmek
• Nefes alabilmek için burnunuzu açık tutun
• Soğuk bez ile koltuk altı bölgesine aralıklarla kompres uygulayın
• Oda sıcaklığını düşürmek
• Bulunduğunuz ortamdan dışarı çıkın, temiz hava alın
• Rahat giysiler giymek ve fazlalık olan giysileri çıkarmak
• Bolca dinlenin
• Kesinlikle sigara içmeyin
• Kahve, alkol gibi içeceklerden uzak durun

HANGİ YİYECEKLER ATEŞİ DÜŞÜRÜR?

Ateşi düşüren yöntemlerden biri de yiyecek ve içeceklerdir. Bazı besinler vücut ısısı dengeler. Ateşe ne iyi gelir? Sorusunun yanıtına bir de size önereceğimiz yiyecek ve içecekleri deneyerek ateşi düşürmeye çalışabilirsiniz. Bu öneriler yetişkinler için geçerlidir. Bebekler ve çocuklar için doktor tavsiyesi dikkate alınmalıdır.

• Kuru yemişler
• Yeşil çay
• Mor ve koyu kırmızı gıdalar
• Yeşil gıdalar
• Zerdeçal ve zencefil
• Ahududu, Çilek, Mandalina
• Enginar, Ceviz, Acı biber tozu
• Kızılcık, Kekik, Pancar
• Kiraz, Lahana, Elma püresi

EN ETKİLİ ATEŞ DÜŞÜRÜCÜ

Eğer yüksek ateş problemi var ve siz o anda uygulayabileceğiniz ateş düşürme yolları arıyorsanız en etkili yöntem ılık suda duş almaktır. Suyun derecesi soğuğa biraz daha yakın olmalıdır. 10-15 dakikalık bir duş vücut ısınızı düşürecektir. Duştan sonra varsa ateş düşürücü ilaçlar kullanabilirsiniz. Ateş düşürmek için en yapılır konusunda en mantıklı yöntem bunlardır. Eğer sağlık kuruluşlarına gitme imkânınız varsa ilk tercihiniz orası olmalıdır.

Haberturk.com ekibi olarak Türkiye’de ve dünyada yaşanan ve haber değeri taşıyan her türlü gelişmeyi sizlere en hızlı, en objektif ve en doyurucu şekilde ulaştırmak için çalışıyoruz. Yoğun gündem içerisinde sunduğumuz haberlerimizle ve olaylarla ilgili eleştiri, görüş, yorumlarınız bizler için çok önemli. Fakat karşılıklı saygı ve yasalara uygunluk çerçevesinde oluşturduğumuz yorum platformlarında daha sağlıklı bir tartışma ortamını temin etmek amacıyla ortaya koyduğumuz bazı yorum ve moderasyon kurallarımıza dikkatinizi çekmek istiyoruz.

Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (yorum yapan diğer okurlarımıza yönelik yorumlar da dahil olmak üzere) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık unsurları taşıması durumunda yorum editörlerimiz yorumları onaylamayacaktır ve yorumlar silinecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisinde aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemi içeren yorumlar da yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur. Bu nedenle bu tarz okur yorumları da doğal olarak Haberturk.com yorum sayfalarında yer almayacaktır.

Ayrıca Haberturk.com yorum sayfalarında Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu ispat edilemeyecek iddia, itham ve karalama içeren, halkın tamamını veya bir bölümünü kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.

Yorumlarda markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve herhangi bir şekilde ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmayacak ve silinecektir. Aynı şekilde bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Başka hiçbir siteden alınan linkler Haberturk.com yorum sayfalarında paylaşılamaz.

Haberturk.com yorum sayfalarında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan okura aittir ve Haberturk.com bunlardan sorumlu tutulamaz.

Haberturk.com yorum sayfalarında yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yayınlanan Kullanım Koşulları’nı ve Gizlilik Sözleşmesi’ni peşinen okumuş ve kabul etmiş sayılır.

Bizlerle ve diğer okurlarımızla yorum kurallarına uygun yorumlarınızı, görüşlerinizi yasalar, saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun şekilde paylaştığınız için teşekkür ederiz.

