Balıkesir Tüketici Hakem Heyeti

Tüketici Hakem Heyetine Nasıl Başvurulur?

Tüketici hakem heyetleri, satıcı ile tüketiciler arasında mal ve veya hizmetler konusunda anlaşmazlıklar yaşanması durumunda tüketicilerin masrafsız bir şekilde mahkemeden önce yardım alabilecekleri hizmet heyetidir. Tüketici hakem heyetleri, tüketicilerin tarafı olduğu ayıplı mal ve hizmetler, taksitle satış sözleşmeleri, tüketici kredisi sözleşmeleri, konut finansmanı sözleşmeleri, ön ödemeli konut satış sözleşmeleri, işyeri dışında kurulan sözleşmeler, mesafeli sözleşmeler, devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri,  paket tur sözleşmeleri, abonelik sözleşmeleri, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet ve  bankacılık sözleşmeleri gibi tüketici sözleşmeleriyle satış sonrasında meydana gelebilecek sorunlar konusunda destek sağlar.

Tüketici Hakem Heyeti Başvurusunu Kimler Yapabilir?

Tüketici hakem heyetine ele alınacak konunun tüketici ile ilgili olan ve başvuru esnasında gerekli parasal sınırlar içerinde bulunan işlemler için bütün tüketiciler başvuruda bulunabilir.

Başvuruda Sınırlama Bulunur Mu?

Tüketici ve satıcı yaptıkları sözleşmede zaman aşımı süresini kendileri belirler. Taraflar, sadece zaman aşımının arttırılması için bir süre ortaya koyar. Taraflar arasında yapılan sözleşmede zaman aşımının kısaltılması imkânsızdır. Satıcı tarafından satılan kusurlu ürünler bir şekilde gizlenmiş ve saklanmış ise tüketici hakem heyetine başvuru için zaman aşımına ihtiyaç duyulmaz. Bu durumda tüketiciler istedikleri her zaman tüketici hakem heyetine başvuruda bulunabilir.

Tüketici Hakem Heyeti Başvuruları Nereye Yapılır?

Tüketici hakem heyetine başvuruda bulunmak isteyen kişiler, tüketicinin yerleşim yeri veya malın satıldığı yerde bulunan tüketici hakem heyetine başvurularını yapabilir. Görevli tüketici hakemleri anlaşmazlığın ne boyutta ve değerde olduğuna göre görevlendirilir. Aşağıda uyuşmazlıkların değerine göre belirlenen heyetlerle ilgili bilgiler yer alır:

• TL’nin altında ise İlçe Tüketici Hakem Heyetine,
• TL ile TL arasında ise Büyükşehir statüsünde olan illerde İl Tüketici Hakem Heyetine,
• Büyükşehir statüsünde olmayan illere bağlı ilçelerdeki tüketicilerin TL ile TL arasındaki başvuruları için İl Tüketici Hakem Heyetine,
• Büyükşehir statüsünde olmayan illerin merkezlerinde TL’nin altındaki başvuruları için İl Tüketici Hakem Heyetine,
• Uyuşmazlığın değeri TL’nin üzerinde ise Tüketici Mahkemelerine başvurular yapılır.

Başvuru Nasıl Yapılır?

Tüketiciler, tüketici hakem heyetine başvuruda bulunmak için yazılı bir dilekçe doldurmaları gerekir. Bu dilekçede tarafların kimlik bilgilerini, adreslerini, iletişim bilgilerini, uyuşmazlık konusunu ve başvuru sahibinin seçimlik haklarından hangisini tercih ettiğini eksiksiz bir şekilde yazmalıdır.

Seçimlik Hakları

Satıcının sattığı ürünün kusurlu ve bozuk olmasından dolayı tüketiciler belli haklar talep eder. Bu haklar aşağıda şu şekilde verilir:

• Sözleşmeden dönme (ürünü iade ederek bedelini isteme),
• Ayıp oranında bedelden indirim isteme,
• Ayıplı malın ya da hizmet sonucu ortaya çıkan eserin ücretsiz onarımını isteme,
• Satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini ya da hizmetin yeniden görülmesini isteme haklarından tüketiciler istediklerini seçebilme şansına sahiptir.

Tüketici Hakem Heyetine Nasıl Başvurulur?

TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ

Tüketici hukuku alanında yaşanan hızlı gelişmeyle birlikte doğacak muhtemel tüketici uyuşmazlıkları çözmek üzere farklı yöntemler ve çözümler üretilmesi şart olmuştur. Son yıllarda yaşanan baş döndürücü gelişmeler ekonomik refah, alım gücünün artması ile Tüketici Mahkemelerinde dosya sayıları sürekli artmaktadır. Tabi ki bu durum da tüketicinin görsel ve yazılı iletişim araçları ile daha bilinçlenmesi etkili olmuştur.

Tüketici mahkemelerinde yaşanan yoğunluğu biraz olsun azaltmak için İl ve ilçelerde Tüketici hakem heyetleri oluşturulmuştur. Ayrıca mevzuatın Avrupa Birliği mevzuatı ile uyumlu hale getirilmesi süreci Tüketici Hakem Heyetlerinin kurulması zorunlu hale getirmiştir.

sayılı Tüketici Kanunda sayılı Kanunun 29 maddesi ile yapılan en önemli değişiklikler sadece satıcı ile tüketici arasında oluşan ihtilaflar değil Tüketici kanundan doğan tüm uyuşmazlıklar için Hakem heyetleri görevli ve yetkili hale getirilmiştir.

Tüketici Hakem Heyetlerinin kanunda öngörülen o yıl için belirlenen parasal sınırın altındaki ihtilaflarla ilgili verdikleri kararlar İLAM niteliği kazanmıştır.  Hakem Heyetleri tarafından verilen kararlar kural olarak kesin niteliktedir. Ancak bu kararlara yönelik Tüketici Mahkemesine itiraz yolu ile dava açılabilir.

