Balık Kabız Yapar Mı

balık kabız yapar mı

Hayvan Dünyası: Balığınıza dikkat edin

Haberin Devamı

EVİMİZİN belki de en güzel süsü akvaryumumuzdaki balıklar. Ama sağlıkları diğer hayvanlarımız kadar düşünülmüyor. Oysa ailemizin bu sessiz sakinleri de özel bir ilgiye, dikkate muhtaç.

UYGUN olmayan ve fazla miktarda atılan yemler balıklarımızın en büyük sorunu. Beslenmeye bağlı bozukluklara yol açan bu sorun, şişmanlık, bağırsak iltihaplanması, kabızlık ve kısırlık yapabiliyor. Balıklarınızın sağlığına uygun olmayan yemler veya gereğinden fazla yemleme sonucunda balıkta şişmanlık meydana gelebilir. Şişmanlık görünüşte zararsızmış gibi olsa da, çok önemli bir zarara yol açar. Fazla oranlarda karbonhidrat alan balıklarda karaciğer, böbrek ve dalaklar anormal olarak gelişir ve balık kısırlaşır.

BALIĞIN iltihaplı ve kanlı bir dışkı çıkarması ile kendini gösteren bağırsak iltihaplanması, eğer teşhisi erken yapılmazsa öldürücüdür. Böyle bir durumda balık ayrı bir akvaryuma alınıp 7 ila 10 gün arasında az miktarda ve değişik yemlerle beslenmelidir. Hasta olmasına neden olan yemin bu süre içinde verilmemesi gerekir. Hastalığın nedenleri arasında yemde tuz bulunması, kuru yemle beslenme veya canlı yemin sürekli verilmesi bulunabilir.

BALIĞIN anüsünden adeta bir iplik gibi dışarı sarkan dışkı ve balığın karnında çıplak gözle farkedilir şeklide şişlik meydana gelmesi kabızlığın işaretidir. Bu durumda balık, yemleme yapıldığı sırada da isteksiz olur. Kabızlığın sebebi devamlı olarak kuru yemlemedir. Bundan özellikle kaçınılması gerekir. Tedavi olarak balığa parafin yağında 1-2 saat bekletilmiş karides unu, canlı yem veya haşlanmış ıspanak verilebilir.

ÖLÜMCÜL bir hastalık olmayan kısırlığın başlıca nedenleri arasında yukarıda sözünü ettiğimiz şişmanlık, kabızlık ve bağırsak iltihaplanması gelir. Balıklardaki renk solgunluğu ve normal süre içinde yumurta dökmemesi teşhis için yardımcı olabilir. Canlı doğuran balıklarda canlı yem veya değişik yemleme ile sorun çözümlenebilir.

SONUÇTA; balıkların sağlığını ve doğal ortamın devamlılığı kaliteli canlı veya cansız yem türleriyle sağlayabiliriz.

Güneş keyfi

HAVALAR iyiden iyiye soğudu. Sıcak yaz günlerini özleyenler sadece biz değiliz. Hayvan dostlarımız da dört gözle güneşin kendilerini ısıtacağı günleri bekliyor. Bulutların ardından çıkan güneşin fazla ısıtıcı olmasa da ışınlarından yararlanmak için arabanın üzerine çıkan sokak köpeği keyif yapmaya çalışıyor. Hiç olmazsa araç sahibi gelinceye kadar...

Çocukların sevgilisi Hamster

BİLİMSEL adı ‘‘Mesoecricetus Auratus’’ olan bu şirin kemirgenin popüler adının isim babalığını Almanlar yapmış. Adını, ‘‘Herşeyini bulup toplayan’’ anlamına gelen ‘‘Hamster’’ koymuşlar. Kürkünün güzel ve göz alıcı olması nedeniyle bir de önüne ‘‘Gold’’ eklemişler. En fazla 12-15 santime kadar büyüyen bu sevimli yaratığın ortalama 1 yıl ömrü var. Hamster, evine kedi köpek alamayan ancak çocuğuna hayvan sevgisi aşılamak isteyenlerin tercih ettiği bir hayvan.

