Ağızda Salya Akması Neden Olur

Ağızdan salya ne zaman başlar, neden başlar ve ne zaman biter? Ne zaman endişe etmeliyim?

Tüm bebeklerde ikinci aydan itibaren tükürük bezlerinde aşırı tükürük üretimi başlar ve bu üretim üçüncü aya doğru çok artar.  Bu durum ebeveynler tarafından ağızdan salya akma şeklinde izlenir.

Sağlıklı çocuk takiplerimde ailelerden en çok gelen sorulardan biri de ‘’Bebeğimin ağzından aşırı salya akıyor acaba dişleri erken gelecek olabilir mi?’’ sorusudur.

Genel olarak tüm bebeklerde diş beşinci aydan sonra beklenir. Üçüncü ay ilk dişin gelmesi için erkendir çok nadiren üçüncü ayda bir bebek ilk dişini çıkarır.

Peki o zaman üçüncü ayda neden bir bebekte ağızdan salya akma başlar?

İkinci ayda tükürük bezleri aşırı çalışmaya başlar ve aşırı tükürük üretir. aylık bir bebeğin henüz yutma koordinasyonu iyi değildir. Normalinde biz yetişkinler ağzımızda üretilen tükürüğü belirli aralıklarla yutkunarak ağzımızdan akmasına engel oluruz. Ancak aylık bir bebek henüz bu yetide değildir. Dolayısı ile aşırı üretilen tükürük ağızdan salya olarak akar.

İkinci aydan itibaren tükürük üretiminin aşırı olmasının nedeni olarak birkaç görüş vardır. Çene kemiklerinin içinde yerleşmiş olan süt dişleri ikinci aydan itibaren ileri doğru hareket etmeye başlar. Diğer bir görüş ise üçüncü ayda bebekler ellerini keşfeder ve sürekli elleri ağzındadır. Bu durum diş etlerini ve tükürük bezlerini uyarır ve aşırı tükürük salınımına neden olur.

Üçüncü ayda başlayan ağızdan salya akma ve ellerini ağzına götürme ne zaman biter?

En fazla onsekizinci aya kadar devam eder. Üçüncü ayda ellerini ağızına götürme ile tetiklenen tükürük bezlerinde aşırı tükürük üretimi altıncı aydan itibaren ek gıdaların başlaması ve yarı katı gıdaların diş etlerine teması ile artar. Bu bebeğin ek gıdaya geçişini ve yarı katı gıdayı almasını kolaylaştırır. Çünkü tükürük bezleri ile üretilen tükürük öncelikle gıdanın ıslanmasını sağlar. Sonra da ağzı içi ve yutak bölgesini ıslatarak gıdanın ilerlemesini kolaylaştırır. Ayrıca üçüncü ayda elleri keşif olarak başlayan elleri ağıza götürme ve yalama hareketi motor gelişimin ilerleyen döneminde gıdanın tutulmasını ve tutulan gıdanın refleks olarak ağıza götürülmesini sağlar.

Ayrıca gıdanın ağıza değmesi ağızın tükürük ile ıslanması dil üzerindeki tat tomurcuklarını uyarır. Islanan tat tomurcukları bebeğin gıdanın lezzetini almasına yardımcı olur.  Hatırlayın ağzınız çok kuruduğunda gıdanın lezzetini tam alamazsınız.

Ağızdan salya akma beni ne zaman endişelendirmeli?

Ağızdan salya akma reflüsü olan bebeklerde var olduğundan çok daha abartılı görülür. Örneğin üçüncü ayında aşırı ağızdan salya akma olan bir bebekte aynı zamanda aşırı kusma ya da beslenme reddi gibi reflü düşündürecek başka emareler var ise o bebek reflü açısından değerlendirilmelidir.