TÜKETİCİ SORUNLARI HAKEM HEYETİNE KİMLER BAŞVURABİLİR

Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerine, tüketici sözleşmelerinden doğan ihtilaf nedeniyle tüketici dışında sözleşmenin karşı tarafı olan, satıcı, sağlayıcı, imalatçı, ithalatçı, kredi veren, banka, bayi, acente, hizmet veren ve diğer ilgililerde dava açma hakkına sahiptir.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNDE NEREYE MÜRACAAT EDİLİR VE YETKİ

Tüketiciler Tüketici uyuşmazlıkları durumunda aşağıdaki yetki dâhilinde, tüketici hakem heyetlerinden birine müracaat edebilirler.

1. Tüketicinin İkametgâhlarının bulunduğu yerdeki Hakem Heyetine
2. Mal veya Hizmet satın alındığı yerdeki Hakem heyetlerine başvurulur.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE NASIL BAŞVURULUR

Tüketici hakem heyetlerine Başvuru bir dilekçe ile yapılır. Hazırlanan Tüketici Hakem Heyeti Başvuru dilekçesine dayanak ve deliller, faturalar, makbuzlar eklenir. Hakem heyetine başvuru, normal mahkemelere yapılan başvurunun benzeri niteliğindedir. Tüketici hakem heyetleri uyuşmazlıkla ilgili karar vermekten kaçınamaz.  Yani yapılan başvuru ile ilgili tüm delilleri toplayıp, olumlu yada olumsuz bir karar vermek zorundadır. Tüketici, Tüketici hakem heyetine bizzat kendisi müracaat edeceği gibi avukat vekili ile de başvuru yapabilir.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE NASIL DİLEKÇE YAZILIR

Tüketici Hakem heyetine yapılan başvuru ve yazılan dilekçe yapılan incelemede talebe göre karar verilmesinde önemlidir.  Tüketici Hakem heyetine dilekçe nasıl yazılır sorusu cevaplayacak olursak, Başvuru dilekçesinde; Başvuru yapanın adı soyadı ve T.C kimlik numarası ile iletişim için telefon ve e-posta adresi bilgileri yazılmalıdır. İletişim adres ve iletişim adreslerini yazılması önemli ölçüde kolaylık sağlar. Buraya kadar sizinle ilgili bilgiler yazıldı. Bundan sonrada alt kısma karşı tarafın adı, soyadı veya ticaret unvanı, açık adresi ve diğer irtibat iletişim bilgileri yazılmalıdır.

Tüketici Hakem heyetine verilecek dilekçede olay özetlendikten sonra her olayın dayanak ve delillerinin ek olarak sıra numarası ile dilekçeye eklenmesi gerekir.  Dilekçeye delillerin faturaların, ve makbuzların eklenmesi Heyetin sorunları incelemesinde büyük kolaylık sağlar. Aksi durumda Hakem Heyeti yeterli delil bulunmadığı nedeniyle talebiniz reddedebilir.

ARIZALI CEP TELEFONU İÇİN NASIL MÜRACAAT EDİLİR VE DİLEKÇE ÖRNEĞİ

Tüketicinin A şirketinden almış olduğu cep telefonun ayıplı çıkması durumunda, Telefonun fiyatı Tüketici hakem heyetine başvuru parasal sınırında ise tüketici hakem heyetine başvurabilir. Eğer parasal sınırın üstünde ise Tüketici Mahkemesine müracaat etmesi gerekmektedir. Tüketici hakem heyetine yapılan başvuruda, Tüketici yukarıda belirtilen kendisine ait adı soyadı ve T.C ile iletişim bilgilerini yazar. Daha sonra Telefonu aldığı firma veya şubenin adresleri yazılır. Yazılan dilekçeye ayrıca telefonda meydana gelen arızalar ve buna ilişkin servis formları, ödeme belgesi, fatura ve diğer tüm belgelerin eksiksiz biçimde örneklerini dilekçeye eklenir. Hakem heyeti gerektiğinde bilirkişi incelemesi yapma hakkına sahip olduğundan cihaz ve tüm aparatları incelemeye hazır bir şekilde tutulması gerekmektedir.

BANKA DOSYA MASRAFLARI İÇİN NASIL MÜRACAAT EDİLİR VE DİLEKÇE ÖRNEĞİ

Tüketicinin A bankasında çekmiş olduğu tüketici, ev kredisi, araç kredilerinde banka tarafından bazı masraf ve kesintiler alınmaktadır. bu durumunda, Çekilen kredi dosya masrafları fiyatı Tüketici hakem heyetine başvuru parasal sınırında ise tüketici hakem heyetine başvurabilir. Eğer parasal sınırın üstünde ise Tüketici Mahkemesine müracaat etmesi gerekmektedir. Tüketici hakem heyetine yapılan başvuruda, Tüketici yukarıda belirtilen kendisine ait adı soyadı ve T.C ile iletişim bilgilerini yazar. Daha sonra Kredi alınan banka veya şubenin adresleri yazılır. Yazılan dilekçeye ayrıca bankadan çekilen krediden masrafları gösteren banka yazısı, hesap ekstresi ve diğer tüm belgelerin eksiksiz biçimde örneklerini dilekçeye eklenir.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARINA İTİRAZ NASIL NEREYE YAPILIR VE SÜRESİ NEDİR

Tüketici Hakem Heyetine yapılan başvuru ile ilgili tüm delilleri toplayıp, olumlu yada olumsuz bir karar verir. Hakem heyeti karar verdikten sonra verilen bu kararı taraflara tebliğ edilir.  Hakem Heyetinin verdiği kararda aleyhine karar verilen taraf, kararın kendisine tebliğden itibaren 15 gün içinde Tüketici Mahkemesine itirazda bulunabilir. Tüketici kanunda belirtilen bu süre hak düşürücü niteliktedir. Bu sürenin durması veya kesilmesi mümkün değildir.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARI İCRAYA NASIL KONUR VERİLİR

Tüketici Hakem heyeti kararı tüketiciye tebliğ edilmesi ile birlikte karşı tarafa da aynı tebligat yapılmaktadır. Karşı tarafın tüketici hakem heyetinin vermiş olduğu karara 15 gün içerisinde itiraz edebilir. Karara itiraz edilmesi kararın icrasını durdurmaz, ya da açılan mahkemeden verilen kararın durdurulması kararı alması gerekmektedir.  Çünkü tüketicinin açmış olduğu Tüketici hakem heyeti kararı ilamlı icra takibidir.