Turgay Tuna

Bir Fransız okul şarkısının Hamster için yazılmış sözleri söyle:

O küçük bir Hamster

Adı Titin

Gözleri düğme gibi düğme gibi

Sınıfta çok mutlu

Çünkü çocuklar onu çok seviyor.

Her gece, çocuklardan biri alıp onu evine götürüyor.

Posta kutusu

Arkadaş arıyorumParslane, beyaz, erkek

Tel: 0 532 261 74 77

Tiger boxer, erkek

Tel: 0 532 416 63 43

Poodle, siyah, erkek

Tel: (232) 421 52 05

Bizi yuvanıza kabul eder misiniz?Yavru kedi ve köpekler, dişi, erkek Tel: (232) 421 52 05

Naz Veteriner Kliniği

Veteriner Hekim Türkan Evran Gümüşay Tel: (232) 421 52 05

Kabızlığı gideren besinler

Peki, kabızlığı gidermek için ne yemeli?

* Sabahları aç karnına bol su için. Günde 2-3 litre sıvı gıda tüketin.
* Azar azar ve sık sık yemek yiyin.
* Yiyecekleri iyice çiğneyin ki bağırsakta da kolay çözünebilsinler.
* Pudra'daki habere göre, incir, mürdüm eriği, kayısı, üzüm gibi meyveleri yiyin veya kompostosunu için. Özellikle sabahları su içtikten sonra 4-5 adet kuru kayısı yemek bağırsak faaliyetlerini hızlandırır.
* Eriğin kurutulmuşu da kabızlığa karşı iyi gelir. Erikleri akşamdan ıslatıp sabah aç karnına yiyip üzerine de suyunu içebilirsiniz.
* Elma yemeklerden önce yenilince kabızlığı giderir.

Hangi tür yemekleri yemeli?

* Öğle ve akşam yemeklerinde çorba içmeye çalışın.
* Et kabızlığı tetiklediği için et-tavuk yerine sebze veya balık tercih edin.
* Yoğurt olarak prebiyotikleri tercih edebilirsiniz. Gece yatmadan önce 1 kase yoğurt iyi gelebilir.
* En etkili tedbir olarak, lif içeren yiyecek tüketiminizi artırın. Ayrıca günde 1 çay kaşığı tarçınla lif ihtiyacınızı büyük oranda karşılayabileceğinizi de unutmayın.
* Günde bir kaşık zeytinyağı içmek iyi gelebilir.

Bitkilerin kabızlığa etkisi

* Adaçayı, kekik, sinameki gibi bitkiler bağırsak hareketliliğini artırır. Bu bitkileri birlikte veya ayrı ayrı demleyerek içebilirsiniz.
* Zencefil çayı bağırsakların çalışmasını sağlar.
* Keten tohumu mide-bağırsak sorunlarına karşı iyi gelir.

ÇOCUKLARDA KABIZLIK NEDENLERİ VE KABIZLIĞIN ÖNLENMESİ

Çocuklarda kabızlık sıklığı %20-25 arasındadır. Yani her 4 çocuktan biri hayatının bir döneminde kabızlık sorunu yaşar.

Kabızlık ile başvuran çocuklarda durumun %95 oranında fonksiyonel olduğu ve etiyolojide organik bir neden bulunmadığı tespit edilmiştir. Yani kabızlık sorunu olan 100 çocuğun sadece 5’inde bir hastalık vardır, diğer 95’inde bir hastalık yoktur, fonksiyonel kabızlıktır. Fonksiyonel kabızlığın kesin olarak ortaya konulmuş, tek bir nedeni yoktur. Fonksiyonel kabızlık bir çok nedene bağlı olarak ortaya çıkar.

Kabızlık ve Genetik

Genetik ve çevresel faktörlerin kabızlıkta rol oynadığı düşünülmektedir. Şu ana kadar fonksiyonel kabızlık ile ilişkili bir gen bulunamamıştır. Ancak, kabız çocukların %40’dan fazlasında ailede kabızlık öyküsü bulunması, tek yumurta ikizlerinde, çift yumurta ikizlerine göre 6 kat daha fazla kabızlık görülmesi genetik bir yatkınlığın varlığını düşündürmektedir.