Çocuklarda ateş

Ateş, vücut ısısının normalin üzerine çıkmasıdır. Vücudun bir hastalık veya enfeksiyon ile savaştığını, bağışıklık sisteminin iyi çalıştığını ve vücudun kendi kendini iyileştirmeye çalıştığını gösterir.

Aslında zararsız bir durumdur. En sık nedeni ise enfeksiyon hastalıklarıdır.

Bütün anne babalar çocukları ateşlendiği zaman çok endişelenirler. Ateş pek çok farklı nedene bağlı olarak oluşsa da çocukluk yaş grubunda en sık enfeksiyon hastalıkları nedeniyle ortaya çıkar ve sıklıkla pek çok hastalığın ilk bulgusu olur. Gerçekten de çocuk polikliniğine başvuran hastaların yaklaşık %10-20 sinin şikayeti ateştir. Ateş, vücut ısısının normalin üzerine çıkmasıdır.

Çocuklarda ateş neden olur?

Ateş her nedenden olursa olsun genellikle ilk belirtisi vücudun sıcak hissedilmesidir. Eliniz ile bebeğinize dokunduğunuz zaman vücudunu sıcak hissedersiniz. Bunun dışında huzursuzluk, halsizlik, emmesinde azalma, iştahsızlık, yanaklarda kızarıklık, ağlama, titreme ve uyku hali gibi bulgular olabilir. Bebeğinizi sıcak hissederseniz ve bu belirtiler varsa ateşini mutlaka ölçün.

Çocuklarda ateş nasıl düşürülür?

Çocuklarda ateş tedavisinde öncelikle çocuğun üstü inceltilmeli ve ortam ısısı düşürülmelidir. Eğer ateş çocuğu rahatsız edecek düzeyde ise çocuk doktorunun önerisine uygun dozda ateş düşürücüler kullanılmalıdır.

Anne babalar genellikle ateşli havale nedeniyle çocukları ateşlendiğinde çok korkarlar. Bu nedenle pek çok anne baba bu ateş fobisi nedeniyle en ufak düzeydeki ateşlere bile yüksek doz ve birden fazla ateş düşürücüyü birlikte kullanır. Ama ateş düşürücü kullanımının her zaman ateşli havaleyi önlemediği gösterilmiştir.

Ateş düşürücü ilaçlar (paracetamol ve ibuprofen) çocuk doktorlarının önerdiği dozda kullanılmalı ve tercihen tek bir ateş düşürücü ile ateş kontrol edilmeye çalışılmalıdır. Bu sırada çocukların yeterli sıvı alımı sağlanmalı ve genel durumları açısından yakından gözlenmelidir. Eğer çocuk ateş düşürücüleri tölere edemiyor ve ateş düşürücüler ile rahatlama sağlanamıyorsa o zaman ılık su ile yıkama önerilebilir. Ufak bir küvet içerisine oturtularak suyun ısısı 29-32 C arasında ayarlanıp vücuduna sünger ile su sürülerek rahatlama sağlanmaya çalışılır. Bu sırada soğuk su asla kullanılmamalıdır. Çünkü soğuk su aşırı titremeye neden olup ateşi daha da artırabilir. Bu nedenle banyo sırasında çocukta titreme olursa suyun ısısı kontrol edilmeli veya banyoya son verilmelidir.

Çocukların ateşinin düşürülmesi aslında onun hastalığını tedavi etmez. Ateş bir savunma mekanizmasıdır. Ateşin düşürülmesi sadece çocuğunuzun rahatlamasını sağlar. Eğer bebeğiniz 3 aydan küçük ve ateşi varsa öncelikle doktorunuza danışmanız ve kısa süre içinde kontrol edilmesi gerekir. Daha büyük çocuklarda ateş çocuğunuzu rahatsız etmiyor ve genel hali iyi ise takip edebilirsiniz. Ama ateş çocuğunuzu rahatsız ediyorsa ateşini düşürmeniz gerekir.

Çocuklarda ateşi düşürmek için neler yapılmalı?