Karşı tarafın Tüketici Hakem heyeti kararına karşı dava açması işlemleri durdurmaz. Tüketici alınmış olduğu kararı ilamlı icra olarak İcra müdürlüğüne giderek icra takibi başlatmalıdır. Bu icra takibini gerek kendisi gerekse avukat vekili ile başlatarak,  alacaklarını isteme hakkına sahiptir. Verilen karar ilamlı icra olması sebebiyle karşı tarafın icra müdürlüğünce kendisine gönderilen ödeme emrindeki miktarı belirli sürede ödemesi gerekmektedir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

WEB SİTESİ GİZLİLİK VE ÇEREZ POLİTİKASI

T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından işletilen monash.pw web sitesini ziyaret edenlerin kişisel verilerini sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca işlemekte ve gizliliğini korumaktayız. Bu Web Sitesi Gizlilik ve Çerez Politikası ile ziyaretçilerin kişisel verilerinin işlenmesi, çerez politikası ve internet sitesi gizlilik ilkeleri belirlenmektedir.

Çerezler (cookies), küçük bilgileri saklayan küçük metin dosyalarıdır. Çerezler, ziyaret ettiğiniz internet siteleri tarafından, tarayıcılar aracılığıyla cihazınıza veya ağ sunucusuna depolanır. İnternet sitesi tarayıcınıza yüklendiğinde, çerezler cihazınızda saklanır. Çerezler, internet sitesinin düzgün çalışmasını, daha güvenli hale getirilmesini, daha iyi kullanıcı deneyimi sunmasını sağlar. Oturum ve yerel depolama alanları da çerezlerle aynı amaç için kullanılır. İnternet sitemizde çerez bulunmamakta, oturum ve yerel depolama alanları çalışmaktadır.

Web sitemizin ziyaretçiler tarafından en verimli şekilde faydalanılması için çerezler kullanılmaktadır. Çerezler tercih edilmemesi halinde tarayıcı ayarlarından silinebilir ya da engellenebilir. Ancak bu web sitemizin performansını olumsuz etkileyebilir. Ziyaretçi tarayıcıdan çerez ayarlarını değiştirmediği sürece bu sitede çerez kullanımını kabul ettiği varsayılır.

monash.pwşisel Verilerin İşlenme Amacı

Web sitemizi ziyaret etmeniz dolayısıyla elde edilen kişisel verileriniz aşağıda sıralanan amaçlarla T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından Kanun’un 5. ve 6. maddelerine uygun olarak işlenmektedir:

• T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından yürütülen ticari faaliyetlerin yürütülmesi için gerekli çalışmaların yapılması ve buna bağlı iş süreçlerinin gerçekleştirilmesi,
• T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından sunulan ürün ve hizmetlerden ilgili kişileri faydalandırmak için gerekli çalışmaların yapılması ve ilgili iş süreçlerinin gerçekleştirilmesi,
• T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından sunulan ürün ve hizmetlerin ilgili kişilerin beğeni, kullanım alışkanlıkları ve ihtiyaçlarına göre özelleştirilerek ilgili kişilere önerilmesi ve tanıtılması.

monash.pwşisel Verilerin Aktarıldığı Taraflar ve Aktarım Amacı

Web sitemizi ziyaret etmeniz dolayısıyla elde edilen kişisel verileriniz, kişisel verilerinizin işlenme amaçları doğrultusunda, iş ortaklarımıza, tedarikçilerimize kanunen yetkili kamu kurumlarına ve özel kişilere Kanun’un 8. ve 9. maddelerinde belirtilen kişisel veri işleme şartları ve amaçları kapsamında aktarılabilmektedir.

monash.pwşisel Verilerin Toplanma Yöntemi

Çerezler, ziyaret edilen internet siteleri tarafından tarayıcılar aracılığıyla cihaza veya ağ sunucusuna depolanan küçük metin dosyalarıdır. Web sitemiz ziyaret edildiğinde, kişisel verilerin saklanması için herhangi bir çerez kullanılmamaktadır.

4.Çerezleri Kullanım Amacı

Web sitemiz birinci ve üçüncü taraf çerezleri kullanır. Birinci taraf çerezleri çoğunlukla web sitesinin doğru şekilde çalışması için gereklidir, kişisel verilerinizi tutmazlar. Üçüncü taraf çerezleri, web sitemizin performansını, etkileşimini, güvenliğini, reklamları ve sonucunda daha iyi bir hizmet sunmak için kullanılır. Kullanıcı deneyimi ve web sitemizle gelecekteki etkileşimleri hızlandırmaya yardımcı olur. Bu kapsamda çerezler;

İşlevsel:Bunlar, web sitemizdeki bazı önemli olmayan işlevlere yardımcı olan çerezlerdir. Bu işlevler arasında videolar gibi içerik yerleştirme veya web sitesindeki içerikleri sosyal medya platformlarında paylaşma yer alır.

