Bademcik Şişmesini Nasıl Anlarız

Mevsim geçişleri, soğuk havalar çoğunlukla bademcik şişmesi için tehlikeli dönemler olsa da yaz aylarında bile hastalık ortaya çıkabilir. Çünkü hastalığın bakteri ve mikrop kökenli olduğu düşünülmektedir. Hastalığa neden olan bakteri ve mikropların bademciklere ulaşmasıyla bademcik şişerek bu duruma tepki gösterir. Bir bakıma bu bir savunma mekanizmasıdır ve bademciğin şişmesi vücudun diğer organlarına bakterilerin ulaşmasını engellemektedir. Boğazda yanma, ağrı ve yutkunma zorluğu bademcik şişmesinin en belirgin semptomlarıdır. Bunlar hissedildiğinde vakit kaybetmeden bir kulak burun boğaz uzmanıyla görüşmek gerekmektedir. Çünkü bademciklerin şişmesine neden olan temel sorun ancak doktorlar tarafından bulunabilmektedir. Nedeni belli olduktan sonra bademcik şişmesinin tedavi edilmesi kolaydır. Bazen hastalık ilerlemez ve böyle durumlarda evde alınabilecek önlemlerle de hastalık iyileşebilir. Özellikle geceleri ortaya çıkan bademcik şişmesi kişiyi rahatsız eder. Ilık tüketilen bitki çayları ve çorbalarla da evde geçirebileceğiniz bademcik şişmesini kronik hale gelmeden önlemeniz çok önemlidir. Bu içeriğimizde bademcik şişmesi neden olur, nasıl geçer? Bademcik şişmesine ne iyi gelir? Konularında ayrıntılı bilgileri bir araya getirdik. İşte bademcik şişmesi hakkında merak edilenler…

Bademcik Şişmesi Neden Olur?

Bademcik şişmesi rahatsız edici bir durumdur ve önlenmezse kronik hale gelebilir. Peki bademcik şişmesi neden olur? Öncelikle bademcik şişmesinin bir hastalıktan öte belirti olarak görmek gerekmektedir. Çünkü aslında bademcik şişmesi bir enfeksiyonun ya da bakterinin sonucu olarak ortaya çıkar. Aslında bademcik şişerek bir tepki gösterir ve vücudun kalanının hastalanmasını önler. Tıpta bademcik iltihabının nedeni olarak “tonsilit” görülmektedir. Genellikle bademciğe ağız ya da burun yoluyla ulaşan mikroplar bademciklerin şişmesine neden olurlar.

Bademcik Şişmesi Nasıl Geçer?

Bademcik şişmesi her yaştan kişide görülebilen bir hastalıktır. Ancak genellikle bebek ve çocuklarda ortaya çıkar. Peki bademcik şişmesi nasıl geçer? Öncelikle bölgenin temizlenmesi için gargaralardan destek alınabilir. Tuzlu su da doğal gargaradır ve kullanılabilir. Diğer yandan ılık ballı ve limonlu bitki çayları da bademcikleri rahatlatacaktır. Bazı kişiler dondurma ya da buzlu suyun da bademcik şişmesine iyi geldiğini söylerler. Bunların ötesinde bademcik şişmesi ilerlediğinde ve doğru bir şekilde tedavi edilmediğinde kronik hale gelebileceği için vakit kaybetmeden doktora görünmekte fayda vardır. Medikal ilaçlar, gargaralar, ağız spreyleri ve gerektiğinde antibiyotikler sayesinde bademcik şişmesi kolaylıkla geçecektir.

Bademcik Şişmesine Ne İyi Gelir?

Bademcik şişmesi özellikle küçük çocuklarda yaşandığında aileleri korkutan bir durumdur. Bu yüzden hepsi bademcik şişmesine ne iyi gelir? Diye sorgularla. Öncelikle bölgenin steril kalmasının sağlanması için düzenli gargara yapılması gerekir. Ayrıca ağız spreyleri de rahatlatıcıdır. Ilık çorba, bal-limon ve karabiber karışımı gibi bitkisel ve doğal yollarda mutlaka faydalı olacaktır. Ancak yine de önlem amaçlı bir doktorla görüşmek de fayda vardır. Böylece bademcik şişmesinin asıl nedeni ortaya çıkar ve tekrarlaması önlenir.

Bademcik Şişmesi Kaç Gün Sürer?

Pek çok kişi bademcik şişmesi kaç gün sürer? Diye merak eder. Öncelikle bu durum kişiden kişiye değişmektedir. Ancak tedavi edilmezse ya da bir çözüm bulunmazsa 15 ya da 20 gün devam edebilen bademcik şişmesi doğru tedavi yöntemiyle 1 hafta ya da 10 gün içinde geçebilir.

Bademcik Şişmesi Bulaşıcı mı?

Bademcik iltihabı bulaşıcı mı sorusu önlem amaçlı devamlı sorulmaktadır. Hastalığa dışarıdan gelen virüs ve bakteriler neden olduğundan bademcik şişmesi bulaşıcıdır. Eller, ağız ve burun yoluyla havada bulunan damlacıklar hastalığın bulaşmasın yol açar.

