Ayakta Çıkık Belirtileri

Çıkık, bir eklemin kemiklerinin yerinden çıkmasıyla meydana gelir. Bir eklem kısmen yerinden çıkmış (subluksasyon) veya tamamen yerinden çıkmış olabilir. Bir çıkık, travmadan (araba kazası veya düşme gibi) veya kasların ve tendonların zayıflamasından kaynaklanabilir. Çıkık bir eklem; ilaç, el ile düzeltme, dinlenme veya ameliyat yoluyla tedavi edilebilir.

Çıkık Nedir?

Vücutta iki veya daha fazla kemiğin birleştiği yere eklem denir. Bir eklemdeki kemikler ayrıldığında veya normal konumlarını kaybettiklerinde bir çıkık meydana gelir. Vücuttaki herhangi bir eklem yerinden çıkabilir. Eklem tümüyle değil de kısmen yerinden çıkarsa buna subluksasyon denir.

Çıkıklar çok ağrılı olabilir ve etkilenen eklem bölgesinin dengesiz veya hareketsiz olmasına neden olabilir. Çıkıklar ayrıca çevredeki kasları, sinirleri ve tendonları (eklemdeki kemikleri birbirine bağlayan dokular) zorlayabilir veya yırtabilirler. Bir çıkık için daima tıbbi tedavi alınması gerekir.

Çıkıklar Ne Kadar Yaygındır?

Çıkıklar çok yaygındır. Vücuttaki herhangi bir eklemde çıkık olabilir. Çoğunlukla aşağıdaki eklemler bu durumdan etkilenir:

• Parmak
• Omuz
• Diz
• Dirsek
• Kalça
• Çene

Çıkığa Ne Sebep Olur?

Bir eklemi yerinden çıkmaya zorlayan herhangi bir travma çıkığa neden olabilir. Araba kazaları, düşmeler ve futbol gibi temas sporları bu yaralanmaların en yaygın nedenleridir.

Çıkıklar, eklemi çevreleyen kas ve tendonlar zayıfsa düzenli aktiviteler sırasında da ortaya çıkabilir. Bu yaralanmalar, daha zayıf kasları ve denge sorunları olan yaşlı insanlarda daha sık görülür.

Çıkık Belirtileri Nelerdir?

Bir çıkığın belirtileri, yaralanmanın ciddiyetine ve yerine bağlı olarak değişir. Çıkık bir eklemin belirtileri şunlardır:

• Ağrı
• Şişme
• Morarma
• Eklemin stabil olmaması
• Eklemi hareket ettirme yeteneğinin kaybolması
• Eklemin görünür bir şekilde deforme olmuş olması (kemiğin yerinde görünmemesi)

Çıkık Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor eklemi inceleyip hareket ettirerek ve yaralanmaya neyin sebep olduğunu sorarak bir çıkığı teşhis edebilir.

Bazı durumlarda doktor kemikleri görüntülemek için X-ışınlarını kullanır. Röntgen, doktorun çıkığın tam yerini ve durumun ne kadar ciddi olduğunu görmesine yardımcı olur.

Çıkıklar Nasıl Tedavi Edilir?

Çıkık Tedavisi, yaralanmanın ciddiyetine ve hangi eklemin yerinden çıktığına bağlı olarak değişebilir. Buz uygulamak ve eklemi yüksekte tutmak, bir doktora görünmeden önce ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Çıkık için kullanılan tedavi yöntemleri şunlardır:

• İlaç tedavisi: Doktor, çıkıktan kaynaklanan ağrıyı azaltmak için ilaç önerebilir.
• El ile düzeltme: Doktor, kemikleri uygun yerlerine geri yerleştirir.
• Dinlenme: Eklem tekrar yerine oturduğunda, onu korumak ve hareketsiz tutmak gerekebilir. (Bir askı veya atel kullanmak, o bölgenin tamamen iyileşmesine yardımcı olabilir.)
• Rehabilitasyon: Fizik tedavi egzersizleri, eklemi desteklemeye yardımcı olması için eklem çevresindeki kasları ve bağları güçlendirir.
• Ameliyat: Doktor, aşağıdaki durumlarda bir çıkık için ameliyat önerebilir.
  • El ile düzeltme işlemi, kemikleri yerine geri koymak için sonuç vermezse.
  • Çıkık, kan damarlarına veya sinirlere zarar vermişse.
  • Çıkık, onarılması gereken kemiklere, kaslara veya bağlara zarar vermişse.

Çıkık Komplikasyonları Nelerdir?