Teknik olarak web sitemizde kullanılan çerez türleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Web sitemizde çerez kullanılmasının başlıca amaçları aşağıda sıralanmaktadır:

• • İnternet sitesinin işlevselliğini ve performansını arttırmak yoluyla sizlere sunulan hizmetleri geliştirmek,

5.Çerez Tercihlerini Kontrol Etme

Farklı tarayıcılar web siteleri tarafından kullanılan çerezleri engellemek ve silmek için farklı yöntemler sunar. Çerezleri engellemek / silmek için tarayıcı ayarları değiştirilmelidir. Tanımlama bilgilerinin nasıl yönetileceği ve silineceği hakkında daha fazla bilgi edinmek için monash.pw adresini ziyaret edilebilir. Ziyaretçi, tarayıcı ayarlarını değiştirerek çerezlere ilişkin tercihlerini kişiselleştirme imkânına sahiptir.  

monash.pw Sahiplerinin Hakları

Kanunun “ilgili kişinin haklarını düzenleyen” maddesi kapsamındaki talepleri, Politika’da düzenlendiği şekilde, ayrıntısını Başvuru Formunu’nu Bakanlığımıza ileterek yapabilir. Talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde başvuruları ücretsiz olarak sonuçlandırılır; ancak işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi halinde Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından belirlenecek tarifeye göre ücret talep edilebilir.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ - SSS

Bilgilendirme amaçlı yayınlanmıştır.                                                                  Yasa, yönetmelik ve Bakanlık çalışmalarından yararlanılmıştır.

1-  Belirsiz alacaklara ilişkin yapılan başvurularda görevli tüketici hakem heyeti nasıl tespit edilir? Karar alma sırasında izlenecek usul ne olmalıdır?

1. Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliǧi’nin “Başvuru” başlıklı 11 inci maddesinde, uyuşmazlıklarla ilgili başvurunun, uyuşmazlık konusunu içeren dilekçenin varsa delil oluşturan ilgili belgelerle birlikte tüketici hakem heyetine verilmesiyle yapılacaǧı; başvuruların Bakanlıǧın internet sayfasında yer alan başvuru formu kullanılarak  yapılabileceǧi; başvuru formu kullanılmadan yapılan başvurularda; başvuru sahibinin adının, soyadının, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, adresinin ve varsa diǧer iletişim bilgilerinin, talebinin ve Türk Lirası cinsinden uyuşmazlık deǧeri ile şikâyet edilene ilişkin bilgilerin bulunmasının zorunlu olduǧu;
2. Elektronik ortamda yapılan başvuruların Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS) ile yapılmasının zorunlu olduǧu ve bu başvuruların geçerli olabilmesi işin uyuşmazlıkla ilgili başvuru formunun eksiksiz olarak doldurulmasının, varsa bilgi ve belgelerin sisteme yüklenmiş olmasının gerektiǧi düzenlenmiştir.
3. Ayrıca Yönetmeliǧin “Kararın niteliǧi ve kapsamı” başlıklı 22 nci maddesinde, tüketici hakem heyetlerinin uyuşmazlıkla ilgili karar verirken tarafların talebiyle baǧlı olduǧu belirtilmiş ve belirsiz alacak başvurularına ilişkin özel bir düzenleme öngörülmüştür. Bu baǧlamda başvurunun yapıldıǧı tarihte uyuşmazlık miktarının tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olmadıǧı durumlarda, başvuru sahibinin hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktarı belirtmesi ile inceleme sürecinde uyuşmazlık miktarının bilgi veya belgelerle tam olarak tespit edilmesi halinde tüketici hakem heyetlerince, başvuruda talep edilen miktardan daha fazlasına veya daha azına karar verilebileceǧi ancak verilen kararın her halükarda 6 ncı maddede belirtilen parasal sınırlar dahilinde olması gerektiǧi düzenlenmiştir.
4. Yukarıda belirtilen hükümler uyarınca, alacaǧın veya talep sonucunun tam olarak belirlenebilmesinin mümkün olmadıǧı durumlarda, hukuki ilişkinin ve asgari bir miktarın belirtilmesi ve fazlaya ilişkin hakların saklı tutulması şartıyla tüketici hakem heyetlerine belirsiz alacak başvurusunda bulunulabileceǧi; söz konusu başvuruların ekinde başvuruya konu iddiaları ispatlar bilgi ve belgelerin sunulmaması durumunda tüketici hakem heyetince karşı taraftan bilgi ve belge istenebileceǧi, deǧerlendirme sürecinde uyuşmazlık miktarının karşı tarafın vereceǧi cevap veya başvuru sahibinin daha sonradan sunacaǧı bilgi ve belgeler kapsamında tam olarak tespit edilmesi halinde başvuruda talep edilen miktardan daha fazlasına veya daha azına karar verilebileceǧi ancak verilen kararın her halükarda Yönetmeliǧin 6 ncı maddesinde belirtilen parasal sınırlar dahilinde olması gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.
5. Bu baǧlamda:
6. Başvuruda belirtilen meblaǧ ilçe tüketici hakem heyetinin görev alanına girmekle birlikte başvurunun incelenmesi sırasında uyuşmazlık konusunun il tüketici hakem heyetinin görev alanına girdiǧi anlaşılmışsa; ilçe tüketici hakem heyeti tarafından görevsizlik kararı verilmesi, verilen kararda görevli yer olarak ilgili il tüketici hakem heyetinin belirtilmesi ve tüketicinin de başvurusunu il tüketici hakem heyetine yapması gerektiǧi;
7. Başvuruda belirtilen meblaǧ il tüketici hakem heyetinin görev alanına girmekle birlikte başvurunun incelenmesi sırasında uyuşmazlık konusunun tüketici mahkemesinin görev alanına girdiǧi anlaşılmışsa; il tüketici hakem heyeti tarafından görevsizlik kararı verilmesi, verilen kararda görevli yer olarak ilgili tüketici mahkemesinin belirtilmesi ve tüketicinin başvurusunu tüketici mahkemesine yapması gerektiǧi;
8. Başvuruda belirtilen meblaǧ il tüketici hakem heyetinin görev alanına girmekle birlikte başvurunun incelenmesi sırasında uyuşmazlık konusunun ilçe tüketici hakem heyetinin görev alanına girdiǧi anlaşılmışsa; il tüketici hakem heyeti tarafından uyuşmazlıǧın esası hakkında karar verilebileceǧi deǧerlendirilmektedir.