Bademcik Nedir?

Bademcikler insan bedenindeki önemli organlar arasında yer alır. Bağışıklık sistemimizin bir parçası olarak görev yaparlar. Boğazımızın arkasında, her iki tarafta da bulunan bademcikler, yapı olarak iki küçük salgı bezi şeklindedir. 

Vücudumuza giren virüs ve bakterilere karşı kalkan görevi görürler. Ağız ve burun yoluyla vücudumuza giren bakteri ve virüs kaynaklı enfeksiyonları durdurarak onların boğaz ve yemek borumuza ulaşmasını engellemeye çalışırlar. Bademcikler ayrıca, virüs ve bakterilere karşı savaşmak için antikor ve beyaz kan hücreleri üretirler. Bademciklerin oluşturduğu bu savunma hattının hemen gerisinde, burun yolunuzun boğazınızla bağlandığı yerde, bademciklerle birlikte çalışan adenoidler yer alır.

Bademcik Şişmesi Nedir?

Bademcik şişmesi yaygın görülen bir sağlık sorunudur. Her yaştan kişide görülebilir Bademcik şişmesi, bademcik hipertrofisi ya da tonsil hipertrofisi olarak da adlandırılır.

Bademcik Şişmesi Belirtileri Nelerdir?

Bademcik şişmesinin en önemli belirtisi büyümüş bademciklerdir. Bunun yanı sıra enfeksiyona bağlı olarak şu belirtiler de görülebilir:

• Yüksek ateş ve titreme,
• Kırmızı renkte bademcikler,
• Bademciklerde beyaz veya sarı iltihap görüntüsü, 
• Boğaz ağrısı, boğazda hassasiyet,
• Besinleri yutmakta ve yutkunmakta zorlanma,
• Boyun bölgesindeki lenflerde şişlik,
• Boyun ağrısı,
• Sesinizin boğuk çıkması,
• Ağız kokusu,
• İştahsızlık,
• Baş ağrısı,
• Kulak ağrısı.

Bademcik Şişmesinin Nedenleri Nelerdir?

Bademcik şişmesinin öne çıkan nedenleri çoğunlukla virüs ve bakteri enfeksiyonlarıdır. Virüs enfeksiyonları bakteri enfeksiyonlarından daha fazla görülür. Yaygın görülen nedenler şöyle sıralanabilir:

• Genellikle üst solunum yollarını etkileyen adenovirüsler,
• İnfluenza yani grip virüsü,
• Streptokok bakterileri,
• Herpes virüs grubunun bir parçası olan Epstein Barr Virüsü,
• Parainfluenza virüsü,
• El ayak ağız hastalığına neden olan enterovirüs,
• ve uçuk virüsü.

Bademcik enfeksiyonu yetişkinler arasında özellikle yaşlı kişilerde daha çok görülür. 

Virüs ve bakterilerin dışında sigara, hava kirliliği gibi etkenlerin de bademcik şişmesine neden olduğu düşünülmektedir.

Bademcik Enfeksiyonu Nasıl Tespit Edilir?

Bademciklerin iltihaplanması durumuna tıp dilinde tonsillit adı verilir. Bademcik enfesiyonun tespiti için ilk adım doktorunuzun yapacağı muayenedir. Muayene sırasında doktorunuz bademciklerinize bakar, şişme ya da iltihap olup olmadığını gözlemler. Bademciklerinizin kırmızı görünmesi de enfeksiyon belirtileri arasında yer alır. Doktorunuz olası enfeksiyonun etkilerini gözlemlemek için kulak, burun kontrolü yapar, boyun kenarlarınızda şişme ya da ağrı olup olmadığına bakar. 

Enfeksiyon şüphesinin muayene sonucunda artması halinde bazı testler de istenebilir. Buradaki amaç enfeksiyon nedeninin bakteri kaynaklı mı yoksa virüs kaynaklı mı olduğunu anlamaktır. Bu test için boğazınızdan sürüntü alınarak tahlile gönderilir. Sürüntü testi bakteri kaynaklı enfeksiyonların tespit edilmesinde kullanılır. Bir diğer yöntem ise tam kan sayımı testidir. 

Bademcik Enfeksiyonları Nasıl Tedavi Edilir?

Bademcik şişmesinde sorunun kaynağı ne olursa olsun takip edilmeli ve geçmiyorsa mutlaka tedavi edilmelidir. Tedavi edilmemesi halinde tekrar eden kulak enfeksiyonları, duyma kaybı, kronik sinüs enfeksiyonları yaşayabilirsiniz. Çocuklarda ayrıca obstrüktif uyku apnesi gelişebilir. Şişmiş bademcikler ve ağrı yemek yemenizi de güçleştireceği için kilo kaybı yaşayabilir ya da kilo almakta zorlanabilirsiniz.

Bademcik enfeksiyonlarında tedavi, sorunun kaymağına bağlı olarak şekillenir. 

Bakteri kaynaklı enfeksiyonlarda antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Kullandığınız antibiyotik birkaç gün içerisinde rahatlamanızı sağlar. 