Çoğu çıkığın ciddi veya kalıcı komplikasyonları yoktur. Bir eklemi oluşturan kemikler yerinden kaydığında eklem etrafındaki tendonların, bağların ve kasların yırtılmasına neden olabilir. Bu durum kimi zaman kemiklerin kırılmasına da yol açabilir. Doktor, bu yaralanmaları onarmak için kişiye ameliyat önerebilir.

Bazı ciddi şekilde yerinden çıkmış eklemler, eklem çevresindeki sinirlere ve kan damarlarına zarar verebilir. Etkilenen bölgeye kan akışı olmadığı zaman çevresindeki doku ölebilir. Hasar olasılığını en aza indirmek için, ciddi şekilde yerinden çıkmış eklemlerin bir doktor tarafından derhal yerine konulması önemlidir.

Çıkık İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Herkes bir çıkık vakası yaşayabilir. Çıkık konusunda daha yüksek risk altındaki kişiler ise şunlardır:

• 65 yaş üstü kişiler (düşmeye daha yatkındırlar).
• Temas sporları yapan kişiler.
• Ehlers-Danlos Sendromu gibi kalıtsal eklem hastalıkları olanlar.

Çıkıklar Önlenebilir mi?

Çıkık riskini azaltmak için birkaç adım atmak mümkündür. Bu adımlar aşağıdakiler olabilir:

• Düşmeleri önlemek için merdivenlerde dikkatli olmak
• Temas sporları sırasında koruyucu giysiler giymek
• Eklemlerin etrafındaki kasları ve tendonları güçlü tutmak için fiziksel olarak aktif kalmak
• Kemiklerin üzerinde artan baskıyı önlemek için sağlıklı bir kiloyu korumak

Çıkıklar Ne Sürede İyileşir?

Çoğu çıkık tamamen iyileşir. Bir doktor eklemi yerine koyar koymaz hastalar kendilerini daha iyi hissetmeye başlarlar.

İyileşme süreleri, çıkığın ciddiyetine ve etkilenen eklemlere göre değişir. Çıkık bir parmak üç hafta içinde normale dönebilir. Bununla birlikte bir kalça çıkığının iyileşmesi birkaç ay veya daha uzun sürebilir.

Dizlerini veya omuzlarını yerinden çıkaran kişilerin, çevreleyen dokular gerildiği için bu eklemleri tekrar yerinden çıkarma olasılığı daha yüksektir. Fiziksel aktiviteler sırasında korse gibi koruyucu giysiler giymek başka bir çıkık riskini azaltabilir.

Çıkıklarda Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?

Eklemin yerinden çıktığını düşünen kişi hemen bir doktora başvurmalıdır. Çıkık, hasta tarafından kendi başına geri itilip yerine oturtulmaya çalışılmamalıdır. Bu çaba, eklem çevresindeki kaslara ve dokulara zarar verebilir, komplikasyonlara yol açabilir.

Çıkıklarda Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Çıkık bir eklemi olan ve bu sebeple bir doktora muayene olan kişilerin, doktoruna aşağıdaki soruları sorup cevaplar alması yararına olacaktır.

• Çıkık ne kadar ciddi?
• Hangi komplikasyon belirtilerine dikkat etmeliyim?
• İyileşme sırasında yapmaktan kaçınmam gereken bir şey var mı?
• Bir kontrol randevusuna ihtiyacım var mı ve eğer öyleyse bu ne zaman olmalı?
• İşe ne zaman geri dönebilirim? Çocuğum ne zaman okula dönebilir?

Çıkıkların iyileşme süreleri, etkilenen eklem ve yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak değişir. Bir doktor çıkık eklemi uygun konumuna geri getirdiğinde çoğu insan işine veya okuluna geri dönebilir.

Bir atel veya askı, eklemi korumaya yardımcı olabilir böylece eklem tamamen iyileşirken günlük aktivitelere geri dönmek mümkün olur. Spor, ev işleri veya ağır işler gibi daha fazla fiziksel aktivite gerektiren durumlara ne zaman dönülebileceği konusunda doktorun tavsiyesine uymakta fayda vardır.

Ayak Bileği Burkulması Nasıl Oluşur ?