Alerji ve Kabızlık

İnek sütü alerjisinin çocuklarda kabızlığa yol açan nedenlerden biri olduğu düşünülmektedir. Ancak halen mekanizma net değildir. Anne sütünün dört aydan önce bırakılması ve günde 200 ml’den fazla inek sütü tüketiminin anal fissür ve kronik kabızlık ile ilişkisi gösterilmiştir.

Kabızlık; psikososyal faktörler

Kabızlık çocukluk çağında özellikle anne sütünden ayırma döneminde, tuvalet eğitimi ve okul çocukluğunun başlangıç döneminde artış göstermektedir. Psikososyal problemler ile kabızlık arasında açık bir ilişki vardır. Çoğunlukla çocuklarda kabızlık istemli veya unutarak dışkı tutmayla oluşmaktadır. Dışkı sertleşince daha zor ve daha az sıklıkla atılır. Sertleşen dışkı anal irritasyon ve anal fissür gelişimine, bunun sonucunda da dışkılama sırasında ağrıya neden olur. Eğer akut dönemde tedavi uygun bir şekilde yapılmazsa çocuk ağrıdan dolayı dışkı tutmaya devam eder, dışkılamadan kaçmak için gluteal kaslarını ve vücudunu gerer (dışkı tutma davranış modeli).

Kabızlık; beslenme ve diyet

Aşırı kilo ve obezitenin kabızlıkta risk faktörü olduğunu belirten yayınlar vardır. Düşük lifli beslenme, meyve ve sebzenin az tüketilmesi, kalabalık toplum, stresli yaşam ve depresyonun etiyolojide rol aldığı düşünülmektedir.

FONKSİYONEL KABIZLIK

Yapısal veya biyokimyasal bir neden olmadan, inatçı, zorlu, seyrek veya tamamlanamayan dışkılama ile birlikte bir grup bozukluğun ismidir.
Çocuk çağındaki tüm kabızlıkların %95’i fonksiyonel kabızlıktır.
Çocuklarda, anne sütünden ayırma döneminde, tuvalet eğitimi ve okul çocukluğunun başlangıç döneminde sık görülür.

ORGANİK NEDENLİ KABIZLIK (HASTALIĞA BAĞLI KABIZLIK)

Organik nedenler, çocuklarda kabızlığın, %5’inden sorumludur. Yani kabızlığı olan 100 çocuğun sadece 5’inde bir hastalık vardır.

Anatomik malformasyonlar: anal stenozis, imperfore anüs, anterior yerleşimli anüs, sakral teratom (pelvik kitle)
Metabolik ve gastrointestinal nedenler: hipotiroidizm, hiperkalsemi, hipokalemi, kistik fibrozis, diabetes mellitus, multipl endokrin neoplazi tip 2B ve gluten enteropatisi (çölyak hastalığı)
Nöropatik durumlar: spinal kord anomalileri veya travma, nörofibromatozis, statik ensefalopati, tethered kord
İntestinal sinir ve kas bozuklukları: Hirschsprung hastalığı, intestinal nöronal displazi, visseral miyopatiler veya nöropatiler
Anormal karın kas yapısı: Prune-belly, Down syndrome, gastroşizis
Bağ dokusu hastalıkları (örn. Skleroderma)
İlaçlar: antasitler, opiatlar, fenobarbital
Diğer: İnek sütü protein intoleransı, ağır metal alımı (kurşun), D vitamini toksisitesi, botilism
Otizm spektrum bozuklukları

FONKSİYONEL KABIZLIK NASIL OLUŞUR

Stres yaratan olaylar ( Memeden ayırma, tuvalet eğitimi, kreş veya okula başlama vb.)
Diyetteki değişiklikler
Araya giren hastalıklar
Uygun olmayan tuvalet ( Çocuğun boyuna uygun olmayan tuvalet)

Bu yukarıdaki nedenlere bağlı olarak çocuk dışkılamayı erteler. Dışkıda sertleşme ve ağrılı dışkılama olur. Tuvalet sırasında ağrısı olduğu için tuvaletin tutar, dışkı daha da sertleşir bu defa popoda çatlak (anal fissür) gelişir.