Ağızdan salya akma bebeğin üretilen tükürüğü düzenli yutma ile koordine etmeye başladığı en geç onsekizinci ayda sonlanır. Onsekizinci aydan sonra halen devam eden bebeklerde yine reflü ya da yutkunma bozukluğuna sebep olacak nörolojik bir problem ya da  sürekli ağızın açık kalmasına eden olan geniz eti gibi olası nedenler açısından değerlendirmelidir.

Ağızdan salya akması sonlanmış bir çocukta tekrar ağızdan salya akması boğaz ağrısına neden olarak yutkunmayı bozan bir boğaz iltihabı ya da ağız yarası nedeni ile kaynaklanıyor olabilir. Yine bir çocuk hekimi tarafından değerlendirmelidir.

Uykuda salya akması, uyandığınızda karşılaşacağınız en hoş olmayan görüntülerden biridir. Ağzımızdan akan salyaları yastıkta görünce aklımıza ilk gelen ‘’ uykuda salya akması neden olur? ‘’ sorusunun cevabı için, makalemize göz atabilirsiniz.

Uykuda Ağız Suyu (Salya) Akması Nedir?

Tükürüğün ağızda birikmesi ile oluşan salya, normal şartlarda yutulur veya emilir. Ancak Hipersalivasyon denilen tükürüğün fazla salgılanması, yutulmaması gibi durumlarda ağızdan dışarı çıkarak akar. Özellikle uykuda esnasında rastlanan ağız suyu akması durumu altında yatan nedenler incelerek, semptomların azaltılması sağlanabilir.

Uykuda Salya Akması Nedenleri?

Ağızdan çıkan aşırı tükürük olarak adlandırabileceğimiz salya, rahatsızlık verse de özellikle uyku sırasında bir çoğumuzun başına gelmektedir. Ağızda fazlasıyla biriken ağız suyunun dudak kenarlarından akmasıyla meydana gelen gece uykuda salya akması sebepleri arasında;

Uyurken salya akması nedenleri arasından en yaygın olanı uyku pozisyonudur. Uyku Pozisyonunuzun yan olması, ağzınızda salya birikmesi ve yer çekimi etkisiyle salyaların akmasına neden olmaktadır. Mideniz, uyurken ağız suyunu daha fazla salgıladığı için gündüz uykularındansa gece uykularında salya akması daha fazla görülmektedir. Özellikle burun tıkanıklığı yaşadığınız zamanlarda ağızdan nefes almanız, salya akıntısını arttıracaktır.

• Sinüs ve Sinüzit Sorunları

Soğuk algınlığı ve enfeksiyonların bir getirisi olarak sinüslerde tıkanıklık yaşanabilir. Bu durumda tıkanmış sinüsler uyurken ağızdan nefes almanıza ve doğal olarak daha fazla salya biriktirmenize neden olmaktadır. Ağızdan nefes alma, uykuda salya akması nedenleri arasında e yaygın olarak görülen sorunlardan biridir.

• Reflü ve Görh Hastalıkları

Mide borusunda yutma güçlüğü (Görh) ve mide suyunun yemek borusuna kadar gelmesi yani reflü sorunu, uykuda ağızdan salya akmasının nedenleri arasında yer alıyor. Mide suyunun istemsiz şekilde ağza ulaşması, gece uykusunda farkında olmadan fazla salya üretmeye ve ağız kenarlarından çıkmasına neden olmaktadır.

Bazı ilaçların yan etkilerinin salyayı arttırdığı yapılan araştırmalarla ortaya çıkmıştır. Antipsikotik ilaçlar, Alzheimer ilaçları ve bazı antibiyotikler de bu etki görülmüştür. Belirttiğimiz sınıftan ilaçlar kullanıyorsanız, ilaç kullanımı bittiğinde uykuda salya akması sorunu ortadan kalkabilir.

Uyku apnesi, uyurken bazen nefes almaya bile ara verilen ciddi bir uyku sorunudur. Bu durumda geceleri fazla salyanın akması ve kontrol edememeniz oldukça normaldir. Bu durumlar uykuda ağız suyu akmasının altındaki belirtileri olarak görülebiliyor.