2-  sayılı Icra ve Iflas Kanunu hükümlerine başvurmadan önce tüketici hakem heyetlerine başvuru zorunlu mudur? sayılı Kanun kapsamına giren uyuşmazlıklar nedeniyle alacaklı tüketici, satıcı veya saǧlayıcı tarafından ilamsız icra takibine geçilmesi, yapılan itiraz nedeniyle söz konusu takibin durması, alacaklı tarafından itirazın iptali ile icra takibatının devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesi talebiyle tüketici hakem heyetlerine başvuruda bulunulması durumunda, verilecek kararın kapsamı ne olmalıdır? Tüketici hakem heyetlerinin itirazın iptali ile icra takibinin devamına ve icra inkar tazminatına karar verme konusunda yetkileri var mıdır?

1. Tüketici hakem heyetlerinin, kendilerine sunulan belgeler üzerinden inceleme yaparak ve gerekirse dosyayı uzman bilirkişiye havale ederek alacaǧın varlıǧı ve miktar yönünden uyuşmazlıǧın esası hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar vermesi gerektiǧi; diǧer taraftan mahkeme olmamaları nedeniyle itirazın iptali ile icra takibinin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesi hususlarının tüketici hakem heyetlerinin görev alanına girmediǧi deǧerlendirilmektedir. Nitekim Yargıtay Hukuk Dairesi’nin 18/03/ tarihli ve E. / ve K. / sayılı Kararında da bu husus açıkça belirtilmiştir.

 3-  Tüketici kimdir?

1. sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde, Kanunun her türlü tüketici işlemi ile tüketiciye yönelik uygulamaları kapsadıǧı düzenlenmiştir. Söz konusu  hüküm uyarınca bir işlemin veya uygulamanın sayılı Kanun kapsamında deǧerlendirilebilmesi için taraflardan birinin tüketici olması gerekmektedir.
2. sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinde “tüketici” ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder şeklinde tanımlanmıştır. Dolayısıyla tüketici olarak kabul edilmede belirleyici unsur “ticari veya mesleki amaçlarla hareket etmemektir”.
3. Bununla birlikte sayılı Kanun’da iki husus özel olarak düzenlenmiştir.
4. Kooperatifler kural olarak tüketici tanımı işine girmemekle birlikte, sayılı Kanun’un 39 uncu maddesi uyarınca, Kanunun “Konut finansmanı” başlıklı bölüm hükümlerinin uygulanmasında, konut yapı kooperatiflerinin gerçek kişi ortakları tüketici olarak kabul edilmektedir.
5. sayılı Kanun’un “Paket tur sözleşmeleri” başlıklı 51 inci maddesinin 9 uncu fıkrasında, ticari veya mesleki faaliyetleri çerçevesinde paket tur hizmetinden faydalanan kişiler de tüketici olarak kabul edilmektedir.
6. Ayrıca sosyal amaçlı olup, ticaretle iştigal etmeyen, kar amacı gütmeyen dernek, vakıf gibi tüzel kişiler ile apartman, site yöneticiliǧi  yargı kararlarında tüketici olarak kabul edilmektedir.

4-  Kamu kurum ve kuruluşları satıcı / saǧlayıcı tanımına girer mi?

1. Ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden bir kamu tüzel kişisinin veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişinin, mal veya hizmet piyasalarında tüketici ile bir sözleşme veya tüketici işlemi yapması halinde sayılı Kanun kapsamında satıcı/saǧlayıcı tanımına gireceǧi deǧerlendirilmektedir.

5- Tüketici hakem heyetlerine Şahsen başvuru zorunlu mudur? Posta yoluyla yapılan başvurular kabul edilmeli midir?

1. Şahsen veya avukat aracılıǧıyla yapılacak başvurunun, tüketici hakem heyetine elden verilmesi, posta yoluyla gönderilmesi veya elektronik ortamda Tüketici Bilgi Sistemi ile iletilmesi mümkündür.

6-  Tüketici Hakem Heyetleri Şartları taşımayan başvurular  kabul edilmeli midir?

1. Başvuru sahibinin adının, soyadının, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, adresinin ve varsa diǧer iletişim bilgilerinin, talebinin ve Türk Lirası cinsinden uyuşmazlık deǧeri ile Şikâyet edilene ilişkin bilgilerin bulunmadıǧı bir başvuruda, tüketicinin başvurudaki eksikliklerin giderilmesi yönünde yazılı veya sözlü olarak uyarılması gerektiǧi, eksikliklerin giderilmemesi durumunda başvurunun işleme alınmaması; işleme alınmış başvuruların, başvuru şartlarının yokluǧu gerekçesiyle usulden reddine karar verilmesi gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.

7- Tüketici hakem heyetine yapılacak başvurularda başvuru ekinde uyuşmazlıǧı ispatlar bilgi ve belgelerin bulunması zorunlu mudur?