Ayak bileği eklemi en sık yaralanan eklemlerden biridir. Ayak bileği eklemi bacağı ayağa bağlayan eklemdir. Bu eklem üç kemik tarafından oluşturulur: Bu üç kemik çok sağlam bağlar ile birbirine bağlanmıştır. Bu bağlar ayağın dönme ve burkulma gibi anormal hareketler yapmasını engeller. Dış yan bağlar bileğinin dış yanında bulunarak bileğin içe doğru hareketini engeller. İç yan bağlar ise İç kısımda bulunur ve ayak bileğinin dışa dönmesini engeller. Bağlar esnek yapılardır. Ancak aşırı zorlanmalar sonrasında bu bağların elastik liflerinde yırtıklar olabilir.
En sık dış yan bağ yaralanmaları ile karşılaşılmaktadır.
Spor yaralanmaları ayak bileği yaralanmalarının %15 ini oluşturmaktadır. Basketbol, voleybol ve futbol en sık risk oluşturan spor dallarıdır. Sadece sportif aktiviteler sonrasında değil, günlük aktiviteler sırasında da ayak bileği yaralanması oluşabilir. Genellikle düzgün olmayan bir zeminde ayağın içe veya dışa dönmesi sonucunda bağlar yırtılabilir. Tam iyileşmemiş ve ihmal edilmiş bağ yırtığı nedeni ile eklemde gevşeklik oluşur. Bu da ayağın tekrar burkulmasına neden olur. koruyucu önlem alınmaması durumunda burkulmalar sık tekrarlayabilir. Böylelikle eklem kıkırdakları bozulur.

Ayak burkulması evre 1 olarak isimlendirildiğinde bağlarda kopma olmaz, ancak esneme görülür, bağ çevresinde su toplanması (ödem) olur Evre 2’de bağlar kısmi olarak yırtılır. Muayene sonucunda ayak bileğinde gevşeklik olduğu saptanır. Evre 3’de bağ koptuğundan kendi kendine iyileşmesi mümkün olamayabilir. Evre 3’teki ayak burkulmasının tedavisinde cerrahi işlem gerekebilir.

Ayak Bileği burkulmasında belirtiler nelerdir?

Ayak bileği burkulması sonrası oluşan kanama ve ödeme bağlı olarak ayak bileği çevresinde şişlik oluşur. Ayak bileği hareketleri ağrılıdır. Genellikle ağrılı olmakla birlikte hasta ayağının üzerine basabilir. Burkulmadan birkaç gün sonra, oluşan kanamaya bağlı olarak şişliğin olduğu yerde morarma görülebilir.

Ayak Burkulmalarında tedavi nasıl yapılır?

Burkulmalarda zaman kaybetmeden doktora başvurulması gerekir.  İlk aşamada amaç öncelikle ağrıyı gidermek ve oluşan şişliği azaltmaktır Buz uygulaması; ağrıyı azaltmada en etkili yöntemdir. Aynı zamanda ödemi ve şişliği azaltarak iyileşme sürecine katkıda bulunur. Buzu direk cilt üzerine koymak sakıncalıdır. Bir havlu üzerinden koymak daha uygundur. Buz uygulaması 20 dakika süresince yapılır ve bu süre 30 dakika ara ile tekrarlanabilir. İstirahat; Mümkünse iki-üç gün yaralanan ayak bileği üzerine basılmamalıdır. Bu sürede koltuk değneği kullanılabilir. Elastik sargı Çok sıkı olmamak şartı ile ayak parmaklarından başlayarak sarılan elastik bandaj şişliğin azalmasında yardımcı olur. Bacağı yüksekte tutma; İki-üç gün süresince mümkün olduğunca ayağı göğüs hizasından yukarıda olacak şekilde tutmak gerekir. Bu uygulama da şişliğin azalmasına yardımcı olur. Ağrı kesici ilaçlar ağrının derecesine göre basit ağrı kesiciler veya hem ağrı kesici, hem ödemi azaltıcı etkisi olan ilaçlar kullanılabilir.  Ayak bileklikleri ;İyileşme sürecinde ayak bileğine destek olmak ve ağrıyı azaltmak amacıyla burkulmalara özel bileklikler kullanılabilir. Bunlar ayak bileğinin yukarı-aşağı hareketlerine izin verirler ancak burkulmayı önlerler. Bir kısmı ile spor yapılabilir.

Ayak bileği burkulmalarında iyileşme süreci nasıl ilerler?

Ayak burkulması evre 1 olarak isimlendirildiğinde bağlarda kopma olmaz, ancak esneme görülür, Tedavisinde ise hastanın ayağına elastik bandaj sarılır, istirahat etmesi ve çok yürümemesi önerilir.  Aynı zamanda buz uygulamasına da devam etmek gerekir.  Genellikle üç hafta içerisinde ayak burkulması iyileşir.  Evre 2’de bağlar kısmi olarak yırtılır. Muayene sonucunda ayak bileğinde gevşeklik olduğu saptanır. Tedavisinde kişinin yaralanmasının derecesine göre kısmi olarak alçı, atel veya özel ayak bileklikleri uygulanabilir. Bu sayede hastanın ayak bileğinin hareketsiz kalarak bağların iyileşmesi hızlandırılmış olur. Ayrıca ödem çözücü ve ağrı kesici ilaçlar verilir. Eğer hasta yeterli sürede istirahat ederse iyileşme süresi haftayı bulur.