1. Öncelikle çocuğun üstünü inceltin, üstündeki kıyafetleri çıkarın.
2. Çocuğunuzun bulunduğu ortamı sıcak yapmayın mutlaka ortam ısısını düşürün.
3. Yeterli sıvı almasını sağlayın, anne sütü alıyorsa sık sık emzirin, büyük çocuklarınıza bol sıvı verin.
4. Ilık su ile banyo yaptırın. Ufak bir küvet içerisine oturtularak suyun ısısı 34-35 C arasında ayarlayıp banyo yaptırın. Soğuk su asla kullanmayın. Soğuk su aşırı titremeye neden olup ateşi daha da artırabilir. 
5. Banyodan rahatsızlık hissederse o zaman ıslatılmış sünger ile başına, koltuk altı, kasık gibi bölgelere kompres yapın.
6. Ateş çocuğunuzu rahatsız edecek düzeyde ise çocuk doktorunuzun önerisi ile uygun dozda ateş düşürücü ilaçları (Paracetamol ve ibuprofen) kullanın. Tercihen tek bir ateş düşürücü ile ateşi kontrol etmeye çalışın
7. Ateş olan bebekler ve çocuklarda iştah azalır. Yemek yemesi için zorlamayın. Yeterli sıvı almasını sağlayın.
8. Çocuğunuzun ateşi düştükten sonra ateşe neden olan hastalık iyileşene kadar tekrar ateş olabilir. O nedenle ateş takibine devam edin.
9. Genel durumunu yakından gözleyin.

Çocuklarda ateş sınırı kaçtır?

Normalde vücut ısımız gün içerisinde farklılıklar gösterir. Sabah erken saatlerde vücut ısımız en düşük seviyededir. Akşama doğru biraz artış gösterir. Ayrıca ateşin ölçüm yapıldığı yere göre de vücut ısısı farklılıklar gösterir. Ateş makattan, ağızdan, koltuk altından, alından ve kulaktan ölçülebilir. Çocuğun yaşına bağlı olarak ateş ölçmek için kullanılan bölgelerin avantaj ve dezavantajları olsa da pratikte sıklıkla kulaktan, alından ve koltuk altından ateş ölçümü kullanılır.

Normal vücut ısısı ölçüm yapılan yere göre farklıdır. Makattan 36,6 – 38 C,  koltuk altından 35,7-37,3 C,  kulaktan ise 35,8-38 C arasında olur. Bu sınırlara göre koltuk altından 37,5 C,  kulaktan 38 C, makattan 38 C, alından 38 C üstü değerler ateş olarak kabul edilir.

Ateşin en sık nedeni enfeksiyon hastalıklarıdır. Soğuk algınlığı, grip, boğaz enfeksiyonu, krup, zatürre, barsak enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu, menenjit, eklem ve kas iltihabı gibi enfeksiyon hastalıkları değişik şiddette ateşe neden olur. Enfeksiyon hastalıkları dışında nadir de olsa kollejen ve bağ dokusu hastalıkları, neoplastik hastalıklar, bazı ilaç ve aşılar da çocuklarda ateşe neden olabilmektedir.

Çocuklarda ateş için ne zaman doktora başvurmak gerekir?

1. Bebeğiniz 3 aydan küçük ve ateş 38 C üzerinde ise,
2. 3-6 ay arası bebeklerde ateş 39 c ise,
3. Ateş 40 C ve üstünde olursa,
4. Ateş ile birlikte boğaz ağrısı, baş ağrısı, kulak ağrısı, döküntü, bulantı kusma ishal gibi bulgular varsa,
5. Ateş ile birlikte çocuk uykulu, huzursuz veya halsiz görünümde ise,
6. Bağışıklık sistemini zayıflatan bir hastalığı varsa veya ilaç kullanıyorsa,
7. Ateşi olan çocuğunuzun genel durumu giderek kötüleşiyor ise,
8. 2 yaşından küçük çocuklarda ateş 24 saatten fazla, 2 yaşından büyük çocuklarda 3 günden fazla sürerse doktora başvurulması gerekir.

Ateş nasıl ölçülür?