1. Sunulması beklenmekle birlikte, başvuru ekinde başvuruya konu iddiaları ispatlar bilgi ve belgelerin sunulması, başvurunun kabulü veya uyuşmazlıǧın karara baǧlanması için zorunlu deǧildir. Bu baǧlamda başvuruda başvuru sahibinin adının, soyadının, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, adresinin ve varsa diǧer iletişim bilgilerinin, talebinin ve Türk Lirası cinsinden uyuşmazlık deǧeri ile Şikâyet edilene ilişkin bilgilerin bulunması gerekli ve yeterlidir.
2. Nitekim yapılan başvurularda tüketici hakem heyetlerine, uyuşmazlık konusuna ilişkin her türlü bilgi ve belgeyi taraflardan, ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan isteyebilme yetkisi verilmiş; istenilen bilgi ve belgelerin verilen süre içinde sunulmaması halinde dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler üzerinden karar verileceǧi yönetmelikte hüküm altına alınmıştır.

8- Fatura adına düzenlenmemiş olmakla birlikte malın kullanıcısı veya hizmetin faydalanıcısı olan tüketici mal veya hizmetle ilgili olarak tüketici hakem heyetine başvurabilir mi?

1. sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinde “tüketici” ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder şeklinde tanımlanmış olup, “hareket etmek” ifadesi “edinmeyi, kullanmayı ve yararlanmayı” kapsamaktadır. Bu baǧlamda, tüketici hakem heyetlerine “kullanan veya yararlanan” sıfatıyla başvuran tüketicilerin başvurularının deǧerlendirilmeye alınması gerekmektedir.
2. Örneǧin, Balıkesir’de yaşayan bir babanın Ankara’da üniversitede okuyan 20 yaşındaki kızına, Ankara’da satın almış olduǧu akıllı telefonun ayıplı çıkması nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlıǧın çözümü amacıyla kızın Ankara’da işlemin yapıldıǧı yer hakem heyetine başvurabilmesi mümkündür.
3. Bununla birlikte, satıcı, saǧlayıcı veya icra daireleri ile tüketiciler arasında sorun yaşanmasının önüne geçilmesi amacıyla, “kullanan veya yararlanan” sıfatıyla yapılan başvurular hakkında verilecek tüketici hakem heyeti kararlarında, “fatura başkası adına düzenlenmiş olmakla birlikte başvuru sahibinin kullanan veya yararlanan sıfatıyla tüketici hakem heyetine başvuruda bulunduǧunun” belirtilmesi gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.

9- Türkiye’de ikametgâhı bulunmayan T.C. vatandaşları  hangi usulle başvurabilirler?

1. Türkiye’de ikametgâhı bulunmayan T.C. vatandaşı tüketicilerin, yapılacak tebligatlarda sıkıntı yaşamaması amacıyla, tüketici hakem heyetine Türkiye’de vekâlet vereceǧi bir avukat aracılıǧıyla başvuru yapabilecekleri deǧerlendirilmektedir.

T.C. kimlik numarası olmayan Yabancılar, tüketici hakem heyetine hangi usullerle başvurabilirler?

1. T.C. vatandaşı olmayan kişilerin tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalar nedeniyle, Türkiye’de yaşamış oldukları uyuşmazlıkların çözümü amacıyla tüketici hakem heyetlerine başvurabilecekleri; yabancı kimlik numarası olan kişilerin başvurularında bu numaralarını kullanabilecekleri, yabancı kimlik numarasına sahip olmayan yabancıların da başvurularının kabul edilmesi gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.

Mirasçılar tarafından tüketici hakem heyetine başvuru nasıl yapılmalıdır?

1. Mirasçılardan birinin tüketici hakem heyetine, terekeyle ilgili bir başvuruda bulunabileceǧi ancak başvurunun bütün mirasçılar tarafından yürütülmesi gerektiǧi; bu baǧlamda mirasçılardan biri tarafından yapılan başvuruya diǧer mirasçılar tarafından, başvuru sırasında onay verilebileceǧi veya sonrasında katılım saǧlanabileceǧi,
2. Yapılan başvuruya diǧer mirasçıların onay vermemeleri veya katılmamaları halinde terekeye sulh mahkemesi tarafından bir temsilci atanması gerektiǧi, temsilci atanmaması halinde ise talebin taraf ehliyeti yokluǧundan reddedilmesi gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.

Tüketici hakem heyetlerinin bilgi ve belge isteme yazılarına satıcı veya saǧlayıcılar veya tüketiciler tarafından cevap verilmemesi durumunda verilecek kararın mahiyeti ne olmalıdır?

1. Bilgi ve belge isteme yazısına cevap verilmemesi halinde başvuru ve ekindeki bilgi ve belgeler başvuruya konu iddiaları ispatlar nitelikte ise talebin kabulüne karar verilebileceǧi; başvuru ve ekinde başvuruya konu iddiaları ispatlar bilgi ve belge sunulmamış olması durumda talebin reddine karar verilebileceǧi deǧerlendirilmektedir.

Inceleme aşamasında talep üzerine veya re’sen Şikâyet edilenin deǧiştirilmesi mümkün müdür?

1. İnceleme aşamasında, tüketici tarafından veya tüketici hakem heyetince re’sen, Şikâyet edilenin uyuşmazlıǧın tarafı olmadıǧı anlaşılabilir. Bu durumda, taleple baǧlılık ilkesi gereǧince tüketici hakem heyeti tarafından re’sen Şikâyet edilenin deǧiştirilemeyeceǧi ancak tüketiciye bilgi verilerek gerekli deǧişikliǧin yapılmasının saǧlanabileceǧi; tüketicinin ise başvuruyu yapmış olduǧu tüketici hakem heyetine dilekçe vermek suretiyle, uyuşmazlık hakkında karar verilmeden önce Şikâyet edileni deǧiştirebileceǧi deǧerlendirilmektedir. Şikâyet edilenin deǧiştirilmesi durumunda, taraf olarak gösterilen yeni Şikâyet edilene bilgi ve belge isteme yazısı gönderilmesi ve incelemenin yeni koşullara göre yeniden yapılması gerekmektedir.