Evre 3’de bağ koptuğundan kendi kendine iyileşmesi mümkün olamayabilir. Evre 3’teki ayak burkulmasının tedavisinde, kopan bağın tamir edilmesi gerekir ya da başka yerden bağ alıp nakletmek söz konusu olur. Bağ tam koptuğundan ayağın ameliyat sonrası iyileşmesi daha uzun sürer.

Ayak bileği burkulmalarından sonra ağrı, şişlik gibi şikayetler genellikle iki hafta içinde geriler.  Ağrılı dönem geçtikten sonra, ileride ayak bileği eklem hareketlerinde bir kısıtlılık oluşmaması için ayak bileği hareketlerini çalışmaya başlamak gerekir. Bu dönemde fizik tedavi desteği alınmalıdır.

Ayak bileği burkulmalarından sonra iyileşme oranı % arasındadır ve cerrahi tedavi nadiren gerekir. Ancak bağların tamamen iyileşmesi dört ila altı haftayı bulmaktadır. Ayak bileği bağları tam iyileşmeden oluşacak yeni zorlamalar bağların iyileşmesini olumsuz etkileyecek ve ileride tekrarlayan burkulmalara zemin oluşturacaktır. Tekrarlayan burkulmaların bir nedeni de kasların zayıflamasına bağlı kas dengesinde bozulmadır. Tekrarlayan burkulmalar ayak bileğinde güvensizlik hissine ve kronik ağrılara neden olur.

Ayak bileği burkulmasından sakınmak için yapılacak şeyler nelerdir?

• Topuklu ve rahatsız ayakkabılar giyilmemeli, kullanılacaksa bile ayağı bilekten saran ayakkabılar tercih edilmeli, Tekrarlayan burkulma durumlarında spor sırasında özel ayak bileklikleri kullanmak, Egzersiz öncesi iyi ısınmak Spor yapılan veya yürünen zemine dikkat etme Ayak bileği çevresindeki kasları kuvvetlendirmektir.

Ayak Bileği burkulması ile sorunlarınızla ilgili bilgi almak için hemen bizi arayın. 76 86

Çıkık; eklemlerin kalıcı olarak ayrılmasıdır ve kendiliğinden bir düzelme meydana gelmez. Çıkığın en önemli belirtisi aşırı bir ağrı, şişkinlik ve hareket edememedir. Çoğunlukla çıkık ile kırık birbirinden ayrılması zor bir durum yaratır. Bazen hekimler bile bu konuda sıkıntı yaşayabilirler.

O nedenle belirtiyle tespit edilmenin yanı sıra bir röntgen çekilmesi gereklidir. Çıkık olabilen kol, bacak ve eklemlerde daha sonrası kötü bir etki olmaması açısından acilen önlem alınması gereklidir. Bu etkinin sonucunda;  bağ yırtılması, kemiklerde kırılma ve kapsül yırtılması olabilmektedir. Eklemi yerinde tutma işlevini yerine getiren bağ ve kapsül yırtılmasıyla çıkık meydana gelmektedir.

Doğumsal Çıkıklar:

Çıkıkların en önemli nedenlerinden biri anne karnındaki bebeğin gebelikte kullanılan ilaçlar ve annenin zayıf olması ile ters doğum oluşması halinde çıkıklar oluşabilmektedir. Genelde kalça çıkıklığı yaygın görülen bir doğum bozukluğudur.

Darbelere bağlı çıkıklar:

Kazalar, düşme, darbe alma, bir yere çarpma ve diğer bazı nedenlerden ötürü çıkıklar oluşabilmektedir.  Darbe anında bağ ile kapsül yırtılarak çıkığın oluşmasına neden olur.

Kronik çıkıklar:

Hemen her şekilde görülebilen çıkıklardır. Elbise giyip çıkarırken, hapşururken ve öksürürken oluşabilmektedir. Bu genelde daha önce oluşan bir akut çıkıntının tedavi edilmemesinden kaynaklanmaktadır. Bu yaşamı olumsuz etkileyen bir durumdur. Bunun çözümlenmesi için de ameliyat gerekmektedir.

En çok çıkıkların olduğu bölgeler; kalçalar, kol, bacak, omuz eklemlerinde, diz, parmaklar ve ayak bileği eklemlerinde daha sık rastlanmaktadır.