Bartholin Kisti Için Bitkisel Tedavi

Bartholin Bezi Lokalizasyonu

Bartholin bezleri labia minoranın her iki yanında bezelye büyüklüğünde bir çift bez olduğu için genellikle dikkat çekmez, nadiren 1 cm'den daha büyük görülür. Vajinal açıklığın hemen içinde küçük bir bezdir. Kist ekseriya zararsız az miktarda mukus ile doludur. Seksuel birleşme sırasında lubrikant olarak bilinen bir mukus salgılar. Salgılanan mukus yaklaşık 2 cm olan ince kanalları ile vaginaya boşalır.  

Bartholin Bezi ile İlgili Problemler

Bartholin bezinde en önemli problemler bu bezde oluşan kisti ve apsesi formasyonunun görülmesidir. Bartholin kisti, Bartholin kanal kisti olarak da adlandırılır. Bartholin kisti bezin nispeten ağrısız büyümesidir. Bartholin apsesi ise bezin enfekte olması durumudur. Kadınların dış genital organlarında, vulvada, vajina girişinin hemen sağ ve solunda bazen tek taraflı bazen iki taraflı gözlenen Bartolin bezi apse ve kistleri üreme çağındaki kadınlarda sık rastlanan ve tüm kadınların yaklaşık %2'sinde tespit edilen bir hastalıktır. Bu kist ya da apse tedavisi yapılırken ilk müdahale sırasında bezin tamamını almak düşünülmez; çünkü cinsel ilişki sırasında bu bezler mukus salgılayarak vajinal kuruluğu ortadan kaldırır ve ilişki sırasında vajinal kayganlık sağlar. Bu nedenle ancak tedaviye rağmen tekrar eden vakalarda bezin tamamını almak ya da çeşitli yöntemlerle bezin tamamını tahrip etmek düşünülebilir. Bartholin kist ve apsesinin maliğnite olasılığı çok düşük olmasına rağmen tekrarlayan vakalarda bu olasılığı göz ardı etmemek ve bezin tamamını çıkarttıktan sonra mutlaka patolojik inceleme için göndermek gerekir.  

Bartholin Kisti Nedenleri

Bartolin bezini direne eden kanal tıkalı olduğu zaman Bartolin kisti gelişir. Bu durumda bezin ürettiği mukus birikir, gland şişer ve kist formu ortaya çıkar. Bu kist enfekte olduğu zaman apse oluşur. Bartolin apsesine bir çok çeşit bakteri neden olabilir. Mide barsak sisteminde normal olarak bulunan bakteriler kadar Klamidia ve Gonore gibi cinsel yolla bulaşan bakteriler de buna neden olabilir. Bazen Bartholin apsesinde birden fazla bakteri bir arada izlenebilir.  

Bartholin Kist Semptomları

Bartolin kistinin lokalize olduğu labia minora ve vajen girişinde şişlik olur, apse olursa ağrı çok şiddetli bir hal alır, kist durumunda ağrı daha hafif seyreder.

Bartolin apsesinde, lokalize olduğu kısımda şişlik, ödem, ağrı ve deride kızarıklık izlenir. Bartolin apsesinde vücutta ateş olmaz. Yürürken ve otururken çok ağrı hissedilir. Bazen cinsel yolla bulaşan bakteriler gibi çeşitli organizmalara bağlı vajinal akıntılar da izlenebilir.  

Bartholin Kisti Tanısı

Bartolin kist ve apsesinin tanısı fizik muayene ile konulur, başka herhangi bir teste ihtiyaç yoktur. Bartolin apsesine neden olan etkeni bulmak için pü kültürü yapılabilir. Bu kültür apse drene olurken steril bir swab yardımıyla alınabilir. Test sonucu 48 saatten önce alınmaz, fakat bu sırada önceden başlanan antibiyotik tedavisi de değiştirilmemelidir. Buna rağmen ilk tedaviye direnç gelişirse o zaman kültür sonucuna göre ilave tedavi verilmelidir.  