Bebek ve çocukların yapıları gereği ateşini doğru ve pratik bir şekilde ölçmek oldukça zordur. Bu nedenle kullanılan ateş ölçerler kolay ve pratik olmalı, doğru ölçüm yapmalıdır. Bu amaçla günümüzde koltuk altı, alın, kulak ve makattan ölçen değişik ateş ölçüm cihazları kullanılır. Her ateş ölçerin de bazı avantaj ve dezavantajları vardır.

Bebeklerde koltuk altından ateş ölçümü

Hemen her yaşta kullanılan kolay, ucuz, güvenli ve komplikasyonu olmayan bir yöntemdir. Koltuk altından ölçüm için cıvalı ve dijital ateş ölçerler kullanılır. Ama cıvalı ateş ölçerler cıvanın toksik etkisi nedeniyle artık günümüzde kullanılmamaktadır. Bunun yerine dijital termometreler kullanılmaktadır. 

• Dereceyi koltuk altının ortasına yerleştirin,
• Kolunu gövdesine doğru iyice yaslayın,
• Dijital olanlar sinyal verene kadar koltuk altında tutun,
• Sonra ekrandan ateş değerini okuyun,
• Koltuk altının terli olmamasına dikkat edin,
• Doğru ölçüm için ateş ölçeri koltuk altında mutlaka yeterli süre tutun.

Çocuklarda kulaktan ateş ölçümü

Kulaktan ölçerler 6 ay üzeri çocuklarda kullanılır. 6 ay altında ölçüm hatası olabilir. Cihaz kulak zarından çıkan ısı dalgalarını ölçerek ateşi tespit eder.

• Kulak yoluna cihazın probu kulak zarını görecek şekilde yerleştirin,
• Kulak kepçesi hafif arkaya ve yukarı doğru çekin,
• Bebeğin başını birkaç saniye sabit tutun,
•  Cihazın ölçüm düğmesine basın,
• Birkaç saniye içinde ölçüm yapılan değeri okuyun,
• Vücut ısısı kulaktan 35,8-38 C arasında olur. 38 C üstü değerler ateş olarak kabul edilir.

Kulaktan ateş ölçerlerin küçük çocuklarda kullanım zorluğu vardır. Özellikle ateş ölçer kulağa yerleştirilirken pozisyonu doğru olmazsa, kulakta buşon varsa, kulak yolunda enfeksiyon varsa, kulak damlası kullanıyorsa yanlış sonuçlar elde edilebilir. Ayrıca ölçüm öncesi çocuk kulağın üzerine yattıysa, kucakta tutulurken kulağı kapandıysa veya şapka giymişse yine yanlış sonuç elde edilebilir.

Makattan ateş ölçümü

Makattan ateş ölçümü doğumdan itibaren 4 yaşa kadar yapılabilir. Ufak bebeklerde uygulamak daha kolaydır. Vücut ısısını en doğru gösteren ölçüm olmasına rağmen kullanımı zor olabilir.

• Bebeğinizi poposu yukarı gelecek şekilde kucağınıza yatırın,
• Derecenin ucuna bir miktar vazelin sürülerek makattan 1- 2 cm kadar içeri itin,
• Ateş ölçeri sabit tutun,
• Bir süre sonra ısı sabitlendiğinde ateşi okuyun,
• Dereceyi sabunlu su ile yıkayın.

Makattan ölçüm küçük çocuklarda travmaya neden olabileceği için dikkatli kullanmak gerekir. Ayrıca büyük çocuklar için ölçüm sırasında rahatsızlık hissi olması nedeniyle tercih edilmez.

Alından ateş ölçümü

Son yıllarda kullanım kolaylığı nedeniyle oldukça fazla tercih edilmektedir. Her yaş grubunda ölçüm yapılabilir. Cihazlar temporal arterden çıkan ısı dalgalarını ölçer. Ateş ölçer cilde değmeden alın ortasına belli bir mesafeden tutulur. Düğmeye basıldığı zaman hemen ateş ölçümü yapar. Kullanımı kolaydır. Pratiktir ve kısa sürede ateşi ölçer. Çocuğu rahatsız etmez. Fakat bebeğin alnı terli ise, ıslaksa ve ıkınma durumu varsa hatalı sonuç verebilir. Cihazın kullanım talimatına göre farklılık olsa da 38 C üstü değerler ateş olarak kabul edilir.