Enfeksiyon nedeniniz virüs kaynaklıysa antibiyotik tedavisi kullanılmaz. Virüslerin neden olduğu semptomları rahatlatmak için bazı ilaçlar ya da yöntemler tercih edilir.

Doktorunuz tarafından yazılan ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar enfeksiyonla mücadelenizi kolaylaştırabilir.

Bunların dışında şunlara da dikkat etmelisiniz:  

• Sigara içmeyin,
• Ağır egzersizlerden uzak durun,
• Enfeksiyon riskini azaltmak için kapalı ve kalabalık alanlara gitmeyin,
• Bol ılık su tüketin,
• Dinlenmeyi ihmal etmeyin,
• Sık sık ılık ve tuzu karışımıyla gargara yapın,
• Eczanelerde satılan pastillerle boğazınızı rahatlatın,
• Beslenmenizde püre ve çorba tarzı yumuşak besinleri tercih edin, ekşi ve baharatlı şeyler tüketmeyin,
• Evinizde soğuk buhar makinesi varsa bulunduğunuz odanın havasını nemlendirin.

Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi)

Bademcikler bağışıklık sisteminin önemli bir unsuru olduğu için doktorlar ameliyatı pek tercih etmezler. Bademcik iltihabınızın uzun süreler boyunca düzelmemesi, sık sık tekrar etmesi cerrahi girişimi gündeme getiren etkenlerdir. Bir yılda yedi defadan, son iki yılda, yılda dört – beş defadan, son üç yılda her yıl üç defadan fazla bademcik iltihabı olmanız bademcik ameliyatı ihtiyacını gösterir. Bademciklerinizle birlikte genellikle adenoidleriniz de alınır. 

Bademcik ameliyatı sonrası sıklıkla hastanede yatış gerekmez. Ameliyat süresi yaklaşık olarak 1 saattir. İyileşme süreniz ise 7-10 gün arasında değişir. İyileşme sürecinde su tüketimini ihmal etmeyin ve bol bol dinlenin.

Çocuklarda ve Bebeklerde Bademcik Şişmesi

Çocuklarda bademcik iltihabı ve şişmesi yetişkinlere göre daha sık görülür. Bunun nedeni özellikle okula giden çocukların kalabalık içerisinde virüs ya da bakterilerle temas etmesidir. Genellikle 5-15 yaş arasındaki çocuklar bakteri kaynaklı bademcik iltihabı sorunu yaşarlar. Virüs kaynaklı bademcik iltihabı sorunu, 5 yaş altı çocuklarda daha fazla yaşanır.

Küçük çocuklarda bademcik şişmesini fark etmek yetişkinlere göre daha zor olabilir. Belirtiler çocuğunuz uyuduğu zamanlarda daha kolay fark edilebilir. Bu belirtiler şöyle sıralanır:

• Ağızdan nefes alma,
• Şiddetli horlama,
• Gece terörü,
• Uykusunu alamama, aşırı uyku hali,
• Rutin davranışlarında değişim, 
• Boğaz ağrısı,
• Yutmakta zorlanma,
• İç kulak iltihabı,
• Bademciklerde kızarıklık,
• Nefes kokusu,
• Bademciklerde beyaz - sarı bir tabaka,
• Ateş.

Bebeklik çağında olan ve konuşamayan çocuklarda şu belirtiler gözlemlenebilir:

• Salya akıntısı,
• Yemek yememek için direnme, 
• Telaşlı ve sıkıntılı görünüm.
• Çocuklarda ve bebeklerde bademcik şişmesi ve enfeksiyon tedavisi yetişkinlerde uygulanan tedaviye benzerlik gösterir. Bademcik ameliyatı ise sadece 4 yaşın üzerindeki çocuklarda önerilir.

Çocuklarınızı bademcik şişmesi ve bademcik enfeksiyonundan korumanız gerekir. Virüs ve bakteri kaynaklı bademcik iltihabına karşı en önemli tedbir hijyen kurallarına uymaktır. Aşağıdaki kuralları öğreterek çocuğunuzun virüs ve bakteri kaynaklı hastalıklara yakalanması riskini düşürebilirsiniz…

• Dışarıda oynadıktan ya da tuvaletten çıktıktan sonra ellerini yıkamasını alışkanlık haline getirin,
• Bunun yanı sıra düzenli aralıklarla ellerini ve yüzünü yıkama alışkanlığı kazandırın,
• Başka çocuklarla aynı bardak, çatal-bıçak gibi mutfak eşyalarını kullanmaması gerektiğini öğretin.

Bu tedbirlere ek olarak hastalanan çocuğunuzun rahatsızlığını başka insanlara bulaştırmaması için aşağıdaki tedbirleri alabilirsiniz:

• Bulaştırıcılığı devam eden hasta haldeki çocuğunuzun iyileşene kadar başka insanlarla temas etmesini engelleyin,
• Okula dönme zamanını doktorunuzla beraber kararlaştırın,
• Başka insanlarla beraberken etrafa virüs-bakteri bulaştırmayacak şekilde hapşırmasını ve öksürmesini öğretin,
• Öksürdükten ya da hapşırdıktan sonra ellerini yıkamasını alışkanlık haline getirin.