Bartholin Kist ve Apselerine Evde Bakım

Günde defa deriyi yakmayacak kadar sıcak su içine dakika oturma banyoları bu kist ya da apselerin drene olmasını sağlayabilir. Bu tedavi genellikle Bartholin kistleri için geçerli olduğu halde, apse durumunda doktorlar tarafından drenaj yapılması uygundur.  

Bartholin Kist ve Apselerinde Cerrahi Tedavi

Bartholin kist ve apsesi ağrılı hale gelirse tedavisi drenajdır. Apse kapalı bir alanda oluşan enfeksiyon olduğundan antibiyotikler bu alana uygun bir şekilde giremez. Bu nedenle apseler daima drene edilmelidir.

Apse Drenajı: Apse drenajı için önce apse yüzeyine lokal anestezik madde enjekte edilmelidir. Sonra vagina girişi iç yüzüne küçük bir insizyon (kesi) yapılmalıdır. Apse içindeki enfekte materyal tam olarak akıtıldıktan sonra, boş kalan apse kavitesine steril bir gaz ya da küçük bir kateter (Word kateteri) yerleştirilerek kavitenin açık kalması sağlanmalıdır. Böylece drenajı daha iyi olur. Apse boşluğuna gaz konmuşsa bu gaz saat sonra çıkartılmalıdır. Kateter varsa bu kateter birkaç hafta bırakılırsa apsenin tekrarlama olasılığı azalır.

Lokal anestezi apse yüzeyinde inflamasyonlu dokuda çok iyi sonuç vermez ve apse boşaltmak çok ağrılı olabilir. Bu durumda sedoanaljezi ile hastayı uyutmak daha konforlu olur.

Apse drenajından sonra antibiyotik tedavisi gereksizdir. Buna rağmen kültür sonucuna göre cinsel yolla bulaşan bakteriler ya da vaginal ve üriner bir enfeksiyon tespit edilirse antibiyogram sonucuna göre uygun antibiyotik kullanılmalıdır.

Marsupialization: Bartholin apse ya da kisti açıldıktan sonra tekrar kapanmaması ve drenajin devamlı olması için kist duvarı cilt ile ağızlaştırılarak dikilir. Böylece hem bezin drenaji devam eder hem de yeniden kist formasyonu zorlaşır.

Karbondioksit Laser Tedavisi: Laser etkisi ile kist açılır, kist duvarı sıcak etkisi ile tahrip edilir, böylece tekrar bir kese oluşamaz.

Gümüş Nitrat Tedavisi: Kist ya da apse drene edilir, boşaltılır, kist boşluğuna 0,5 cm eninde, 0,5 cm boyunda gümüş nitrat çubuğu yerleştirilir. Bu tedavide gümüş nitrat ile kese toparlanır, büzülür ve saat içinde dışarı çıkar ya da doktor tarafından alınır.

Bartolin Bezi Kistinin Tam Olarak Çıkartılması: Çeşitli tedavi metotlarından sonra kist hala tekrarlıyorsa, Bartholin bezinin tamamı cerrahi tedavi ile ameliyathane şartlarında çıkartılmalıdır. Bartholin bezinin tamamı çıkartıldı ise daha sonra ilişki sırasında bitkisel menşeli vajinal lubrikanlar önerilmektedir.  

Önleme

Bartholin kisti oluşmasında etken olan vajinal akıntılar, enfeksiyonlar erken dönemde tedavi edilmelidir. Buna rağmen Bartholin kisti oluşursa, sıcak suya oturma banyoları, ağrı kesiciler, gerekirse antibiyotikler ile tedavi edilmeli, genital organların hijyenine büyük özen gösterilmelidir.

Kadınların üreme sistemi oldukça karmaşık ve çok sayıda farklı türdeki dokunun işlev gösterdiği, vücut fizyolojisini doğrudan etkileyen önemli bir biyolojik sistemdir. Bu sistemi oluşturan doku ve organları ilgilendiren çok çeşitli sağlık sorunlarıyla karşılaşmak mümkündür. Bu doğrultuda görülen rahatsızlıklardan biri kadın üreme sisteminin dış ortamla en çok temas eden noktası olan vulva bölgesinde ortaya çıkan Bartholin kistidir.

Bartholin Kisti Nedir?

Bartholin bezi; vajinal açıklığın her iki yanında yer alan ve salgı kanalları vajinanın alt 1/3’lük kısmına açılan, cinsel birleşme esnasında vulva ve vajinanın kayganlığını sağlayan salgıların üretildiği bezdir. Bezin salgı kanallarının çeşitli nedenlerle tıkanması sebebiyle bez içeriğinin salgıyla dolması sonucunda gelişen içi sıvı dolu şişlikler Bartholin kistlerini oluşturur.

Bartholin kisti sık görülmemekle birlikte, ergenlik sonrası kadınlarda ve menopoz öncesi dönemde ortaya çıkabilir. Bu kist genellikle iyi seyirli olup enfekte olmadığı müddetçe ciddi klinik şikayetlere yol açmaz. Bununla birlikte, içi sıvı dolu olan bezin iltihaplanması ve sonucunda yaygın vulva-vajina enfeksiyonlarının gelişme riski bulunduğundan, erken dönemde kistin boşaltılması önemlidir.

Bartholin Kisti Neden Olur?

Bez içinde sıvı dolu kist gelişiminin temel nedeni, bez salgısının vajinaya aktarılmasını sağlayan kanallarda tıkanıklıkların meydana gelmesidir. Bu doğrultuda aşağıdaki nedenler dolayısıyla Bartholin kisti gelişimi ortaya çıkabilir:

Travma: Vajina girişinin fiziksel travmaya uğraması veya cinsel aktivite sırasında yüzey dokularının sürtünmeye bağlı hasar alması sebebiyle kanal ağzı, cilt elemanları ile tıkanabilir.

Tahriş: Vajina girişine veya vulvaya uygulanan çeşitli kimyasallar nedeniyle dokuların tahriş olması veya doğrudan kimyasalların kalıntıları nedeniyle kanal ağzı kapanabilir.

Cildin fazladan genişlemesi: Özellikle ergenlik sonrası adet döngüsündeki düzensizlikler sonucunda, vulva ve vajina dokularının kontrolsüz olarak büyüme ve gelişim göstermesi ile kanal ağzında daralmalar veya kapanmalar yaşanabilir.

Enfeksiyon: Bazı bakteriyel veya viral enfeksiyonların seyrinde dokuların iltihaplanması ve ödem gelişmesi sonucunda kanalda tıkanıklıklar yaşanabilir.

Bartholin Kisti Hangi Belirtilere Yol Açar?

Bartholin bezinde biriken salgı miktarına bağlı olarak gelişen kist, bezelye büyüklüğünde başlayıp zaman içerisinde yavaş yavaş artarak 1, cm çapa ulaşabilir. Bu nedenle klinikte ortaya çıkan belirtiler hastadan hastaya değişkenlik gösterebilir. Küçük çaptaki kistler hastalar tarafından hissedilemediklerinden semptom göstermeyebilir. Kist boyutu arttıkça ağrısız, vajina girişinde hissedilen şişlik, kızarıklık, rahatsızlık hissi ile cinsel aktivite sırasında rahatsızlık veya ağrı şikayetleri ile karşılaşılabilir. Kistin enfekte olması durumunda ise şişlik ağrılı hale gelebilir, kızarıklık ve ısı artışı yaşanabilir, hareketle hassasiyet, ateş, yürüme güçlüğü ve cinsel aktivite esnasında şiddetli ağrı görülebilir. Kist içeriğinin vajina açıklığına drene olmasıyla iltihaplı akıntı oluşabilir.

Bartholin kistinden şüphelenilen hastalarda detaylı bölge muayenesinin yapılmasının ardından, cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından gerekli tetkikler yapılır. 40 yaş ve üzeri hastalarla menopoz sonrası dönemde olanlarda vulva-vajina kanserleri açısından tarama tetkikleri yürütülebilir. Gerekli hallerde bölgenin görüntüleme tetkiklerinden faydalanılarak kist teşhisi konulur ve gerekli tedaviler planlanır.

Bartholin Kistinin Tedavisinde Ne Yapılır?

Bartholin kistlerinde verilecek tedavi hastanın ve enfeksiyonun durumuna göre değişkenlik gösterir. Küçük boyutlu, semptoma yol açmayan kistlerde tedavisiz takip yapılabilir. Gerekli hallerde evde uygulanabilecek sıcak oturma banyoları veya sıcak kompresyon uygulamaları kistin giderilmesi için yeterli olabilir. Ağrılı kistlerde ise anti-inflamatuvar ilaçlardan yararlanılır. Enfeksiyon durumu olan ve buna göre değerlendirilen kistlerde ise altta yatan nedene göre etkili olacak antibiyotik tedavisine başlanır.

Büyük boyutlu ve semptoma yol açan kistlerde ise cerrahi tedavi yapılması gündeme gelebilir. Bunun için poliklinik şartlarında lokal anestezi sonrası kist içeriği girişimsel yöntemlerle drene edilebilir. İşlem sonrası tekrarlayan Bartholin kistlerinde içeriğin boşaltılmasını temin etmek için işlem bölgesine dren yerleştirilebilir. Alternatif olarak marsupializasyon adı verilen prosedürle kist bölgesine birkaç yerden drene olmasını sağlayacak açıklıklar bırakılabilir. Nadiren, tedaviye dirençli vakalarda Bartholin bezi cerrahi olarak çıkarılır.

Bartholin kisti tespit edilen hastalarda, tedavi tamamlanana kadar kistin enfekte olmamasının sağlanması gerekir. Buna yönelik olarak bölgenin hijyenine azami derecede özen gösterilmeli, cinsel aktivite öncesi prezervatif kullanımı gibi korunma yöntemleri ihmal edilmemelidir.

Bartolin Kisti Bitkisel Tedavi , Bartholin Kanal Kisti Ya Da Absesi Üreme Çağındaki Kadınlarda Sık Karşılaşılan Sorunlardan Birisidir.

Bartolin kisti ve absesi nedir?

Bartholin bezi vajina girişinde, deri kıvrımlarının arasında yer alan bir tür salgı bezidir. Her iki yanda vajinaya göre saat 4 ve 8 hizalarında olmak üzere toplam 2 tanedir.

Ergenlik ile birlikte bu bezlerden de salgı başlar. Bartholin bezlerinin görevi vajinal ıslaklık ve kayganlığa yardımcı olmak üzere sıvı salgılamaktır.

Bartholin bezleri normalde gözle görülemez ya da elle hissedilemez.

Görülme sıklığı

Bartholin kistleri kadın dış genital organında en sık karşılaşılan kistik oluşumlardır.

Belirtileri

Eğer bartolin kisti çok küçükse ve enfekte değilse hiçbir belirti vermeyebilir.

Bu kitle dolgunluk hissi yaratabileceği gibi cinsel ilişki sırasında da rahatsızlığa neden olabilir.

Abse ise son derece rahatsızlık verici bir durumdur.

Vajina girişinde kızarıklık ve şişlik bulunur.

Ancak en önemli sorun şiddetli ağrıdır.

Bu ağrı otururken ve yürüken de kendini belli eder ve kişi oturmakta ve yürümekte güçlük çekebilir ve büyük acı yaşayabilir.

Dinlenmek ve hareketsiz kalmak ile ağrı çok fazla azalmaz. Ağrının şiddeti absenin büyüklüğü ile direkt orantılı değilir.

Ağrının şiddeti zaman ilerledikçe artabilir ve ağrı kesicilere yanıt vermez.

Abse ya da kist çoğu zaman tek taraflı olmakla birlikte nadiren aynı anda her iki tarafta da görülebilir.

Nedenleri

Bartholin bezinin salgısını dışarıya taşıyan kanallarda tıkanıklığa neden olan faktörler bilinmemektedir.

Kısacası bartolin kistinin nedeni bilinmemektedir.