Bebeklerde Ateş Düşürme

Bebeklerde ve çocuklarda ateş, aileleri en çok endişelendiren durumlardan biridir. Ateş, aslında vücudun bakteri ve virüslere karşı bir savunma mekanizmasıdır. Bununla beraber dehidratasyon yani sıvı kaybı, ortamın ısısının yüksekliği, romatolojik inflamatuvar ya da endokrinolojik (hormonal) durumlar da ateşe neden olabilir. Normal koşullarda gün içinde vücut ısısı 0.5-1 derece değişir. Akşam üzeri vücut ısısı günün en yüksek seviyesindeyken, sabaha karşı en düşük seviyededir. Ateşin gerçekten var olduğunu anlamak için uygun yerden ve uygun termometre ile ölçülmesi gerekir. Yetişkinlerin değişimleri pek önemsemez ama bebeklerde ve çocuklarda ateş korkuya, hatta paniğe neden olur. İşte ateş ve ateşin yükselmesiyle ilgili merak edilen sorular ve cevapları…

1. Bebeklerde Ateş Nasıl Ölçülür?

• En doğru sonucu almak için makattan ölçüm gerekir. Bunun için ateş ölçerin ucuna bir miktar yağ sürülüp çocuk yan yatırılır. Dijital ölçer makatta 30 saniye boyunca tutulur. Ancak bu, çocuğu rahatsız eder. Hem de güvenlik açısından evde çok önerilen bir yöntem değildir. Bu nedenle evde koltukaltı veya kulaktan ölçüm yapılması önerilir.
• Prematüre bebeklerde ve yenidoğan bebeklerde koltukaltından ölçüm önerilir. Değer 37.2’nin üzerinde ise ateş olduğu kabul edilir. Ölçüm yapılırken koltukaltının ıslak ve terli olmamasına, ortam ısısından etkilenmemesine dikkat edilmelidir. Ölçüm yapılırken çok hareket etdeden 2-3 dk termometre koltuk altında tutulmalıdır.
• Ağızdan ölçüm ise daha büyük çocuklarda (5 yaş üstü) tercih edilen yoldur. Çocuğun ölçümden 5-10 dakika önce soğuk bir şey yememiş olması gerekir. Ateş ölçer 2-3 dakika yanak içinde ya da dil altında tutulur. Değer 37.3’ün üzerindeyse ateş olduğu kabul edilir.
• Yenidoğan döneminden sonra çocuklarda en çok tercih edilen ölçüm yöntemi; kulaktan ölçümdür. Değer 37.5 üzerindeyse ateşin varlığından söz edilebilir. Ölçer, kulak kepçesi geriye çekilerek kulak yoluna tam olarak oturtulmalıdır. Bu yöntem hem daha pratik hem daha kısa süreli ve daha doğru sonuç verir.iki kulak arası ölçümde 0,5 derece farklılık olabilir Dolayısıyla kulaktan ölçüm çocuklarda tercih edilen yolların başında gelir.

2. Bebeklerde Yüksek Ateş Neden Olur?

Bebeklerde yüksek ateşin en sık görülen nedeni; bakteriyel veya viral enfeksiyonlardır. Genellikle birinci sırada üst solunum yolu enfeksiyonları; ikinci sırada alt solunum yolu enfeksiyonu, ishal (bağırsak enfeksiyonu), idrar yolu enfeksiyonu, kulak enfeksiyonu gelir. En çok korkulan ise menenjit denilen beyin zarı iltihaplanmasıdır. Bununla beraber enfeksiyona bağlı olmayan, sıvı kaybı özellikle yenidoğanlarda ateşe sebep olur. Sıvı kaybı, yeterince beslenememeye ve ishale bağlı gelişir. Güneş çarpması, diş çıkarma, aşı uygulamaları, bazı romatolojik hastalıklar ve genetik hastalıklarda da ateş yükselebilir.

3. Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı?

Yenidoğan döneminden 18 yaşına kadar bütün bebeklik ve çocukluk çağında vücut sıcaklığı, makattan (rektal) ölçüldüğünde 38’nin üzerindeyse ateşin yükseldiği kabul edilir. Tabii ki ateşin ölçüm yeri ve şekline göre ateşin varlığı değişir. Kulaktan, koltukaltından ve makattan ölçümler birbirine yakın sonuçlar verir. O nedenle yenidoğan dönemi dışında kulaktan ölçüm daha çok tercih edilir. Sonuç 37.3 derecenin üzerindeyse ateşin varlığı kabul edilir. Yenidoğanlarda ve 5-6 haftalık bebeklerde koltukaltı ve kulaktan ölçüm daha çok tercih edilir. Özetle; kulaktan ölçümle 37.3 ve koltukaltından ölçümle 37.3-37.9 derece ateşin çıktığını gösterir.

• 37.3-38 arası hafif ateştir
• 38.3-39.3 arası orta ateş
• 39.3-40 arası yüksek ateş
• 40.5 derecenin üzeri ise hipertermidir (hayati tehlikesi vardır)

4. Bebeklerde Ateş Düşürme

• Ateş çıktığında yapılan yanlışlardan biri; çocuğun aşırı giydirilmesidir. Ateş çıktığı sırada el, ayak, burun, kulaklar ve diğer uç noktalar buz gibi olur. Bu, vücudun ateşe verdiği tepkidir. Bu nedenle çocuğu giydirmek doğru değildir. Ateşinin olup olmadığını elinden ve ayağından değil, ateş ölçer kullanarak belirleyin. Ateşi varsa soyun.
• Bir diğer hata ise; çok soğuk su ile kompres yapmak ya da banyo yaptırmaktır. Vücut ısısının altındaki ılık suyla vücudu yıkamak veya bir havlu/bez koymak ise yüzeyi daha geniş olduğu için periferik uç noktaları daha kolay soğutur. Sirkeli su önerilmez.
• Ilık kompres yapıp bir çarşafa sarıp banyo yaptırmak çocuğun ateşini daha kolay düşürür.
• Ateş düşürücü vermek, aşırı giydirmemek, ortam ısısını düşürmek ve bol sıvı vermek ateşi düşürmede yapılacaklardır.

5. Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?

• Bebeklerde ve çocuklarda kulaktan ölçüm yapıldığında değer 37.5 ve 38’in üzeri derece çıkıyorsa öncelikle sebebin çevreden mi kaynaklı olduğu tespit edilmelidir. Çocuğun soyulması gerekir. 10 dakika sonra tekrar ölçüm yapılır. Ortam ısısı düşürüldüğünde çocuğun ateşi de gerilemeye başladıysa sebebin çevreden kaynaklı olduğu anlaşılır. Ancak 10 dakikadan daha uzun süre boyunca ateş tırmanmaya devam ediyorsa, çocuğun ateşinin olduğu kabul edilir. Bu durumda doktora danışılarak ateş düşürücü ilaçlar verilir.
• Ortamın ısısı düşürülmesine, çocuğun üzerinin çıkarılmasına ve ateş düşürücü verilmesine rağmen 1.5-2 saat sonra bir derece bile düşmüyorsa acile gidilmelidir. (Örneğin:38.5 derece olan ateş; ateş düşürücü, ortam soğutma, ılık kompres yapmanıza rağmen 2 saat içinde 37.5’e bile düşmüyorsa...)
• 3 günden daha uzun süre ateş düşürücü ile kontrol altında olduğunda da hekime başvurulmalıdır.
• Aşırı ağlama, huzursuzluk, kusma, genel durum bozukluğu, uykuya eğilim, tuvalet yaparken ağrı, küçük bebeklerde emme refleksinin olmaması ve 24 saatten fazla anlam veremediginiz ateş varsa muhakkak doktora başvurulması gerekir.
• Kulaktan ölçümle hafif ateşte (37.3-38) çocuğun soyulup ateşinin yükselip yükselmeyeceğini gözlemlemek gerekir. 38 ve üzerine çıktıysa ateş düşürücü ilaçlar hekime danışılarak verilir. 2 saat içinde bir derece de olsa düşmesi gerekir. Ateş düşürücünün etki süresi 4-6 saattir. 3.5-4 saat sonra ateş çıkıyorsa yine ateş düşürücü verebilir. Bu arada genel durum bozukluğu varsa muayeneye götürülür.
• Orta derece ateşte (38.3-39.3) 4-6 saatte bir ateş düşürücü tekrar edilir ve ateş kontrol altına alınabilir. Ilık kompres ve ılık banyo da yardımcıdır. Ama 4 saatte bir verilen ateş düşürücüye rağmen 39.3’ün üzerindeyse, çocuk aşırı huzursuzsa, 3.5-4 saatte bir ateşi çıkıyorsa ve ateş titreye titreye tırmanıyorsa muhakkak hekimin görmesi gerekir. Ateş düşürücüye rağmen 2 saatte düşüremediyseniz ya da 3 günden daha uzun süre ateş düşürücü verdiyseniz o zaman muhakkak hekimin görmesi gerekir veya acil servise başvurulmalıdır.