Bu aşamada tedavi edilmezse olay kısır döngüye girer. Çatlak olduğu için tuvalet sırasında daha çok ağrı olur, çocuk tuvaletini daha çok tutar, dışkı daha sertleşir, sert dışkı çatlağı arttırır. Bu kısır döngü devam ederek kabızlık kronik bir sorun haline gelir.

FONKSİYONEL KABIZLIK TEDAVİSİ

Lavman veya Fitil: Gerekli ise katılaşmış dışkının çıkışını kolaylaştırmak için çocuğun yaşına göre lavman veya fitil kullanılmalıdır. Anal irritasyon, semptomların kronikleşmesi açısından dikkatli olunmalı hekim önerisi olmadan çok sık kullanılmamalıdır. Benim genel önerim; çocuk 5 gün boyunca tuvaletini yapamadı ise 6. gün lavman veya fitil kullanılmasıdır.
Osmotik laksatifler (dışkı yumuşatıcı şuruplar): Bağırsağın düzenli boşalması ve kabızlığın tekrarlamaması için uzun süreli laksatif tedavisi uygulanmalı, laksatif tedavisi kademeli olarak azaltılıp, kesilmelidir. Bu tedavinin amacı; yumuşak ve ağrısız dışkılamanın sağlanması ve devam ettirilmesidir.
Beslenme ve diyet düzenlenmesi: Lif yönünden zengin ve dengeli beslenme
Davranış değişiklikleri (Doğru tuvalet alışkanlığı): Tuvalet eğitimi 2 yaştan sonra ve uygun şekilde verilmelidir. Tuvalet temiz, sıcak, aydınlık, kuru olmalıdır. Çocuğun rahat bir şekilde tuvaletini yapabilmesi için adaptör ve basamak kullanılması gerekir.
Anal fissur tedavisi: Anal fissur gelişmişse tedavi edilmelidir. 15 gün boyunca günde 3 kez 10-15 dakika ılık su ile oturma banyosu (küvet veya leğen içinde) yapılır ve oturma banyosu sonrasi verilen iki krem (hamazinc ve anestol) popo deliği çevresine sürülür.

KABIZLIĞIN ÖNLENMESİNDE DİYET ÖNERİLERİ

Önerilenler, yapılması gerekenler:

Günde 1,5 litre 6-7 su bardağı ılık su
Yoğurt, ayran, kefir; istediği kadar tüketebilir ama günde en az 1 kase almalıdır.
Meyveler; elma, artmut, kayisi, incir, şeftali taze olarak kabuklariyla veya kurusu ve komposto olarak tüketebilir. Kompostonun sadece suyunu değil mevveleriyle birlikte tüketmelidir.
Kuruyemiş; badem, ceviz, fındık günde 10-15 adet tüketebilir.
Zeytin yağı; uygun yemek ve salatalarla 2 tatlı kaşığı verilmelidir.
Çorbalar ve sebze yemeği mümkünse her öğünde verilmelidir.
Nohut, kuru fasülye haftada 2 öğün tüketebilir.
Ekmek; mümkün olduğunca az tüketmeli ve mutlaka tambuğday ekmeği tüketmelidir.
Bulgur pilavı verilebilir.

***Et, balik, tavuk yiyebilir ancak yağlı kızartma şeklinde değil ızgara, haşlama veya fırında az yağlı olmalıdır.

Yasaklar; mümkün olduğunca verilmemesi gerekenler

Beyaz ekmek
Her türlü hamur işi (boğça, börek, simit)
Her türlü abur cubur (bisküvi, cips, çitolata)
Kola, gazoz, çay, hazır meyve suyu
Süt ve peynir (bunların yerine yoğurt, ayran, kefir alabilir)
Kızartmalar
Pirinç pilavı, makarna

Çocuğunuzda kabızlık olduğunda mutlaka doktora başvurun, muayene ve gerekirse tetkiklerle ile kabızlığa neden olan bir hastalık var mı araştırılır, varsa ona yönelik tedavi verilir. Belirlenen bir hastalık yok ise fonksiyonel kabızlık düşünülür, çocuğun yaşına ve şikayetlerine göre tedavisi verilir.