Tarafları aynı olan birden fazla tüketici işlemi nedeniyle meydana gelen birden fazla uyuşmazlıǧın çözümü tek bir başvuruda birleştirilerek karara baǧlanabilir mi?

1. Örneǧin, aynı tüketici tarafından aynı bankadan çekilmiş 5 farklı banka kredisinin dosya masraflarının iadesi talebiyle yapılmış başvurular hakkında tek bir karar verilip verilemeyeceǧi hususu.
2. Tüketici işlemlerinin farklı olması nedeniyle tarafları aynı olsa bile birden fazla tüketici işlemi nedeniyle meydana gelen uyuşmazlıkların çözümünün tek bir kararla deǧil ayrı ayrı karara baǧlanması gerektiǧi deǧerlendirilmektir.

Tarafları aynı olan tek bir tüketici işlemi nedeniyle meydana gelen farklı uyuşmazlıkların çözümü tek bir başvuruda birleştirilerek karara baǧlanabilir mi?

1. Örneǧin, bir bankadan çekilmiş tek bir banka kredisi nedeniyle oluşmuş dosya masrafı, ipotek fek ücreti, yeniden yapılandırma gibi üç uyuşmazlık hakkında tek bir karar verilip verilemeyeceǧi hususu.
2. Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliǧi’nin “Kararın niteliǧi ve kapsamı” başlıklı 22 nci maddesinde, aynı tüketici işleminden kaynaklanan birden fazla uyuşmazlık için ayrı ayrı başvuru yapılması durumuna, uyuşmazlıǧın deǧerleri toplamının tüketici hakem heyetinin görev sınırı içinde kalması şartıyla, uyuşmazlıkların tek bir başvuruda birleştirilerek karar verilebileceǧi; aynı tüketici işleminden kaynaklanan birden fazla uyuşmazlıǧın deǧerleri toplamının görev sınırını aşması durumuna uyuşmazlıklar hakkında ayrı ayrı karar verileceǧi düzenlenmiştir.

Feragat, uzlaşma gibi nedenlerle başvuruya konu uyuşmazlıǧın tüketici hakem heyeti tarafından karar verilmeden önce çözümlenmesi durumunda yapılacak işlem ne olmalıdır?

1. Karar verilmesine yer olmadıǧına karar verilebilmesi için uyuşmazlıǧın çözümlendiǧinin ispatına yönelik bilgi veya belgelerin tüketici hakem heyetine sunulması gerekmektedir. Bilgi veya belge sunulmasının mümkün olmadıǧı durumlarda tüketici tarafından uyuşmazlıǧın çözümlendiǧine dair bir dilekçenin tüketici hakem heyetine sunulmasının yeterli olduǧu deǧerlendirilmektedir.

Tüketici hakem heyetleri kararlarında yapılan açık maddi hatalar düzeltilebilir mi?

1. Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliǧi’nin “Kararın düzeltilmesi” başlıklı 27 nci maddesi uyarınca, tüketici hakem heyeti kararlarında yer alan tarafların kimlik bilgilerine, ticaret unvanlarına ait yanlışlıklar, ifade ve hesap hataları ile diǧer benzeri açık hatalar, tüketici hakem heyetince re’sen veya taraflardan birinin yazılı talebi üzerine düzeltilebilir.
2. Düzeltme ek kararları on iş günü içinde taraflara tebliǧ edilir ve talep edilmesi halinde taraflara verilmiş olan suretlere de düzeltme kararı  yazılır ve imzalanır.

Ayıplı mal satımında ve ayıplı hizmet sunumunda, talep edilmesi halinde tüketici hakem heyeti tarafından maddi veya manevi tazminata karar verilebilir mi?

1. Tüketiciler tarafından maddi ve/veya manevi tazminat talep edilebilecek durumlarda söz konusu talebin “verilebilecek en yüksek tazminat” şeklinde yoruma açık şekilde deǧil açık ve net olarak belirtilmesi gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.
2. Ayrıca Yargıtay’ın yerleşik içtihatları uyarınca (Yargıtay 4. HD. 04/02/ tarihli, E. /, K. / sayılı kararı. Yargıtay HD. 02/05/ tarihli, E. /, K. / sayılı kararı. Yargıtay HD. 10/06/ tarihli, E. /, K. / sayılı kararı.) manevi tazminat talep edilebilmesi için kişilik haklarının (kişinin yaşamı, saǧlıǧı, beden ve ruh bütünlüǧü, onur ve saygınlıǧı, resmi ve özel yaşantısı vb.) zarar görmesi şartı aranmakta ancak ayıplı mal satımı nedeniyle oluşan zararın kural olarak kişinin iç huzurunu bozacak, kişilik haklarına zarar verecek nitelikte bir olgu olmadıǧı kabul edilmektedir.
3. sayılı Kanun’un tazminatın belirlenmesini düzenleyen 51 inci maddesinde tazminatın kapsamının ve ödenme biçiminin, durumun gereǧi ve özellikle kusurun aǧırlıǧı göz önüne alınarak belirleneceǧi düzenlenmiş olduǧundan, gerek maddi gerekse manevi tazminat taleplerinin karara baǧlanmasında bilirkişi görüşüne başvurulması gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.

Tüketici hakem heyetlerine yapılan başvurularda asıl alacaǧın yanı sıra faiz ödenmesinin (ticari faiz, reeskont avans faiz, yasal faiz vb.) talep edildiǧi durumlarda tüketici hakem heyetlerinin bu konuda karar verme yetkisi var mıdır? Böyle bir yetki var ise talep edilen faize hangi tarihten itibaren karar verilmesi gerekmektedir?

