Çatlak Bilek Alçıya Alınır Mı
DERGİ - Kırıklarla ilgili beş yanlış bilgi
- Claudia Hammond
- BBC Future
Kaynak, Getty Images
Kımıldatabiliyorsanız kırık yok mudur?
Vücudumuz herhangi bir darbe aldıktan sonra ciddi bir sorun olup olmadığını anlamak için o bölgeyi rahat kımıldatabiliyor muyuz diye sorulur. Kımıldatıyorsak herhangi bir kırık yok diye düşünülür.
Oysa bazen kırık bir kemiği kımıldatmak mümkündür. Bu nedenle kemikte çatlak olup olmadığını anlamada bir kriter değildir bu.
Kırığın üç belirtisi ağrı, şişme ve şekil bozukluğudur. Ayrıca olay anında kırılma sesi duymak da mümkündür.
Kırık her zaman ağrı yapar mı?
Bazen kırığa rağmen ağrı olmayabilir. Düşüp bir yerini kırdıktan sonra hiç ağrı çekmeden yaptığı aktiviteye devam eden çok insan olmuştur. Normalde kemikte kırık ve çatlak ağrıya neden olur; ama bazen bunun küçük bir yerde olması fark edilmemesine neden olabilir.
Herhangi bir enfeksiyona ve kemiğin eğri kaynamasına meydan vermemek için kırığı fark eder etmez doktora gitmek gerekir.
Ancak yapılan araştırmalar, kol, bacak, belkemiği veya kalçasını kıran bazı insanların vücudunda on yıllar sonra kronik bir ağrı hissi oluşabildiğini gösteriyor. Neyse ki bu tür vakalara sık rastlanmıyor.
Yaşlı beyaz kadınlar kemik erimesi nedeniyle kırığa daha mı yatkın?
İleri yaştaki kadınlarda kemikte kırılma riskinin gençlere göre daha fazla olduğu doğrudur. Menopoz nedeniyle hormonlarda yaşanan değişim kemik yoğunluğunda ani düşüşe yol açtığı için, kemik erimesi (osteoporoz) kaynaklı kırıklara sık rastlanır.
Etnik köken bakımından ise ABD'de beyaz kadınlarda kalça kırılması siyah kadınların iki katı düzeydedir. Siyah kadınların kemiklerinin daha sağlam olması, çocukluktan itibaren kemik yoğunluklarının daha yüksek, kemik kaybının daha düşük oranda olması gibi etkenlere bağlanıyor.
Siyah kadınlar da kemik erimesi sorunu yaşayabilir, ama onlarda oran daha düşüktür. ABD'de 50 yaş üstü siyah kadınların sadece yüzde 5'inde kemik erimesi olduğu sanılıyor. Ancak bu oranın düşük olması, örneğin ABD'de bu kadınların kontrol amaçlı sevk oranlarının ve teşhis konduktan sonra tedavilerinin düşük olmasına bağlanıyor.
Ayak parmağı kırıldığında bir şey yapılmadığı için doktora görünmek gerekir mi?
Ayak parmağındaki kırık ve çatlaklarda alçıya alma söz konusu olmasa da kırığın çapını belirlemek ve uzun vadede ağrı ve deformasyona engel olmak için doktora görünmek gerekir. Kırık kötü bir açıda oluşmuşsa daha karmaşık bir tedavi, hatta ameliyat gerekebilir.
Kırık ayak parmakları çoğu zaman yanındaki parmaklara yapışık şekilde tutulur ve sert bir kalıp takılabilir. İyileşme süreci haftadır. Ancak ayak baş parmağındaki kırıklar daha ciddidir ve bazen baldıra kadar alçıya alınıp hafta bekletmek gerekebilir. Ama bunların kırılma ihtimali diğer parmaklardan daha düşüktür.
Kırık ayak tarağında ise, yandaki kemikler doğallığından birbirini düz tuttuğu için alçıya gerek olmaz ve ayak dinlendirildiği takdirde çoğu zaman düz bir şekilde iyileşir. Ancak baş ve küçük parmağın altındaki kemiklerin desteği olmadığından bunlarda ameliyat gerekebilir.
Alçıya almak gerekmese bile ayak parmaklarındaki kırık ve çatlakları doktora göstermek gerekir. Sağlık görevlileri parmağa destek olacak şekilde sargı takabileceği gibi, koltuk değneğine ihtiyaç olup olmadığını da belirleyebilir.
Kırık kemik iyileştikten sonra eskisinden daha mı sağlam olur?
Uzun vadede böyle bir şey söz konusu değildir. Ancak kırık iyileşirken etrafında koruyucu ekstra bir tabaka oluştuğundan buradaki kemik bir süreliğine normal kemikten daha sağlamdır. Zamanla bu tabaka ortadan kalkar ve birkaç yıl sonra buradaki kemik normale döner, ama yanındaki diğer kemiklerden daha sağlam olmaz.
Uyarı: Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir. Makalenin içeriğinden yola çıkarak okurun kendi başına koyduğu teşhislerden BBC sorumlu değildir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışın.