6. Yüksek Ateş Düşürülmezse Ne Olur?

Ateş aslında bir savunma mekanizmasıdır ve aynı zamanda da bir semptomdur. Dolayısıyla vücutta bir enfeksiyon ya da bir durumu işaret eder. Amaç; ateşi kontrol altına almaktır. Ateşe neden olan hastalığı tespit edip tedavi etmek hedeflenir. 39.3-40 üzerindeyse ciddi enfeksiyonları araştırmak gerekir ve ileride olumsuz komplikasyonları da engellemek için hekim muayenesi şarttır. Ayrıca yüksek ateş, bağışıklık sistemini olumsuz etkileyip vücudun savaşma gücünü düşürür. O nedenle yüksek ateşin nedeni bulunup tedavi edilmelidir.

7. Havale Nedir?

Havale; beyindeki elektrik boşalmaları nedeniyle vücut kaslarının istemsiz kasılmasıdır. Havale, ateşli ve ateşsiz olmak üzere ikiye ayrılır.

• Ateşsiz havale daha çok epileptiktir. Bu sara hastalığı (epilepsi) veya beyin sinir sistemi ile ilgili durumlarda görülebilir.
• Ateşli havalelerin yüzde 90’ında ateş yükselir. Sebebi vücudun verdiği tepkidir. Genellikle ailede ateşli havale geçirme öyküsü varsa herhangi bir hasar bırakmaz. Ateşli havale genellikle 6 ay-7 yaş arasında görülür. Daha önce havale geçiren bir çocuğunuz varsa ateş konusunda çok dikkatli olmanız gerekir. Ateş çıkmaya başladığında müdahale edip ateşin hızlı yükselmesi engellenmelidir. Hekim bu konuda aileyi bilgilendirir, gerekirse evde havale sırasında kullanabilecek özel ilaçlar edinilir. Çocuk üst üste çok havale geçiriyorsa nörolojik konsültasyon ve çeşitli tetkikler yapılır. Ama ateşli havaleler genellikle 7 yaşından sonra kendiliğinden geçer, bir hasar bırakmaz.

8. Havale Durumunda Ne Yapılmalıdır?

Çocuk havale geçirmeye başladığında kol ve bacaklarında kasılma, gözünün bir yere sabitlendiği görülür. Ağzından da köpük gelmeye başlar. Soluk alma güçlüğü gibi sorunlar da görülür. Bu tablo ailenin en korktuğu durumdur. Bu durumun uzun sürmesi oksijen alımı açısından sorundur. Yapılacak şey; mevcutsa doktorun önerdiği bir havale durdurucu fitil uygulamaktır. Hava yolunu açarak mümkünse ağızın kilitlenmesini engellemek önemlidir. En kısa sürede en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ateş varsa da hemen ateş düşürücü verilmelidir.