1. Hakem heyetlerinin tarafların talepleriyle baǧlı olması nedeniyle, talep edilmesi halinde tüketici hakem heyetlerince reeskont veya avans faizine karar verilebileceǧi, talep edilen faizin niteliǧinin belirtilmemesi durumunda karar verilmesi gereken faizin yasal faiz olduǧu deǧerlendirilmektedir.
2. Diǧer taraftan karşı taraf daha önce temerrüde düşürülmüşse ve temerrüt tarihinden itibaren faize hükmedilmesi isteniyorsa, temerrüt tarihinden itibaren faize hükmedilmesi talebinin başvuru dilekçesinde açıkça belirtilmesi ve karşı tarafın temerrüde düşürüldüǧünü ispatlar belgelerin de tüketici hakem heyetlerine sunulması gerekmektedir.
3. Bununla birlikte talep edilen faizin niteliǧine bakılmaksızın, faiz başlangıcına esas alınacak tarihin kural olarak tüketici hakem heyetine başvuru tarihidir.  

Başvuru sahibi tarafından elektronik başvuruya ekleme veya elektronik başvuruda deǧişiklik yapılması istenmesi durumunda izlenecek usul ne olmalıdır?

1. Baçvurunun yapıldıǧı tüketici hakem heyetine yapılmak istenen ekleme veya deǧişikliǧe ilişkin dilekçe verilmesi gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.

Ayıplı mala ilişkin başvurularda mal, başvuru sırasında tüketici hakem heyeti başkanlıǧı tarafından teslim alınmalı mıdır? Mal bilirkişiye tüketici hakem heyeti başkanlıǧı tarafından mı, tüketici tarafından mı teslim etmelidir?

1. Ayıplı mala ilişkin başvurularda, tüketici hakem heyeti başkanlıǧının sorumluluǧunun sınırlı tutulabilmesi amacıyla, uyuşmazlık konusu malın tüketici hakem heyeti başkanlıǧı tarafından teslim alınmaması;
2. Ayıplı mal hakkında bilirkişi incelemesi yaptırılmasının gerektiǧi durumlarda ise ayıplı malın bilirkişiye tüketici tarafından teslim edilmesi gerektiǧi deǧerlendirilmektedir.

Tüketici hakem heyetlerine avukat vasıtasıyla yapılan başvuruların ve sunulan bilgi ve belgelerin ekinde bulunan vekaletnamelerde vekalet pulu ve/veya suret harcı bulunması zorunlu mudur?

1. Tüketici hakem heyetlerine avukat vasıtasıyla yapılan müracaatların ekinde bulunan vekâletnamelerde, vekâlet pulunun bulunmasının zorunlu olduǧu diǧer taraftan, tüketici hakem heyetlerinin yargı mercii olmamaları nedeniyle aynı vekâletnameler için suret harcının ödenmesine gerek bulunmadıǧı deǧerlendirilmektedir.

Tüketici hakem heyetleri karşı taraf avukatlık ücretine hükmedebilir mi?

1. Tüketici hakem heyetlerinde tarafların avukatla temsil edilebileceǧi ancak, tüketici hakem heyetleri tarafından lehine karar verilen tarafın avukatına vekâlet ücreti ödenmesine karar verilmeyeceǧi açıkça yasada düzenlenmiştir.

Tüketici hakem heyeti tarafından tüketici lehine verilen bir karara karşı açılan itiraz davasında, tüketici hakem heyeti kararının iptal edilmesi durumunda tüketici aleyhine tüketici mahkemesi tarafından hükmedilecek karşı taraf avukatlık ücreti ne olmalıdır?

1. Tüketici aleyhine, avukatlık asgari ücret tarifesine göre nisbi tarife üzerinden vekâlet ücretine hükmedileceǧi yasada düzenlenmiştir.

1. Tüketici hakem heyetlerinin görevi nedir? Tüketici hakem heyetleri kimlerden oluşur?

1. Tüketici hakem heyetlerine yapılacak başvurularda parasal sınırlar nedir?

•  TL’nin altında bulunan uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyetleri,
• Büyükşehir statüsünde olan illerde  TL ile  TL arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetleri,
• Büyükşehir statüsünde olmayan illerin merkezlerinde TL’nin altında bulunan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetleri,
• Büyükşehir statüsünde olmayan illere bağlı ilçelerde TL ile TL arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetleri,

1. Tüketici hakem heyetlerine nasıl başvuru yapılır?

1. Hangi tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılabilir?

1. Tüketici hakem heyetleri bulunmayan yerlerde başvurular nasıl yapılır?

1. Tüketici hakem heyetleri tarafından başvurular nasıl incelenir?

1. Tüketici hakem heyetleri ne kadar sürede karar verir?

1. Tüketici hakem heyetlerinin kararlarının yerine getirilmesi nasıl sağlanabilir?

1. Tüketici hakem heyetlerinin kararlarına karşı itiraz edilebilir mi?

1. Başvuru aşamaları nereden takip edilebilir?

1. Tüketici hakem heyeti tarafından yapılan başvuruya ilişkin henüz karar alınmadan önce tarafların uzlaşması halinde nasıl bir yol izlenmelidir?

Başvuruya konu uyuşmazlığın, tüketici hakem heyeti tarafından karar verilene kadar çözümlenmesi halinde, söz konusu durumun ispatına yönelik bilgi ve belgelerin tüketici hakem heyetine iletilmesi gerekmektedir.

Daha detaylı bilgi için monash.pw adresli internet sitesinde yer verilen Sıkça Sorulan Sorular bölümünden tüketici hakem heyetleri ve tüketici sözleşmeleri hakkında Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan çeşitli soru ve cevaplara ulaşılabilir.
 
Tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılırken kullanılması gereken başvuru formu örneğine monash.pw adresli internet sitesi üzerinden ulaşılabilir.