&#;atlak Nasıl Anlaşılır? Elde, Ayakta, Bacakta, Burunda, Kaburgada Ve Dirsekte &#;atlak Nasıl Belli Olur
Güncelleme Tarihi:
LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi
Günlük yaşantımızdaki yoğunluk, ulaşım sıkıntıları gibi engeller ile kendimize istemeden de olsa zararlar verebilmekteyiz. Kimiz zaman bir burkulma, kimi zaman ters bir hareket ile kimi zamanda kayma, düşme gibi sebeplerle vücudumuzun farklı bölgelerinde hasarlar oluşabilmektedir. Peki, Çatlak nasıl anlaşılır? Elde, ayakta, bacakta, burunda, kaburgada ve dirsekte çatlak nasıl belli olur? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Çocukluktan beri hemen herkesin başına çatlak, kırılma, kayma gibi iskelet sistemini etkileyen ve zorlayan durumlar gelmiştir. Sıklıkla duyduğumuz bu rahatsızlık tedavi edilebilir bir durumdur. Bu nedenle hasar oluştuğu zaman derhal doktora gidilmesinde fayda vardır. Bu gibi durumlar kolay anlaşılabilir bir durumdur. Çünkü bölgede ciddi acı ve ağrılara sebep olabilmektedir. Derhal müdahale edilmesi gerekmektedir.
Çatlak Nasıl Anlaşılır?
Çatlak olan kemikte, hasarın oluştuğu anda bir şişlik meydana gelmez fakat ilerleyen saatlerde şişlik kendisini gösterir. Çatlağın meydana geldiği bölgede darbe izi oluşur. Yavaş yavaş başlayan ağrı şiddetini artırarak bölgede uyuşma hissinin oluşmasına neden olur. Çatlak oluşumunun en belirgin belirtisi ise bölgede yanma hissinin oluşmasıdır.
Elde, Ayakta, Bacakta, Burunda, Kaburgada ve Dirsekte Çatlak Nasıl Belli Olur?
İskelette meydana gelen kırıklar genellikle onu meydana getirmiş olan kuvvet ile doğru orantılıdır. Şiddetli olmayan bir kuvvetin etkisi ile oluşan kırıklarda, kemik parçaları birbirinden ayrılmamaktadır. Bu durumlara çatlak adı verilir. Her insanın ağrı eşiği birbirinden farklıdır. Bu nedenle meydana gelen çatlakları el ile muayeneden tam olarak anlamak mümkün değildir.
Kemikte çatlak oluşumu derhal tedavi edilmezse kırıklara dönüşebilir. Yani kemik parçaları birbirinden uzaklaşabilir. Bu durum çatlaktan daha zor ve uzun bir tedavi süreci demektir. Kırılmalar oluşum şeklinden dolayı çatlaklara göre daha sancılı bir süreçtir. Çatlak kemik genellikle kol ve bacak kemiklerinde görüldüğü gibi kaburga kemiğinde de gözlemlenebilmektedir.
Kişi düşme, burkulma gibi ufak kuvvetlerin etkisinde kalmış ve ağrı başlamışsa mutlaka en yakın hastaneye gitmesi gerekmektedir. Evde tek başına yapılabilecek bir tedavi olmayan çatlaklar, kişilerin ağrı eşiğine göre ciddi sancılara sebep olabilmektedir. Bu nedenle evde tedavi etmeye çalışmak yerine mutlaka bir doktora gidilmesi ve kesin bir teşhis konulması oldukça önemlidir.
Hastanede doktor bir radyolojik tetkik ile çatlağın oluştuğu bölgenin tespitini yapar. Ağrı oluşmaması hasar olmadığı anlamına gelmemektedir. Bu nedenle erken müdahale oldukça önem taşımaktadır.
Çatlak Kemik Tedavisi
Çatlak kemik, kendiliğinden iyileşebilen bir durum değildir. Bir uzman doktor tarafından tedavi yapılması gerekmektedir. Doktor tarafından uygulanan çatlak tedavisi kısa süre içerisinde etkisini gösterecektir. Hastanın durumuna, çatlağın yerine ve boyutuna göre tedavi süresinde değişkenlikler olabilmektedir. Küçük çocuklarda iyileşme kısa bir zaman dilimi içerisinde gerçekleşirken, 50 yaş üzerindeki kişilerde bu süre daha uzun olabilmektedir.
Çatlak kemik tedavisinde, çatlağın yeri net olarak belirlendikten sonra alçı işlemi yapılır. Çatlağın durumuna göre alçıya almaya gerek kalmayabilir. Bu nedenle doktor bölgeyi sargı ile sabitleyebilir. Atel takabilir. Fakat çatlak işlemlerinde en etkili koruma ve tedavi yöntemi alçıya alma işlemidir.
Çatlak Kemiğin İyileşme Süresi
Çatlak kemiklerde iyileşme süresi kişilerin yaşına göre değişkenlik göstermektedir. Genellikle bir çatlağın iyileşmesi ortalama 4 - 6 haftasında seyretmektedir. Bu süre içerisinde çatlağın oluştuğu kemik kaynamaya başlar ve oluşan ağrı süre içerisinde geçer.
Yeni iyileşen kemik hassas bir yapıda olur. Bu nedenle tedavi bittiğinde daha temkinli olmakta fayda vardır. Aşırı hareket tedavi sonrasında önerilmemektedir. Kemiklerimizin yapısında kalsiyum elementi vardır. Bu nedenle kalsiyum açısından zengin olan besinlerin tüketilmesi kemiklerin güçlenmesini sağlayacaktır.