• Hamilelikte Artan Ağız Suyu

Hamilelikte uykuda ağızdan salya akması durumu nadir değildir ve genellikle gebelik dönemlerinde görülmektedir. Gebelikte artan mide asidi, yoğun salya akışına neden olabilmektedir. Gebelik sona erdiğinde durumun ortadan kalkması beklenir.

Ağız Suyu (Salya) Akması Tedavi Seçenekleri

Uyandığınızda karşılaştığımız hoş olmayan bu manzara rahatsız edici boyutlara ulaşabilir. Düzenli takibiniz sonrasında azalmayan ağızdan salya akması durumları için bazı tedavi yöntemleri mevcuttur. Bunlar arasında;

1. Uyku Pozisyonunu Değiştirme

Uykuda ağızdan salya akması tedavisi için ilk denenmesi gereken uyku pozisyonunu değiştirmektir. Genellikle yan yatmakla birlikte artan akıntı için sırt üstü yatmayı deneyebilirsiniz. Sırt üstü yatakta sorun yaşamıyorsanız bu şekilde yatmanız ağız salyasını engellemeye yardımcı olabilir.

2. Mandibular İlerleme Cihazı

Oral bir ağız cihazı olan mandibular, rahat uyumanızı sağlamak amacıyla ağız içerisine yerleştirilir. Horlama, nefessiz kalma ve salya akıntısını engellemek adına kullanılabilen bu cihazı doktorunuza danışarak kullanabilirsiniz.

3. Uyku Apnesi Tedavisi

Salya akması, uyku apnesi olan hastalarda sıklıkla görülmektedir. Bu nedenle salya akmasının tedavisi için öncelikle uyku apnesi sorununu çözmeniz gerekebilir. CPAP makinesi adı verilen bir alet sayesinde uykuda nefes almaya devam edilir ve ağız açılma sorunu ortadan kalkar. Ağız açılması azaldıkça salya akıntısı da azalacaktır.

4. Botoks Enjeksiyonları

Tükürük bezlerine yapılan botoks uygulaması sayesinde geçici bir çözüm olarak fazla tükürük yani hipersalivasyon üretimi azaltılabilir. Ancak botoks geçici bir uygulama olduğu için daha kalıcı işlemler için cerrahi yöntemle tükürük bezi alma konusu düşünülebilir. Tükürük bezlerinin alınmasını istiyorsanız öncesinde doktorunuzla bu konuyu detaylı görüşmelisiniz.

Uykuda Salya (Ağız Suyu) Akması: Sonuç

Ağız suyu akması sorunuyla ilgili, altındaki nedenler araştırılarak en uygun tedavi yöntemine başvurulmalıdır. Salya akması birçok kişide görülen, nadir olmayan bir durumdur. Burada kötü görüntünün yanı sıra sağlığınızı tehdit eden sorunların giderilmesi asıl amaç olmalıdır. Salya akmasına neden olan sorunlar tespit edilerek altında yatan nedenlerin tedavisi sağlanması önemlidir. Semptomları en aza indirecek olan tedaviler sayesinde uykuda salya akması sorunu ortadan kalkacaktır.

Tükürük bezlerini fazla çalıştıran veya emilmesini engelleyen sorunun ne olduğunu anlamak adına bir dizi test olmanız gerekebilir.  Semptomları azaltmak ve sağlığınıza tekrardan kavuşabilmek için KBB uzmanlarına ve gerekli görülürse Dahiliye uzmanına yönlendirilebilirsiniz. Uykuda salya akması tedavisi için muayene olmak isterseniz, aşağıda yer alan Avicenna Hastanesi Kulak Burun Boğaz uzman doktorlarımızdan randevu alabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Avicenna Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü Doktorlarımız

Kulak Burun Boğaz bölümü doktor listesi aşağıda yer almaktadır: